Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "SCS" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Ocena wpływu zmian użytkowania terenu na odpływy wezbraniowe przy użyciu metody SCS-CS
Estimation of influence of land use changes on flood outflows using the SCS-CN method
Autorzy:
Miler, A. T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819275.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
odpływy wezbraniowe
metoda SCS-CN
zlewnia
Opis:
Estimation of influence of land use changes to flood outflows from areas of the Roztocze Srodkowe and of the Krajenskie Lakeland were worked out basing on SCS-CN method. This method permits calculation from total rainfall a direct runoff as equivalent to effective rainfall. The original SCS-CN method in principle was worked out for catchments of cultivated areas. Present paper is focused on the idea of adaptation original method to forest conditions. The main parameter of this method - CN is a function e.g. of land use. The empirical values of parameter CNemp were calculated basing on hydro-meteorological data of flood outflows at representative catchments. The dependence between empirical value of parameter CNemp and his equivalent's value from original method is a basis idea of adaptation method SCS-CN to characteristics of investigated catchment. In consequence it gives then possibility to prognoses how the change of land use, e.g. forest stand reconstruction, afforestation, deforestation, change of field culture, significant change in infrastructure etc., will influence to flood outflows (change to water retention) at a representative areas (a quasi-homogeneous in relation to investigated catchment). The first analyzed catchment of the Krynica River (area 19.1 km(2), afforestation 49.3%) is representative for the,Tomaszow Lubelski Forest Division and quasi-representative to the Roztocze Srodkowe (Poland). The area of catchment is situated within the following units: macroregion - Roztocze, mesoregion - Roztocze Srodkowe; this area belong to IV Mazowiecko-Podlaska Land. On area of the Tomaszow Lubelski Forest Division predominate the rusty soils (42.65%) as well as the brown soils (26.51%). Associations of beech forests and oak-hornbeam forests predominate. Pine is the dominant species, covering 55.37% forested area, beech is found at 19.70%, oak at 11.07%, alder at 3.49%, fir at 3.24%, hornbeam at 1.73%, birch at 2.14% and larch at 1.19%, while other species constitute a highly valuable admixture in the biocenosis. On area of investigated catchment granulometric composition is following: loose sand 70%, loamy sand 15% and loamy sand on loamy gravel 15%. Average daily specific discharge (in investigation period 2009-2010) was on level 3.4 [1.s-1.km -2], and maximum to minimum suitably 17.2 to 1.0[1.s-1.km -2]. The second analyzed catchment of the river no. 17-86-1 is located in the III Wielkopolsko-Pomorska Land, the Two Krajenskie Lakeland District, the Wysoczyzna Krajenska mesoregion (Poland). The investigated catchment cover the area of 182.26ha; 174.02ha - 95% covered by forests, and 8.24ha - 5% arable land and meadows. The dominant soils are rusty soils (about 86% of catchment area) and similar. The dominant forest habitat types are: fresh coniferous forest (sign Bsw - in Polish standards) and fresh mixed coniferous forest (BMsw) - about 90% of catchment afforestetion area. Main species at afforestation area is ordinary pine (Pinus sylvestris L.) (93% of forest area). Average daily specific discharge (in investigation period 2004-2006) was on level 6.4[1.s-1.km -2], and minimum to maximum suitably 2.5 to 25.5[1.s-1.km -2]. The calculation were conducted using data of measuring rainy flood waves. The values of CNemp ware a base for introducing scenarios how changes of land use at investigation catchments are influencing to flood outflows (changing water retention).
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 512-524
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Otrzymywanie i charakterystyka nanoproszków Y3Al5O12 syntezowanych na drodze reakcji spaleniowej inicjowanej promieniowaniem mikrofalowym
Fabrication and properties of Y3Al5O12 nanopowders obtained by microwave induced solution combustion synthesis
Autorzy:
Gizowska, M.
Kobus, I.
Perkowski, K.
Zalewska, M.
Konopka, G.
Witosławska, I.
Osuchowski, M.
Jakubiak, K.
Witek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169165.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
synteza spaleniowa
nanoproszek YAG
SCS inicjowana promieniowaniem mikrofalowym
solution combustion synthesis
YAG nanopowder
microwave induced SCS
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki otrzymywania ceramicznego proszku granatu itrowo-glinowego (YAG) metodą spaleniową. W metodzie spaleniowej wykorzystuje się wysokoenergetyczną reakcję pomiędzy azotanami metali, a substancją redukującą. W przedstawionych badaniach jako substancje redukujące zastosowano glicynę i mocznik. Na podstawie danych termodynamicznych oszacowano, że temperatura płomienia powstającego podczas reakcji egzotermicznej będzie wynosić powyżej 1000°C, co powinno zapewnić dobre wykrystalizowanie ziaren YAG. Wykonano syntezy spaleniowe z użyciem mocznika i glicyny dodawanych w ilościach stechiometrycznych i zanalizowano produkty reakcji. Otrzymany przy obecności glicyny amorficzny półprodukt dopiero po wygrzaniu w temperaturze 1000°C przechodzi w fazę YAG. Tak otrzymany proszek ceramiczny ma postać aglomeratów cząstek o średnicy ok. 50 nm. Natomiast korzystając z mocznika otrzymano proszek, którego główną fazą jest YAG. Tak otrzymany proszek ceramiczny charakteryzuje się cząstkami o średnicy ok. 100 nm występującymi w postaci aglomeratów o porowatości wewnętrznej.
The paper presents results of combustion method utilization for yttrium aluminum garnet (YAG) ceramic powder fabrication. The combustion method is based on the high energy reaction between the metal nitrates and reducing agent. In this study, glycine and urea were used as the reducing substances. On the basis of the thermodynamic data, the temperature of the flame generated during the exothermic reaction was estimated, at above 1000°C. In this conditions YAG grains should crystallize. Combustion synthesis was performed using urea and glycine in stoichiometric quantities. After synthesis the reaction products were analyzed. Reaction with glycine lead to an amorphous product which was transformed to YAG phase after annealing at temperature of 1000°C. The obtained ceramic powder occurs in the form of agglomerates of particles having a diameter approx. 50 nm. In contrast, use of urea gives a powder which main phase is the YAG. The obtained ceramic powder is characterized by particles having a diameter of approx. 100 nm present in the form of agglomerates with internal porosity.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2016, R. 67, nr 5, 5; 23-26
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utilization of the post – filtration lye from the soda-chlorine-saltpetre method of soda production
Autorzy:
Drużyński, S.
Trypuć, M.
Kiełkowska, U.
Mazurek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/779817.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
metoda SCS
podwójna wymienna
azotan amonu i metawanadan amonu
SCS method
double exchange
ammonium nitrate and ammonium metavanadate
Opis:
The optimal conditions were determined for the precipitation of ammonium metavanadate from the solutions of ammonium nitrate with the use of sodium metavanadate. The experiments were performed with the molar ratio of salts NH4NO3:NaVO3 1.5:1 at temperatures 293, 303, 313 and 323 K. Based on the obtained results, the optimal time of the process was determined as 5 h at 293–303K. Under these conditions, the achieved yield of the precipitation process was ~98.7%, while the contents of the vanadium salts in the post – filtration solution was ~0.02%.
Źródło:
Polish Journal of Chemical Technology; 2011, 13, 4; 53-56
1509-8117
1899-4741
Pojawia się w:
Polish Journal of Chemical Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura użytkowania ziemi w dorzeczu Dzierżąznej - charakterystyka i aspekty hydrologiczne zagospodarowania zlewni
The structure of land use of the Dzierżązna drainage basin - its characteristics and hydrological effects
Autorzy:
Krysiak, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945389.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
zlewnia Dierżąznej
użytkowanie ziemi
zagospodarowanie terenu
metoda SCS
kartowanie terenu
Opis:
The Dzierżązna and Ciosenka (Dzierżązna's tributary) drainage basins are characterised by significant variety of land use forms. The southern part of the basin has large proportion of build-up areas, with single-family and single-storey housing prevailing on the outskirts o[ Zgierz. The morphologically diversified Smardzew level is dominated by forest. North of the forest, where more fertile brown soils spread, agricultural land dominates. The middle part of the study area, between Lućmierz and Emilia and Kolonia Jeżewo, with large proportions of aeolian and glaciof1uvial sand, is covered by [orest and agricultural land. Recreational use o[ the forest, with many allotment gardens, is typical [or this area. Also extensive wastelands found here confirm little productivity potential of the sandy soils. The northern part of the basin has a mixed arable-meadow-forest land use, resulting from large diversity of edaphic and moisture conditions. The map of forms and directions of land use at a scale of 1:10 000 based on fieldwork carried out in July 1998 (Fig. l) has enabled to recognise the present state of management o[ the area and processes typical for the suburban area o[ Łódź. The detailed picture o[ land use can serve as a basis for estimation of CN parameter and for evaluation of potential retention of the Dzierżązna drainage basin with the SCS method.
W artykule zamieszczono i opisano mapę form i kierunków użytkowania ziemi w zlewni Dzicrżąznej, wykonaną na podstawie kartowania terenowego przeprowadzonego w lipcu 1998 r. oraz przedstawiono aspekty hydrologicme wynikające z aktualnego zagospodarowania terenu badań.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2000, 5
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The use of asymptotic functions for determining empirical values of CN parameter in selected catchments of variable land cover
Autorzy:
Wałęga, A.
Młyński, D.
Wachulec, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178616.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
direct runoff
standard behavior
2-CN model
SCS-CN method
Opis:
The aim of the study was to assess the applicability of asymptotic functions for determining the value of CN parameter as a function of precipitation depth in mountain and upland catchments. The analyses were carried out in two catchments: the Rudawa, left tributary of the Vistula, and the Kamienica, right tributary of the Dunajec. The input material included data on precipitation and flows for a multi-year period 1980-2012, obtained from IMGW PIB in Warsaw. Two models were used to determine empirical values of CNobs parameter as a function of precipitation depth: standard Hawkins model and 2-CN model allowing for a heterogeneous nature of a catchment area. The study analyses confirmed that asymptotic functions properly described P-CNobs relationship for the entire range of precipitation variability. In the case of high rainfalls, CNobs remained above or below the commonly accepted average antecedent moisture conditions AMCII. The study calculations indicated that the runoff amount calculated according to the original SCS-CN method might be underestimated, and this could adversely affect the values of design flows required for the design of hydraulic engineering projects. In catchments with heterogeneous land cover, the results of CNobs were more accurate when 2-CN model was used instead of the standard Hawkins model. 2-CN model is more precise in accounting for differences in runoff formation depending on retention capacity of the substrate. It was also demonstrated that the commonly accepted initial abstraction coefficient λ = 0.20 yielded too big initial loss of precipitation in the analyzed catchments and, therefore, the computed direct runoff was underestimated. The best results were obtained for λ = 0.05.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2017, 39, 4; 111-120
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gis-based approach to estimate surface runoff in small catchments: a case study
Autorzy:
Vojtek, Matej
Vojteková, Jana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1052826.pdf
Data publikacji:
2016-09-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
surface runoff
GIS
SCS runoff curve number method
land use
small catchment
Opis:
The issue of surface runoff assessment is one of the important and relevant topics of hydrological as well as geographical research. The aim of the paper is therefore to estimate and assess surface runoff on the example of Vyčoma catchment which is located in the Western Slovakia. For this purpose, SCS runoff curve number method, modeling in GIS and remote sensing were used. An important task was the creation of a digital elevation model (DEM), which enters the surface runoff modeling and affects its accuracy. Great attention was paid to the spatial interpretation of land use categories applying aerial imagery from 2013 and hydrological soil groups as well as calculation of maximum daily rainfall with N-year return periods as partial tasks in estimating surface runoff. From the methodological point of view, the importance of the paper can be seen in the use of a simple GIS-based approach to assess the surface runoff conditions in a small catchment.
Źródło:
Quaestiones Geographicae; 2016, 35, 3; 97-116
0137-477X
2081-6383
Pojawia się w:
Quaestiones Geographicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prediction of flood hydrograph using the modified Cunge-Muskingum method in an ungauged basin: a case study in the Kulsi River basin, India
Autorzy:
Bharali, Biswadeep
Misra, Utpal Kumar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2014154.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
hydrologic flood routing
SCS-CN
Cunge-Muskingum method
non-prismatic channel
ungauged basin
Opis:
The Cunge-Muskingum routing model is one of the most popular and widely used models for hydrologic channel flood routing. The application of Cunge-Muskingum model to an ungauged basin is hindered by the lack of hydro-meteorological data. In the present study, a method is proposed to predict the outflow hydrograph of an ungauged basin as a solution to this problem. The Cunge-Muskingum method is modified, considering the non-prismatic complex natural channel. The Soil Conservation Service Curve Number rainfall-runoff model is employed to obtain the inflow and lateral inflow hydrographs of the ungauged basins, and the Modified Cunge-Muskingum model is employed to anticipate the flood hydrograph at the outlet of the ungauged basin. The proposed approach is employed to the Kulsi River Basin, India, hypothetically treated as an ungauged basin, and the results are compared with the observed data at the outlet of the basin. The performance of the model is evaluated based on RMSE (50.34 m3/s), peak flow error (39.73%), peak flow time error (-3.44%), total volume error (7.36%), relative error (7.36%), mean absolute error (33.5%), correlation coefficient (0.785), coefficient of efficiency (0.59) and Kling-Gupta efficiency (0.66).The results reveal that the proposed Modified Cunge-Muskingum model is an efficient predictor of the flood hydrograph at the outlet of the ungauged basin.
Źródło:
Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications; 2021, 9, 1-2; 1-22
2299-3835
2353-5652
Pojawia się w:
Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of Retention Potential Changes as an Element of Suburbanization Monitoring on Example of an Ungauged Catchment in Poznań Metropolitan Area (Poland)
Ocena zmina potencjału retencyjnego jako element monitoringu suburbanizacji na przykładzie niekontrolowanej zlewni w Poznański Obszarze Metropolitalnym (Polska)
Autorzy:
Mrozik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817958.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
retention potential
Poznań Metropolitan Area
suburbanization monitoring
SCS-CN method
ungauged catchment
planning in water resources management
potencjał retencyjny
Poznański Obszar Metropolitalny
monitoring suburbanizacji
metoda SCS-CN
zlewnia niekontrolowana
monitoring
planowanie w gospodarowaniu wodami
Opis:
The development of the cities results in significant changes in land use and functional connections between urban and rural areas. The changing relations between the use of urban and rural areas lead to changes in the quality of the inhabitants’ lives, of the environment and ecosystem services, including water resources. Those changes are the most visible in peri-urban areas. Different scenarios of the development of urbanized areas in Europe based on the IPCC assumptions indicate their further expansion at 0,4-0,7% per year which is over 10 times higher score than any other land use. This means that the intensity of this process will be particularly visible in peri-urban areas, including considerable areas of Poland. The observed intensive transformations of arable lands into built-up and urbanized areas make one think about the influence of suburbanization on water management, especially in the context of extreme phenomena, out of which the most afflictive over the two last decades were floods in 1997, 2011 and 2010. Monitoring the process of suburbanization gains importance in the context of its influence on water management in the river catchment which, according to the IWRM principle, a basic planning unit are in water management planning. The objective of this paper was evaluation of the possibility of using the SCS-CN method as an element of monitoring process of suburbanization through sizing the changes in the in water retention potential of ungauged catchments on peri-urban areas of metropolitan areas. Detailed analyses were carried out based on the Skorzynka river catchment located within the rural communes of Dopiewo, Tarnowo Podgórne and the city of Poznań which are the nucleus of Poznan Metropolitan Area (PMA) (currently defined as the voivodeship urban functional area of Poznań). Altogether, according to the delimitation proposed by the regional planning office Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego (WBPP), PMA comprises 45 communes together with Poznań (including 10 cities – centres of district and 15 other small cities). To the assessment of potential water retention and effective precipitation the SCS-CN method was used. The changes in land use were estimated on the basis of a topographic map from 1998 at a 1:10 000 scale and the Urban Atlas based on satellite photographs from SPOT 5 satellite on the ground resolution of 2.5 m from 2007. Data on soil were obtained from soil and agricultural maps at a 1:25 000 scale performed by Institute of Soil Science and Plant Cultivation (IUNG) in Puławy. All analyses were performed using ArcGIS 10.0 software by ESRI. The information about precipitation based on the data from the climatic station of Poznań Ławica Thanks to using the SCS-CN method a 20% decrease of potential water retention (99 to 80mm) in the 11-years period for Skórzynka catchment in average antecedent moisture conditions (AMC II) has been demonstrated. Also, a 17% increase of effective precipitation (35 to 41 mm) calculated for extreme rainfall event observed on 17/08/2010 was shown. The conducted analyses allow to conclude that the SCS-CN method is a useful and desirable tool used to monitor the process of suburbanization in ungauged catchments located within metropolitan areas in order to assess the changes of potential water retention. The obtained data may be a decision criterion for local authorities in the proper creation of spatial policy, especially in the sphere of water resources management and preventing local floods and droughts.
Rozwój miast skutkuje znacznymi zmianami użytkowania terenu i powiązań funkcjonalnych pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi. Zmieniające się relacje pomiędzy użytkowaniem obszarów miejskich i wiejskich prowadzą do zmian jakości życia mieszkańców, środowiska i świadczeń ekosystemów, w tym zasobów wodnych. Zmiany te są najbardziej widoczne na obszarach podmiejskich. Różne scenariusze rozwoju obszarów zurbanizowanych w Europie oparte na założeniach IPCC wskazują niezależnie na ich dalszą ekspansję w granicach 0,4-0,7% rocznie, co jest wynikiem ponad dziesięciokrotnie wyższym niż rozwój jakichkolwiek innych typów użytkowania. Oznacza to, że nasilenie tego procesu będzie szczególnie widoczne na obszarach podmiejskich, w tym na znacznych obszarach Polski. Obserwowane intensywne przekształcania terenów użytkowanych rolniczo na tereny zabudowane i zurbanizowane zmuszają do zastanowienia się nad wpływem suburbanizacji na gospodarowanie wodami zwłaszcza w kontekście zjawisk ekstremalnych, z których w Polsce w ostatnich dwóch dekadach szczególnie dotkliwe okazały się powodzie w 1997, 2001 i 2010 r. Szczególnego znaczenia nabiera potrzeba monitoringu zjawiska suburbanizacji w kontekście jej wpływu na gospodarowanie wodą w zlewni rzecznej będącej zgodnie z zasadą IWRM podstawową jednostką planistyczną w planowaniu w gospodarowaniu wodami. Celem pracy była ocena możliwości zastosowania metody SCS-CN jako elementu monitoringu procesu suburbanizacji poprzez zwymiarowanie zmian w potencjalne retencyjnym niekontrolowanych zlewni rzecznych na terenach podmiejskich w miejskich obszarach funkcjonalnych (metropolitalnych). Szczegółowe analizy w pracy wykonano na przykładzie zlewni Skórzynki położonej w granicach gmin wiejskich Dopiewo i Tarnowo Podgórne i miasta Poznań stanowiących rdzeń Poznańskiego Obszaru Metropolitanego (POM) (określanego obecnie jako Miejski Obszar Funkcjonalny Ośrodka Wojewódzkiego) Ogółem według delimitacji zaproponowanej przez Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego POM obejmuje 45 gmin wraz z Poznaniem (w tym 15 miast powiatowych i 15 pozostałych miast). Do oceny zmian potencjału retencyjnego i opadu efektywnego wykorzystano metodę SCS-CN. Zmiany zagospodarowania terenu oceniono na podstawie mapy topograficznej z 1998 r. w skali 1: 10 000 oraz urban atlasu bazującego na zdjęciach satelitarnych SPOT5 o rozdzielczości terenowej 2,5m z roku 2007. Dane dotyczące gleb pochodziły z mapy glebowo-rolniczej w skali 1: 25 000 wykonanej przez IUNG w Puławach. Wszystkie analizy wykonano przy użyciu oprogramowania ArcGIS 10.0 firmy ESRI. Dane opadowe pochodziły ze stacji Poznań-Ławica. Dzięki metodzie SCS-CN wykazano dla zlewni Skórzynki w okresie 11 lat dla przeciętnych początkowych warunków wilgotnościowych spadek potencjalnej retencji (o 20%, tj. z 99 na 80mm) oraz wzrost opadu efektywnego (o 17%, tj. z 35 na 41mm) wyliczonego dla ekstremalnego zdarzenia opadowego odnotowanego 17.08.2010 r. Wykonane analizy pozwalają stwierdzić, że metoda SCS-CN jest użytecznym i pożądanym narzędziem monitoringu procesu suburbanizacji w niekontrolowanych zlewniach położonych w obrębie obszarów metropolitalnych w celu oceny zmian potencjału retencyjnego zlewni. Uzyskane wyniki mogą stanowić kryterium decyzyjne dla lokalnych władz we właściwym kreowaniu polityki przestrzennej, zwłaszcza w zakresie kształtowania zasobów wodnych oraz przeciwdziałania lokalnym powodziom i suszom.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 1; 188-200
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ ewentualnych zmian użytkowania terenu na odpływy wezbraniowe z reprezentatywnej zlewni leśnej Pojezierza Krajeńskiego
Influence of possible land use changes to flood outflows from representative forest catchment of the Krajenskie Lakeland
Autorzy:
Miler, A.T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60914.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Pojezierze Krajenskie
zlewnie lesne
uzytkowanie terenu
zmiany uzytkowania
odplyw wody
odplywy wezbraniowe
modelowanie
metoda SCS-CN
Opis:
Ocenę wpływu zmian użytkowania terenu na odpływy wezbraniowe z terenów leśnych Pojezierza Krajeńskiego wykonano bazując na metodzie SCS-CN. Metoda ta pozwala wyliczyć z opadu całkowitego opad efektywny odpowiadający za odpływ bezpośredni. Oryginalna metoda SCS-CN opracowana została w zasadzie dla zlewni użytkowanych rolniczo [National Engineering Handbook 1956, 1985]. W niniejszej pracy zastosowano ideę adaptacji metody dla warunków leśnych [Okoński 2006; Okoński, Miler 2010]. Główny parametr metody - CN jest funkcją m.in. sposobu użytkowania terenu. Wartość empiryczną parametru CNemp obliczono bazując na pomiarach hydrometeorologicznych wezbrań deszczowych, w reprezentatywnej dla Pojezierza Krajeńskiego, zlewni leśnej w Nadleśnictwie Lipka, Leśnictwie Biskupice. Relacja pomiędzy wartością parametru empirycznego CNemp oraz wartością jego odpowiednika z metody oryginalnej stanowi podstawę idei adaptacji metody do warunków badanej zlewni. W konsekwencji można pro-gnozować jak zmiany użytkowania terenu, np. przebudowa drzewostanów, zale-sienia lub wylesienia, zmiana upraw polowych, znaczące zmiany w infrastrukturze etc., będą wpływać na odpływy wezbraniowe (zmiany retencyjności) na reprezentatywnych terenach (quasi-jednorodnych w stosunku do badanej zlewni). Analizo-wana zlewnia położona jest w III-ciej Krainie Wielkopolsko-Pomorskiej, 2-giej Dzielnicy Pojezierza Krajeńskiego, należy do mezoregionu Wysoczyzny Krajeńskiej. Powierzchnia zlewni wynosi 182,26ha, z czego 174,02ha (95%) to tereny leśne, pozostałe 8,24ha - 5% stanowią grunty orne i łąki. Dominującym rodzajem gleby są gleby rdzawe (ok. 86% powierzchni zlewni). Głównymi typami siedliskowymi w lasach są bory świeże (Bśw) i bory mieszane świeże (BMśw) (ok. 90% powierzchni leśnej zlewni). Głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna zwyczajna (93% powierzchni leśnej). Długość cieku nr 17-86-1 odprowadzającego wodę ze zlewni wynosi 1540 m. Średni dobowy odpływ jednostkowy (w okresie badań 2004-2006) wynosił 6,4 [l•s-1•km-2], a minimalny i maksymalny odpowiednio 2,5 i 25,5 [l•s-1•km-2]. Obliczenia przeprowadzono na podstawie 14-tu pomierzonych wezbrań deszczowych. Bazując na wartościach CNemp przed-stawiono scenariusze zmian odpływów wezbraniowych (zmian retencyjności) wynikających ze zmian użytkowania terenu badanej zlewni.
Estimation of influence of land use changes to flood outflows from afforestation areas of the Krajeńskie Lakeland was worked out basing on SCS-CN method. This method permits calculation from total rainfall a direct runoff as equivalent to effective rainfall. The original SCS-CN method in principle was worked out for catchments of cultivated areas [National Engineering Handbook 1956, 1985]. Present paper is focused on the idea of adaptation original method to forest conditions [Okoński 2006; Okoński, Miler 2010]. The main parameter of this method – CN is a function e.g. of land use. The empirical values of parameter CNemp were calculated basing on hydrometeorological data of flood outflows at representative catchment of river no. 17-86-1 in the Krajeńskie Lakeland, in the area of the Lipka Forest District, the Biskupice Forest Range. The dependence between empirical value of parameter CNemp and his equivalent’s value from original method is a basis idea of adaptation method SCS-CN to characteristics of investigated catchment. In consequence it gives then possibility to prognoses how the change of land use, e.g. forest stand reconstruction, afforestation, deforestation, change of field culture, significant change in infrastructure etc., will influence to flood outflows (change to water retention) at a representative areas (a quasi-homogeneous in relation to investigated catchment). The analyzed catchment is located in the III Wielkopolsko-Pomorska Land, the Two Krajeńskie Lakeland District, the Wysoczyzna Krajeńska mesoregion (Poland). The investigated catchment cover the area of 182.26ha; 174.02ha – 95% covered by forests, and 8.24ha – 5% arable land and meadows. The dominant soils are rusty soils (about 86% of catchment area) and similar. The dominant forest habitat types are: fresh coniferous forest (sign Bśw – in Polish standards) and fresh mixed coniferous forest (BMśw) – about 90% of catchment afforestetion area. Main species at afforestation area is ordinary pine (Pinus sylvestris L.) (93% of forest area). The length of the watercourse no. 17-86-1 channelling the water from the catchment is 1540m. Average daily specific discharge (in investigation period 2004- 2006) was on level 6.4 [l·s-1·km-2], and minimum to maximum suitably 2.5 to 25.5 [l·s-1·km-2]. The calculation was conducted using data of 14 measuring rainy flood waves. The values of CNemp ware a base for introducing scenarios how changes of land use at investigation catchment are influencing to flood outflows (changing water retention).
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/III
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constitutionality in the Kingdom of Serbs, Croats, and Slovenes/the Kingdom of Yugoslavia – Between Covert and Overt Dictatorship
Autorzy:
Savić, Sanja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108880.pdf
Data publikacji:
2022-06-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes (SCS)
Kingdom of Yugoslavia
the 1921 Constitution
the 1931 Constitution
dictatorship
Opis:
The Kingdom of Serbs, Croats, and Slovenes was created on December 1, 1918 by proclamation of Regent Alexander I Karadjordjevic. The most important step regarding the organization of the newly formed state was the adoption of the constitution. The first constitution of the newly formed state was adopted on June 28, 1921, and in science it is usually called the Vidovdan Constitution. Due to a series of internal problems, on January 6, 1929, the king suspended the Vidovdan Constitution, dissolved the assembly and banned the work of political parties, and justified the coup by the highest national and state interests. The transition to an open dictatorship did not solve any of the political, economic, or national problems that led to the crisis. Despite the fact that the king announced his return to the constitutional order as soon as possible, this would happen only after two years. With the enactment of the constitution on September 3, 1931, there was no democratization of Yugoslav society, but the king’s open dictatorship was replaced by a constitutional one. The existence of the Kingdom of Serbs, Croats, and Slovenes/Yugoslavia in the period 1918–1941 in a political sense, was marked by the changes of a covert and open dictatorship, whereby the proclaimed democratic rights and freedoms represented only a show for the public. Through the paper, the author will analyze those constitutional provisions and the king’s actions that indicate this.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2021, 20, 2; 21-28
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Implementation of Distributed Hydrological Modeling in a Semi-Arid Mediterranean Catchment Azzaba, Morocco
Autorzy:
Abdelmounim, Bouadila
Benaabidate, Lahcen
Bouizrou, Ismail
Aqnouy, Mourad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/123743.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
semi-arid mediterranean context
flood forecasting
continuous modelling
event-based modelling
ATHYS platform
distributed SCS-LR model
Opis:
The typical Mediterranean climate is marked at certain times of the year by sudden torrential rains causing high water flows, which leads to heavy flooding and hydroclimatic fluctuations due to a semi-arid climate. This explains the need for hydrological modeling for water resource management in these contexts. This work concerns the hydrological modeling of the Azzaba catchment area in Haut-Sebou “Morocco”. In the first part of this work, a bibliographic synthesis was carried out to characterize certain factors (physical, geological and climatic), and a hydrological study was carried out by processing rainfall and hydrometric data from the considered time periods. Ultimately, the use of the “ATHYS” platform is beginning to reproduce the flows at the Azzaba outlet. This model is really applicable in the semi-arid context based on several studies carried out on these contexts, since it has to consider the chronological sequence of phenomena on one hand and the influence of the climatic and physicalhydrogeological parameters of the basin (humidity and soil exchange) on the other. Several criteria were used in this study to estimate the model performance; the most common is Nash-Sutcliffe. After observation and analysis of the overall results, it can be concluded that the model reproduces flows in the Azzaba River watershed well, especially in event mode (mean Nash-Sutcliffe value of 0.71). The use of a historical meteorological time series to simulate flow using a daily time step gives average results with a Nash of 0.50, which strengthens the reliability of the ATHYS platform in the Mediterranean climate area.
Źródło:
Journal of Ecological Engineering; 2019, 20, 6; 236-254
2299-8993
Pojawia się w:
Journal of Ecological Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The hydrological model and formula for determining the hypothetical flood wave volume in non-gauged basins
Autorzy:
Gądek, W.
Bodziony, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/108568.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
theoretical flood wave
hypothetical flood wave
Unified Unit Hydrograph UHG SCS
non-gauged catchment
reduced volume
Kraków method
Opis:
Determination of theoretical flood waves, commonly known as hypothetical waves, is still a difficult problem to be solved. Most frequently hydrological modelling is used for this purpose. However, there are no methods for verifying the obtained calculation results. The assumption applied, that daily precipitation with a defined height difference probability triggers off a theoretical wave with the same probability of excess, was verified in four upland basins whose river mouths are located within Kraków metropolitan area. It was proved that in order to meet the assumption made, it is necessary for the precipitation duration, with defined height difference probability, to last 48 hours, because for daily precipitation the volume of calculated theoretical flood wave is too small. During the calculations, the hydrological model was used, as was the formula for flood wave volume determination for the area of Upper Vistula River, as developed by the main author of the publication. The relative error of the reduced volumes in relation to the volumes calculated with the Kraków method for theoretical flood waves, was lower than 30% in any case. Therefore, it can be acknowledged that the suggested method may be used for determining theoretical flood waves in any cross-section for the non-gauged catchment with a surface not exceeding 400 km2.
Źródło:
Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications; 2015, 3, 1; 3-9
2299-3835
2353-5652
Pojawia się w:
Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zmian użytkowania terenu na odpływy wezbraniowe z obszarów o znacznym zalesieniu Roztocza Środkowego
Influence of land use changes to flood outflows from areas with large afforestation of the Roztocze Srodkowe
Autorzy:
Miler, A.T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60622.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Roztocze Srodkowe [geogr.]
zlewnie lesne
tereny lesne
uzytkowanie terenu
zmiany uzytkowania
odplyw wody
odplywy wezbraniowe
modelowanie
metoda SCS-CN
Opis:
Ocenę wpływu zmian użytkowania terenu na odpływy wezbraniowe z ob-szarów o znacznym zalesieniu Roztocza Środkowego wykonano bazując na meto-dzie SCS-CN. Metoda ta pozwala wyliczyć z opadu całkowitego opad efektywny odpowiadający za odpływ bezpośredni. Oryginalna metoda SCS-CN opracowana została w zasadzie dla zlewni użytkowanych rolniczo [National Engineering Handbook 1956, 1985]. W niniejszej pracy zastosowano ideę adaptacji metody dla warunków leśnych [Okoński 2006; Okoński, Miler 2010]. Główny parametr meto-dy - CN jest funkcją m.in. sposobu użytkowania terenu. Wartość empiryczną pa-rametru CNemp obliczono bazując na pomiarach hydrometeorologicznych wezbrań deszczowych, w reprezentatywnej dla Roztocza Środkowego, zlewni w Nadleśnic-twie Tomaszów Lubelski, Leśnictwa Bełżec. Relacja pomiędzy wartością parametru empirycznego CNemp oraz wartością jego odpowiednika z metody oryginalnej stanowi podstawę idei adaptacji metody do warunków badanej zlewni. W konse-kwencji można prognozować jak zmiany użytkowania terenu, np. przebudowa drzewostanów, zalesienia lub wylesienia, zmiana upraw polowych, znaczące zmiany w infrastrukturze etc., będą wpływać na odpływy wezbraniowe (zmiany reten-cyjności) na reprezentatywnych terenach (quasi-jednorodnych w stosunku do ba danej zlewni). Analizowana zlewnia rzeki Krynica (powierzchnia 19,1 km2, lesistość 49,3%) jest reprezentatywna dla Nadleśnictwa Tomaszów Lubelski. Jest również quasi-reprezentatywna dla Roztocza Środkowego. Obszar Nadleśnictwa Tomaszów Lubelski leży w południowo-wschodniej części województwa lubel-skiego i północno-wschodniej części województwa podkarpackiego. Badana zlewnia rzeki Krynicy położona jest w makroregionie Roztocza, mezoregionie Roztocza Środkowego. Obszar ten zaliczany jest do IV Krainy Mazowiecko-Podlaskiej. Na terenie Nadleśnictwa Tomaszów Lubelski dominują gleby rdzawe (42,65%) oraz gleby brunatne (26,51%). Dominują zespoły lasów bukowych i grądów. Gatunkiem panującym jest sosna, która zajmuje 55,37% powierzchni leśnej, buk 19,70%, dąb 11,07%, olsza 3,49%, jodła 3,24%, grab 1,73%, brzoza 2,14%, modrzew 1,19%, zaś inne gatunki stanowią bardzo cenną domieszkę biocenotyczną. Na terenie badanej zlewni skład granulometryczny gleb jest następujący: piasek luźny 70%, piasek gliniasty 15% i piasek gliniasty na utworze gliniasto-żwirowym 15%. W okresie badań (2009-2010) średni odpływ jednostkowy wynosił 3,4 l•s-1•km-2, natomiast maksymalny i minimalny odpowiednio 17,2 i 1,0 l•s-1•km-2. Obliczenia przeprowadzono na podstawie pomierzonych wezbrań deszczowych. Bazując na wartościach CNemp przedstawiono scenariusze zmian odpływów wezbraniowych (zmian retencyjności) wynikających ze zmian użytkowania terenu badanej zlewni.
Estimation of influence of land use changes to flood outflows from afforestation areas of the Roztocze rodkowe was worked out basing on SCS-CN method. This method permits calculation from total rainfall a direct runoff as equivalent to effective rainfall. The original SCS-CN method in principle was worked out for catchments of cultivated areas [National Engineering Handbook 1956, 1985]. Present paper is focused on the idea of adaptation original method to forest conditions [Okoski 2006; Okoski, Miler 2010]. The main parameter of this method – CN is a function e.g. of land use. The empirical values of parameter CNemp were calculated basing on hydro-meteorological data of flood outflows at representative catchment of the Krynica River in the Roztocze rodkowe, in the area of the Tomaszów Lubelski Forest District, the Beec Forest Range. The dependence between empirical value of parameter CNemp and his equivalent’s value from original method is a basis idea of adaptation method SCS-CN to characteristics of investigated catchment. In consequence it gives then possibility to prognoses how the change of land use, e.g. forest stand reconstruction, afforestation, deforestation, change of field culture, significant change in infrastructure etc., will influence to flood outflows (change to water retention) at a representative areas (a quasi-homogeneous in relation to investigated catchment). The analyzed catchment of the Krynica River (area 19.1km2, afforestation 49.3%) is representative for the Tomaszów Lubelski Forest Division and quasi-representative to the Roztocze rodkowe (Poland). The Tomaszów Lubelski Forest Division is located in south-east part of lubelskie province and north-east part of podkarpackie province. The area of investigated catchment is situated within the following units: macroregion – Roztocze, mesoregion – Roztocze rodkowe; this area belong to IV Mazowiecko-Podlaska Land. On area of the Tomaszów Lubelski Forest Division predominate the rusty soils (42.65%) as well as the brown soils (26.51%). Associations of beech forests and oak-hornbeam forests predominate. Pine is the dominant species, covering 55.37% forested area, beech is found at 19.70%, oak at 11.07%, alder at 3.49%, fir at 3.24%, hornbeam at 1.73%, birch at 2.14% and larch at 1.19%, while other species constitute a highly valuable admixture in the biocenosis. On area of investigated catchment granulometric composition is following: loose sand 70%, loamy sand 15% and loamy sand on loamy gravel 15%. Average daily specific discharge (in investigation period 2009-2010) was on level 3.4 [l·s-1·km-2], and maximum to minimum suitably 17.2 to 1.0 [l·s-1·km-2]. The calculation was conducted using data of measuring rainy flood waves. The values of CNemp ware a base for introducing scenarios how changes of land use at investigation catchment are influencing to flood outflows (changing water retention).
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 2/I
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znormalizowane rozkłady warstwy opadu w czasie trwania deszczy na obszarze zlewni doświadczalnej w Warszawie
Normalized rainfall depth distributions during rainfalls in the area of experimental catchment in Warsaw
Autorzy:
Barszcz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339590.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
rozkład warstwy opadu deszczu
rozkłady DVWK i SCS Typ II
DVWK and SCSType II rainfall distributions
rainfall depth distribution
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki analizy opadów deszczu pomierzonych na obszarze zlewni doświadczalnej Potoku Służewieckiego, położonej w południowej części Warszawy. Celem pracy było wyznaczenie znormalizowanych rozkładów warstwy opadu w czasie jego trwania. Rozkłady te przedstawiają skumulowane wartości warstwy opadu w odniesieniu do skumulowanych czasów jego trwania, które przyjęto jako wartości wynoszące 0, 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90 i 100% czasu trwania deszczu. Do analizy wykorzystano 71 zdarzeń zarejestrowanych na trzech posterunkach opadowych (Okęcie, Usynów i Pyry). Warstwy opadu zarejestrowanych deszczy wynosiły od 1,0 do 81,5 mm, a czasy ich trwania - od 20 do 1000 min. Na podstawie ustalonych rozkładów wszystkich analizowanych deszczy obliczono, z zastosowaniem mediany, syntetyczny znormalizowany rozkład warstwy opadu w czasie jego trwania. Rozkład ten może być wykorzystany w procedurze wyznaczania hydrografów w badanej zlewni do obliczania rozkładu warstwy opadu w trakcie deszczu. Na podstawie przeprowadzonych analiz wykazano, że zróżnicowanie czasów trwania i warstw opadów rozpatrywanych deszczy nie miało wpływu na ich rozkłady. Syntetyczny znormalizowany rozkład, wyznaczony na analizowanym obszarze, porównano z rozkładami DVWK i SCS Typ II, opracowanymi odpowiednio na obszarze Niemiec i USA, i wykazano, że ich przebieg jest podobny. W przypadku braku rozkładu opracowanego lokalnie na obszarze kraju, w analizach projektowych może być stosowany ustalony syntetyczny znormalizowany rozkład warstwy opadu deszczu lub rozkłady DVWK i SCS Typ II.
The paper presents results of the analysis of rainfalls measured in the area of experimental catchment of the Potok Służewiecki, located in the southern part of Warsaw. The aim of this study was to calculate the normalized rainfall depth distributions during rainfalls. These rainfall distributions represent cumulative values of rainfall depth corresponding to cumulative times, which were assumed as 0, 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90 and 100% of rainfall duration. Seventy one events measured at three rainfall gauges (Okęcie, Ursynów and Pyry) were used in the analysis. The measured rainfalls were characterised by rainfall depths ranging from 1.0 to 81.5 mm, and rainfall Dura tions from 20 to 1000 min. Normalized rainfall depth distributions were calculated for events recorded at the three rainfall gauges. Based on the established rainfall distributions for all analyzed rainfalls a synthetic normalized rainfall depth distribution was calculated using the median. The established distribution can be used in the procedure of calculating hydrographs in the studied catchment. The analyses showed also that different rainfall durations and rainfall depths of analyzed rainfalls did not affect rainfall distribution. The synthetic normalized rainfall distribution calculated for the analysed area was compared with rainfall distributions of DVWK and SCS Type II developed for areas of Germany and the USA, respectively. Graphical comparison of the three rainfall distributions showed a similar course (shape). In the absence of locally developed rainfall distribution in the country, the established synthetic normalized rainfall distribution or the DVWK and the SCS Type II rainfall distributions can be used in design analyses.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 3; 27-38
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The best synthetic unit hydrograph for peak discharge analysis. Case: the Bengawan Solo River, section Dengkeng–Pusur
Autorzy:
Sirait, Nova D.
Sobriyah, -
Hadiani, Rintis
Ikhsan, Cahyono
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844289.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
Bengawan Solo River
maximum flood discharge
the SUH of SCS
the SUH of Nakayasu
the SUH of Gama I
Opis:
This paper aims to analyse the flood discharge based on the Synthetic Unit Hydrograph (SUH), using the Soil Conservation Service method (SCS), the SUH of Nakayasu method, and the SUH of Gama I method. Modelling formed the basis of the research conducted on the Bengawan Solo River, Indonesia. The embankment construction on the Dengkeng–Pusur Section was designed as a method of flood control in 1988. The problem was that around its location are densely populated cities, industrial areas, and agricultural areas. In order to measure the risk of embankment failure and water structure planning in general, it is necessary to analyse the maximum flood discharge. There are several methods for analysing maximum flood discharge, so finding a suitable method is essential due to the lack of measuring tools to calculate flood discharge in some areas. The calculation is compared with the observation data at the Serenan AWLR station, which is in the Dengkeng–Pusur section. The observation rainfall data was covered a 20 year period (1999–2018). According to the method used, the analysis is based on series data on four rainfall stations, the watershed characteristics, and other parameters. Furthermore, the maximum flood discharge from the calculation is compared with the observational data at the Serenan station. The result shows that the best SUH is Gama I method compared to the observation maximum flood discharge in AWLR Serenan Station, with an 8.0% error. The other method, the SUH Nakayasu method with a 16.6% error, and the SUH SCS method with a 39.5% error.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2021, 50; 56-63
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies