Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Trzecia Rzeczpospolita" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
Zasada podziału i równowagi władz w polskim prawie konstytucyjnym w ujęciu historycznym i w Konstytucji RP z 1997 r.
The Principle of Separation and Balance of Powers in the Polish Constitutional Law. A Historical View and in the Constitution of the Republic of Poland of 1997
Autorzy:
Wiśniewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38937397.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
podział i równowaga władz
Monteskiusz
Druga Rzeczpospolita
Trzecia Rzeczpospolita
Konstytucja 3 maja
konstytucja
separation and balance of powers
Montesquieu
Second Republic of Poland
Third Republic of Poland
the Third of May Constitution
Constitution
Opis:
In the 18th century, the doctrine of separation of powers was established as a remedy for tyranny . It is Montesquieu who is commonly regarded as the founder of the classic doctrine of separation and balance of powers. Later, attempts to create more of less original models were also made. It should be noticed that the reception of the principle of separation and balance of powers in Poland was very fast, relative to its formulation. This happened together with the establishment of the Third of May Constitution. Unfortunately, that Constitution was quickly abolished and Poland disappeared from the map of Europe for 123 years. The revived state – the Second Republic of Poland – had two constitutions let alone provisional acts of constitutional rank. The first, March Constitution directly referred to the principle of separation of powers. The other, April Constitution was a contradiction of the former. The political system of the Second Republic of Poland in the years 1935-1939 was called authoritarian. The April Constitution directly speaks of a uniform authority of the state. PRL principally had one constitution (1952) – but we have to remember about its amendments of 1976. The political system of PRL was without any doubt a totalitarian one. The Third Republic of Poland returned to the system based on the separation of powers even before its own constitution was passed (1997). Hence, despite attempts to tear the Polish State off the principle of separation of powers, its perception in the society and attachment to it were so strong and permanent that Poland, especially in the periods when it regained full sovereignty, quickly returned to building its political system basing on this very principle. The constitution of 1997 states explicitly that the Polish state system is based on the division and balance of powers: legislative (exercised by the Sejm and Senate), executive (exercised by the President and the Council of Ministers) and judiciary (exercised by the courts and tribunals) (Article 10 Section 1 and 2.) The Constitutional Tribunal, in its ruling of 1994, stated that the separation of powers cannot be regarded as a separation in the case of the relationship between the legislative and executive powers. This is different for the relationship between the judiciary and other authorities (legislative and executive). Here the separation is obligatory . The concept of the essence of individual powers assumes that there exists a sort of competence core of legislative, executive and judiciary powers. The core cannot be entered by the other powers, because it would mean violating the principle of separation of powers. It is true that acts may transfer specific powers between the powers, but the intrusion into the field belonging to another power cannot be too deep, because such a legal normalization would violate the constitutional principle of the separation of powers. The principle of separation and balance of powers involves a system of checks and balances or a system of mutual restraint and balancing of powers. L. Garlicki writes that there are two basic models of the relationship between the legislative and the executive: the parliamentary one (parliamentary-cabinet) and the presidential one. The Constitution of Poland of 1997 preserved the parliamentary system of government in Poland. Art 10 Section 1 of the Constitution of Poland of 1997 provides for the mutual balance of relations between the legislative and executive powers, subsequent provisions of the constitution give a far stronger position to the parliament, and within it - to the Sejm. This corresponds to the Polish tradition. L. Garlicki talks of the specificity of the current Polish model.
Źródło:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL; 2009, 5, 1; 181-203
1896-6365
Pojawia się w:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea współpracy polsko-rosyjskiej w myśli politycznej rosyjskiej emigracji w Polsce (lata 1918–1939)
Autorzy:
Suławka, Adam Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705262.pdf
Data publikacji:
2013-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
II Rzeczpospolita
Rosjanie
„trzecia Rosja”
emigracja
mniejszość narodowa
ZSRR
antykomunizm
prawosławie
Opis:
W okresie międzywojennym na terytorium II Rzeczypospolitej przebywali zarówno przedstawiciele emigracji rosyjskiej, którzy opuścili terytorium ZSRR po rewolucji bolszewickiej, jak i członkowie społeczności rosyjskiej zamieszkujący ziemie polskie od pokoleń (mniejszościowcy). Większa część tej społeczności była nastawiona jednoznacznie antykomunistycznie, co w czasie wojny polsko-bolszewickiej próbował wykorzystać Józef Piłsudski (koncepcja „trzeciej Rosji”). Natomiast po traktacie ryskim, kiedy Polska usiłowała utrzymać pokojowe stosunki z Rosją Radziecką, działania społeczności rosyjskiej stawały się dla władz polskich uciążliwe. Innymi czynnikami spornymi w relacjach pomiędzy władzami polskimi a społecznością rosyjską w Polsce były: ogłoszenie autokefalii Kościoła prawosławnego w Polsce, próba utworzenia przez władze watykańskie na Kresach Wschodnich Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-słowiańskiego (tzw. neounia), podjęte pod koniec lat 30. represje wobec Kościoła prawosławnego (burzenie cerkwi na Chełmszczyźnie) oraz próby spolonizowania mniejszości rosyjskiej w Polsce. Znacznie lepiej wyglądały stosunki polsko-rosyjskie na niwie kulturalnej (m.in. wspólne obchody Roku Puszkinowskiego czy też polsko-rosyjski literacki klub dyskusyjny „Domek w Kołomnie”).
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 3; 221-238
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościoły i inne organizacje światopoglądowe o nowej polskiej konstytucji. Wybór materiałów źródłowych z lat 1988–1997, red. Paweł Borecki, Czesław Janik , Dom Wydawniczy „ELIPSA”, Warszawa 2012, ss. 445
Churches and other philosophical organizations about new Polish constitution. Selection of documents from 1988 – 1997, edited by Paul Borecki, Czeslaw Janik, ELIPSA Publishing House, Warsaw 2012, pp. 445
Autorzy:
Strzała, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/926143.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
konstytucja
Trzecia Rzeczpospolita
prace konstytucyjne
Kościoły
związki wyznaniowe
organizacje światopoglądowe
constitution
Republic of Poland
preparation of constitution
Churches
religious organisations
philosophical organisations
Opis:
In 2012 Paweł Borecki and Czesław Janik published book titled (in English translation): “Churches and other philosophical organizations about new Polish constitution. Selection of documents from 1988 – 1997”. This review concerns formal, methodological aspects of above mentioned work, its contents and importance for development of scientific research in the field of opinions of Churches and other philosophical organizations on new Polish constitution and their impact on its final text. In the reviewer’s opinion discussed book made a significant contribution to this research and it is of good editorial quality.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2013, 6, 2; 179-182
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The intelligentsia over the one hundred years of the existence of the Polish state
Inteligencja na przestrzeni stu lat istnienia państwa polskiego
Autorzy:
Podolska-Meducka, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630347.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
Polish intelligentsia
intellectual ethos
history
the Second Republic of Poland
Polish People’s Republic
the Third Republic of Poland
polska inteligencja
inteligencki etos
historia
Druga Rzeczpospolita
PRL
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
Trudna droga, którą przeszła inteligencja polska od swoich początków aż po czasy współczesne, nauczyła ją strategii przetrwania. Kult wykształcenia, poczucie obowiązku względem innych i odpowiedzialności za państwo pozwoliły jej zapisać się trwale w historii walki o utrzymanie substancji narodowej w różnych okresach. Nawet bardzo osłabiona podczas ostatniej wojny zdołała w latach PRL-u zachować własną tożsamość i stać się wzorem do naśladowania dla „nowej” inteligencji. Po roku 1989, w warunkach tworzącego się w Polsce kapitalizmu, przeszła na pozycje tzw. autorytetów, osób godnych publicznego zaufania i potrafiących myśleć samodzielnie oraz, coraz częściej, bardzo przedsiębiorczych. W nowoczesnym społeczeństwie kapitalistycznym (przez jego część być może nieuświadomiona) jest więc miejsce i potrzeba trwania przez inteligencję przy swoich zasadach i wartościach, które mają pomóc społeczeństwu odnaleźć się w zmieniającym się ciągle świecie.
The difficult path that the Polish intelligentsia has had to tread from its beginnings to modern times has taught it the strategy of survival. The cult of education, a sense of duty towards others and responsibility for the state enabled it to leave a permanent mark in the history of the struggle to maintain the national substance at different times. Although considerably weakened during the last war, in the years of the Polish People’s Republic, it managed to maintain its own identity and to become a role model for the ‘new’ intelligentsia. After 1989, under capitalism that was forming in Poland, it took the role of the so-called authorities – people worthy of public trust and able to think independently and, more often, very entrepreneurial. In a modern capitalist society there is both room and need (of which some may be unaware) for the intelligentsia to stand by its principles and values, which are to help the society to find itself in a constantly changing world.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 179-197
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A century of Polish economic policy
Sto lat polskiej polityki gospodarczej
Autorzy:
Morawski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/629967.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
economic policy
the Second Polish Republic
the Polish People’s Republic
economics
the Third Polish Republic
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
polityka gospodarcza
ekonomia
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
Polityka gospodarcza rządu polskiego przechodziła różne fazy, które jednak generalnie można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej należały te, kiedy polityka polska mieściła się w głównym nurcie przemian światowych. Do drugiej te, kiedy władze polskie stawiały na alternatywne wobec mainstreamu rozwiązania, ulegając pokusie „pójścia na skróty”. Generalnie można powiedzieć, że pierwsze przyczyniały się do rozwoju kraju, a drugie sprowadzały jego rozwój na manowce, izolując od gospodarki światowej. Do pierwszej grupy można zaliczyć cały okres międzywojenny, łącznie z latami 30., kiedy to tendencje autarkiczne były właśnie mainstreamowe, lata 1944–1947 i lata 1989–2015.
The economic policy of Polish governments changed but can be broadly divided into two groups. The first encompassed periods when Polish policy belonged to a widelydefined world mainstream. The second – those when Polish governments attempted alternatives to the mainstream, looking for various ways of “taking a shortcut”. In general, the first group helped economic development, the second hindered it, isolating the country from the world economy. The first group included the entire interwar period, when autarchic tendencies were mainstream, as well as the years 1944–1947 and 1989–2015.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 11-33
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geopolitical Imagination of the Political Elites of the Third Polish Republic: An Outline of the Problem
Wyobraźnia geopolityczna elit politycznych III RP: zarys problemu
Autorzy:
Macała, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1937092.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
geopolitics
geopolitical imagination
critical geopolitics
Polish foreign policy
Third Polish Republic
geopolityka
wyobrażenia geopolityczne
geopolityka krytyczna
polska polityka zagraniczna
Trzecia Rzeczpospolita Polska
Opis:
The article deals with the issue of the development of geopolitical imagination of Polish political elites following 1989. The source database of the text are the most important official documents regarding the foreign policy of the Third Polish Republic: the policy statements of subsequent prime ministers and the so-called small policy statements of the ministers of foreign affairs. Discourse analysis and system analysis were used to analyse them, treating them as a social construct. Geopolitical imagination placed Poland in Europe, in the dangerous zone between Germany and Russia and on the border of the two civilizations. The escape from this “fatalism of geography” was the main goal of the elites of the Third Polish Republic. Hence the orientation towards the West, to ensure the exit from peripherality, security and development. To justify such a remodelling of their representations, the elites put forward an idealized image of the West. It facilitated the acceptance of the geopolitical choice made by the society and the associated severe limitation of Poland’s geopolitical and economic autonomy. The vehicles on the way to the West were bandwagoning towards the USA and Germany, which justified clientelism towards them. In various combinations, the representations about Poland’s key role in the post-communist region re-emerged following 1989 to strengthen its position in relation to the West and the East. As for the eastern direction, Poland’s goal was to move the imaginary borders of the West towards our eastern neighbours, mainly Belarus and Ukraine. This must have led to the negative reaction from Russia, which considered this area its sphere of influence. Russia was imagined by us to be an alien and enemy, and the change of this state of affairs would be a consequence of the Westernisation of Russia so desired by the Polish elites. It seems that in the years 1989–2015, one could speak of a certain interpretative community, which the LaJ (Law and Justice/Prawo i Sprawiedliwość) governments broke down following 2015. The LaJ foreign policy has become a hostage of those undermining the liberal democracy of internal political system changes. Their criticism in the EU states isolates and pushes towards servility to Washington. In turn, the Three Seas Initiative is too divided and weak to leverage Poland’s position. It seems that re-approaching the EU’s core may give us some freedom and better protection in external policy.
Artykuł dotyczy kształtowania się wyobraźni geopolitycznej polskich elit politycznych po 1989 roku. Bazą źródłową tekstu są najważniejsze oficjalne dokumenty dotyczące polityki zagranicznej III RP: exposé kolejnych premierów oraz tzw. małe exposé ministrów spraw zagranicznych. Dla ich analizy zastosowano analizę dyskursu oraz analizę systemową, traktując treść dokumentów jako społeczny konstrukt. Wyobraźnia geopolityczna lokowała Polskę w Europie, w niebezpiecznej strefie między Niemcami a Rosją oraz na granicy dwóch cywilizacji. Wyjście z tego „fatalizmu geografii” było zasadniczym celem elit III RP. Stąd orientacja na Zachód, żeby zapewnić sobie wyjście z peryferyjności, bezpieczeństwo i rozwój. Dla uzasadnienia takiej przebudowy swoich imaginacji elity posługiwały się idealizowanym obrazem Zachodu. Ułatwiało to akceptację dokonanego wyboru geopolitycznego przez społeczeństwo oraz związane z nim silne ograniczenie autonomii geopolitycznej i ekonomicznej Polski. Wehikułami na drodze na Zachód był bandwagoning wobec USA i Niemiec, co uzasadniało na ogół klientelizm wobec nich. W różnych kombinacjach powracały po 1989 roku wyobrażenia o kluczowej roli Polski w regionie postkomunistycznym, żeby wzmocnić jej pozycję w stosunku do Zachodu i Wschodu. W przypadku kierunku wschodniego celem Polski było przesunięcie wyobrażonych granic Zachodu na naszych sąsiadów, głównie na Białoruś i Ukrainę. Musiało to spowodować negatywną reakcję Rosji, uważającej ten obszar za swoją strefę wpływów. Rosja była w naszych wyobrażeniach traktowana jako obcy i wróg, a zmiana tego stanu rzeczy byłaby konsekwencją pożądanej przez polskie elity okcydentalizacji Rosji. Wydaje się, że w latach 1989–2015 można mówić o pewnej wspólnocie interpretacyjnej, której załamanie przynoszą rządy PiS po 2015 roku. W ich wyobrażeniach odsuwamy się od zachodniej Europy, zdając się na uległość wobec Amerykanów oraz na współpracę regionalną pod polskim przywództwem. Polityka zagraniczna PiS stała się zakładnikiem podważających liberalną demokrację wewnętrznych zmian ustrojowych. Ich krytyka w państwach UE powoduje izolację i zdaje na serwilizm wobec Waszyngtonu. Z kolei Trójmorze jest zbyt podzielone i słabe, żeby wydźwignąć pozycję Polski. Wydaje się, że ponowne zbliżenie do rdzenia UE może nam dać pewną swobodę i lepszą asekurację w polityce zewnętrznej.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2019, 64; 62-79
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W kontekście 100-lecia niepodległości. Mazowsze i jego gospodarka: od Drugiej do Trzeciej Rzeczypospolitej. Część druga: Okres 1945–2018: Polska Ludowa i Trzecia Rzeczpospolita
Mazovia and its economy in the context of the 100th anniversary of Poland’s independence: from the Second to the Third Polish Republic. Part two: 1945–2018: the Polish People’s Republic and the Third Polish Republic
Autorzy:
Leszczyńska, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054834.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
historia Mazowsza
historia polskich regionów
historia gospodarcza Mazowsza
Polska Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
history of Mazovia
history of Polish regions
economic history of Mazovia
Polish People’s Republic
Third Polish Republic
Opis:
Niniejszy artykuł stanowi drugą część opracowania dotyczącego gospodarki Mazowsza na przestrzeni minionego stulecia. Przedstawia procesy i zjawiska, które ukształtowały strukturę gospodarki regionu w drugiej połowie XX w., a więc w okresie Polski Ludowej (lata 1945–1989) oraz Rzeczypospolitej Polskiej (1990–2018). W dwudziestym wieku Mazowsze zwykło się utożsamiać z województwem warszawskim. Jest to oczywiście uproszczenie (o historycznym Mazowszu pisałam w części pierwszej opublikowanej w 2019 r.), niemniej z uwagi na charakter informacji jakościowych i ilościowych, które były zestawiane i agregowane na poziomie województw, podejście to narzuca się samo przez się. Powojenne województwo warszawskie stanowiło „trzon” Mazowsza, sytuacja w tym zakresie uległa zasadniczej zmianie po reformie 1975 r. likwidującej duże województwa oraz jednostki poziomu powiatowego. W jej wyniku województwo warszawskie zlikwidowano, jego obszary znalazły się w dziewięciu małych jednostkach poziomu wojewódzkiego. Jedną z nich było województwo stołeczne warszawskie. Duże województwa przywróciła dopiero reforma z 1998 r. Jednym z nich jest wojewódzkie mazowieckie.
This article is the second part of a study of the economy of the Mazovia region over the last century.It presents the processes and phenomena that shaped the structure of the region’s economy in the second half of the 20th century, i.e. in the Polish People’s Republic (1945–1989) and the Republic of Poland (1990–2018, i.e. up to the centenary of Poland’s regaining its independence after World War I). In the 20th century, Mazovia tended to be identified with the Warsaw Voivodeship. This is obviously a simplification (the historical Mazovia was described in the first part of the study, published in 2019); however, such an approach is logical due to the nature of the qualitative and quantitative information that was compiled and aggregated at the voivodeship level. The post-war Warsaw voivodeship was the “core” of Mazovia. This situation changed fundamentally after the 1975 reform which abolished large voivodeships and county-level units. As a result of the reform, the Warsaw Voivodeship was divided into nine small voivodeship-level units. One of them was the Warsaw’s Capital voivodeship. Large voivodeships were not restored until the 1998 reform. One of them is the current Mazovian Voivodeship.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2020, 35; 11-48
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From economic nationalism to the open market. Polish trade policy in the 20th and 21st century
Od nacjonalizmu gospodarczego do otwartego rynku. Polska polityka
Autorzy:
Łazor, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630517.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
foreign trade
economic policy
the Second Polish Republic
the Polish People’s Republic
the Third Polish Republic
handel zagraniczny
polityka gospodarcza
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
W polskiej polityce handlowej na przestrzeni ostatnich stu lat można zaobserwować fluktuacje w stopniu wpływu państwa na wymianę. Zaczęto od niemal pełnej kontroli państwa nad handlem zagranicznym u progu niepodległości, następnie trend stopniowej liberalizacji został przerwany przez wojnę celną z Niemcami i wielki kryzys, zaś ostatnie lata przed wybuchem drugiej wojny światowej były świadkami ponownego przejęcia kontroli nad handlem zagranicznym przez rozbudowane instytucje państwowe. Wzrost zaangażowania państwa wystąpił w zupełnie innym kontekście po zakończeniu wojny wraz z wprowadzoną przez komunistów monopolizacją wymiany międzynarodowej. Po okresie stalinowskim doszło do odwrócenia kierunku zmian i stopniowej liberalizacji wymiany. Początkowo była ona bardzo ograniczona, przyspieszyła jednak w latach 80., zasadniczy przełom nastąpił zaś w trakcie transformacji gospodarczej po 1989 r. Charakterystyczną konsekwencją integracji gospodarczej następnych lat było scedowanie wielu instrumentów prowadzenia polityki handlowej na instytucje międzynarodowe – przede wszystkim zaś na Unię Europejską. Zarówno w czasie Drugiej, jak i Trzeciej Rzeczypospolitej, polityka handlowa prowadzona była zgodnie z trendami światowymi. Odstępstwem od nich była narzucona z zewnątrz polityka lat komunizmu.
For much of the 20th century Polish governments heavily regulated foreign trade, but the degree of this influence differed. When Poland became independent in 1918, the state took almost complete control over the sector. A tentative liberalization was stopped by the customs war with Germany in 1925, and later by the Great Depression. The final years before the Second World War saw an increase in the state’s influence through the exchange control. Regulations became stricter under different conditions in the post-war period, with the state monopolizing foreign trade entirely. After the end of Stalinism in 1956, Poland slowly opened up its economy, but until the 1980s changes were limited in scope. A true breakthrough came with the transition, which started in 1989. Not only did the country open up, but in the coming years, the government ceded some of its powers relating to foreign trade to the European Union. During the interwar period, as well as after 1989, Poland followed worldwide trends. The communist period was an aberration in the sense of producing an ineffective system. Both before the war and under the communist regime, foreign trade was expected to bring mostly static gains. This changed significantly only after 1989.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 81-100
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kapitał francuski w Polsce międzywojennej. Stan badań i postulaty badawcze
French capital in inter-war Poland. The current state of research and new postulates
Autorzy:
Łazor, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546805.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
kapitały zagraniczne
inwestycje
imperializm
Druga Rzeczpospolita
Trzecia Republika
foreign capital
investment
imperialism
Second Polish Republic
Third French Republic
Opis:
Francja była jednym z najważniejszych źródeł inwestycji i pożyczek zagranicznych w międzywojennej Polsce, dostarczającym pieniędzy na wyposażenie armii, kluczowe przedsięwzięcia infrastrukturalne i finansującym znaczną część przemysłu, zwłaszcza wydobywczego. Ceną, jaką płaciła Druga Rzeczpospolita za tę rolę kapitału francuskiego, była imperialna polityka Francji wobec państwa polskiego, której niektóre elementy można porównać do kolonializmu. Dotychczasowe piśmiennictwo na ten temat powstawało w trzech środowiskach: historiografii polskiej, francuskiej i międzynarodowej. Każdy z tych obszarów badawczych rozwijał się w pewnym stopniu niezależnie. Historycy korzystali z innych zestawów źródeł, zadawali innego rodzaju pytania oraz nie zawsze znali wyniki badań kolegów z innych krajów. Tekst pokazuje luki w istniejącej historiografii oraz proponuje dalsze kierunki badań w odwołaniu do dwóch głównych kontekstów interpretacyjnych: kapitału francuskiego jako części szerszego problemu roli kapitałów zagranicznych w międzywojennej Polsce oraz polityki francuskiej jako formy imperializmu ekonomicznego. Poza brakiem syntezy, która oceniłaby znaczenie kapitału francuskiego dla polskiej gospodarki, a także dokonała reinterpretacji imperialnej historiografii z uwzględnieniem polskiej sprawczości, autor wskazuje na dwie istotne luki. Po pierwsze, obecna historiografia nie odpowiada na ważne pytania dotyczące mechanizmów francuskiej dominacji, porównania funkcjonowania przedsiębiorstw z francuskim kapitałem z działaniami innych firm, konfrontacji aktywności francuskiego kapitału w Polsce z jego aktywnością w innych państwach regionu, wreszcie – reakcji na działalność Francuzów w Polsce oraz jej wpływu na polską tożsamość. Po drugie, do wykorzystania pozostają istotne nowe źródła. Wśród nich najważniejszym jest polska prasa międzywojenna, w której znaleźć można setki artykułów na temat kapitału francuskiego, zwłaszcza w kontekście głównych afer. Kolejną grupą źródeł są interwencje dyplomatyczne francuskich firm w ministerstwach spraw zagranicznych obydwu krajów.
France was a major source of capital for interwar Poland, providing funds for military matériel, key infrastructural investments, as well as for industry. On the other hand, France pursued an imperialist policy towards Poland, sometimes likened to colonialism. Conventional scholarship on the topic was born within three historiographies: Polish, French, and international, which evolved to some degree independently. Historians used different sources, asked different questions, and only partially knew the works of their peers from other countries. The article shows gaps in existing scholarship and suggests new directions of research, based on an analysis of two main interpretative contexts. One, which places French capital in the broader field of foreign capital activities in Poland, and the other, which focuses on the imperial dimension of French policy. Apart from the lack of a synthesis, which would account for the role of French capital in interwar Poland, and reconsider the imperialist interpretation by taking Polish agency into account, the author points to two gaps. Existing research does not adequately analyse important topics, such as the mechanisms of French domination; comparisons of French activities with those of companies from other countries, as well as French companies in other states of the region; reactions to French capital in Poland, and the way it shaped Polish identity. Second, important sources remain underutilized, such as the Polish interwar daily press, which contains hundreds of articles on the French, and diplomatic interventions of French companies in the ministries of foreign affairs in both countries.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 10, 1; 29-52
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Memory of Communist Poland in the Third Polish Republic. A Tentative Systematisation
Pamięć o komunistycznej Polsce w III Rzeczypospolitej. Wstępna systematyzacja
Autorzy:
Łazor, Jerzy
Morawski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1185526.pdf
Data publikacji:
2016-10-24
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
politics of memory
the Third Polish Republic
Solidarity
Post-Communism
polityka pamięci
Trzecia Rzeczpospolita
Solidarność
post-komunizm
Opis:
The political discourse in Poland in the final years before the fall of communism in 1989, was based on a strong opposition between the authorities and the rest of society. Even then, however, support for the opposition was not unanimous, and it was even less so in previous years. Most Poles considered the communist system forced, exogenous, oppressive, unacceptable, and supported by the Soviet threat. Still, individual reactions were varied: there were different paths to be taken through communism. The authors of the paper discuss how these paths contributed to differing recollections of the period. They focus on the collective memory of political parties and politicians, particularly on the controversial question of collaborating with the communist regime and the rights to veteran status among the former opposition members. It is a story of two types of memory: the one stressing reconciliation and the other pushing the distinction between former regime representatives and democratic opposition members
Dyskurs polityczny w Polsce w ostatnich latach przed upadkiem komunizmu w 1989 r. Opierał się na silnej opozycji między władzą a resztą społeczeństwa. Nawet wtedy poparcie dla opozycji nie było jednogłośne, a było jeszcze mniej w poprzednich latach. Większość Polaków uważała system komunistyczny za wymuszony, egzogenny, opresyjny, nieakceptowalny i wspierany przez radzieckie zagrożenie. Jednak indywidualne reakcje były zróżnicowane: w komunizmie były różne drogi. Autorzy artykułu omawiają, w jaki sposób te ścieżki przyczyniły się do odmiennych wspomnień z tego okresu. Skupiają się na zbiorowej pamięci partii politycznych i polityków, w szczególności na kontrowersyjnej kwestii współpracy z reżimem komunistycznym i praw do statusu weterana wśród byłych członków opozycji. Jest to opowieść o dwóch rodzajach pamięci: jednej podkreślającej pojednanie, a drugiej przepychającej rozróżnienie między byłymi przedstawicielami reżimu a członkami demokratycznej opozycji.
Źródło:
Studia z Polityki Publicznej; 2016, 3, 4(12); 37-53
2391-6389
2719-7131
Pojawia się w:
Studia z Polityki Publicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unemployment in Poland in 1918–2018
Bezrobocie w Polsce w latach 1918–2018
Autorzy:
Jarosz-Nojszewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630467.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
unemployment
work
employment
the Second Polish Republic
Polish People’s Republic
the Third Polish Republic
bezrobocie
praca
zatrudnienie
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
Artykuł stanowi syntetyczne omówienie i analizę zjawiska bezrobocia w trzech okresach – Drugiej Rzeczypospolitej, Polski Ludowej oraz Trzeciej Rzeczypospolitej. Bezrobocie w Polsce w całym badanym okresie było konsekwencją zarówno uwarunkowań historycznych, jak i zmian ekonomiczno-społecznych. W okresie międzywojennym bezrobocie było efektem powojennego wyżu demograficznego, zacofanej struktury gospodarczej państwa oraz wielkiego kryzysu gospodarczego. Po drugiej wojnie światowej Polska znalazła się w bloku państw komunistycznych, a ideologia komunistyczna zakładała likwidację bezrobocia i realizację polityki pełnego zatrudnienia. W PRL realizacja polityki pełnego zatrudnienia przyniosła w efekcie bezrobocie ukryte, będące dużym obciążeniem dla państwowej gospodarki. Sytuacja uległa zmianie po transformacji ustrojowej lat 90. Po 1989 r. ponownie pojawiło się prawnie usankcjonowane bezrobocie, które było wynikiem przemian gospodarczych i społecznych. We wszystkich badanych okresach bezrobocie najbardziej dotykało młodzież oraz kobiety. Problem bezrobocia (zmniejszającego się w ostatnich latach) nadal dotyczy polskiej gospodarki. Dzięki pomocy Unii Europejskiej oraz rządowym programom rynku pracy zjawisko to ma znacznie łagodniejszy charakter.
The article presents a synthetic analysis of unemployment in three periods of Polish history: the Second Polish Republic, the Polish People’s Republic (PRL) and the Third Polish Republic. In all these periods, unemployment was a consequence of historical conditions as well as economic and social changes. In the interwar period, the unemployment was a result of a traditional economic structure, the Great Depression and the post-war demographic boom. After the Second World War Poland became part of the Soviet bloc, and the official ideology declared full employment. In the Polish People’s Republic the consequence of this policy was hidden unemployment, which proved a heavy burden for the economy. Official unemployment returned after 1989, as a result of economic and social changes. In all the three abovesaid time spans, women and young people were most significantly affected by the unemployment. This issue is still regarded as crucial, though thanks to government programmes and aid provided by the European Union, its effects appear to be less severe.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 102-120
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polsko-francuskie stosunki gospodarcze w okresie międzywojennym: nowe postulaty badawcze
Autorzy:
Ambrochowicz-Gajownik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437038.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
Trzecia Republika
służba konsularna
dyplomacja
ekonomia
The Second Republic
the Third Republic
consular service
diplomacy
economy
Opis:
Polish-French economic relations in the interwar period: new research postulates Summary: Economic relations of the Second Polish Republic with the French Third Republic were derived directly from political relations between these two states. Because of its position in the international arena, France set the terms of trade exchange which the Polish side was supposed to comply with. It stemmed from the economic hardship Poland was experiencing at that specific time. One possible solution was acquiring considerable French funds. The flow of goods in both directions took place, primarily, by sea, and control over the import of French products was exercised by the Polish consulates in France. Despite the increasing circulation of goods, facilitated by the newly-signed treaties and economic agreements, the overall trade balance was negative. The great economic crisis in the thirties intensified in France the use of quota policy elements, which negatively affected the bilateral relations. In these circumstances, Poland began to seek other methods of selling its domestic products, especially, to distant continents – Africa, the Middle and Far East.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2016, 1; 182-211
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawa emigracji polskiej we Francji wobec działań dyplomatycznych Drugiej Rzeczypospolitej w przededniu II wojny światowej. Zarys problematyki
The attitude of Polish emigrants in France towards the diplomatic activities of the Second Polish Republic on the eve of World War II. A brief review of the issue
Autorzy:
Ambrochowicz-Gajownik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109040.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
Trzecia Republika Francuska
emigracja polska we Francji
polskie organizacje we Francji
II wojna światowa
the Second Republic of Poland
the Third French Republic
Polish emigration of France
Polish organizations in France
World War II
Opis:
Wydarzenia, które rozgrywały się w przestrzeni międzynarodowej, spowodowały, iż zaniepokojone środowiska polskiej emigracji we Francji deklarowały gotowość rozpoczęcia działań zmierzających do organizacji przygotowań mobilizacyjnych na wypadek wojny. Nie oglądając się na niezdecydowane działania władz polskich i francuskich, utworzyły dwa ośrodki czuwające nad werbunkiem ochotniczym. Pierwszy Związek Oficerów Rezerwy (ZOR) powstał w Paryżu, drugi – Centralny Komitet Obywatelski (CKO) w Lille. Większe zaangażowanie widoczne było po stronie ZOR. To właśnie on podkreślał opieszałość władz polskich w stosunku do mobilizacji emigrantów polskich na wypadek wojny. CKO zaś był pod wpływem konsulatu polskiego w Lille. Akcja werbunku ochotniczego zorganizowana przez ZOR w przeddzień wybuchu II wojny światowej przyczyniła się do powstania licznych biur werbunkowych tworzących sieć organizacyjną, która trwała nieprzerwanie do pierwszej połowy września 1939 r.
The events that took place on the international arena were of great concern to the circles of Polish emigration in France. Consequently, they proclaimed their readiness to initiate activities aimed at organizing mobilization in case of war. Due to the lack of decisive action by the Polish and French authorities, two centers overseeing the process of voluntary recruitment were established. The first one, Związek Oficerów Rezerwy (ZOR), was founded in Paris, whereas the second one, Centralny Komitet Obywatelski (CKO), in Lille. Greater involvement was clearly evident in case of the former organization. Indeed, it was this organization that indicated unusual tardiness of the Polish authorities in the context of mobilizing Polish emigrants in the event of war. CKO was noticeably influenced by the Polish consulate in Lille. Organized by ZOR immediately prior to the outbreak of World War II, the volunteer recruitment campaign contributed to the creation of numerous recruitment offices that subsequently formed a larger organizational network. It existed continuously until the first half of September 1939.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2021, 109; 101-113
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkolnictwo polonijne w południowo-wschodniej Francji z perspektywy konsulatu polskiego w Marsylii w okresie międzywojennym
Autorzy:
Ambrochowicz-Gajownik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436087.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
Trzecia Republika Francuska
Marsylia
szkolnictwo polskie we Francji
służba konsularna
mikrohistoria
Opis:
Polish education in France constituted a vital component of the functioning of emigration, the organization of which was supervised by the consular service. It was tasked with supporting the areas of culture and education. In this particular aspect, France’s policy wasnot unambiguous. The authorities in Paris paid no attention to the given issue and, therefore, they ceded responsibility for creating Polish schools to a private organization – the Central Committee of Coal Mine in France. In addition, emigrants were expected to quickly assimilate with the French society. From the perspective of the Second Republic of Poland, it was crucialthat Polish children were exposed to patriotic attitudes as well as given the opportunity to increase their knowledge of three most important school subjects, namely Polish, history andgeography. Establishing Polish teaching outposts and Tursday courses for both teenagers and adults lied within the competence of the Polish Consulate in Marseilles. They were created among the largest Polish communities. The Second Republic of Poland aimed at developing Polish schools in France. Nevertheless, financial factors restricted the selection of appropriate teaching staff, the purchase of school materials and textbooks.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2018, 6; 197-215
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies