Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Sigismund Augustus" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 24
Tytuł:
Historiograficzne próby Lucjana Rydla
Historiographical attempts by Lucjan Rydel
Autorzy:
Budrewicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938371.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
historia historiografii
podręcznik
dramat
Zygmunt August
św. Jadwiga
the history of historiography
a handbook
drama
Sigismund II Augustus
St. Hedwig
Opis:
Lucjan Rydel authored a dramatic trilogy about King Sigismund II Augustus. He described the 16th century with great erudition as regards the material and political history of the period. He had studied numerous historical records as well as scholarly works. He also wrote an academic essay on Charles de Nassau. The main areas of his interest in history were texts of didactic and popular character. He wrote a monograph entitled Queen Hedwig, where he collected the themes of female rule in literature and art. He published brochures on buildings of historical interest in Krakow, Warsaw and Vilnius. He brought out A Short History of Poland and History of Poland for Everybody, both of which were written during the Great War. His ambition was to write accessible textbooks on the history of the Polish nation and Polish state with a view to boosting the patriotism of Poles. In matters of ideology, his works were leaning towards conservative views.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2019, 19; 3-20
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Cuisine of Sigismund II Augustus: Food and Its Supply in the Grand Duchy of Lithuania According to the Data in the Court Account Books of 1543–1546
Autorzy:
Dambrauskaitė, Neringa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832812.pdf
Data publikacji:
2021-10-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Sigismund II Augustus
Grand Duchy of Lithuania
cuisine
food products
account books
Zygmunt II August
Wielkie Księstwo Litewskie
kuchnia
żywność
księgi rachunkowe
Opis:
The objective of the present article is to reveal what food products were used in the cuisine of King Sigismund II Augustus and what were the ways of their supply when the Ruler resided in the Grand Duchy of Lithuania according to the data in the court account books of 1543–1546. The following issues will be addressed in the article: the supply of meat to the court kitchen of Sigismund II Augustus and its use; the consumption and supply of fish; the consumption of dairy products and eggs; bread, cereals, and sweet baked products on the Ruler’s menu; the assortment of vegetables and fruits; a variety of spices and their supply; the consumption of beverages.
Celem niniejszego artykułu jest analiza danych zawartych w księgach rachunkowych z lat 1543–1546, w celu ukazania, jakich produktów spożywczych używano w kuchni królewskiej podczas pobytów Zygmunta II Augusta w Wielkim Księstwie Litewskim oraz sposobów ich pozyskiwania. Prezentowane źródła pozwalają na ustalenie wielkości dostaw i poziomu spożycia mięsa i ryb w kuchni tego władcy, a także oszacowanie wielkości spożycia nabiału, chleba, kasz, słodkich wypieków, warzyw, owoców, przypraw i napojów.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2021, 7; 93-115
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz Stanisław Orzechowski i swawolne dziewczęta wobec opon Zygmunta Augusta na Wawelu
Rev. Stanisław Orzechowski and Wanton Girls. Looking at Flemish Renaissance Tapestries in Kraków
Autorzy:
Fabiański, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636330.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
King Sigismund Augustus of Poland
royal Wawel Castle
Flamish tapestries
Nuptial Panegyric
Tablet of Cebes
Opis:
For the marriage of King Sigismund Augustus of Poland to Catherine of Austria in 1553 the halls of the royal Wawel Castle were adorned with a set of Flamish tapestries. The decoration was immediately described by rev. Stanisław Orzechowski in his Nuptial Panegyric. Due to several factors he could not see the figural tapestries well enough, so not all the details in his ekphrasis could be accurate. However, he rallied his vast classical erudition and imitated (in fact emulated) a number of ancient sources, in particular the Tablet of Cebes. The material, workmanship and realism of the arrasses were praised lavishly. The author’s visual culture was probably based on his selective knowledge of classical literature. Even though Orzechowski admitted that the nude First Parents depicted there aroused wanton members of the public, all the Eden scenes provided the royal couple with beneficial moral teachings. To account for this paradox, a vast number of ancient, early Christian and Renaissance literary sources is studied here in an attempt to find such an interpretation that would turn the alluring nudes to the moral benefit of the beholders. The justification could be found in the doctrine best expressed by St. Augustin in his City of God. The impeccable nudes of Adam and Eve set before the bride and groom an ideal example of innocent marital feelings. According to Andrzej Frycz Modrzewski, a secretary to the king, lascivious scenes could thus become “the material to exercise virtue”.
Źródło:
Terminus; 2011, 13, 24; 41-69
2084-3844
Pojawia się w:
Terminus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku „jednej nieróżnej Rzeczypospolitej”. Król Zygmunt August wobec idei unii polsko-litewskiej
Towards “One Not-Different Republic” King Augustus’ Attitude to the Idea of the Polish-Lithuanian Union
Autorzy:
Januszek-Sieradzka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929359.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
unia polsko-litewska
unia lubelska (1569)
Zygmunt II August (1520-1572)
Radziwiłłowie
korespondencja
Polish-Lithuanian Union
Union of Lublin (1569)
Sigismund II Augustus (1520-1572)
the Radziwiłłs
correspondence
Opis:
The issue of the Polish-Lithuanian Union that became one of the main executionist postulates put forward by the nobility at the sessions of the Sejm from the beginning of King Sigismund II Augustus' reign in Poland (1548-1572); it was also one of the main subjects of the monarch's correspondence with his most important Lithuanian political partners – Mikołaj Radziwiłł “Rudy” (the Red) (about 1515-1584) and Mikołaj Radziwiłł “Czarny” (the Black) (1515-1565). In the King's letters it is easy to observe the tactic that for nearly 20 years allowed to efficiently stop the plan of forming a Polish-Lithuanian real union that threatened the dynastic interests of the Jagiellons – a prohibition of pro-union propaganda and forming an anti-union Lithuanian party around the Radziwiłłs, obstruction, apparent concessions, winning deputies and senators against other ones, skilful temporization. Letters unambiguously show that the change in the attitude towards the question of the Union that took place at the beginning of the 1560s was for Sigismund II Augustus a derivative of the accepted solution to the issue of Livonia; the King took the position that it is only by way of forming a union of Poland and Lithuania that military security and territorial integrity of the Grand Duchy of Lithuania can be ensured. However, passing from a radically anti-union position to one of its main advocate and animator Sigismund Augustus did not change his basic postulate, namely, that Poland and Lithuania should remain separate countries and the union between them should be based on the principle of equality of both partners. It was exactly the last of the Jagiellons who decided about federation as the form of the union of the Crown (Poland) and Lithuania.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 2; 81-98
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wilno – Kraków – Wilno. Podróże królowej Barbary Radziwiłłówny (1523–1551)
Vilnius – Cracow – Vilnius. The Journeys of Queen Barbara Radziwiłł (1523–1551)
Autorzy:
Januszek-Sieradzka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37199947.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Barbara Radziwiłłówna (1523–1551)
Zygmunt II August (1520–1572)
Wilno
Kraków
Niepołomice
podróże królewskie
adventus reginae
rytuały przejścia
Barbara Radziwiłł (1523–1551)
Sigismund II Augustus (1520– 1572)
Vilnius
Cracow
royal journeys
rite of passage
Opis:
W artykule poruszono kwestię podróży królowej Barbary Radziwiłłówny (1523–1551, koronowana 7 XII 1550), drugiej żony króla Zygmunta II Augusta (1520–1572, panował od 1548 r.). W polskiej historiografii zagadnienie podróży królowych podejmowane było incydentalnie, a do rzadkości należą ujęcia, które widzą podróż nie tylko jako przemierzanie przestrzeni i przekraczanie granic geograficznych i politycznych, ale w wymiarze symbolicznym. Podróże podejmowane przez Radziwiłłównę uznać należy z jednej strony za odbiegające od europejskiego i polskiego standardu ze względu na nierówność stanową małżonków i powszechną niechęć do królowej oraz z uwagi na silne uczucie, które żywił do niej Zygmunt August, a także krótki okres, jaki spędziła u jego boku. Z drugiej strony, mimo tych charakterystycznych okoliczności, swoją warstwą symboliczną jak najbardziej wpisują się w europejską tradycję i obyczaj. Najważniejszą i wymagającą przekroczenia największej liczby rzeczywistych i symbolicznych granic, bogatą w rytuały przejścia (rites de passage), była podróż „ślubna” do ojczyzny męża. Ta podróż z Wilna do Krakowa, mimo że odbyła ją nie narzeczona, ale żona, i mimo że była rozciągnięta w czasie i wymagała dodatkowych, długich postojów Barbary w drodze (Radom, Nowe Miasto Korczyn), zawiera zwyczajowe etapy podróży ślubnej, znaczone szeregiem rytuałów przejścia. W czasie pobytu w Krakowie Barbara przedsiębrała wraz z mężem liczne podróże do nieodległych Niepołomic, które stanowiły wyraźną ucieczkę przed trudnościami i rygorami życia na Wawelu. Z jednej strony królewska para, inaczej niż większość koronowanych głów, mogła spędzać czas niemal prywatny. Z drugiej, pobyty w Niepołomicach potęgowały trudności adaptacyjne Radziwiłłówny, a króla narażały na zarzut zaniedbywania obowiązków. Charakter pośmiertnego triumfu Zygmunt August nadał ostatniej podróży żony z Krakowa do Wilna, gdzie – zgodnie z własnym życzeniem – spoczęła po śmierci.
The article addresses the issue of the journey made by Queen Barbara Radziwiłł (152–1551, crowned on 7 December 1550), the second wife of King Sigismund II Augustus (1520–1572, ruled from 1548). Polish historiography raises the question of queens’ journeys only incidentally, and it is a rare approach to see journeys not only as traversing space and crossing geographical and political borders, but also in their symbolic dimension. The most important, and requiring the crossing of the greatest number of real and symbolic boundaries, was the “honeymoon” journey to her husband’s fatherland. The itinerary from Vilnius to Cracow, even though it was made not by a fiancée, but a wife, and although it was prolonged and required additional and long stops for Barbara on her way (Radom, Nowe Miasto Korczyn), includes some usual stages marked by a set of rites of passage. During her stay in Cracow, Barbara and her husband undertook numerous trips to nearby Niepołomice, which were a clear escape from difficulties and rigours of living in the Wawel castle. On the one hand, the royal couple – unlike the majority of monarchs – could spend their time almost in private. On the other hand though, the visits to Niepołomice increased Radziwiłłówna’s adaptation difficulties, and exposed the king to reproaches about neglecting his duties. Sigismund Augustus authenticated his wife’s final journey from Cracow to Vilnius as a posthumous triumph, where – in accordance with her wishes – she was laid to rest.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 39, 4; 111-126
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdrowie i choroba w korespondencji Zygmunta Augusta i jego sióstr z drugiej połowy XVI wieku
Health and Disease in Zygmunt August's and His Sisters' Letters of the Second Half of the 16th Century
Autorzy:
Januszek-Sieradzka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944820.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
korespondencja
medycyna
Jagiellonowie
król Zygmunt II August (1548-1572)
Izabela Jagiellonka (1519-1559)
Zofia Jagiellonka (1522-1575)
Anna Jagiellonka (1523-1596)
Katarzyna Jagiellonka (1526-1583)
letters
medicine
The Jagiellons
King Sigismund II Augustus (1548-1572)
Isabelle Jagiellon (1519-1559)
Sophia Jagiellon (1522-1575)
Anne Jagiellon (1523-1596)
Catherine Jagiellon (1526-1583)
Opis:
According to the epistolographic principles of those times the Jagiellons devoted a lot of place and of attention to the problems of the health in their letters. This subject was a dominant one especially in the letters written by the King's sisters: Isabelle, Sophia, Catherine, and first of all Anne Jagiellon; but in King Sigismund II Augustus's letters this issue was quite often present. In the royal letters information can be found concerning not only their authors, but in fact the whole Jagiellonian family. The analyzed epistolary material allows to define Jagiellons' state of health and the kind of the diseases they suffered from, to present the medical personnel working in the circle of Sigismund II Augustus and his family including folk healers, and to indicate the treatments and cures used at the royal court, including magical manipulations and jewels so popular in the Renaissance Europe. In the light of letters written by the last generation of the Jagiellons a certain typicality of diseases they suffered from is clearly seen; it is connected with their living standards and characteristic of social layers whose situation was best, and also connected with the wrong diet they had. The letters also throw light on the significant issue of the effect of the state of the monarch's health on the way the state functioned as well as the effect of the epidemics spreading on Polish and Lithuanian territories in the 16th century on the efficiency of the state apparatus.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 2; 37-67
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewel (Tallinn) w planach Zygmunta Augusta
Reval (Tallinn) city in plans Sigismund Augustus
Autorzy:
Jeziorski, Paweł A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1064751.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Rewel
Tallin
Zygmunt August
Reval
Tallinn
Sigismund Augustus
Opis:
Reval city (modern Tallinn) in the middle of the 16th c. was one of the largest cities of Livonia. This important seaport, which played a key role in the Hanseatic trade with Russia, consisted of a strongly fortified city and castle. After invasion of the army of Ivan the Terrible into Livonia in 1558, the residents of Reval – facing the weakness of the Livonian Order – quickly felt the threat of a violent aggressor. Looking for help from neighboring countries, the authorities of Reval turned to Sweden and Denmark for help but were not granted any support. The situation changed when in the Livonian conflict became involved King Sigismund Augustus, who strived to rule the whole Livonian lands. He appreciated the importance of Reval city as the most important port on the northern Livonia, enabling rapid delivery of food, weapons and soldiers for fighting. Involved in the diplomatic game Sigismund Augustus missed most convenient moment to get control over Reval city. The moment was seized by the new king of Sweden, Erik XIV Vasa, who in 1561, conquered Reval and a portion of Harrien (Harju) and Wierland (Virumaa). Action taken by Sigismund Augustus, to get control over Reval, did not bring the expected results, also due to the reluctance of the authorities and inhabitants of the city to pass under the rule of Lithuania. Struggling with financial problems Polish king ultimately failed to recover Reval through diplomatic negotiations (Szczecin Congress in 1570), as well as, by force. The loss of Reval city and acceptance of the Swedish rule over a large part of the Estonia must be regarded as one of the most important errors of King Sigismund Augustus, resulting in the loss of the greater part of the Livonian lands.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2014, 21; 23-49
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia Lubelska a problem rywalizacji o przywództwo w elicie politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego
The Union of Lublin and the problem of competition for leadership within the political elite of the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:
Kempa, Tomasz
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/16648085.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Union of Lublin
magnates
elite of the Grand Duchy of Lithuania
Sigismund II Augustus
Unia lubelska
magnateria
elita Wielkiego Księstwa Litewskiego
Zygmunt II August
Opis:
The paper presents the problem of power struggle among the leading Lithuanian magnates in the context of the preparation and conclusion of the Union of the Grand Duchy of Lithuania with the Crown of Poland in 1569. Three centres contended to play a major role in Lithuanian policy before the Union of Lublin: The Radziwiłłs, with their undisputed leader – Chancellor, and Voivode of Vilnius, Mikołaj known as “the Red”; the Chodkiewicz family, among whom the starost of Samogitia, Jan Chodkiewicz, grew to be the most active figure even before the Sejm in Lublin; and a representative of Orthodox Church adherents, Knyaz [prince] Jerzy Olelkowicz Słucki, who did not hold any prestigious offices. The aspirations of Prince Słucki stemmed from the fact that he was the closest relative of Sigismund II Augustus, the last representative of Jagiellonian dynasty on the Polish-Lithuanian throne. While Radziwiłł “the Red” was against the new, stricter union with Poland, the other two magnates opposed him, supporting the idea of a new union. Since the King supported the project of further political rapprochement between Poland and Lithuania since the Sejm of 1562/63, the support for the union brought Chodkiewicz a number of promotions and royal endowments in the 1560s (all the more so as the monarch wanted to pit the Chodkiewicz family against the Radziwiłłs, who were all-powerful in Lithuania at that time). Jan Chodkiewicz was also able to take advantage of the obstruction that “Red” used during the Lublin Sejm (when he forced the Lithuanians to secretly leave Lublin), and it was ultimately he who played a major role in completing negotiations on the union and signing the new union in 1569. Although “Red” did not return to Lublin to finalise the union deliberations, he quickly regained the King’s trust. He was supported by the younger generation of the Radziwiłłs, including his son Krzysztof and his nephew Mikołaj Krzysztof, who had sworn an oath of union in Lublin. Prince Słucki’s plan, on the other hand, failed completely. Słucki, as a result of his absence from the Sejm in Lublin due to illness, lost his chance to gain an exceptional position in the new Senate (as the king’s closest relative). The Union of Lublin did not change the balance of power in Lithuania. Mikołaj “the Red” Radziwiłł and Jan Chodkiewicz remained the most influential Lithuanian magnates in the following years.
Źródło:
Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 140-161
9788395630255
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cynowe sarkofagi Zygmunta Augusta i Anny Jagiellonki. Konserwacja i restauracja, historia, wymowa ideowa
Tin sarcophagi of Sigismund Augustus and Anna Jagiellon. Conservation and restoration, history, ideological meaning
Autorzy:
Kolendo-Korczak, Katarzyna
Trzos, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927168.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
sarkofagi cynowe
konserwacja i restauracja
Groby Królewskie na Wawelu
Gdańsk
Zygmunt II August
Anna Jagiellonka
sztuka sepulkralna
program ideowy i heraldyczny
tin sarcophagi
conservation and restoration
Wawel Royal Tombs
Sigismund II Augustus
Anna Jagiellon
sepulchral art
ideological and heraldic program
Opis:
Znajdujące się w kryptach katedry na Wawelu metalowe sarkofagi królewskie to nie tylko wysokiej klasy dzieła sztuki o interesującym programie ideowym, ale także zabytki o ogromnej wartości historycznej. Prowadzony od 2015 r. program konserwacji i restauracji monarszych trumien jest okazją do ponownych studiów nad tymi obiektami. Artykuł prezentuje przeprowadzone w 2016 r. prace konserwatorskie i restauracyjne przy cynowych sarkofagach Zygmunta Augusta i Anny Jagiellonki, koncentrując się na dokonanych podczas tych zabiegów rekonstrukcjach oraz zastosowanych przez konserwatorów nowatorskich, autorskich rozwiązaniach konstrukcyjnych. Przedstawiono również historię obu zabytków, dokonywane przez lata przekształcenia i naprawy. Prezentacji badań towarzyszy próba uzupełnienia, m.in. o program heraldyczny, odczytanego przez Barbarę Tuchołkę-Włodarską programu ikonograficznego sarkofagu Zygmunta Augusta oraz przedstawienie po raz pierwszy treści ideowych sarkofagu Anny Jagiellonki.
The metal royal sarcophagi located in the Wawel Cathedral crypts are not only high-class works of art with an interesting ideological program, but also monuments of great historical value. Program of conservation and restoration of the royal coffins, initiated in 2015, is an opportunity to re-examine these objects. The article presents conservation and restoration works carried out in 2016 at the tin sarcophagi of Sigismund Augustus and Anna Jagiellon, focusing on the reconstructions performed during these works and the innovative, original construction solutions applied by conservators. It also discusses the history of both monuments, their transformation and repairs made over the years. The research presentation is accompanied by an attempt to supplement the iconographic program of Sigismund Augustus’ sarcophagus, deciphered by Barbara Tuchołka-Włodarska, with, inter alia, a heraldic program, and the first-ever explanation of ideological content of Anna Jagiellon’s sarcophagus.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2018, 2; 61-106
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kasper Sadłocha Niżeński herbu Korczak jako inwestor, dostawca budowlany i królewski praefectus fabricae
Kasper Sadłocha Niżeński Bearing the Korczak Coat of Arms as Investor, Construction Supplier, and Royal Praefectus Fabricae
Autorzy:
Lasek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16013073.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Kasper Sadłocha Niżeński
wieża mieszkalna
król Zygmunt August
królewski praefectus fabricae
tower
Sigismund Augustus
royal praefectus fabricae
Opis:
Postać Kaspra Sadłochy Niżeńskiego pozostawała dotąd na marginesie zainteresowań badaczy architektury Warszawy XVI w. Tymczasem aktywność publiczna tego człowieka w dużej mierze związana była właśnie z architekturą, a skala i zakres powierzanych mu przedsięwzięć pozwalają sądzić, że był osobą doskonale zorientowaną w realiach ówczesnych inwestycji budowlanych. Co więcej, prócz nadzoru i realizacji królewskich przedsięwzięć Sadłocha konsekwentnie realizował także własne. Informacje o jego siedzibach dostarczają wiele wiadomości zarówno o horyzontach umysłowych Sadłochy, jak też o aspiracjach i działalności inwestycyjnej ówczesnych przedstawicieli stanu szlacheckiego. Kasper pochodził z Małopolski, a na świat przyszedł w Osieku w ziemi sandomierskiej. Pieczętował się herbem Korczak, jednocześnie przez większość życia pisał się z Osieka, był więc przedstawicielem szlachty miejskiej. Swoją karierę rozpoczął na dworze Bony, by po śmierci królowej związać się z jej synem, Zygmuntem Augustem. Z jego rozkazu Sadłocha od 1568 roku zarządzał budową pierwszego stałego mostu na Wiśle w Warszawie (we współpracy ze starostą warszawskim Zygmuntem Wolskim), zaś od 1569 również rozbudową zamku warszawskiego. Pod koniec życia króla był wzmiankowany jako jego sekretarz. Działalność publiczna Sadłochy stawia go w rzędzie najciekawszych postaci ówczesnego Królestwa Polskiego. Dobrze zachowany, skrupulatnie prowadzony rejestr wydatków warszawskiego kanonika i sekretarza królewskiego pozostaje niezwykle ważnym źródłem, umożliwiającym szczegółowe zapoznanie się z funkcjonowaniem dużej, królewskiej inwestycji z ostatniej ćwierci XVI wieku od jej zaplecza organizacyjnego i materiałowego. Słabo poznanym zagadnieniem były np. kwestie związane ze sprowadzeniem odpowiedniego budulca oraz zapewnieniem wykwalifikowanych robotników do jego obróbki. Istotne są także dane na temat składu narodowościowego ekipy budowlanej oraz sposobu, w jaki Sadłocha tym zespołem zarządzał (tu interesujące wydają się zwłaszcza kwestie opieki zdrowotnej, wypłacanych zapomóg czy nagród). Casus Sadłochy umożliwia także badania nad mentalnością i upodobaniami niedocenianej i słabo dotychczas rozpoznanej grupy społecznej, czyli szlachty miejskiej. Ambitny kanonik konsekwentnie realizował marzenie o własnej, najlepiej położonej extra muros siedzibie, przy czym przynajmniej jedna z realizacji Sadłochy, przyjęła znamienną formę wieży. Relikty opisywanej budowli są wciąż czytelne w piwnicach wschodniego skrzydła gmachu dawnego Towarzystwa Dobroczynności, stanowiącego obecnie siedzibę Caritas Archidiecezji Warszawskiej (ul. Karkowskie Przedmieście 62). Jak widać, ów syn rajcy z Osieka miał aspiracje zbliżone do osób z kręgu elity władzy Królestwa. W tym kontekście działalność publiczna Sadłochy stanowi ważny przyczynek do badań nad rolą kulturotwórczą środowiska sekretarzy królewskich Wprawdzie trudno zaliczyć Sadłochę do ówczesnej ścisłej elity władzy, jednocześnie jednak jego działalność budowlana, opieka nad szkołą kolegiacką czy wspieranie szpitali warszawskich potwierdzają spostrzeżenia o środowisku kancelarii monarszej jako swoistej elicie kulturalnej kraju. Odmienny od większości sekretarzy królewskich był jedynie gust kanonika Sadłochy jeśli chodzi o architekturę. Zamiast „na sposób włoski” budować wille czy kaplice kopułowe wolał on zrealizować wieżę mieszkalną – tradycyjny, sięgający korzeniami XV stulecia model siedziby rycerskiej.  
The figure of Kasper Sadłocha Niżeński until now has remained on the margin of the interests of researchers into 16th-century Warsaw architecture. Meanwhile, his public activity was to a great extent related precisely to architecture, while the scale and extent of the projects he was assigned allow to think that he was really very well-updated on the realities of construction projects of the period. What is more, apart from the supervision and implementation of the King’s  building undertakings, Sadłocha was also consistently involved in implementing his own projects. Information on his seats provide much knowledge of both intellectual horizons of Sadłocha and his aspirations, and the investment projects of the then nobility. From Lesser Poland, Kasper was born in Osiek, in the Sandomierz Region. He bore the Korczak coat of arms, and throughout most of his life he would write of himself as ‘of Osiek’, he was thus a representative of town gentry. He began his career at the court of Queen Bona, to later, following her death, affiliate himself with her son Sigismund Augustus.  It was on the latter’s order that as of 1568 Sadłocha supervised the construction of the first permanent bridge on the Wisła in Warszawa (in cooperation with Warszawa Starost Zygmunt Wolski), while as of 1569 also the extension of the Warszawa Castle. By the end of the King’s life he was referred to as his Secretary. Sadłocha’s public activity places him among the most intriguing individuals of the then Kingdom of Poland. A well-preserved, meticulously kept register of expenses of the Warszawa Canon and Royal Secretary, continues to serve as a precious source providing details of the operations of a royal major investment from the last quarter of the 16th century as seen from organizational and material background. For instance, what has not been sufficiently investigated is the issue of supplying adequate building materials and securing qualified workforce for their treatment. Essential information is also that on the national composition of the building team as well as the means Sadłocha used to run this team  (particularly interesting in this respect seem the issues of healthcare, paid out, aid or prizes).  Moreover, Sadłocha’s case allows to investigate mentality and predilections of the underestimated and as yet not thoroughly identified social group, namely urban nobility. The ambitious Canon was consistent while implementing his dream of having his own, preferably extra muros seat; interestingly, at least one of Sadłocha’s projects was in a peculiar form of the tower. The relics of the described building are still clearly visible in the cellars of the eastern wing of the former Charity Society’s edifice, today part of the Warsaw Archdiocese Caritas at 62 Krakowskie Przedmieście Street. As can be seen, the son of the Osiek Councillor boasted aspirations close to those from the elite of the ruling circles in the Kingdom. In this context the public activity of Sadłocha is an important contribution to the research into the culture-forming role played by royal secretaries. Although it is not possible to rank Sadłocha among the then ruling elite, his construction activity, care of the Collegiate school, or support provided to Warsaw hospitals confirm the observation that the circle of Royal Chancellery people constituted a cultural elite in their country. However, what distinguished Canon Sadłocha was his taste in architecture. Instead of following the ‘Italian manner’ when constructing villas or domed chapels, he preferred to raise a residential tower: a traditional model of a knight’s residence well rooted in the 15th century.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 1; 79-101
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy do króla w sprawach wiary w polskich protestanckich Bibliach XVI i XVII wieku
Dedicatory Epistles to the King in Matters of Faith in the Polish Protestant Bibles in the 16th and 17th Century
Autorzy:
Meller, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635423.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
reformation in Poland
state – Church relation
Jan Seklucjan
the Brest Bible
the Gdansk Bible
dedicatory letter
King Sigismund II Augustus
King Władysław IV Vasa
Opis:
The article examines religious topics in dedicatory letters for the Polish Protestant Bibles of the 16th and 17th century. The New Testament published by Jan Seklucjan (1551–1553), the Brest Bible (1563) and the Gdansk Bible (1632) were dedicated to the reigning kings towards whom the Protestants expressed their expectations about the place of the Church / religion in the state and the role of the ruler. The dedicatory letters by Seklucjan, Mikolaj Radziwill and Krzysztof Radziwill highlighted the concept of the primacy of secular authority over the Church, namely, the sovereignty of the monarch, personifying the majesty and law of the Republic over the Church of God, i.e. people who constitute the community of faith. According to the Polish political status, king, due to his office, played the role of the “servant of the Republic”, and as the guardian of the legal order, was not to be the ruler of conscience, but the guardian of freedom of speech and religion.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2016, 10
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
List dedykacyjny Mikołaja Radziwiłła jako program ideowy Biblii Brzeskiej. Wokół humanistycznych kontekstów i uwarunkowań studiów biblijnych
Autorzy:
Nastulczyk, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030543.pdf
Data publikacji:
2021-06-06
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Brest Bible
letter of dedication
Sigismund II Augustus
biblical humanism
Biblia Brzeska
Mikołaj Radziwiłł
list dedykacyjny
Zygmunt II August
humanizm biblijny
Opis:
  This paper deals with the ideological programme of the Brest Bible, expressed in the letter of dedication by Mikołaj Radziwiłł, addressed to the Polish King Sigismund II Augustus. The first part is a short introduction to the problem of biblical humanism of the 16th century. The second and third part deal directly with the letter of dedication. The author focuses on the two ancient rulers mentioned in the letter: Ptolemy II Philadelphus (protector of Septuagint) and the Old Testament Josiah (renewer of the Law). A detailed analysis reveals that the categories of biblical humanism, which shaped the description of both kings, were used to create the parenetic role models, which were to persuade the king to personally take care of the Brest Bible. The last part of the paper points to the problem of gradual confessionalization of biblical humanism. The indirect, allusive introduction of the third royal role model (the Old Testament Manasseh, repenting idolator and destroyer of the Temple idol) suggests that according to the letter of dedication, the final consequence of embracing biblical humanism is to become a devoted supporter of the Reformation.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 36-45
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monachijski portret króla Zygmunta Augusta i uwagi o ikonografii ostatniego Jagiellona
Autorzy:
Petrus, Jerzy Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179345.pdf
Data publikacji:
2021-03-09
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
portrait
Sigismund Augustus
Jagiellonian family
Jagiellonowie
portret
Zygmunt August
Opis:
W zbiorach Bayerische Staatsgemäldesammlungen w Monachium jest przechowywany portret króla Zygmunta Augusta, który po ponad pół wieku poszukiwań przez polskich historyków sztuki został niedawno odnaleziony i zidentyfikowany. Ma on ogromne znaczenie dla ikonografii ostatniego Jagiellona bowiem, jak dotąd, jest jego jedynym znanym malarskim przedstawieniem w całej postaci, powstałym za życia modela. Wizerunek pozostaje w związku z miniaturowym portretem monarchy w popiersiu, dawniej w kolekcji arcyksięcia Ferdynanda II Tyrolskiego w Ambras, obecnie w Münzenkabinett w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum. Oba obrazy, tego samego autora, powstały na polskim dworze tuż przed połową XVI stulecia. Ich twórca był dobrze obeznany ze stosowanymi wówczas we Włoszech i cieszącymi się uznaniem kompozycjami portretowymi. Monachijski obraz trafił do bawarskich zbiorów Wittelsbachów, jak wszystko na to wskazuje, wraz z wyprawą ślubną królewny Anny Katarzyny Konstancji Wazówny, w roku 1642 wydanej za mąż za księcia neuburskiego Filipa Wilhelma. Należał do zespołu wizerunków członków rodziny Jagiellonów, zabranych do Bawarii przez Wazównę, lecz powstał w okolicznościach innych niż pozostałe portrety i jest dziełem o odmiennej genezie artystycznej. Ujawniony w zbiorach monachijskich portret nie tylko w istotny sposób wzbogaca ikonografię ostatniego Jagiellona, lecz ma również znaczenie dla wiedzy o królewskim mecenacie.
The Bayerische Staatsgemäldesammlungen collection in Munich houses a portrait of King Sigismund Augustus, which was recently discovered and identified by Polish art historians following a quest lasting more than half a century. It sheds important light on the iconography of the last Jagiellonian, as it remains to date the only known representation in pictorial form of the model during his lifetime. It is related to a bust portrait miniature of the monarch, formerly found in the collection of Archduke Ferdinand II of Tirol in Ambras, and nowadays on show in the Münzenkabinett in the Kunsthistorisches Museum in Vienna. Both paintings by the same artist were produced at the Polish court just before the mid-16th century. Their creator was well acquainted with the highly regarded compositional techniques used at the time in portraiture in Italy. All the evidence suggests that the Munich painting found its way into the Bavarian Wittelsbach collections as part of the trousseau of Princess Anna Catherine Konstancja Wazówna, who in 1642 married the Neuburian prince Philip Wilhelm. It was included in the collection of portraits of members of the Jagiellonian family, that Wazówna took with her to Bavaria. However, it was painted in circumstances different from other portraits and is a work with a different artistic genesis. This portrait unearthed in the Munich collection not only greatly enriches the existing iconography of the last Jagiellonian, but it also makes a significant contribution to our knowledge of royal patronage.
Źródło:
Artifex Novus; 2020, 4; 24-43
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unknown Books of King Sigismund Augustus in the Congregation of The Mission Library in Stradom
Nieznane książki króla Zygmunta Augusta w bibliotece Zgromadzenia Księży Misjonarzy na Stradomiu
Autorzy:
Płaszczyńska-Herman, Katarzyna
Smycz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179626.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Sigismund Augustus’ library
early printed books
monastery libraries
bookbinding
supralibros
biblioteka Zygmunta Augusta
oprawy książkowe
stare druki
biblioteki klasztorne
introligatorstwo
Opis:
W Bibliotece Księży Misjonarzy na Stradomiu w Krakowie odnaleziono dwie książki należące niegdyś do słynnej biblioteki polskiego króla Zygmunta Augusta. Alodia Kawecka- Gryczowa stworzyła monografię królewskiej książnicy, w której zawarła katalog wszystkich odnalezionych dotąd dzieł; niniejszy artykuł uzupełnia go o dwie nieznane dotąd pozycje. Po śmierci króla jego biblioteka uległa rozproszeniu. Część książek trafiła do kolegium jezuitów w Wilnie, część testatorka, Anna Jagiellonka, zachowała dla siebie. Obywa odnalezione woluminy to druki medyczne, które Anna ofiarowała swoim lekarzom – Sylwestrowi Roguskiemu i Hieronimowi z Poznania. Książki oprawione zostały w sposób charakterystyczny dla biblioteki Zygmunta Augusta w brązową skórę na desce, z wybitym na górnej okładzinie królewskim superekslibrisem i formułą własnościową SIGISMUNDI AVGUSTI REGIS POLONIAE MONVMENTVM na okładzinie dolnej.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2020, Special Issue; 163-173
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Posłowie i listy uwierzytelniające Zygmunta Augusta do Habsburgów. Próba ich zestawienia na podstawie zasobów wiedeńskiego Haus-, Hof-, und Staatsarchiv
Sigismund Augustus envoys and letters of credence to the Habsburgs. an attempt to list them on the basis of the sources in the Haus-, Hof- und Staatsarchiv in Vienna
Autorzy:
Polak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348397.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Sigismund Augustus
Habsburgs
letters of credence
royal envoys
Haus-, Hof- und Staatsarchiv in Vienna
Zygmunt August
Habsburgowie
listy uwierzytelniające
posłowie królewscy
Haus-, Hof-, und Staatsarchiv w Wiedniu
Opis:
Wśród dokumentów pozostawionych przez posłów i kancelarię królewską najbardziej wiarygodnym dowodem odbycia poselstwa są listy uwierzytelniające. Zwyczaj ich składania znany jest od czasów starożytnych. Jednak obszerna literatura dotycząca historii XVI-wiecznej dyplomacji nie poświęca tej problematyce większej uwagi. Istotny dla losów Europy Środkowo-Wschodniej był okres panowania Zygmunta Augusta i reorientacja priorytetów polityki zagranicznej. W artykule przedstawiono wiarygodny, oparty na złożonych listach uwierzytelniających, wykaz posłów, którzy reprezentowali interesy Zygmunta Augusta na dworze Habsburgów wiedeńskich. Podczas kwerendy w austriackim Haus-, Hof-, und Staatsarchiv w Wiedniu odnaleziono 45 listów uwierzytelniających z lat 1534–1568.
Among the documents left by royal envoys and the royal chancellery, the most credible evidence of being a part of a legation are the letters of credence. The custom of presenting them has been known since ancient times and it continues to this day. However, the extensive literature concerning the history of diplomacy in the 16th century does not devote much attention to this subject matter. The reign of Sigismund Augustus was a significant period for the fate of Central and Eastern Europe. The epoch when the last male representative of the Jagiellonian dynasty ruled was a time of reorientation of foreign policy priorities in the history of diplomacy of the Polish Crown. Therefore, the article aims to present a credible list of royal envoys, on the basis of the submitted letters of credence, who represented the interests of Sigismund Augustus at the court of the Habsburgs in Vienna. While conducting the research in the Austrian Haus-, Hof- und Staatsarchiv in Vienna, 45 letters of credence dated from between 1534 to 1568 were found.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2023, 75, 2; 241-263
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 24

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies