Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Sigismund August" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Glosa do rozważań Marcina Szelesta o postaci Marcina Leopolity
A Gloss on Marcin Szelest’s Discussion of Marcin Leopolita
Autorzy:
Zwolińska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30040077.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Marcin Leopolita
compositor cantus
dwór królewski
Zygmunt II August
Katarzyna Habsburżanka
organarius
szkoła zamkowa na Wawelu
royal court
Sigismund II August
Catharine of Austria
Wawel castle school
Opis:
W artykule podjęto wybrane wątki dotyczące biografii Marcina Leopolity, obecne w niedawnej, ważnej publikacji Marcina Szelesta (Muzyka 2022/4). Przedstawiono źródła pomocne w ocenie czasu zatrudnienia kompozytora na dworze Zygmunta Augusta i okoliczności powstania zaginionego zbioru Cantiones Ecclesiasticae oraz domniemanej aktywności Marcina jako dworskiego organisty. Wspomniano też o próbach łączenia postaci kompozytora z Marcinem ze Lwowa, czynnym w połowie XVI w. jako rektor szkoły zamkowej na Wawelu.
This article addresses selected aspects of Marcin Leopolita’s biography as taken up by Marcin Szelest in his important recent paper (Muzyka, 2022/4). Sources for the study of Leopolita’s employment at the court of King Sigismund II Augustus are discussed, along with the circumstances behind his composing of the now lost Cantiones Ecclesiasticae and his hypothetical post as court organist. Earlier attempts to link the composer to the figure of Marcin of Lwów, rector of the Wawel castle school in Kraków in the mid-sixteenth century, are also mentioned.
Źródło:
Muzyka; 2024, 69, 1; 105-118
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Music and Patronage in Light of Letters of Dedication: Wacław of Szamotuły, Valentin Bakfark and King Sigismund II Augustus
Muzyka i patronat w świetle listów dedykacyjnych: Wacław z Szamotuł, Valentin Bakfark i król Zygmunt II August
Autorzy:
Wieczorek, Ryszard J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24244647.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wacław z Szamotuł
Valentin Bakfark
Zygmunt II August
patronat
list dedykacyjny
lamentacje
tabulatura
Wacław of Szamotuły
Sigismund II Augustus
patronage
dedication letter
Lamentations
tablature
Opis:
In contemporary discourses of patronage in art, literature, theatre or music, the motives for becoming involved in patronage are a continuing subject of research interest. Although the area of motivation still remains unclear today, it is undoubtedly the case that the patrons’ initiatives were always linked to using the potential of art for political and propaganda purposes. With the arrival of music printing previous patronage practices took on a new shape. Printed editions, through their previously unachievable extent of distribution, now became a far-reaching instrument of representing high-born personages. The most common way of achieving this were dedication letters, produced with the intention of introducing a given work into broad social circulation. Among the few extant Polish music prints from the sixteenth century, the editions of works by Wacław of Szamotuły (1533) and Valentin Bakwark (1565) are of exceptional significance. This article investigates the paratexts included in this editions and examine both cases from the point of view of patronage practices. Paratexts in the two editions demonstrate the diversity of Renaissance patronage practices and provide examples of the rhetoric involved in the client-patron relationship. Wacław’s poem is exceptional not only against the background of Polish but also European music publishing. It does not contain a request for financial support but is a statement by someone deeply involved in the political life of the country and concerned about the fate of his homeland. Wacław’s poem should therefore be read in the political context and psychological climate of the Commonwealth at that time. It constitute an extension of diplomacy, introducing important accents into the policies of Sigismund Augustus. Bakwark’s dedication letter has a totally different character. It strikes the reader not only by its refined phraseology but also by the plethora of allusions from antique literature and the Bible. The most interesting aspect of the letter is the reference to the figure of Pope Leo X. Bakwark describes him as the perfect model of a Renaissance patron, to whom the world owed the development of art on a scale previously unknown. The letter contains also commentary on the style of Bakwark’s works and the characteristics of his compositional craft. The fact that the both dedications were written by the composers themselves, as well as the considerable length of both letters, point to the significance attached at that time to the paratexts. They indicated the importance of the achievements and activities of clients, at the same time building the prestige of the patron. But, above all, these paratexts demonstrate the different ways of exploiting the potential of art: in Wacław’s case, serving the aims of politics and propaganda; in the case of Bakwark, serving to create an image of the monarch as someone enlightened, sensitive and supportive of the art of music.
Spośród nielicznie zachowanych polskich druków muzycznych z XVI wieku wyjątkowe znaczenie mają dwie krakowskie edycje: Lamentationes Hieremiae prophetae (1553) Wacława z Szamotuł oraz Harmoniarum musicarum in usum testudinis factarum (1565) Valentina Bakwarka. Zawarte w nich listy dedykacyjne, mimo różnic co do charakteru, struktury i treści, są ważnym źródłem informacji o renesansowych praktykach patronackich. Poemat Wacława z Szamotuł (Carmen nuncupatorium) ma wyjątkowy charakter, gdyż wbrew humanistycznej tradycji mody pochwalnej (encomium) nie zawiera prośby o finansowe wsparcie, lecz odnosi się do zagrożenia ze strony Imperium Osmańskiego. Kompozytor, wyjaśniając genezę i posępny charakter swojego dzieła, daje wstrząsający opis inwazji tureckiej na Węgry i przestrzega przed podobnym losem mieszkańców Mołdawii – graniczącego z Polską i Turcją państwa buforowego, w tym czasie całkowicie pogrążonego w chaosie. Ponieważ Zygmunt II August starał się tam odbudować swoje wpływy, poemat Wacława można traktować jako przedłużenie dyplomacji – jako apel o wierność polskiemu królowi. Odmienny charakter ma list dedykacyjny Bakwarka, stanowiący typowe encomium. Choć przepełniony jest metaforami wychwalającymi erudycję, kulturę i wspaniałomyślność Zygmunta II Augusta, to wyjaśnia zarazem okoliczności opublikowania antologii i daje ogólną charakterystykę zawartych w niej kompozycji. Obie dedykacje stanowią ważne źródło informacji o relacjach obu muzyków z ich patronem i pozwalają na dostrzeżenie kontekstów, które w innym przypadku nie byłyby czytelne. Są zarazem świadectwem wykorzystania potencjału sztuki, służącej, w przypadku Wacława, celom polityczno-propagandowym, a w przypadku Bakwarka – kreowaniu wizerunku monarchy jako osoby światłej i wrażliwej. Ilustrują wreszcie wielorakie funkcje drukowanego paratekstu – jako przyciągającego publiczną uwagę „listu otwartego”, potwierdzającego istnienie trwałych relacji patronackich i ukazującego okoliczności wydania dzieł oraz ich przesłanie.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 1; 155-181
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapomniany film o Barbarze Radziwiłłównie
A Forgotten Film about Barbara Radziwiłłówna
Il film dimenticato su Barbara Radziwiłłówna
Autorzy:
Werner, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784443.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Bona Sforza
Barbara Radziwiłł
Sigismund Augustus
Polish cinematography of the interwar period
Leokadia Pancewicz
Józef Lejtes
Barbara Radziwiłłówna
Zygmunt August
kinematografia polska okresu międzywojennego
cinematografia polacca del periodo interbellico
Opis:
L’articolo è dedicato al primo film polacco in cui comparve il personaggio di Bona Sforza Barbara Radziwiłłówna girato nel 1936 dal noto regista Józef Lejtes. Si presentano le circostanze della nascita del film, si accenna all’immagine della regina in esso racchiusa e si rievocano numerosi commenti apparsi nella stampa sia contemporanea che posteriore.
The article focuses on the first Polish film in which the figure of Bona Sforza appeared, namely Barbara Radziwiłłówna, created by Józef Lejtes, a well-known director, in 1936. Moreover, it discusses the circumstances in which the film was made, and the image of the queen presented therein. Numerous comments which appeared in the press, both contemporary and of a later period, have been recalled.
Źródło:
Fabrica Litterarum Polono-Italica; 2020, 2; 75-81
2658-185X
Pojawia się w:
Fabrica Litterarum Polono-Italica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura i zasady kompletowania ksiąg sądowych Metryki Litewskiej Zygmunta Augusta
The Structure and Pattern of Formation of Court Books to the Lithuanian Metrica under King Sigismund Augustus
Autorzy:
Valikonytė, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375999.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Lithuanian Metrica
court books
lawsuit
chancery of the Grand Duchy of Lithuania
judicial documents
Sigismund Augustus
Jan Szymkowicz
scribes
Metryka Litewska
księgi spraw sądowych
proces sądowy
kancelaria Wielkiego Księstwa Litewskiego
dokument sądowy
Zygmunt August
pisarze
Opis:
This article explores the structure and patterns of formation of court registers included in the Lithuanian Metrica of King Sigismund Augustus. The text focuses on the development and composition of the books attributed to the scribe called Jan Szymkowicz (Court Record Book no. 35, Book of Entries no. 38), with documents spanning a fourteen-year period (1554–1568). Th e article concludes that during King Sigismund Augustus’ rule, under the chancellorship of Mikołaj Radziwiłł called Czarny (Th e Black), there was in the chancery of the Grand Duchy of Lithuania no uniform pattern to be followed in order to make the king’s court registers, despite the fact that, in the mid-sixteenth century, chancery’s scribes usually infl uenced the chronological scope and structure of these registers.
W artykule omówiono strukturę i zasady kompletowania ksiąg sądowych Zygmunta Augusta w Metryce Litewskiej. Najwięcej uwagi poświęcono na analizę genezy i struktury tzw. ksiąg pisarza Jana Szymkowicza (35. księga spraw sądowych i 38. księga wpisów), do których wpisano dokumenty powstałe w ciągu 14 lat (1554–1568). W konkluzji stwierdzono, że w okresie panowania Zygmunta Augusta oraz pełnienia funkcji kanclerza przez Mikołaja Radziwiłła „Czarnego” w kancelarii Wielkiego Księstwa Litewskiego nie wypracowano jednego modelu kształtowania i kompletowania ksiąg sądowych władcy, chociaż w połowie XVI w. coraz częściej zajmowali się tym pisarze wielkiego księcia. This article explores the structure and patterns of formation of court registers included in the Lithuanian Metrica of King Sigismund Augustus. The text focuses on the development and composition of the books attributed to the scribe called Jan Szymkowicz (Court Record Book no. 35, Book of Entries no. 38), with documents spanning a fourteen-year period (1554–1568). The article concludes that during King Sigismund Augustus’ rule, under the chancellorship of Mikołaj Radziwiłł called Czarny (The Black), there was in the chancery of the Grand Duchy of Lithuania no uniform pattern to be followed in order to make the king’s court registers, despite the fact that, in the mid-sixteenth century, chancery’s scribes usually influenced the chronological scope and structure of these registers.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2018, 4; 7-23
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznana księga pochodząca z biblioteki Zygmunta Augusta w kolekcji oo. karmelitów na Piasku w Krakowie
The Unknown Book from the Library of Sigismund II Augustus in the Collection of the Carmelite Monastery at Piasek, Kraków
Autorzy:
Tylus, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143740.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Zygmunt August
Barthélemy de Chasseneuz
Giovanni Calderini
Hugo Darlay
starodruki
karmelici
Sigismund II Augustus
early printed books
Carmelites
Opis:
Przedmiotem artykułu jest nowo odkryty druk pochodzący z księgozbioru króla Zygmunta Augusta, obecnie przechowywany w kolekcji oo. karmelitów trzewiczkowych na Piasku w Krakowie. Księga zawiera teksty prawnicze opublikowane w połowie XVI wieku i była niegdyś częścią obszernej królewskiej kolekcji dzieł prawniczych, zwłaszcza ksiąg poświęconych odradzającemu się prawu rzymskiemu. Zbiór cechowała przede wszystkim wszechstronność, wielojęzyczność oraz różnorodność tematyczna, co świadczy o jego renesansowym charakterze i europejskim wymiarze. Po śmierci króla w roku 1572 jego księgozbiór uległ rozproszeniu. Część kolekcji znalazła się u karmelitów trzewiczkowych w Krakowie, choć nie bezpośrednio. Omawiana księga należała najpierw do Wojciecha Perlickiego (zmarł w 1607 roku), potem do kapituły katedralnej we Lwowie, następnie do karmelitów trzewiczkowych we Lwowie, a po II wojnie światowej znalazła się w klasztorze karmelitów trzewiczkowych w Krakowie.
The subject of the article is a recently discovered printed book from the library of the King Sigismund II Augustus, currently preserved in the monastery of Carmelites of the Ancient Observance in Kraków. The book contains legal texts published in the middle of the 16th century, and was once part of a large collection of legal works belonging to the King, especially books devoted to the revived Roman law. The collection had a comprehensive character, involving multiple languages and wide range of subjects, which proved its Renaissance character as well as its European dimension. After the King’s death in 1572, his library was dispersed. The book in question belonged first to Wojciech Perlicki, who died in 1607, then to the Cathedral Chapter in Lviv, next to the Carmelites of the Ancient Observance in Lviv, and only after the Second World War it found itself in the Carmelites’ monastery in Krakow.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2019-2020, 69-70; 35-43
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze o Roderigu Dermoyenie dostawcy brukselskich tapiserii dla Zygmunta Augusta
Roderigo Dermoyen fournisseur des tapisseries bruxelloises du rei Sigismond Auguste Jagellon
Autorzy:
Szmydki, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953698.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tapiserie
Roderig Dermoyen
Zygmunt August
tapestry
Sigismund August
Opis:
Durant son règne, Charles Quint fit appel à des lissiers flamands et à des marchands de tapisseries. Ses multiples achats témoignent de sa passion pour les tapisseries. Parmi les tentures achetées, reçues ou commandées par lui-même et en son nom par sa sœur, la reine Marie de Hongrie (1505-1558), l’une des plus belles séries qu'il ait acquises est l’Histoire de Josué. Pourvue à profusion de fils d’or, d’argent et de soie, cette suite comprend huit pièces; elle appartient à la collection du Kunsthistorisches Muséum de Vienne. La marque IGM appliquée sur la tenture de Vienne se rapporte à un atelier de lissiers bruxellois, les Dermoyen (appelés aussi «der Moyen», «van der Moyen» ou «d’Armoyen»), une fameuse manufacture de tapisseries active aux Pays-Bas méridionaux au XVIe siècle. Des conventions commerciales avec Jean Dermoyen nous sont connues par une lettre de Charles Quint aux trésoriers de la Chambre des Comptes de Lille en date du 8 décembre 1544. Ce jour-là l’empereur ordonne aux chefs et commis des Domaines et Finances de payer à Jean Dermoyen la somme de 10 000 livres pour l’achat d’un ensemble de huit tapisseries représentant l’Histoire de Josué. Le paiement devait s’étaler, selon les dispositions du 8 décembre 1544, sur une période de trois ans, et ce grâce aux rentrées de la Chambre des Comptes de Lille. Le 10 décembre, les officiers chargés de la trésorerie paient comptant à Jean Dermoyen la somme de 2 500 livres. Le reste, c’est-à-dire 7 500 livres, était à payer en trois échéances annuelles, la première le 13 octobre 1545. La quittance par laquelle Jean Dermoyen reconnaît avoir reçu, pour la première fois, date du 10 décembre 1544. La réception des tapisseries eut lieu au novembre 1544. L’inventaire de la collection de Charles Quint, en date du 29 novembre 1544, fait déjà mention d’une Histoire de Josué achetée à l’intention de l’empereur par sa sœur, Marie de Hongrie. La deuxième rétribution à Jean Dermoyen pour l'Histoire de Josué a lieu le 28 mars 1545. La facture de paiement par laquelle il reconnaît avoir touché au total 5 000 livres, à cette date, est signée de sa main. Cette fois-ci, Jean Dermoyen appose, outre ses prénom et patronyme, un monogramme dans lequel nous croyons pouvoir lire les lettres majuscules IGM. Celles-ci reflètent de toute évidence les initiales du prénom des deux fondateurs de l’entreprise familiale Dermoyen ou van der Moyen, Jean et Guillaume. Vu que le registre officiel de la corporation des lissiers bruxellois, dans lequel les marques étaient enregistrées, a disparu lors de l’incendie de son siège en 1690, le document de 1545 est un apport précieux pour identifier l’œuvre de Vienne et son auteur. Une note en bas du compte nous apprend en outre que ce paiement le fut par assignation en deux décharges levées sur Claude de la Chapelle le 30 novembre 1545 et sur les fêtes des Pâques en 1546 et 1547. ‘Le paiement à Jean Dermoyen s’échelonna donc de 1544 à 1547. 11 dût y avoir des retards à imputer probablement à des difficultés financières de la cour de Bruxelles A la lumière des instructions de Marie de Hongrie, remises le 1-er juillet 1549 à son trésorier généra], Wolf Haller de Hallerstain, le remboursement de la dette prit plus de temps que prévu. En conséquence de quoi, la régente des Pays-Bas, Marie de Hongrie, décida de dédommager l’atelier Dermoyen. Un don fut ainsi accordé le 1-er juillet 1549 à Jean et Rodrigo Dermoyen. Et le 2 juillet 1549, en paiement extraordinaire ils reçurent des mains de Wolf Haller de Hallerstain une somme supplémentaire de 37 livres, 4 sols et 6 deniers. Il est curieux de constater l'implication de Rodrigo Dermoyen dans cette transaction commerciale avec la cour royale de Bruxelles. Le sigle IGM qui accompagne notre récit n’a jamais été identifié sur base d’un document d’archives précis. Jusqu’à présent on ne pouvait que conjecturer qu’il s’agit d’une marque d'atelier fondé par deux lissiers bruxellois, Jean et Guillaume Dermoyen. Heinrich Gobe! a attribué à tort cette marque à un marchand d’origine vénitienne établi à Bruxelles, Marc Crétif (aussi Cretic, Crété ou de Cretico). Ce dernier réalisa de nombreuses affaires commerciales. La marque IGM a été parfois appliquée de façon inversée, c’est-à-dire en image réfléchie, sur une série de tapisseries flamandes au cours des troisième et quatrième décennies du XVIe siècle, celles des plus prestigieuses tentures bruxelloises. Les lettres IGM figurent aussi sur la tenture Salve Regina, qui fut achetée à Bruxelles par un marchand de Burgos vers 1529-1530 et appartient aujourd’hui à la cathédrale de Palencia, en Espagne. Elles signent également la tapisserie du Triomphe de Pétrarque à Madrid et celle de l'Histoire d’Esther au Museo Nacio- nal de Arte Antiga de Lisbonne. La découverte dans les Archives de Bruxelles du monogramme de Jean et Guillaume Dermoyen permet non seulement de trancher l’épineux problème de l’identification de l’œuvre de Vienne, mais aussi de mieux cerner l’activité de ces représentants de la tapisserie flamande du XVIe siècle. On a récemment suggéré, sans toutefois de preuve décisive, que les douze tapisseries exposées au Louvre et représentant les Chasses dites Maximiliennes ou Chasses de Guise dans la forêt domaniale des ducs de Brabant, pourraient avoir vu le jour dans l’atelier des Dermoyen. Cette suite dessinée entre 1528 et 1532, selon les dires de Karel van Mander par Bernard van Orley pour l’empereur, semble être originale. Depuis que l’on a associé aux Chasses de Maximilien le nom de Guillaume Dermoyen mentionné dans un contrat de 1533. la question se pose évidemment de savoir si la marque appliquée sur les tapisseries du Louvre (l’editio princeps supposée de ce thème) reflète les initiales de ce licier bruxellois. Or le monogramme sur les Chasses de Maximilien présente un W relié par des signes verticaux à un G et flanqué sur la gauche par une lettre majuscule I. Dans l’état actuel de nos connaissances aucun élément ne permet de relier cette marque au nom des lissiers de la famille des Dermoyen. Par contre, nous paraît plausible une identification de ce monogramme avec le nom de Jean Ghieteels (aussi Gheteels, Ghieteets, Cateels et Gattel), proposée à la suite des recherches menées par Paul Alfassa en 1920. Rodrigo Dermoyen fut l’un des fournisseurs principaux du roi de Pologne, Sigismond II Auguste Jagellon (1520-1572). On peut admirer de nos jours cette collection d’une finesse remarquable et d'une richesse exceptionnelle au château royal du Wawel à Cracovie. Les documents relatifs à l'acquisition et la constitution de la collection de Sigismond II Auguste sont extrêmement rares. Quelques sources nous apprennent cependant que le roi de Pologne, dans une lettre du 12 mai 1564, enjoint à Jean Kostka de Stemberk, châtelain de Gdansk et trésorier des terres prussiennes, de payer les arriérés de trois ans de salaire à Rodrigo Dermoyen, au service de la cour polonaise depuis 1561 au moins et habitant alors à Lübeck. Nous savons que ce fils de Guillaume Dermoyen partit pour les Pays Bas en 1564 afin de surveiller le tissage de «cortinae» (tentures) du roi polonais. Il ne tissait donc pas lui- même, mais plaçait des commandes dans des entreprises de tissage. Les documents ne précisent pas davantage les localités visitées par ce courtier de Sigismond II Auguste, ni l’identité des tapisseries apportées des Pays-Bas en Pologne en 1564. Mais cette source importante n'est pas l’unique à nous renseigner sur les achats de Rodrigo Dermoyen pour le roi de Pologne. Un deuxième mandement de Sigismond II Auguste date du 10 août 1566. Le roi charge Jean Kostka de payer à Rodrigo Dermoyen l’importante somme de 1314 florins pour les tapisseries à décor blanc et noir. Or la collection du Wawel, dont l'origine remonte à l’achat des superbes tentures de la Genèse vers 1553 et tissées d’après les cartons de Michel Coxcie de Malines, fut complétée en 1566 par des tentures en grisaille qui pourraient être des tapisseries aux armes de Sigismond II Auguste. Un inventaire dressé en 1573 après la mort du roi révèle qu’elles comptaient 84 pièces. Ces données laissent supposer que l'on fabriquait probablement à Bruxelles des tentures héraldiques à décor blanc et noir. Cette hypothèse s’impose d'autant plus que les rares sources conservées indiquent nettement qu’en 1539 Bernard van Orley participa comme peintre carton- nier à la fabrication d’une suite de six tapisseries commandées par Mencia de Mendoza. Ce travail s'effectua par l’entremise de Marc Crétif dans l’atelier de Guillaume Dermoyen. La mention « una tapiceria blanca y negra » ou « tapizeria de las Muertes » se rapporte aux tapisseries employées pour garnir à partir de 1542 la chapelle de la famille Mendoza à Valence. D’autres peintres bruxellois contemporains décorèrent eux aussi de grandes enseignes et bannières en tissu blanc et noir, avec des armes particulières. Ainsi en est-il du comte de Roggendorff qui commande en 1547 à Jaspar van Conincxloo, surnommé Scernier, une grande enseigne de damas blanc et noir où figurent un cheval enfonçant une barrière avec l’inscription « Au fort le fort » et une croix parsemée de flammes. Jaspar van Conincxloo semble avoir aussi livré d’autres pièces : deux bannières de damas blanc et noir avec les armes du comte de Roggendorff, une cornette de taffetas blanc et noir ornée d'un saint-Christophe et d’une croix rouge également parsemée de flammes. Dans son travail Jaspar van Conincxloo reçut l’aide de trois peintres bruxellois: Gommaert van Orley. descendant du fameux Bernard van Orley. Corneille van Conincxloo appartenant à la famille bien connue des peintres bruxellois van Conincxloo dits Scermer et Marc Imbrecx (Imbrechts). Il semble que certains tapissiers ou marchands de tapisseries, membres de la famille Dermoyen aient émigré à Anvers. C’est le cas notamment de Jean et Rodrigo Dermoyen. Nommés fonctionnaires de la Chambre des Comptes, ils vinrent se fixer de façon définitive à Anvers vers 1548. Or ce sont leurs noms qui reviennent constamment entre 1548 et 1561 dans les acquits du domaine d’Anvers. Rodrigo Dermoyen était vraisemblablement un homme riche lorsqu'il vint à Anvers. Nous savons par des documents qui couvrent une période de 1551 à 1561 qu’il percevait de la Chambre des Comptes du Brabant une rente annuelle de 70 livres gagée sur les revenus du grand tonlieu d’eau d’Anvers. Cette somme lui revenait de l’héritage de son beau-père, Josse van den Hecke. L’épouse de Rodrigo Dermoyen s’appelait en effet Marie van den Hecke et appartenait à la célèbre famille de lissiers bruxellois. Son beau-frère présumé était probablement Léo van den Hecke, chef important d’un atelier de tissage et propriétaire d’un dépôt de tapisseries dans le Pand d’Anvers en 1570. En 1552 Rodrigo Dermoyen était déjà à Anvers un citoyen aisé et respecté. La tapisserie ne constituait cependant qu’une des facettes de son activité commerciale. Il semble posséder en 1552 avec son associé d’Anvers, Pierre Bonfant, d'importantes créances sur Charles Quint, consécutives à un emprunt de 1850 livres sollicité par la cour de Bruxelles pour couvrir les dépenses militaires de l'empereur dans sa guerre contre le roi de France. On le mentionne à l’occasion d'une transaction de soie pour des tapisseries. Peu de temps après nous perdons la trace de son activité à Anvers. Il réapparaît à Lübeck où il poursuit ses fructueuses affaires comme courtier chargé de la commande et de la surveillance du tissage des tapisseries bruxelloises pour le roi Sigismond II Auguste. Sur cette période des années 1560-1561, qui coïncide avec le départ de Rodrigo Dermoyen pour Lübeck, nous voudrions ajouter, à l’appui de renseignements retrouvés dans les acquits du domaine d'Anvers, quelques détails qui élargissent la biographie de Rodrigo. Ce dernier perçut en septembre 1560 la dernière tranche de sa rente annuelle gagée sur les revenus du grand tonlieu d’eau d’Anvers. Et dans une lettre des échevins d’Anvers du 9 juillet 1561, il est question de la vente de cette rente, par l’entremise de Jean de Kempeneer, à un tapissier anversois, Aerdt Spierincx, père de François Spierincx, tapissier lui aussi. De plus dans un acte passé le 1-er juin 1561 devant le bourgmestre de la ville hanséatique de Lübeck, l’épouse de Rodrigo Dermoyen, Marie van den Hecke, donne à Jean de Kempeneer une procuration pour comparaître dans toutes les démarches visant cette transaction commerciale. Toutefois la recette de la vente, conséquence probable d’une créance sur les époux Dermoyen, semble avoir été assignée au nom de Jean de Kempeneer. L'acquéreur de cette rente, Aerdt Spierincx, avait lui aussi de fortes attaches avec Bruxelles. Tout comme son fils François qui jusqu’à son départ pour Delft en 1591, gérait à Anvers depuis un magasin portant l’enseigne «à l’écusson de Bruxelles», les intérçts de divers ateliers bruxellois. Jean de Kempeneer. fils du tapissier Guillaume de Kempeneer, résidait à Anvers en qualité de facteur de son père ou de marchand tapissier.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 4; 255-270
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Posłowie i listy uwierzytelniające Zygmunta Augusta do Habsburgów. Próba ich zestawienia na podstawie zasobów wiedeńskiego Haus-, Hof-, und Staatsarchiv
Sigismund Augustus envoys and letters of credence to the Habsburgs. an attempt to list them on the basis of the sources in the Haus-, Hof- und Staatsarchiv in Vienna
Autorzy:
Polak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348397.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Sigismund Augustus
Habsburgs
letters of credence
royal envoys
Haus-, Hof- und Staatsarchiv in Vienna
Zygmunt August
Habsburgowie
listy uwierzytelniające
posłowie królewscy
Haus-, Hof-, und Staatsarchiv w Wiedniu
Opis:
Wśród dokumentów pozostawionych przez posłów i kancelarię królewską najbardziej wiarygodnym dowodem odbycia poselstwa są listy uwierzytelniające. Zwyczaj ich składania znany jest od czasów starożytnych. Jednak obszerna literatura dotycząca historii XVI-wiecznej dyplomacji nie poświęca tej problematyce większej uwagi. Istotny dla losów Europy Środkowo-Wschodniej był okres panowania Zygmunta Augusta i reorientacja priorytetów polityki zagranicznej. W artykule przedstawiono wiarygodny, oparty na złożonych listach uwierzytelniających, wykaz posłów, którzy reprezentowali interesy Zygmunta Augusta na dworze Habsburgów wiedeńskich. Podczas kwerendy w austriackim Haus-, Hof-, und Staatsarchiv w Wiedniu odnaleziono 45 listów uwierzytelniających z lat 1534–1568.
Among the documents left by royal envoys and the royal chancellery, the most credible evidence of being a part of a legation are the letters of credence. The custom of presenting them has been known since ancient times and it continues to this day. However, the extensive literature concerning the history of diplomacy in the 16th century does not devote much attention to this subject matter. The reign of Sigismund Augustus was a significant period for the fate of Central and Eastern Europe. The epoch when the last male representative of the Jagiellonian dynasty ruled was a time of reorientation of foreign policy priorities in the history of diplomacy of the Polish Crown. Therefore, the article aims to present a credible list of royal envoys, on the basis of the submitted letters of credence, who represented the interests of Sigismund Augustus at the court of the Habsburgs in Vienna. While conducting the research in the Austrian Haus-, Hof- und Staatsarchiv in Vienna, 45 letters of credence dated from between 1534 to 1568 were found.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2023, 75, 2; 241-263
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monachijski portret króla Zygmunta Augusta i uwagi o ikonografii ostatniego Jagiellona
Autorzy:
Petrus, Jerzy Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179345.pdf
Data publikacji:
2021-03-09
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
portrait
Sigismund Augustus
Jagiellonian family
Jagiellonowie
portret
Zygmunt August
Opis:
W zbiorach Bayerische Staatsgemäldesammlungen w Monachium jest przechowywany portret króla Zygmunta Augusta, który po ponad pół wieku poszukiwań przez polskich historyków sztuki został niedawno odnaleziony i zidentyfikowany. Ma on ogromne znaczenie dla ikonografii ostatniego Jagiellona bowiem, jak dotąd, jest jego jedynym znanym malarskim przedstawieniem w całej postaci, powstałym za życia modela. Wizerunek pozostaje w związku z miniaturowym portretem monarchy w popiersiu, dawniej w kolekcji arcyksięcia Ferdynanda II Tyrolskiego w Ambras, obecnie w Münzenkabinett w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum. Oba obrazy, tego samego autora, powstały na polskim dworze tuż przed połową XVI stulecia. Ich twórca był dobrze obeznany ze stosowanymi wówczas we Włoszech i cieszącymi się uznaniem kompozycjami portretowymi. Monachijski obraz trafił do bawarskich zbiorów Wittelsbachów, jak wszystko na to wskazuje, wraz z wyprawą ślubną królewny Anny Katarzyny Konstancji Wazówny, w roku 1642 wydanej za mąż za księcia neuburskiego Filipa Wilhelma. Należał do zespołu wizerunków członków rodziny Jagiellonów, zabranych do Bawarii przez Wazównę, lecz powstał w okolicznościach innych niż pozostałe portrety i jest dziełem o odmiennej genezie artystycznej. Ujawniony w zbiorach monachijskich portret nie tylko w istotny sposób wzbogaca ikonografię ostatniego Jagiellona, lecz ma również znaczenie dla wiedzy o królewskim mecenacie.
The Bayerische Staatsgemäldesammlungen collection in Munich houses a portrait of King Sigismund Augustus, which was recently discovered and identified by Polish art historians following a quest lasting more than half a century. It sheds important light on the iconography of the last Jagiellonian, as it remains to date the only known representation in pictorial form of the model during his lifetime. It is related to a bust portrait miniature of the monarch, formerly found in the collection of Archduke Ferdinand II of Tirol in Ambras, and nowadays on show in the Münzenkabinett in the Kunsthistorisches Museum in Vienna. Both paintings by the same artist were produced at the Polish court just before the mid-16th century. Their creator was well acquainted with the highly regarded compositional techniques used at the time in portraiture in Italy. All the evidence suggests that the Munich painting found its way into the Bavarian Wittelsbach collections as part of the trousseau of Princess Anna Catherine Konstancja Wazówna, who in 1642 married the Neuburian prince Philip Wilhelm. It was included in the collection of portraits of members of the Jagiellonian family, that Wazówna took with her to Bavaria. However, it was painted in circumstances different from other portraits and is a work with a different artistic genesis. This portrait unearthed in the Munich collection not only greatly enriches the existing iconography of the last Jagiellonian, but it also makes a significant contribution to our knowledge of royal patronage.
Źródło:
Artifex Novus; 2020, 4; 24-43
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
List dedykacyjny Mikołaja Radziwiłła jako program ideowy Biblii Brzeskiej. Wokół humanistycznych kontekstów i uwarunkowań studiów biblijnych
Autorzy:
Nastulczyk, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030543.pdf
Data publikacji:
2021-06-06
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Brest Bible
letter of dedication
Sigismund II Augustus
biblical humanism
Biblia Brzeska
Mikołaj Radziwiłł
list dedykacyjny
Zygmunt II August
humanizm biblijny
Opis:
  This paper deals with the ideological programme of the Brest Bible, expressed in the letter of dedication by Mikołaj Radziwiłł, addressed to the Polish King Sigismund II Augustus. The first part is a short introduction to the problem of biblical humanism of the 16th century. The second and third part deal directly with the letter of dedication. The author focuses on the two ancient rulers mentioned in the letter: Ptolemy II Philadelphus (protector of Septuagint) and the Old Testament Josiah (renewer of the Law). A detailed analysis reveals that the categories of biblical humanism, which shaped the description of both kings, were used to create the parenetic role models, which were to persuade the king to personally take care of the Brest Bible. The last part of the paper points to the problem of gradual confessionalization of biblical humanism. The indirect, allusive introduction of the third royal role model (the Old Testament Manasseh, repenting idolator and destroyer of the Temple idol) suggests that according to the letter of dedication, the final consequence of embracing biblical humanism is to become a devoted supporter of the Reformation.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 36-45
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wycisk plakiety z popiersiem ostatniego Jagiellona na oprawie Commentarius brevis rerum in orbe gestarum ze zbiorów dawnej Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie
The embossed plaquette with a bust length portrait of the last Jagiellonian king inserted in the binding of the “Commentarius brevis rerum in orbe gestarum” from the collection of the former Cathedral Library in Gniezno
Autorzy:
Muraszko, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911988.pdf
Data publikacji:
2015-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Sigismund August II
Gniezno Archdiocese Archives
Cathedral Library in Gniezno
bindings
tegumentology (the knowledge about bindings).
Zygmunt II August
Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie
Biblioteka Katedralna w Gnieźnie
oprawy
tegumentologia.
Opis:
Komunikat prezentuje oprawę kolońskiego druku z 1568 roku. Zwierciadło jej dolnej okładziny zdobi wycisk plakiety z popiersiem króla Zygmunta II Augusta. Literatura przedmiotu podaje kilka przykładów egzemplarzy opraw ozdobionych być może za pomocą tego samego narzędzia introligatorskiego.
The communique presents the binding of a printed book published in Cologne in 1568. The lower part of the cover vignette of the book is embellished with a bust of Sigismund August II of Poland embossed in the binding. It should be added at this point that the relevant literature of the subject includes a number of examples of bindings decorated with ornaments that might have been embossed by the same binding device.
Źródło:
Biblioteka; 2015, 19(28); 195-202
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ polityki monarchów polskich na ustrój Gdańska w latach 1454–1793
Impact of the policy of Polish monarchs on the political system of Gdańsk in 1454–1793
Autorzy:
Maciejewski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533107.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Gdańsk
Royal Prussia
Polska
Baltic sea
Polish Kings (Casimir the Jagiellonian/ Kazimierz Jagiellończyk, Sigismund the old/Zygmunt Stary, Steven Bathory/Stefan Batory, Jan/ John III Sobieski, August III)
burgrave
council
town council (bench)
Third Order
maritime policy
Prusy Królewskie
Polska
Bałtyk
monarchowie polscy (Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt Stary, Stefan Batory, Jan III Sobieski, August III)
burgrabia
rada
ława
Trzeci Ordynek
polityka morska
Opis:
The Polish–Pomeranian sovereignty over Gdańsk continued for 338 years (970–1308) and purely Polish for 339 years (1454–1793), which corresponds to the total of 677 years, while that of the Teutonic Order and Prussia (1308–1454; 1793–1807; 1813–1918) – only to 265 years. The thirteen-years’ war continued from 1454 to 1466. Its result on the one hand was the establishment of Royal Prussia, dependent on Poland, and on the other – the granting of four great privileges (in 1454–1457) by King Casimir the Jagiellon (Kazimierz Jagiellończyk) to Gdańsk. They awarded the city with broad territorial, court and legal, trade and customs, maritime, and minting autonomy, with only limited duties towards the sovereign kings of Poland. In the 16th century, controversies between the governing patriciate and the commons started in Gdańsk around 1517. An end was put to them in 1526 by King Sigismund the Old (Zygmunt Stary), who issued Constitutiones Sigismundi that generally brought back the old political system of Gdańsk, albeit altered by the setting up of the Third Order being a representation of the commons. In the 17th century, King John (Jan) III Sobieski interfered with the political system of Gdańsk, issuing two decrees in 1678. They reinforced the rights of the monarch in the city and the position of the Third Order. The political system of Gdańsk was reformed again in mid-18th century, by King August III who in 1750 issued a declaration and a statute expanding the rights of the king in the city, and reinforcing the position of the Third Order and changing the principles of its nomination. Finally, plenty of administrative, organisational, economic, and financial questions were revised.
Podległość polsko-pomorska Gdańska trwałą 338 lat (970–1308), a całkowicie polska 339 lat (1454–1793), łącznie więc 677 lat, gdy tymczasem krzyżacko-pruska (1308–1454; 1793–1807; 1813–1918), zaledwie 265 lat. W latach 1454–1466 toczyła się wojna trzynastoletnia, której efektem było z jednej strony utworzenie zależnych od Polski Prus Królewskich, zaś z drugiej obdarzenie Gdańska przez króla Kazimierza Jagiellończyka czterema wielkimi przywilejami z lat 1454–1457, dających miastu szeroką autonomię: terytorialną, prawno-sądową, handlowo-celną, morską oraz menniczą, przy niewielkich tylko powinnościach zwierzchnich królów polskich. W XVI w., począwszy od 1517 r., zaczęły się w Gdańsku spory między rządzącym patrycjatem a pospólstwem. Zakończył je w 1526 r. Zygmunt Stary wydając Constitutiones Sigismundi, przywracające generalnie stary ustrój Gdańska, jakkolwiek zmieniony przez utworzenie Trzeciego Ordynku, będącego reprezentacja pospólstwa. W XVII w. w sprawy ustroju Gdańska zaingerował Jan III Sobieski, wydając w 1678 r. dwa dekrety wzmacniające prawa monarsze w mieście oraz pozycję Trzeciego Ordynku. Natomiast w połowie XVIII w. ustrój Gdańska zreformował August III, wydając w 1750 r. deklarację i ordynację rozszerzające prawa króla w mieście, a nadto wzmacniające pozycję Trzeciego Ordynku oraz zmieniające zasady jego osobowej obsady. Wreszcie też dokonano rewizji wielu kwestii administracyjno-organizacyjnych, gospodarczych czy też finansowych.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 49-60
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kasper Sadłocha Niżeński herbu Korczak jako inwestor, dostawca budowlany i królewski praefectus fabricae
Kasper Sadłocha Niżeński Bearing the Korczak Coat of Arms as Investor, Construction Supplier, and Royal Praefectus Fabricae
Autorzy:
Lasek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16013073.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Kasper Sadłocha Niżeński
wieża mieszkalna
król Zygmunt August
królewski praefectus fabricae
tower
Sigismund Augustus
royal praefectus fabricae
Opis:
Postać Kaspra Sadłochy Niżeńskiego pozostawała dotąd na marginesie zainteresowań badaczy architektury Warszawy XVI w. Tymczasem aktywność publiczna tego człowieka w dużej mierze związana była właśnie z architekturą, a skala i zakres powierzanych mu przedsięwzięć pozwalają sądzić, że był osobą doskonale zorientowaną w realiach ówczesnych inwestycji budowlanych. Co więcej, prócz nadzoru i realizacji królewskich przedsięwzięć Sadłocha konsekwentnie realizował także własne. Informacje o jego siedzibach dostarczają wiele wiadomości zarówno o horyzontach umysłowych Sadłochy, jak też o aspiracjach i działalności inwestycyjnej ówczesnych przedstawicieli stanu szlacheckiego. Kasper pochodził z Małopolski, a na świat przyszedł w Osieku w ziemi sandomierskiej. Pieczętował się herbem Korczak, jednocześnie przez większość życia pisał się z Osieka, był więc przedstawicielem szlachty miejskiej. Swoją karierę rozpoczął na dworze Bony, by po śmierci królowej związać się z jej synem, Zygmuntem Augustem. Z jego rozkazu Sadłocha od 1568 roku zarządzał budową pierwszego stałego mostu na Wiśle w Warszawie (we współpracy ze starostą warszawskim Zygmuntem Wolskim), zaś od 1569 również rozbudową zamku warszawskiego. Pod koniec życia króla był wzmiankowany jako jego sekretarz. Działalność publiczna Sadłochy stawia go w rzędzie najciekawszych postaci ówczesnego Królestwa Polskiego. Dobrze zachowany, skrupulatnie prowadzony rejestr wydatków warszawskiego kanonika i sekretarza królewskiego pozostaje niezwykle ważnym źródłem, umożliwiającym szczegółowe zapoznanie się z funkcjonowaniem dużej, królewskiej inwestycji z ostatniej ćwierci XVI wieku od jej zaplecza organizacyjnego i materiałowego. Słabo poznanym zagadnieniem były np. kwestie związane ze sprowadzeniem odpowiedniego budulca oraz zapewnieniem wykwalifikowanych robotników do jego obróbki. Istotne są także dane na temat składu narodowościowego ekipy budowlanej oraz sposobu, w jaki Sadłocha tym zespołem zarządzał (tu interesujące wydają się zwłaszcza kwestie opieki zdrowotnej, wypłacanych zapomóg czy nagród). Casus Sadłochy umożliwia także badania nad mentalnością i upodobaniami niedocenianej i słabo dotychczas rozpoznanej grupy społecznej, czyli szlachty miejskiej. Ambitny kanonik konsekwentnie realizował marzenie o własnej, najlepiej położonej extra muros siedzibie, przy czym przynajmniej jedna z realizacji Sadłochy, przyjęła znamienną formę wieży. Relikty opisywanej budowli są wciąż czytelne w piwnicach wschodniego skrzydła gmachu dawnego Towarzystwa Dobroczynności, stanowiącego obecnie siedzibę Caritas Archidiecezji Warszawskiej (ul. Karkowskie Przedmieście 62). Jak widać, ów syn rajcy z Osieka miał aspiracje zbliżone do osób z kręgu elity władzy Królestwa. W tym kontekście działalność publiczna Sadłochy stanowi ważny przyczynek do badań nad rolą kulturotwórczą środowiska sekretarzy królewskich Wprawdzie trudno zaliczyć Sadłochę do ówczesnej ścisłej elity władzy, jednocześnie jednak jego działalność budowlana, opieka nad szkołą kolegiacką czy wspieranie szpitali warszawskich potwierdzają spostrzeżenia o środowisku kancelarii monarszej jako swoistej elicie kulturalnej kraju. Odmienny od większości sekretarzy królewskich był jedynie gust kanonika Sadłochy jeśli chodzi o architekturę. Zamiast „na sposób włoski” budować wille czy kaplice kopułowe wolał on zrealizować wieżę mieszkalną – tradycyjny, sięgający korzeniami XV stulecia model siedziby rycerskiej.  
The figure of Kasper Sadłocha Niżeński until now has remained on the margin of the interests of researchers into 16th-century Warsaw architecture. Meanwhile, his public activity was to a great extent related precisely to architecture, while the scale and extent of the projects he was assigned allow to think that he was really very well-updated on the realities of construction projects of the period. What is more, apart from the supervision and implementation of the King’s  building undertakings, Sadłocha was also consistently involved in implementing his own projects. Information on his seats provide much knowledge of both intellectual horizons of Sadłocha and his aspirations, and the investment projects of the then nobility. From Lesser Poland, Kasper was born in Osiek, in the Sandomierz Region. He bore the Korczak coat of arms, and throughout most of his life he would write of himself as ‘of Osiek’, he was thus a representative of town gentry. He began his career at the court of Queen Bona, to later, following her death, affiliate himself with her son Sigismund Augustus.  It was on the latter’s order that as of 1568 Sadłocha supervised the construction of the first permanent bridge on the Wisła in Warszawa (in cooperation with Warszawa Starost Zygmunt Wolski), while as of 1569 also the extension of the Warszawa Castle. By the end of the King’s life he was referred to as his Secretary. Sadłocha’s public activity places him among the most intriguing individuals of the then Kingdom of Poland. A well-preserved, meticulously kept register of expenses of the Warszawa Canon and Royal Secretary, continues to serve as a precious source providing details of the operations of a royal major investment from the last quarter of the 16th century as seen from organizational and material background. For instance, what has not been sufficiently investigated is the issue of supplying adequate building materials and securing qualified workforce for their treatment. Essential information is also that on the national composition of the building team as well as the means Sadłocha used to run this team  (particularly interesting in this respect seem the issues of healthcare, paid out, aid or prizes).  Moreover, Sadłocha’s case allows to investigate mentality and predilections of the underestimated and as yet not thoroughly identified social group, namely urban nobility. The ambitious Canon was consistent while implementing his dream of having his own, preferably extra muros seat; interestingly, at least one of Sadłocha’s projects was in a peculiar form of the tower. The relics of the described building are still clearly visible in the cellars of the eastern wing of the former Charity Society’s edifice, today part of the Warsaw Archdiocese Caritas at 62 Krakowskie Przedmieście Street. As can be seen, the son of the Osiek Councillor boasted aspirations close to those from the elite of the ruling circles in the Kingdom. In this context the public activity of Sadłocha is an important contribution to the research into the culture-forming role played by royal secretaries. Although it is not possible to rank Sadłocha among the then ruling elite, his construction activity, care of the Collegiate school, or support provided to Warsaw hospitals confirm the observation that the circle of Royal Chancellery people constituted a cultural elite in their country. However, what distinguished Canon Sadłocha was his taste in architecture. Instead of following the ‘Italian manner’ when constructing villas or domed chapels, he preferred to raise a residential tower: a traditional model of a knight’s residence well rooted in the 15th century.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 1; 79-101
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cynowe sarkofagi Zygmunta Augusta i Anny Jagiellonki. Konserwacja i restauracja, historia, wymowa ideowa
Tin sarcophagi of Sigismund Augustus and Anna Jagiellon. Conservation and restoration, history, ideological meaning
Autorzy:
Kolendo-Korczak, Katarzyna
Trzos, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927168.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
sarkofagi cynowe
konserwacja i restauracja
Groby Królewskie na Wawelu
Gdańsk
Zygmunt II August
Anna Jagiellonka
sztuka sepulkralna
program ideowy i heraldyczny
tin sarcophagi
conservation and restoration
Wawel Royal Tombs
Sigismund II Augustus
Anna Jagiellon
sepulchral art
ideological and heraldic program
Opis:
Znajdujące się w kryptach katedry na Wawelu metalowe sarkofagi królewskie to nie tylko wysokiej klasy dzieła sztuki o interesującym programie ideowym, ale także zabytki o ogromnej wartości historycznej. Prowadzony od 2015 r. program konserwacji i restauracji monarszych trumien jest okazją do ponownych studiów nad tymi obiektami. Artykuł prezentuje przeprowadzone w 2016 r. prace konserwatorskie i restauracyjne przy cynowych sarkofagach Zygmunta Augusta i Anny Jagiellonki, koncentrując się na dokonanych podczas tych zabiegów rekonstrukcjach oraz zastosowanych przez konserwatorów nowatorskich, autorskich rozwiązaniach konstrukcyjnych. Przedstawiono również historię obu zabytków, dokonywane przez lata przekształcenia i naprawy. Prezentacji badań towarzyszy próba uzupełnienia, m.in. o program heraldyczny, odczytanego przez Barbarę Tuchołkę-Włodarską programu ikonograficznego sarkofagu Zygmunta Augusta oraz przedstawienie po raz pierwszy treści ideowych sarkofagu Anny Jagiellonki.
The metal royal sarcophagi located in the Wawel Cathedral crypts are not only high-class works of art with an interesting ideological program, but also monuments of great historical value. Program of conservation and restoration of the royal coffins, initiated in 2015, is an opportunity to re-examine these objects. The article presents conservation and restoration works carried out in 2016 at the tin sarcophagi of Sigismund Augustus and Anna Jagiellon, focusing on the reconstructions performed during these works and the innovative, original construction solutions applied by conservators. It also discusses the history of both monuments, their transformation and repairs made over the years. The research presentation is accompanied by an attempt to supplement the iconographic program of Sigismund Augustus’ sarcophagus, deciphered by Barbara Tuchołka-Włodarska, with, inter alia, a heraldic program, and the first-ever explanation of ideological content of Anna Jagiellon’s sarcophagus.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2018, 2; 61-106
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia Lubelska a problem rywalizacji o przywództwo w elicie politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego
The Union of Lublin and the problem of competition for leadership within the political elite of the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:
Kempa, Tomasz
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/16648085.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Union of Lublin
magnates
elite of the Grand Duchy of Lithuania
Sigismund II Augustus
Unia lubelska
magnateria
elita Wielkiego Księstwa Litewskiego
Zygmunt II August
Opis:
The paper presents the problem of power struggle among the leading Lithuanian magnates in the context of the preparation and conclusion of the Union of the Grand Duchy of Lithuania with the Crown of Poland in 1569. Three centres contended to play a major role in Lithuanian policy before the Union of Lublin: The Radziwiłłs, with their undisputed leader – Chancellor, and Voivode of Vilnius, Mikołaj known as “the Red”; the Chodkiewicz family, among whom the starost of Samogitia, Jan Chodkiewicz, grew to be the most active figure even before the Sejm in Lublin; and a representative of Orthodox Church adherents, Knyaz [prince] Jerzy Olelkowicz Słucki, who did not hold any prestigious offices. The aspirations of Prince Słucki stemmed from the fact that he was the closest relative of Sigismund II Augustus, the last representative of Jagiellonian dynasty on the Polish-Lithuanian throne. While Radziwiłł “the Red” was against the new, stricter union with Poland, the other two magnates opposed him, supporting the idea of a new union. Since the King supported the project of further political rapprochement between Poland and Lithuania since the Sejm of 1562/63, the support for the union brought Chodkiewicz a number of promotions and royal endowments in the 1560s (all the more so as the monarch wanted to pit the Chodkiewicz family against the Radziwiłłs, who were all-powerful in Lithuania at that time). Jan Chodkiewicz was also able to take advantage of the obstruction that “Red” used during the Lublin Sejm (when he forced the Lithuanians to secretly leave Lublin), and it was ultimately he who played a major role in completing negotiations on the union and signing the new union in 1569. Although “Red” did not return to Lublin to finalise the union deliberations, he quickly regained the King’s trust. He was supported by the younger generation of the Radziwiłłs, including his son Krzysztof and his nephew Mikołaj Krzysztof, who had sworn an oath of union in Lublin. Prince Słucki’s plan, on the other hand, failed completely. Słucki, as a result of his absence from the Sejm in Lublin due to illness, lost his chance to gain an exceptional position in the new Senate (as the king’s closest relative). The Union of Lublin did not change the balance of power in Lithuania. Mikołaj “the Red” Radziwiłł and Jan Chodkiewicz remained the most influential Lithuanian magnates in the following years.
Źródło:
Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 140-161
9788395630255
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewel (Tallinn) w planach Zygmunta Augusta
Reval (Tallinn) city in plans Sigismund Augustus
Autorzy:
Jeziorski, Paweł A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1064751.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Rewel
Tallin
Zygmunt August
Reval
Tallinn
Sigismund Augustus
Opis:
Reval city (modern Tallinn) in the middle of the 16th c. was one of the largest cities of Livonia. This important seaport, which played a key role in the Hanseatic trade with Russia, consisted of a strongly fortified city and castle. After invasion of the army of Ivan the Terrible into Livonia in 1558, the residents of Reval – facing the weakness of the Livonian Order – quickly felt the threat of a violent aggressor. Looking for help from neighboring countries, the authorities of Reval turned to Sweden and Denmark for help but were not granted any support. The situation changed when in the Livonian conflict became involved King Sigismund Augustus, who strived to rule the whole Livonian lands. He appreciated the importance of Reval city as the most important port on the northern Livonia, enabling rapid delivery of food, weapons and soldiers for fighting. Involved in the diplomatic game Sigismund Augustus missed most convenient moment to get control over Reval city. The moment was seized by the new king of Sweden, Erik XIV Vasa, who in 1561, conquered Reval and a portion of Harrien (Harju) and Wierland (Virumaa). Action taken by Sigismund Augustus, to get control over Reval, did not bring the expected results, also due to the reluctance of the authorities and inhabitants of the city to pass under the rule of Lithuania. Struggling with financial problems Polish king ultimately failed to recover Reval through diplomatic negotiations (Szczecin Congress in 1570), as well as, by force. The loss of Reval city and acceptance of the Swedish rule over a large part of the Estonia must be regarded as one of the most important errors of King Sigismund Augustus, resulting in the loss of the greater part of the Livonian lands.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2014, 21; 23-49
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies