Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Sobór Trydencki" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-36 z 36
    Tytuł:
    Giuseppe Mazzanti, Matrimoni post-tridentini. Un debattito dottrinale fra continuitá e cambiamento (secc. XVI-XVIII), Bononia Univeristy Press, Bologna 2020, ss. 235.
    Autorzy:
    Dzierżon, Ginter
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21151057.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Sobór Trydencki
    małżeństwo
    marriage
    Council of Trent
    Źródło:
    Ius Matrimoniale; 2022, 33, 2; 235-241
    1429-3803
    2353-8120
    Pojawia się w:
    Ius Matrimoniale
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak powstała Wulgata i któremu tekstowi Pisma Świętego przysługuje to miano?
    Autorzy:
    Królikowski, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/669135.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Bible
    Vulgate
    Council of Trent
    Biblia
    Wulgata
    sobór trydencki
    Opis:
    The Vulgate is a Latin translation of the Bible, which has been considered to be of great importance for the Church and which is continuingly regarded as the superior text, especially in the liturgy. However, there are many misunderstandings relating to the Vulgate and as a consequence it happens that certain Latin translations of the Bible are refer to as the Vulgate while they are completely different texts. This article is an attempt to explain what were the origins of the Vulgate as an authentic text of the Bible after the Council of Trent and how it was preserved in the life and tradition of the Catholic Church.
    Wulgata jest łacińskim tłumaczeniem Biblii, któremu przypisywano wielkie znaczenie w Kościele i który nadal jest uznawany za wzniosły tekst, zwłaszcza w liturgii. Istnieje jednak wiele nieporozumień dotyczących Wulgaty i w konsekwencji zdarza się, że niektóre łacińskie tłumaczenia Biblii odnoszą się do Wulgaty, podczas gdy są zupełnie odmiennymi tekstami. Ten artykuł jest próbą wyjaśnienia, jakie były początki Wulgaty jako autentycznego tekstu Biblii po soborze trydenckim i jak to przekonanie zostało zachowane w życiu i tradycji Kościoła katolickiego.
    Źródło:
    Tarnowskie Studia Teologiczne; 2017, 36, 1
    2391-6826
    0239-4472
    Pojawia się w:
    Tarnowskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Celebracja Eucharystii w zakonie kartuzów w świetle pierwszych źródeł liturgicznych wydanych po reformie trydenckiej
    The Celebration of the Eucharist in the Carthusian Order in the Light of the First Liturgical Sources Published after the Trent Reform
    Autorzy:
    Pałęcki, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040490.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    kartuzi
    Sobór Trydencki
    Ordo Missae
    księgi liturgiczne
    Carthusians
    Council of Trent
    liturgical books
    Opis:
    Zakon kartuzów założony przez św. Brunona (zm. 1101) z Kolonii w La Grande Chartreuse we Francji (łac. Carthusia) należy do wspólnot łączących w swym charyzmacie zarówno życie wspólnotowe jak i pustelnicze. Reguła zakonna, zwana Consuetudines Cartusiae, została spisana przez piątego przeora Wielkiej Kartuzji, Guigo II (zm. ok. 1188) już po śmierci założyciela. Ze względu na to, że pierwsza wspólnota zakonna powstała na terenie diecezji Grenoble, kartuzi przejęli wiele zwyczajów liturgicznych znanych w Lyonie. Uwzględniając jednak niezmienną specyfikę tego zakonu zachowano przez wieki autonomię liturgiczną, sięgającą czasów średniowiecza. Interesującym zagadnieniem jest, w jaki sposób maksyma o niezmienności zwyczajów odnosi się do liturgii Mszy św. w zakonie kartuzów po reformie Soboru Trydenckiego? Odpowiedzią na to pytanie jest poznanie Ordo Missae opisanego w zwyczajnikach kartuskich i utrwalonego w pierwszej edycji ksiąg liturgicznych obowiązujących w tym zakonie. W 1582 r. wydano w Paryżu nowe Ordinarium Cartusiense i w tym samym roku na kapitule generalnej kartuzów powołano komisję w celu przeprowadzenia rewizji ksiąg liturgicznych w oparciu o nowe księgi opublikowane po Soborze Trydenckim. Pierwszym owocem było wydanie w 1585 r. nowego zbioru kazań i homilii przeznaczonych do officium divinum, a w 1587 r. nowego brewiarza. Poprawiony mszał, wydano natomiast w 1603 r. (Missale Cartusiani Ordinis). Na podstawie zachowanych źródeł w porównaniu z księgami reformy ksiąg rzymskich, jak też późniejszych ksiąg liturgicznych, można poznać odrębności podczas celebracji Eucharystii w zakonie kartuzów w pierwszym okresie po Soborze Trydenckim. Źródła liturgiczne powstałe w zakonie kartuzów pozwalają poznać w jaki sposób celebrowano Mszę św. Interesującym zagadnieniem było ukazanie celebracji Mszy św. opisanej w Ordinarium kartuzów z 1582 r. i przedłożonej w pierwszym wydaniu po Soborze Trydenckim Mszału kartuskiego z 1603 r. Porównanie tych tekstów z Ordo Missae pierwszego potrydenckiego Mszału Rzymskiego z 1570 r. pozwoliło na ukazanie podobieństw i różnic z liturgią rzymską tego czasu. Celebracja Eucharystii w zakonie kartuzów dostosowana była do surowego i pustelniczego charakteru życia. Można zauważyć różnice występujące w samej strukturze i odrębności tekstów liturgicznych, jak też w przyjmowanych gestach i postawach. Interesującym jest, że kartuzi rozpoczynali celebrację Eucharystii po stronie Ewangelii, a nie pośrodku ołtarza. Modlitwy u stopni były znacznie krótsze niż w liturgii rzymskiej. Można wskazać także na odrębności w samych tekstach takich modlitw jak: Confiteor, Misereatur, czy szyk przestawny wyrazów w hymnie Gloria. Podobnie uproszczone formuły występowały w liturgii słowa. Do odrębności należy, że diakon zakładał stułę tylko na czas czytania Ewangelii i czynił to w inny sposób niż w liturgii rzymskiej. Należy także podkreślić, że celebrujący Mszę św. kartuz nigdy nie przyklękał – również podczas wypowiadania słów ustanowienia – ale tylko wykonywał skłony i lekko zginał kolana. Wiele odrębności występuje również podczas ofiarowania. Do osobliwości należało to, że już na początku przygotowania darów celebrans obmywał ręce. W tradycji kartuskiej nie występowało także wiele modlitw nad chlebem i winem, które znane były w liturgii rzymskiej. Celebrans odmawiał tylko De latere Domini – podczas wlewania wody do kielicha, a unosząc razem Hostię i kielich recytował: In spiritu humilitatis... Także inny tekst Orate fratres przekazują źródła kartuskie. Do odrębności u kartuzów należy trzymanie rąk wyciągniętych nad darami w czasie odmawiania secrety. Centrum Eucharystii stanowi Kanon mszalny, który w swej treści był prawie taki sam jak w liturgii rzymskiej. Do odrębności należy wspominanie u kartuzów oprócz imienia papieża i biskupa, także imienia króla oraz szyk przestawny w modlitwie Unde et memores. Także na uwagę zasługuje sposób trzymania rąk. Gdy rubryki przewidywały rozłożenie dłoni, wówczas celebrans trzymał je rozpostarte w kształcie krzyża, a gdy głęboko skłaniał się, aby odmówić Supplices te rogamus, krzyżował je na piersi. Również pewne różnice występowały w obrzędach Komunii św. u kartuzów przewidziano tylko jedną modlitwę rozpoczynającą się od słów Domine Jesu Christe, a nie dwie, jak w liturgii rzymskiej, oraz nie odmawiano wiele tekstów i wersetów, które utrwalono w liturgii rzymskiej w 1570 r. Także kapłan tylko raz przed Komunią św. odmawiał Agnus Dei, a po raz drugi i trzeci czynił to po przyjęciu Ciała i Krwi Chrystusa. Do osobliwości należy także, że na zakończenie Mszy św. celebrans nigdy nie udzielał błogosławieństwa. Celebracja Mszy św. w zakonie kartuzów, w dobie zaraz po reformie Soboru Trydenckiego, nawiązywała do tradycji liturgicznych średniowiecza, znanych w metropolii Lyońskiej w X i XI w. Poznanie zarówno tekstów jak i nieco innych form celebracji pozwala ukazać Eucharystię również jako centrum życia kontemplacyjnego realizowanego w zakonie uważanym jako najsurowszy w Kościele zachodnim.
    The Carthusian Order established by St Bruno of Cologne (died 1101) in La Grande Chartreuse (Latin: Carthusia), France, belongs to communities that in their charisma combine cenobitic and eremitical life. The rule of the Order, called Consuetudines Cartusiae, was written by the fifth prior of the Chartreuse Guiges II (died about 1188) after St Bruno had already died. Due to the fact that the first monastic community was founded in the area of the Grenoble Diocese, Carthusians took over many liturgical customs known in Lyon. However, taking into consideration the unchanging specific character of the order, a liturgical autonomy going back to the Middle Ages has been preserved for centuries. The way in which the maxim about the invariability of the customs concerns the liturgy of the Holy Mass in the Carthusian Order after the Trent Council reform is an interesting issue. Learning about the Ordo Missae described in the Carthusian directories and recorded in the first edition of liturgical books binding in the order is the answer to this question. In 1582 a new Ordinarium Cartusiense was published in Paris, and in the same year a commission was established during the assembly of the General Chapter in order to do a revision of liturgical books on the basis of new books published after the Council of Trent. The first result was publishing a new collection of homilies for the officium divinum in 1585, and a new breviary in 1587. The amended missal was published in 1603 (Missale Cartusiani Ordinis). On the basis of the preserved sources, in comparison with the books of reform of the Roman books, as well as in comparison with later liturgical books, differences may be seen in celebrating the Eucharist in the Carthusian Order in the first period after the Council of Trent. The liturgical sources coming from the Carthusian Order allow knowing the way, in which the Holy Mass was celebrated. Showing the celebration of the Holy Mass described in the Carthusian Ordinarium of 1582 and presented in the first edition of the Carthusian missal after the Council of Trent, in 1603, is an interesting issue. A comparison of the texts with the Ordo Missae of the first post-Trent Roman Missal of 1570 allows showing similarities to and differences from the Roman liturgy of that time. The celebration of the Eucharist in the Carthusian Order was adjusted to the Carthusians’ severe, eremitical way of life. Differences may be noticed in the very structure of the liturgical texts as well as in the assumed postures and attitudes. It is interesting that the Carthusians started the celebration of the Eucharist on the Gospel side, and not in the middle of the altar. Prayers at the steps were much shorter than in the Roman liturgy. Differences may be also pointed to in the very texts of such prayers as Confiteor, Misereatur, or in the inverted order of the words in the hymn Gloria. Similarly simplified formulas occurred in the liturgy of the word. The differences also include the fact that the deacon only wore the stole at the time of reading the Gospel, and did it in a way that was different from the way in the Roman liturgy. It should also be stressed that a Carthusian celebrating the Holy Mass never knelt – also when he said the words of the origin – but only bowed and slightly bended his legs at the knees. There are also many differences during the offertory. Peculiarities include the fact that as soon as at the beginning of preparation of the gifts the celebrant washed his hands. In the Carthusian tradition also many prayers over the bread and wine did not occur; although they were said in the Roman liturgy. The celebrant only said the De latere Domini – when he poured water into the cup, and when he lifted up the Host and the cup he recited: In spiritu humilitatis… Also another test, the Orate fratres is transmitted by the Carthusian sources. The differences between the Carthusian tradition and the Roman one also includes holding stretched arms over the gifts during the reciting of the secreta. The Canon of the Mass is the center of the Eucharist; in its content it was nearly the same in the Carthusian as in the Roman liturgy. Mentioning, besides the name of the pope and the bishop, that of the king by the Carthusians, as well as the inverted order in the prayer Unde et memores, are also differences. The way the hands were put deserve special attention. When the rubrics said that the hands had to be spread, the celebrant put them in the shape of the cross, and when he took a deep bow in order to say the Supplices te rogamus, he crossed them on his breast. Some differences also occurred in the rites of the Holy Communion – the Carthusians said only one prayer, beginning with the words Domine Jesu Christe, and not two, like in the Roman liturgy, and many texts and verses were not said that had been recorded in the Roman liturgy in 1570. Also, before the Holy Communion the priest said Agnus Dei only once, and for a second and third time he did so after he had received Christ’s Body and Blood. The peculiarities also include the fact that at the end of the Holy Mass the celebrant never imparted a blessing. The celebration of the Holy Mass in the Carthusian Order in the period just after the reform of the Council of Trent echoed the liturgical traditions of the Middle Ages, known in the Lyon Diocese as early as the 10th and 11th centuries. Studying both the texts and a little different forms of celebration lets one see the Eucharist also as the center of contemplative life that was led in the order considered the strictest one in the Western Church.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 8; 109-130
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    El sacerdocio común en luteranos y católicos
    The Common Priesthood of Lutherans and Catholics
    Kapłaństwo wspólne luteranów i katolików
    Autorzy:
    Blanco-Sarto, Pablo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343205.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Luter
    Sobór Trydencki
    Sobór Watykański II
    świeccy
    Escrivá de Balaguer
    Luther
    Trent
    Vatican II
    lay people
    Opis:
    Lutero insistió en el sacerdocio real, común o universal de todos los bautizados, tal como recordó también el Concilio Vaticano II, al referirse a la mutua complementariedad entre sacerdocio común y ministerial, los cuales sin embargo difieren non tantum gradu sed essentiam (cf. LG 10). En estas páginas se repasan los principales puntos sobre el sacerdocio común, según la propuesta de Lutero y la respuesta de los concilios de Trento y Vaticano II y, como contrapunto complementario, se añaden las enseñanzas de un autor católico del siglo XX, Josemaría Escrivá de Balaguer, en parte anterior y posterior al Vaticano II, y que podría resultar de interés para entender el tema abordado. Se advierten así aquí las semejanzas y las diferencias que propician el posterior diálogo ecuménico sobre este tema que está adquiriendo una especial importancia con motivo de la teología de la sinodalidad.
    Luter kładł nacisk na królewskie, powszechne kapłaństwo wszystkich ochrzczonych, co podkreślał także Sobór Watykański II, odnosząc się do komplementarności kapłaństwa osób świeckich i duchownych, które jednak różnią się non tantum gradu sed essentiam (por. LG 10). Artykuł omawia główne zagadnienia dotyczące kapłaństwa powszechnego, zgodnie z myślą Lutra oraz interpretacją idei Lutra przez Sobor Trydencki i Watykański II, uzupełniając rozważania XX-wiecznego katolickiego autora, Josemaríi Escrivy de Balaguer. Autor, co może być interesujące dla zrozumienia omawianego tematu, zauważa podobieństwa i różnice, które sprzyjają późniejszemu dialogowi ekumenicznemu, który nabiera szczególnego znaczenia w kontekście teologii synodalności.
    Luther insisted on the royal, common or universal priesthood of all the baptised, as the Second Vatican Council also recalled, referring to the mutual complementarity between the common and ministerial priesthood, which however differ non tantum gradu sed essentiam (cf. LG 10). These pages review the main points on the common priesthood, according to Luther's proposal and the response of the Councils of Trent and Vatican II and, as a complementary counterpoint, add the teachings of a 20th century Catholic author, Josemaría Escrivá de Balaguer, partly before and partly after Vatican II, which could be of interest for understanding the subject under discussion. The similarities and differences are thus noted here, which are conducive to the subsequent ecumenical dialogue on this subject, which is acquiring particular importance in the context of the theology of synodality.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2022, 69, 11; 127-156
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Misterium Eucharystii w świetle katechez z Agendy ks. Hieronima Powodowskiego a echa Soboru Trydenckiego
    Mystery of the Eucharist in the Light of Catecheses from the Agenda of Fr. Hieronim Powodowski and Echoes of the Concil of Trent
    Autorzy:
    Pałęcki, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035174.pdf
    Data publikacji:
    2020-02-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Eucharystia
    ofiara
    Komunia św.
    agenda
    Sobór Trydencki
    Eucharist
    sacrifice
    Holy Communion
    Council of Trent
    Opis:
    Sobór Trydencki podjął zadanie przedłożenia nauki o Eucharystii, zwłaszcza w konfrontacji z nauką innowierców. Refleksja ta w sposób systematyczny została zawarta w dekretach uchwalonych na sesjach w 1551 i 1562 r. Naukę tę na płaszczyźnie pastoralnej, jako pomoc dla duszpasterzy, ujęto w Katechizmie Rzymskim, opublikowanym w 1566 r. W myśl nauki Soboru Trydenckiego w agendach polskich zamieszczano katechezy, które miały pomóc wiernym nie tylko zrozumieć głębię teologiczną sakramentów, ale również miały charakter parenetyczny. Przykładem są katechezy dotyczące Eucharystii znajdujące się w Agendzie ks. Hieronima Powodowskiego. Istotnym fundamentem w katechezach w Agendzie Powodowskiego dotyczących Eucharystii były teksty biblijne: zarówno obrazy starotestamentalne, jak też wydarzenia nowotestamentalne. Na podkreślenie zasługuje ukazanie Eucharystii w świetle całej historii zbawienia – od stworzenia świata aż do apogeum misterium Odkupienia. Wezwanie Chrystusa: „to czyńcie na moją pamiątkę” od początku chrześcijaństwa było realizowane w Kościele. Sakrament ten bowiem postrzegano jako źródło wszystkich sakramentów. Istotną treścią takiego ujęcia jest fakt, że Chrystus jest realnie obecny w misterium Eucharystii. Przyjęcie tej prawdy wymaga postawy wiary w realną obecność Chrystusa we Mszy św. Zakłada ona postawę wiary w przeistoczenie, podkreślając znaczenie Eucharystii jako ofiary. Oddzielnym zagadnieniem było przygotowanie wiernych do przyjęcia Komunii św. Zwracano uwagę na konieczność sakramentalnej spowiedzi w przypadku grzechów ciężkich. Jednocześnie Eucharystia chroni przed grzechami ciężkimi, odpuszcza grzechy lekkie, umacnia wiarę, nadzieję i miłość, a jednocześnie pozwala zachować pobożność. Dlatego wymagano postawy pokory i skruchy, na wzór setnika z Ewangelii, i zalecano, aby nie przystępować w roztargnieniu. Historyczne spojrzenie na misterium Eucharystii na pewno przyczyni się do pogłębienia świadomości eucharystycznej wśród wiernych i przyczyni się do pełnego, świadomego i czynnego uczestniczenia we Mszy świętej.
    The Council of Trent undertook the task of presenting the doctrine of the Eucharist, especially in confrontation with the teaching of dissenters. This reflection was systematically included in the council decrees adopted at sessions in 1551 and 1562. At the pastoral level, this teaching, as an aid for priests, was included in the Roman Catechism, published in 1566. According to the teaching of the Council of Trent, catecheses were included in Polish agendas, which were to help the faithful not only understand the theological depth of the sacraments, but also had a parenetic character. An example are catecheses on the Eucharist on the agenda of Fr. Hieronim Powodowski. Biblical texts, both Old Testament images and New Testament events, were an important foundation in the Powodowski’s catecheses on the Eucharist. It is worth emphasizing the presentation of the Eucharist in the light of the whole history of salvation—from the creation of the world to the apogee in the mystery of Redemption. Christ’s call: “do this in remembrance of me” has been realized in the Church since the beginning of Christianity. This sacrament was seen as the source of all sacraments. The essential content of this approach is the fact that Christ is really present in the mystery of the Eucharist. Accepting this truth requires an attitude of faith in the real presence of Christ in Mass. It assumes an attitude of faith in transubstantiation, emphasizing the importance of the Eucharist as a sacrifice. Preparing the faithful to receive Holy Communion was a separate issue. Attention was drawn to the need for sacramental confession in the case of grave sins. At the same time, the Eucharist protects against grave sins, forgives venal sins, strengthens faith, hope and love, while maintaining piety. Therefore, humbleness and repentance were required, following the example of the Gospel centurion, and they were advised not to absentmindedly. A historical look at the mystery of the Eucharist will certainly contribute to the deepening of Eucharistic awareness among the faithful and will contribute to full, conscious and active participation in the Holy Mass.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 8; 91-110
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teksty źródłowe benedykcji rzeczy dla chorych w potrydenckich rytuałach polskich
    Autorzy:
    Wit (oprac.), Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042263.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    sobór trydencki
    liturgia
    XVII wiek
    reforma
    Council of Trent
    liturgy
    17th century
    reform
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1992, 61; 83-100
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Osoba i dzieło sługi Bożego Stanisława Kardynała Hozjusza. Zarys problematyki
    The person and the work of Servant of God Stanislaw Hozjusz. The problematic aspects
    Autorzy:
    Oleksik, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2148281.pdf
    Data publikacji:
    2017-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Stanisław Hozjusz
    Warmia
    Sobór Trydencki
    kontrreformacja
    biskup warmiński
    Stanislaw Hozjusz
    Council of Trent
    Counter-Reformation
    bishop of Warmia
    Opis:
    Stanisław Hozjusz – 1504–1579 – humanista, prawnik i teolog, biskup warmiński i kardynał, legat papieski na Soborze Trydenckim, czołowy przedstawiciel odnowy katolickiej XVI wieku. Życie, posługa pasterska i działalność kontrreformacyjna Stanisława Hozjusza coraz częściej wzbudza zainteresowanie wśród współczesnych teologów. Piśmiennictwo Hozjusza nadal jest inspiracją do rozwoju myśli humanistycznej, a przede wszystkim teologicznej.
    Stanislaus Hosius (1504 – 1579) humanist, lawyer and theologian, bishop of Warmia and cardinal papal legate at the Council of Trent, the leading representative of the Catholic renewal of the sixteenth century. Life, ministry and pastoral activity Counter-Reformation Stanislaus Hosius increasingly attracted interest among contemporary theologians. References Hozjusza still is an inspiration to the development of humanistic thought and, aboveall, theological.
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2017, 18; 157-178
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy z wdrażaniem reformy trydenckiej w biskupstwie wileńskim w XVI wieku
    Autorzy:
    Pawlikowska-Butterwick, Wioletta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690149.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Cathedral chapter
    Wilno-Vilnius-Vilna
    sixteenth-century
    Council of Trent
    kapituła katedralna
    Wilno
    wiek XVI
    Sobór Trydencki
    Opis:
    The text concerns the problem of the implementation of the reforms of the Council of Trent in the Grand Duchy of Lithuania, mainly in the case of the diocese of Vilna (Vilnius, Wilno). On the basis of sources originating from the cathedral chapter (now preserved in the Wróblewski Library of the Lithuanian Academy of Sciences) and transcripts (preserved in the Czartoryski Library in Kraków) the question has been addressed of the resistance among the clergy – nominally associated with Vilna Cathedral – to the implementation of the Tridentine reforms. The existence of the phenomenon is attested indirectly by examples of breaches of discipline by clergymen, including problems of drunkenness and relations with women. Among the factors contributing to the resistance of the chapter to the Tridentine reforms we can count the plural tenure of benefices. The effects on parish life of the accumulation of benefices can be discovered from the records of visitations. The problem of non-residence can be considered one of the main factors which led to group disintegration, and also to the changing roles and social functions of clergymen.
    Tekst dotyczy problemu realizacji reform Soboru Trydenckiego w Wielkim Księstwie Litewskim głownie na przykładzie diecezji wileńskiej. W oparciu o źródła o proweniencji kapitulnej (dziś przechowywane w Bibliotece Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich w Wilnie) oraz wypisy z nich (przechowywane w Bibliotece Czartoryskich w Krakowie) podjęta została próba udzielenia odpowiedzi na pytanie o przejaw oporu duchowieństwa – nominalnie związanego z kościołem katedralnym w Wilnie – wobec wdrażanych reform trydenckich. O istnieniu zjawiska pośrednio świadczą przykłady dotyczące łamania dyscypliny duchowieństwa, problemy pijaństwa kleru czy życia duchownych z kobietami. Zaś do czynników wskazujących na problemy kapituły wobec reformy trydenckiej zaliczyć można kumulację beneficjów. O tym, jak kumulacja beneficjów przekładała się na życie parafii, dowiadujemy się choćby z przeprowadzanych wizytacji. Natomiast brak rezydencji przy kościele zaliczyć można do jednej z głównych przyczyn prowadzących do pogłębiania się zjawiska dezintegracji grup, w tym także do zmiany roli i społecznych funkcji duchownych.
    Źródło:
    Rocznik Lituanistyczny; 2015, 1
    2450-8454
    2450-8446
    Pojawia się w:
    Rocznik Lituanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie kanonicznej formy zawarcia małżeństwa
    The significance of the canonical form of marriage
    Autorzy:
    Majer, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/957756.pdf
    Data publikacji:
    2015-11-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    marriage
    canonical form of marriage Trident Council
    Catholic Chruch
    małżeństwo
    kanoniczna forma małżeństwa sobór trydencki
    Kościół katolicki
    Opis:
    The paper presents the argumentation for the requirement of the canonical form of marriage, which has been required ad validatem matrimonii since the Trident Council. In the face of the critics and postulates of abolishing the necessity of mandatory character of the form in question, the author presents its stricte ecclesiastical signi cance. In the face of secularisation, the canonical form of marriage is to be not only help for the Church to exercise e ectively its jurisdiction over marriages, but also and foremost, be a mean of testimony about the sacramentality of marriage. The form can be also a guarantee of authentic nuptial signi cation for the people who are entering marriage and also ad extra to the world.
    Artykuł prezentuje argumentację uzasadniającą wymóg kanonicznej formy zawarcia małżeństwa wymaganej ad validitatem matrimonii od czasów soboru trydenckiego. Wobec krytyki i postulatów zniesienia obowiązkowego charakteru formy kanonicznej autor ek- sponuje jej znaczenie stricte eklezjalne. W obliczu sekularyzacji małżeństwa kanoniczna forma jego zawarcia winna nie tylko umożliwić Kościołowi skuteczne sprawowanie jurys- dykcji nad małżeństwem, ale przede wszystkim stanowić narzędzie świadectwa o sakra- mentalności małżeństwa i gwarancję autentyczności znaku małżeństwa zarówno wobec samych nupturientów jak i ad extra, wobec świata.
    Źródło:
    Annales Canonici; 2015, 11; 135-155
    1895-0620
    Pojawia się w:
    Annales Canonici
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Z dozwoleniem” drukowane
    Printed with approbation
    Autorzy:
    Buchwald-Pelcowa, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472300.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    Sobór Trydencki
    cenzura prewencyjna
    cenzura represyjna
    Jakub Wujek
    Piotr Skarga
    Council of Trent
    preventive censorship
    repressive censorship
    Opis:
    W artykule wskazano na pojawienie się w niektórych drukach szesnastowiecznych (i późniejsze długie i powszechniejsze stosowanie) stereotypowej formuły potwierdzającej, że ukazały się one z pozwoleniem odpowiednich władz, określanych, jako „starsi” bądź „przełożeni”. Wiązało się to z cenzurą prewencyjną, a zwłaszcza oddziaływaniem postanowień Soboru Trydenckiego dotyczących książek. 8 IV 1546 r. na sesji czwartej pierwszej fazy Soboru Trydenckiego nawiązując do postanowień wcześniejszego Soboru Laterańskiego (4 V 1515) określono zasady obowiązujące drukarzy. Nakazano umieszczanie autora i nazwy drukarni na karcie tytułowej. Pod karą anatemy i grzywny zabroniono druku i sprzedaży książek bez badania i zatwierdzenia przez biskupa, a w przypadku dzieł autorstwa zakonników, dodatkowo przez ich przełożonych. W drukach świadczących o zbadaniu dzieła i wskazujących, że nie zawierają one nic przeciwnego wierze, czasem także dobrym obyczajem pojawiły się też w Polsce skrócone formuły Cum licentia Superiorum, Facultate Superiorum, Superiorum Permissu czy „Z dozwoleniem” bądź „Pozwoleniem starszych”. Proces nawet formalnego przyjęcia ustaw soboru zakończonego w grudniu 1563 r. przebiegał powoli. Księgę ich ustaw przyjął król z rąk nuncjusza 7 VIII 1564 r. W latach 1564-1568 wdrożono postanowienia trydenckie w trzech diecezjach. Formuła Cum Facultate Superiorum pojawiła się w 1576 r. na książce (pierwszej!) autorstwa Piotra Skargi, a zarazem pierwszej z nowo uruchomionej drukarni w Wilnie. Wcześniej podobne słowa znalazły się na zagranicznych edycjach Polaków (np. w 1574 r. Stanisława Reszki). Liczne zastosowanie tej formuły stopniowo wzrastało, zwłaszcza na drukach jezuitów, choć brak jej na wielu ich książkach, w tym na większości dzieł Skargi. Są one natomiast na wielokrotnie wznawianych Żywotach i Kazaniach Piotra Skargi.
    The article indicates phenomenon of existence on some 16th century prints (and later ones, very commonly) stereotypical formula which confi rmed, that they were published with approbation of adequate authorities described as „elders” or „superiors”. Discussed phenomenon was connected with preventive censorship, specifi cally with infl uence of decisions of Council of Trent on books. 8th of April 1546, on the fourth session of the fi rst phase of Council of Trent referring to decisions of the earlier Council of Lateran (4th of May 1515) there were defi ned the rules printers should had obey. It was ordered that author’s name and name of the printing shop should be explicitly shown on the title page. Printing and selling books without examination by and approval of the bishop was forbidden under the punishment of anathema and fi ne, in a case of books written by monks additional approval by their superiors was obligatory. In Poland in the prints confi rming examining the book and indicating they did not contain any content against the faith (sometimes also against good habits) there appeared shortened formula Cum licentia Superiorum, Facultate Superiorum, Superiorum Permissu (with approbation or acceptance of the Elders). The process of even formal introduction of the Council (ended in December 1563) Acts’ went on very slowly. The King received the Book of Council Acts from nuncio on 7th of August 1564. In the period 1564-1568 the Trident Council’s decisions were introduced in three dioceses. The formula Cum Facultate Superiorum appeared in the year 1576 r. on the (fi rst!) book by Piotr Skarga, which was also the fi rst book produced in the newly established printing shop in Vilnius. These words could be also found in the foreign editions of books written by Poles (e,g. Stanisław Reszka, 1574). Usage of this formula gradually grew, specifi cally within the Jesuits prints, however it is still absent from many of their books, including majority Skarga’s works. This formula might be found in frequently re-printed Skarga’s „Sermons” and „Lives of the Saints”.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2016, 10; 45-58
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Post-Tridentine chasubles presented on permanent exhibition in Diocesan Museum in Siedlce
    Autorzy:
    Mościcki, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1806855.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Ornat; planeta; szata liturgiczna; tkanina; ornament; haft; Sobór Trydencki
    Chasuble; planet; liturgical vestment; fabric; ornament; embroidery; The Trent Council
    Opis:
    Ornaty potrydenckie prezentowane na ekspozycji stałej w Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach Ornat jest ozdobną szatą wierzchnią używaną przez katolickich duchownych do sprawowania Mszy świętej. Swoją genezę wywodzi z rzymskiej paenuli, czyli lekkiego płaszcza chroniącego przed deszczem. W Kościele jest stosowana od IV w., a VII w. uznano ją za strój liturgiczny. Na przestrzeni wieków ornaty były poddawane różnorodnym modyfikacjom. Po Soborze Trydenckim planety uzyskały formę przypominającą skrzypce, są to tzw. ornaty rzymskie. Pierwsze ornaty posiadały wzory ornamentalne tkanin, z których były wykonywane. Jednak rzymskie paenule miały pionowe pasy, tzw. clavi, które z czasem utworzyły ozdobną kolumnę przyjmującą niekiedy kształt krzyża. Do wyrobu ornatów stosowano najlepsze tkaniny jedwabne. Głównym motywem dekoracyjnym są haftowane preteksty. Muzeum Diecezjalne w Siedlcach posiada ekspozycję ornatów potrydenckich. Haftowany ornat z XVII wieku jest przykładem wzornictwa włoskiego. Ornaty z XVIII wieku pochodzą z fundacji Radziwiłłów z Białej Podlaskiej. Pierwszy jest przykładem hafciarstwa francuskiego, natomiast drugi został wykonany w miejscowym warsztacie. Ciekawym eksponatem jest czerwony ornat z gwiazdą Orderu Orła Białego – rzadko spotykana forma dekoracji szat liturgicznych. Ornat z pasa kontuszowego to polska tradycja przechowywania w pamięci stroju szlacheckiego. Ostatnim przykładem jest szata liturgiczna żałobna z bardzo bogatym haftem o tematyce Męki Pańskiej. Na przestrzeni tego czasu widać różnorodność tkanin, technik i sposobów ornamentyki stosowanych do wyrobu szat liturgicznych. Każdy z przykładów charakteryzuje się oryginalną dekoracyjnością.
    Chasuble is a decorative outer vestment used by Catholic priests to celebrate Mass. It comes from the Roman paenula, that is a light coat protecting from rain. It was commonly used by Christian priests since the 4th century, and it became a characteristic feature of the priesthood from the 7th century. Over the centuries chasubles were the subject of different modifications. After the Trent Council planets were shortened until the violin shape – these were so-called Roman chasubles. First chasubles had ornamental patterns of the fabrics they were made of. However, Roman paenule had vertical stripes, so-called clavi, which later formed a decorative column sometimes adopting the form of a cross. Chasubles were made from the best silk fabrics. Diocesan Museum in Siedlce has the exhibition of the Post-Tridentine chasubles. The embroidered chasuble from the 17th century is an example of Italian design. The chasubles from the 18th century are came from the Radziwiłł foundation from Biała Podlaska. The first is an example of French embroidery, whereas the second was made in a local manufacture. The red chasuble with the Star of the Order of the White Eagle is a very interesting exhibit, vere rarely decoration of liturgical vestments. The chasuble with the kontusz sash it is the Polish tradition of storage in memory of noble costume. The last example it is the funeral vestment with a very rich embroidery with the Passion of the Christ motifs. Throughout the time we can see a variety of fabrics, techniques and ornamentation methods used in the production of vestments. Each of the examples has its original decorativeness.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 4; 103-114
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Worship of Swedish Saints in Poland after the Council of Trent
    Kult świętych szwedzkich w Polsce po Soborze Trydenckim
    Autorzy:
    Pałęcki, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/671889.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Teologiczne
    Tematy:
    The cult of saints
    the Council of Trent
    Proprium Poloniae et Sveciae
    Scandinavia
    Kult świętych
    Sobór Trydencki
    Skandynawia
    Opis:
    Po Soborze Trydenckim w wyniku unifikacji ksiąg liturgicznych pomięto w nich wspomnienia wielu świętych czczonych w kościołach lokalnych czy wspólnotach zakonnych. Chcąc zachować ich kult w poszczególnych prowincjach czy zakonach, przygotowywano odpowiednie dodatki do brewiarza i mszału. Nowa księga formularzy Officium Divinum świętych i błogosławionych czczonych na ziemiach Polski ukazała się w 1596 roku w Krakowie i przygotował ją kanonik krakowski Stanisław Sokołowski. W 1605 roku wydrukowano dodatek zawierający formularze mszalne opracowane przez Kaspera z Kleczowa. Na skutek wpływu reformacji w Skandynawii, walk religijnych, zwalczania kultu świętych oraz niszczenia ich relikwii, król Zygmunt III Waza zwrócił się do Stolicy Apostolskiej z prośbą o zezwolenie włączenia świętych szwedzkich do patronału polskiego. Po uzyskaniu zgody Kongregacji Obrzędów w 1616 roku poszczególne diecezje podejmowały decyzje o ich włączeniu do własnego kalendarza liturgicznego. W XVII w. formularze mszalne i brewiarzowe ukazywały się najpierw jako odrębne edycje, a później drukowano je razem z patronałem polskim. Dodatek ten, nie zmieniający się w ciągu wieków, zawierał wspomnienia wielkich świętych Skandynawii, m.in. Eryka, Henryka, Ansgara, Zygfryda, Eschila, Botwida, Olafa, Brygidy i jej córki Katarzyny Szwedzkiej. Pod koniec XIX wieku niektóre diecezje przestały zamieszczać patronów Szwecji (np. Warmia), a ostatnie wspólne wydanie patronału świętych polskich i szwedzkich ukazało się w 1901 roku. Święci stojący u początku chrześcijaństwa w Skandynawii są nadal aktualnymi orędownikami i mogą stać się patronami zjednoczonej Europy.
    After the Council of Trent memorials of many saints worshipped in local churches or religious communities were omitted as a result of the unification of the liturgical books. In order to maintain their cult in particular provinces or convents, appropriate appendices to the breviary and the missal were prepared. A new book of forms entitled Officium Divinum of saints worshipped in the territory of Poland prepared by Stanisław Sokołowski, canon of Cracow, was issued in Cracow in 1596. In 1605 an appendix containing missal forms developed by Kacper of Kleczowo was printed. As a result of the influence of the Reformation in Scandinavia, religious battles, fighting the cult of saints and the destruction of their relics, King Sigismund III Vasa asked the Holy See to grant the permission to include the Swedish saints in the Polish appendix to the missal devoted to the saints (Proprium Poloniae). Having received the approval issued by the Congregation of Rites in 1616, individual dioceses made decisions to include these saints in their own liturgical calendar. In the seventeenth century missal and breviary forms were first issued as separate editions, and then they were printed together with the Proprium Poloniae. This appendix, which had not changed over the centuries, contained the memorials of the great saints of Scandinavia, inter alia Eric, Henry, Ansgar, Siegfried, Eschil, Botvid, Olaf, Bridget and her daughter Catherine of Sweden. Towards the end of the nineteenth century, some dioceses no longer posted Swedish patrons (e.g. Warmia) and the last common issue of Polish and Swedish saints was released in 1901. Saints from the period of the beginning of Christianity in Scandinavia are still present intercessors and may become patrons of the United Europe.
    Źródło:
    Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2013, 66, 4
    2391-8497
    0209-0872
    Pojawia się w:
    Ruch Biblijny i Liturgiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sobór Trydencki i nierozerwalność małżeństwa: hermeneutyczne re eksje na temat zasięgu jego doktryny
    The Trident Council and the indissolubility of marriage: hermeneutic re ections over the range of the doctrine
    Autorzy:
    Asturias de las Alvarez, Nicolas
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/957753.pdf
    Data publikacji:
    2015-11-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    marriage
    canonical form of marriage Trident Council
    Catholic Chruch
    małżeństwo
    kanoniczna forma zawarcia małżeństwa
    Sobór Trydencki
    Kościół katolicki
    Opis:
    The Trident Council made a huge contribution to catholic doctrine and canonical discipline in the realm of sacrament of marriage. The rst and foremost can be pointed out the confirmation of the indissolubility of marriage. The truth was formulated due to the arising of doubts about the doctrinal signi cance of it. The paper deals with the issue of proper interpretation of the canons about marriage given by the Council in question.
    Sobór Trydencki dokonał istotnego wkładu w rozwój doktryny i dyscypliny kanonicznej odnoszącej się do sakramentu małżeństwa. Na pierwszy plan wysuwa się potwierdzenie nierozerwalności – sformułowane bardzo wyraźnie w kanonie – wokół którego pojawiły się wątpliwości dotyczące jego wartości doktrynalnej. W artykule poniżej będzie mowa o kryteriach, które pozwolą odpowiednio zinterpretować wartość kanonu trydenckiego.
    Źródło:
    Annales Canonici; 2015, 11; 31-62
    1895-0620
    Pojawia się w:
    Annales Canonici
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Treści ideowe polskich nowożytnych konfesjonałów jako wyraz potrydenckiego nauczania Kościoła
    The ideational content of modern confessionals as an expression of the post-trent teaching of the Church
    Autorzy:
    Gontarek, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1068218.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    polska sztuka nowozytna
    ikonografia
    konfesjonał
    spowiedź
    sobór trydencki
    Polish modern Art
    iconography
    confessional
    confession
    The Council of Trent
    Opis:
    Zagadnienie obecności konfesjonałów we wnętrzach potrydenckich kościołów jak dotąd nie zostało podjęte przez polskich badaczy. Lakoniczne wzmianki w pozycjach encyklopedycznych i słownikowych sprowadzają się jedynie do odniesień liturgicznych, do historycznej ewolucji formy mebla lub kwestii konserwatorskich. Niniejszy tekst jest próbą wydobycia pomijanego dotychczas lub traktowanego marginalnie bogactwa treści ideowych, których nośnikiem są staropolskie spowiednie. Przedstawione w studium wnioski powstały na podstawie analizy ok. 140 obiektów z XVII i XVIII w. pochodzących z ok. 60 miejscowości leżących w granicach dzisiejszej Polski, dekorowanych malowanymi lub snycerskimi scenami, z przedstawieniami pokutników i patronów spowiedzi (niekiedy uzupełnionymi tekstem) oraz emblematami. Konfesjonał bardzo szybko został włączony do stałych elementów wyposażenia świątyni, ściśle współgrając z całym jego wystrojem. Swoją dekoracją nie tylko go dopełniał, ale również stał się przekazicielem autonomicznych treści.  Adresowane one były nie tylko do penitentów (poprzez wizerunki nawróconych pokutników) ale także do spowiedników (przedstawienia męczenników tajemnicy spowiedzi). Uwzględniając formę konfesjonału i jego ikonografię w szerszym kontekście, koniecznym jest wskazanie sposobów, w jaki posługując się obrazem i słowem, meble stały się wyrazicielami konkretnych punktów nauczania potrydenckiego Kościoła, akcentując treści negowane przez protestanckich reformatorów. Pokutne przedstawienia miały w penitentach wzbudzać przekonanie o potrzebie indywidualnej spowiedzi, opartej na apostolskiej sukcesji, bezwzględną konieczność obecności kapłana, który odpuszcza grzechy na mocy „władzy kluczy” oraz zaprzeczać predestynacji, kładąc nacisk na prawdę wiary, zgodnie z którą człowiek świadomie dokonuje wyboru pomiędzy dobrem a złem. Ideowe bogactwo konfesjonału wiązało się również z faktem, ze w tym jednym miejscu koncentrowały się trzy sakramenty: jeden z nich był tu celebrowany, będąc niezbędnym dla uzyskania sakramentu Eucharystii, a jednocześnie wymagając udziału wyświęconego kapłana. Celem artykułu jest spojrzenie na nowożytne konfesjonały, które swoją formą i treścią, na równi z pozostałymi elementami wyposażenia wnętrz kościelnych, przekazywały kontrreformacyjną doktrynę potrydenckiego Kościoła.
    The issue of the presence of confessionals in the interior of the post-Trent church has not yet been addressed by Polish researchers. Brief references in encyclopaedic or dictionary works focus primarily on the evolution of the form of furniture. Therefore, this text will be an attempt to extract the wealth of ideological content, which has so far been omitted or treated marginally, and which is carried by old Polish confessionals. The proposed study includes confessionals located within the borders of today’s Poland and dating back to the 17th and 18th centuries, on which there are paintings or woodcarving images of penitents and confession patrons (sometimes enriched with text), as well as emblematic representations – a total of about 140 modern confessionals in not quite 60 towns and cities. The decoration of “penitential furniture”, as permanent elements of the church’s furnishings, harmonised closely with its whole interior design. On the one hand, it was supposed to complement it, and on the other, it was supposed to be a transmitter of autonomous content. They were addressed not only to penitents (e.g. through the presence of images of converted expiators), but also to confessors (images of martyrs of the mystery of confession). Considering the form of the confessional and its iconographic setting in a broader context, it is necessary to indicate the points which expressed the Catholic Church’s response to the errors of the Reformation. This includes the need for individual sacramental confession, based on the apostolic succession, the ruthless presence of a clergyman forgiving sins with the “power of the keys” and the negation of predestination emphasising the truth that man himself consciously chooses good or evil. The ideational richness of the confessional was also greatly influenced by the fact that the three sacraments were concentrated in the confessional: it was the place where one of them was celebrated and the necessary point on the way to receive the Eucharist, at the same time as the necessary presence of an ordained priest. The aim of this article is, therefore, to look at the modern confessional who, in its formal and content layer, visually realises – on an equal footing with other elements of the church’s equipment – the counter-reformation doctrine of the postTrent Church.
    Źródło:
    Artifex Novus; 2019, 3; 96-113
    2544-5014
    Pojawia się w:
    Artifex Novus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ornat – geneza, symbolika, sposoby dekoracji
    Chasuble - origin, symbols, ways to decorate
    Autorzy:
    Mościcki, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2056660.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-07
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
    Tematy:
    ornat
    planeta
    paenula
    szata liturgiczna
    tkanina
    ornament
    haft
    sobór trydencki
    chasuble
    planet
    liturgical vestment
    fabric
    embroidery
    the council of Trent.
    Opis:
    Chasuble is a decorative outer vestment used by Catholic priests to celebrate Mass. Its decorativeness, as well as the decorativeness of all vestments, emphasizes the celebrant and the significance of the liturgical activities. Chasuble comes from the Roman „paenula”, that is a light coat protecting from rain. It was commonly used by Christian priests since the fourth century, and it became a characteristic feature of the priesthood from the seventh century. Liturgical vestments started to develop since the ninth century, when they were used only for liturgical purposes by blessing. Over the centuries chasubles were the subject of different modifications. From the twelfth to the fifteenth century chasubles had the shape of the bell, and they were called gothic chasubles. After that time, especially after the Council of Trent, they were gradually modified. Chasubles were shortened until the violin shape – these were the so called Roman chasubles. First chasubles had ornamental patterns of the fabrics they were made of. However, Roman „paenule” had vertical stripes, the so called „clavi”, which later formed a decorative column sometimes adopting the form of a cross. Chasubles were made from the best silk fabrics. From the fourteenth to the first half of the seventeenth century the most popular were Italian fabrics, and from the second half of the seventeenth century – French fabrics. The main decorative motifs are embroidered orphreys. In medieval times they were mainly figural representations and since the Renaissance they became more plastic and decorative thanks to goldsmith’s additives. In the time of Renaissance plant ornamentation is the dominant. However, since the Counter-Reformation vestment embroidery was dominated by plant-flower ornamentation, with heavy and complex compositions. A common feature of the presented vestments is their cut, formed finally after the Council of Trent. In this form it has survived over 400 years, until the Second Vatican Council. Throughout this time we can see a variety of fabrics, techniques and ornamentation methods used in the production of vestments. Each of the examples has its original decorativeness.
    Źródło:
    Teologiczne Studia Siedleckie; 2016, XIII/13; 91-115
    1733-7496
    Pojawia się w:
    Teologiczne Studia Siedleckie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Liturgia i teologia benedykcji opackiej według pontyfikatu po reformie soboru trydenckiego
    Die Liturgie und Theologie der Äbtlichen Benediktion nach dem Pontificale in der Zeit nach der Reform des Konzils von Trient
    Autorzy:
    Pałęcki, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040092.pdf
    Data publikacji:
    2007-12-19
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Theologie
    Liturgie
    Benediktinerorden
    Konzil von Trient
    teologia
    liturgia
    benedyktyni
    sobór trydencki
    theology
    liturgy
    Council of Trent
    Order of Saint Benedict
    Opis:
    Eine der Hauptaufgaben der tridentinischen Reform bestand in der Vereinheitlichung der liturgischen Riten durch die Herausgabe gemeinsamer liturgischer Bücher für die gesamte Kirche. Diese erlauben die verschiedenen, Personen sowie einzelne Stände betreffenden, liturgischen Riten kennenzulernen. Ein Beispiel für ein solches Buch ist das „Pontifi cale Romanum” von 1595-1596, das neben vielen anderen Riten auch die Liturgie der äbtlichen Benediktion enthält. Dieses römische Pontificale vom Ende des 16. Jahrhunders vermittelt einen vereinheitlichten Ritus der Liturgie der Ordensgemeinschaften, der dem Vorbild des aus der zweiten Hälfte des 13. Jahrhunderts stammenden Pontifi cale von Durand folgt. Die nachtridentinischen Riten präsentieren den Ordensoberen als Hirten und Vater seiner Gemeinschaft, und die liturgischen Formulierungen verweisen auf die Theologie des vollzogenen Ritus. An erster Stelle legen diese Texte Nachdruck auf die geistliche Führung und Leitung der Ordensgemeinschaft. Während der Feier der Einsetzung des Ordensoberen kann ein gewisser Reichtum an liturgischen Texten bemerkt werden. Die Rezitation zahlreicher Psalmen dagegen fügt die äbtliche Benediktion gleichsam in den Rahmen des das Fundament der liturgischen Formen dieser Gemeinschaften bildenden Ordensoffi ziums ein. Das „Pontifi cale Romanum” präsentiert vier Varianten der Benediktionsliturgie. Die erste trägt den allgemeinen Titel „De benedictione Abbatis” und enthält die Liturgie der Ordensprofession für den Fall, dass der neugewählte Abt kein Mitglied der Gemeinschaft war. Die beiden folgenden Varianten enthalten die Riten der Segnung eines von der apostolischen Autorität oder dem Ordinarius eingesetzten Abtes. Der letzte Ritus betrifft die Benediktion der Oberin einer weiblichen Ordensgemeinschaft, die in polnischer Sprache „Matka Ksieni” („Mutter Äbtissin”) genannt wird. Die in diesem liturgischen Buch genannten Benediktionsriten weisen durch Berufung auf Persönlichkeiten des Alten und Neuen Testaments eine reichhaltige biblische Typologie auf. Das „Pontifi cale Romanum” von 1595-1596 erlaubt, die mit der Einsetzung von Ordensoberen verbundene Liturgie kennenzulernen und die getätigten Veränderungen der theologischen Akzentuierung sowie der erkennbaren liturgischen Modifi zierungen zu erfassen.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2007, 88; 211-235
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komunia Święta duchowa w czasach pandemii
    The spiritual Holy Communion during the pandemic
    Autorzy:
    Beyga, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2010817.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Holy Communion
    spiritual Communion
    Thomas Aquinas
    Council of Trent
    Komunia Święta
    Komunia Święta duchowa
    Tomasz z Akwinu
    Sobór Trydencki
    Opis:
    Według Tomasza z Akwinu wierny może przyjmować Komunię Świętą poprzez sakramentalne przyjęcie konsekrowanej hostii i wina lub poprzez Komunię Świętą duchową. Ostatni ze sposobów przyjęcia Komunii Świętej jest zarezerwowany dla osób, które nie mogą przyjąć sakramentalnie Ciała i Krwi Chrystusa. We współczesnej katolickiej teologii temat Komunii Świętą duchowej został zapomniany na wiele lat. W artykule Komunia Święta duchowa jest ukazana w świetle teologii Doktora Anielskiego, w liturgicznej i duchowej perspektywie wieków średnich oraz w kontekście współczesnego nauczania papieży. Treść artykułu może być inspiracją dla nowego teologicznego i pastoralnego spojrzenia na liturgię i dar Eucharystii.
    According to Thomas Aquinas, the faithful can receive Holy Communion by sacramentally receiving the consecrated host and wine or by so-called spiritual communion. The latter kind of the Holy Communion is reserved for people who cannot receive the sacramental body and blood of Christ. In modern Catholic theology, the subject of spiritual communion was forgotten for many years. In the present article, spiritual communion is illustrated from the liturgical and piety perspective of the Middle Ages in the theology of Doctor Angelicus and in the context of the modern teaching of the popes. This article can inspire new theological and pastoral ways of looking at the liturgy and gift of the Eucharist.
    Źródło:
    Colloquia Theologica Ottoniana; 2021, 37; 7-20
    1731-0555
    2353-2998
    Pojawia się w:
    Colloquia Theologica Ottoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Liturgiczny kult Pięciu Braci Męczenników w tradycji kamedułów polskich po soborze trydenckim
    The liturgical cult of Five Martyred Brothers in tradition of Polish camaldolese after the council of Trent
    Autorzy:
    Pałęcki, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2056674.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-07
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
    Tematy:
    kameduli
    Proprium Poloniae
    sobór trydencki
    kult Pięciu Braci męczenników
    Camaldolese
    the council of Trent
    cult of Five Martyred Brothers
    Opis:
    Święci od początku istnienia chrześcijaństwa zajmują ważne miejsce w liturgii. Po-czątkowo kult ten miał charakter lokalny i koncentrował się wokół grobu świętego. Od IV w. można zauważyć wzrost i znaczenie kultu świętych. W wielu przypadkach miał on charakter powszechny. Po soborze trydenckim liturgiczny kult świętych otrzymał nowy impuls. Kult świętych Pięciu Braci męczenników, uczniów św. Romualda (+ 1027), na ziemiach polskich był wpisany w dzieje Kongregacji Pustelników Kamedułów Góry Koronnej. W 1663 roku powstał erem w Bieniszewie. Od 1923 roku wszystkie wspólnoty rodziny kamedulskiej odda-ją cześć Pięciu Braciom 12 listopada.
    From the beginning of christianity the saints occupy a very important place in liturgy. Initially the cult had a local character and was concentrated around the saints’ graves. From the 4th century we can notice the increase and the meaning of the cult of saints. In many cases it had a common character. After the council of Trent the liturgical cult of saints was given a new impulse. In Poland the cult of saint Five Martyred Brothers, spiritual sons of saint Romuald (+ 1027), was included in the history of Camaldolese Hermits of Monte Corona. In 1663 a hermitage in Beniszew was established. From 1923 all communities of Camaldolese family honour Five Brothers on 12th of November.
    Źródło:
    Teologiczne Studia Siedleckie; 2015, XII/12; 223-240
    1733-7496
    Pojawia się w:
    Teologiczne Studia Siedleckie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rytuał Piotrkowski z 1631 roku i jego znaczenie na tle historii Rytuału Rzymskiego
    The Piotrków Rituale Sacramentorum of 1631 and Its Significance against the Background of the History of the Roman Ritual
    Autorzy:
    Litawa, Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1597273.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-01
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    rytuał
    Rituale Romanum
    Rytuał Piotrkowski
    księga liturgiczna
    synod
    Sobór Trydencki
    Ritual
    Ritual of Piotrków
    Liturgical Book
    Synod
    Council of Trent
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie jednej z najważniejszych ksiąg liturgicznych, wydanych na ziemiach polskich po Soborze Trydenckim (1545–1563) – Rytuału Piotrkowskiego. Wzorem tej księgi był wydany w 1614 r. Rituale Romanum, rozesłany przez Stolicę Apostolską do wszystkich zakątów ówczesnego świata. Zawierał on zarówno obrzędy, jak i rubryki służące kapłanom do sprawowania liturgii sakramentów oraz sakramentaliów. Rytuał ten został nazwany „Piotrkowskim” ze względu na podjętą decyzję synodu obradującego w Piotrkowie (Trybunalskim) w 1621 r.
    The aim of this study is to present one of the most important liturgical books issued in Poland after the Council of Trent (1545–1563), namely the Ritual of Piotrków. It’s model was the Rituale Romanum (1614) spread by the Holy See all around the contemporary world. It contained rites and rubrics needed by the priest for celebration of the liturgy of both the sacraments and sacramentals. This ritual was named of Piotrków after the Synod which had place in Piotrków (Trybunalski) in 1621.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2021, 33, 2; 47-60
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan parafii archidiakonatu gnieźnieńskiego w epoce potrydenckiej w świetle siedemnastowiecznych wizytacji (wybrane przykłady)
    The Status of the Parish of Archdeaconry of Gniezno after the Council of Trent in the Light of Seventeenth-Century Canonical Visitations (Selected Examples)
    Autorzy:
    Jabłońska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341419.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Council of Trent
    Catholic Church
    parish
    archdeaconry of Gniezno
    visitations
    reform
    sobór trydencki
    Kościół katolicki
    parafia
    archidiakonat gnieźnieński
    wizytacje
    reforma
    Opis:
    Artykuł ma na celu ukazanie związku pomiędzy założeniami wielkiej reformy Kościoła katolickiego z XVI wieku a stanem poszczególnych, zróżnicowanych parafii archidiakonatu gnieźnieńskiego po soborze trydenckim. Omówiono wydarzenia XVII wieku, kiedy nastąpił proces przywracania statusu Kościoła katolickiego. W artykule wykorzystano dwie z czterech wizytacji kanonicznych, które pozostały po tym archidiakonacie. Pochodzą one z początku i końca XVII wieku i są najbardziej wszechstronne. Pozwalają one na wgląd w stan ówczesnej parafii, funkcjonującej w zmieniających się warunkach społecznych, gospodarczych i politycznych. W pewnym stopniu pozwalają też znaleźć odpowiedź na pytanie, czy i w jaki sposób reforma wprowadzona przez sobór trydencki odzwierciedla w funkcjonowaniu i niektórych elementach istotne i ważne ogniwo w strukturze Kościoła.
    This article aims to show the relation between the premise of the great reform of the Catholic Church from the 16th century and the state of the individual, diversified parishes of the archdeaconry of Gniezno after the Council of Trent. The events of the 17th century are discussed when the process of restoration of the status of the Catholic Church occurred. Two out of four canonical visitations that remained from this archdeaconry were used in the article. They come from the beginning and the end of the 17th century and are the most comprehensive. They allow for an insight into the state of the parish then operating in the ever-changing social, economic, and political conditions. To an extent, they allow to find an answer to the question if and how the reform introduced by the Council of Trent reflects in the functioning and certain elements an essential and important link in the Church structure.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2023, 78; 33-51
    0239-4251
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Impedimentum clandestinitatis. Kształtowanie się kanonicznej formy zawarcia małżeństwa
    Autorzy:
    Sosnowski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/554789.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    matrimonial consent
    clandestine marriage
    impediment of clandestinity
    canonical form
    Council of Trent
    zgoda małżeńska
    małżeństwo potajemne
    przeszkoda tajności
    forma kanoniczna
    Sobór Trydencki
    Opis:
    Impedimentum clandestinitatis, i.e. requirement of introduction of the canonical form of marriage as obligatory for validity of matrimonial union is one of the milestones in the development of the matrimonial Church discipline. Responding to the needs of the Church and of the lay society, the Council of Trent recognized that first of all the Church is competent to introduce the matrimonial impediments and can require a defined public form of contracting the marriage, and at the same time defends the principle of consensus facit nuptias and still the spouses are ministers of the Sacrament of Matrimony. This article is an attempt to present the way in which the requirement of preservation of the canonical form at contracting the marriage was formed from the first centuries of Christianity until the Council of Trent.
    Impedimentum clandestinitatis, czy też obowiązek wprowadzenia formy kanonicznej małżeństwa jako obowiązującej do ważności związku małżeńskiego jest jednym z kamieni milowych w rozwoju małżeńskiej dyscypliny kościelnej. Odpowiadając na potrzeby Kościoła i społeczeństwa świeckiego, Sobór Trydencki po pierwsze uznał, że Kościół jest kompetentny we wprowadzaniu przeszkód małżeńskich, może wymagać określonej formy publicznej zawierania małżeństw, a jednocześnie broni zasady consensus facit nuptias i tego, że to małżonkowie są szafarzami sakramentu małżeństwa. Niniejszy artykuł jest próbą przedstawienia drogi do uformowania się obowiązku zachowania formy kanonicznej przy zawieraniu małżeństw od pierwszych wieków chrześcijaństwa aż do soboru trydenckiego.
    Źródło:
    Annales Canonici; 2017, 13
    1895-0620
    Pojawia się w:
    Annales Canonici
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chrzest i Eucharystia w nauce Soboru Trydenckiego i współczesnego Katechizmu Kościoła Katolickiego
    Baptism and the Eucharist in the Teaching of the Council of Trent and of the Contemporary „Catechism of the Catholic Church”
    Autorzy:
    Mateja, Erwin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595013.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Council of Trent
    Reformation
    Second Vatican Council
    Catechism of the Catholic Church
    Sacrament
    Baptism
    Eucharist
    Sobór Trydencki
    Reformacja
    II Sobór Watykański
    Katechizm Kościoła Katolickiego
    sakrament
    chrzest
    Eucharystia
    Opis:
    The paper presents problematic issues concerning Baptism and the Eucharist depicted in the teaching of the Council of Trent and of the contemporary Catechism of the Catholic Church. Because of the reformers, the teaching on Baptism and especially the teaching on the sacrificial character of the Eucharist and the real presence of Christ under the consecrated species became a subject of serious controversies. Those controversies gave the Catholic bishops courage to remain faithful to the Apostolic Tradition concerning what was expressed in the appropriate decrees of the Council of Trent. After four centuries a desire arose in the Catholic Church to show a clear indication concerning the understanding of the truths of the faith. Many people had difficulties with an expression of the truth proclaimed by the Church. Therefore the new Catechism has been prepared in which – according to the teaching of Vaticanum II – included clarifications of the Catholic faith.
    Artykuł prezentuje problematykę chrztu i Eucharystii przedstawioną w nauce Soboru Trydenckiego i aktualnego Katechizmu Kościoła Katolickiego. Za sprawą reformatorów nauka o chrzcie, a zwłaszcza o ofiarniczym charakterze Eucharystii i realnej obecności Chrystusa pod konsekrowanymi postaciami stała się przedmiotem poważnych kontrowersji, które doprowadziły do tego, że biskupi katoliccy potrafił odnaleźć w Trydencie odwagę, aby dochować wierności Tradycji apostolskiej, co wyrazili w odpowiednich dekretach. Po upływie ponad czterech wieków w Kościele katolickim zrodziła się potrzeba wyraźnych wskazań dotyczących rozumienia prawd wiary. Wielu wiernych miało trudności z jasnym wyrażeniem prawd głoszonych przez Kościół. Przygotowano więc katechizm, w którym w duchu posoborowym zawarto wyjaśnienia tego, w co wierzy współcześnie Kościół katolicki.
    Źródło:
    Studia Oecumenica; 2017, 17; 233-248
    1643-2762
    Pojawia się w:
    Studia Oecumenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz duchowieństwa parafialnego w świetle wizytacji Wincentego de Seve (1608-1609) – wybrane aspekty
    The image of the parish clergy based on Wincenty De Seve’s inspection (1608-1609) – selected aspects
    Autorzy:
    Jabłońska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1878567.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Sobór Trydencki
    reforma Kościoła
    duchowieństwo parafialne
    wizytacja
    Wielkopolska
    archidiakonat gnieźnieński
    Council of Trent
    Church reform
    parish clergy
    inspection
    Archdiocese of Gniezno
    Opis:
    Artykuł omawia ważny okres, należący do tzw. reformy Kościoła. Nastąpił on po przyjęciu przez króla Zygmunta Augusta (1564) i kler polski (1577) uchwał Soboru Trydenckiego. Na przełomie XVI i XVII wieku rozpoczęto pracę nad wdrożeniem ich w życie. Jednym z postulatów było odnowienie życia duchowieństwa – stosunku do obowiązków, poprawa moralności, obyczajów, nawet wyglądu zewnętrznego. Wizytacja Wincentego de Seve z lat 1608-1609 dotyczyła terenu archidiakonatu gnieźnieńskiego. Na potrzeby artykułu zostały przeanalizowane cztery należące do niego dekanaty: Świętej Trójcy, św. Piotra i Pawła, Łekno i Sompolno. Głównym celem wizytacji była parafia – odgrywająca niezwykle ważną rolę w społeczeństwie. Artykuł omawia obraz duchowieństwa parafialnego wynikający z punktów przeprowadzonej kontroli, przy czym wizytacja uwzględniała odgórne zalecenia dotyczące reformy. Z obrazu tego wynika, iż zarówno osoby stanowiące wzór, jak i te, które drastycznie przekraczały rozmaite normy, należały do wyjątków. Najliczniejszą grupę stanowili duchowni, którzy w większości odpowiadali wymaganiom, ale pojawiały się przy tym rozmaite nieprawidłowości. Największymi problemami kolejnej, nieco mniejszej grupy były kobiety i alkohol. Do przewinień należały też między innymi brak wiedzy, niechlujstwo, niewłaściwy ubiór. Wizytacja pokazuje, że na początku XVII wieku starano się wprowadzać w życie reformę duchowieństwa parafialnego i że wciąż funkcjonowały jednocześnie elementy starych przyzwyczajeń i nowych wymogów.
    The article discusses an important period in the Church history – the so-called Church reform. It occurred after King Zygmunt August (1564) and the Polish clergy (1577) had adopted the resolutions of the Council of Trent. The implementation of those resolutions commenced at the turn of the 16th and 17th centuries. One of the postulates was the renewal of the life of the clergy – attitude to obligations and improvement of morals, customs and even external appearance. Wincenty de Seve’s inspection in the years 1608-1609 concerned the area of the archdeaconry of Gniezno. For the purposes of this article, its four deaneries were analysed: Holy Trinity, Saints Peter and Paul, Łekno and Sompolno. The main purpose of the inspection was the parish, which played an extremely important role in the society. The article discusses the image of the parish clergy resulting from the conducted inspection, whereby the inspection took into account the reform guidelines. From this image it follows that both people who were models and those who drastically violated different norms were rather exceptions. The most numerous group formed clergymen who mostly met the requirements, however, still various irregularities could be noticed. The biggest problems of the next, slightly smaller group were women and alcohol. The offenses also included lack of knowledge, sloppiness and inappropriate attire. The inspection shows that at the beginning of the 17th century, attempts were made to implement the reform of the parish clergy, but the elements of old habits and new norms could be found concurrently.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 2; 5-22
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Permanencia ritual y práctica religiosa barroca. Mentalidades sacralizadas: morir en Castilla
    The Perseverance of Baroque Rituals and Religious Practices Sacralisation of Attitudes towards Death in Castile
    Trwałość barokowych rytuałów i praktyk religijnych. Sakralizacja postaw wobec śmierci w Kastylii
    Autorzy:
    García, Máximo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929170.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    barokowe rytuały i praktyki religijne
    uroczystości pogrzebowe
    Kastylia
    Sobór Trydencki
    Baroque rituals and religious practices
    funeral rites and celebrations
    Castile
    Council of Trent
    Opis:
    Wprowadzenie postanowień Soboru Trydenckiego spowodowało cały szereg zmian praktyk rytualnych najpierw w samej Hiszpanii, później także w jej zamorskich posiadłościach. Część tych praktyk, szczególnie na terenach wiejskich, trwała nieprzerwania, a ich zmiany następowały przez wieki. Wiele hiszpańskich i amerykańskich praktyk pogrzebowych jeszcze w XIX wieku ujawniało posoborowe rytuały. W religijności ludowej, aż po początek XX stulecia zachowała się charakterystyczna dla baroku widowiskowość uroczystości pogrzebowych iszereg innych rytuałów związanych ze śmiercią.
    The implementation of the decrees of the Council of Trent brought about significant changes in the religious rituals. These emerged first in Spain, but were later on passed onto the overseas territories under Spanish control. Some of these rituals were performed continuously throughout ages – especially among the rural communities – and they were subject to gradual modifications by each generation of believers. In the 19th century, many of the Spanish and American funeral rituals still betrayed their Tridentine roots. Up until the turn of the 20th century, forms of folk piety had preserved the spectacular theatrical nature of the funeral as well as of other religious rituals related to death.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 2; 43-78
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odpusty i kary doczesne w świetle dokumentów Soboru Trydenckiego
    Indulgences and Temporal Punishments in the Light of Documents of the Council of Trent
    Autorzy:
    Teinert, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047982.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-03
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    indulgences and temporal punishments in the context of the documents of the Council of Trent
    odpusty i kary doczesne
    dokumenty Kościoła
    Sobór Trydencki
    Opis:
    Artykuł stanowi wprowadzenie do powstania i rozwoju teologii odpustów w Kościele na tle okresu spadku praktyki publicznej pokuty w starożytności i początkach nowego systemu pokutnego w średniowieczu. Autor omawia teologiczne dylematy, które pojawiają się w wyniku przeniesienia obowiązku wykonania postawionych pokuty z okresu przed udzieleniem pojednania (pojednanie z Kościołem), jaką była starożytna praktyka. W dzisiejszych czasach coraz częściej nazywanego rozgrzeszeniem.
    This article provides an introduction to the origin and development of the theology of indulgences in the Church against the background of the period of decline of the practice of public penance in ancient times and the beginning of a new penitential system in the Middle Ages which in substance is valid until now. The author discusses the theological dilemmas that arise as a consequence of transferring the obligation to do the set penances from the period before granting reconciliation (reconciliation with the Church), which was the ancient practice, to a time after the reconciliation, nowadays more often called absolution, as in the case of the penitential practice obligatory from the Middle Ages onward. Then, the basic penance structure was consolidated in order to grant absolution from sins and eternal punishment by a priest under the Church jurisdiction according to the sacramental mode. Absolution from temporal penalty for sin could also be obtained according to the jurisdiction by indulgences, thus not according to the sacramental mode.
    Źródło:
    Teologia i moralność; 2011, 6, 1(9); 175-191
    1898-2964
    2450-4602
    Pojawia się w:
    Teologia i moralność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny w lex orandi Kościoła w świetle oficjum wotywnego po Soborze Trydenckim
    Immaculate Conception of the Blassed Virgin Mary in the Lex Orandi of the Church in the Light of Votive Office Since the Council of Trent
    Autorzy:
    Pałęcki, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790609.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-07
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    liturgia
    Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny
    oficjum wotywne
    Sobór Trydencki
    liturgy
    Immaculate Conception of the Blassed Virgin Mary
    Votive Office
    Council of Trent
    Opis:
    Liturgia jako theologia prima odgrywała ważną rolę w kształtowaniu się świadomości prawd wiary, które stanowiły fundament modlitwy – lex orandi. Ta wzajemna relacja lex credendi–lex orandi znajdowała się u podstaw sformułowania dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny w bulli papieża Piusa IX Ineffabilis Deus z 8 grudnia 1854. Wprawdzie to święto było obchodzone raz w roku, ale częstszą możliwość celebrowania tej tajemnicy – nawet cotygodniową – dawało oficjum wotywne, które zostało wprowadzone do Officium Divinum w 1727 r., a po ogłoszeniu dogmatu w 1854 r. ostatecznie zatwierdzono nowe teksty w 1863 r. Oficja wotywne zostały zniesione w 1912 r. Teksty liturgiczne pozwalają we właściwym świetle ukazać tajemnicę Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w lex orandi Kościoła po Soborze Trydenckim. Podkreślają one ścisły związek pomiędzy Niepokalanym Poczęciem a dziewiczym macierzyństwem Maryi. Od wieków bowiem Maryja została przygotowana przez samego Boga jako czyste mieszkanie dla Jego Syna. Otrzymując ten przywilej od Boga Maryja nie utraciła swojego dziewictwa. Dlatego ważną rolą było ukazanie piękna Maryi na tle misterium grzechu pierworodnego i obietnicy z Protoewangelii z Księgi Rodzaju. Myśl tę w oficjum uwypuklały teksty z Księgi Mądrości, Pieśni nad Pieśniami oraz z tekstów Ojców Kościoła. Wychwalając Maryję Pannę słowami oficjum wotywnego proszono o Jej wstawiennictwo w codziennym życiu, ale również o pomoc w dążeniu do zbawienia. Lektura i medytacja tekstów liturgicznych kształtuje więc właściwe postrzeganie kultu Maryi w tradycji Kościoła Zachodniego.
    The liturgy as theologia prima has played an important role in forming awareness of the truths of the faith which form the foundation of prayer: lex orandi. This reciprocal relationship of lex crednedi−lex orandi was at the foundation of the formulation of the dogma of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary in Pope Pius IX's bull of December 8, 1854, Ineffabilis Deus. While this feast was celebrated once a year, a more frequent opportunity to celebrate this mystery−even weekly−was provided by the votive office, which was introduced into the Officium Divinum in 1727, and after the proclamation of the dogma in 1854, new texts were ultimately approved in 1863. The votive office was removed in 1912. The liturgical texts have permitted presenting the mystery of the Conception of the Blessed Virgin Mary in the lex orandi of the Church since the Council of Trent. They emphasize the close relationship between the Immaculate Conception and the virginal maternity of Mary. From eternity Mary had been prepared by God Himself as a pure dwelling place for His Son. In receiving this privilege from God, Mary did not lose her virginity. It was therefore important to show the beauty of Mary against the background of the mystery of original sin and the promise of the protoevangelium of the Book of Genesis. This idea was emphasized in the office by texts from the Book of Wisdom and the Song of Songs, as well as texts from the Fathers of the Church. In praising the Virgin Mary with the words of the votive office, her intercession is entreated for everyday life, and also for help in striving for salvation. Reading and meditating on the liturgical texts thus shapes a proper perception of devotion to Mary in the tradition of the Western Church.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 8; 75-93
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La elaboración y la estructura del Catecismo Romano
    The creation and structure of the Roman Catechism
    Powstanie i struktura Katechizmu Rzymskiego
    Autorzy:
    Ziarek, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022282.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    el Catecismo Romano
    el Concilio de Trento
    la Reforma
    Katechizm Rzymski
    Sobór Trydencki
    reformacja
    the Roman Catechism
    the Council of Trent
    the Reformation
    Opis:
    Artykuł przybliża mało znaną historię powstania i strukturę pierwszego oficjalnego katechizmu Kościoła Katolickiego, tak zwanego Katechizmu Rzymskiego. Prace nad nowym katechizmem rozpoczęto na Soborze Trydenckim, 5 kwietnia 1546 roku, a ukończono już po jego zamknięciu, 23 września 1566 roku. W związku z pojawieniem się protestantyzmu, najwięcej dyskusji wzbudzał sam charakter dzieła, a także jego zastosowanie. Część teologów i przedstawicieli władzy świeckiej optowała za stworzeniem katechizmu typowo polemicznego, jednak większość była zwolennikami pozytywnej wykładni doktryny katolickiej. W artykule, oprócz historii powstania tekstu, analizie poddano również wewnętrzną strukturę dzieła. Podczas gdy większość katechizmów katolickich była napisana według schematu: wyznanie wiary – modlitwa – dekalog – sakramenty, Katechizm Rzymski prezentował nowy porządek: wyznanie wiary – sakramenty – dekalog – modlitwa.
    The article presents a little-known story of the origin and structure of the first official catechism of the Catholic Church, the Roman Catechism. Although the idea of creating a single, universal catechism for the whole Church already existed in the 15th century, its implementation began only after Luther’s breach with the Roman Catholic Church and the division of Christianity. Work on the new catechism began at the Council of Trent on 5 April 1546 and was completed after its closure, 23 September 1566. In the meantime, the project underwent many changes. Due to the emergence of Protestantism, the very nature of the work as well as its application were strongly disputed. Some theologians and representatives of the secular authority opted for the creation of a polemical catechism, but the majority supported a positive interpretation of the Catholic doctrine. In addition to the history of the text, the article focused on the internal structure of the work. From the patristic times onwards, religious education revolved around four basic elements: the profession of faith, the Ten Commandments, the sacraments and prayer. Over time these elements became part of all catechisms, including the Roman Catechism. However, they did not always follow the same pattern. While most of the Catholic catechisms were written in accordance with the following pattern: the profession of faith – prayer – the Ten Commandments – the sacraments, the Roman Catechism presented a new order: the profession of faith – the sacraments – the Ten Commandments – prayer. According to the research conducted in the article, this pattern was probably used deliberately, because it was more suitable for the Catholic doctrine of justification.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 105; 353-373
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Klejnot kapłaństwa”. Poetyckie kommemoracje virtutis sacerdotis w XVI‑wiecznym zbiorze „Herbów rycerstwa polskiego” Bartosza Paprockiego na tle europejskiej tradycji teologicznej i parenetycznej
    Poetic Commemorations virtus sacerdotalis in Bartosz Paprocki’s “The Coats of Arms of Polish Knighthood”
    Autorzy:
    Kapuścińska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559206.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    Paprocki Bartosz
    Herby rycerstwa polskiego
    sobór trydencki
    kapłaństwo
    cnoty kapłańskie
    “The Coats of Arms of Polish Knighthood”
    the Council of Trent
    priesthood
    priest virtues
    Opis:
    XVI‑wieczne dzieło Bartosza Paprockiego „Herby rycerstwa polskiego” było wielokrotnie przedmiotem badań historyków, genealogów czy heraldyków. Autorka zwraca uwagę na religijno‑historyczny kontekst powstania dzieła: reformację i postanowienia soboru trydenckiego – zwłaszcza na naukę o sakramencie kapłaństwa, a także starożytne i średniowieczne pisma poświęcone moralnemu ideałowi duchownych. W tym właśnie kontekście analizuje sposób prezentowania w „Herbach” osób duchownych, zwłaszcza ich cnót kapłańskich.
    “The Coats of Arms of Polish Knighthood” by Bartosz Paprocki has been studied and commented by historians and genealogy researches. The author emphasizes religious and historical context of this book: reformation and the Council of Trent, especially its teaching on prieshood, and ancient and medieval writings on the moral paragons of virtue for the clergy. Paprocki’s presentation of priests and their virtues is examined in this context.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2010, 26; 225-243
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deviations from the Model of Clergyman After the Council of Trent. Selected Examples from the Inspection Books of Gniezno Archdeaconry
    Odstępstwa od wzorca duchownego w okresie potrydenckim. Wybrane przykłady z ksiąg wizytacyjnych archidiakonatu gnieźnieńskiego
    Autorzy:
    Jabłońska, Anna Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1374057.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Church Council of Trent
    inspections
    parochial clergy
    Gniezno archdeaconry
    post-Trent epoch model of clergyman
    sobór trydencki
    wizytacje
    duchowieństwo parafialne
    archidiakonat gnieźnieński
    wzorzec duchownego epoki potrydenckiej
    Opis:
    Artykuł ma na celu ukazanie przykładów duchownych, których zachowanie stanowiło odstępstwa od wzorca wypracowanego przez sobór trydencki. Sobór ten określił zasady przestrzegania w praktyce określonych ideałów teologicznych, formalnych, moralnych, materialnych, jak również obowiązujący aparat kontroli.Artykuł opisuje sytuację na wybranym terenie (archidiakonat gnieźnieński) w okresie, gdy wprowadzano w Polsce zalecenia reformy. W pracy zostało omówione świeckie duchowieństwo parafialne oraz związane z miejskimi szpitalami. Dane na temat postawy duchownych pochodzą ze staropolskich wizytacji archidiakonatu gnieźnieńskiego. Pozwalają one na zestawienie obowiązującego, posoborowego wzorca duchownego z rzeczywistością konkretnego miejsca i czasu. Do największych problemów należały: pijaństwo i związane z nim inne elementy, jak np. awanturnictwo i niedbałość w obowiązkach oraz niewłaściwe relacje z kobietami (w tym konkubinat i posiadanie nieślubnych dzieci). Zdarzały się również inne występki, jak np. niewłaściwy sakrament małżeństwa. Do radykalnych przewinień zaliczyć można natomiast kradzież. Towarzyszyć im mogły różne inne negatywne zachowania. W artykule ukazano jedynie pewne odstępstwa, natomiast została pominięta część dotycząca wywiązywania się ze sprawowania kultu i opieki duszpasterskiej ze względu na objętość pracy.Praca pokazuje także reakcję władz duchownych na odkryte problemy, jak również istnienie i funkcjonowanie aparatu kontroli, kary i poprawy.
    This article aims at presenting examples of the Polish clergy whose behaviour deviated from the model recommended by the Church Council of Trent. The Council established the principles of obeying in praxis theological, formal, moral and material ideals as well as the apparatus of obligatory supervision.The article describes the state of the affairs within the chosen area (i.e. the Gniezno archdeaconry) and within the period while the Church Council of Trent reform's recommendations were being implemented in Poland. In the paper, both the worldly parochial clergy and those connected to town hospitals are discussed. The data on the stances taken by clergy come from Old-Polish inspections of the Gniezno archdeaconry.The abovementioned data allow to confront the model set by the Council of Trent with the reality within the given area and period. Among the greatest problems were drunkenness and connected ailments, such as unruliness and airiness with reference to the duties as well as incorrect relations with women (including cohabitation and illegitimate children). There also occurred other trespasses, e.g. inappropriately administered sacrament of marriage. Among the extreme faults, theft may be counted. Might other negative behaviours have accompanied them, the present paper deals only with some of deviations, while – with respect to the volume of the article – those relating to cult-observing and pastoral care are omitted.Moreover, this paper presents the church administration response to unearthed problems as well as the existing apparatus of supervision, punishment, and betterment.
    Źródło:
    Res Historica; 2020, 49; 207-227
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ambony skrzatuskie
    Skrzatusz pulpits
    Kanzeln von Skrzatusz
    Autorzy:
    Zadarko, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/570949.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
    Tematy:
    Skrzatusz
    sanktuarium Matki Bożej Bolesnej
    bazylika
    barok
    XVII w.
    ambona
    kazalnica
    Sobór Trydencki
    Sobór Watykański II
    sanctuary of Our Lady of Sorrows
    basilica
    baroque
    seventeenth century
    pulpit
    Council of Trent
    Vatican Council II
    Opis:
    Przedmiotem artykułu są dwie ambony znajdujące się w sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Skrzatuszu. Świątynia została w 2019 r. podniesiona decyzją Stolicy Apostolskiej do godności bazyliki. Jest to okazja, aby przybliżyć czytelnikowi wiedzę o miejscach głoszenia słowa Bożego w historii i współcześnie w sanktuarium. Analiza konstrukcji, kształtu i ikonografii zabytkowej, barokowej kazalnicy prowadzi do wniosku, że w wyniku prac renowacyjnych doszło do zmian w kolorystyce i niezrozumiałych przemieszczeń figur zdobiących kazalnicę, mających wpływ na jej wymowę teologiczną. Nowa ambona, wykonana w 2013 r., jest dobrze zaprojektowanym „stołem” słowa Bożego obok ołtarza („stołu eucharystycznego”), ale pozbawiona artystycznej symboliki. Znajomość zagadnień historycznych, formalnych, architektonicznych i ikonograficznych omawianych ambon daje wiedzę o kulturze wnętrz sakralnych północnej Wielkopolski i diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej w historii, zwłaszcza po Soborze Trydenckim w XVII i XVIII w. i po Soborze Watykańskim II.
    The subject of the article are two pulpits located in the shrine of Our Lady of Sorrows in Skrzatusz. The temple was raised in 2019 by the decision of the Holy See to the status of a basilica. It is an opportunity to bring closer to the reader the knowledge about the places of proclaiming the Word of God in history and today in the sanctuary. The analysis of the construction, shape and iconography of the historic Baroque pulpit leads to the conclusion that as a result of renovation works, there were changes in the color and incomprehensible displacements of the figures adorning the pulpit, affecting its theological significance. The new pulpit, made in 2013, is a well-designed “table” of God’s Word next to the altar (“Eucharistic table”), but devoid of artistic symbolism. Knowledge of the historical, formal, architectural and iconographic issues discussed in the pulpit gives knowledge about the culture of sacred interiors in Wielkopolska (northern Greater Poland) and the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese in history, especially after the Council of Trent in the 17th and 18th centuries and after the Second Vatican Council.
    Źródło:
    Rocznik Skrzatuski; 2020, 8; 53-80
    2300-8296
    Pojawia się w:
    Rocznik Skrzatuski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkolnictwo parafialne na obecnym obszarze archidiecezji gdańskiej w okresie staropolskim
    Parish Education in the Current Area of the Gdansk Archdiocese in the Old Polish Period
    Autorzy:
    Jażdżewski, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/558836.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    Szkoła
    szkolnictwo elementarne
    parafia
    archidiakonat pomorski
    zakony
    wizytacje biskupie
    Sobór Trydencki
    school
    elementary education
    parish
    Pomeranian Archdeaconry
    monasteries
    bishop’s visits
    the Council of Trent
    Opis:
    Początki szkolnictwa katolickiego na obecnym obszarze archidiakonatu pomorskiego sięgają średniowiecza. Szkoły były jednak nieliczne i zakładane w dużych miastach. Do rozwoju szkolnictwa katolickiego w okresie nowożytnym przyczynił się Sobór Trydencki. Informacje na temat istniejących szkół podawały wizytacje biskupie. Wynika z nich, że funkcję nauczyciela spełniał najczęściej organista. Nauka odbywała się zaledwie kilka miesięcy i sprowadzała się do znajomości podstaw wiary. Koszty utrzymania nauczyciela ponosił proboszcz i parafia. Szkoły dla dziewcząt znajdowały się przy klasztorach żeńskich. Oprócz szkół elementarnych istniały szkoły średnie posiadające wyższy poziom nauczania.
    The origins of Catholic education, in the current Gdańsk Archdiocese area, date back to the Middle Ages. The Council of Trent helped in the development of Catholic education in the modern period. Information regarding existing schools comes from reports from bishop’s visits. These indicate that most often the organist fulfilled the function of teacher. The maintenance costs of teachers were paid by parish priests and parishes. Schools for girls were located in female monasteries. Apart from elementary schools there were secondary schools, providing a higher level of education.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2015, 37; 235-250
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odnowa duszpasterska w diecezji włocławskiej w świetle uchwał synodów biskupa Stanisława Karnkowskiego z 1568 i 1579 roku
    Pastoral renewal in Włocławek Diocese in the light of resolutions of Synod conventions of Bishop Stanisław Karnkowski from year 1568 and 1579
    Autorzy:
    GRĘŹLIKOWSKI, JANUSZ
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/661435.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Sobór Trydencki
    reforma trydencka
    diecezja włocławska
    biskup Stanisław Karnkowski
    synody biskupa Karnkowskiego
    The Council of Trent
    the Tridentine reform
    Włocławek diocese
    Bishop Stanislaw Karnkowski
    synods Bishop Karnkowski
    Opis:
    Great and necessary gift of reform and pastoral renewal drawn up by Council of Trent was ardently and fruitfully taken up by Bishop Stanisław Karnkowski, and it was applied with great impact on two diocesan synods, which were held in 1568 and 1579. Synods’ resolutions strongly embedded in council decrees and provincial statutes regulated many sectors of pastoral life of contemporary kujawsko-pomorska diocese, activating clergymen as well as engaging the secular faithful people religion-wise and moral-wise. is outstanding legislator, reformer, grown and formed in Tridentinum atmosphere, supporter of Trent’s renewal of the Church and its priesthood structures, realized that renewal of priesthood and repair of religious-moral life has to nd its beginning in the reform of clergy, keeping the church discipline as well as in the life and conduct of the clerical conformable with the spirits of vocation for the ministry. Also the eorts aiming at better organization of deaneries served for renewal of priesthood as well as revival of deaneries’ activity, amongst the other, within the range of priesthood control, reminding the rectors their duties within the range of getting to know their parishioners, taking care of the sick and poor people, dispositions referring to defending the catholic faith threatened by reformation, regulations referring to teaching the Truths of the Faith, catechistic teaching, performing and taking the sacraments, Gods’ cult and liturgical issues. All of those was to serve post-council re- newal of priesthood in Włocławek’s Church. Bishop Stanisław Karnkowski realized his programmed actions curing and reforming the priesthood in dioceses not only by synodal activity, but also he supported them by Exhortations and Admonitiones issued by him – liturgical agenda, which served unication of liturgy and were the help for clergymen, not only in kujawsko-pomorska diocese. Analysis of his legisla- tive and ministry activity allows us to state, that he built in the diocese new structures of religious, priesthood and church life on the base of program laid out by Coucil of Trent. Hence he belonged to the most eminent Polish bishops of catholic Church, defender of the faith, promoter of education, reformer of habits and manner of the priest and secular faithful, and rst of all as outstanding and experienced jurisprudent of synodal legislation in Poland and reformer of the priesthood. 
    Wielki i potrzebny dar reformy i odnowy duszpasterskiej nakreślony przez Sobór Trydencki został gorliwie i owocnie podjęty przez biskupa Stanisława Karnkowskiego i to z wielkim rozmachem na dwóch synodach diecezjalnych, odbytych w 1568 i 1579 r. Osadzone mocno w dekretach soborowych oraz statutach prowincjonalnych uchwały synodów normowały wiele sektorów życia duszpasterskiego ówczesnej diecezji kujawsko-pomorskiej, uaktywniając samych duszpasterzy, jak i angażując religijnie i moralnie wiernych świeckich. Ten wybitny ustawodawca, reformator, wyrosły i uformowany w atmosferze Tridentinum, zwolennik odnowy trydenckiej Kościoła i jego struktur duszpasterskich, zdawał sobie sprawę, że odnowa duszpasterstwa i naprawa życia religijno-moralnego musi znaleźć swój początek w reformie duchowieństwa, zachowaniu karności i dyscypliny kościelnej oraz w życiu i postępowaniu duchownych zgodnym z duchem powołania kapłańskiego. Odnowie duszpasterstwa służyły też podejmowane wysiłki zmierzające do usprawnienia organizacji dekanatów oraz ożywienie działalności dziekanów, m.in. w zakresie kontroli duszpasterstwa, przypominania proboszczom ich powinności w zakresie poznawania parafian, opieki nad chorymi i ubogimi, zarządzenia odnoszące się do obrony wiary katolickiej zagrożonej reformacją, regulacje odnoszące się do nauczania prawd wiary, nauczania katechetycznego, sprawowania i przyjmowania sakramentów, kultu Bożego i spraw liturgicznych. To wszystko miało służyć posoborowej odnowie duszpasterstwa w Kościele włocławskim. Swoje zaprogramowane działania uzdrawiające i reformujące duszpasterstwo w diecezji realizował nie tylko poprzez działalność synodalną, ale wspierał je poprzez wydane przez siebie Napomnienia oraz Admonitiones – agendę liturgiczną, które służyły ujednoliceniu liturgii i były pomocą dla duszpasterzy, nie tylko w diecezji kujawsko-pomorskiej. Analiza jego działalności ustawodawczej i duszpasterskiej upoważnia do stwierdzenia, że budował w diecezji nowe struktury życia religijnego, duszpasterskiego i kościelnego na bazie programu wytyczonego przez Sobór Trydencki. Stąd należał do najwybitniejszych biskupów polskich tamtego okresu. Zasłynął jako oddany reformator Kościoła katolickiego, obrońca wiary, krzewiciel oświaty, reformator obyczajów duchowieństwa i wiernych świeckich, a przede wszystkim jako wybitny i doświadczony prawnik ustawodawstwa synodalnego w Polsce oraz reformator duszpasterstwa.          
    Źródło:
    Prawo Kanoniczne; 2015, 58, 2; 115-161
    2353-8104
    Pojawia się w:
    Prawo Kanoniczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Reception of the Council of Trent Documents in Constitutiones Generalis Capituli Miechoviensis: Analysis of the Texts Regarding the Preparation and the Institution of the Sacred Liturgy
    Recepcja postanowień Soboru Trydenckiego w Constitutiones Generalis Capituli Miechoviensis. Analiza tekstów dotyczących oficjów związanych z przygotowaniem i przebiegiem liturgii
    Autorzy:
    Kowalski, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2038111.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Zakon Bożogrobców
    Prepozytura miechowska
    liturgia bożogrobców
    Constitutiones Generalis Capituli Miechoviensis
    Sobór Trydencki
    Order of the Holy Sepulcher
    Miechów Prepository
    Liturgy of the Guardians of Christ’s Tomb
    Council of Trent
    Opis:
    Jednym z najważniejszych zabytków kultury liturgicznej stróżów Grobu Bożego jest dokument Constitutiones Generalis Capituli Miechoviensis. Jego treść stała się przyczynkiem do podjęcia analizy dotyczącej recepcji postanowień ogólnokościelnych wskazanych przez ojców Soboru Trydenckiego w postanowieniach kapituły, których efektem jest wskazany dokument. Badane konstytucje zawierają bardzo obszerną paletę przepisów, które w sposób bezpośredni lub mniej zaawansowany ukazują ogromną troskę o poprawność liturgiczną w miechowskim konwencie. W pierwszej części przedstawiona została ogólna charakterystyka liturgicznej tradycji zakonników Grobu Bożego. Następnie ukazane zostały wyniki badań wskazanego dokumentu. Przeprowadzona analiza dotyczy jedynie  tekstów odnoszących się do poszczególnych osób odpowiedzialnych za przygotowanie i przebieg celebracji liturgicznych. Obejmują one pełniących następujące oficja: przełożonego generalnego, kustosza skarbca, starszego i młodszego zakrystianina, kaznodziei i kantora. Wskazana tematyka osadzona została w kontekście uchwał Soboru Trydenckiego, co pozwoliło wyciągnąć wnioski o zbieżności dwóch normatywnych instytucji. Wartym podkreślenia jest fakt doprecyzowania postanowień  Tridentinum dla potrzeb wspólnoty. Są one jednak zawsze zgodne z nadrzędnym dokumentem
    The subject of this study is a book entitled Constitutiones Generalis Capituli Miechoviensis. The Author talks about the texts, which directly relate to different parts of the rite that in a direct way are connected to the liturgy and care for the beauty of that liturgy, consistent of the reforms made by the Council of Trent.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 8; 71-84
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odnowa duszpastersko-religijna w diecezji włocławskiej w świetle uchwał synodalnych biskupa Macieja Łubieńskiego (1631-1641)
    Renewal of pastoral-religiosus in the diocese of Włocławekin the light of resolutions Synods Bishop Maciej Łubieński (1631-1641)
    Autorzy:
    GRĘŹLIKOWSKI, KS. JANUSZ
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/662006.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    biskup Maciej Łubieński; synody diecezji włocławskiej; reforma trydencka; ustawodawstwo diecezjalne; Sobór Trydencki; diecezja włocławska
    Bishop Maciej Łubieński; synods diocese Włocławek; the Tridentine reform; legislation diocesan; Council of Trent; the diocese of Włocławek
    Opis:
    Dar reform and renewal of pastoral offered to the Church the mid-sixteenth century in the resolutions of the Council of Trent, implemented and put into practice the particular Churches by successive centuries been zealously and fruitfully undertaken by Bishop Matthias Łubieński and with great gusto on three synods, two diocesan in 1634 and 1641 r. and at the Synod for archdeaconry of Pomerania in 1640. Their resolutions have become not only an opportunity to carry out pastoral renewal of the Church of Wloclawek, but also helped to deepen knowledge of and respect for the law and become an effective instrument to preserve the unity and discipline of the Church in the diocese, as well as the introduction of the Tridentine reform. Placed firmly in the conciliar decrees and resolutions of provincial synods statutes governed the many sectors of pastoral life of the diocese then Kuyavian-Pomeranian activating pastors, and engaging religiously and morally lay faithful. This outstanding legislator, reformer and supporter of the renewal of the Tridentine Church and its pastoral structures, he realized that the renewal of pastoral care and repair of life of religious and moral needs to find its origin in the reform of the clergy, maintaining discipline and discipline of the Church and in the life and behavior of the clergy in line with the spirit the priestly vocation. Resolutions of the Synod of Bishop Łubieński were a manifestation of his zeal legislative, - a reformist. Strongly urged by the harmonization of laws relating to the sacramental life, the discipline of the clergy and the development of religious life, while the development of pastoral care. His legislative activity, legal and pastoral was as structured, broad and comprehensive. She referred first to the fact purely legislative activity, and also had a practical nature, as refer to and serve the renewal of pastoral care and religious life of the faithful. Pastoral renewal efforts also served to reinforce the organization deaneries and the revival of activity deans, among others, in the control of pastoral remind parish priests of their duties in the field of studying parishioners, care for the sick and the poor, regulations relating to the defense of the Catholic faith threatened the Reformation, the regulations relating to teach the truths of the faith, teaching catechetical exercise and the sacraments, worship of God, and affairs liturgical celebrations. It all had to serve the post-conciliar renewal of pastoral ministry in the Church Wloclawek.
    Dar reformy i odnowy duszpasterskiej ofiarowany Kościołowi połowy XVI wieku w uchwałach Soboru Trydenckiego, realizowany i wprowadzany w życie Kościołów partykularnych przez kolejne wieki, został gorliwie i owocnie podjęty przez biskupa Macieja Łubieńskiego i to z wielkim rozmachem na trzech synodach, dwóch diecezjalnych w 1634 i 1641 r. oraz na synodzie odbytym dla archidiakonatu pomorskiego w 1640 r. Ich uchwały stały się nie tylko okazją do przeprowadzenia odnowy duszpasterskiej Kościoła włocławskiego, ale także przyczyniły się do pogłębienia znajomości i szacunku dla prawa oraz stały się skutecznym instrumentem do zachowania jedności i karności kościelnej w diecezji, jak też wprowadzania reformy trydenckiej. Osadzone mocno w dekretach soborowych oraz statutach prowincjonalnych uchwały synodów normowały wiele sektorów życia duszpasterskiego ówczesnej diecezji kujawsko-pomorskiej, uaktywniając samych duszpasterzy, jak i angażując religijnie i moralnie wiernych świeckich. Ten wybitny ustawodawca, reformator i zwolennik odnowy trydenckiej Kościoła i jego struktur duszpasterskich, zdawał sobie sprawę, że odnowa duszpasterstwa i naprawa życia religijno-moralnego musi znaleźć swój początek w reformie duchowieństwa, zachowaniu karności i dyscypliny kościelnej oraz w życiu i postępowaniu duchownych zgodnym z duchem powołania kapłańskiego. Uchwały synodalne biskupa Łubieńskiego były przejawem jego gorliwości ustawodawczo – reformistycznej. Usilnie zabiegał o ujednolicenie przepisów prawnych odnoszących się do życia sakramentalnego, dyscypliny duchowieństwa oraz rozwoju życia religijnego, a jednocześnie rozwoju duszpasterstwa. Jego działalność ustawodawcza i prawno-duszpasterska była w miarę usystematyzowana, szeroka i całościowa. Odnosiła się bowiem najpierw do działalności czysto ustawodawczej, a także miała charakter praktyczny, gdyż odnosiła się i służyła odnowie duszpasterstwa i życia religijnego wiernych. Odnowie duszpasterstwa służyły też podejmowane wysiłki zmierzające do usprawnienia organizacji dekanatów oraz ożywienie działalności dziekanów, m.in. w zakresie kontroli duszpasterstwa, przypominania proboszczom ich powinności w zakresie poznawania parafian, opieki nad chorymi i ubogimi, zarządzenia odnoszące się do obrony wiary katolickiej zagrożonej reformacją, regulacje odnoszące się do nauczania prawd wiary, nauczania katechetycznego, sprawowania i przyjmowania sakramentów, kultu Bożego i spraw liturgicznych. To wszystko miało służyć posoborowej odnowie duszpasterstwa w diecezji włocławskim.
    Źródło:
    Prawo Kanoniczne; 2018, 61, 1; 121-168
    2353-8104
    Pojawia się w:
    Prawo Kanoniczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La prassi liturgica nel „Liber sacerdotalis” di Alberto Castellani (1523)
    The Liturgical Practice in Liber sacerdotalis of Alberto Castellani (1523)
    Praktyka liturgiczna w „liber sacerdotalis” Alberta Castellani (1523)
    Autorzy:
    Sodi, Manlio
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/495215.pdf
    Data publikacji:
    2015-10-01
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
    Tematy:
    Penance, reconciliation, pastoral practice, liturgical books, ritual, Missal, history of the sacrament of reconciliation, Council of Trent
    pokuta, pojednanie, praktyka duszpasterska, księgi liturgiczne, rytuał, mszał, historia sakramentu pojednania, Sobór Trydencki
    Opis:
    Studium dotyczące historii sakramentu pokuty, a zwłaszcza jego praktyki duszpasterskiej, odsłania wciąż nowe, interesujące strony. Poznanie ich okazuje się użyteczne dla zrozumienia samego sakramentu, a zwłaszcza sposobu, w jaki na przestrzeni czasu wspólnota kościelna celebrowała ten sakrament na poziomie pasterzy jak i wiernych. Ponowne odczytanie praktyki liturgicznej, którą ukazuje Liber Sacerdotalis Castellaniego stanowi ciekawy i przydatny wkład w zrozumienie, jak przebiegała celebracja sakramentu pokuty w czasach bezpośrednio poprzedzających Sobór Trydencki, oraz pozwala zweryfikować treść i formę celebracji, która pojawiła się następnie w rytuałach posoborowych. Artykuł ukazuje kontekst sakramentu pokuty w świetle Mszału, wydanego po raz pierwszy w 1474, oraz na tle wielkich rytuałów, charakterystycznych dla całego wieku XVI. Czerpanie z tekstu oryginalnego pozwala uchwycić wiele szczegółów, które znajdujemy w 26 rozdziałach całego tekstu. Przejrzeć strony Sacerdotale, to jak zanurzyć się w praktyce kościelnej, dla której troska o poprawność kanoniczną spowiedzi ukazuje się w sposób ewidentny.
    A study concerning the history of the sacrament of penance and its pastoral practice is always an interesting issue. This kind of knowledge can be useful to understand the very sacrament and, especially, the way of its celebration in the ecclesial community along the centuries both from the point of view of the pastors and the faithful. The rereading of the liturgical practice presented in Castellani’s Liber Sacerdotalis, constitutes an interesting and useful contribution to better understanding of how the celebration of penance was performed in the days immediately preceding the Council of Trent. It also helps to verify the content and form of the celebration which appeared in the rituals after the Council. The article shows the context of the penance in the light of Missale (first edition in 1474) and at the background of the great rituals typical of the entire sixteenth century. Access to the original text allows us to grasp numerous details that appear in the 26 chapters of the whole work. Browsing the pages of Sacerdotale is like immersing in the ecclesiastical practice that is permeated by the canonical care for the integrity of confession.
    Źródło:
    Seminare. Poszukiwania naukowe; 2015, 36, 4; 11-26
    1232-8766
    Pojawia się w:
    Seminare. Poszukiwania naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jako przykład recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego w polskim obrządku liturgicznym.
    Gradual, MS 7021, from the Medieval and Renaissance Manuscripts Section of Poznań University Library, as an example of post-Trent reception and implementation of Georgian plainchant in Polish liturgical celebration
    Autorzy:
    Sobczak, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/912013.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Piotrkowczyk
    Benedictine nuns of the Chełmno congregation
    manuscript
    the seventeenth century.
    gradual
    Trent reform
    the Council of Trent
    Georgian chant
    Catholic Church
    liturgy of the Catholic Church
    rites
    antiphonary
    missal
    breviary
    graduał
    reforma trydencka
    sobór trydencki
    chorał gregoriański
    Kościół katolicki
    liturgia Kościoła katolickiego
    ryt
    antyfonarz
    mszał
    brewiarz
    benedyktynki kongregacji chełmińskiej
    rękopis
    XVII wiek.
    Opis:
    Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jest jednym z wczesnych przykładów recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej. Księga pochodzi z toruńskiego skryptorium benedyktynek kongregacji chełmińskiej. Celem artykułu jest ukazanie przemian liturgicznych, jakie zaszły w Rzeczypospolitej na początku XVII wieku, na przykładzie analizy zawartości rękopisu benedyktynek i innych dostępnych źródeł, a także nakreślenie problemu reformy repertuaru gregoriańskiego wprowadzonego przez Stolicę Apostolską i jego polskiej recepcji. Dla liturgii Kościoła zachodniego najważniejszym osiągnięciem reformy potrydenckiej było ujednolicenie ksiąg liturgicznych, co prowadziło do unifikacji liturgicznej całego Kościoła. W Rzeczypospolitej przyjęto brewiarz i mszał rzymski oraz mające z nimi ścisły związek – antyfonarz i graduał. W księgach tych starano się jednak zachowywać tradycje lokalne, co nie pozwoliło na całkowite przyjęcie rytu rzymskiego. Graduał rkp 7021 BUAM pochodzący z toruńskiego skryptorium zakonu benedyktynek kongregacji chełmińskiej i będący przykładem wprowadzania przez zakonnice reformy trydenckiej na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej nie ma powiązania z tradycją lokalną czy zakonną. W historii recepcji reformy trydenckiej na terenie Rzeczypospolitej benedyktynki kongregacji chełmińskiej mają niewątpliwie wiele zasług. Odcinając się od reguły benedyktynów tynieckich i tworząc własną, opartą na postanowieniach soboru trydenckiego, okazały się zakonem nowatorskim i atrakcyjnym. Nie bez znaczenia jest tu ich współpraca z zakonem jezuickim, który był również propagatorem reformy liturgicznej. Artykuł ukazuje, jak ważne są badania polskich źródeł muzyczno-liturgicznych okresu potrydenckiego. Stanowi też ważny wkład w rozpoznanie i opisanie źródła, które do tej pory nie było powszechnie znane.
    The gradual MS 7021 (kept at Poznań University Library) is one of the earliest examples of the reception of post-Trent reform of Gregorian plainchant in the seventeenth century Poland. The volume comes from the scriptorium of Benedictine convent in the Chełmno congregation. The article’s aim is to present the liturgical alterations and changes that occurred in the Polish Republic in the early seventeenth century with the example provided by an analysis of the content of the Benedictine manuscript as well as other available sources. Additionally, the article examines the problem of the reform of the Georgian repertoire introduced by the Apostolic See and the its subsequent reception in Poland. In the liturgy of the Western World, the most significant outcome of the post- Trent reform was the introduction of standarised principal liturgical books, which in consequence led to a unification of liturgy in the whole of the Church’s life. The Polish–Lithuanian Commonwealth adopted the breviary and the Roman Missal, the liturgical book that contains the texts and rubrics for the celebration of the Mass in the Roman Rite of the Catholic Church, as well as the antiphonary and gradual. Local traditions, however, were attempted to be retained in these liturgical books, so that the proper Roman rite could not have been implemented to the full. However, the gradual, MS 7021 BU UAM, from the Toruń scriptorium of the Benedictine convent, is an example of the implementation the Trent reform in the seventeenth century Polish-Lithuanian Commonwealth that has no connections with any local or locallybased monastic tradition. The Benedictine nuns from the Chełmno congregation were undoubtedly prominent in the history of the Trent reform in the Republic of Both Nations. By dissenting from the spirit of St. Benedict’s rule professed by the Tyniec Benedictines, and by creating their own rule based on the resolutions of the Council of Trent, the convent adopted an innovative and attractive stance. The cooperation of the nuns with the Jesuits from the Society of Jesus, who were also promoters of the liturgical reform, was also instrumental. The article shows how important it is to carry on with research studies on Polish music and liturgical sources from the post-Trent period. The article is also an important contribution to the investigation and description of a source that, as yet, has not been satisfactorily addressed.
    Źródło:
    Biblioteka; 2015, 19(28); 7-30
    1506-3615
    2391-5838
    Pojawia się w:
    Biblioteka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-36 z 36

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies