Ambony skrzatuskie

Przedmiotem artykułu są dwie ambony znajdujące się w sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Skrzatuszu. Świątynia została w 2019 r. podniesiona decyzją Stolicy Apostolskiej do godności bazyliki. Jest to okazja, aby przybliżyć czytelnikowi wiedzę o miejscach głoszenia słowa Bożego w historii i współcześnie w sanktuarium. Analiza konstrukcji, kształtu i ikonografii zabytkowej, barokowej kazalnicy prowadzi do wniosku, że w wyniku prac renowacyjnych doszło do zmian w kolorystyce i niezrozumiałych przemieszczeń figur zdobiących kazalnicę, mających wpływ na jej wymowę teologiczną. Nowa ambona, wykonana w 2013 r., jest dobrze zaprojektowanym „stołem” słowa Bożego obok ołtarza („stołu eucharystycznego”), ale pozbawiona artystycznej symboliki. Znajomość zagadnień historycznych, formalnych, architektonicznych i ikonograficznych omawianych ambon daje wiedzę o kulturze wnętrz sakralnych północnej Wielkopolski i diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej w historii, zwłaszcza po Soborze Trydenckim w XVII i XVIII w. i po Soborze Watykańskim II.

The subject of the article are two pulpits located in the shrine of Our Lady of Sorrows in Skrzatusz. The temple was raised in 2019 by the decision of the Holy See to the status of a basilica. It is an opportunity to bring closer to the reader the knowledge about the places of proclaiming the Word of God in history and today in the sanctuary. The analysis of the construction, shape and iconography of the historic Baroque pulpit leads to the conclusion that as a result of renovation works, there were changes in the color and incomprehensible displacements of the figures adorning the pulpit, affecting its theological significance. The new pulpit, made in 2013, is a well-designed “table” of God’s Word next to the altar (“Eucharistic table”), but devoid of artistic symbolism. Knowledge of the historical, formal, architectural and iconographic issues discussed in the pulpit gives knowledge about the culture of sacred interiors in Wielkopolska (northern Greater Poland) and the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese in history, especially after the Council of Trent in the 17th and 18th centuries and after the Second Vatican Council.