Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Trybunał Konstytucyjny RP" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Key European Communities and European Union treaties and accord in the case law of the German and the Polish Constitutional Tribunals
Traktaty założycielskie Wspólnot i Unii Europejskiej w orzecznictwie niemieckiego oraz polskiego Trybunału Konstytucyjnego
Autorzy:
Bainczyk, Bainczyk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/505767.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
German Federal Consitutional Court
Polish Constitutional Court
founding treaties of the EU
Schengen method
Federalny Trybunał Konstytucyjny RFN
Trybunał Konstytucyjny RP
traktaty założycielskie UE
metoda schengeńska
Opis:
This article examines the legal nature of the foundation treaties of the EC and the EU from the point of view of the Polish and the German Constitutional Tribunals. Neither the Polish Constitution nor the German Basic Law does determine in explicit terms the legal status of the foundation treaties. The recognition of the legal nature of those treaties by national constitutional tribunals has far-reaching legal and political consequences whose signifi cance is hard to overestimate. The adoption by a constitutional court of a specifi c legal qualifi cation of the foundation treaties not only determines their position in the system of national law but also enshrines a set of formulas with a lasting infl uence on the relations between a member state and the EU. And last but not least the qualifi cation infl uences the position of a national constitutional tribunal within the European community of constitutional courts, especially in connection with the question which tribunal has the last word in the European constitutional conversations. This analysis, based on the case law of the German BVG and the Polish TK, focuses on those highly signifi cant formulas and statements that deal, fi rstly, with legal aspects of the EC and EU foundation treaties and, secondly with legal aspects of international agreements concluded within the European Union in accordance with the “Schengen intergovernmental method”.
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza charakteru prawnego podstaw funkcjonowania WE i UE, a więc traktatów założycielskich z punktu widzenia polskiego oraz niemieckiego Trybunału Konstytucyjnego. Zarówno w Konstytucji RP, jak i w Ustawie Zasadniczej RFN nie został określony expressis verbis charakter prawny traktatów założycielskich, a nastąpiło to w drodze twórczej wykładni prawa, dokonywanej przez trybunały konstytucyjne. Określenie charakteru prawnego tychże traktatów przez trybunały konstytucyjne ma nie tylko dalekosiężne konsekwencje prawne, ale także polityczne. Przyjęcie określonej kwalifi kacji prawnej traktatów założycielskich nie tylko determinuje ich miejsce w systemie prawa krajowego, ale także zasadniczo wpływa na relacje pomiędzy danym państwem członkowskim a UE. Last but not least kwalifi kacja ta wpływa również na pozycję samego trybunału konstytucyjnego w ramach europejskiej wspólnoty sądów konstytucyjnych, a także jest istotna z punktu wskazania, który trybunał ma „ostatnie słowo” w konwersacjach konstytucyjnych w Europie. W artykule analizie poddane zostały wybrane, najważniejsze tezy z orzecznictwa FTK, a następnie polskiego TK, dotyczące charakteru prawnego traktatów stanowiących podstawę prawną integracji europejskiej, a także umów międzynarodowych zawieranych w ramach metody „schengeńskiej”.
Źródło:
Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2017, 4; 13-34
1733-2680
2451-0610
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Międzynarodowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada „lex retro non agit”. Czy prawo nie działa wstecz?
Principle of “lex retro non agit”. Is the Law not Retroactive?
Autorzy:
Kornaszewska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524557.pdf
Data publikacji:
2018-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zasady
lex severior retro non agit
lex retro non agit
intertemporalność
retroaktywność
normy prawne
orzeczenie
Sąd Najwyższy
Trybunał Konstytucyjny
Konstytucja RP
Opis:
Zasada niedziałania prawa wstecz jest uznawana za jedną z podstaw cywilizowanego ustroju współczesnego państwa. Istotę zasady niedziałania prawa wstecz można sprowadzić do twierdzenia, że prawo powinno, co do zasady, działać „na przyszłość”, wobec tego nie należy stanowić norm prawnych, które miałyby być stosowane do zdarzeń zaszłych i zakończonych przed ich wejściem w życie. Innymi słowy, następstwa prawne zdarzeń mających miejsce pod rządami dawnych norm należy oceniać według tych norm, nawet jeżeli w chwili dokonywania tej oceny obowiązują już nowe przepisy. Z wstecznym (retroaktywnym) działaniem przepisów mamy do czynienia wówczas, gdy prawodawca nakazuje określone fakty prawnie relewantne, zaistniałe przed dniem wejścia w życie nowych przepisów, oceniać w świetle tych nowych przepisów, wprowadzając fikcję, jakoby przepisy te obowiązywały już w dacie nastąpienia ocenianych faktów. W przypadku, gdy regulacja zawarta w przepisie w oczywisty sposób działa „na przyszłość”, a przy tym wywołuje skutki prawne dopiero 3 miesiące po wejściu ustawy w życie, nie narusza zasady niedziałania prawa wstecz. Nie oznacza to, że nie naruszając zasady niedziałania prawa wstecz prawodawca może dowolnie ingerować w istniejące stosunki prawne i swobodnie je modyfikować. Granicą jest tu przede wszystkim przestrzeganie zasady ochrony praw nabytych i zasady ochrony zaufania do państwa i prawa. Niedopuszczalne jest stanowienie norm z mocą wsteczną, jeśli podmioty, których te normy dotyczą, nie mogły racjonalnie przewidzieć tego rodzaju decyzji, a nadzwyczajne okoliczności czy dobra, podlegające ochronie konstytucyjnej, decyzji takiej nie usprawiedliwiają. Można od niej odstąpić, jednak tylko wyjątkowo i z usprawiedliwionych względów, nadając normom możliwość oddziaływania na sytuacje zastane, jeżeli zaistniały ważkie powody, a zainteresowane podmioty miały podstawy, by oczekiwać uchwalenia takich norm.
The principle of non-retroactivity is recognized as one of the foundations of the civilized system of the modern state. The essence of the principle of non-retroactivity can be reduced to the assertion that the law should, in principle, act “for the future”, therefore it should not be legal norms that would apply to events that occurred and ended before their entry into force. In other words, the legal consequences of events taking place under the old norms should be assessed according to these norms, even if new regulations are already in force at the moment of making such an assessment. The retroactive act of the regulations is when the lawmaker orders certain relevant legal facts, existing before the day of entry into force of the new provisions, assessed in the light of these new provisions, introducing a fiction that these provisions were already in force on the date of the assessed facts. If the regulation contained in the regulation obviously acts “for the future” and at the same time has legal effects only 3 months after the entry into force of the act, it does not violate the principle of non-retroactivity. This doesn’t mean that without violating the principle of non-retroactivity, the legislator may freely interfere in existing legal relations and modify them freely. The boundary here is, above all, observance of the principle of protection of acquired rights and principles of protection of trust in the state and the law. It is unacceptable to create norms retrospectively, if the entities to whom these standards relate could not rationally anticipate such decisions, and extraordinary circumstances or goods subject to constitutional protection, such decisions do not justify. You can withdraw from it, but only exceptionally and for justified reasons, giving the norms the ability to influence the existing situations, if there were valid reasons, and the interested entities had grounds to expect the adoption of such standards.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 2 (42); 171-183
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O możliwości wycofania przez Prezydenta wniosku do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli prewencyjnej oraz wniosku o ponowne rozpatrzenie ustawy
On the Possibility for the President to Withdraw the Request to the Constitutional Court Under the Preventive Control Procedure and the Request for Reconsideration of Law
Autorzy:
Chmaj, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162178.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Prezydent RP
Sejm
Trybunał Konstytucyjny
weto
kontrola prewencyjna ustawy
President of the Republic of Poland
Constitutional Court
veto
preventive control of a law
Opis:
The aim of the article is to draw attention to the issue of the possibility of the President of the Republic of Poland withdrawing a motion to the Constitutional Tribunal in the mode of preventive control and a motion for reconsideration of a law. In this paper the author discusses Art. 122 of the Constitution, in particular the time given to the President to become familiar with the presented regulations and to decide what further action should be taken, i.e. to sign it, to submit a motion to the Constitutional Tribunal, or alternatively to return it to the Sejm for reconsideration, or to exercise a veto. The author focuses primarily on the analysis of regulations concerning the problem in question, extended by a number of doctrinal views.
Artykuł ma na celu zwrócenie uwagi na zagadnienie możliwości wycofania przez Prezydenta RP wniosku do TK w trybie kontroli prewencyjnej oraz wniosku o ponowne rozpatrzenie ustawy. W niniejszej pracy zawarto rozważania dot. art. 122 Konstytucji, w szczególności czasu Prezydenta na zapoznanie się z przedstawionymi regulacjami jak i podjęcie decyzji co do dalszych działań tj. podpisania, wystąpienia z wnioskiem do TK bądź alternatywnie, zwrócenia Sejmowi do ponownego rozpatrzenia, ewentualnie skorzystanie z weta. Autor skupia uwagę przede wszystkim na analizie regulacji dotyczących przedmiotowego problemu, poszerzoną o liczny pogląd doktryny.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 77-85
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przejściowa niemożność sprawowania urzędu przez prezydenta RP w świetle Konstytucji i nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym
Temporary impossibility of performing the functions by the Polish President under the Constitution and the new Constitutional Tribunal Act
Autorzy:
Radajewski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941017.pdf
Data publikacji:
2016-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prezydent RP
niemożność sprawowania urzędu Trybunał Konstytucyjny
marszałek Sejmu
marszałek Senatu
Polish President
impossibility of performing functions Constitutional Tribunal
the Marshal of the Sejm
the Marshal of the Senate
Opis:
Artykuł dotyczy problematyki przejściowej niemożności sprawowania urzędu przez prezydenta RP. Konstytucja wyróżnia aż trzy rodzaje takiej niemożności. Pierwszy obejmuje sytuacje, w których prezydent jest zdolny do poinformowania o tym fakcie, drugi – gdy nie może tego uczynić, trzeci natomiast wiąże się z zawieszeniem sprawowania urzędu przez prezydenta w związku z postawieniem go w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu. W artykule omówiono po kolei każde z tych zagadnień. Autor odnosi się m.in. do przesłanek stwierdzenia przeszkody w sprawowaniu urzędu przez prezydenta RP, a także poddaje szczegółowej analizie przepisy nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym dotyczące tego zagadnienia. Refleksje autora uzupełnione są odpowiednimi wnioskami oraz postulatami nowelizacji zarówno Konstytucji RP, jak i wspomnianej ustawy.
This paper discusses temporary impossibility of performing the functions by the Polish President. The Polish Constitution defines three kinds of such impossibility. First of all, there are situations when the President may inform about this impossibility, secondly – when s/he cannot do this, and thirdly – the President may be suspended because of being arraigned before the State Tribunal. Each of these situations is considered in the paper, one by one. The author refers, among others, to the grounds on which impossibility of performing the functions by the Polish President is declared and analyses in detail the provisions of the new Constitutional Tribunal Act concerning this issue. The author’s comments are accompanied by related conclusions and suggestions concerning the amendment of both the Polish Constitution and the said act.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 2 (30); 11-31
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi do aktualnych wydarzeń wokół polskiego Trybunału Konstytucyjnego
Comments on the current developments concerning the Polish Constitutional Tribunal
Autorzy:
Łączkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693686.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitutional Tribunal
Act of 22 December 2015 amending the Constitutional Tribunal Act
Constitution of the Republic of Poland
Trybunał Konstytucyjny
ustawa z 22 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym
Konstytucja RP
Opis:
The Amendment to the Act on the Constitutional Tribunal passed on 22 December 2015 has raised serious doubts in Polish and foreign academic and political institutions and the media. Of particular concern is the fact that the amendment does not correspond to the limitations of Article 197 of the Constitution of the Republic of Poland. Contrary to appearances the amendment exceeds organisational and procedural questions. The amendment imposing a rule that 13 judges must rule on cases in the  chronological order of their submission and the lack of vacatio legis makes it impossible for the Constitutional Tribunal to continue in practice its normal judicial function. In particular it makes it impossible for the Constitutional Tribunal to decide on the constitutional legality of the Amendment of 22 December 2015 within a reasonable time scale which in itself could result in dangerous and absurd legal situations. This could be tantamount to an interference in the judicial competences of the Constitutional Tribunal guaranteed by Article 188 of the Constitution of the Republic of Poland. It is the Constitutional Tribunal itself that should rule on all dilemmas concerning this amendment.
Nowelizacja ustawy o Trybunale Konstytucyjnym uchwalona 22 grudnia 2015 r. budzi liczne wątpliwości krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych, medialnych i politycznych. Obawy wywołuje zwłaszcza to, że nie mieści się ona w granicach określonych w art. 197 Konstytucji RP. Wbrew pozorom wykracza bowiem poza sprawy organizacyjne i proceduralne. Przepisy narzucające zasadę orzekania w 13-osobowym składzie, w kolejności wyznaczanej datami wpływu spraw oraz brak vacatio legis uniemożliwiają w praktyce normalną działalność orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego. W szczególności blokują możliwość zbadania w rozsądnym terminie konstytucyjności ustawy z 22 grudnia 2015 r., co z kolei rodzi niebezpieczeństwo powstania absurdalnych sytuacji prawnych. Może to oznaczać ingerencję w kompetencje orzecznicze Trybunału Konstytucyjnego zagwarantowane w art. 188 Konstytucji RP. Do niego też powinno należeć ostateczne rozstrzygnięcie wszystkich dylematów związanych z wymienioną wyżej ustawą.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 1; 51-56
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne prawo do zabezpieczenia społecznego
The constitutional right to social security
Autorzy:
Łobos, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941072.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Konstytucja RP
zabezpieczenie społeczne
ochrona konstytucyjna
ubezpieczenia społeczne
wiek emerytalny
zasady konstytucyjne
Trybunał Konstytucyjny
The Constitution of the Republic of Poland
social security
constitutional protection
social insurance
retirement age
constitutional principles
the Constitutional Tribunal
Opis:
Przedmiotem niniejszego opracowania uczyniono kwestię związaną z konstytucyjnym prawem obywateli do zabezpieczenia społecznego w razie osiągnięcia wieku emerytalne-go. Autorka wskazuje jakie zasady konstytucyjne gwarantują ochronę świadczeń emerytalno-rentowych, jak również podaje przykłady wypowiedzi Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego, którzy w swych wyrokach odnosili się do problematyki związanej z zabezpieczeniem społecznym. W niniejszym opracowaniu podano również, jaki za-kres swobody w kwestii zabezpieczenia społecznego Konstytucja przyznaje ustawodawcy oraz w jakich granicach ustawodawca może działać w zakresie wyboru rozwiązań służących realizacji tego prawa.
The subject of this article is the issue of the constitutional right of citizens to social security when reaching the retirement age. The author points out the constitutional principles which guarantee the protection of pension benefits and gives examples of statements of the Supreme Court and the Constitutional Tribunal with respect to the issue of social security schemes in their judgments. This article also discusses the scope of freedom which the Constitution grants to a legislator and the boundaries within which a legislator may act as far as the selection of solutions for the implementation of this right is concerned.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 4 (38); 207-230
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada demokratycznego państwa prawnego w polskiej praktyce prawnej
Principles of the Democratic State of Law in the Polish Legal Practice
Autorzy:
Sozański, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/439744.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
demokratyczne państwo prawne
Konstytucja RP
zasady ustrojowe
orzecznictwo normatywne
Trybunał Konstytucyjny
prawo międzynarodowe i UE
democratic state of law
Constitution of the Republic of Poland
system founding rules
normative jurisprudence
Constitutional Tribunal
international law and the EU law
Opis:
Cel: ustalenie zakresu stosowania normy ustrojowej państwa prawnego w praktyce. Metoda prawno-porównawcza. Wniosek: norma ustrojowa nie jest jasno określona oraz adekwatnie stosowana. Konieczność zmiany tego stanu rzeczy w doktrynie i praktyce prawnej, a także poprawy świadomości prawnej społeczeństwa. Treść: jeśli ustrojem Polski jest demokratyczne państwo prawne to elementarną kwestią jest rozumienie tego pojęcia, w tym jego wykładnia przez Trybunał Konstytucyjny oraz reguły stosowania jego treści normatywnej. Trybunał dokonał tu bardzo szerokiej wykładni łącząc tę kategorię z ponad 20 zasadami konstytucyjnymi. Taka obszerność pojęcia zaciemnia jego istotne elementy i niekorzystnie wpływa na stosowanie kategorii normatywnej przez organy państwa. Artykuł ma charakter koncepcyjny.
Aim: to ascertain the scope of application of the constitutional norm of the state of law in practice. The legal comparative method. Conclusion: the constitutional norm is not clearly determined of adequately applied. The necessity to change this state of affairs in the legal doctrine and practice as well as to improve the society’s legal awareness. Contents: if the system of Poland is a democratic state of law, then the elementary issue is understanding of this notion, including interpretation thereof by the Constitutional Tribunal as well as the rules of application of its normative contents. The Tribunal made here a very broad interpretation combining this category with more than 20 constitutional rules. Such an ampleness of the notion obscures its essential elements and unfavourably affects the use of the normative category by the state’s bodies. The article is of the conceptual nature.
Źródło:
Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula; 2014, 4(42); 28-40
2084-4689
Pojawia się w:
Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwarancje zasady nadrzędności Konstytucji
Guarantees of the principle of the supremacy of the Constitution
Autorzy:
Płowiec, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692918.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitution
principle of supremacy of the Constitution
Constitutional Tribunal
State Tribunal
amendment of the Constitution
direct application of the Constitution
swearing an oath by members of parliament
President and members of the Council of Mi
konstytucja
zasada nadrzędności konstytucji
Trybunał Konstytucyjny
Trybunał Stanu
zmiana konstytucji
bezpośrednie stosowanie konstytucji
ślubowania składane przez parlamentarzystów
Prezydenta RP i członków Rady Ministrów
Opis:
The principle of the supremacy of the Constitution requires implementation of constitutional norms (positive aspect) and prohibits behaviours that are inconsistent with constitutional norms (the negative aspect). The legislator is therefore obliged to create sub-constitutional norms in such a way that they comply with constitutional norms and ensure that they are implemented as fully as possible. Similarly, with regard to the application of the law, decisions taken on the basis of the Constitution must comply with its norms and implement these norms as effectively as possible. The actual assurance of the principle of the supremacy of the Constitution is important for the protection of the citizen from the state, because the Constitution as a social contract sets out absolute limits for the authorities that must not be trespassed. The Constitution contains numerous guarantees of its supremacy. They include in particular: the procedure for amending the Constitution, liability to the Tribunal of State, control of the constitutionality of the law by the Constitutional Tribunal, direct application of the Constitution by courts and swearing an oath by members of parliament, the President and members of the Council of Ministers. However, there are no legal guarantees which would effectively and permanently guarantee the supremacy of the Constitution. In an effort to ensure that the Constitution takes precedence, an appropriate level of legal culture must be ensured.
Zasada nadrzędności Konstytucji nakazuje realizowanie norm konstytucyjnych (aspekt pozytywny) i zakazuje zachowań niezgodnych z normami konstytucyjnymi (aspekt negatywny). Prawodawca ma zatem obowiązek tworzyć normy podkonstytucyjne, w taki sposób by były one zgodne z normami konstytucyjnymi i urzeczywistniały je w możliwie najpełniejszy sposób. Podobnie w odniesieniu do stosowania prawa: rozstrzygnięcia podjęte na podstawie Konstytucji muszą być zgodne z jej normami i w możliwe najwyższym stopniu urzeczywistniać je. Faktyczne zapewnienie zasady nadrzędności Konstytucji jest istotne dla ochrony obywatela przed państwem, ponieważ Konstytucja jako umowa społeczna wyznacza nieprzekraczalne granice dla władzy. Konstytucja zawiera liczne gwarancje swojej nadrzędności. Zaliczyć do nich można w szczególności: procedurę zmiany Konstytucji, odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu, kontrolę konstytucyjności prawa przez Trybunał Konstytucyjny, bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez sądy oraz ślubowania składane przez parlamentarzystów, Prezydenta RP i członków Rady Ministrów. Nie istnieją jednak prawne gwarancje, które skutecznie i trwale zapewnią nadrzędność Konstytucji. W staraniach o zapewnienie Konstytucji nadrzędności należy zadbać o odpowiedni poziom kultury prawnej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 81-91
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La Pologne: la Constitution, la cour constitutionnelle et les inquiétudes de l’opinion internationale. Polska: Konstytucja, Trybunał Konstytucyjny i obawy opinii miedzynarodowej
Poland: The constitution, the Constitiutional Tribunal and the anxiety of the international opinion
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2005113.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
polskie sądownictwo konstytucyjne
kryzys konstytucyjny w Polsce 2015–2016
Trybunał Konstytucyjny
opinia międzynarodowa o polskim Trybunale Konstytucyjnym
ustawy o Trybunale Konstytucyjnym RP
sędzia TK
orzecznictwo TK
Constitution of the Republic of Poland
Constitutional Court
Polish constitutional law
constitutional crisis in Poland 2015–2016
Act on the Constitutional Court of the Republic of Poland
Judge of the Constitutional Court
case law of Constitutional Court
Opis:
Inspiracją i tłem dla podjętych w artykule rozważań były wydarzenia, jakie miały miejsce w Polsce w latach 2015/2016 r., związane z wielokrotnym podejmowaniem przez nową większość parlamentarną zmian w zakresie składu, trybu postępowania i podstaw prawnych sądownictwa konstytucyjnego (ustawy o Trybunale Konstytucyjnym). Artykuł omawia trzy główne wątki funkcjonowania w Polsce Trybunału Konstytucyjnego (TK). Pierwszy ukazuje jego genezę, jeszcze w okresie realnego socjalizmu (1982), co jest o tyle istotne, że jego ówczesna koncepcja, mimo konstytucyjnej deklaracji o niezawisłości sędziów, zakładała pewien stopień jego pozostawania pod „nadzorem” parlamentu (czyli hegemonicznej partii politycznej), co tym bardziej uwrażliwia na wszelkie analogiczne przejawy politycznej interwencji już w państwie demokratycznym. Pokazuje też, jak mimo to TK umiał w tamtym czasie zdobyć niezależność i utrwalić swój autorytet, a także jak ukształtowała ten organ – już zaliczony do władzy sądowniczej – Konstytucja RP z 1997 r. Drugi wątek przedstawia w skrócie „kronikę wydarzeń”, w tym pięć kolejnych ustaw (nowelizacji lub nowych ustaw o TK) i sposób, w jaki usiłują one, nawet niekiedy fortelem prawniczym, zmienić na politycznie „korzystniejszy” skład tego sądu, zablokować jego swobodę orzekania lub unieważnić wyrok, z ostatecznym uchwaleniem trzech nowych ustaw: o organizacji i trybie postępowania przed TK oraz statusie sędziów TK (a także ustawę zawierającą przepisy wprowadzające), których negatywne konsekwencje pojawiają się na bieżąco. Równolegle ukazano opinie instytucji międzynarodowych (Komisji Weneckiej, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej) zaniepokojonych sytuacją w Polsce z punktu widzenia europejskich standardów rule of law. Trzeci wątek dotyczy kwestii może najważniejszej, a mianowicie konsekwencji doktrynalnych i konstytucyjnych oraz problemów, jakich polskiej nauce prawa konstytucyjnego oraz praktyce konstytucyjnej i politycznej wydarzenia te przysporzą.
The events that took place in Poland 2015 and 2016, concerning the actions taken by the new parliamentary majority, including changes in the composition, procedure and legal basis of the Constitutional Court (Constitutional Court Act) were an inspiration to the reflections presented in this paper. Discussed in the paper are three main points of the functioning of the Constitutional Tribunal (CT) in Poland. The first outlines the genesis of CT, starting with the period of real socialism (1982). This is quite important as the original concept of CT, despite the constitutional declaration of independence of the judges, assumed some degree of parliamentary supervision (i.e. a hegemonic political party). The text also describes how CT at the time able was to achieve independence and consolidate its authority, illustrating how this body – already included in the judiciary – was constituted in the Constitution of the Republic of Poland in 1997. The second point consists of a short chronicle of events, including the adoption of the five successive legal acts (amendments or new Constitutional Court Acts), and the way in which attempts were made, sometimes even by legal tricks, to change the composition of this court to a politically more favourable and to block its freedom or to revoke the court’s ruling. With the final passing of three new laws on the organisation and the procedure of the Constitutional Tribunal and the status of its judges, whose negative consequences continue to appear. At the same time, international institutions (the Venice Commission, the European Parliament and the European Commission) announced their opinions, expressing concern about the situation in Poland from the point of view of European standards of Rule of Law. The third point touches probably the most important issue – the doctrinal and constitutional consequences, as well as the problems brought by these events to the Polish constitutional law science and the constitutional and political practice.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2017, 9, 1; 32-62
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies