Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Toponyms" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-65 z 65
Tytuł:
Enforced linguistic conversion: translation of the Macedonian toponyms in the 20th century
Autorzy:
Kulavkova, Katica
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677450.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Macedonian toponyms
Slavic toponyms
Macedonian language
ethno-cultural identity
Opis:
Enforced linguistic conversion: translation of the Macedonian toponyms in the 20th centuryThe article deals with the issue of forced conversion of Macedonian toponyms, considered as a form of linguistic and cultural dislocation or luxation (the Latin luxatio originating from luxus – dislocated). The toponyms are not just eminently linguistic but also a part of civilization’s memory of nations and of humankind, and that is why they are protected by international regulations. The act of translating toponyms from one language to another, within the frames of culturally and ethnically marked space, is undeniable violence against the cultural heritage. A change of a toponym, its forced translation into another language is, according to these legal acts, a crime against culture. For a toponym is a true reflection of historical facts and historical memories. Toponyms can be transcribed onto a different alphabet, letter‑by‑letter (transliteration), but should not be translated, especially not on the territory which is their civilization’s cradle, where they are practiced and inherited. Violent conversion of toponyms is an introduction to conversion of historical narratives and modern ethno‑cultural identities. History shows that there are violent forms of linguistic, cultural, religious and ethnic dislocations. The example of radical dislocation of Macedonian toponyms is probably one of the few in modern history. It has been taking place over an almost entire century – from the 1920s to the 21st century’s first decade. Macedonian toponyms, for centuries present on the territory of ethnic Macedonia (for which there is indisputable evidence), are being dislocated from their original linguistic/cultural context within several national entities: the Greek, Albanian and – paradoxically – Macedonian states. Such violent translation of toponyms is not devoid of geopolitical consequences.The conversions of Macedonian toponyms are just a step towards a systematic negation of the Macedonian linguistic and cultural identity, and with that, they deny the right of Macedonian people for their own national country, for every negation lies under the intention of re‑interpreting and retouching the historical reality.Wymuszona konwersja językowa: tłumaczenie macedońskich toponimów w XX wiekuW artykule podjęto zagadnienia związane z wymuszoną konwersją toponimów macedońskich, co może być traktowane jako forma językowego i kulturowego przemieszczenia / zwichnięcia / luxatio (łac. luxatio, luxare, luxus – zwichnięcie). Toponimy są nie tylko szczególnymi znakami językowymi, świadczą też o cywilizacyjnej pamięci narodów i całej ludzkości, stanowią przy tym odbicie faktów i dziedzictwa kulturowego, chronionego mocą międzynarodowych regulacji prawnych. Przekład toponimów z jednego języka na inny w ramach jednej przestrzeni kulturowej i etnicznej oznacza niewątpliwie przemoc wobec tego dziedzictwa. Zamiana toponimu i jego wymuszone tłumaczenie na inny język na mocy ustanawianych w tym celu aktów prawnych staje się przestępstwem (zbrodnią) wobec kultury. Toponim jest bowiem rzeczywistym odbiciem faktów i wspomnień historycznych. Toponimy można przepisywać innym alfabetem, litera po literze (łac. transliteratio), ale nie można ich przekładać, zwłaszcza na terytorium, na którym były ustanowione, stosowane i dziedziczone. Wymuszona zamiana prowadzi faktycznie do przekształcenia narracji historycznych i tożsamości etniczno‑kulturowej. Historia dowodzi, że istnieją pewne formy przemocy prowadzące do dyslokacji językowej, religijnej i etnicznej. Radykalna rewizja macedońskich toponimów zidentyfikowanych jako słowiańskie jest prawdopodobnie jednym z nielicznych przykładów, jakie zna współczesna historia. Tak dzieje się od prawie stu lat – od początku 1920 roku aż do pierwszej dekady XXI stulecia. Toponimy, które pojawiły się na etnicznym terytorium Macedonii (na co istnieją niezaprzeczalne dowody), zostały przemieszczone z ich pierwotnego kontekstu językowego / kulturowego w ramach kilku podmiotów regulujących: greckiego, albańskiego i – jak się paradoksalnie wydaje – macedońskiego. Ten rodzaj zakłóceń językowych ma swoje geopolityczne konsekwencje.Wprowadzone zmiany toponimów świadczą o systematycznej negacji macedońskiej tożsamości językowej i kulturowej, a w konsekwencji o procesie negowania prawa narodu macedońskiego do własnego państwa narodowego, gdyż główną intencją każdej negacji jest reinterpretacja, przetwarzanie i zmiana rzeczywistości historycznej.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2012, 12
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The fiftieth anniversary of the first United Nations Conference on the Standardization of Geographical Names
Autorzy:
Wolnicz-Pawłowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/92450.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Oddział Kartograficzny Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Tematy:
toponyms
international standardization
UNGEGN
Opis:
On the occasion of the fiftieth anniversary of the first United Nations Conference on the Standardization of Geographical Names, the author presents the historical background of the ongoing international cooperation on the unification of toponyms on a global scale. The 1967 conference in Geneva was extremely important in defining the objectives and tasks of the cooperation, setting out the main areas of action (national standardization, geographical terms, spelling systems, international exchange of information) and, through the resolutions adopted at the time, formulating detailed guidelines for standardization procedures. In the past half-century, the global organising of geographic nomenclature – although still incomplete – has gained a universally accepted institutional framework and has produced the expected results. The UNGEGN (United Nations Group of Experts on Geographical Names) plays a major role in organising the cyclical conferences, sessions, regional division and working group meetings, and toponymy courses, as well as inspiring the creation of unified databases and publications.
Źródło:
Polish Cartographical Review; 2017, 49, 3; 135-146
2450-6974
Pojawia się w:
Polish Cartographical Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toponyms and spatial representations
Autorzy:
Reszegi, Katalin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928111.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
toponyms
cognitive map
linguistic relativity
Opis:
This paper addresses an interesting issue in name theory, specifically the relationship between toponyms and spatial representations, as well as the cultural differences manifesting themselves in connection with these. Studies have shown that the name model (a general knowledge of names) created based on the mental representation of names is partly language and culture dependent. Thus, the knowledge of the speaker on how reliably the toponyms correlate with the actual features of the landscape or whether they should only be considered as labels identifying an area is culturally determined. This, in turn, influences the extent to which name-users may rely on them in structuring space and in creating a cognitive map.
Źródło:
Onomastica; 2020, 64; 23-39
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Peryfrazy ojkonimów polskich
Autorzy:
Afeltowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595646.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
językoznawstwo
onomastyka
toponimia
linguistics
onomastics
toponyms
Opis:
In Polish onomastic terminology, ojkonym means name of the town, village or other human settlements. Periphrastic expressions arise not only for common words, but also for proper names, including geographical ones. In Polish language exist periphrases of names of continents, regions, states, names of water (hydronyms). The articles discusses the semantics and structure of about 70 periphrases relating to names of towns and villages in Poland. The most numerous collection was formed by the two-component names, whose center (the central element) was common name or a proper one. Ornamental function was the primary function of analyzed periphrases. Equally important was the marketing function, which aim is to arouse potential tourists interest.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2013, 12; 7-28
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osservazioni sul nome Wrocław nella sua veste storica e contemporanea, polacca e internazionale
Notes on the name Wrocław in its historical and contemporary as well as polish and international aspect
Autorzy:
Gałkowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/446433.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Wrocław
toponyms
onomastics
popular etymology
exonyms
Opis:
The paper discusses some data about the name of one of the biggest cities in Poland, the capital of the region of Lower Silesia, Wrocław. The toponym has a long history which includes different periods of foreign domination: Czech, Austro-Hungarian, and mostly German. The origin of the name is perfectly Slavonic: it derives from the archaic personal masculine name Wrocisław. The name is characteristic for its double construction: the verb wrócić ‘return’ and noun sława ‘fame’ or verb sławić ‘praise’, that indicating somebody honoured for returning. The original form has been the subject of many international variations, e.g. the Germanic Presla, Presslau, and Breslau. The Latin adaptation of the toponym Vratislavia in combination with the Germanic Breslau is the most popular as the basis for the internationalization of the name, such as Breslavia in Italian and Spanish. Nowadays, the city has reason to promote its original Polish name. The social challenge of the city is to teach how its name is pronounced, using for example the linguistic hybrid Wroc-Love [vrotzlav]. The creation of some fantastic legends around the city and its name is also significant, increasing popular etymologies of this toponym. The onomastic discourse concerning Wrocław is a natural process of contemporary social communication on local, national and international levels including some antonomastic uses of this toponym: the city is called Venice of the North, and the Polish Prague. Even the Hitlerian catchword of Festung Breslau counts in this discourse of changing is historical meaning.
Źródło:
Italica Wratislaviensia; 2014, 5; 71-85
2084-4514
Pojawia się w:
Italica Wratislaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Namen im südlichen Ermland. Beobachtungen zur Tätigkeit von <i>Komisja Ustalania Nazw Miejscowości<i/> am Beispiel von Toponymen der Gemeinden Gietrzwałd und Stawiguda
Place Names in Southern Warmia. Observations on the Activity of Komisja Ustalania Nazw Miejscowości Using the Example of Toponyms of the Communes Gietrzwałd and Stawiguda
Autorzy:
Lobert, Magdalena Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27322318.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
Tematy:
Onomastics
Toponomastics
Polish toponyms
German toponyms
Repolonization
Hybrid names
Onomastik
Toponomastik
polnische Toponyme
deutsche Toponyme
Repolonisierung
Hybridnamen
Opis:
In the article, selected names of places in southern Warmia will be discussed and subjected to linguistic analysis. On this basis, the division of these toponyms will be made in terms of the linguistic affiliation of their morphemes, which have their source in Polish, German and Prussian. The history of the activity of the Commission for the Determination of Place Names will also be presented, which after World War II, immediately after the incorporation of Warmia into the Polish state, began intensive work on giving German names their Polish equivalents. The collected material will make it possible to formulate the methods most likely used by the Commission during its work, as well as to show conclusions regarding the impact of national identity and state policy on changes in the naming of places in Warmia.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2023, 19; 219-231
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiona pochodzące od nazw geograficznych
Forenames Derived from Geographical Names
Autorzy:
Breza, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911082.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
onomastics
anthroponyms
forenames
geographical names (toponyms
hydronyms)
Opis:
The author focuses on names, which are derived from geographical names: names of countries, towns, villages, mountains, rivers. The analyzed names are based on the names listed in The Dictionary of Names Contemporary Used in Poland, published by Kazimierz Rymut (Kraków 1995), prepared on the basis of personal identity numbers of Polish citizens in 1994. The author distinguishes names derived from the names of countries, states, regions: Andaluzja, Angola, Arizona, Dziamajka, Elwetia, Germania, India, Kenia, Lechistan, Romania, Salwador, Syria; towns: Awila, Bazylea, Emaus, Hiroszima, Kremona, Lec, Lourdes, Medina, Moskwa, Naim, Orneta, Radomia, Rawenna, Reda, Santiago, Sewila, Sidney, Sienna, Szubin, Thorn, Tirana, Vienna, Warna, Wenecja/Venezia, Werona, Wienna, Winona, Winston, Wizna; mountains: Athos, Becerly, Morena; valleys: Sharon; peninsulas and islands: Floryda/Florida, Madera, Malta, Montserrat; rivers: Newa, Nida, Samara, Wisła; villages: Lubiana, Lubin; waterfall: Niagara; ambiguous: Roma.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2014, 27; 51-61
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Łużyce są nam bliskie? O nazwach z członami Łużyce, łużycki i Łużyczanin / Łużyczanka we współczesnej polszczyźnie
Are We in Close Relationship with Lusatia? About the Names Including the Words Łużyce, łużycki and Łużyczanin / Łużyczanka in Modern Polish
Autorzy:
Żuraszek-Ryś, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045492.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
onomastics
Lusatia
anthroponyms
chrematonyms
toponyms
microtoponyms
urbanonyms
Opis:
Lusatia is a phenomenon in the history of Europe. For many centuries its inhabitants bravely struggled against the German element, preserving their identity. Such conduct has earned them our admiration. Does this admiration find reflection in the Polish language, for instance in the proper names used today? This article makes an attempt at answering this question. Special attention has been paid to the onyms including the words Łużyce/Lusatia, łużycki/Lusatian, Łużyczanin/Łużyczanka/male or female inhabitant of Lusatia, excerpted from the Internet with the use of Google browser. Their analysis shows which factors also played an important role in the formation of such names, i.e., sympathy and interest in the inhabitants of Lusatia – the people who have been cultivating their culture, language and customs for many years and who, because of their conduct, are worthy of our reflection.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 1; 95-106
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Post-communist city text in Košice, Slovakia as a liminal landscape
Autorzy:
Chloupek, Brett R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135541.pdf
Data publikacji:
2019-05-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
Toponyms
liminality
Slovakia
Košice
city text
communism
Opis:
During the communist period in Slovakia (1948-1989), street toponyms and monuments were a few of the many realms of ideological infusion by the communist government. Renaming streets and establishing monuments in honor of local and international socialist figures was intended to have an aggregate efect on public consciousness in a way that helped legitimize the political rule of the communist regime. However, because the nature of socialist commemorations is fundamentally more complex that those of other competing ideologies like nationalist movements, these commemorations took on complex and sometimes contradictory meanings in the public memory that, in some cases, cause them to persist to this day. This paper utilizes Turner's (1975) concept of 'liminality' to examine elements of city text like toponyms and statues in the eastern Slovak city of Košice to demonstrate why many of these communist-era elements of city text remain as leftover landscapes of the communist period.
Źródło:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2019, 23, 2; 71-75
0867-6046
2084-6118
Pojawia się w:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Pasir Ris to Pioneer: Singapore’s Mass Rapid Transit (MRT) names in relation to its identity.
Autorzy:
Lim, Shaun
Perono Cacciafoco, Francesco
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167443.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
toponyms
transport names
Singapore
Mass Rapid Transit
identity
Opis:
This article examines the station names of 142 Mass Rapid Transit (MRT) stations across Singapore’s five fully operational MRT lines using primary sources (digitised newspapers, maps, and press releases) and secondary sources (scholarly research on Singapore place names and information from government agencies). There are two research objectives: firstly, to determine the common naming strategies of Singapore’s MRT station names, and secondly, to analyse features of Singapore’s socio-political and linguistic identity by studying these names. Common naming patterns of Singapore’s station names include associative names, where the station is named after nearby physical or man-made features; descriptive names, where the name describes a particular aspect of the area; and eponymous names, where the station is named after a famous person or entity. We argue that station names reflect the state’s language and socio-political policies and shed deeper light on some of the complex and contradictory forces at play in the nation’s linguistic and socio-political identity. Singapore’s language shift towards English is evident as English is frequently used to name stations, particularly among newer MRT lines, where the public can suggest and vote on station names. At the same time, there are toponyms in local languages like Malay that serve as indexes of localness of the area around the station, showing the cultural dimension that station names have as metaphors for the area’s history and heritage. Yet, Singapore’s pragmatic socio-political identity ultimately means that the practical, referential function of names takes precedence over the cultural functions of naming.
Źródło:
Onomastica; 2022, 66; 147-171
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Polonisierung der altpreußischen Eigennamen im Lichte der Sprachkontaktforschung
Polonization of Prussian toponyms in the light of language contacts
Autorzy:
Blažienė, Grasilda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992284.pdf
Data publikacji:
2021-12-28
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
Ortsnamen
Sprachkontakte
Eindeutschung
Polonisierung
toponyms
language contacts
Germanization
Polonization
Opis:
Der Anfang des Zusammenlebens von Balten, in diesem Fall von Prußen, und Polen geht auf viele Jahrhunderte zurück. Es ist nicht möglich ein genaues Datum anzuführen, wann sich zwei Völker getroffen und deren Sprachsysteme zusammengestoßen haben. Das eine, in diesem Fall das Altpreußische hat spärliche Schriftdenkmäler zurückgelassen, geschweige von Tausenden Eigennamen, verstreut in allen von Prußen bewohnten Gebieten und in vielen Dokumenten des Deutschen Ordens niedergeschrieben. Apr. ONN wurden eingedeutscht und diese umgewandelten Formen haben die Prußen überlebt. Prozesse der Polonisierung haben sich auf eingedeutschte apr. ONN gestützt und in vielen Fällen auf das altpreußische Modell basierend. Es besteht kein Zweifel, dass Prußen weite Gebiete des heutigen Polens und Kaliningrader Gebietes bewohnt haben. Das Zusammenleben von Prußen, Deutschen und Polen in denselben Ländern führte zu Prozessen von Sprachkontakten und Namenintegration. Namenkundler, die das Namengut dieser Ländereien erforschen, sollten sehr ausführlich Prozesse der Übernahme von einem Sprachsystem in das andere beschreiben, ohne eine der wichtigsten Aufgaben der historischen Namenforschung aus den Augen zu lassen. Diese Aufgabe wäre, ausführliche Zeugnisse jedes einzelnen ONs aus den zuverlässigsten Quellen, d.h. den handschriftlichen Dokumenten, zu belegen. Onyme wandern aus einer Sprache in andere und lassen ihre Spuren in der Festlegung authentischer Grundform jedes einzelnen Namens. Sie arba gal Eben Onyme sind zuverlässige Zeugen der Lebensrealität und Geschichte. Diese Thesen werden durch Beispiele nachgewiesen, die bislang nicht entdeckt wurden oder einer anderen Interpretation in Werken von polnischen Namenforschern und in wichtigen Namenverzeichnissen unterliegen.
The coexistence of the Balts, namely Prussians, and Poles, began quite a few centuries ago, and we cannot give the precise date when the first contacts between the two nations were established. Most likely, it happened earlier than the first attestations in historical documents appeared and their lan - guage systems also came into contact with one another. One of them, the Prussian one, only left a lim- ited written legacy, yet several thousand Prussian proper names were scattered across all the lands inhabited by Prussians and recorded in a number of the documents of the Teutonic Order. Prussian toponyms used to be Germanized, and those Germanized forms outlived Prussians themselves. The processes of Polonization rested upon the Germanized Prussian toponyms and often on the Prussian model itself. It is a fact that Prussians inhabited the areas of present-day Poland and the Kaliningrad Region. The Prussian-German-Polish life in the same lands determined language contacts and the processes of toponym integration. Onomasticians specializing in the proper names from those areas should exhaustively describe the processes of onym adoption from one language system to another by not forgetting one of the key tasks in historical onymy, in-depth attestations of every place name under analysis in the most reliable sources, i.e. manuscript documents. Onyms travel from one lan- guage into another by leaving their traces in the authentic form, which is of great value for the deter- mination of reliable etymology. Onyms are reliable witnesses of the actual reality of that time and history. The statements are illustrated by the examples, which have not been found or they were interpreted differently in the works of Polish onomasticians and significant collections of toponyms.
Źródło:
Onomastica; 2021, 65, 1; 107-121
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The ‘ultimate toponym’ and national imaginaries in Georgia and Azerbaijan: Constraining Imaginaries of Borchali among Georgian Azeri-Turks
Autorzy:
Storm, Karli-Jo T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1199456.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Instytut Geografii
Tematy:
national imaginary
political toponyms
contested territories
Borchali
South Caucasus
Opis:
A central component of any national imaginary is the extent to which it is or can be made marketable and consumable by audiences within and outside of the borders of the territorial state. Physical and symbolic delimitation of the “homeland” – in 2- and 3-D, on the ground and on maps, in speech and in individual thought processes - facilitates a certain degree of intra-group solidarity and out-group wariness. After expanding upon the theoretical utility of the concept of the national imaginary, the author examines the role played by the “ultimate toponym”, that of the bounded and institutionalized nation-state, in reifying dominant national imaginaries in Georgia and Azerbaijan. A further aim of this article is to demonstrate the ways that popular and elite-centric conceptions of Azerbaijani and/or Georgian nation-hood stymie Georgian Azeri-Turks’ abilities to imagine alternate forms of identification and belonging, using the phantom territory of “Borchali” as a key example.
Źródło:
Journal of Geography, Politics and Society; 2020, 10, 3; 16-28
2084-0497
2451-2249
Pojawia się w:
Journal of Geography, Politics and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur Etymologie der westsibirischen Hydronyme auf -get/-gat (-ket/-kat)
Etymology of the West-Siberian hydronyms in -get/-gat (-ket/-kat)
Autorzy:
Werner, Heinrich
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699930.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
etymology
West-Siberian hydronyms
language contact
toponyms
linguistic history
Opis:
Besides the trustworthy Yeniseic toponyms in Western Siberia ending in *-ses ‘river’ (Ket/Yugh -ses, Arin -set, Assan/Kott -šet, Pump. -tet) there is a group of hydronyms in the same zones of frequent Yeniseic river names ending in -tes/-tas, -lat, -igaj, -sym/-tym, -tom and -get/-gat (-ket/-kat). One considers them to be Yeniseic too, but only conditionally. The author suggests an etymological explanation of the river names ending in -get/-gat (-ket/-kat), while he derives this component from *-kʌʔt ‘children of the same mother’ with the semantic development: > ‘members of a family’ > ‘members of a family clan’ > ‘tribe’ > ‘people’. The corresponding river names are clipped forms without the appellative ‘river’.
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2012, 17, 3; 141-150
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System of hydrographic terms of the Zhambyl region
Autorzy:
Saparov, Kuat Tabyldinovich
Shakhantayeva, Zhanna Radievna
Yeginbayeva, Aigul Yessengalievna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341151.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Instytut Geografii
Tematy:
hydronyms
toponyms
geographical names
geographical principles
grouping
Zhambyl region
Opis:
The article analyzes scientific approaches to the grouping of toponyms according to the geographical principles based on the materials of the Zhambyl region and comprehensively examines hydrographic terms. The importance of the study is due to insufficient work on the hydronymy of the Zhambyl region and the need to develop this direction in Kazakh science. The aim of the study is to group the hydronyms of the Zhambyl region based on geographical principles. The study used cartographic, statistical and GIS methods. Whilst analyzing hydrographic objects, 177 names of rivers were identified which were formed with the participation of indicator terms related to rivers. They were classified and grouped into the most common terms in the names of rivers such as the term sai 57%, the term su 25% and the term ozek 16%.
Źródło:
Journal of Geography, Politics and Society; 2023, 13, 4; 40-48
2084-0497
2451-2249
Pojawia się w:
Journal of Geography, Politics and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowa słowotwórcza ojkonimów i anojkonimów jednoskładnikowych (na podstawie materiału z terenu powiatu tureckiego
Formative construction of the single-component oikonyms and anoikonyms (on the basis of data from the district of Turek)
Autorzy:
Zając, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594162.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
toponimy
słowotwórstwo
ojkonimy
anojkonimy
toponyms
word-formation
oikonyms
anoikonyms
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie procesów słowotwórczych, które miały wpływ na powstanie nazw obiektów zamieszkanych i niezamieszkanych w powiecie tureckim. Przedmiotem analizy słowotwórczej są toponimy – ojko- i anojkonimy – jednoskładnikowe, czyli syntetyczne. Nazwy tego typu powstały na tym terenie przy udziale 61 sufiksów. Na podstawie analizy materiału stwierdzić można, że wschodnia część województwa wielkopolskiego różni się od jej części zachodniej pod względem budowy słowotwórczej niektórych nazw terenowych. Obecnie, na omawianym obszarze, prawie wcale nie powstają nowe nazwy terenowe, o czym przekonuje wyraźna przewaga nazw o utrwalonej w polskiej toponimii budowie słowotwórczej.
The aim of this article is presentation of the word-formative processes affecting the origin of the objects inhabited and uninhabited in Turek district. The subject of the word-formative analysis are toponyms – oikonyms and anoikonyms – single-component, in other words synthetic. Names of this type arisen in the area with the participation of 61 suffixes. On the basis of this analysis it can be stated that the eastern part of Wielkopolska province differs from its western part when it comes to the word-formative construction of some of the field names. Currently, in the particular area there are appearing new field names as we are convinced by a clear advantage of the names fixed in Polish toponymy formative construction.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 267-279
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukrainian Oeconyms in the Context of Decommunization Processes in Central and Eastern Europe at the End of the 20th and Beginning of the 21st
Ojkonimia ukraińska w kontekście procesów dekomunizacyjnych Europy Środkowo-Wschodniej końca XX–początku XXI wieku
Autorzy:
Belej, Oleg
Sojka-Masztalerz, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928207.pdf
Data publikacji:
2018-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
toponimy
nazwy geograficzne
Ukraina
dekomunizacja
toponyms
geographic names
Ukraine
decommunization
Opis:
The article is dedicated to the analysis of ideologically meaningful proper names, mainly oikonyms, and also to the indication and description of the three main tendencies noticed in Ukrainian oikonyms from the end of 1989 until 2016, during the social and political transformations in Ukraine and the decommunization processes connected with it. Using examples, the authors illustrate the phenomenon of korenizatsiya (nativisation), namely the recovery of historical names from before sovietisation, allusiveness, ensuring a neutral nature for names by referring to objects outside the area of politics and ideology, as well as glorification, the honoring and memorializing of events, heroes, and symbols connected with the past and modern history of Ukraine.
Źródło:
Onomastica; 2018, 62; 259-272
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika nazewnictwa Pojezierza Wałeckiego jako konsekwencja dziejów terenu
Autorzy:
Rutkiewicz-Hanczewska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/777027.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
toponyms (place names)
onomastic reconstruction
Wałcz Lake District
polyonymy
synonymy
Opis:
The subject of the article is characteristics of the contemporary toponyms of Wałcz Lake District. Their distinctive feature is variance and well-developed synonymy (especially with reference to the names of waterrelated bodies), stemming from the broken continuity of names, restored after World War II.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2014, 71/1; 145-151
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
I. Hoffmann, A. Rácz, V. Tóth, History of Hungarian Toponyms
Autorzy:
Wasilewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928220.pdf
Data publikacji:
2018-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
István Hoffmann
Anita Rácz
Valéria Tóth
History of Hungarian toponyms
Opis:
[discussion] István Hoffmann, Anita Rácz, Valéria Tóth, History of Hungarian toponyms, Buske Helmut Verlag, Hamburg 2017, 313 s.
Źródło:
Onomastica; 2018, 62; 348-350
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Nigerian and Indian Toponyms: Socio-Cultural Divergence and Development
Autorzy:
Oha, Anthony C.
Kumar, Bachchan
Anyanwu, Bibian
Omoera, Osakue S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179271.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
Tematy:
English
India
Language development
Nigeria
Socio-cultural divergence
Toponyms/Place-names
Opis:
In onomastic studies, toponyms are defined as place-names or names given to geographical locations which include towns, streets, and tourist centres. It is pertinent to note that India and Nigeria were both British colonies. Thus, English is placed as the official language of business and politics in both countries. However, Indians were quick to understand the power of language, due to the philosophical influence of Mahatma Gandhi, which enabled them to embrace Hindi language early, as a second official language. Deploying onomastics, semiotics, interpretative approach to translation, text analysis and cultural studies, we have selected one hundred (100) toponyms from different parts of India and Nigeria and analysed them in order to show the development of place-names in both countries in the new millennium. In Nigeria, the influence of British English is everywhere in the names of cities, towns, villages, streets, tourist centres, rivers, including ‘Douglas Road’, ‘Wetheral Road’, ‘Owerri’ instead of ‘Owere’, ‘Awka’ instead of ‘Oka’, ‘Warri instead of ‘Wori,’ among others. In India, however, we see indigenized naming forms such as ‘Tilak Nagar’, ‘Mahavir Nagar’, ‘Rama Krishna Ashram Marg’ and ‘Rajiv Chowk’. English language in India is fast dying, while in Nigeria, the reverse is the case. The conclusion reached is that while India is making serious efforts towards a complete linguistic independence, through the development of place-names, Nigeria is promoting anglicised place- names, which is detrimental to the development of indigenous Nigerian languages.
Źródło:
World Scientific News; 2017, 80; 268-283
2392-2192
Pojawia się w:
World Scientific News
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La nature du commentaire explicatif dans la traduction des toponymes et des anthroponymes – étude comparative
The nature of explication commenatry in translation of toponyms and anthroponyms – comparative study
Autorzy:
Borowczyk, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048293.pdf
Data publikacji:
2019-05-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
translation of toponyms and anthroponyms
Franco-German channel Arte
translation procedures
Opis:
In the following article we will present the results of our study on the translation of toponyms and anthroponyms for instance at Arte TV news. First, we will introduce and define the notion of explication, one of translation procedures. And then, we will show the semantic content of explication commentary in translation of the names of people and places from French into German and vice versa. Our study has a comparative nature.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2019, 46, 1; 7-23
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy wsi źródłem wiedzy o przeszłości na przykładzie toponimów z Doliny Olszynki na Pogórzu Ciężkowickim
Village names as a source of knowledge of the past: toponyms in the Olszynka Valley in the Ciężkowickie Foothills
Autorzy:
Solarz, Marcin Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650619.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Pogórze Ciężkowickie
dolina Olszynki
nazwy miejscowe
Ciężkowicke Foothills
Olszynka valley
toponyms
Opis:
The Olszynka valley is located in the Ciężkowicke Foothills on the border of the Lesser Poland voivodeship (district of Tarnów) and Subcarpathian voivodeship (district of Jasło). In the early Middle Ages this area was located on the borders of the Kingdom of Poland and only since the mid-14th century with the seizure of Red Ruthenia by king Casimir the Great  t became the subject of intense settlement colonization. In the Olszynka valley there are located several villages with names very meaningful in the context of the past of the local environment and local communities. The names of villages concentrated at the mouth of the valley are rather related to human activity and culture (Siepietnica, Święcany), while in the upper part of the valley they generally refer to the characteristics of the natural environment existing there in 14th century (Szerzyny, Ołpiny, Olszyny, Żurowa, Czermna). This situation could be explained by the chronology of the settlement processes. Especially intriguing in this area are such toponyms as Siepietnica (name derived from the profession performed by the local population in the days preceding the 14th-century colonization), Ołpiny and Żurowa (indicating certain features of the natural environment in the 14th century and at the same time presence of some German settlers) and Czermna (related not only to some features of the local environment but also to the Ruthenian origin of its owners in the 2nd half of the 14th century).
Dolina Olszynki położona jest w granicach Pogórza Ciężkowickiego na pograniczu województwa małopolskiego (powiat tarnowski) i podkarpackiego (powiat jasielski). We wczesnym średniowieczu obszar ten znajdował się na rubieżach państwach polskiego i dopiero od połowy wieku XIV wraz z przyłączeniem do Królestwa Polskiego Rusi Czerwonej stał się miejscem intensywnej akcji osadniczej. W granicach doliny Olszynki (dopływ Ropy) znajduje się kilka wsi o nazwach wiele mówiących o przeszłości miejscowego środowiska przyrodniczego i społeczności lokalnych. Nazwy miejscowości w dolnym biegu rzeki związane są raczej z człowiekiem, z jego działalnością i kulturą (Siepietnica, Święcany), podczas gdy w średnim i górnym z reguły odwołują się do cech środowiska przyrodniczego istniejących w chwili lokacji osad (Szerzyny, Ołpiny, Olszyny, Żurowa, Czermna). Sytuację tę można tłumaczyć chronologią procesów osadniczych. Szczególnie intrygujące na tym obszarze są m.in. takie toponimy, jak Siepietnica (nazwa pochodząca od zawodu wykonywanego przez miejscową ludność w czasach poprzedzających XIV-wieczną kolonizację), Ołpiny i Żurowa (wskazujące na określone cechy środowiska przyrodniczego w XIV wieku i jednocześnie na osadnictwo z udziałem ludności niemieckiej) oraz Czermna (toponim wskazujący na motywację przyrodniczą nazwy i związki właścicieli wsi za Kazimierza Wielkiego z Rusią Czerwoną).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 25
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dolnoserbske mjenja | Niedersorbische Namen – serwis internetowy poświęcony dolnołużyckim nazwom własnym
Dolnoserbske mjenja | Niedersorbische Namen - internet service dedicated to Lower Sorbian proper names
Autorzy:
Szczepańska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166335.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
dolnołużycki
niemiecki
dwujęzyczność
toponimy
antroponimy
Lower Sorbian
German
bilingualism
toponyms
anthroponyms
Opis:
W roku 2020 chociebuski oddział Instytutu Łużyckiego rozszerzył poświęcony językowi dolnołużyckiemu portal dolnoserbski.de | niedersorbisch.de o serwis gromadzący informacje na temat dolnołużyckich nazw własnych. Korzysta on z wyników wcześniejszych projektów Instytutu, wprowadza także nowe opracowanie i udostępnienie w wygodnej hipertekstowej formie materiału onomastycznego zebranego ze starych i nowych źródeł. Istotnym aspektem projektu (a także sorabistyki w ogóle) jest wielokulturowy kontekst i związane z nim wyzwania. Problematyka ta obejmuje tak różne zagadnienia, jak np. funkcjonalna relacja pomiędzy łużyckim a niemieckim wariantem nazwy, normalizacja pisowni nazw własnych (szczególnie nazwisk), nieprzekładalność pewnych kategorii słowotwórczych, niezgodność systemów opisu na poziomie ontologicznym, wreszcie wielojęzyczna konstrukcja interfejsu użytkownika. Instytut ma zamiar rozszerzyć serwis o egzonimy i inne typy onimów, przy czym należy dodatkowo wziąć pod uwagę wyjątkowe uwarunkowania geopolityczne Łużyc oraz skomplikowane związki j. dolnołużyckiego nie tylko z j. niemieckim ale także z siostrzanym górnołużyckim. Planowane są także badania onomastyczne w dolnołużyckim korpusie tekstowym.
In 2020, a decision was made at the Sorbian Institute to upgrade the dolnoserbski.de | niedersorbisch.de website with an additional section dedicated to the study of proper names in the Lower Sorbian language. Based on the former studies conducted at the Institute, the new section organises the onomastic material in a highly convenient, hypertextual form. Bearing in mind the multicultural context of the project, the Institute had to address several issues concerning, for example, the functional relationship between the Sorbian and German variants of a proper name, spelling standardisation (e.g. surnames), the lack of compatible word-formation processes, or a multilingual user interface. Additionally, the Institute intends to upgrade the resources of the section with exonyms and other types of onyms. However, due to the geopolitical conditions in Lusatia and the complicated nature of the relationship between the Lower Sorbian language with German and the Upper Sorbian language, this is a highly challenging task. Name research in the Lower Sorbian text corpus is also planned.
Źródło:
Onomastica; 2022, 66; 329-340
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Біблійні антропоніми й топоніми в українській мові: основні вектори розвитку досліджень
Biblical Anthroponyms and Toponyms in the Ukrainian Language: Basic Vectors of Research Development
Biblijne antroponimy i toponimy w języku ukraińskim – główne kierunki rozwoju
Autorzy:
Піддубна, Наталія В.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38695750.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
biblical anthroponyms
biblical toponyms
biblical words and expressions
sacralization
desacralization
resacralization
Opis:
This article considers the main features of the functioning and development of biblical anthroponyms in the modern Ukrainian language. On the one hand, proper names associated with religion serve to reflect the religious map of the world; on the other – they undergo desacralization and resacralization. This means that their pragmatic potential can expand and they can acquire non-religious semantics. As precedent names, biblical anthroponyms and toponyms reveal their pragmatic potential, first of all, in the belles-lettres style. Despite the conservatism of academic style, biblical anthroponyms function there as well, enriching scientific terminology. In the publicist style, biblical proper names are often used in strong text positions of headings. Most of the analysed units are used as symbols. Semantic and connotative amplitudes of biblical onyms are so wide that they have become the object of word game resulting in polysemy of some units and even their enantiosemy.
W artykule analizuje się podstawowe cechy funkcjonowania i rozwoju biblijnych nazw osobowych we współczesnym języku ukraińskim. Nazwy własne związane z religią z jednej strony służą do odzwierciedlenia religijnego obrazu świata, z drugiej strony są poddawane desakralizacji i resakralizacji. Proces ten stwarza możliwość rozszerzenia ich potencjału pragmatycznego i uzyskania przez nie semantyki pozareligijnej. Biblijne antroponimy i toponimy stanowiące precedensowe nazwy własne realizują swój potencjał przede wszystkim w stylu literackim. Pomimo konserwatyzmu charakterystycznego dla stylu naukowego także w nim funkcjonują biblijne antroponimy i toponimy, które wzbogacają terminologię naukową. Biblijne nazwy własne w stylu publicystycznym są często wykorzystywane w wyrazistych tekstowych pozycjach nagłówków. Większość przeanalizowanych jednostek spełnia rolę symbolu. Semantyczne i konotacyjne amplitudy biblijnych onimów są na tyle pojemne, że stały się obiektem gry słownej prowadzącej do wieloznaczności, a nawet enancjosemii niektórych jednostek.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z metodologii badań onomastycznych – nazwy etapowe (na podstawie ojkonimów ziemi lwowskiej)
Selected remarks on methodology of onomastic research: phase names (on the basis of the oikonyms in the region of Lviv)
Autorzy:
Czapla, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850733.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
the region of Lviv
toponyms
phase names
ziemia lwowska
toponimy
nazwy etapowe
Opis:
W artykule zatytułowanym Z metodologii badań onomastycznych – nazwy etapowe (na podstawie ojkonimów ziemi lwowskiej) omawiam nazwy etapowe, które są częścią nazewnictwa miejscowego ziemi lwowskiej. Ujawniają się tu 1042 punkty osadnicze oraz jeszcze większa liczba sygnujących je mian. Nazwy miejscowości historycznej ziemi lwowskiej w wyniku skomplikowanych stosunków językowo-etnicznych mogą się różnić co do językowej kwalifikacji na poszczególnych etapach rozwoju. Nazwy o cechach zmiennych wykazują następujące przejścia: a) ukraińska>polsko-ukraińska; b) polska>ukraińska; c) ukraińska>polska; d) neutralna>polska; e) neutralna>ukraińska; f) ukraińska>neutralna; g) polska>neutralna; h) niemiecka>ukraińska; i) bałtycka>ukraińska; j) węgierska>ukraińska
In this paper the author discusses names created in diachronic phases, which make part of the system of local names in the region of Lviv. 1042 locations are mentioned, and a still larger number of names corresponding to these locations. Complex historical processes caused it that the names in the region have gone through a number of phases, which makes them diffi cult to analyze linguistically. The following transitions of names have been reported: (a) Ukrainian>Polish-Ukrainian; (b) Polish>Ukrainian; (c) Ukrainian>Polish; (d) neutral>Polish; (e) neutral>Ukrainian; (f) Ukrainian>neutral; (g) Polish>neutral; (h) German>Ukrainian; (i) Baltic>Ukrainian; (j) Hungarian>Ukrainian.
Źródło:
Facta Simonidis; 2009, 2, 1; 203-211
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkice z dialektologii języka czeskiego 3. Czeska dialektologia od połowy XX w. i jej aktualne zadania
Sketches from Czech dialectology. 3. Czech dialectology since the middle of the 20th century and its current works
Autorzy:
BOGOCZOVÁ, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908822.pdf
Data publikacji:
2018-09-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Czech language
dialectology
toponyms
research projects
język czeski
dialektologia
toponimy
projekty badawcze
Opis:
Článek Česká dialektologie od pol. 20. stol. a její aktuální úkoly je přehledem toho, čím se zabývala česká dialektologie od konce 2. světové války po současnost. Autorka se zaměřuje na významné badatele a jejich díla, na základní úkoly (projekty), na vývoj českého dialektologického myšlení obecně. Okrajově se dotýká nové politické a společenské situace v poválečném Československu, která přinesla změny také na jazykové mapě této země. Z celostních (komplexních) prací autorka upozorňuje hlavně na Nástin české dialektologie Jaroslava Běliče a na kolektivní dílo Český jazykový atlas (díl I–VI). Výběr dílčích témat i literatury zohledňuje do jisté míry potřeby a preference polského bohemisty.
The article entitled The Czech Dialectology Since the Half of 20th Century and Its Current Challenges is an overview of what the Czech dialectology has been dealing with since the Second World War up to the present. The author focuses on the major researchers and their work, on the basic tasks of dialectology and on the development of the Czech dialectological thinking in general. It marginally touches on a new political and social situation in postwar Czechoslovakia, which also brought changes to the linguistic map of this country. From the comprehensive works, the author draws attention mainly to The Outline of Czech Dialectology by Jaroslav Bělič and the collective work Czech Language Atlas (Part 1-6). The selection of sub-topics and literature to a certain extent reflects the needs and preferences of Polish bohemists.
Źródło:
Bohemistyka; 2017, 2; 144-162
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POLSKIE EGZONIMY Z OBSZARU LITWY, ŁOTWY I ESTONII OD XIV DO XVIII WIEKU
POLISH EXONYMS FROM LITHUANIA, LATVIA AND ESTONIA OF THE 14th–18th CENTURIES
Autorzy:
Zierhoffer, Karol
Zierhofferowa, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971840.pdf
Data publikacji:
2017-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
egzonimy
adaptacje
toponimy litewskie
łotewskie, estońskie
exonyms
adaptation
Lithuanian, Latvian, Estonian toponyms
Opis:
Polish exonyms from the Baltic countries are morphologically and phonetically adapted from earlier Lithuanian, Latvian and Estonian names. They were often adapted from intermediate German or Russian versions. A German toponymic element is rather prominent, especially in the current Latvian territory, where there were once many German settlements. It has left a linguistic imprint both in older (16th–18th c.) Latvian versions of place names, and in Polish exonyms (since Latvia’s independence, official Latvian place names are purely Latvian in form). Place names adapted from the German language do not differ from other names adapted to Polish territory, as shown by the appropriation of the German suffix -burg as -bork. The cited data shows that Lithuanian place names were morphologically adapted to fit Polish inflexion. Phonetically, the most noticeable change is the replacement of the Lithuanian letter a with the Polish letter o, as well as the omission of the end letter s in the names Kaũnas and Kriãvas. It is noteworthy that after this change occurred in the name Kaũnas, it came to be perceived as a name with the suffix -no, common in Polish toponyms. The same goes for the replacement of the letter a by the letter o in the name Wilno. Another example of changes made during name creation can be seen in the name Derpt in Estonian territory, which was extended with the suffix -sko: Derpsko/Derbsko. Intermediate Russian forms can clearly be seen in the adaptation process of the place names Merecz (Lit. Merkys), and Wiłkomierz (Rus. Wołkomir, Lit. Wilkmergė). The emergence of the Old Ruthenian name Kieś of Latvian origin alongside the German name Wenden (in Latvian territory) is a completely isolated circumstance. Other specifics on the phonetical changes that occur during the adaptation of Lithuanian place names into Polish are discussed in a text by J. Otrębski, who argues that they involve the adjustment of Lithuanian vocalisms to Polish vowels.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/2; 335-342
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mazowieckie Toponimy Motywowane Słowiańskimi Imionami Złożonymi
Mazovian toponyms toponyms motivated motivated motivated by Slavic compound names
Autorzy:
WÓJCIK, URSZULA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971843.pdf
Data publikacji:
2017-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
Mazowsze
toponimy
podstawy motywujące
imiona złożone
Mazovia
toponyms
motivationing basis
compound names
Opis:
In the paper, the author describes and analyses the old Mazovian toponyms motivated by Slavic compound names. The work, by definition, positions itself within the historical and etymological mainstream of studies of place names. Based on the analyzed material, it can be argued that more than one hundred Mazovian local names (111) remain in genetic association with compound names. Such place names were created at different times, as evidenced by the name structure itself. The oldest are probably the formations of -j-, which are also the most represented in the toponymy of the described area.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/2; 303-322
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Some call Europe, and some call Eneá”: on the origins of the Old Icelandic learned prehistory
Autorzy:
Jackson, Tatjana N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138630.pdf
Data publikacji:
2019-08-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
Knowledge transfer
antiquity
Middle Ages
Old Norse-Icelandic sources
geographical images
toponyms
Opis:
By the 12th century, northern territories were fairly well known in practice, but there was an urgent need to explain the state of this region in written form. In most national narratives, there is an evident tendency to emphasise the similarity of local history with a more significant and more authoritative (Roman or sacred) history (Mortensen 2005). This paper deals with a very specific geographical image-“Europe, or Eneá”-that appears on two “textual maps” by an Icelandic historian of the 13th century, Snorri Sturluson, in his Edda, an Icelandic ars poetica (c. 1220), and in his large compendium of the kings' sagas entitled Heimskringla (c. 1230). The author demonstrates that the toponym Eneá, going back to the ancient hero Aeneas, was formed by Snorri himself as a result of his immersion in the local Icelandic culture and literature, where the Troy story had, by that time, occupied a significant place.
Źródło:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2019, 23, 3; 121-124
0867-6046
2084-6118
Pojawia się w:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowiańskie imiona dwuczłonowe zachowane w najstarszych polskich toponimach (rekonesans)
Slavic Compound Names Recorded in the Oldest Polish Toponyms (Reconnaissance)
Autorzy:
Górny, Halszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928045.pdf
Data publikacji:
2017-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
imiona złożone
toponimy odimienne
relacje transonimizacyjne
compound names
name-based toponyms
transonymic relations
Opis:
The aim of the article is to present selected Slavic compound names, including first names reconstructed from toponyms, which are the basis of the oldest place names (i.e. recorded in the Medieval documents). The paper announces a broader research project which aims to present an overall perspective of the anthroponymic motivation of geographical names from onomastic-linguistic, historical, demographic-migratory, geographical and frequency-based aspects. This study will focus upon a variety of topics, such as: chronology, frequency, geography of the name-based toponyms, their onomastic variants and morphological structure. Moreover, the following issues will be indicated: resources and the spread of the naming structures, the survivability and productivity of certain name groups in the toponymic nomination process. Cultural, ideological, religious and social causes which favor the production of certain types of names, including compound names, will be indicated.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/1; 255-264
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The life of Serbs in Kosovo in the 18th century based on the language of the monastery books of the Monastery of Devic
Живот Срба на Косову у XVIII веку на основу језичке грађе у манастирској књизи манастира Девич
Autorzy:
Драгићевић, Рајна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084749.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Devic’ katastichos
Kosovo and Metohija
anthroponyms
toponyms
Nomina professionalis
linguoculturology
lexicology
Serbian language
Opis:
This paper describes the characteristic lexicon in the Devic’ katastichos, the monastery book of the monastery Devic in the vicinity of the town of Srbica in Kosovo and Metohija. In this book, the priests wrote down the gifts that the believers gave them from 1762 to 1789. Based on the name of the believers, the names of the places from which they originated, their professions, based on the list of gifts to the monastery, the measurements determining the weight, volume or length of gifts, a clear picture can be formed about the dynamic life of Serbs in Kosovo and Metohija during the 18th century, as well as the active life of Devic Monastery, to which the gifts were donated by the Orthodox Serbs, and also by the Albanians. According to the 2011 census, there are no more Serbs in Srbica, and the Monastery Devic was damaged in both World Wars and was burned down in 1999 and 2004. The work is dedicated to the celebration of eight centuries of autocephality of Serbian Orthodox Church (1219–2019), and consequently the autonomy the Serbian education, science, art and the entire spiritual life of Serbs, whose origins are related specifi cally to Kosovo and Metohija.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2019, 68; 25-38
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Тапанiмiчная прастора рамана Анны Накваскi “Лiтоўскi паўстанец”
Toponimiczna przestrzeń w powieści Anny Nakwaski „Powstaniec litewski”
Toponymic space in Anna Nakvaska’s novel “Lithuanian insurgent”
Autorzy:
Гладкова, Ганна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944731.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Polska
Lithuania
Belarus
toponyms
uprising
common fate
polska
litwa
białoruś
toponimy
powstanie
wspólnota losów
Opis:
Artykuł został poświęcony tematyce recepcji przestrzeni toponimicznej w powieści polskiej pisarki XIX wieku Anny Nakwaski. Autor artykułu analizuje nazwy miejscowości, które zostały wykorzystane do oznaczenia terytorium Najjaśniejszej Rzeczpospolitej.
The article is devoted to the reception of toponymic space in a little-known novel “Lithuanian insurgent” written by a Polish writer Anna Nakvaska. In the article place names that were used for a designation of the territory of the former Polish-Lithuanian Commonwealth are discussed.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 181-188
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SPOŁECZNO-GOSPODARCZE UWARUNKOWANIA DZIEWIĘTNASTOWIECZNEGO NAZEWNICTWA MIEJSCOWEGO W POLSCE
THE SOCIAL AND ECONOMIC DETERMINANTS OF 19th CENTURY TOPONYMY IN POLAND
Autorzy:
WÓJCIK, URSZULA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971858.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
osadnictwo
rozwój gospodarczy w Królestwie Polskim
toponimia
nazwy pamiątkowe
nazwy ginekonimiczne
zmiany ilościowe i jakościowe w toponimii
settlement
economic development in the Polish Kingdom
toponymy
memento toponyms
feminine toponyms
qualitative and quantitative changes
Opis:
The 19th century was the age of changes in name giving in the Polish language. Most of the changes took place due to economic, political and ideological circumstances. The intensive development of the economy in the Polish Kingdom, less seen in the area of the Prussian borderlands, contributed to the naming of new hamlets. Their names are often connected to economic movements. The social and ideological changes have also contributed to the quality names. Many place names were derived from female names due to the social standing of women. All of the contextual factors mentioned above had a significant influence on the manner of creating new names in the 19th century.
Źródło:
Onomastica; 2015, 59; 197-207
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Тапанiмiчная прастора рамана Анны Накваскi “Лiтоўскi паўстанец”
Toponimiczna przestrzeń w powieści Anny Nakwaski „Powstaniec litewski”
Toponymic space in Anna Nakvaska’s novel “Lithuanian insurgent”
Autorzy:
Гладкова, Ганна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109149.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Polska
Litwa
Białoruś
toponimy
powstanie
wspólnota losów
Polska
Lithuania
Belarus
toponyms
uprising
common fate
Opis:
Artykuł został poświęcony tematyce recepcji przestrzeni toponimicznej w powieści polskiej pisarki XIX wieku Anny Nakwaski. Autor artykułu analizuje nazwy miejscowości, które zostały wykorzystane do oznaczenia terytorium Najjaśniejszej Rzeczpospolitej.
The article is devoted to the reception of toponymic space in a little-known novel “Lithuanian insurgent” written by a Polish writer Anna Nakvaska. In the article place names that were used for a designation of the territory of the former Polish-Lithuanian Commonwealth are discussed.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 181-188
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La imagen de Polonia y de los polacos en los libros de caballerías españoles
The image of Poland and Poles in Spanish chivalric romances
Autorzy:
Setkowicz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080538.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Polska
Poles
16th century
chivalric romances
toponyms
Polska
Polacy
toponimy
XVI wiek
romanse rycerskie
Opis:
Geografia świata przedstawionego w hiszpańskich romansach rycerskich zwykła łączyć przestrzenie prawdziwe bądź takimi inspirowane z innymi, całkowicie zmyślonymi, czystymi owocami fantazji autorów. Z reguły toponimy stosowane w kronikach przygód błędnych rycerzy nie służą poinformowaniu czytelnika o cechach charakterystycznych miejsca akcji. Gdziekolwiek dzieje się przygoda: zatonięcie, bitwa, pojedynek czy magiczna próba, najważniejszy pozostaje bohater, nie miejsce. Jednakże autorzy romansów rycerskich nie tylko stosują liczne toponimy, ale nie wahają się przed przywołaniem krajów mniej znanych swoim czytelnikom w celu wprowadzenia pewnej różnorodności i wyodrębnienia swojego dzieła na tle pozostałych. W ten sposób toponim „Polska” pojawia się w historiach błędnych rycerzy, określając niekiedy przestrzeń przygody, ale przede wszystkim ojczyznę wojowników, którzy najczęściej są przyjaciółmi głównego bohatera. W niniejszym artykule przeanalizowany został obraz Polski i Polaków nakreślony przez autorów romansów rycerskich, zarówno w przypadku gdy przestrzeń ta pełni funkcję czysto epizodyczną, jak i wtedy gdy staje się jedną z najważniejszych dla geografii świata przedstawionego. Autorka stawia także hipotezę dotyczącą możliwych źródeł inspiracji dla opisu terytoriów Polski i zamieszkujących je ludzi.
The geography of the world presented in Spanish chivalric romances combines real spaces or areas inspired by them with others, completely made-up, purely born in the author’s imagination. As a rule, toponyms used in the chronicles of adventures of knights-errant are not meant to inform the reader about the characteristics of the place in which the action unfolds. Wherever the adventure happens: a sinking ship, a battlefield, a duel location or a magical trial, the focus point is the protagonist, not the place. However, authors of chivalric romances use numerous toponyms and do not refrain from mentioning countries that are less familiar to their readers in order to introduce a certain diversity and make their work stand out in the swarm of other publications. In this way, the toponym “Poland” appears in the stories of knights-errant, sometimes as the location of the adventure, but most often as the homeland of warriors who are frequently becoming friends with the main character. This article analyses the image of Poland and Poles as outlined by the authors of chivalric romances, both where the area performs a purely episodic function and when it becomes one of the most important places in the geography of the fictional world. The author also hypothesises about the possible sources of inspiration for describing the territory of Poland and her inhabitants.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2021, 21; 32-47
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Municipal Toponymic Policy as a Tool for Translation of Regional Identity: a Case of Modern Kazan (Russia)
Autorzy:
Golomidova, Marina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1199453.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Instytut Geografii
Tematy:
urban toponyms
municipal toponymic policy
toponymic planning
toponymic construction
regional identity
image of the city
Opis:
Currently, the Russian cities are involved in the marketing of territories and competition for various types of resources. This aspect determines the relevance of issues related to building a strong image of the city, including its toponymic component. The category of regional identity is one of the significant tools for managing the image of a city. According to the author, it can be used in municipal toponymic policy to build a long-term strategy for toponymic designation. The author analyzes the current toponymic policy in the city of Kazan, the capital of the Republic of Tatarstan of the Russian Federation, in terms of the manifestation of regional identity. The directions for the correction of the urban toponymicon in the post-Soviet era are considered. The dominant components of regional identity, explicated in the modern toponymy of Kazan, are revealed. The role of regulatory documents in the implementation of the municipal toponymic policy of the contemporary period is characterized.
Źródło:
Journal of Geography, Politics and Society; 2020, 10, 3; 42-54
2084-0497
2451-2249
Pojawia się w:
Journal of Geography, Politics and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
MIKROTOPONIMIA I OJKONIMIA GMINY UNIEJÓW
PLACE-NAMES IN THE COMMUNE OF UNIEJÓW
Autorzy:
Prugar, Judyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487545.pdf
Data publikacji:
2014-12
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
gmina Uniejów
nazwy miejscowe
gwara
toponimy
commune of Uniejów
names of places
local dialect
toponyms
Opis:
This article examines the linguistic aspect of names of places, both inhabited and uninhabited, within Uniejów commune. In total, 350 objects have been described. Information was obtained mainly through direct interviews with residents of the localities and from written sources. The article begins with explanations concerning proper names, toponyms and their classification model. It then presents a lexicon of all collected place names (oikonyms and microtoponyms) and discusses it, and provides a linguistic characterization of all the names according to the chosen classification model. The presented material can be useful in dialectological studies as many of the names have retained phonetic features specific to the local dialect. Names of geographical locations contained in this study are usually limited in range to single villages, in which they were created and transmitted from generation to generation or modified.
Źródło:
Biuletyn Uniejowski; 2014, 3; 111-134
2299-8403
Pojawia się w:
Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza formalna i semantyczna przymiotników od toponimicznych w języku rosyjskim, polskim i macedońskim (na materiale słownikowym)
Formal and Semantic Analysis of the Detoponymical Adjectives in Russian, Polish and Macedonian
Autorzy:
Stryszewska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27322312.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
Tematy:
relational adjectives
Slavic word formation
confrontational word formation
toponyms
przymiotniki relacyjne
słowotwórstwo słowiańskie
słowotwórstwo porównawcze
toponimia
Opis:
The subject of this article is a formal and semantic analysis of adjectives derived from toponyms (or names of inhabitants) in Russian, Polish and Macedonian. The common feature of this type of derivation in all three languages is the fact that they are combined almost exclusively with the formative -ский/-ski/-ски and its compound variants. I take into account the morphological and semantic characteristics of the word-formation base, its origin and morphological alternations within derivatives. I focus on the semantic characteristics of toponymic adjectives in the discussed languages. These types of derivatives are relational adjectives, and thus their specific meaning can only be clarified in the noun context.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2023, 19; 307-315
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy miejscowe – przekaz i świadectwo rzeczywistości kulturowo-historycznej. Ochrona, eksploracja, upowszechnianie
Autorzy:
Trapszyc, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687259.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
intangible cultural heritage
toponyms
place names
urbanonyms
Torun
niematerialne dziedzictwo kulturowe
 toponimy
 nazwy terenowe
  urbanonimy
 Toruń
Opis:
The UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage strongly emphasises the role of oral tradition. However, among the  elements of intangible heritage which it mentioned, toponyms– names of historic, cultural and topographic/natural content – were omitted. This does not mean that they are not under protection. Place names and urbanonyms deserve attention of cultural anthropologists, historians and museologists, not only as research objects, but also as historical sources requiring the same care as other monuments.In the article I concentrate on the names of Toruń, a city included in the UNESCO World Heritage List, and the names of several villages near Toruń. This choice is aimed at presenting the problem of protecting historic names, the necessity of restoring the names eradicated from terminology and assigning toponyms used in colloquial speech.My reflections are the result of research carried out as part of my work in the Ethnographic Museum in Toruń. It is based on interaction with members of the local community, activists of local organisations and officials. The experiences gained from these contacts prove that the awareness of the value of historic place names and the knowledge of the law on the preservation of historic monuments are still very low. Hence the need for cultural anthropologists’ work. However, it should involve not only discovering toponyms and creating a catalogue of historic names, but also education, which can be provided in the dialogue with our interlocutors.
W Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego mocno podkreśla się rolę ustnego przekazu. Wśród wymienionych elementów niematerialnego dziedzictwa pominięto jednak toponimy – nazwy  o historycznych treściach, tak kulturowych, jak topograficzno-przyrodniczych. Nie  oznacza to jednak, że nie podlegają one ochronie. Nazwy terenowe i urbanonimy  zasługują na zainteresowanie antropologa kultury, historyka i muzealnika, nie  tylko jako obiekty badań, ale jako źródła historyczne wymagające takiej samej  troski, jak inne zabytki. W artykule zwracam uwagę na nazwy Torunia, miasta wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO, oraz na nazwy kilku  podtoruńskich wsi. Wybór ten ma na celu wskazanie na potrzebę ochrony nazw  zabytkowych, a także na konieczność przywrócenia nazw wyrugowanych z nomenklatury oraz powołania toponimów funkcjonujących w mowie potocznej. Moje refleksje są wynikiem badań, jakie prowadzę w ramach pracy w Muzeum Etnograficznym w Toruniu. Mają one charakter interakcji z miejscową społecznością,   działaczami lokalnych towarzystw i urzędnikami. Doświadczenia wyniesione z tych  kontaktów dowodzą, że świadomość wartości historycznej nazw miejscowych  oraz znajomość prawa o ochronie zabytków są u nas wciąż bardzo niskie. Stąd  i potrzeba działań antropologów kultury. Nie chodzi jednak tylko o odkrywanie  toponimów i tworzenie katalogu nazw zabytkowych, ale o edukację, którą możemy  prowadzić w dialogu z naszymi rozmówcami.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
I toponimi nei dizionari bilingui italiano-polacco, polacco-italiano in un contesto diacronico di apprendimento
The toponyms in Italian-Polish and Polish-Italian bilingual dictionaries in a diachronic learning context
Autorzy:
Palmarini, Luca
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048148.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Italian-Polish
Polish-Italian bilingual dictionaries
bilingual lexicography
toponyms in bilingual dictionaries
history of Italian language
Opis:
The purpose of this is to analyze the toponyms present in some Italian-Polish and Polish-Italian bilingual dictionaries. After selecting a “skeleton” of the dictionaries that trace part of the history of the bilingual lexicography in question, we move on to the analysis of the toponyms used in the dictionaries. In a lexicultural context, understood as the transfer of the cultural elements of a given language, we observe the choices made by lexicographers of the different eras and try to understand the reasons, sometimes of a personal nature or dictated by the historical context, or sometimes influenced by the political system in a given country. At the same time, we want to highlight the evolution in the diachronic field that toponyms and their equivalents have had in the dictionaries in question, as well as their value in teaching a particular foreign language.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2020, 47, 2; 93-110
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Топонимика как средство патриотического воспитания: украиноведческий аспект
Toponymics as a means of patriotic education: Ukrainian aspects
Autorzy:
Мафтин, Лариса
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/901787.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
edukacja
studia ukraińskie
patriotyzm
toponimy
wychowanie
education
Ukrainian studies
patriotism
toponyms
upbringing
образование
украиновединие
патриотизм
топонимы
воспитание
Opis:
The article is devoted to the problem of upbringing of the younger generation in the spirit of patriotism. The urgency of this problem is due to the processes of renewal of Ukrainian society, its national revival, consolidation in conditions of external military aggression. Ethnic and geographical names are original monuments of an epoch and place of the origin, each toponym keeps in itself information about features of culture, spiritual and material life of the people. Knowledge of geographical toponymy influences the formation of patriotic consciousness, arming with appropriate arguments in certain ideological discussions. A comprehensive study of toponyms provides an opportunity to obtain additional information for clarifying the current issues of Ukrainian science: the origins of the ancestral homeland, the origin of the name, the question of the autochthonousness of the Ukrainian population in the border regions of Ukraine, etc.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2017, Tom 14; 267-278
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza porównawcza nazw centralnych ulic miast Winnica i Iwano Frankiwsk
The names of the main streets in Vinnytsia and Ivano-Frankivsk (a comparative analysis)
Autorzy:
Stelmaszyk, Dajana
Szymczak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915266.pdf
Data publikacji:
2018-09-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Vinnytsia
Ivano-Frankivsk
onomastics
urbanonyms
toponyms
name
rename
changes
lexical analysis
historical and contemporary tendency
lexical groups
Opis:
The article shows historical and contemporary tendencies in Ukrainian onomastics. The purpose of this paper is to identify differences between street names in Vinnytsia and Ivano-Frankivsk and point out the changes connected with historical events. The main influence on street rename in Vinnytsya had Ukraine's accession to the Soviet Union, German occupation, and the liberation of the city from fascist invaders. However, in Ivano-Frankivsk the most important circumstance was disintegration of the Soviet Union. In article therea are three groups of names classified: memorial names, names connected with history and names connected with geography. The research shows that the biggest part of place names are commemorating names, dedicated to artists, scientists, social and political activists and USSR heroes. The last phenomenon of giving names in honor of USSR heroes is observed only in Vinnytsia, what may be connected with a sense of national belonging which is characteristic for the western part of the country. The smallest number of urbanonyms are geographical names. It should be emphasized that the research is only an experiment as the analysis concerns only selected street names in the cities.
Źródło:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog; 2014, 4; 189-197
2391-470X
Pojawia się w:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kokebe, Czutyk, dos Gesl i inne. Żydowskie toponimy Lublina
Kokebebe, Tshutik, dus Gesl and More. Yiddish Toponyms of Lublin
Autorzy:
Nazaruk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116689.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Yiddish
Lublin
toponyms
World War II
source
oral history
jidysz
toponimy
II wojna światowa
źródło
historia mówiona
Opis:
Artykuł analizuje przedwojenne toponimy miasta Lublina w języku jidysz, ich rodzaje, znaczenie i etymologię. Chociaż polscy Żydzi używali unikalnych wspólnych nazw jidysz dla ulic i miejsc w miastach, w których mieszkali, poszukiwanie takich nazw jest często utrudnione ze względu na brak istotnych źródeł. Jednak w przypadku Lublina dwa ważne artykuły na temat toponimów jidysz, autorstwa miejscowych badaczy żydowskich – Josefa Hernhuta i Jakowa Kojfmana, ukazały się w jidyszowym czasopiśmie „Jidysz far ale” (Jidysz dla wszystkich) na krótko przed wybuchem II wojny światowej. Artykuł uzupełnia typologię Hernhuta i Kojfmana o badania oparte na ustaleniach lubelskiej prasy jidysz, przekazach ustnych i innych pomniejszych źródłach.
The paper analyses pre-war Yiddish toponyms of the city of Lublin, their types, meaning and etymology. Although Polish Jews used to use unique common Yiddish names for streets and places in cities and towns they lived in, researching such names is often difficult due to the lack of essential sources. In the case of Lublin, however, two important papers on the subject of Yiddish toponyms, penned by local Jewish researchers – Yosef Hernhut and Yakov Koyfman, were published in a Yiddish journal “Yidish far ale” (Yiddish for Everyone) shortly before the outbreak of the Second World War. The paper supplements Hernhut’s and Koyfman’s typology with research based on findings in Lublin Yiddish press, oral histories and other minor sources.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2020, 10, 9-10; 87-98
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba oceny skuteczności rozpoznawania etymonów apelatywnych i antroponimicznych w UN-owskich materiałach z pow. wadowickiego
An attempt to assess the degree of effectiveness of assigning apellative and anthroponomical etymons to toponyms of the Wadowice district as confirmed in the late 1950s
Autorzy:
Babik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992269.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
toponomastyka
toponimy powiatu wadowickiego
leksyka toponimiczna
archaizmy leksykalne
toponomastics
toponyms of the Wadowice district
toponymical lexis
lexical archaisms
Opis:
Artykuł stanowi pierwszą część większego opracowania zmierzającego do scharakteryzowania toponimii powiatu wadowickiego (województwo małopolskie), obszaru dotąd traktowanego jako zasiedlony dopiero od późnego średniowiecza lub później, z punktu widzenia ich etymonów, zarówno apelatywnych, jak i antroponimicznych. Wzięto pod uwagę jedynie nazwy potwierdzone podczas akcji zbierackiej przeprowadzonej w późnych latach 50. Badanie powinno odpowiedzieć na pytanie, w jakim stopniu procedury rozpoznające etymony tych nazw geograficznych są skuteczne i zarazem adekwatne. W tej części opracowania skupiono się na etymonach apelatywnych Zestawiono ich listę, zawierającą zarówno wyrazy zaświadczone w podstawowych słownikach i zbiorach leksyki polskiej, jak i archaizmy rekonstruowane wyłącznie z pochodnych toponimów. Kilka z nich zostało szczegółowo omówionych w tekście, niektóre zachowały się w ich znaczeniach topograficznych w innych językach słowiańskich (*čelo ‘stromy stok góry’ metaf., *čьrtorъja ‘wąwóz’, *xobotъ ‘zakręt rzeki’ metaf., *sъbojь w różnych znaczeniach, derywat *svьrkъl- ‘świerk’ lokalnie zniekształcony w *ćwierkiel), inne pozostają rekonstrukcjami, spotykanymi również w toponimii innych części Polski (*gorěńь ‘wypalony las’, *pertiŕь ‘ścieżka?’) lub wręcz endemicznymi w tym areale (*nesъlnь ‘miejsce zacienione?’, *pobedr- ‘stok?’, *prik(ъ)ŕaznь ‘stromy stok’, *ryšь -a -e ‘rudawy’, *tьlčanь ‘dolina?’ metaf.). Nieliczne mogą być zadowalająco objaśnione na gruncie polskim (np. *gorьnica ‘wyższa część wsi itp.’). Podsumowując, dwudziestowieczna toponimia tego obszaru odznacza się uderzającym brakiem / ubóstwem bardziej archaicznych modeli derywacyjnych (brak struktur na *-ьsko, *-ьno czy *-yni), ale jednocześnie zaskakująco wysokim udziałem archaizmów leksykalnych zachowanych w nazwach.
The paper is the first part of a larger study aiming at characterizing toponyms of the Wadowice district (Małopolska Voivodeship, southern Poland), an area so far regarded as more densely populated only in late Middle Ages or later, on the basis of its etymons, both appellative and anthroponymical. Only names confirmed in the course of data collection in the late 1950s were taken into consideration. The main question to be answered is to what extent the procedures identifying etymons of geographical names currently used by toponomasticians can prove both effective and accurate. In this part of the study, attention was focused on appellative etymons. A list of such items has been compiled, containing words attested in the major dictionaries or collections of the Polish lexis, as well as archaisms reconstructed solely on the basis of related toponyms. Some of the latter ones are discussed at some length in the body of the paper; some have been preserved in their topographical meanings in other Slavic languages (*čelo ‛precipitous slope’ metaph., *čьrtorъja ‛valley’, *xobotъ ‛river bend’ metaph., *sъbojь in various meanings, derivative *svьrkъl- ‛(dwarf) spruce’ locally distorted to *ćwierkiel), others remain mere reconstructions, sometimes encountered in the toponymy of other parts of Poland as well (*gorěńь ‛burned forest”, *pertiŕь ‛path?’) or even endemic to that area (*nesъlnь ‛shaded place?’, *pobedr- ‛slope?’, *prik(ъ)ŕaznь ‛precipitous slope’, *ryšь -a -e ‛reddish’; *tьlčanь ‛valley?’ metaph.). The only few unattested terms can be easily explained as Polish in origin (e.g. *gorьnica ‛upper part of a village etc.’). To sum up, the 20th century toponymy of this area is characterized by a notable lack/paucity of more archaic native derivational models (no structures in *-ьsko, *-ьno or *-yni), but at the same time by a surprisingly large number of Slavic lexical archaisms preserved in place names.
Źródło:
Onomastica; 2021, 65, 1; 193-216
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmian nazw lokalnych Chełmska Śląskiego i Racławiczek w XX wieku jako przykład geograficznych badań przestrzeni toponimicznej Śląska
Changes of local names of Chełmsko Śląskie and Racławiczki in XXth century as an example of geographical research of toponymic space of Silesia
Autorzy:
Chylińska, D.
Kosmala, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204293.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
nazwy lokalne
toponimy
Dolny Śląsk
Górny Śląsk
przestrzeń toponimiczna
local names
toponyms
Lower Silesia
Upper Silesia
toponymic space
Opis:
Autorzy poruszają problematykę zmian w lokalnej przestrzeni toponimicznej Śląska w XX wieku. Analizowano przemiany i zanikanie nazw lokalnych na przykładzie dwóch miejscowości: dolnośląskiego Chełmska Śląskiego i górnośląskich Racławiczek, na tle procesów historyczno-politycznych i społeczno-kulturowych regionu, ze szczególnym uwzględnieniem zróżnicowania krajobrazowego i społecznego miejscowości.
Toponomastic research is rarely conducted by geographers. Such research is however essential at the time when many local names are disappearing, because they contain often underrated and unused information about human relations with the environment. They tell how Man cultivated the Land, how he dominated the landscape and described his daily environment. Thus local names can add to the research of XXth century geography, history, culture, society and economy. Two locations were selected for the research, Chełmsko Śląskie in the Lower Silesia and Racławiczki in the Upper Silesia. They differ in many respects. Differences in spatial, functional, economic and social characteristics and different history made it possible to account for factors which could have affected the state and changes in local toponymy. Due to the lack of source data about local names, field research turned out to be necessary. 47 interviews were conducted (30 in Chełmsko Śląskie and 17 in Racławiczki), with respondents chosen with the method of purposive sampling. As a result a set of 150 local names (40 in Chełmsko Śląskie and over 100 in Racławiczki) was assembled, which in most regards can be treated as complete. The article discusses changes in local toponymy, accounting for historie, landscape and social condi-tions. It points out variety of toponymic spaces which can overlap or exist separately and independently, sometimes at the same location. Analyzed local names carry various funetions. Most important funetions are: descriptive, sociological, factographic. It seems that in most cases local names serve as 'geographic markers'. Most intensiveness unanimously agree that perspectives of development of toponyms are not optimistic. Therefore it is even more important to preserve or at least archive local names.
Źródło:
Polski Przegląd Kartograficzny; 2010, T. 42, nr 1, 1; 30-39
0324-8321
Pojawia się w:
Polski Przegląd Kartograficzny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toponimy dorzecza Giełczwi – zapis historii krajobrazu kulturowego
Toponyms of the Giełczew River catchment – record of the history of cultural landscape
Autorzy:
Janicki, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87638.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
nazwy geograficzne
toponimy
krajobraz kulturowy
dorzecze Giełczwi
Lubelszczyzna
geographical names
toponyms
cultural landscape
Giełczew River catchment
Lublin region
Opis:
W wyniku przeprowadzonych badań w dorzeczu Giełczwi (Wyżna Lubelska) zebrano i zweryfikowano ponad 500 nazw geograficznych (toponimy), wśród których dominują nazwy miejscowości lub ich części, tzw. ojkonimy. Wśród nazw terenowych (mikrotoponimy) przeważają nazwy dzierżawcze i patronimiczne oraz pospolite typu: „Zarzecze” czy „Zalesie” – określające lokalizację obiektu. Nazw kulturowych, stanowiących bazę do odtworzenia historii krajobrazu kulturowego, jest stosunkowo mało, ok. 20% wszystkich zidentyfikowanych nazw. Najczęściej są to nazwy związane z gospodarką i kulturą rolną oraz ilustrujące rozwój sieci osadniczej. Zarejestrowano też nieliczne przykłady toponimów nawiązujących do wydarzeń historycznych, które identyfikują, np. pola bitew czy towarzyszące im nekropolie, jak np.: „Zabita Góra”, „Groby”, „Mogiła”, „Mogiłka”. Mało jest również nazw etnicznych (np. Mośkowizna czy Niemiecki Dół), a nazwy służebne i rodowe nie występują.
In the Giełczew river catchment (Lublin Upland) were collected over 500 geographical names as a result of the research. Names of settlements or their parts (oiconyms) are predominant. Among toponyms the possessive and patronymic names are numerous, as well as common names describing e.g. location of an object (“Zarzecze” or “Zalesie”). Cultural names, which are the basis for reconstruction of the cultural landscape history, constitute about 20% of all names. The predominant cultural names are connected with agriculture, agrarian structure and technique, and development of settlement net. Few toponyms describe historical events, e.g. battles, as well as military necropolis − “Zabita Góra”, “Groby”, “Mogiła”, “Mogiłka”. Ethnic names (e.g. “Mośkowizna”, “Niemiecki Dół”) are also not numerous. Domestic and ancestral names are absent in the examined area.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2011, 15; 75-90
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archaizmy językowe w nazwach osiedli i ich mieszkańców (na wybranych przykładach nazw z Mszany Dolnej)
Linguistic archaisms in the names of housing estates and their residents (on the basis of selected examples from Mszana Dolna)
Autorzy:
Kobylińska, Józefa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171631.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
names of housing estates
toponyms
anthroponyms
linguistic peculiarities
Zagórze dialect
nazwy osiedli
toponimy
antroponimy
osobliwości językowe
gwara zagórzańska
Opis:
The paper is dedicated to the linguistic peculiarities found in the names of housing estates and their residents in Mszana Dolna, a town located in Zagórze area, in southern Małopolska. Morphological and phonetic features of toponyms and anthroponyms which are discussed result from historical, linguistic and dialectal conditions. Moreover, they reflect certain facts connected with culture and geography of the region.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2021, 16; 95-104
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Перевод топонимов как проблема обучения художественному переводу (на материале переводов студентов и учеников старших классов)
Translation of Toponimes as a Problem of Teaching Literary Translation (by the Material of Translations of Students and High School Pupils)
Autorzy:
Иванова, Ваня
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46617115.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
перевод
топонимы
урбанонимы
переводческие ошибки
русский язык
болгарский язык
translation
toponyms
urbanonyms
translation errors
Russian language
Bulgarian language
Opis:
Настоящая статья посвящена переводу топонимов и основным трудностям, с которыми сталкиваются в этом процессе молодые переводчики. Цель настоящей статьи – выявить некоторые ошибки при переводе топонимов, в частности, одного из их видов – урбанонимов (названий внутригородских объектов) с русского языка на болгарский язык. Настоящее исследование реализовано на материале переводов студентов и учеников старших классов. Основными методами, используемыми в ходе исследования, являются дескриптивный, сопоставительный анализ перевода с оригиналом на лексическом и семантическом уровнях, обзор переводческих ошибок с точки зрения их сущности и причин возникновения. Анализ настоящих переводов учащихся позволил отметить следующие ошибки в области передачи топонимических названий – урбанонимов с русского на болгарский язык: неточную передачу названий, входящих в разряд национально-специфических реалий, собственно реалий и аббревиатур; несоблюдение пунктуационных правил болгарского языка при написании топонимов, обозначающих улицы, площади и т.п.; неточности, связанные с графической формой названий. Результаты анализа актуальны для обучения художественному переводу и помогут исправить ошибки данного типа в процессе подготовки молодых переводчиков.
This article is devoted to the translation of toponyms and the main difficulties that young translators face in this process. The purpose of this article is to identify some errors in the translation of toponyms and, in particular, their category – urbanonyms (names of intracity objects) from Russian into Bulgarian. This study is carried out on the basis of student translations and translations of high school students. The main method used in this article is a comparative analysis of the translation with the original at the lexical and semantic levels; the descriptive method and the method of analyzing translation errors from the point of view of their essence and causes are also applied. The analysis of translations of students made it possible to identify the following errors in the transfer of toponymic names – urbanonyms from Russian into Bulgarian: inaccurate transfer of names included in the category of national-specific realities and abbreviations; non-compliance with the punctuation rules of the Bulgarian language in the spelling of the names of urbanonyms denoting streets, squares, etc.; errors associated with language proficiency at the level of morphology and with the perception of the graphic form of toponyms. The results of the analysis are relevant for teaching literary translation and will help overcome errors of this type in the process of training young translators.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2023, 22; 105-119
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O limnonimach Jezioro Szczutowskie i Urszulewskie oraz o innych toponimach na Pojezierzu Dobrzyńskim
On the Lymnonyms Szczutowskie and Urszulewskie Lake and Other Toponyms in The Dobrzynskie Lakeland
Autorzy:
GAŁKOWSKI, ARTUR
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971867.pdf
Data publikacji:
2016-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
limnonimy
hydronimy
toponimy
Jezioro Szczutowskie
Jezioro Urszulewskie
Szczutowo
Urszulewo
ziemia dobrzyńska
lymnonyms
hydronyms
toponyms
Szczutowskie Lake
Urszulewskie Lake
Dobrzyńskie Lakeland
Opis:
This article presents some cultural, historical and linguistic insights on the names of the Szczutowskie and Urszulewskie Lakes, both situated in the historical Dobrzyńskie Lakeland, today on the border between the Mazovian and Kuyavian-Pomeranian Voivodeships (the historical border between Polish and Prussian-Teutonic states). The author also takes into account the description of the local place and terrain names, showing a common relation with the natural landscape, in which the two lakes are immersed.
Źródło:
Onomastica; 2016, 60; 287-302
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamiast toastu. Kilka uwag o bułgarskim winie
Instead of A Toast: A Few Remarks of Bulgarian Wine
Autorzy:
Bijak, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971899.pdf
Data publikacji:
2016-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
onomastyka kulturowa
bułgarskie wino i winorośl
bułgarskie toponimy i enonimy
cultural onomastics
Bulgarian wine and vine
Bulgarian toponyms and enonyms
Opis:
Wine is a crucial part of the cultural history of the territory within the current borders of Bulgaria from the earliest times until now. It plays an important role in the life of Bulgarians and is a multiethnic heritage of this land. Bulgarian toponyms only archive a lexicon associated with wine in a small degree, with more toponyms found regarding vines and vineyards which were characteristic elements of the native landscape. The Bulgarian enonyms constitute a “multilingual patchwork”, where the locality (present, but not dominant) is mixed with globality. Locality is mainly reflected in the detoponymic and deanthroponymic names referring to the Bulgarian heritage and also the Thracian, Greek and Roman legacy of those lands. Globality is revealed in the linguistic “hybridity” manifested by the free use of foreign models, naming vocabulary and intertextuality appealing to a global experience. This part of Bulgarian enonymy derives mainly from the English and French language, as well as Spanish, Italian, Greek and Latin.
Źródło:
Onomastica; 2016, 60; 317-332
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy miejscowe jako artefakty instytucji prawno-społecznych monarchii wczesnopiastowskiej
Place names as artifacts of legal and social institutions of the early Piast monarchy
Autorzy:
Wójcik, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992274.pdf
Data publikacji:
2021-12-28
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy miejscowe
monarchia wczesnopiastowska
prawo książęce
instytucje prawno-społeczne
motywacja
toponyms
early Piast monarchy
princely law
legal and social institutions
motivation
Opis:
Przedmiotem artykułu są nazwy miejscowe będące artefaktami wybranych instytucji prawno–społecznych monarchii piastowskiej. W opisywanych toponimach zostały utrwalone terminy związane z prawem książęcym. Odnosiło się ono do szerokich uprawnień monarchii patrymonialnej, obejmujących takie obszary jak władza sądownicza, administracyjna i gospodarka – pobieranie danin, świadczenie posług i korzystanie z regaliów. W polu zainteresowania znalazły nazwy miejscowe, które bezpośrednio były motywowane nazwami instytucji prawa książęcego. Część z nich została oddziedziczona z ustroju plemiennego i została tylko zaadaptowana na potrzeby monarchii patrymonialnej. W nazwach miejscowych Polski zostały utrwalone określenia archaicznych powinności, które później zostały zastąpione daninami o takiej samej nazwie.  Poprawne objaśnienie tych onimów implikuje wykorzystanie wiedzy historycznej i odpowiedniej metodologii badawczej. Rozszerzenie językoznawczej perspektywy opisu o znajomość kontekstu historycznego i odtwarzanej konsytuacji nazewniczej umożliwia nową interpretację i wyjaśnia związki między formą, pierwotnym znaczeniem i funkcją opisywanych nazw własnych. Interesujące nas toponimy wraz osadami, które denotują są jedyną materialną pozostałością instytucji prawno-społecznych monarchii wczesnopiastowskiej.
The article focuses on toponyms genetically related to the princely law in the Piast monarchy. Historical terms (opole, przesieka, brona, stróża, stróże, dziesiętne, ujazd, lgota) have been recorded in them. The correct explanation of these names implies the use of historical knowledge and appropriate research methodology. The extension of the linguistic perspective of description with the know ledge of the historical context and the reconstructed onyms enables a new interpretation and explains the relations between the form, original meaning and function of the described proper names.
Źródło:
Onomastica; 2021, 65, 1; 145-159
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
V oraz hrabia Tołstoj: antroponimy i toponimy w twórczości powieściowej Vladimira Nabokova ze szczególnym uwzględnieniem częściowej bezimienności oraz nazw własnych przejętych z rzeczywistości pozatekstowej
V and count Tolstoy: anthroponyms and toponyms in Vladimir Nabokov’s novels with special regard to partial anonymity of characters and to proper names taken from the real world
Autorzy:
Engelking, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665573.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Vladimir Nabokov
Lolita
Ada
Pnin
Patrz na te arlekiny!
antroponimy
toponimy
powieść
anonimowość
Look att the Harlequins
anthroponyms
toponyms
novel
anonymity
Opis:
The paper is devoted to Nabokov’s literary onomastics. It shows that his use of meaning proper names is much more refined and complicated than the use of them in older times. Hiding of various meanings and connotations in nomina propria is one of the favorite Nabokov’s devices and one of the ways he plays his games with readers. These are games of similiarities and differences in Ada or Ardour and Pnin and Look at the Harlequins! as well.
Artykuł poświęcony jest literackiej onomastyce Nabokova. Jak przedstawia, zastosowanie przez pisarza znaczących nazw własnych jest znacznie bardziej zamierzone i złożone, niż ich wczesniejsze użycie. Ukrywanie w nomina propria rozmaitych znaczeń i konotacji jest jednym z ulubionych środków Nabokova i jednym ze sposobów rozgrywania gry z czytelnikiem. Są to gry podobieństw i różnic w Adzie oraz Pninie i Patrz na te arlekiny!
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2018, 15; 169-178
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toponimy upamiętniające kapłanów w nazewnictwie powiatu białogardzkiego
Toponyms sites commemorating the priests in the naming of the Białogard poviat
Autorzy:
Chludziński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/626623.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
nazwy geograficzne powiatu białogardzkiego
nazwy miejscowe upamiętniające kapłanów
the geographical names of the Białogard poviat
the toponyms sites commemorating the priests
Opis:
In the article are the toponyms relating to the activities of priests whose traces can be read off the geographical names both Polish and German evolved over the centuries. The material is in Białogard poviat (Zachodniopomorskie voivodeship) in the present administrative borders (after the reform in 1999). Are the names of the cultural, which respond to specific priests; memorial toponyms, which probably refer to the specific situation of the priests and the related, but not as we know them by name; numerically largest group are the name possessive (property object containing) a definition of clerics.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 58-63
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustalanie i wdrażanie nazw obiektów fizjograficznych na Ziemiach Zachodnich i Północnych Rzeczypospolitej Polskiej
Establishment and implementation of names of physiographical objects in the Western and Northern territories of the Republic of Poland
Autorzy:
Gołaski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204137.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
nazwa miejscowa
język polski
język niemiecki
mapa topograficzna
słownik nazw geograficznych
toponyms
Polish language
German language
topographic map
dictionary of geographical names
Opis:
W artykule przedstawiono przebieg i wyniki ustalania nazw obiektów fizjograficznych w języku polskim na Ziemiach Zachodnich i Północnych, które po 1945 r. znalazły się w granicach Rzeczypospolitej Polskiej.
Physiographical objects in the Western and Northern territories, which became a part of the Republic of Poland in 1945, were given Polish names by the Commission for the Establishment of Names of Settlements and Physiographical Objects working at the Ministry of Public Administration. The dissolving of the Ministry in 1949, uncertain political situation and moving of the Commission to the Ministry Council Office slowed down its activities, which were finalized only in 1958. Implementation of new names was obstructed because of delays in publication, limited access to maps with new names, spontaneous names created by local residents and misunderstandings linked to the hasty publication of the preliminary results of Commission's work as a dictionary of geographical names of Western and Northern Poland. Because of these difficulties the main objective of the Commission, which was to recreate the original Polish and Slavonic toponyms, had not been fully achieved. In many cases spontaneous names introduced by local population overwhelmed the official names, and attempts to force them were met with strong resistance of not only residents but also local authority. Therefore the second Commission, which was founded in 1978 changed its mode of operation and started to accept the customary names. Also it supported only such attempts to change the name which were endorsed by the local population. This approach ensured good functionality of names in everyday communication, but did not account for their function as a medium of cultural values contained in them and in their linguistic substance.
Źródło:
Polski Przegląd Kartograficzny; 2008, T. 40, nr 1, 1; 46-53
0324-8321
Pojawia się w:
Polski Przegląd Kartograficzny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem of the Translation of Toponyms in the Septuagint Based on the Example of “Wool of Miletus” (Ez 27:18)
Problematyka przekładu toponimów w Septuagincie na przykładzie „wełny z Miletu” (Ez 27,18)
Autorzy:
Rambiert-Kwaśniewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917378.pdf
Data publikacji:
2020-12-04
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
Septuagint
Book of Ezekiel
toponyms
wool
Sahar/Zahar
Miletus
Lamentation over Tyre
Septuaginta
Księga Ezechiela
toponimy
wełna
Sachar
Milet
lament nad Tyrem
Opis:
In antiquity, wool was traded between the Levant countries and the rest of the known world. Clean, soft wool was especially desirable because it absorbed dyes perfectly, including the purple for which the Phoenician Tyre was famous. In his “Lamentation over Tyre” (Ez 27:1-36) the Hebrew author, followed by a Greek translator, lists a number of cities and regions with which Tyre traded. Ezekiel’s material is therefore an excellent basis for research into translation techniques used in the translation of toponyms. Their analysis and comparison indicates the existence of several types of translation, among them the technique based on association, which will explain the introduction of Miletus to LXX Ez 27:18 in place of the Hebrew Sahar/Zahar. Evidence will be provided by Greek literary texts and papyrus documents from Ptolemaic Egypt.
Wełna w starożytności była przedmiotem wymiany handlowej pomiędzy krajami Lewantu a resztą znanego świata. Pożądano przede wszystkim tej czystej i miękkiej, ponieważ doskonale przyswajała ona barwniki, m.in. purpurę, z której słynął fenicki Tyr. W Lamencie nad Tyrem (Ez 27,1-36) autor hebrajski, a za nim tłumacz grecki wymieniają szereg miast i krain, z którymi handlował Tyr. Dostarczony przez Ezechiela materiał jest dzięki temu doskonałą podstawą do badań nad technikami translatorskimi stosowanymi w przekładzie toponimów. Ich analiza i porównanie wskazują na istnienie kilku rodzajów przekładu, a pośród nich techniki bazującej na asocjacji, która pozwoli wyjaśnić wprowadzenie do LXX Ez 27,18 Miletu w miejsce hebrajskiego Sacharu. Dowodów dostarczą greckie teksty literackie i dokumenty papirusowe z ptolemejskiego Egiptu.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2020, 28, 2; 31-48
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toponimy a zasięg występowania drzew na przykładzie rozmieszczenia buka zwyczajnego w Polsce
Toponyms and tree range - a case study of European beech distribution in Poland
Autorzy:
Barabach, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/986463.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
toponimia
nazwy miejscowe
Panstwowy Rejestr Nazw Geograficznych
buk zwyczajny
Fagus sylvatica
wystepowanie
Polska
phyto−toponyms
fagus sylvatica
national register of geographical names
toponymy
Opis:
The paper presents the inventory of place names (toponyms) connected to European beech (Fagus sylvatica L.). This tree species reaches its eastern distribution limit in Poland and covers around 5.9% of forest area in the country. Due to the fact that its occurrence depends mostly on climatic conditions it is present on the west, north and south, but not in the central and eastern part of Poland. The aim of this study was to compare, using geographic information system (GIS) tools, spatial distribution of toponyms derived from the core ‘buk’ (i.e. beech in Polish) with present occurrence of this tree known from botanical studies, and its natural limits described in the literature. Thanks to National Register of Geographical Names 1314 topographic objects names derived from beech were determined and classified into several groups of origin. Around 38% of phyto−toponyms are names of settlements or their parts. The results of spatial analysis of this objects show great similarity with present day distribution of this species in Poland. As much as 75% of them are located within the area presently covered with Fagus sylvatica (according to European Forest Genetic Resources Program) and around 92% within its range limit. Some regions where the density of phyto−toponyms is quite high and which nowadays are covered by other species than beech were also delimited (e.g. Dalkowskie Hills or Bytów Lakeland). This results suggest that European beech may be the natural representative of local dendroflora, but due to the changes in land cover it was replaced by other species. This hypothesis seems to be confirmed by palaeoecological studies. Huge similarity of distribution of toponyms derived from beech and distribution of this tree known from the literature shows that this method have a great potential as a reliable, simple and cheap proxy in studies on the spatial range of the species.
Źródło:
Sylwan; 2018, 162, 08; 664-670
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wschodniosłowiańskie imię Chodor i jego polski odpowiednik Teodor jako podstawy toponimów w Polsce
East Slavic name Chodor and its Polish counterpart Teodoras the basis of toponyms in Poland
Autorzy:
Magda-Czekaj, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171628.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
East Slavic name and its West Slavic counterpart (Polish)
toponyms from names
geography
frequency
toponimy odimienne
geografia
frekwencja
imię wschodniosłowiańskie i jego odpowiednik zachodniosłowiański (polski)
Opis:
The article focuses on toponyms based on the names Chodor and Teodor. The compilation of 35. certified toponyms between XIV and XX c. divides them into two groups in terms of the names’ origin. From XIV to XVIII c. toponyms (12 names), are formed from Chodor name and are placed in the historic North-East Borderlands, Lesser Poland, Mazovia. Three toponyms are derived from Teodor name. The oldest village is in Silesia, others in the South-East Borderlands and Lesser Poland. Toponym Tudorów is certified in Lesser Poland. Toponyms with Teodor name as the basis prevail in XIX and XX c. (22 names). They are mostly in XIX c. (13.) and less in XX c (5). These villages are in: Lesser Poland, Greater Poland, Mazovia, South- East Borderlines. Three oeconyms derived from Chodor name are certified in the North-East Borderlines, one contains Fedor name in its original.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2021, 16; 127-139
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba oceny skuteczności rozpoznawania etymonów apelatywnych i antroponimicznych w UN-owskich materiałach z pow. wadowickiego. Część II: Onimy, nazwy niejasne, wnioski
An attempt to assess the degree of effectiveness of assigning appellative and anthroponomical etymons to toponyms of the Wadowice district as confirmed in the late 1950s. Part two: onyms, unclear names, conclusions
Autorzy:
Babik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215833.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
toponomastics
toponyms of the Wadowice district
motivation by
person names
surnames of southern Poland
toponomastyka
toponimy powiatu wadowickiego
motywacja wg
imiona osób
nazwiska południowej Polski
Opis:
The paper is the second part of a larger study aiming at characterizing toponyms of the Wadowice district (Małopolska Voivodeship, southern Poland), an area so far regarded as more densely populated only in late Middle Ages or later, on the basis of its etymons, both appellative and anthroponymical. Only names confirmed in the course of data collection in the late 1950s were taken into consideration. The main question to be answered is to what extent the procedures identifying etymons of geographical names currently used by toponomasticians can prove both effective and accurate. In this part of the study, attention was focused on contemporary surnames of the district and surroundings as potential etymons of toponyms characterized by certain formal properties as specified by former research (structures in -ówka, -owa, -(ow)izna etc.). These were subsequently confronted with surnames registered in the archivalia of the former Roman Catholic decanate of Wadowice between 1786 and 1939. The analysis makes it clear that the anthroponymic stock contained in these place names can be shown to be predominantly local, whereas complete repertories of localized Polish surnames available since the 90es of the former century should be welcomed (and constantly used) as invaluable and reliable basis for such research. Remarks concerning other types of toponyms were presented as well.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 5-29
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SLAWISCHES IN DEN SIEDLUNGSNAMEN DER STEIERMARK. GEDANKEN ZUR KONTAKTONOMASTIK
Slavic elements in the toponyms of Styria. Remarks on contact onomastics
Autorzy:
ŠRÁMEK, RUDOLF
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971848.pdf
Data publikacji:
2017-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
Onomastik
Kontaktonomastik
Verfahrensaspekte des toponymischen Kontaktes
Benennungsakt
Proprialbereich
Steiermark
onomastics
contact onomastics
procedural aspects of the contact of toponyms
proprial naming act
proprial area
Styria/Steiermark
Opis:
The study is inspired by the lexicon of toponyms in Styria (see Lochner von Hüttenbach, F., 2015). The lexicon exemplifies the pre-German layer of Slavic toponyms, and their adoption into German. The study examines the data through the theory and methodology of contact onomastics, especially related to Slavic-German area. Inter-language adoption of names always involves a confrontation of naming and proprial systems. The naming potential/choices as well as the dialects of the adopting languages must be taken into consideration, alongside motivational aspects. The areal distribution also plays a very important role here (it considerably contributes to the research of pre-Slavic topolexemes and structures of proper names, as well as the geographical delimitation of the Slavic settlements and showing areas of Slavic-German contact). The findings are presented in the form of comments, models, tables, lists of proper names, and on maps.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/2; 343-367
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Los arabismos en la lengua española
The words of Arabic origin in the Spanish language
Autorzy:
Janowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963522.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
lengua
cultura
bilingüismo
origen árabe
Andalucía
semántica
etimología
topónimos
significado de palabras
historia
arabismo
language
culture
bilingualism
Arabic origin
Andalusia
semantics
etymology
toponyms
word meaning
history
Arabism
Opis:
Las palabras de origen árabe (los arabismos) constituyen un grupo bastante numeroso en español. Por condiciones históricas y culturales, estas palabras ingresaron al idioma español de forma natural como resultado de varios cientos de años de simbiosis entre las naciones árabe y española en Andalucía. Junto a los árabes apareció una lengua distinta a las lenguas románicas: el árabe, con diversas manifestaciones escritas y orales, que se convirtió en lengua oficial y lengua de cultura. La lengua actuó como un superestrato del romance y astrato andaluz porque influyó en ella al compartir el área geográfica con el español. Con muchos dominando ambas formas de lenguaje, Al-Andalus fue una sociedad bilingüe hasta al menos el siglo XI o XII. Los ecos de este bilingüismo siguen presentes en el español en forma de los arabismos.
Words of Arabic origin make up quite a large group in Spanish. Due to historical and cultural conditions, these words entered the Spanish language in a natural way as a result of several hundred years of symbiosis between the Arab and Spanish nations in Andalusia. Along with the Arabs, a language other than the Romance languages appeared: Arabic, with various written and oral manifestations, which became an official language and also the language of culture. The language acted as a superstratum of Andalusian romance and astrato because it influenced it through sharing the geographical area with Spanish. With many mastering both forms of the language, Al-Andalus was a bilingual society until at least the 11th or 12th centuries. The echoes of this bilingualism are still present in Spanish in the form of words of Arabic origin.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 2; 129-147
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologia feministyczna i historia kobiet a onomastyka – miejsca wspólne… (na przykładzie chrześcijańskich imion żeńskich obecnych w nazwach miejscowych)
Feminist anthropology and the history of women and onomastics – common points (based on the example of Christian female names used in toponyms)
Autorzy:
Skowronek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459588.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
antropologia feministyczna
historia kobiet
onomastyka interdyscyplinarna
chrześcijańskie imiona żeńskie
toponimy oparte na antroponimach
feminist anthropology
history of women
interdisciplinary onomastics
Christian female names
anthroponym-based toponyms
Opis:
The article is a fragment of the research project Names as the basis of Polish toponyms, conducted in the Department of Onomastics in the Institute of Polish Language in Kraków. It is also a continuation of the discussion on the opportunities of using the category of gender in onomastics. The aim of the text is to highlight the presence of several Christian female names in structures of Polish toponyms, to describe their frequency, chronology and popularity. The author indicates various cultural and social factors facilitating (or not) the use of such toponyms in Poland. She interprets the creation of such toponyms (especially later) as a sign of increasing presence of women in the public and institutional sphere. The interpretation framework of this anthroponymic and toponymic material includes feminist anthropology and historical anthropology (especially the history of women).
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2019, 14; 218-234
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„JEGO ANTYCYPACJA PIECZOŁOWICIE ZAPLANOWANEGO ŻYCIA PO KATASTROFIE DOWODZI POSIADANIA PERSPEKTYWY”1 – TOPONIMY W POWIEŚCI GÜNTERA GRASSA DIE RÄTTIN JAKO PROBLEM PRZEKŁADOZNAWCZY I LITERATUROZNAWCZY
“HIS ANTICIPATION OF A CAREFULLY PLANNED LIFE AFTER THE CATASTROPHE PROVES HAVING A PERSPECTIVE” – TOPONYMS IN GÜNTER GRASS’S NOVEL DIE RÄTTIN AS A TRANSLATION AND LITERARY THEORY PROBLEM
Autorzy:
Kubaszczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911720.pdf
Data publikacji:
2019-03-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
translation of toponyms
literary translation
memory work
point of view
lost homeland
future project
przekład toponimów
przekład literacki
pielęgnowanie pamięci
punkt widzenia
utracona ojczyzna
projekt przyszłości
Opis:
Powieść Güntera Grassa Die Rättin to wielowątkowe dzieło splatające refleksje na temat przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, realizm z baśniowością i mitem. Szczególną rolę w powieści odgrywa antyutopijny projekt przyszłości. W artykule autorka, analizując funkcje i przekład toponimów w powieści Grassa i jej przekładzie na język polski Sławomira Błauta, zastanawia się, na ile ów projekt przyszłości jest tożsamy w oryginale i przekładzie oraz czy strategia przekładu nazw własnych obrana przez tłumacza jest strategią słuszną, na ile zaś przekład gubi wielość odniesień i skomplikowaną kreację autorską o mieście o podwójnej tożsamości.
Grass’s novel Die Rättin is a multi-faceted piece of work reflecting on the past, present and future, combining realism with fairy tales and myth. The anti-utopian project of the future plays a special role in the novel. In the article, the author analyzes the functions and translations of toponyms in Grass’s novel and its Polish translation by Błaut examining how far the project of the future is identical in the original and translation and whether the translation strategy of toponyms selected by the translator is a correct strategy or whether it leads to the loss of multiple references and it destroys the author’s complicated creation of a city with a double identity.
Źródło:
Porównania; 2018, 22, 1; 199-218
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Substitution by Homophones in Chinese and Changes to Old Street Names in Beijing after 1949
Autorzy:
Kałużyńska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928209.pdf
Data publikacji:
2018-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
substitution by homophones
Chinese hmophonic words
Chinese reshaping of names
Chinese toponyms resulting from the method of the substitution by homophones
old hutong names in Beijing
Chinese homophonic words
Opis:
The paper discusses the method of the substitution by homophones that is extensively used in many fields in China, among others onomastics, such as toponymy or anthroponymy. The Chinese language has always contained a considerable number of homophones, i.e. words pronounced alike but spelt/written differently and having different meanings. The situation resulted from two main factors: the nature of the Chinese language and the sound changes to spoken Chinese language, i.e. a strong tendency to sound simplification. The method of the substitution by homophones is mainly aimed at reshaping already existing names by replacing their previous form, for some reasons unwanted. However, it is also broadly applied to create new names by using words which are homophonic with the words denoting the idea they symbolize. The paper presents some various reasons and aims of the use of the method in the domain of Chinese geographical names, and the more detailed analysis of its use in the changing of old street (hutong) names after 1949 in Beijing. The research material consists of 1,159 hutong names, and the names changed by the use of the method accounts for 23.5% of the total.
Źródło:
Onomastica; 2018, 62; 273-280
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy najpopularniejszych drzew w Polsce jako baza toponimiczna
The Names of the Most Popular Trees in Poland as the Toponymic Basis
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953534.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
toponimia odarboralna
homoniczność nazw
leksykalizacja nazw
apelatywy ukryte w toponimach
stratygrafia nazewnicza
geografia nazewnicza
arboreal toponymy
homonymic character of names
lexicalisation of names
appelatives hidden in toponyms
onomastic stratygraphy
onomastic geography
Opis:
The paper seeks to provide a linguistic analysis of ca. 950 phonetic-morphologic-lexical types of toponyms based on the names of ten most popular trees in Poland, such as: oak, birch, lime, hornbeam, alder, beech, aspen, pine, ash, and willow. This toponymy has been subjected to a semantic (with a view to the type and kind of designation) and morphological analyses, paying attention to its formal variations (morphological type) and the kind of derivational creation (primary and secondary names). Some difficulties in this analysis have been indicated, resulting from the homonymic and lexical names, and attempts have been made to spot preferences in establishing their semantic type. The overall approach to the material attention has been paid to stratygraphy (chronology) and statistical variation – the ranking of names with a view to their arboreal basis and the degree of the morphological distribution of its derivatives. Thus we have found a decisive primacy of toponymic forms derived from the lexem oak, a reflection of the high rank of its designate in our culture. The research material is based on the 20th-century List of Official Names of Places in Poland, numbering over 100.000 units. It has become only an occasion to outline the problems of arboreal names and postulate to make its synthesis. The latter will be based on a complete register of toponyms, including micro-toponymy, and taking into account the remaining trees and bushes in the diachronic order.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 6; 57-100
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węgrów. W sprawie genezy nazwy
Węgrów: On The Origin of The Name
Autorzy:
KOWALCZYK-HEYMAN, ELŻBIETA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971892.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
etymologia i geneza nazw
historia badań
nazwy wodne Wągra Potok i Węgra/Węgierka
nazwy miejscowe Węgrów i Węgra
etymology of names
hydronyms Wągra Potok and Węgra|/Węgierka
toponyms Węgrów and Węgra
Opis:
This article deals with the name of the town Węgrów on the river Liwiec, whose name is based on the obscure hydronym Węgra Potok. This name is juxtaposed with another place name, Węgra, which is found near Przasnysz and is named after the river Węgra (today known as Węgierka), as well as other names beginning with wągr-||węgr-. The author challenges Witczak’s (2015) hypothesis that the name of Węgra comes from the Sudovian (Jatvingian, Yotvingian) language. The article raises historical, archaeological and geographical arguments that oppose the possibility of a Yotvingian influence in these regions. Consequently, the author contends that the place names have a Slavonic root, linked to the noun węgorz (a type of fish), or the meandering nature of both rivers. There is also a discussion of the name patok||potok (stream/brook).
Źródło:
Onomastica; 2016, 60; 233-248
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamość i Zamojszczyzna na mapie językowej i kulturowej Polski
Zamość and its province on the linguistic and cultural map of Poland
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850766.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
regional language varieties in the Region of Zamość
names (toponyms, anthroponyms, church names) in the South Eastern Borderlands
literary activities in Zamość
Zamość
Zamość literacki
zamojskie gwary kresowe
południowo-kresowa onimia (toponimy, antroponimy, patrocinia)
Opis:
Artykuł ukazuje Zamość i Zamojszczyznę w kontekście dialektalnej mapy kresów południowowschodnich z charakterystycznymi interferencjami ukraińskimi, które stanowią odbicie historycznych dziejów politycznych i osadniczo-etnicznych tych terenów, sięgających czasów plemiennych. Mapę tę wyznaczają cechy tekstów gwarowych i środowiskowych (dawne i współczesne) oraz różnorakie onimy (nazwy miejscowe, nazwy osobowe, wyznania kościołów i cerkwi oraz inne). Poza regionalnym językiem Zamojszczyzna manifestuje odrębność poprzez swoją literaturę, folklor, życie kulturalne i naukowe (z historyczną Akademię Zamojską), rangę swoich zabytków (z Zamościem jako miastem wpisanym na listę światowego dziedzictwa kulturowego) oraz walory krajobrazowo-turystyczne (z Roztoczańskim Parkiem Narodowym, kilkoma parkami krajobrazowymi i rezerwatami).
This paper is a brief presentation of the town of Zamość and the Zamość Region in the context of the map of dialects spoken in the historical territories of South-Eastern Borderlands. The dialect spoken there contains a lot of Ukrainian linguistic interferences, which mirror the political, ethnic and civilization history of this land, reaching back to the tribal roots. The map is delineated by the particular features of the dialectal and sub-dialectal texts (old and modern) as well as a variety of names (place names, personal names, names of churches, etc.). Apart from its regional language variety, the region of Zamość is distinctive for its literature, folklore, cultural and academic life (historic Zamość Academia), a whole range of the highest class architectural sights (Zamość as a town is placed on the UNESCO World Heritage List), spectacular geographical and tourist surroundings (including the Roztocze National Natural Park, some landscape parks and nature reserves).
Źródło:
Facta Simonidis; 2008, 1, 1; 313-325
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-65 z 65

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies