Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Tora" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Żydowskie studiowanie Tory
Autorzy:
Krajewski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1623866.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Tora
Słowo
egzegeza żydowska
Opis:
Stanisław Krajewski, a believing Jew, co-director of the Polish Council of Christians and Jews, explains the most characteristic traits of Jewish studies and interpretation of the Torah. He eoneludes with the statement that the Torah, when it is studied, becomes a living organism which has an effect on those who read, meditate and take it seriously while going about their daily activities.
Źródło:
Verbum Vitae; 2005, 7; 83-90
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologia Tory według Targumu do Psalmów
Autorzy:
Tronina, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177687.pdf
Data publikacji:
1983
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Tora
Targumy
Torah
Targums
Opis:
L’article contient un rapprochement de tous (plus de 60) les textes du TPs concernants la Loi (’orajtā’) et les institutions synagogales, comme Sanhédrin, école du midraš etc. La seconde partie de 1’article c’est une synthèse theologique sur le rôle de la Torah dans le TPs. La comparaison avec la littérature talmudique permette à dater 1’aggadah du TPs de prémiers trois siècles après J.-C. Les auteurs du NT ont appliqués à Jésus des images concernants de Torah dans le judaisme rabbinique.
Źródło:
The Biblical Annals; 1983, 30, 1; 47-64
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tora i nauka według Aviezera
Torah and Science According to Aviezer
Autorzy:
Piotrowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553235.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Tora
nauka
Torah
science
Opis:
Recenzja książki: Nathan AVIEZER, Fossils and Faith: Understanding Torah and Science, KTAV Publishing House, Inc., Hoboken, New Jersey 2001, s. 271.
Review of: Nathan AVIEZER, Fossils and Faith: Understanding Torah and Science, KTAV Publishing House, Inc., Hoboken, New Jersey 2001, s. 271.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 277-282
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wierność Torze wiernością Bogu w świetle Deuteronomium
Autorzy:
Jasnos, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1623620.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Księga Powtórzonego Prawa
wierność
Tora
niewierność
Izrael
Opis:
Il tema della fedelta nella visione deuteronomista non costituisce un argomento a se stante, alla quale vengono dedicate alcune della pericope, ma viene iscritta nei testi di diverso carattere. Dio e presentato come fedele, invece nella prospettiva storica si percepisce prima di tutto l'infedelta passata d'Israele. E proprio per questo, che la fedelta diventa una sfida per il popolo eletto. Nel contesto del patto essa viene espressa nella lealta, che vuol dire rimanere saldamente legati a Dio. La legge cioe la Torah che Mose insegna, diviene dunque l'indicatore della fedelta, della fedelta ancorata nell'alleanza. Per il fondamento di fedelta cosi compresa si trova nel precetto di amore per Dio. Nel Deuteronomio, che ha un carattere parenetico, Mose e presentato come colui che si rivolge ad Israele col grande ardore e attraverso gli ammonizioni e gli insegnamenti lo richiama alla fedelta.
Źródło:
Verbum Vitae; 2007, 11; 27-42
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marcin Majewski, Pięcioksiąg odczytany na nowo. Przesłanie autora kapłańskiego (P) i jego wpływ na powstanie Pięcioksięgu (Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II 2018)
Autorzy:
Tronina, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044594.pdf
Data publikacji:
2018-11-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Tora
Pięcioksiąg
Dokument Kapłański
Torah
Pentateuch
Priestly Document
Opis:
Recenzja książki:  Marcin Majewski, Pięcioksiąg odczytany na nowo. Przesłanie autora kapłańskiego (P) i jego wpływ na powstanie Pięcioksięgu (Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II 2018). Ss. 393. PLN 99. ISBN 978-83-7438-651-7
Book review: Marcin Majewski, Pięcioksiąg odczytany na nowo. Przesłanie autora kapłańskiego (P) i jego wpływ na powstanie Pięcioksięgu (Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II 2018). Ss. 393. PLN 99. ISBN 978-83-7438-651-7
Źródło:
Verbum Vitae; 2018, 34; 505-510
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Topology Based Routing Protocols in Vehicular Ad-Hoc Networks (VANET)
Autorzy:
Rajkumar, M. Newlin
Nithya, M.
Hemalatha, P.
Rajeswari, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193566.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
Tematy:
AODV
DSR
TORA
Topology based routing
VANET
reactive routing
Opis:
Vehicular Ad-hoc network (VANET) is an exacting form of Mobile Ad-hoc Network (MANET) where the vehicles are act as nodes. Due to high mobility of nodes, high partitioned network and also dynamic changing routing protocols, the routing in Vanet is dispute one. The routing protocols functions should depends on the internal and external characteristics of VANET such as nodes mobility, road topology and obstacles which block the signal. A routing protocol is used to find the route between the nodes to communicate each other. The particular route to be selected by routing protocol. The routers have the information about the network which is directly connected to it. The routing protocol first forward the information to the immediate neighbor node, then it forward the information throughout the network. In VANET the routing protocol are classify based on topology, position of vehicle, cluster based vehicle, broadcast based routing and geocast based routing. This article explains the topology based routing protocol, especially reactive routing protocol which is a part of the topology based routing protocol.
Źródło:
World Scientific News; 2016, 41; 186-192
2392-2192
Pojawia się w:
World Scientific News
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legendarne i tajemnicze macewy w Szczebrzeszynie
The legendary and mysterious matzevahs in Szczebrzeszyn
Autorzy:
Trzciński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144068.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Jews
Szczebrzeszyn
cemetery
Torah
matzevah
Żydzi
cmentarz
Tora
macewa
Opis:
Autor zajmuje się macewami, głównie znanych osób na cmentarzu żydowskim w Szczebrzeszynie. Legendy i opowieści o poszczególnych grobach, przekazywane z pokolenia na pokolenie w szczebrzeszyńskiej społeczności żydowskiej przed II wojną światową, porównują informacje podane na powojennych tablicach pamiątkowych ustawionych na cmentarzu, a także krążą we współczesnych publikacjach, w tym w Internecie. Następnie konfrontuje wszystkie te informacje z faktami historycznymi.
The author deals with the matzevahs, mostly of famous people in the Jewish cemetery in Szczebrzeszyn. Legends and stories of individual graves, passed through genera-tions in the Jewish community in Szczebrzeszyn before World War II, compares the information given on post-war commemorative plaques set in the cemetery, and also circulated in contemporary publications, including the Internet. Then confronts all this information with historical facts.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 9-18
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„To, czego pragnąłem, spłonęło w ogniu”. Hebrajski epigraf z Józefowa
„All that I needed had burnt in fire’” The Hebrew epigram from Józefów
Autorzy:
Trzciński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117304.pdf
Data publikacji:
2011-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Jews
Józefów Biłgorajski
cemetery
Torah
matzevah
Żydzi
cmentarz
Tora
macewa
Opis:
Na cmentarzu żydowskim w Józefowie Biłgorajskim zachowała się macewa, położona nad zakopanymi zwojami Tory, zniszczonymi w pożarze w 1864 roku. Autor, uznając inskrypcję za artefakt pola kultury żydowskiej, opisuje ją w następujących aspektach: 1) prawo i zwyczaje judaizmu; 2) analiza napisu pod względem treści jako przykład literatury cmentarnej; 3) zajęcie krytycznego stanowiska w stosunku do treści napisu z uwzględnieniem historii miejsca.
A matzevah remained at the Jewish cemetery in Józefów Biłgorajski, set over buried Torah’s scrolls, damaged in the fire of 1864. The author, considering the inscription as the artifact of the Jewish culture’s field, describes it in the following aspects: 1) the religious law and the customs of Judaism; 2) analysis of the inscription in terms of the content as an example of the cemetery literature; 3) taking a critical stance in relation to the inscription’s content taking into consideration the history of the place.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2011, 1, 1; 11-16
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mesjańska perspektywa opowiadań Irit Amiel
The Messianic Dimension of Irit Amiel’s Stories
Autorzy:
Regiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367542.pdf
Data publikacji:
2021-05-18
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
postsekularyzm
Holocaust
Irit Amiel
narracja mesjańska
Tora
post-secularism
messianic narration
Torah
Opis:
Irit Amiel jest izraelską pisarką, która po niemal pięćdziesięciu latach milczenia od ocalenia z Holocaustu zabiera głos w sprawie Shoah. Jej tom opowiadań Osmaleni jest zbiorem piętnastu portretów, w których autorka za pomocą powściągliwych i skromnych narracji przedstawia losy ocalonych z Zagłady. Dotychczas w lekturze tekstów poświęconych Holokaustowi marginalizowano obecność tradycji biblijnej, która konstytuuje tożsamość każdego Żyda. Artykuł jest próbą przeczytania opowiadań w perspektywie mesjańskiej, która wyrasta z ducha postsekularyzmu. Za jej pomocą można dokonać lektury archetypicznej narracji Izraela o Wyjściu, na której fundamencie zbudowana jest żydowska tożsamość. Jak dowodzi tego sama Amiel, nie można jej uniknąć, mówiąc o doświadczeniu Szoa.
Irit Amiel is an Israeli writer who, after almost fifty years of silence since being saved from the Holocaust, speaks on the Shoah. Her stories are a collection of portraits. In these stories, the author uses restrained and understated narrative modes in order to depict the fates of Holocaust survivors. Until recently, readings of texts dedicated to the Holocaust have marginalized the presence of the Biblical tradition, ignoring its contribution to the sense of identity among Jewish individuals. This article is an attempt to read Amiel’s short stories from a messianic perspective arising from the spirit of post-secularism. This perspective is helpful in a reading of the archetypal narrative of Israel’s Exodus, which constitutes the foundation of Jewish identity. As Amiel herself has shown, we cannot avoid mention of Biblical narratives when speaking of the Shoah experience.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2021, 1(7); 136-154
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie terminu בית מדרשׁ w Targumie Pseudo-Jonatana
The Meaning of the Term בית מדרשׁ in Pseudo-Jonathan’s Targum
Autorzy:
Wyrzykowski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20434357.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
bjt mdrš
targum
Targum Pseudo-Jonathan
synagogue
Torah
Targum Pseudo-Jonatana
synagoga
Tora
Opis:
Jednym z najważniejszych zadań rodziców w starożytnym Izraelu było przekazanie wiedzy dotyczącej Prawa Mojżeszowego. Zgodnie z tradycją chłopcy po zdobyciu podstawowej wiedzy w domu szli do szkoły, gdzie kontynuowali naukę. Tekst Biblii bardzo mało mówi o samym procesie kształcenia. Informacje te podaje datowany na VII wiek po Chr. Targum Pseudo-Jonatana. Celem artykułu jest zaprezentowanie oraz przeanalizowanie znaczenia terminu בית מדרשׁ w Targumie Pseudo-Jonatana. Zwrot ten nie pojawia się w Biblii Hebrajskiej. Autor targumu dodał go celowo w czternastu wersetach Tory. Analiza znaczenia tego terminu w konkretnych perykopach ma ukazać znaczenie szkoły oraz nadania jej starożytnego charakteru. Zaprezentowane treści prowadzą do wniosku, że po upadku świątyni w Jerozolimie, gdy przestrzeganie Prawa zaczęło stanowić najistotniejszy element w religii żydów, autor targumu Pseudo-Jonatana chciał wykazać początki בית מדרשׁ już w czasach Abrahama.
One of the most important tasks of parents in ancient Israel was to impart knowledge of the Mosaic Law to their children. According to tradition, having gained basic knowledge at home, boys would attend school to continue their education of which the Bible offers little information. This information is provided by 7th century Targum Pseudo-Jonathan. The article analyzes the meaning of the term בית מדרשׁ in Pseudo-Jonathan’s Targum. This phrase does not occur in the Hebrew Bible. The author of the targum added it intentionally in fourteen verses of the Torah. The analysis of the meaning of this term in specific pericopes is to show the importance of school and give it an ancient character. The presented content leads to the conclusion that after the demolishon of the temple in Jerusalem, when the observance of the Law began to be the most important element in the religion of the Jews, the author of the Targum Pseudo-Jonathan wanted to show the origins of בית מדרשׁ in the times of Abraham.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2022, 30, 2; 31-46
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jehuda Makkabi a modlitwa za zmarłych
Yehuda Maccabi a prayer for the dead
Autorzy:
Rucki, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578643.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Yehuda Maccabi
prayer for the dead
Torah
Jehuda Makkabi
modlitwa za zmarłych
Tora
Opis:
For had he not expected the fallen to rise again, it would have been superfluous and foolish to pray for the dead, whereas if he had in view the splendid recompense reserved for those who make a pious end, the thought was holy and devout. Hence, he had this expiatory sacrifice offered for the dead, so that they might be released from their sin (2Ma 12:44-45). Alluding to those sentences from The Books of the Meccabean many Catholic authors encourage people to pray for the dead. In preamble of The Second Book of the Meccabean Poznań Bible we can read that “comtemporaneous Jewish maintain the belief of effectiveness of offering and pray for the dead”, and thanks to comment to verse 12,45 we find out that Judah directed the contribution so priests in Jerusalem made a propitiation, those who had left this world in sin can get God’s forgiveness which give them opportunity for resurrecting. What aim and sense had the offering for the dead? Since Torah did not predict such a pray , it had no sense and could not be made. On the other hand if the offering made by Yehuda Meccabens had some kind of sense, predicted by Torah, we can not ascribe to it any other sense, because prays for souls suffering in Purgatory are not predicted by Torah.
Źródło:
Scriptura Sacra; 2014, 18; 31-49
1428-7218
Pojawia się w:
Scriptura Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of the Diverse Concentration of Sodium Chloride in the Medium on the Content of Assimilation Pigments and the Biometric Features of Basket Willow (Salix viminalis L) Cultivated in Hydroponics
Wpływ zróżnicowanego stężenia chlorku sodu w pożywce na zawartość barwników asymilacyjnych i cechy biometryczne wierzby wiciowej (Salix viminalis L) uprawianej w hydroponice
Autorzy:
Mikiciuk, M.
Wróbel, J.
Jakowienko, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389423.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Salix viminalis
klony Bjor
"Jorr"
"Tora"
stres solny
barwniki asymilacyjne
clones "Bjor"
salinity stress
assimilation pigments
Opis:
In 2006 a hydroponic vegetation experiment was carried out under controlled conditions in the laboratory of the Department of Plant Physiology University of Agriculture in Szczecin. The experiment was conducted using a complete randomization method in a two-factor system in three replications Three series of experiments were performed during the period from April to June. The first experimental factor was a concentration of NaCl in the medium (0.068, 0.136 and 0.170 mol NaCl dm–3, control test – complete Hoagland’s medium), whereas the other factor was a willow clone. The following biometric features were determined: the length of a shoot, the number of leaves on the shoot, fresh and dry matter of shoots. The content of assimilation dyes in the leaves of willow was also determined, 48 and 168 hours after the salinization of the media.
Hydroponiczne doświadczenie wegetacyjne przeprowadzone zostało w 2006 roku, w kontrolowanych warunkach, w laboratorium Katedry Fizjologii Roślin Akademii Rolniczej w Szczecinie. Doświadczenie założono metodą kompletnej randomizacji w układzie dwuczynnikowym, w trzech powtórzeniach. Wykonano trzy serie doświadczeń w miesiącach kwiecień - czerwiec. Pierwszy czynnik doświadczalny stanowiło stężenie NaCl w pożywce (0,068; 0,136 i 0,170 mol NaCl dm-3, kontrola - pożywka pełna Hoaglanda), drugi natomiast klon wierzby. Określono następujące cechy biometryczne roślin: długość pędu, liczba liści na pędzie, świeża i sucha masa pędów. Oznaczono również zawartość barwników asymilacyjnych w liściach wierzby, 48 oraz 168 godzin po zasoleniu pożywek.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 10; 1289-1295
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Majmonides o relacjach między żydami i gojami. Niewykorzystana szansa
Autorzy:
Brojer, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602518.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
żydowskie prawo religijne (halakha)
prawa noachickie (micvot bene Noach)
Miszne Tora Majmonidesa
mesjanizm żydowski
relacje żydowsko-chrześcijańskie
Opis:
Halacha (halakha), prezentowany przez Talmud zespół praw (micvot, nakazów i zakazów) wyczytanych lub wydedukowanych z Pięcioksięgu Mojżesza (Tora), regulujących drobiazgowo życie i kult żydowskiego wyznawcy, w warunkach permanentnej diaspory ludu żydowskiego służył autodefinicji rozproszonej i politycznie zdominowanej, narażonej na erozję wyznaniową społeczności. W przepisach halachy pojawia się grupa praw (7 praw noachickich), które regulować miały relacje między żydami i niewiernymi w wypadku dziejowej dominacji żydów. Prawa te stały się przedmiotem żywego zainteresowania w XX w., w odrodzonym Izraelu.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2016, 123, 4
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność oświatowo – wychowawcza żydowskich kongregacji wyznaniowych w Polsce w drugiej połowie lat 40 – tych XX w.
Educational activities of Jewish religious congregations in Poland in the late 1940s.
Autorzy:
Pogorzała, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850774.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
confessional school system
Jewish Religious Congregations
Talmud-Thoras
Yeshivas
szkolnictwo wyznaniowe
Żydowskie Kongregacje Wyznaniowe
szkoły Talmud-Tora
jesziwy
Opis:
Żydzi ocaleli po okupacji nazistowskiej rozpoczęli po wojnie odbudowę swojego życia narodowego. Stworzyli również podstawy życia religijnego. Głównym celem artykułu jest przedstawienie działalności oświatowo-wychowawczej Żydowskich Kongregacji Wyznaniowych. Prowadziły one szkoły Talmud-Tora i jesziwy. W sierpniu 1949 roku kongregacje połączyły się w Związek Religijny Wyznania Mojżeszowego.
Jews survived the Nazi occupation started the reconstruction of the Jewish community after the war and also the bases for the religious life were constructed. The main aim of the article is to present educational activieties of the Jewish Religious Congregations. They maintained Talmud-Thoras and Yeshivas. The Jewish religious congregations amalgamated at their convention of August, 1949, into the Religious Alliance of Jews in Poland.
Źródło:
Facta Simonidis; 2008, 1, 1; 175-190
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika języka religijnego Miszny
The Peculiarity of the Religious Language of Mishnah
Autorzy:
Marcinkowski, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559709.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Hebrajski misznaicki
język religijny
Tora Ustna
Miszna
judaizm rabiniczny
Mishnaic Hebrew
Religious Language
Oral Torah
Mishnah
Rabbinic Judaism
Opis:
Miszna stanowiąca sedno judaizmu rabinicznego, istotę tradycji ustnej, zwanej Torą Ustną, została spisana pod koniec II wieku n.e. w języku hebrajskim. Zanim jednak ją spisano, istniała od wieków w przekazach ustnych, co pozwalało na lepsze zrozumienie, aktualizację praw Tory i dostosowywanie ich do zmieniających się warunków życia, ale też wiązało się ze skrótową formą ustnego przekazu, posługującą się określonymi szablonami, gdzie istotne treści religijne zostały wtłoczone w utarte formuły i schematy, które stały się cechą charakterystyczną tego języka, z czasem im dalej od spisania, tym trudniejszego do odbioru ze względu na nienaruszalne struktury językowe, co ze współczesnej perspektywy może sprawiać wrażenie, szczególnie dla początkujących w tej dziedzinie, odwrotnego efektu od zamierzonego, tzn. że zamiast ułatwić zrozumienie Tory, forma przekazu treści zdecydowanie je utrudnia. Język Miszny nie jest zwykłym językiem, jak mogłoby się na pozór wydawać, zawierającym proste sformułowania przedstawiające zwyczajne rzeczy. Należałoby postrzegać go jako specyficzną odmianę naturalnej w owych czasach hebrajszczyzny, służącą wyłącznie do przekazu najistotniejszych treści religijnych. Jakim językiem zatem spisano Misznę? Jaka jest specyfika języka religijnego Miszny? Autor wystąpienia jest głównym redaktorem pierwszego polskiego opracowania naukowego Miszny zawierającego zarazem pierwszy polski przekład tego wielkiego dzieła judaizmu talmudycznego.
Mishnah, which is the crux of Rabbinic Judaism, the essence of oral tradition called the Oral Torah, was written down in the Hebrew language in the late 2nd century A.D. However, before it was written down, it existed in oral traditions, which allowed people to better understand them, to bring the Torah’s laws up to date and to adjust them to changes in living conditions; however, it was also linked with a short form of orally transmitted traditions using specific templates, where important religious contents were put into stereotyped formulas and schemes, which came to be a characteristic feature of this language. Gradually, the greater the distance in time from its writing down, the more difficult it became for people to understand it due to inviolable language structures, which, from a present-day perspective, may create an impression – especially for beginners – which is the opposite of the one intended. That is to say, instead of facilitating the understanding of the Torah, the form of the message content makes it definitely more difficult. The language of the Mishnah is not an ordinary language, as it might seem, containing simple formulations which present ordinary things. It should be perceived as a specific variety of the Hebrew language of that time, which was used exclusively to express the most important religious contents. What then was the language in which Mishnah was written down? What is the peculiarity of the religious language of Mishnah? The author of this article is the Editor-in-Chief of the first Polish scholarly edition of Mishnah, which also contains the first Polish translation of this great Book of Talmudic Judaism.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2019, 45; 131-147
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The God of the Patriarchs as a Common Heritage of Judaism and Christianity
Bóg patriarchów jako wspólne dziedzictwo judaizmu i chrześcijaństwa
Autorzy:
Jasiński OFM, Andrzej Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578765.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Bóg
judaizm
chrześcijaństwo
patriarchowie
Abraham
Izaak
Księga Rodzaju
Tora
przymierze
obietnica
God
Judaism
Christianity
Patriarchs
Isaac
Genesis
Torah
Covenant
Promise
Opis:
Artykuł podejmuje kwestię teologicznego znaczenia (dla judaizmu i chrześcijaństwa) relacji Boga z wybranymi postaciami starotestamentalnymi Abrahamem i Izaakiem. Punktem wyjścia do analizy były teksty zawarte w Księdze Rodzaju (Rdz 15; 17; 22). Na początku ukazano miejsce Księgi Rodzaju w Torze i znaczenie tego zbioru pism w judaizmie oraz w chrześcijaństwie. Księga Rodzaju jest pierwszym pismem Tory (Pięcioksięgu), a jej redakcja była bardzo długim procesem, która brała początek już w epoce patriarchalnej (tradycje ustne), a skończyła się w czasach perskich. Pismo to ma wielkie znaczenie zarówno w tradycji judaistycznej, jak i chrześcijańskiej (Księga Rodzaju otwiera kanon Biblii w obu religiach).Najważniejszym wydarzeniem w życiu Abrahama było zawarcie przymierza z Bogiem (Rdz 15; 17). Patriarcha został nazwany „ojcem wiary”. Judaizm akcentuje aspekt partykularny relacji Bóg – Abraham i traktuje patriarchę przede wszystkim jako protoplastę Izraela, narodu, który stał się dziedzicem obietnic danych Abrahamowi. Chrześcijaństwo podkreśla w tej relacji aspekt uniwersalny, patriarcha uważany jest bowiem za ojca wszystkich wierzących, także uczniów Jezusa Chrystusa.Dzieje Izaaka są kontynuacją historii Abrahama i jego relacji z Bogiem. Najważniejszym wydarzeniem w życiu Izaaka był epizod opisany w Rdz 22 (ofiara w Moria). Abraham został wypróbowany w wierze, bowiem Bóg polecił mu ofiarować syna obietnicy (Izaaka). Uratowany przez Pana Izaak, stał się spadkobiercą obietnic Bożych. W judaizmie jest traktowany przede wszystkim jako znak wierności Boga oraz wypełnienia obietnicy potomka, natomiast w chrześcijaństwie podkreśla się znaczenie typiczne ofiary Izaaka, która zapowiadała ofiarę Jezusa Chrystusa.
The God of Patriarchs is one of the most important problem of the Old Testament. Here I argue that the problem is actually so severe as has been before (in recent scholarship). First I presented the Book of Genesis (an integral part of the Torah), then the God’s covenant with Abraham and Isaac. The story of Abraham and Isaac shows some aspects of the nature of God (his transcendent and immanent) and his activities in the time of the patriarchal period. The God of patriarchs is the God of Moses, the God of the prophets (OT) and the God of the apostles (NT). The soteriological interpretations of the Isaac’s tale found in rabbinic and Christian sources affirmed the important significant of the story (Gn 22) for the both religions. Abraham hoped that God might be capable of restoring life to his son. Isaac appears as the figure of the risen one (New Testament).
Źródło:
Scriptura Sacra; 2015, 19; 107-132
1428-7218
Pojawia się w:
Scriptura Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nomos i Ho Nomos w listach Pawłowych
Nomos and ho nomos in Paul’s Letters
Autorzy:
Rakocy, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1053568.pdf
Data publikacji:
2015-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Prawo Mojżeszowe
Tora
List do Galatów
List do Rzymian
Mosaic Law
Torah
Letter to the Galatians
Letter to the Romans
Opis:
At least since Origen there has been discussion how to understand in Paul's Epistles an articular and anarthrous form of nomos in relation to the Mosaic law. The consensus is that no firm rule can be established on the basis of the article's presence or absence. In this paper we indicated some trends in using and omitting the article. Context still remains a very important guide but our contribution consists in paying attention to the so-called Oral Tradition. In this way some unsolved cases can be explained.
Źródło:
The Biblical Annals; 2011, 1, 1; 165-182
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’islam, une religion d’ascendance abrahamique?
Is Islam an Abrahamic Religion?
Islam, religia abrahamowa?
Autorzy:
Younès, Michel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480569.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
Islam
Judaïsme
Christianisme
Coran
Hadiths
Thora
Bible
Muhammad
hérésie
islam
judaizm
chrześcijaństwo
Koran
Hadisy
Tora
Biblia,
herezja
Judaism
Christianity
Quran
Torah
heresy
Opis:
La lecture du Coran et des hadiths, paroles attribuées à Muhammad, procure généralement un sentiment contrasté. D’un côté on peut être frappé par la proximité entre ces textes et les traditions juives et chrétiennes. D’un autre côté, on perçoit des différences majeures, voire des traces d’une rupture catégorique. Selon la tradition musulmane, la proximité entre les religions dites révélées provient donc de la finalité inscrite dans le projet divin de création. Ce qui est commun vient de l’unique source divine, transmise fidèlement par Muhammad, la différence provient de l’oubli ou de la déviation. Qu’en est-il de l’approche chrétienne? Quel est le statut théologique de l’islam au regard de la foi chrétienne: est-ce une hérésie chrétienne ou bien une religion intimement liée au dessein salvifique de l’unique Dieu? Cet article examine les différentes positions et évalue leur portée théologique.
Lektura Koranu i Hadisów (słów przypisywanych Mahometowi) prowadzi do sprzecznych wniosków. Z jednej strony uderza analogia pomiędzy przesłaniem tych tekstów a tradycjami judaistyczną i chrześcijańską. Z drugiej zaś zadziwia fakt istotnych różnic, a nawet kategorycznego rozłamu pomiędzy wspomnianymi tradycjami. Według tradycji muzułmańskiej, podobieństwa pomiędzy religiami objawionymi wynikają z Bożego planu stworzenia. Źródłem zbieżności i jednomyślności tych religii jest sam Bóg – o czym wiernie pouczył Mohammed. Różnice pomiędzy religiami wynikają z ludzkich błędów i zaniedbań. Jakie stanowisko reprezentuje w tym względzie chrześcijaństwo? Jaki status przyznaje ono islamowi? Czy jest on chrześcijańską herezją czy też religią ściśle powiązaną z Bożym planem zbawienia? Niniejszy artykuł przeprowadza ewaluację poszczególnych stanowisk i analizę ich teologicznego znaczenia.
Study of the Quran and the Hadiths (sayings attributed to the Islamic prophet Muhammad) may lead to opposite conclusions. On the one hand, they contain striking similarities to the Judaistic and Christian holy texts. On the other hand, however, there are such profound differences that set the other two worlds apart. According to the received Muslim wisdom, the former are part of God’s plan for His creation. The latter are the result of human errors and negligence. Whatever the three religions have in common had come directly from God and was faithfully transmitted by the prophet Muhammad. What is the Christian stance on it? What is Islam in the Christian scheme of things? A christian heresy? Or a true religion, an integral part of God’s plan of salvation? This article provides an assessment of various opinions on the matter and their theological implications.
Źródło:
Nurt SVD; 2015, 2; 275-293
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niewystarczalność Prawa w wychowaniu według Listu do Galatów
The Insufficiency of Law in the Educational Process according to the Letter to Galatians
Autorzy:
Stasiak, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1622256.pdf
Data publikacji:
2015-08-25
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
List do Galatów
edukacja
wychowanie
usprawiedliwienie
Ewangelia Pawła
wiara
Prawo
Tora
Letter to the Galatians
education
justification
Paul's Gospel
faith
OT law
Torah
Opis:
St. Paul in his Letter to the Galatians does not criticise all the stipulations of Law. He pays attention only to the works required by the Law and rejects them as insufficient for the proper education of the Christians. Considering this insufficiency of the Law, St. Paul claims that it was based on inheritance and not on the promise given to Abraham (3:16). The Law was limited and served as an educator (3:24-25). So, the purpose and the way of education is the Gospel of Christ (1:6-9) which the Apostle received directly  from the Resurrected (1:12) and then presented to the most influential people in Jerusalem, thus acquiring their acceptance (2:1-2). Incarnation of the Son of God (4:4-5), crucifixion and death of Jesus (2:19-21, 3:1, 6:14) and the descent of the Holy Spirit (4:6) are the three essential elements of Paul’s Gospel. Another crucial constituent of education according to the Letter to the Galatians is faith (2:16), and more precisely, the obedience of faith (3:1-5), which in no case can be connected with the stipulations of Law.
Źródło:
Verbum Vitae; 2012, 21; 159-181
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Art of Compromise: The Human Figure in Eastern European Synagogue Decoration
Autorzy:
Kotlyar, Eugeny
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117177.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Jewish folklore
symbolism
the universe
synagogues
normative Judaism
Judaic art
prayer
artistic analysis
Torah
Ashkenazi tradition
folklor żydowski
symbolizm
wszechświat
synagogi
judaizm normatywny
sztuka judaistyczna
modlitwa
analiza artystyczna
Tora
tradycja aszkenazyjska
Opis:
Arguments against human representation, leveled by normative Judaism at artistic practice, are based on the Second Commandment. Yet the principle of hiddur mitzvah, em-phasizing serving God “in all ways befitting His Holiness,” led to elaborate synagogue decoration supposed to intensify awe before the Lord. This discrepancy is clearly instantiated in Eastern European synagogue wall paintings, where Ashkenazi traditions met the spiritual mystery of the shtetl to produce new graphic renditions of Torah, midrashim, and local folklore. Humanly imaged Shekhinah, Moshiach, kohanim, simple Jews, and metaphors for the virtues became central in symbolically imag-ing the universe, spiritualizing space and intensifying concentration during prayer. But this was done rather originally, indicating the painters’ attempt to avoid human figures. Com-mon anthropomorphic motifs include images of hands, small-scale human figures barely silhouetted or schematized, and the few large-scale ones with “dissolving forms” and smudged facial features. The populous bestiary expressed the didactic, ritual, or eschato-logical subtext, where people “through animal and bird masks gaze with human eyes” (El Lissitzky). These tactics produced powerful artistic effects, turning physical space into a mystical essence available to the congregation’s inner beholding. Based on surviving text documents and photographs, the article studies general typol-ogy, iconography, and specific instances of these images.
Argumenty przeciwko przedstawianiu człowieka, wysuwane przez judaizm normatywny wobec praktyk artystycznych, opierają się na drugim przykazaniu. Jednak zasada hiddur micwa, kładąca nacisk na służenie Bogu „na wszelkie sposoby godne Jego świętości”, doprowadziła do powstania misternych dekoracji synagogalnych, które miały wzmagać zachwyt przed Panem. Ta rozbieżność wyraźnie uwidacznia się w malowidłach ściennych synagog wschodnioeuropejskich, gdzie tradycje aszkenazyjskie zetknęły się z duchową tajemnicą sztetla, tworząc nowe graficzne interpretacje Tory, midraszy i lokalnego folkloru. Ludzkie wyobrażenia Szechiny, Mosziacha, kohanim, prostych Żydów i metafor cnót stały się centralnym elementem symbolicznego wyobrażenia wszechświata, uduchowienia przestrzeni i wzmożenia koncentracji podczas modlitwy. Czyniono to jednak dość oryginalnie, co wskazuje na dążenie malarzy do unikania postaci ludzkich. Do typowych motywów antropomorficznych należą wizerunki rąk, małe postacie ludzkie, ledwie zarysowane sylwetką lub schematem, a także nieliczne duże, o „rozpływających się formach” i rozmazanych rysach twarzy. Ludowe bestiarium wyrażało podtekst dydaktyczny, rytualny lub eschatologiczny, gdzie ludzie „przez maski zwierząt i ptaków patrzą ludzkimi oczami” (El Lissitzky). Taktyka ta przynosiła potężne efekty artystyczne, przekształcając przestrzeń fizyczną w mistyczną esencję dostępną dla wewnętrznego postrzegania zgromadzonych. Na podstawie zachowanych dokumentów tekstowych i fotografii w artykule przeanalizowano ogólną typologię, ikonografię oraz konkretne przypadki tych obrazów.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2013, 3, 3; 13-27
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kinetyka wzrostu trzech klonów wierzby wiciowej (Salix viminalis L.) w zależności od zasolenia gleb
Growth kinetics of three clones of basket willow (Salix viminalis L.) depending on soil salinity
Autorzy:
Gregorczyk, A.
Wrobel, J.
Mikiciuk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46644.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
wierzba wiciowa
Salix viminalis
wzrost roslin
kinetyka wzrostu
warunki glebowe
zasolenie gleb
klony
wierzba wiciowa Jorr
wierzba wiciowa Bjor
wirzba wiciowa Tora
common osier
plant growth
growth kinetics
soil condition
soil salinity
clone
Opis:
Przeprowadzono wstępne badania, dotyczące wpływu różnych dawek NaCl (poziomów zasolenia), dodawanych do podłoża glebowego na kinetykę wzrostu trzech klonów Salix viminalis L. W czasie wegetacji rośliny dwukrotnie podlewano roztworami chlorku sodu o stężeniach: 0 (kontrola); 1; 1,5; 2%. Miarą wzrostu były przyrosty długości i grubości pędów; oznaczono też suchą masę roślin. Do opisu procesów wzrostu najbardziej właściwa okazała się funkcja kwadratowa. Największą dynamiką wzrostu elongacyjnego charakteryzował się klon Bjor przy poziomie zasolenia 1%. Przy tym samym zasoleniu największe przyrosty grubości pędu miały klony Jorr i Tora. Ogólnie pod względem plonu suchej masy najbardziej tolerancyjnym na stres solny okazał się klon Jorr, a najmniej – klon Tora.
Preliminary studies were conducted on the effects of various doses of NaCl (salinity levels) added to soil on the growth kinetics of three clones of Salix viminalis L. During vegetation the plants were treated twice with the solution of sodium chloride at the following concentrations: 0 (control); 1; 1.5; 2%. Growth was measured with increases in shoot length and thickness; dry matter was also determined. The growth process was best described with quadratic function. The highest elongation growth dynamics was noted for Bjor clone at 1% salinity level. At the same salinity the greatest stem thickness increase was observed in Jorr and Tora. As far as the dry matter yield was concerned, Jorr was found to be most tolerant to saline stress, while Tora – least tolerant.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2005, 04, 1
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
caddîq wobec JHWH na przykładzie wybranych psalmów. Studium teologiczne
caddîq in Relation to Yahweh on the Grounds of Selected Psalms. The Theological Study
Autorzy:
Boboryk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494306.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
sprawiedliwy
bezbożny
sanktuarium
świątynia
liturgia bramy
król
Tora
pomyślność
cierpienie
orientacja
dezorientacja
nowa orientacja
kres
koniec
chwała
righteous
wicked
sanctuary
temple
liturgy of the gate
king
Torah
prosperity
suffering
orientation
disorientation
new orientation
end
final outcome
glory
Opis:
Przedłożony artykuł jest studium teologicznym na temat postawy caDDîq wobec JHWH na przykładzie wybranych psalmów z Psałterza (Ps 15; 19B; 24; 73; 101; 119). Istotą qyDIc; jest to, że przestrzega przykazań. W ceremoniale „liturgii bramy” Izrael jest zapytywany o swoją sprawiedliwość (Ps 15 i 24), bo tylko sprawiedliwi mają przywilej przebywać na obszarze sanktuarium oraz oczekiwać na Jego zbawcze interwencje w czasie potrzeby. W stosunku do swego bliźniego, sprawiedliwy okazuje swoją wierność, która jest żywotnym elementem sprawiedliwości starotestamentowej. Król jako regent JHWH w swoim życiu prezentuje cechy człowieka sprawiedliwego (Ps 101). Na wzór JHWH wypędza sprzed swojego oblicza bezbożnych, stoi na straży prawidłowego przestrzegania „liturgii bramy”. Otacza się ludźmi sprawiedliwymi, których szanuje oraz broni przed ludźmi złymi. Człowiek sprawiedliwy nie ma nic wspólnego ze sposobem myślenia, mówienia, czynami oraz sposobem życia ludzi niegodziwych (Ps 1; 119). Tora JHWH jest jego największą miłością, obiektem ustawicznej refleksji. Psalm 119 wskazuje na żarliwość tego, który znajduje ustawiczną rozkosz w Jego Torze. Choć sprawiedliwy czasami oburza się i gniewa z powodu pomyślności bezbożnych, to jednak w JHWH znajduje odpowiedź na najbardziej newralgiczne pytania (Ps 73). Pokładanie ufności w JHWH, powierzanie swojej drogi boskiemu kierownictwu, oczekiwanie na Niego, pielęgnowanie bliskiej wspólnoty z Nim daje sprawiedliwemu wewnętrzną równowagę, otwiera oczy na wspaniałość Jego obecności oraz prowadzi do przezwyciężenia najbardziej trudnych kryzysów wiary. Bezbożni budują domy z kart, które ku ich przerażeniu burzy niespodziewany podmuch Bożego gniewu. Sprawiedliwi – pomimo cierpienia – w Nim doświadczają słodyczy Jego obecności oraz zostaną przyjęci do chwały.
The paper offers a theological study on the attitude of caDDîq toward Yahweh on the grounds of selected psalms (Pss 15; 19B; 24; 73; 101; 119) from The Book of Psalms. Keeping of commandments is the notae of caDDîq, the mark of the one who is allowed to enter the Yahweh’s sanctuary. In the ceremony of the «liturgy of the gate» the Israelites are interrogated about their righteousness (Pss 15 and 24), because only the righteous have privilege to sojourn in the holy place and to look forward to His saving intervention in their time of need. In relation to his neighbor, the righteous displays his commitment which is the vital part of the Old Testament view on righteousness. As the representative of Yahweh, in his life the king demonstrates features of a righteous person (Ps 101). Like God himself, the king expels from his life area the wicked and upholds the correct administration of «liturgy of the gate» in the state sanctuary. It is desirable to him to be surrounded by the righteous that He esteems and that He champions respect for their dignity and for their rights. The righteous have nothing in common with the way of thinking, talking, and living of the wicked (Pss 1; 119). The Torah of Yahweh is his biggest love and his object of continual reflection. Psalm 119 enunciates fervidness of those who find constant delight in His Torah. Although the righteous sometimes can express indignation and be angry at prosperity of the wicked, yet in Yahweh he can find the answer to the most pivotal questions (Ps 73). To trust in Yahweh, to commit his way to divine guidance, to look forward to Him, and to nurture intimate community with Him, all of these provide the righteous with inner balance, are opening his eyes on grandeur of Yahweh’s presence, and are leading him to overcoming the most difficult crises of his faith. The wicked build their houses with cards, which will be demolished by an unexpected blast of God’s wrath. Instead of their suffering the righteous experience in Yahweh nearness of His presence and certainty of being taken into glory in the future.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2014, 56, 1; 5-26
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Символіка Зодіакального Кола в єврейському мистецтві Східної Галичини XVIII – першої третини ХХ ст.
The symbolism of the Zodiacal Circle in Jewish art of Eastern Halychyna of XVIII – the first third of the XX centuries
Autorzy:
Levkovych, Nataliya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116885.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
horoscope
Jewish astrology
Torah
Talmud
Sun
stars
Moon
Jewish philosophy
celestial bodies
astral symbols
гороскоп
еврейская астрология
Тора
Талмуд
Солнце
звезды
Луна
еврейская философия
небесные тела
астральные символы
horoskop
astrologia żydowska
Tora
Słońce
gwiazdy
Księżyc
filozofia żydowska
ciała niebieskie
symbole astralne
Opis:
In recent years, there has been an increasing interest in the study of art as an integrated system, in the search of variable elements that make it possible to analyse the nature and patterns of an overall process and individual phenomena. This inevitably leads to the research of a symbol, which allows to define the features of national cultures art, spiritual story and ideology. Art refers to a character as one of the means of artistic expression, imaginative thinking and language, which includes encoded history and myths that enables to feel it through generations. Characters, encoded in the monuments of Jewish arts and crafts reflect leading aesthetic ideology of people. The results of the research support the idea that using astral symbols in Judaism has a very deep tradition. The Torah texts quite often appeal to the heavenly bodies, their appearance is connected with the divine plan [Breishit 1: 14-17]. According to the will of Almighty, the Sun was created to control the seasons on the Earth and the Moon determines the holidays. Every new month began with a new phase - the new moon. These days were especially celebrated among the Jews during the biblical period. People brought special sacrifices to temples, trumpeted in a ritual horn [Ps. 80.4-5.] The stars are mentioned at the end of the creation process but the Torah does not explain why they were created; in the Talmud their role in people’s life is not sufficient as opposed to the Sun and the Moon. In the comments to the Torah Rashi calls constellation “servants of months,” and the Torah with their help describes the time; the zodiac signs are used to determine the months of the year. Thus the model of the universe is clearly formed in astrology and the heavenly bodies have become an integral part of Jewish culture, they performed a number of essential functions. Division for 12 tribes of Israel corresponds to the division for 12 months. The Bible describes the location of the clans of sons of Israel during the exodus from Egypt around the Pavilion of Revelation from the four sides of the world [Bemidbar 2: 2-32]. The importance of the heavenly bodies, planets and stars in the lives of the Jews is also indicated in the traditional Hebrew greetings like “Mazel Tov” - “mazel” is translated as constellation, a zodiac sign, a planet, and fate, and “tov” means good. In the greetings the meaning of success and a good star is a basis. The importance of Jewish zodiac signs is mentioned in a prayer that is recited by 9 Aves. The day when Jews gather in synagogues to mourn the destroyed Temple, all read “Keane” – a funeral prayer, which is based on the sequence of zodiac signs. Astronomical ideology of Jews was formed under the influence of Babylon, teachings of Zoroastrianism, Platonism and Roman science that had a significant impact throughout the Middle East. Ambivalence of rights to picture the heavenly bodies, planets and zodiac signs in theological debates of the leading European ravinist diaspora of different times did not lead to the rejection of their reproduction in Eastern Halychyna in the XVIII - the first third of the XX century. The solar disks, symbols of the zodiac signs traditionally decorate the most important sacred sites and objects: synagogues’ walls and Aron-ha-Kodesh, the Crowns of Torah, ritual dishes for the new-born ceremony. An image of the solar disk with rays, often covered with gold, is introduced in the composition of Aron-ha-Kodesh. Mostly decorating an overall design, the divine light is a symbol of the divine presence and in some cases supplemented with Tetragrammaton. Also in the synagogues of Eastern Halychyna the practice to replace the image of the Sun with the “divine light” becomes common, which is implemented by using the round window located above the Aron-ha-Kodesh. The samples of this solution is Aron-ha-Kodesh in the Synagogue in Zhovkva, Khorostkiv, Pidhaitsi, Gusiatyn, Sambir. It should be noted that such a tradition was typical for the Christian churches. We conclude that a zodiacal circle is one of the most important characters in Jewish philosophy, which embodies basic cosmological ideas, it is the divine gift of the people of Israel, whereby codifying the major historical landmarks and spiritual stages. The appearance of the heavenly bodies in Judaism is an act of God’s will, and the images are described in the second commandment of Dkadeloh and numerous comments of the leading ravinists and philosophers. The symbols and signs of the zodiac and iconography of their images in Jewish culture were shaped by astronomy of ancient Babylon. The ideology of the process of creation and the universe, meaning of months in the life of Jews and a wish of good luck were embodied in the signs of zodiac. Eventually the pictures of zodiac symbols lose their deep meaning and acquire the features of an iconic ornamental motif.
W ostatnich latach obserwuje się coraz większe zainteresowanie badaniem sztuki jako systemu zintegrowanego, w poszukiwaniu elementów zmiennych, które umożliwiają analizę natury i schematów całości procesu oraz poszczególnych zjawisk. Prowadzi to nieuchronnie do poszukiwania symbolu, który pozwala określić cechy sztuki kultur narodowych, opowieści duchowej i ideologii. Sztuka odnosi się do postaci jako jednego ze środków artystycznego wyrazu, wyobrażeniowego myślenia i języka, w którym zawarta jest zakodowana historia i mity, pozwalające odczuwać ją przez pokolenia. Postacie zakodowane w zabytkach sztuki i rzemiosła żydowskiego odzwierciedlają wiodącą ideologię estetyczną ludzi. Wyniki badań potwierdzają pogląd, że używanie symboli astralnych w judaizmie ma bardzo głęboką tradycję. Teksty Tory dość często odwołują się do ciał niebieskich, ich wygląd związany jest z boskim planem [Breishit 1: 14-17]. Zgodnie z wolą Wszechmogącego Słońce zostało stworzone, aby kontrolować pory roku na Ziemi, a Księżyc wyznacza święta. Każdy nowy miesiąc zaczynał się od nowej fazy – nowiu. Te dni były szczególnie obchodzone wśród Żydów w okresie biblijnym. Ludzie składali specjalne ofiary do świątyń, trąbiąc w rytualny róg [Ps. 80.4-5.] Gwiazdy są wspomniane pod koniec procesu tworzenia, ale Tora nie wyjaśnia, dlaczego zostały stworzone; w Talmudzie ich rola w życiu ludzi jest niewystarczająca w przeciwieństwie do Słońca i Księżyca. W komentarzach do Tory Raszi nazywa konstelację „sługami miesięcy”, a Tora z ich pomocą opisuje czas; znaki zodiaku służą do określenia miesięcy w roku. W ten sposób model wszechświata jest wyraźnie ukształtowany w astrologii, a ciała niebieskie stały się integralną częścią kultury żydowskiej, pełniły szereg zasadniczych funkcji. Podział na 12 plemion Izraela odpowiada podziałowi na 12 miesięcy. Biblia opisuje położenie rodów synów Izraela podczas wyjścia z Egiptu wokół Pawilonu Objawienia z czterech stron świata [Bemidbar 2: 2-32]. Znaczenie ciał niebieskich, planet i gwiazd w życiu Żydów jest również wskazywane w tradycyjnych hebrajskich pozdrowieniach, takich jak „Mazel Tov” – „mazel” jest tłumaczone jako konstelacja, znak zodiaku, planeta i los oraz „ tov” oznacza dobry. W pozdrowieniach znaczenie sukcesu i dobrej gwiazdy to podstawa. O znaczeniu żydowskich znaków zodiaku wspomina modlitwa recytowana przez 9 Ave. W dniu, w którym Żydzi zbierają się w synagogach, by opłakiwać zniszczoną Świątynię, wszyscy czytali „Keane” – modlitwę pogrzebową, która opiera się na sekwencji znaków zodiaku. Astronomiczna ideologia Żydów ukształtowała się pod wpływem Babilonu, nauk zoroastryzmu, platonizmu i nauki rzymskiej, które miały znaczący wpływ na cały Bliski Wschód. Ambiwalencja praw do obrazowania ciał niebieskich, planet i znaków zodiaku w debatach teologicznych czołowych europejskich diaspor rowińskich różnych czasów nie doprowadziła do odrzucenia ich reprodukcji we wschodniej Halicynie w XVIII-I tercji XX wieku. Dyski słoneczne, symbole znaków zodiaku, tradycyjnie zdobią najważniejsze miejsca i przedmioty sakralne: ściany synagog i Aron-ha-kodesz, Korony Tory, naczynia rytualne na ceremonię noworodkową. W kompozycji Aron-ha-Kodesz wprowadzono obraz dysku słonecznego z promieniami, często pokrytymi złotem. Boskie światło, głównie zdobiące ogólny projekt, jest symbolem boskiej obecności, a w niektórych przypadkach uzupełnione tetragramem. Również w synagogach wschodniej Halicyny powszechna staje się praktyka zastępowania obrazu Słońca „boskim światłem”, co realizuje się za pomocą okrągłego okna znajdującego się nad aron-ha-kodesz. Przykładem tego rozwiązania jest Aron-ha-Kodesz w synagodze w Żółkwi, Chorostkowie, Podhajcach, Gusiatynie, Samborze. Należy zauważyć, że taka tradycja była typowa dla kościołów chrześcijańskich. Dochodzimy do wniosku, że koło zodiaku jest jednym z najważniejszych elementów w filozofii żydowskiej, która ucieleśnia podstawowe idee kosmologiczne, jest boskim darem ludu Izraela, który kodyfikuje główne punkty orientacyjne historyczne i etapy duchowe. Pojawienie się ciał niebieskich w judaizmie jest aktem woli Bożej, a wizerunki opisane są w drugim przykazaniu Dkadeloha oraz licznych komentarzach czołowych łazików i filozofów. Symbole i znaki zodiaku oraz ikonografię ich wizerunków w kulturze żydowskiej ukształtowała astronomia starożytnego Babilonu. Ideologia procesu tworzenia i wszechświata, sens miesięcy życia Żydów i życzenie powodzenia zostały ucieleśnione w znakach zodiaku. W końcu obrazy symboli zodiaku tracą głębokie znaczenie i nabierają cech ikonicznego motywu zdobniczego.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2016, 6, 6; 195-211
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od chederu po Wyższą Szkołę Rabiniczną. Żydowska edukacja religijna w Polsce (1945–1950)
From the cheder to the Higher Rabbinical School: Jewish religious education in Poland (1945–1950)
Autorzy:
Rusiniak-Karwat, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076863.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
Żydowskie Zrzeszenia Religijne
Żydowskie Kongregacje Wyznaniowe
Związek Religijny Wyznania Mojżeszowego
szkolnictwo wyznaniowe
szkoły religijne
cheder
Talmud–Tora
jesziwa
odrodzenie życia żydowskiego
judaizm
Jewish Religious Associations
Jewish Religious Congregations
Religious Union of the Mosaic Faith
religious education system
religious schools
Talmud–Torah
yeshiva
revival of Jewish life
Judaism
Opis:
As the Second World War ended, Jews that survived the Holocaust tried to resurrect Jewish life in Poland, which, at least to some extent, was supposed to resemble the one from before 1939. They aimed to revive Judaism and follow religious teachings in everyday life. The article shows one form of the Jewish life renewal, ie religious education. Religious schools and courses were created primarily so that children, who spent the wartime away from vital tenets of Judaism and traditions of the Jewish people, could grasp what it means to be a religious Jew. The text provides geographical locations of educational establishments active between 1944 and 1950 and details about their functioning.
Źródło:
Rozprawy z Dziejów Oświaty; 2019, 56; 81-102
0080-4754
Pojawia się w:
Rozprawy z Dziejów Oświaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies