W kontekście 100-lecia niepodległości. Mazowsze i jego gospodarka: od Drugiej do Trzeciej Rzeczypospolitej. Część druga: Okres 1945–2018: Polska Ludowa i Trzecia Rzeczpospolita

Niniejszy artykuł stanowi drugą część opracowania dotyczącego gospodarki Mazowsza na przestrzeni minionego stulecia. Przedstawia procesy i zjawiska, które ukształtowały strukturę gospodarki regionu w drugiej połowie XX w., a więc w okresie Polski Ludowej (lata 1945–1989) oraz Rzeczypospolitej Polskiej (1990–2018). W dwudziestym wieku Mazowsze zwykło się utożsamiać z województwem warszawskim. Jest to oczywiście uproszczenie (o historycznym Mazowszu pisałam w części pierwszej opublikowanej w 2019 r.), niemniej z uwagi na charakter informacji jakościowych i ilościowych, które były zestawiane i agregowane na poziomie województw, podejście to narzuca się samo przez się. Powojenne województwo warszawskie stanowiło „trzon” Mazowsza, sytuacja w tym zakresie uległa zasadniczej zmianie po reformie 1975 r. likwidującej duże województwa oraz jednostki poziomu powiatowego. W jej wyniku województwo warszawskie zlikwidowano, jego obszary znalazły się w dziewięciu małych jednostkach poziomu wojewódzkiego. Jedną z nich było województwo stołeczne warszawskie. Duże województwa przywróciła dopiero reforma z 1998 r. Jednym z nich jest wojewódzkie mazowieckie.

This article is the second part of a study of the economy of the Mazovia region over the last century.It presents the processes and phenomena that shaped the structure of the region’s economy in the second half of the 20th century, i.e. in the Polish People’s Republic (1945–1989) and the Republic of Poland (1990–2018, i.e. up to the centenary of Poland’s regaining its independence after World War I). In the 20th century, Mazovia tended to be identified with the Warsaw Voivodeship. This is obviously a simplification (the historical Mazovia was described in the first part of the study, published in 2019); however, such an approach is logical due to the nature of the qualitative and quantitative information that was compiled and aggregated at the voivodeship level. The post-war Warsaw voivodeship was the “core” of Mazovia. This situation changed fundamentally after the 1975 reform which abolished large voivodeships and county-level units. As a result of the reform, the Warsaw Voivodeship was divided into nine small voivodeship-level units. One of them was the Warsaw’s Capital voivodeship. Large voivodeships were not restored until the 1998 reform. One of them is the current Mazovian Voivodeship.