Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "SACRUM" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dźwięki i cisza jako składowe przestrzeni sacrum
Sound and silence as the elements of sacrum space
Autorzy:
Klima, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88162.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
dźwięk
cisza
przestrzeń sacrum
sound
silence
sacrum space
Opis:
W większości prac geograficznych, również w Polsce, przestrzeń traktowana jest jednowymiarowo. Nawet wtedy gdy mówi się o jej percepcji czy postrzeganiu opis dotyczy głownie tego „co widać”. Niewątpliwie jednak nasz (ludzi) odbiór rzeczywistości nie sprowadza się jedynie do tego co możemy zaobserwować, a ma on wymiar multisensoryczny. Badanie przestrzeni nie może być zatem zredukowane do badania „morfologii ciał stałych”. Elementy, z których składa się przestrzeń mają charakter wizualny, dźwiękowy, smakowy, zapachowy etc. Przestrzeń znacząca jest ich kompozycją. Szczególnym przykładem takiej kompozycji jest przestrzeń sacrum. To właśnie przestrzeń sacrum, wypełniona ciszą i dźwiękiem, jest przedmiotem badania. Ta przestrzeń rozumiana jest dwojako. Szerzej gdy jest przestrzenią wiernych i oni są jednocześnie podmiotem badania. Ich przestrzeń sacrum to przestrzeń, w której obcują z Bogiem. Nie jest ona określona formalnie. Ludzie sami wskazują miejsca i określają granice, często jednak w swoich wypowiedziach odnoszą się do przestrzeni świątyń. Podmiotem badania jest również Kościół Katolicki jako instytucja. W tym przypadku przestrzeń sacrum oznacza przestrzeń świątyni–kościoła, czyli za kodeksem prawa kanonicznego: „budowlę świętą przeznaczoną dla kultu Bożego, do której wierni mają prawo wstępu w celu wykonywania w niej kultu, zwłaszcza publicznego” (Kan. 1215). Wstęp do artykułu to przypomnienie tego co dźwięk (śpiew i muzyka) oznaczają dla Kościoła Katolickiego. Odwołano się do zapisów „Pisma Świętego” i do najważniejszych dokumentów posoborowych – „Konstytucji o liturgii świętej” i „Instrukcji o muzyce w świętej liturgii. Musicam sacram” Świętej Kongregacji Obrzędów z 1967 r. Materiał źródłowy do opracowania stanowią zaś przede wszystkim wywiady swobodne i komentarze do zdjęć kolaboracyjnych. Badania przeprowadzono na katolikach, mieszkańcach Łodzi. Celem artykułu jest wykazanie znaczenia dźwięku i ciszy w przestrzeni, w ktorej obcuje się z Bogiem. Założono, że jest ono odmienne w przypadku wiernych i Kościoła. Ci pierwsi sacrum rozpoznają po ciszy. Dla Kościoła zaś muzyka i śpiew są istotnymi i niezbędnymi formami modlitwy i liturgii.
In the numerous geographical papers, including Polish publications, space is interpreted as the one-dimension phenomenon. Even when perception of space is discussed analysis is focused on “what was seen?” . However human awareness of reality is not narrowed to observation, and it has multisensory character. Therefore, researches on space cannot be reduced to „morphology of solid bodies”. Space consist of visual, audible, smell, etc. layers. The very special example of mixture of those layers is the sacrum space (space which is part of adherents spiritual experience). The aim of the paper is to point the importance of sound and silence in space where one communes with God. Material collected in empirical researches is the bases for analysis. It consists of interviews and collaborative photography. In the numerous geographical papers, including Polish publications, space is interpreted as the one-dimension phenomenon. Even when perception of space is discussed analysis is focused on “what was seen?” . However human awareness of reality is not narrowed to observation, and it has multisensory character. Therefore, researches on space cannot be reduced to „morphology of solid bodies”. Space consist of visual, audible, smell, etc. layers. The very special example of mixture of those layers is the sacrum space (space which is part of adherents spiritual experience). The aim of the paper is to point the importance of sound and silence in space where one communes with God. Material collected in empirical researches is the bases for analysis. It consists of interviews and collaborative photography.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2008, 11; 173-182
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wystarczy uważnie czytać.
Autorzy:
Łukaszuk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624081.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Tadeusz Różewicz
sacrum
Opis:
Recenzja książki Wojciecha Kruszewskiego pt. "Deus Desideratus. Sacrum w poetyckim dziele Tadeusza Różewicza", Lublin 2005.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2006, 1, 1; 133-143
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Święte życie” na Lizbońskiej. Architektura i sacrum w poezji Mirona Białoszewskiego
„Sacred life” at the Lizbońska Street. Architecture and sacrum in the poetry of Miron Białoszewski
Autorzy:
Grądziel-Wójcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911179.pdf
Data publikacji:
2015-02-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Miron Białoszewski
architecture
sacrum
Opis:
The article presents the late authorship of Miron Białoszewski, especially his poems collected in the book Odczepić się (1978) and a diary Chamowo (2009) that are a document of the poet’s life in the block of flats after his removal to the flat in a tower block at the Lizbońska Street in Warsaw in 1975. In these texts we may notice the new way of writing that was formed by new accommodation and living arrangement that influenced the poets’ life. On the other hand the room on the ninth floor occurs the place that was marked with sacrum and it puts an impact on the poets’ metaphysical and supernatural experience. The flat in the tower block has also influenced the author’s perspective and the way of writing, so that Białoszewski has experienced terminal situation – being between the two forms of living, balancing between the earth and heaven, profanum and sacrum. The removal starts to resemble a ferry across Styx, and the ninth floor becomes an unwanted porch of eternity. The titled word odczepianie się (disconnecting, separating) from the past and being at the top of the tower block means the new beginning for the poet, and writing becomes an imitation of the God’s act of creation that helps Białoszewski to accommodate in the world after heart attack and removal.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2015, 30
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocalić piękno – zagubioną rzeczywistość współczesnej estetyki
Autorzy:
Stankiewicz, Danuta
Misiaszek, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/972676.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
filozofia piękna
sacrum
estetyka
Opis:
The perspective of understanding beauty has been interpreted in many different ways in philosophy. The classical definition of beauty which has originated from realism, says that something is beautiful when one likes it at the moment he or she perceives it, it refers to the object of beauty and it shows us the being in relation to the act of cognition and to the act of attraction. Beauty appears to be the expression of ultimate fulfilment of being by the act of truth and good.The contemporary times set in the tradition of realism have been gradually limiting the extent of beauty by its dethronization and reducing it to aesthetic values, or even suggesting to remove beauty from aesthetics. Finally, instead of beauty as a purpose of the art, the modern aesthetics is offering an “anti-art” oriented on ugliness. Consequently, beauty has been separated from the truth and good, and subsequently from the man. The dispute on the understanding of beauty is focused on one particular question which is: “Why must beauty, the lost reality of the modern aesthetics, be saved“? Will the salvaged beauty – the means to pursue one’s aim associated with philosophical anthropology and general metaphysics, save the humans?Or rather, along with the postaesthetics and freedom, its only purpose, by breaking up with the philosophies of being and human being, “have we too easily believed that beauty will not save us”?
Źródło:
Muzyka sakralna. Piękno ocalone i ocalające; 20-27
9788364615184
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co krajobraz mówi o nas, o człowieku
What does landscape say about us, about people
Autorzy:
Mirek, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107204.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
bioróżnorodność
ochrona środowiska
sacrum w krajobrazie
biodiversity
environmental protection
sacrum in landscape
Opis:
Poniższy tekst stanowi filozoficzne rozważania dotyczące krajobrazu oraz świadectwa jakie „nasz” krajobraz wystawia naszemu człowieczeństwu. Autor artykułu za wartość nadrzędną uznaje życie wszystkich bytów na różnych poziomach organizacji. Ochrona przyrody i podejmowanie prób utrzymania bioróżnorodności na jak najwyższym poziomie staje się zatem znakiem naszej dojrzałości i odpowiedzialności, świadectwem naszego człowieczeństwa. Warunkiem sine qua non zachowania przy życiu jak największej liczby gatunków jest zachowanie ich siedlisk, a w szerszej perspektywie zachowanie różnorodności krajobrazu. W aspekcie duchowym krajobraz kulturowy staje się nośnikiem tożsamości, obrazem życia metafizycznego ludzi i społeczności, miejscem, które umożliwia duchowy wzrost i rozwój, aż po kres doczesnego życia.
The text is a philosophical discussion of the landscape and how what "our" landscape exposes our humanity. The author recognizes the life of all beings at different levels of the organization as the superior value. Protection of nature and attempt to maintain biodiversity at the highest possible level thus becomes a sign of our maturity and responsibility, a testament to our humanity. The sine qua non condition for preserving the life of the greatest number of species is to preserve their habitats, in a broader perspective to preserve the diversity of landscape. In the spiritual aspect, the landscape becomes a record of identity, metaphysical picture of life of people and communities, a place that enables spiritual growth and development until the end of this life.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2016, 2 (3); 81-86
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zespoły kalwaryjne z terenu Śląska i dawnego Hrabstwa Kłodzkiego oraz ich walory krajobrazowe
Calvary complexes from Silesia and former Kłodzko County and their landscape values
Autorzy:
Jagiełło, M.
Brzezowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131719.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kalwaria
ogród
sacrum
calvary
gardens
Opis:
Szczególnego rodzaju założeniami, których funkcjonowanie powiązano z krajobrazem były sanktuaria kalwaryjne. Począwszy od lat 70. XVII stulecia na Śląsku oraz w Hrabstwie Kłodzkim powstała spora, choć trudna dzisiaj do precyzyjnego oszacowania, liczba kalwarii opartych na jednym z dwóch podstawowych modeli: Sacro Monte (m.in. Góra Świętej Anny, Wambierzyce, Bardo) oraz linearnego (Krzeszów, Brzeg Dolny, Góra, Rudy, Trzebnica). Dziś, wobec osłabienia znaczenia religijnego, coraz częściej stanowią one cele spacerów i turystycznych wędrówek.
Calvary sanctuaries were unique complexes whose functioning was connected with landscape. Beginning in the ‘70s of the XVII-th century, a large number of calvary complexes was created in Silesia and the County of Kladzko. They were based on one of two basic models – Sacri Monti (among others Góra Świętej Anny, Wambierzyce, Bardo) and linear (Krzeszów, Brzeg Dolny, Góra, Rudy, Trzebnica).
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 623-638
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w drewnie
Sacrum in wood
Autorzy:
Stojak, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218101.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Bieszczady
drewno
sakrum
sacrum
wood
Opis:
Drewniane budownictwo cerkiewne na terenie Bieszczadów zaskakuje laika - odbiorcę zupełnie niezrozumiałym językiem form oraz swoistą estetyką, jakże daleką od bombardującej nas tymczasowej kultury. Ze względu na niezrozumienie formy te postrzegane są jako "obce" pozostałości nieobecnych na miejscu grup etnicznych. Lapidarne opisy w przewodnikach, ograniczające się zazwyczaj do streszczenia historii obiektu, nie pozwalają odbiorcy uznać obserwowanego obiektu za integralny element kulturowego krajobrazu Bieszczadów. Owo niezrozumienie owocuje zapomnieniem i obojętnością na losy tych niszczejących w zastraszającym tempie budowli. Uświadomienie laikowi, że drewniane budownictwo cerkiewne jest niczym innym jak wypadkową zderzenia bizantyjskiej tradycji budowlanej z architekturą rzymsko-katolicką, ujętą lapidarnie w drewnie przez miejscowych budowniczych, może zaowocować większym szacunkiem i troską społeczną, ze strony odbiorcy. Pozwalam sobie na to stwierdzenie ze względu na dość prosty i oczywisty fakt, iż nikt nie dba o rzeczy, których nie pamięta, a nie pamięta rzeczy, których nie potrafi nazwać.
Wooden orthodox churches in the area of Bieszczady surprise the lay audience with their totally incomprehensible language of forms, and their specific aesthetics so remote from the temporary culture we are exposed to. Because of this incomprehension such forms are perceived as "alien" relics of ethnographic groups no longer to be found on the site. Succinct descriptions in guide-books, usually limited to a brief summary of the object's history, do not allow the viewer to recognise the observed object as an integral element of the cultural landscape of Bieszczady. This lack of comprehension results in our indifference to the fate of those rapidly deteriorating buildings quickly sinking into oblivion. Making the layman realise that timber orthodox churches are nothing else but an outcome of a clash between the Byzantine building tradition and the Roman - Catholic architecture, which was concisely conveyed in wood by local artisans, could result in greater respect and community care on the part of the viewer. I dare to voice this opinion because of the simple and obvious fact: people do not care about things they do not remember about, and people do not remember things which they cannot name.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2011, 29; 135-138
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Сакрализация обыденности в рассказе Андрея Битова „Летучий голландец”
Sacralization of the everyday life in Andrei Bitov’s short story „The Flying Dutchman”
Autorzy:
Radosz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915305.pdf
Data publikacji:
2018-09-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Andrei Bitov
sacrum
memoirs
speedway
Opis:
The Flying Dutchman (Letuchiy Gollandets) from the collection Wheel (Koleso) belongs to the forgotten part of Andrei Bitov’s memoir-like prose. This short story stands as an epitaph for a Soviet speedway rider Gennadiy Vyunov. In his story, Bitov adds some sacred value to both speedway and the particular rider, until the sport becomes  a supernatural phenomenon. The given article aims at analyzing the story and the means used to conduct the sacralization process on various levels: the plot, the language, the complex of intertextual relations, and therefore, presenting the unknown side of the well-known author of Pushkin House.
Źródło:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog; 2016, 6; 219-226
2391-470X
Pojawia się w:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek wobec sacrum, czyli próby poszukiwania drogi do Transcendencji
Man in relation to the sacrum, attempts to find a way to Transcendence
Autorzy:
Kaczmarek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1011722.pdf
Data publikacji:
2017-03-30
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
sacrum
cykliczna koncepcja czasu
Numinosum
mythos
logos
Sacrum
Cyclical Concept of Time
Mythos
Logos
Opis:
According to various theories of religion human beings are in a specific relationship with the Absolute. A human being feels a glorious power standing in front of him. And the answer to this relationship is the adoration of God, not to es-cape, which is normal with physical fear. The Absolute is the most sacred, holy and transcendent being. The Absolute’s existence is surrounded by sacred space and sa-cred time which we call – sacrum. How to understand sanctity? There are two ways – a kind of understanding called mythos which can be compared with mythical way of exploring sacred space and the second way of understanding called logos, which is a logical view of the world. Both ways should be complementary to lead every human being straight to the truth about God. Christian theology adds that the real sanctity materialized when people start to love God and each other. Love itself is a real name of God and the real sacrum in the world and in a human's heart.
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2017, 30, 1; 148-162
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La porta della chiesa. Luogo liturgico trascurato
The Church Door
Główne drzwi do kościoła
Autorzy:
Jura, Piotr Pawel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037998.pdf
Data publikacji:
2020-12-17
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
świątynia
drzwi kościoła
liturgia
sacrum
Opis:
The main door of a church does not only have the sole function as a point of entry or exit but it must perform the iconic function of primary importance in a complex path as a cultural and cultic symbol. Sacred architecture must firstly correspond to liturgical requirements. It does not stand on it’s own but must shape what is sacred in order to be truly functional, therefore becoming a synthesis of form, content and purpose. The door, being part of the architecture, is not simply an opening on the wall, but it is a liturgical and symbolic point which must be strongly characterized.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2020, 56, 2; 93-112
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marcin Świetlicki a Tadeusz Różewicz. Dwa głosy o sacrum
Marcin Świetlicki and Tadeusz Różewicz. Two voices on the sacred
Autorzy:
Grzeszna, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942511.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Marcin Świetlicki
Tadeusz Różewicz
sacrum
Opis:
Artykuł jest próbą pokazania różnych odniesień do sfery sacrum w oparciu przede wszystkim o poetyckie dokonania Tadeusza Różewicza i Marcina Świetlickiego. W pierwszej części przywołuję perspektywy, które pojawiły się w dotychczasowych książkowych ujęciach problemu sakralności w twórczości autora Niepokoju (chrześcijaństwo, tradycja apofatyczna oraz słaby nihilizm). Ich zestawienie uwydatnia nieuchwytność projektu Różewicza. Tezę tę wspiera przesłanie Ostatniej rozmowy oraz analogie do (prób) malarstwa wykluczającego udział szerszej publiczności. Część druga jest skrótowym ujęciem projektu sacrum Marcina Świetlickiego, uwzględniającym najważniejsze różnice w odkrywaniu sfery świętości w twórczości obu poetów. W odróżnieniu od Różewicza, Świetlicki zamyka swoje poszukiwania w ramach porządku metafizycznego. Jego twórczość można odczytywać jako z góry zaplanowaną opowieść, transformującą wybrane historie biblijne (stwarzanie świata, nadawanie imion nowo narodzonym wzorem prarodziców, wygnanie z raju, oczekiwanie na odrodzenie w Babilonie). Głosy Różewicza i Świetlickiego, choć brzmią podobnie, obwieszczają prawdy odnoszące się do różnych doświadczeń, w odmienny sposób kształtujące przesłanie pozornie spokrewnionej twórczości obu poetów.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2013, 02
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyczne aspekty mediatyzacji życia religijnego – uwagi do dyskusji
Autorzy:
Leśniczak, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015069.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
etyka
mediatyzacja
profanum
religia
sacrum
Opis:
Celem artykułu jest refleksja nad ważniejszymi etycznymi aspektami mediatyzacji życia religijnego, do których zaliczono: obecność sacrum w przestrzeni profanum; prawdę jako punkt odniesienia dla medialnych interpretacji doktrynalnych podstaw religii; determinanty życia religijnego w przestrzeni mediów. Artykuł ma charakter przeglądowy. Wykorzystano metodę analizy i syntezy. Udowodniono, że korespondencyjna definicja prawdy stanowi ważny punkt odniesienia w pytaniu o rzetelność informowania o religii. Religijne kwestie o charakterze doktrynalnym domagają się od mediów wierności przekazu, zaś pozostałe kwestie religijne pozwalają na większą swobodę interpretacyjną. Podstawowe determinanty życia religijnego (tożsamość i wynikająca z niej autodeklaratywność wiary, formalna przynależność osoby do danej religii, indywidualne i wspólnotowe praktyki religijne) wymagają od nadawców nie tylko wiedzy z obszaru nauk o komunikowaniu, ale również stosownej wiedzy religijnej. Procesy mediatyzacji dotyczące życia religijnego mają bowiem określone granice użyteczności i stosowalności.
Źródło:
Mediatization Studies; 2020, 4; 57-70
2451-1188
Pojawia się w:
Mediatization Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typologia konwersji świątyń łemkowskich po akcji „Wisła”
Typology of the conversions of Lemko temples after „Vistula Operation”
Autorzy:
Uścinowicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171291.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
cerkiew
architektura
sacrum
ikonostas
konwersja
Opis:
This paper presents typology and selected examples of interconfessional conversions of lemko temples, after “Vistula Operation” 1947 in Poland. It also shows the process of transformation of spatial and functional structures as well as iconography of the temples and their iconostases, implemented throughout adaptation for the Roman Catholic churches. It covers problems in architectural conservation as well as essential ideological aspects of symbolical and liturgical nature.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2017, Cerkiew a asymilacja- swój i obcy, 8; 159-178
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mieszkańcy dzielnic Warszawy wobec obiektów religijnych w przestrzeni miasta
Inhabitants of different quarters in Warsaw and their attitude towards the sacred objects in town
Autorzy:
Werka, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480640.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
tolerancja religijna
obiekty kultu religijnego
przestrzeń sacrum
badania ankietowe
religious tolerance
sacred objects
sacrum
questionnaires
Opis:
W artykule porównano wyniki dwóch badań ankietowych, które zostały przeprowadzone pod koniec 2011 i w 2012 roku w różnych dzielnicach Warszawy przez studentów Uniwersytetu Warszawskiego (Wydział Geografii i Studiów Regionalnych). Celem pierwszego jak i drugiego badania było określenie postawy – a co za tym idzie – tolerancji mieszkańców Warszawy względem istniejących i planowanych obiektów kultu religijnego. Badanie przeprowadzone w 2011 roku miało charakter sondażowy i objęło 12 dzielnic stolicy. Badanie przeprowadzone rok później było zdecydowanie bardziej pogłębione. Zwiększeniu uległa w nim również liczba dzielnic Warszawy (do 17). W artykule ukazano zakres, cele badania oraz profil osób udzielających odpowiedzi. Następnie przedstawiono wyniki oraz porównano je z wynikami uzyskanymi rok wcześniej. Zaprezentowano również podsumowanie całego badania.
This article compares the results of two opinion polls, conducted in 2011 and 2012 in various quarters of Warsaw by Wydział Geografii i Studiów Regionalnych of Uniwersytet Warszawski (Faculty of Geography and Regional Research of the University of Warsaw). The objectives of the polls were to gauge the level of tolerance among the inhabitants of Warsaw towards sacred objects – existing and intended – in public places. The first poll, conducted in 2011, was a short one, and included 12 districts in Warsaw. The second one, conducted in 2012, had a much more probing character, and included 17 districts. The article describes the range and objectives of the research, personal profiles of the respondents, quotes the results of both polls and compares their results. It closes with an evaluation of the research.
Źródło:
Nurt SVD; 2015, 1; 235-250
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyka gorszenia? Sacrum w kontekście autonomizowania się sloganu reklamowego we współczesnej polskiej prozie, poezji i dramacie
Poetics of scandalisation? Sacrum in the context of advertising slogan autonomisation in contemporary Polish prose, poetry and drama
Autorzy:
Bodzioch-Bryła, Bogusława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521403.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
advertising slogan
modern literature
literary strategy in the face of sacrum
sacrum in modern literature
Opis:
The text depicts the process of penetration of an autonomised advertising slogan, merging with language elements characterising the sacrum sphere, into the language of literature. A variety of language based on a play on contradictions comes into being. The play is woven with opposing types of messages which are rooted in human everyday life. One of them refers to elements culled from the sacrum sphere (settling on the side of language matrices which are rooted in tradition most strongly) while the other ones are the diction of mass media and the language of advertising (a relatively new message but also widely brought to attention and easily identified). The phenomenon proves the attempts made by creators to make up a new strategy deciding about the power of artistic expression and also the will to show information pollution, within which a contemporary individual functions, through the language of literature. The cited works sketch an interesting feature of contemporary culture in which the semantics of the term sacrum has come full circle, starting to mean according to the former etymology and the meaning scope encompassing both what is sacred and what is labeled as impious (cursed, profanum). The observed phenomenon may be regarded as a form of deliberate scandalisation performed by means of offering the recipient a type of message and means of expression striking at a certain social taboo.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2012, 4; 81-94
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie sacrum natury – niektóre uwagi i dopowiedzenia
The issue of the sacrum of nature – some additional comments
Autorzy:
Łapiński, J. L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87806.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
przyroda
cywilizacja
sacred
nature
civilization
Opis:
Sacrum (aspekt socjologiczny) pojmuje się jako coś co obiektywizuje siły danej społeczności. W aspekcie fenomenologicznym sacrum to także moc, ale również idea oddzielenia, tajemniczości, etc. Dla wielu badaczy sacrum to centralna kategoria religii – fakt społeczny (E. Durkheim) oraz boska rzeczywistość (R. Otto, M. Eliade). Jednakże pojecie sacrum nadaje się także od wyrażenia relacji człowieka wobec przyrody oraz do zdefiniowania samej przyrody. Sacrum pełni podwójną rolę: diagnostyczną i wartościującą. W obszarze sacrum (i religii) rejestrowane są pierwsze symptomy zmian lub transformacji cywilizacyjnych. Sacrum pełni rolę detektora zmian cywilizacyjnych. Sacrum nadaje wartość przyrodzie i sprawia, iż cała przyroda osiąga wartość sacrum.
The sacrum (sociological aspect) is conceived as something that objectifies the forces of a given community. In the phenomenological aspect the sacrum means not only the power, but also the idea of setting apart, mystery, etc. For many researchers the sacrum is the central category of religion – a social fact (É. Durkheim) and the divine reality (R. Otto, M. Eliade). However, the concept of the sacrum is also suitable for the expression of the relationship of humanity to nature and for defining nature itself. The sacrum has a dual role: diagnostic and evaluative. In the realm of the sacrum (religion) are recorded the first symptoms of change or of civilizational transformation. The sacred plays the role of a detector of cultural changes. The sacrum vests nature with value and in effect the whole of nature attains the value of the sacrum.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 24-32
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symbolika bohaterów w powieści Wałerija Szewczuka "Dom na wzgórzu (Дiм на горi)"
Symbolism of the protagonists of Valery Shevchuk’s book "Hause on the hill"
Autorzy:
Zambrzycka, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951201.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
folklor
symbolika
antropologia kultury
żywioł
sacrum
Opis:
The subject of the text is an analyze of symbolism of the protagonists of Valery Shevchuk’s book House on the hill. Protagonists were personified with certain cosmic forces (the cosmic elements) and they are part of a large, time-space novel’s structure. The space in the novel is divided by the opposition running on the line up – down. The example of that novel shows, how the cultural categories are reflected in the literature and how they determine the structure of literary narrative. The symbolism of the elements connected to mythological and folkloric thinking, and describe reality in terms of sacrum.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2014, 14; 133-140
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum jako aspekt kultury świątecznej - tożsamość młodych Polaków za granicą
Autorzy:
Garstka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461856.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
świętowanie
sacrum
tożsamość
migracje
socjologia jedzenia
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą pochylenia się nad kwestiami dotyczącymi kultury świątecznej w społecznościach emigranckich. Łączy on problematykę tożsamości młodych Polaków za granicą z kwestiami dotyczącymi socjologii i kultury jedzenia. Jego zasadniczym celem jest odpowiedź na pytanie, czym dla współczesnych ludzi jest sacrum oraz w jaki sposób objawiać się ono może w zglobalizowanym świecie. Ponowoczesny człowiek żyjący w świecie odrzucającym istnienie zewnętrznych punktów odniesienia czuje się zagubiony i wykorzeniony. To rytuały obecne podczas świąt i przygotowania do nic mają pomóc mu odnaleźć się w obecnej rzeczywistości. W kontekście Bożego Narodzenia to stół może stać się symbolem scalającym rodzinę i grupę.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 139-147
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa duchowość jako megatrend społeczno-kulturowy - mit czy rzeczywistość?
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461891.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
nowa duchowość
sacrum
sekularyzacja
megatrend religijny
Opis:
W niniejszym artykule określimy najogólniej, czym jest nowa duchowość, wskazemy na jej cechy charakterystyczne oraz sformułujemy jej definicję. Nowa duchowość kształtująca się poza instytucjami kościelnymi jest jakąś sygnaturą czasów współczesnych. Rozwój tych nowych form życia duchowego sprawia, że wielu socjologów stawia pytanie, czy nie należy już mówić o nowej subdyscyplinie socjologicznej, mianowicie, o socjologii duchowości. Analizuje ona nowe formy duchowości w kontekście przemian społeczeństw współczesnych, których są one do pewnego stopnia naturalną konsekwencją. Część socjologów uznaje nowe formy duchowości za przejaw powrotu sacrum, inni skłonni są je traktować jako symptom sekularyzacji i dekadencji religii. Jeszcze inni są skłonni uznawać tzw. alternatywną duchowość za ważny megatrend religijny, jako "powrót religii".
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 22-45
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyobrażenie sacrum w kulturze tradycyjnej i współczesnej
Autorzy:
Mielicka-Pawłowska, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461935.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
sacrum
antysacrum
kultura tradycyjna
kultura współczesna
Opis:
Na bazie koncepcji fenomenologicznych zawartych w pracach Micrei Eliadego, Rudolfa Otto oraz Emila Durkheima porównane zostały stsyemy wierzeniowe odnoszące się do wyobrażeń sacrum istniejących w XIX i w pierwszej połowie XX w. oraz pod koniec XX w. i na początku XXI w. Tradycyjny system wierzeń, oparty o materiał etnograficzny i folklorystyczny charakteryzowała zasada solidarności łącząca wyobrażenia Boga, przyrody i człowieka. W opozycji do tej zasady antysacrum ukonkretniane było w wierzeniach demonologicznych, wiary w diabła oraz pojawienie się chaosu kkosmicznego wtedy, gdy została naruszona zasada solidarności łącząca Boga, człowieka i przyrodę. Schemat wyobrażeń współczesnych, początku XXI w., ukonkretniał sacrum poprzez związek Boga z przyrodą traktowany jako gwarancja istnienia świata. Człowiek przeciwstawia się temu porządkowi wtedy, kiedy niszczy przyrodę, co traktowane jest jako zło moralne, a także tworzy idealną, wirtualną rzeczywistość, okreslaną pojęciem awatara, przeciwstawną ustanowionemu przez Boga porządkowi wszechświata. Wyobrażenia antysacrum obejmują więc przekonania ludzi, że naruszenie solidarności łączącej Boga (Absolut, Transcendens) i przyrodę jest spowodowane działaniem człowieka, który tworzy własną rzeczywistość i w ten sposób przyczynia się do zaistnienia końca świata.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 8-21
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie jest „niebo”? (Re)defnicje sacrum a nowa duchowość
Autorzy:
Dyczewska, Agnieszka
Pasek, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131226.pdf
Data publikacji:
2021-09-01
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
sacrum
new spirituality
contemporary religious culture
Opis:
Based on the analysis of the new spirituality movement, the paper seeks to discuss the concept of sacred and its defnition. In the light of research on new forms of religiosity, this classical for religious studies term demands reformulation. Dichotomies and concepts that used to be indissociable from the defnition of sacred, such as taboo, tremendum or supernaturality, are disappearing from texts and testimonies of the contemporary new spirituality movement. One can therefore reject the analyzed term as useless for the description of contemporary spirituality, or recognize efforts to change an individual’s life made in the name of personal values and subjective well-being, as having the sacred dimension.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2021, 3/281; 41-54
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie się podziała kość „sakralna”? Uwagi na temat genezy terminów medycznych w językach europejskich
Autorzy:
Kandrychyn, Siarhei
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131276.pdf
Data publikacji:
2022-05-15
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
anatomical terms
sacrum
origin
European languages
Opis:
The study concerns the origin of anatomical term (os sacrum) in European languages. The occurrence of this term among European countries demonstrates an obvious dichotomy: on the one side, in European countries belonging to the Romance language group (the south and west of the continent) the Latin wording has been preserved, thus, on the other, in European countries lying to the north and east of Germany the peculiar tracing of the German language was used. The study provides further arguments for asserting that the intensity of synonymy in terminology may indicate the historical region of their origin.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2022, 1, XXIV; 69-74
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum krajobrazu, estetyzacja przestrzeni miejskiej
Landscape sacrum, aesthetisation of urban space
Autorzy:
Hodor, K.
Łakomy, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952757.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
genius loci
sacrum krajobrazu
tożsamość miejsca
wartość krajobrazu
landscape sacrum
identity of the place
landscape value
Opis:
Strefy sacrum występują z różnym nasileniem w strukturach urbanistycznych miast, są to miejsca szczególne. Zgodnie z definicją wiążą się one z kultem religijnym, symboliką, wyjątkowymi wydarzeniami i zwyczajami. W różny sposób aranżowane, komponowane, świadczą o tradycji i tożsamości miejsca. W niniejszym artykule zaprezentowanie zostaną różnorodne postaci sacrum krajobrazowego oraz sposoby wydobywania ich walorów, wpływające na podniesienie atrakcyjności krajobrazu miejskiego.
Sacrum areas are present in city structures to different degree; they are special places. According to the definition they are connected with religious cult, symbolism, extraordinary events and customs. Variously arranged, composed, they give testimony to the tradition and identity of the place. This article presents different forms of landscape sacrum and show various ways of extracting their values improving the attractiveness of the urban landscape.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2016, 26; 201-212
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum et profanum dans Yonec de Marie de France (XIIe siècle)
Sacrum and Profanum in Yonec of Marie de France (12th century)
Autorzy:
Gęsicka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/483514.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydawnictwo Werset
Tematy:
sacrum
profanum
Marie de France
Yonec
Opis:
In the Breton lais, we encounter a brilliant marriage of the Celtic and Christian « marvel » (merveilleux), which is revealed on various semiotic levels. The zones of sacrum and profanum interpenetrate and provoke the reader’s afterthoughts with abundant and profound imagery. In Yonec by Marie de France, at the moment when the coming from Autre Monde protagonist is receiving the Eucharist, he con-stitutes one body with his beloved. In this paper, I attempt to uncover a spiritual meaning/message underlying the text, characters-symbols. The clue to this analysis is the idea of transition: from one status to another, from one figure to another, or from one meaning to another.
In the Breton lais, we encounter a brilliant marriage of the Celtic and Christian « marvel » (merveilleux), which is revealed on various semiotic levels. The zones of sacrum and profanum interpenetrate and provoke the reader’s afterthoughts with abundant and profound imagery. In Yonec by Marie de France, at the moment when the coming from Autre Monde protagonist is receiving the Eucharist, he con-stitutes one body with his beloved. In this paper, I attempt to uncover a spiritual meaning/message underlying the text, characters-symbols. The clue to this analysis is the idea of transition: from one status to another, from one figure to another, or from one meaning to another.    
Źródło:
Quêtes littéraires; 2013, 3; 9-15
2084-8099
2657-487X
Pojawia się w:
Quêtes littéraires
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reforma kultu a "ujęzykowienie sacrum": (anty)rytualny faktor sekularyzacji
Autorzy:
Dekert, Tomasz Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421250.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
reforma liturgiczna
rytuał
sekularyzacja
?ujęzykowienie sacrum?
Opis:
CEL NAUKOWY: Artykuł będzie miał na celu podjęcie pytania o znaczenie przemian, jakie nastąpiły w liturgii katolickiej po Soborze Watykańskim II, dla procesów sekularyzacyjnych w świecie katolickim. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Zgodnie z tezą J. Habermasa modernizacyjna sekularyzacja na poziomie społecznym dokonuje się za pośrednictwem „ujęzykowienia sacrum”, tj. przejęcia funkcji integracyjnych i ekspresywnych rytuału przez językowe działanie komunikacyjne (debatę i konsens). Opierając się na tej tezie, a także stosując narzędzia semiotyczno-antropologiczne zaczerpnięte z teorii rytuału Roya A. Rappaporta, będę chciał sprawdzić, czy i na ile posoborowa reforma liturgii – pojmowana wąsko, tzn. wyłącznie na płaszczyźnie oficjalnie wprowadzonych zmian i ich implikacji – wiązała się z, przyczyniała się do, lub też po prostu dokonywała „ujęzykowienia” katolickiego sacrum. PROCES WYWODU: Wywód obejmuje w pierwszym rzędzie charakterystykę teorii Habermasa i Rappaporta. Następnie przechodzi do interpretacji dwóch zasadniczych wymiarów reformy liturgicznej: samego faktu głębokiej zmiany rytualnej poprzedzonej problematyzacją formy liturgicznej w obrębie dyskursów eksperckich oraz zmian w samym rytuale na poziomie rezygnacji ze znacznej części języka gestu, zniesienia bezwzględnej obligatoryjności rubryk i otwarcia liturgii na inwencję celebransa(ów) i zgromadzenia. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Widziane przez pryzmat koncepcji Habermasa i Rappaporta teoretyczne i praktyczne podejścia do liturgii w okresie przedsoborowym oraz w ramach samej reformy okazują się stanowić modelowy przykład „ujęzykowienia sacrum” i derytualizacji. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Reforma liturgiczna miała (ma) znaczący, aktywny i wielopoziomowy udział w procesach sekularyzacyjnych zachodzących w Kościele katolickim. Mają one wymiar przede wszystkim osłabienia lub dekonstrukcji katolickiego świata odniesień sakralnych, a w każdym razie jego obowiązywalności i odporności na relatywizację i indywidualizację.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2018, 9, 27; 125-142
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historiozofia zagłady. Uwagi do „Kleopatry i Cezara” Norwida
The historiosophy of hecatomb. Notes to Norwid’s “Cleopatra and Caesar”
Autorzy:
Grabowski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967308.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
tragedy
fate
historiosophy
Christianity
sacrum
blood
Opis:
The main problem which is analyzed in the article is how Norwid presents the clash of two civilizations – ancient Egypt and Rome. In Norwid’s tragedy the death of culture is preceded by the death of transcendence – communities which have lost contact with the sacrum are sentencing themselves to a slow atrophy, which shall result in the collapse of civilizations. The hecatomb in Norwid’s tragedy is evoked by a series of symbols and gestures. The characters of the drama, who represent both great ancient nations, become aware by looking into the empty sky that their time is coming to the end, their life is only a part of tragic and historic fate. However, their death belongs with the Hegelian idea of the development of the spirit in history – ancient world needs to be destroyed so that Christianity could take its place.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2015, 27, 1
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czekając na niemożliwy cud. Dzieciństwo Jezusa J.M. Coetzeego jako przykład współczesnej pseudoapokryficzności
Autorzy:
Jankowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2045774.pdf
Data publikacji:
2015-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
apocrypha
symbol
sacrum
cultural identity
memory
Opis:
The paper is an analysis of The Childhood of Jesus by J.M. Coetzee as seen from the perspective of cultural studies. Treated as a document of culture, it depicts recent changes in Western civilization, particularly in such spheres as religion as and philosophy (specifically axiology and epistemology). The pseudoapocryphal character of Coetzee’s novel provokes one to giving consideration to the attitude western culture has towards its own roots and towards the role the source myths and religious symbols play in it, that is to the shape of the cultural identity of contemporary West. The picture which emerges from the analysis is a culture threatened with ‘amnesia’. It is, however, a erverse picture since it has been painted with the use of the symbol which is “present in absence”.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2015, 1(107); 90-112
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religijność we współczesnych reportażach
Religiosity in contemporary features
Autorzy:
Bogołębska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502194.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
reportaż
religijność
profanum
sacrum
feature
religiosity
Opis:
The author analyses the presence of a religious factor in selected religious and social features. The analysis objects are texts by Jacek Tacik, Piotr Nestorowicz, Renzo and Robert Allegri, Włodzimierz Kalicki, Krzysztof Kąkolewski, Marcin Wójcika, Wojciech Bojanowski, Magdalena Grochowska, Beata Pawlak, Łukasz Wojtusik and WojciechTochman. In her research the author presents the clash between sacrum and profanum in the Church and overlapping investigative, political, medical, historical and travelling aspects. This text is an attempt to complement feature genres which are commonly used in scientific world by a feature with religious (confessional) subject.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2018, 27, 1; 37-47
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sakralizacja ciała. Związki erotyki i mistyki w poezji Bogusława Kierca
Sacralization of the body. The relationships between eroticism and mysticism in the poetry of Bogusław Kierc
Autorzy:
Sołtys-Lewandowska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459815.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
współczesna poezja religijna
sakralizacja
sacrum, mistyka
erotyzm
epektasis
postsekularyzm
religious contemporary poety
sacralization
sacrum
mystic
erotism
postsecularism
Opis:
Artykuł prezentuje interpretację poezji Bogusława Kierca w kontekście filozofi cznych odniesień do ciała, mistycyzmu chrześcijańskiego i komunii, postsekularnej teorii nagości Georgia Agambena oraz kategorii epektasis. Występujące w tej poezji elementy, jak „wychylanie się z ciała” czy erotyzacja osoby Chrystusa są transgresją przeciw schematom zachowań religij nych w celu poszukiwania nieograniczonej jedności z Bogiem, łącznie z poetyką sakralizacji ujawniają dążenie twórczości B. Kierca do podkreślania wartości ciała i seksualności w doświadczeniu religij nym i możliwości tego doświadczenia w nowoczesności.
The article presents the interpretation of the poetry of Bogusław Kierc in the context of philosophical references to the body, Christian mysticism and Communion, Agamben’s post-secular theory of nudity and the category of epektasis. Such elements of Kierc’s poetry as ‘leaning out of one’s body’ and erotization of Christ constitute the transgression against religious behavioral patt erns in an att empt to achieve absolute unity with God. Together with the poetics of sacralization, they reveal Kierc’s artistic att empt to emphasize the importance of the body and sexuality in a religious elevation and the possibility of experiencing it in the times of modernity.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 202-211
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Там впереди не могила, а таинственной лестницы взлет”: мистическое sacrum в поэтике Анны Ахматовой
Sacrum mistyczne w poetyce Anny Achmatowej
Autorzy:
Mnich, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954416.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sacrum
symbolika biblijna
symbolika mistyczna
interpretacja utworu
Opis:
Artykuł został poświęcony interpretacji sacrum mistycznego w poezji Anny Achmatowej. Na przykładzie dwóch wierszy poetki (Słuchając śpiewu i Żona Lota) autor publikacji prezentuje rożne metodologie badania symboliki mistycznej w utworze literackim. Przedmiotem analizy jest biblijny symbol śmierci (drabina) i zawierające symboliczne odniesienia nowotestamentowe słowa Chrystusa Pamiętajcie o żonie Lota.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 7; 31-52
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy piękno może ocalić? (Rozważania na kanwie teologii piękna)
Autorzy:
Kawecki, Witold
Misiaszek, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/972675.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
teologia piękna
sacrum w muzyce
myzyka religijna
Opis:
The beauty is primarily, God’s revelation. God is the supreme beauty, as he is its source and ultimate purpose; this supreme beauty touches the human soul and makes it inclined to the reformation. hence, we can discuss the beauty within the perspective of theology. Obviously, what is meant here is the metaphysical character of the art, which can also be called the theology of beauty, or the theology of art. The experience of the authentic beauty may restore a human being to enthusiasm and trust. The beauty is the key to the mystery and the call to the transcendence, that’s why, it can be the path towards God. The art, in all of its forms of expression, while confronting with the great existential issues, including the suffering, may also gain the religious sense and turn into the way of the deep internal reflection and authentic spirituality.
Źródło:
Muzyka sakralna. Piękno ocalone i ocalające; 11-19
9788364615184
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sfera sacrum w przestrzeni miejskiej - kapliczki warszawskiej Pragi
Autorzy:
Wołk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461852.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
przestrzeń miejska
sfera sacrum
kapliczki
Warszawa
Praga
Opis:
Praga jest bardzo modną ostatnio centralną częścią prawobrzeżnej Warszawy, często marginalizowaną, ale uznawaną też za "prawdziwą" część stolicy, gromadzącą tradycję i kulturę warszawiaków. Częścią tej kultury i tradycji jest religia. Praga zawsze była bardziej religijna od innych dzielnic Warszawy. W przestrzeni miejskiej uwidacznia się to przede wszystkim poprzez obecność obiektów religijnych. Są to nie tylko kościoły, najbardziej widoczne w mieście, ale również kapliczki i krzyże, często znajdujące się w podwórkach starych praskich kamienic czy na rogach ulic. Są one mniej widoczne dla turysty zwiedzającego modną dziś Pragę, ale bliskie mieszkańcom. Fenomenem jest już sam fakt, że wciąż istnieją i wciąż trwają w przestrzeni miejskiej, że ktoś o nie dba. To by wskazywało, że stanowią dla mieszkańców wartość symboliczną, wiążąc się z tradycją, historią, kulturą i religią. To wskazywałoby także, że sfera sacrum jest stale obecna w miejskiej przestrzeni, co pozostaje jednocześnie zaprzeczeniem radykalnych tez teorii występujących w obszarze socjologii religii, wiążących urbanizację z sekularyzacją.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 57-71
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„proszę księdza – ja naprawdę Go szukałem”. Religijne rozterki w poezji Zbigniewa Herberta
Autorzy:
Wesołowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650335.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
poezja, sacrum, religia, wątpienie, wiara, Zbigniew Herbert
Opis:
The article is yet another attempt at reading Zbigniew Herbert’s poetry from the point of view of religious motifs, with emphasis on the attitude towards Christian rituals and the practice of taking part in them. In the discussion, I refer to poems from different periods of the poet’s artistic life – beginning with 1949 up to the Epilog burzy volume. The aim of the article is to point up the complexity of the problem of religiosity in Herbert’s poetry: simplifying faith through religious stereotypes, the inner conflict between faith and the inability to find one’s place in any particular religion. The discussion was inspired by texts by Tomasz Garbol, Aleksander Fiut, Andrzej Franaszek and Stanisław Barańczak
Źródło:
Konteksty Kultury; 2015, 12, 4
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy z sacrum w postsekularnym społeczeństwie.Sens budowania świątyń katolickich we współczesnym Poznaniu
Autorzy:
Kirchner, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134389.pdf
Data publikacji:
2020-10-09
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
sacrum
The Catholic Church
temple
Poznan
secularization
Opis:
The article is an attempt to describe the phenomenon of building churches in society, which is less and less involved in religious practices. Although the number of people attending Masses is deacreasing, new temples in Poland, specifically in Poznan, are being built. In the article I indicate a number of reasons why they are built. The starting point for the description of this phenomenon is the sacrum and the issue of cases of its marginalization not so much among the society, but inside the temples themselves.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2020, 1/275; 96-106
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola sacrum w krajobrazie kulturowym obszarów wiejskich na przykładzie gminy Dąbrowa Chełmińska
The role of sacrum in the cultural landscape of the rural areas – the example of Dąbrowa Chełmińska
Autorzy:
Gonia, A.
Michniewicz-Ankiersztajn, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88196.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobraz kulturowy
obszary wiejskie
sfera sacrum
Dąbrowa Chełmińska
cultural landscape
rural areas
sacrum sphere
Dąbrowa Chełmińska commune
Opis:
Krajobraz kulturowy obszarów wiejskich jest odzwierciedleniem związków człowieka ze środowiskiem przyrodniczym. Charakterystyczną jego cechą jest harmonijne współistnienie elementów naturalnych i antropogenicznych. Do tych ostatnich można zaliczyć przestrzeń i elementy sakralne obecne w krajobrazie. Są nimi miejsca, świątynie, cmentarze, kaplice zawiązane z kultem religijnym mieszkańców. W niniejszym artykule prześledzono proces nasycania przestrzeni wiejskiej elementami sakralnymi oraz określono rolę jaką odgrywały one w kształtowaniu krajobrazu kulturowego gminy Dąbrowa Chełmińska. Ponadto zbadano funkcje i znaczenie sfery sacrum we współczesnym krajobrazie wspomnianego obszaru. Wybór Dąbrowy Chełmińskiej jako obiektu badań wiąże się z ciągłością procesów osadnictwa stałego już od ponad 3 tys. lat. W efekcie przenikały się tu różnorodne wpływy kulturowe, prądy religijne itp. nadające kształt krajobrazowi kulturowemu.
The cultural landscape of the rural areas reflects the man- nature relation. Natural and anthropogenic elements coexist harmonically within this landscape. The sacred elements, important for the faith of inhabitants, like sacred places, temples, cemeteries and chapels belong to the anthropogenic elements. The intention of this paper is to present the process of the fulfillment of the rural areas by sacred elements as well as determine the role of such elements in shaping the cultural landscape of Dąbrowa Chełmińska commune. Besides, the authors analyzed the functions and sense of the sacrum sphere in the contemporary landscape of the examined area. The choice of the territory of research is connected with long lasting settlement processes (over 3 thousands years). In effect, this area was penetrated by various cultures, religion streams, which have created the specific cultural landscape.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 37-45
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KTÓRA PRZYJDZIE WINCENTEGO KORAB-BRZOZOWSKIEGO I O PRZYJDŹ! STANISŁAWA KORAB-BRZOZOWSKIEGO. PARALELA ŚWIATÓW ŚMIERCI W BLIŹNIACZYCH WIERSZACH BRACI BRZOZOWSKICH
KTÓRA PRZYJDZIE WINCENT KORAB-BRZOZOWSKI’S AND O PRZYJDŹ! STANISLAW KORAB-BRZOZOWSKI’S. PARALLEL WORLD OF DEATH IN THE TWIN POEMS OF BROTHERS BRZOZOWSKI’S
Autorzy:
Borek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955733.pdf
Data publikacji:
2019-02-03
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
śmierć
sacrum
sen
natura
death
dream
nature
Opis:
Poetic work of Korab-Brzozowski Brothers is an example of art which use from many poetics. Poetics use the instrumentarium which is offer by symbolism to deca-dence, they connect Christian and pagan imaginary. In spaces of their poet the create surrealistic pictures filled up of pain and anxiety. Pictures of Death surprise state in which a human comes through life, human is profiled as delightful full of realization and rest. The moment of loosing life introduced b writers it’s scary. It seems that they create near-ly identical works, which characterize by lyrical ego’s inside calm. However, deeper ana-lyze of works and translation from French directs on new semantical possibilities and obligates us to needlessly twin interpretation of this works.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2018, 16; 21-32
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w ofercie ekomuzeum „Trzy kultury” w Bieszczadach
The sacred offered by “The three cultures” ecomuseum in Bieszczady region
Autorzy:
Mitura, T.
Buczek-Kowalik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87855.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
wielokulturowość
ekomuzeum
Bieszczady
sacred
multiculturalism
ecomuseum
Opis:
Koncepcja ekomuzeologii rozwinęła się we Francji w latach 60 XX w., a jej celem było poznanie i ochrona krajobrazu jako całości. W Polsce pierwsze ekomuzea pojawiły się pod koniec lat 90.XX w., a obecnie idea ta jest coraz powszechniej wykorzystywana. W Bieszczadach utworzonych zostało kilka ekomuzeów, a kolejne są w fazie opracowań. Najbardziej znane to ekomuzea: Hołe, W krainie Bobrów, W Krainie Bojków oraz Trzy Kultury. Elementem wyróżniającym opisywanego ekomuzeum Trzy Kultury jest wielokulturowość odnosząca się do czasów przed II wojną światową, kiedy Bieszczady zamieszkiwane były przez Polaków, Ukraińców i Żydów. Na 13 kilometrowej trasie zaprezentowane zostały walory dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, wśród których na uwagę zasługują obiekty sakralne rzymskokatolickie, greckokatolickie i judaistyczne, świadczące o wieloreligijności tego obszaru.
The concept of ecomuseology was developped in France in the 60s of the 20th century and aimed at presenting a holistic model of the landscape. In Poland, first attempts at creating ecomuseums were made at the end of the 90s of the 20th century, and at present, the idea is increasingly implemented. In Bieszczady region, there were build several ecomuseums and establishing the next ones is at the stage of analysis. The most renowned are the ecomuseums Hołe, W krainie Bobrów, W krainie Bojków and Trzy Kultury. What distinguishes the Trzy Kultury ecomuseum in question is the multiculturalism referring back to preWorld War Two times when Bieszczady region was inhabited by Poles, Ukrainians and Jews. A thirteen kilometre long trail provides the natural and cultural heritage values, among which noteworthy are sacred buildings of Roman catholic, Greek catholic and Judaic Rites which testify to the cooccurrence in this area of the representatives of different denominations.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 19; 121-131
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Сакральна сутність поезії Євромайдану
The Sacred Essence of Euromaidan Poetry
Autorzy:
Poliszczuk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16510359.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Maidan
poetry
sacrum
symbol
image
emotional reflection
Opis:
The article represents research into poetry written during the Revolution of Dignity (2014). Such artistic texts are analyzed as a kind of phenomenon of contemporary literature. These are the poems of famous authors or even amateurs, united by a common sacred code. They appeal to the patterns and archetypes of the collective consciousness of Ukrainians. In the poetry of Euromaidan the researcher underlines two types of sacralization, which can be conditionally called masculine and feminine (paternal and maternal). The masculine type of this process realizes a symbolic projection of the figure of Jesus Christ. This symbol emphasizes the determination of the act, active attitude, the idea of fighting for the truth, as well as the willingness to sacrifice their own lives for the common good. The feminine version of the proces of sacralization is the Virgin Mary. This image appeals not to the heroic act, but to its emotional reflection, more specifically – the suffering, pain, traumatic experience of the victim. It corresponds to the archetypal image of the Mother of God, the Suffering Mother, who sacrifices her own son to death and cries for him later. The embodiment of the Christian sacrum in the poetry of the Maidan testifies to the fidelity to both European and Ukrainian traditions.
Źródło:
Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 2; 311-324
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rytuały religijne w życiu młodzieży
Religious rituals in youth lives
Autorzy:
Farnicka, Marzanna
Sałatka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516441.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
rytuał
młodzież
sakramenty
sacrum
profanum
ritual
youth
sacraments
Opis:
Doświadczenia Kościoła w obszarze pracy duszpasterskiej z młodzieżą wskazują na duży poziom rezygnacji młodego pokolenia z różnego rodzaju praktyk religijnych: począwszy od modlitwy indywidualnej a skończywszy na życiu sakramentalnym. Autorzy artykułu postawili pytanie o miejsce i rolę praktyk kościelnych w życiu młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem sakramentów. Materiał badawczy stanowiła ankieta skierowana do 109 studentów Uniwersytetu Zielonogórskiego. Po przeanalizowaniu danych można postawić tezę, że młodzież potrzebuje przestrzeni rytualnej, aby poprawnie funkcjonować w społeczeństwie, szuka tej przestrzeni na różne sposoby i w różnych miejscach. Funkcje rytuałów religijnych ze sfery sacrum przejmuje wiele wydarzeń o charakterze rytualnym pochodzących z przestrzeni profanum. Autorzy artykułu postulują, by przywrócić rytuałom religijnym ich pierwotne znaczenie, które często zostało utracone w procesie przejmowania przez nie znaczeń pozareligijnych.
The experience of the Church gained during its pastoral work with youth presents that young people very often abandon different religious practices, starting with individual prayer and ending with their sacramental life. The authors of the essay enquired about the place and role of religious practice in lives of young people. They emphasized the sacraments. The research material was a questionnaire addressed to 109 students at University of Zielona Góra. After analyzing the data it can be assumed that young people need some kind of ritual space to exist in a proper way in the society, but they look for the space in different ways and in different places. The SACRUM aspect of religious meetings is often taken by some ritual events with PROFANUM provenience. The authors suggest that the religious rituals should be restored with their original meaning, which often has been lost in the acquisition process of its non-religious meanings.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2013, 23; 43-57
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cmentarze – estetyka przestrzeni sacrum w kontekście współczesnych rozwiązań projektowych
Cemeteries. The aesthetics of the sacred in the context of contemporary design solutions
Autorzy:
Pleskaczyńska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398383.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
cmentarze
architektura cmentarna
sacrum
modern architecture
contemporary cemetery
Opis:
Cmentarze są istotną częścią przestrzeni publicznej każdego miasta. O jej wyjątkowości stanowi niezwykłe połączenie przeciwieństw, takich jak utylitaryzm i duchowość, estetyka i ekonomia, wspólność i indywidualizm, przeszłość i przyszłość. Podobnie jak wszystko wokół nas, zmieniają się również i cmentarze, choć zapewne w innym tempie, zależnym od otwartości ludzi na zmiany w tym obszarze. A jest to strefa mocno związana z religijnością i tradycją, w których, jak wiadomo, zmiany zachodzą niezwykle powoli. Projektanci cmentarzy stają przed szczególnymi wyzwaniami – zajmują się wszak przestrzenią o szczególnym znaczeniu, która powinna zachować określony nastrój, stanowić miejsce kontemplacji, zadumy, wyrażać szacunek dla pochowanych tam zmarłych oraz dla odwiedzających ich najbliższych. Niniejszy artykuł jest próbą prześledzenia zmian w architekturze przestrzeni współczesnych nekropolii i znalezienia odpowiedzi na kilka istotnych pytań: czy nowe koncepcje i wizje miejsc wiecznego spoczynku wciąż noszą cechy przestrzeni sacrum? Czy w tym konkretnym obszarze istnieje jakakolwiek szansa na postęp, rozwój i zmiany? Czy dziedzictwo tradycji i religii ogranicza pole kreacji? Jak przyjmowane są wszelkie nowe koncepcje, w tym innowacyjne możliwości pochówków? Tekst wykaże, jak istotna jest integracja różnych, często odległych dziedzin, takich jak estetyka, ekonomia, dziedzictwo kulturowe, etyka, ekologia – dla skomponowania przestrzeni spełniającej wymagania tychże obszarów, a przede wszystkim będącej sferą sacrum, czego wciąż, i w różnych kręgach kulturowych, oczekuje się od cmentarzy.
Cemeteries are an important element of every city. The uniqueness of this particular space is based on a connection of some of the features and properties often standing against each other in opposition, such as utilities and spirituality, aesthetics and economics, generality and individualism, past and future. We expect the cemeteries should fulfill the role of space worthy of burying our loved ones. We would like to be sure that nothing would disturb the silence and contemplation mood, and in the visual sphere, that nothing would bring down the special atmosphere of the sacred place. But like everything around, cemeteries are changing too. Their designers are facing new challenges. Customs, traditions and the mentality of societies are evolving and changing to varying degrees. This article is an attempt of tracking the changes of contemporary cemeteries. Will the new concepts and visions of eternal rest still bear the features of the sacred? Whether in this particular area, there is any chance of “progress”, development and changes? Does the legacy of tradition and religion reduce creative field, new concepts of composition, innovative possibilities of burials, new technological capabilities? The Author is going to show how important is the integration of different, often remote areas such as aesthetics, economics, cultural heritage, ethics, ecology, to compose a space that meets the requirements of all these areas, and above all, which is the space of the sacred, which is still, and in different cultures, expected from cemeteries.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 3; 151-161
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„W przestrzeń bezgraniczną marzeniem mknę skrzydlatem…”. O przestrzeni w wybranych lirykach Zdzisława Dębickiego
“I run winged into boundless space...”. About Space in Selected Poems of Zdzisław Dębicki
Autorzy:
Borek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521847.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Zdzisław Dębicki; poezja; prawda; przestrzeń; sacrum; mare tenebrarum
Opis:
Poetycka twórczość Zdzisława Dębickiego (1871‒1931) to przykład pisarstwa korzystającego z różnych poetyk, co przejawiało się w wielorakim charakteryzowaniu składających się na nią przestrzeni. Autor Nocy bezsennych, uważany za poetę minorum gentium, umiejętnie wykorzystywał literackie dokonania ówczesnych poetów, powołując do istnienia obszary, pełniące jednocześnie funkcję ekspresji własnej podmiotowości artystycznej. Czytanie liryków Dębickiego pozwala na zestawienie intymnych zwierzeń podmiotu lirycznego z ogołoconą z bogactwa opisu pustą przestrzenią. Przestrzeń, jako jedna z kategorii epistemologiczno-ontologicznych, nie jest dla poety jedynie narzędziem służącym tworzeniu atrakcyjnego obrazka, ale przede wszystkim stanowi asumpt do dociekań poznawczych.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2018, Numer 24; 407-421
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komu zależy na sekularyzacji? Fakty i życzenia dotyczące przyszłości religii w krzywym zwierciadle WEIRD
Autorzy:
Kupś, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131389.pdf
Data publikacji:
2021-06-08
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
secularization
Leszek Kołakowski
Roger Scruton
WEIRD
sacrum
religion
Opis:
The presence of religion in the modern world is confirmed by statistics, both global data on religious identifications. Religion is a permanent feature of our world and will undoubtedly remain so in the future. However, it is not without significance that the reality of religion is described and interpreted by representatives of the WEIRD elite, who overwhelmingly do not belong to the reality being described. In other words, we must recognize the fact that religion is a subject of research for people who, at best, are not interested in it. This may mean that secularization is largely a postulate or goal (often politically implemented plan) and not a conclusion resulting from an impartial observation. Therefore, it is difficult to find scholars willing to critically judge secularization, apart from the circles clearly identifying as a denomination. I would like to highlight two authors who stand out from this background: Leszek Kołakowski and Roger Scruton. I believe that Kołakowski and Scruton can point out the benefits of the presence of religion in the modern world, and at the same time, they see what the threats of secularization are. However, are such views able to successfully compete with the mainstream in the humanities and social sciences? I base my doubts about this, inter alia, on statistical data and the latest publications.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2021, 2/280
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzinna wieś – nostalgiczne źródło malarskich inspiracji Mariana Kępińskiego
The family village – a nostalgic source of Marian Kępiński’s painting inspirations
Autorzy:
Kępiński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27280383.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sztuka
malarstwo
wiejskie sacrum i mit
nostalgia
rodzinna wieś
art
paintings
rural sacrum and myth
nostalgy
family village
Opis:
Artykuł jest próbą omówienia zjawiska nostalgii w malarstwie profesora Mariana Kępińskiego, uznanego twórcy i pedagoga łódzkiej ASP im. Władysława Strzemińskiego, przejawiającej się w portretowaniu natury, pejzażu i ludzi związanych z rodzinną wsią artysty. Okazją do podjęcia rozważań jest niedawna rocznica pięćdziesięciolecia pracy twórczej. Ich cel stanowi ukazanie, w jaki sposób artysta, posługując się symboliką związaną ze światem natury, portretuje mityczną pamięć przestrzeni swego dzieciństwa i młodości – rodzinnej wsi Kamionka.
The article is an attempt to discuss the phenomenon of nostalgia in the paintings of Professor Marian Kępiński – artist and pedagogue of the Władysław Strzemiński Academy of Fine Arts in Łodź. The nostalgia manifested in portraying nature, landscape and people associated with the artist’s family village. The opportunity to reflect is the recent anniversary of the 50th anniversary of his work. The article’s aim is to show how the artist – using symbolism related to the world of nature – portrays the mythical memory of the space of his childhood and youth – his family village of Kamionka.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2022, 28, 2; 71-100
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum a nowoczesność – rozważania na przykładzie kościoła św. Stanisława w Krakowie
Sacrum vs. modernity – discussion based on the example of St Stanislaus Church in Cracow
Autorzy:
Wrana, J.
Fitta-Spelina, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398432.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
sacrum
architektura sakralna
Kościół św. Stanisława
Dąbie-Kraków
wnętrze
seeking the sacrum
church architecture
St Stanislaus Church
Dąbie Cracow
interior
Opis:
W niniejszym artykule autorzy pochylają się nad odczuwaniem sacrum w obiektach sakralnych nowoczesnej architektury, bazując na przykładach polskich. Polska architektura sakralna drugiej połowy XX i początków XXI wieku cierpi na swoistą dwubiegunowość. Z jednej strony pojawiają się obiekty na światowym poziomie – odważne, interesujące realizacje, wykraczające poza ramy „typowego” kościoła. Reprezentują one zarówno wysoką jakość architektury, jak i głębię sacrum. Przykładami mogą tu być Arka Pana w Nowej Hucie, kościół Votum Aleksa w Tarnowie nad Wisłą i kościół pw. Matki Bożej Królowej Świata w Radomiu. Na przeciwnym biegunie są, niestety dość liczne, obiekty reprezentujące inną jakość, w których trudniej dostrzec i odczuć sacrum. W tej architektonicznej plejadzie różnorodności konieczna jest troska o zachowanie sacrum. Poszukując odpowiedniej formy architektonicznej i projektując wystrój wnętrza, należy pamiętać, iż świątynia jest obiektem wyjątkowym. Konieczne jest podkreślenie tego, co niewidoczne, tworzenie nastroju poprzez odpowiednie oświetlenie i materiały, a co za tym idzie – ułatwienie wiernemu odczuwania sacrum. W artykule przedstawiono projekt wnętrz kościoła pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika na Dąbiu w Krakowie autorstwa architekta Jana Wrany. Założeniem autora było połączenie nowoczesności formy i tradycji sacrum, w celu osiągnięcia spójnej całości architektoniczno-religijnej.
In this article, the authors dedicate themselves to the feeling of sacrum in the sacred objects of modern architecture, based on the Polish examples. Polish church architecture from the second half of the 20th century and the beginnings of the 21st century suffers from a certain kind of bipolarity. On the one hand, objects appear on a global level – brave, interesting projects, going beyond the framework of the “typical” church. They represent both high quality of architecture and the depth of sacrum. The examples here can be the Ark of the Lord in Nowa Huta, Alex Votum church in Tarnów upon Vistula, and the church of Holy Mother Queen of the World in Radom. At the opposite pole are, unfortunately quite numerous, facilities representing another quality, in which it is more difficult to see and feel sacrum. In this architectural range of diversity, it is necessary to take care to maintain sacrum. Seeking an appropriate architectural form and designing the interior, one ought to remember that a temple is a unique object. It is vital to emphasise what is invisible, create a mood through suitable lighting and materials and, what follows – to make it easier for the followers to feel sacrum. In the article the design of interior of the church of St Stanislaus the Bishop and Martyr in Dąbie in Cracow was presented, authored by the architect Jan Wrana. The assumption of the author was to combine the modernity of form and tradition of sacrum, in order to achieve the coherent architectural and religious whole.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 3; 181-194
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Płynne sacrum w społeczeństwie ponowoczesnym
Autorzy:
Mariański, Janusz
Wargacki, Stanisław A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461872.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
społeczeństwo ponowoczesne
społeczeństwo digitalne
płynne sacrum
sekularyzacja
desekularyzacja
Opis:
Próbujemy podjąć w niniejszym artykule próbę odpowiedzi na pytanie o relację pomiędzy sacrum i kulturą w dwóch społeczeństwach: w realnym społeczeństwie ponowoczesnym i w społeczeństwie wirtualnym, cyfrowym (dygitalnym). W pierwszej części opracowania zapoznamy się z samym pojęciem sacrum. Według przyjętej przez nas hipotezy w warunkach postępującej sekularyzacji społeczeństw ponowoczesnych sacrum nie zanika, ale zmienia swoje formy, pojawia się w tych obszarach życia społecznego, z których – jak się wydawało– ostatecznie wyemigrowało. Zwłaszcza w perspektywie płynności i nieprzewidywalności współczesnych społeczeństw płynna religijność i płynne sacrum mogą wykazywać tendencję do dalszego rozpadu i deregulacji. Sacrum nie zanika, lecz przybiera nowe, rozmaite formy. Rynek religii i duchowości, rynek płynnego sacrum jest wciąż znaczny. Kościoły chrześcijańskie stoją przed wielką szansą, nawet jeżeli dotychczas słabo ją wykorzystywały
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2016, 17; 7-27
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanikanie świętości. Natura i źródła procesu desakralizacji w kulturze Zachodu
Autorzy:
Chmiel, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669143.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
sacrum
profanum
desacralisation
perennial philosophy
desakralizacja
filozofia wieczysta
Opis:
The aim of this article was to indicate the essential elements of the process of desacralization of Western culture. In the first part, I individuated fundamental elements characterizing the “traditional” concept of culture, whose main feature was the lack of a sharp distinction between the realm of the sacred and the profane grounded in the idea of cosmic order. The second part concerns the genesis of desacralization, which – in the case Western culture – is associated with the idea of the sophists’ concepts and ideas of the Renaissance. In both cases, desacralization is associated with anthropocentrism. The essence of anthropocentrism is the perception of reality, in which man perceives himself not as an integral part of the divine order, which he should recognize and accomplish in the right way, but as an autonomous creator, directing the world according to his own laws. The question whether these human laws are in harmony with the divine order or remain in contradiction with it appears to be secondary – essential is genesis and nature of order in the human world.
Celem niniejszego artykułu było wskazanie zasadniczych elementów składających się na proces desakralizacji kultury Zachodu. W pierwszej części przedstawiono zasadnicze elementy charakteryzujące „tradycyjne” pojmowanie kultury, którego wyróżnikiem był brak ostrego rozróżnienia na sferę sacrum i profanum ugruntowany w idei kosmicznego ładu. Druga część dotyczy genezy desakralizacji, którą – w przypadku kultury zachodniej – należy wiązać najpierw z myślą sofistów, a następnie z ideami renesansu. W obu przypadkach desakralizacja wiąże się z antropocentryzmem. Istotą antropocentryzmu jest takie postrzeganie rzeczywistości, w którym człowiek pojmuje samego siebie nie jako integralną część boskiego ładu, który winien rozpoznać i realizować we właściwy sobie sposób, ale jako autonomicznego twórcę kreującego „swój” świat wedle własnych praw. Kwestia, czy owe ludzkie prawa są zgodne z boskim porządkiem, czy pozostają z nim w sprzeczności jawi się tym samym jako drugorzędna – tym, co zasadnicze, jest geneza i natura ładu panującego w świecie człowieka.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2017, 36, 1
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w białoruskiej poezji emigracyjnej w Stanach Zjednoczonych na przykładzie twórczości Natalii Arsieńniewej
Сакраментальное в белорусской эмиграционной поэзии в США на примере творчества Наталии Арсеньневой
Autorzy:
Traczuk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954421.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sacrum
poezja
emigracja
Białoruś
Arsieńniewa
Stany Zjednoczone
Wilno
Opis:
Наталья Арсеньнева принадлежит к тем выдающимся белорусским эмиграционным поэтам, мировозрение и поэтика творчества которых сформировались не только вследствие воздействующего на ее творчество неоромантизма, но и христианства. Отсюда в ее творчестве появлюятся мотивы священного, как в богословском, так и религиоведческом смысле. В статье они подвергаются подробному анализу. Автор обращает внимание на часто появляющуюся в творчестве поэтессы неотделимость сферы священного как релизиозной категории от сферы священного в религиоведческом понимании. Священным в поэзии Арсеньневой становится белорусский партриотизм, который становится для нее почти религией, как и для современного белорусского писателя Сократа Яновича. Тема священного появляется уже в раннем творчестве поэтессы, но больше произведений с религиозными мотивами отмечено в ее зрелом творчестве. Вместе с характерной для нее художественной виртуозностью они придают творчеству Арсеньневой значения большей таинственности, впечатляемости. Влияя на читателя, они пленяют силой и правдой художественных переживаний. Некоторые из них близки художественному видению. Священное для Арсеньневой это не только то, что связано с Богом, Христом, священной считается также родная природа и человек. Таким образом поэтесса исповедует веру в высшие гуманитарные ценности, веру в человека, в победу добра над злом. Цикл ≪священное≫ Арсеньневой закрывает видение воскресшего Христа, идущего среди людей, но ими не замечаемого. Ее последние стихи сообщают начало новой эры, эры воскресения Христа.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 7; 109-118
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w programie kompozycyjnym XIX-wiecznych założeń ogrodowych na Śląsku
Sacral aspect of composition in 19th gardens in Silesia
Autorzy:
Przybylak, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131825.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kompozycja
ogród
park
sacrum
Śląsk
composition
garden
Silesia
Opis:
Definicja wszechobecnego w sztuce pojęcia sacrum jest dość subiektywna stąd też każdorazowo powinna być rozpatrywana przez pryzmat motywów indywidualnych i kulturowych kierujących danym autorem lub fundatorem dzieła sztuki. Przyrodniczo-krajobrazowe bogactwo Śląska wraz z tłem kulturowym i ogrodowym doby XIX stulecia, stanowi doskonały przykład pluralizmu pojęcia sacrum, które w przestrzeni założenia ogrodowego markowane może być ścieżką, rzeźbą symbolizującą rangę polityczną państwa, ogrodem samym w sobie jako darem czy wreszcie krajobrazem w ogóle.
The definition of the ubiquitous in art idea of sacrum is always quite subjective. That’s why it should be always viewed through the prism of an individual and cultural themes that guided and shaped the author or the founder of a particular piece of art. Natural and scenic wealth of Silesia with the cultural background and the garden design dated back to the 19th century, is an excellent example of pluralism of sacrum, which in the area of a garden can be marked by a path, sculpture that is a symbol of the national power, by a garden itself as a gift and by the landscape in general.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 691-709
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum a turystyka na przykładzie gminy Leśna Podlaska
The sacred and tourism on the example of gmina of Leśna Podlaska
Autorzy:
Dąbrowski, D.
Zbucki, Ł.
Kuźmicki, M.
Bytniewski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87865.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
sanktuarium
turystyka
atrakcyjność turystyczna
sanctuary
tourism
tourist attraction
Opis:
Przedstawiana praca ma charakter badawczy i dotyczy zagadnień związanych z oceną atrakcyjności turystycznej gminy Leśna Podlaska. Do przeprowadzenia badań została wykorzystana metoda sondażu diagnostycznego, w ramach której zastosowaną techniką – była ankieta, zaś narzędziem – kwestionariusz ankiety. W wyniku przeprowadzonych badań okazało się, że w gminie Leśna Podlaska w opinii respondentów występują liczne atrakcje turystyczne, zaś głównymi jej atutami są zabytki i obiekty kulturowe. Za najważniejszy zabytek i atrakcję w gminie, uznano Sanktuarium Matki Bożej Leśniańskiej wraz z klasztorem.
The presented paper is a research and concerns issues connected with the assessment of tourist attractiveness of sacred buildings in the gmina (administrative district) of Leśna Podlaska. For this research there has been used the method of the diagnostic survey, in which the technique used – was a survey, an instrument – a questionnaire survey. The research found that gmina of Leśna Podlaska, in the opinion of respondents is attractive to tourists, while the main advantages are its historical monuments and cultural buildings. The most important monument and attraction is the Monastery and the Sanctuary of Our Lady of Leśna.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 22; 177-190
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ślady sacrum w krajobrazie
Traces of sacrum in the landscape
Autorzy:
Plit, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87877.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
odczuwanie sacrum
religijność
Polska
feel sacral aspect
religiousness
Polska
Opis:
Postrzeganie sacrum w krajobrazie to pytanie o doświadczenie pozazmysłowe. Ślady sacrum potrafimy dostrzec tylko wtedy gdy odkryjemy i rozwiniemy nasz potencjał duchowy. Koniecznie trzeba rozróżnić dwa podobnie brzmiące pojęcia: sacrum w krajobrazie i krajobraz sakralny. Identyfikowanie obecność Boga w krajobrazie nie jest tożsame z występowaniem materialnych świadectw religijności, dewocji, bądź ideologii i polityki - jako wyraz zbiorowego doświadczenia, które uzewnętrzniane są w krajobrazie. Wychodząc z chrześcijańskiego dogmatu że Bóg jest wszystkim we wszystkim, to co stworzył nie tylko jest piękne i dobre, ale i przebóstwione. Z teologicznego punktu widzenia nie istnieją krajobrazy nie sakralne. Choć o tym wiemy nie wszędzie potrafimy dostrzec i odczuć ten sakralny aspekt krajobrazu. Najłatwiej przeżywamy sacrum w pięknym otoczeniu, w niezniszczonej krajobrazach naturalnych. Porównujemy majestat przyrody do ogromnej świątyni. Krajobraz kulturowy jest również miejscem sacrum, gdyż traktowany jest jako udział człowieka w dziele stworzenia. W kontemplacji naturalnej przeszkadzają chaos przestrzenny, zaśmiecenie krajobrazu, hałas, brzydota i brud.
The ability to see sacredness in the landscape is a question of extrasensory experience. We are able to perceive sacredness only when we discover and develop our spiritual potential. Trivialising, sacredness may be treated as a reflection of culture, and tangible evidence of religiousness, devoutness or ideology and politics can be regarded as manifestations of collective experience in the landscape. In accordance with the Christian dogma which holds that God is everything in everything, what God has created is not only beautiful and good, but also replete with Godliness. From a theological viewpoint, all landscapes are sacral. Although we are aware of that, it is not everywhere that we can notice and feel this sacral aspect of a landscape. We experience sacredness most readily in a beautiful ambience, in undisturbed natural landscapes. We compare the majesty of nature to an immense temple. The cultural landscape is also a sacred place because it is regarded as the contribution of man to the act of creation. Natural contemplation can be disturbed by spatial chaos, landscape littering, noise, ugliness and dirt.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 33-40
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oblicza religii we współczesnej literaturze francuskiej: Jean-Marie Gustave Le Clézio i meksykańskie wierzenia prekolumbijskie oraz doświadczenie Afryki. Wrażliwość Innego wobec kryzysu cywilizacji
Faces of religion in contemporary French literature: Jean-Marie Gustave Le Clézio – Mexican pre-Columbian beliefs and experience of Africa. Sensitivity of the Other towards the crisis of civilization
Autorzy:
Pyzłowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964603.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
French literature
sacrum
Jean-Marie Gustave Le Clézio
crisis
Opis:
Article introduces the person and work of the French writer Jean-Marie Gustave Le Clézio in the context of diagnosing the crisis of the Western world. On the selected examples of writings (essays and novels) it indicates the sensitivity of the Other (found in cultures encountered in Mexico or Africa, but also in writer’s own family) as the proposal of cultural and spiritual remedy for the crisis.
Źródło:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2019, 3, 1; 67-79
2719-8278
Pojawia się w:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskurs religijny w powieści Wasilija Aksionowa Oparzenie
Religious Discourse in Vasily Aksenovs Novel The Burn
Религиозный дискурс в романе Василия Аксенова Ожег
Autorzy:
Babkiewicz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1892029.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Aksionow
wiara
metafizyka
sacrum
eschatologia
Aksenov
faith
metaphysics
eschatology
Opis:
This article is an analysis of Vasily Aksenov's novel entitled The Burn, which presents the way that the main protagonist  a Soviet man  goes to meet God. The novelist created a protagonist at the life crossroads, living in a secularized society, deprived of its religious roots. The novelist often puts to the foreground all the weaknesses of the protagonist and his negative experiences related to his sinfulness and moral defeats, his lack of faith in himself and in God. However, a lot of the motives in the novel exhibit the protagonist's irresistible need of seeking metaphysics and sacrum. The protagonist relentlessly seeks the truth about himself and about God.
В статье предлагается анализ романа Василия Аксенова Ожог, в котором был представлен путь советского человека, героя романа, к Богу. Писатель создал героя на распутье, который живет в секуляризованном обществе, оторванном от религиозной традиции. Автор часто выдвигает на первый план слабости и переживания героя, связанные с человеческой греховностью и моральными падениями, его сомнения в себе самом и сомнения в силе Бога. Однако, во многих сюжетных линиях произведения раскрывается непреодолимое стремление героя и потребность в метафизике, в sacrum. Герой ищет правду о себе и Боге.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 7; 203-218
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„SACRUM” WOBEC „DUCHOWEGO”. POJĘCIOWE PUŁAPKI I WARIANTY WZAJEMNYCH ODNIESIEŃ
Autorzy:
Zarębianka, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646805.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
literaturoznawstwo, sacrum w literaturze, duchowość w literaturze, metodologia badań
Opis:
Przedmiotem artykułu jest refleksja nad stosowanymi przez badaczy wymiaru duchowego / wymiaru sacrum w literaturze terminami oraz konsekwencjami braku jasnych delimitacji semantycznych używanych pojęć. Jeżeli dodać do tego zachodzącą na naszych oczach przemianę kulturową, obejmującą także literaturę, skala trudności metodologicznych oraz interpretacyjnych rośnie. Z jednej więc strony mamy do czynieniaz nieostrościąpojęć, za pomocą których miałaby być opisywana rzeczywistość literacka - w aspekcie obecnych w niej sensów duchowych oraz znaczeń generujących pole sakralnego, z drugiej strony, zasadnicze przemiany, którym podlega literatura współczesna. Zderzenie tych obydwu faktów doprowadza do sytuacji, iż badacz w pewnym sensie jest rozbrojony. Niedoskonałe narzędzia którymi dotychczas zwykł się posługiwać okazują się niekompatybilne z nowymi tekstami. Zachodzi zatem potrzeba zarówno doprecyzowania pojęć takich jak sacrum, metafizyczne czy duchowe w literaturze, jak i wypracowania nowych narzędzi analitycznych pozwalających na dotarcie do głębokich poziomów znaczeń literatury najnowszej. Zastosowanie ich mogłoby być pomocne w uchwyceniu kierunku i charakteru zmian obowiązującego do lat dziewięćdziesiątych XX wieku paradygmatu aksjologicznego, filozoficznego i estetycznego wpisanego w teksty literackie. Tak zarysowane pole problemowe określa myślowy trzon rozważań, które mającharakterteoretyczno-metodologiczny. Sformułowane postulaty badawcze wymagają - w przyszłości - weryfikacji przeprowadzonej na podstawie konkretnych tekstów literackich.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2013, 12, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metafizyka i światło
Metaphysics and Light
Autorzy:
Malinowska-Petelenz, B.
Kulczycka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/345391.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
architektura sakralna
światło
wnętrze
sacrum
sacral architecture
light
interior
Opis:
We wnętrzach sakralnych światło jest budulcem współtworzącym formę i nastrój świątyni. Jednocześnie jest materią ulotną i podlegającą nieustającym zmianom. Iluminacja we wnętrzu świątyni pełni nie tylko funkcję użytkową i estetyczną, odcina od zewnętrznego świata i tworzy nastrój, ale przede wszystkim kieruje uwagę na najważniejsze miejsce w kościele – ołtarz. We wszystkich epokach historycznych przypisywano światłu w kościołach szczególne znaczenie. Dziś, gdy czynnik wizualny zdominował tradycyjne, bogate w treści elementy narracyjne, światło pozostało jednym z ostatnich kreatorów sakralności miejsc kultu.
In sacral interiors light is a material that participates in the creation of the form and atmosphere of the temple. Simultaneously, it is an ephemeral material, subject to constant fluctuations. Illumination inside a temple fulfils a function which is not only practical and aesthetic; not only does it separate from the external world and create special atmosphere, but most of all it directs attention to the most important place in the church – the altar. In all historical periods special meaning was attached to light in churches. Today, when the visual factor has dominated the traditional narrative elements rich in contents, light has remained one of the last creators of sacredness in places of worship.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2017, 18; 11-20
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórczość Dominikusa Böhma na Śląsku. Cz. 2
Dominikus Böhms Artistic Works in Silesia. Pt. 2
Autorzy:
Żurakowska, E. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369267.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
architektura
twórczość
miasto
sacrum
architecture
artistic works
city
sacred
Opis:
Okres śmiałej awangardy architektonicznej pierwszej połowy XX wieku to również czas niezwykłej weny twórczej niemieckiego architekta Dominikusa Böhma. Tworzył on niejako na uboczu owej awangardy. Inspiracji poszukiwał zarówno w historyzmie jak i wkraczających na rynek nowych technologiach dynamicznie pędzącej industrialnej cywilizacji stali, betonu i szkła. Architekt o ugruntowanej w latach 20-tych XX w. pozycji w Niemczech został zaproszony na Śląsk w nadziei zbudowania nowoczesnego założenia urbanistycznego młodego, przemysłowego organizmu miejskiego – Zabrza.
The period of daring architectural avant-garde during the first half of the 20th century was also the time of unusual creativity of German architect Dominikus Böhm was the artist who could be said to create a bit out of this modern movement. Böhm was seeking inspiration both in history and new technologies coming onto the market as an effect of rapidly developing industrial civilization promoting steel, concrete and glass. Widelyknown and respected in 1920s German architect was invited to Silesia hoping to establish modern urban conception for young industrial city of Zabrze.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2012, 17; 517-530
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duch współczesnej architektury sakralnej
The spirit of modern sacral architecture
Autorzy:
Zuba, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390413.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
architektura
świątynia
sacrum
duch
spotkanie
architecture
temple
spirit
meeting
Opis:
Architektura sakralna, ze względu na swą wyjątkową funkcję, jest zdolna wywierać ogromny wpływ na społeczeństwo. Od wieków stanowiąca fenomen, ulegała jednak licznym przemianom, podobnie jak zmieniała się rządząca poniekąd jej budową kościelna liturgia. We współczesnej architekturze sakralnej dostrzec można zasadniczo dwie wyróżniające się tendencje kształtowania obiektów świątynnych. Jedną z nich jest zupełna prostota – ubóstwo formy i wnętrza. Kolejna, rzec można – antagonistyczna, to monumentalizm połączony zazwyczaj z bogatą symboliką. We współczesnych świątyniach widać także nawiązania do form historycznych. Wpływ na formę i funkcję obiektu sakralnego mogą mieć również przekonania religijne autora projektu.
Sacral architecture, due to its special function, is able to tremendously influence the society. Being a phenomenon for ages, it has undergone many changes alike the church liturgy, which to some extent impacts the church architecture. In the modern sacral architecture it is possible to distinguish two main tendencies in creating objects of temples. The first one is entirely modest – simplicity of form and interior. The second tendency, which may be described as the opposite of the former, presents monumentalism usually connected with rich symbolism. Modern temples also show references to historical forms. Another factor which may influence the form and function of the sacral object is the religious beliefs of its author.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2015, 14, 2; 131-138
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Semantic Scope of the Lexeme Fear in the Biblical Text
Autorzy:
Matskiv, Petro
Botvyn, Tetiana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341230.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
lexeme
fear
awe
fear of God
Bible
sacrum
profanum
Opis:
The article is devoted to the peculiarities of the functioning of the lexeme fear [strakh] in the text of the Scriptures in the sphere of sacrum—profanum; the authors have described the method of research of emotional vocabulary in the linguistic aspect. The semantics of the mentioned word in a profane expression has been considered and based on the method of dictionary definition, etymological, contextual and conceptual analyses, and a complex approach. The authors have traced the understanding of fear in the sacral manifestation (fear of God), relying on the divine nature of this occurrence, which goes beyond the natural understanding of the studied phenomenon. The fear of God in the Bible should be considered as blahohovinnia [awe], which has three levels of manifestation: initial: it arises as gratitude to God for forgiven sins and leads a person to awe before the Lord and helps to salve his soul. A higher level is the feeling of blahohovinnia which resides in a person when they stand before God and is ready to obey Him in everything. The highest level of awe is the concept of absolute service to God when there is no fear but only love.The source language clearly distinguishes the concept of natural fear and supernatural fear, whose linguistic signs are separate lexemes, whereas in the Ukrainian language (as well as in Ukrainian translations of Scripture) the expression of these meanings occurs with the help of lexemes strakh [fear], bohobiynyi [God-fearing], pobozhnyi [pious], boyatysia [to fear], shanuvaty [to honour] that does not correlate with the primary source.
Źródło:
Neophilologica; 2022, 34; 1-15
0208-5550
2353-088X
Pojawia się w:
Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SZIR ha-SZIRIM (pieśń najpiękniejsza). Obrazowanie za pomocą metafory Sacrum i profanum na przykładzie „Pieśni nad pieśniami” – analiza kognitywna
Autorzy:
Łukiewicz-Kostro, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644018.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Hoheslied
Metapher und Metonymie
Sacrum/Profanum
Veranschaulichung
verkörperte Erfahrung
Song of Songs
Sacrum/profanum metaphor
sacrofanum
image-depicting
embodied experience
cognitive approach
Pieśń nad pieśniami
metafora i metonimia
Sacrum/profanum
obrazowanie
ucieleśnione doświadczenie
Opis:
Das im alttestamentarischen Buch der Weisheit Salomos enthaltene Hohelied ist ein leidenschaftliches erotisches Liebesgedicht, das Prototyp der Liebeslyrik, das uralte, faszinierende, sinnliche Empfindungen und Wünsche von Mensch und ... Gott ausdrückt. Der Text hat zahlreiche Interpretationen in unterschiedlichen Strömungen erfahren, u.a. natürliche, kultisch-mythische, allegorische oder auch theologische Interpretation. Der Artikel verfolgt das Ziel, die einzigartige, multisensorische Veranschaulichung der Liebe zwischen Mann und Frau in körperlich-seelischer Dimension mit Hilfe der Metapher einer verkörperten Erfahrung von Sacrum und Profanum aufzuzeigen und zu beweisen, dass es keinen Dualismus dieser zwei Dimensionen gibt, sondern nur gegenseitige Beeinflussung. Die Verfasserin führt eine Analyse ausgewählter Metaphern und Metonymien des Textes in der Übersetzung von Czesław Miłosz unter Verwendung der kognitiven Methode von G. Lakoff und M. Johnson durch.
Song of Songs, included in the Old Testament Book of Wisdom is a passionate erotic poem, a prototype of love lyrical poetry which expresses perennial, fascinating, sensual sensations and human desires. The text has been the subject of numerous interpretations in various perspectives, among others: natural (pastoral), cult and mystical, allegorical or theological. It also stimulated quite provocative radical interpretations as it is a text one cannot go by indifferently. The aim of this paper is to analyze briefly a selected Sacrum/profanum metaphor via cognitive approach and indicate there is no dualism but rather mutual overlapping of those two spheres.
Pieśń nad Pieśniami zawarta w starotestamentowej księdze mądrościowej Salomona to namiętny erotyk, prototyp liryki miłosnej, który wyraża odwieczne, fascynujące, zmysłowe doznania i pragnienia człowieka i …Boga. Tekst doczekał się licznych interpretacji w różnych nurtach , m.in. interpretacja naturalna, kultowo-mityczna, alegoryczna, czy też teologiczna. Celem artykułu jest pokazanie unikatowego, wielosensorycznego obrazowania miłości pomiędzy mężczyzną a kobietą w wymiarze fizyczno-duchowym  za pomocą metafory ucieleśnionego doświadczenia Sacrum i profanum i wykazanie, że nie istnieje dualizm tych dwóch wymiarów, a jedynie wzajemne przenikanie. Autorka dokonuje analizy wybranych metafor i metonimii tekstu w przekładzie Czesława Miłosza z zastosowaniem metody kognitywnej G. Lakoffa i M. Johnsona. 
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 20
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego Kain? Motyw sacrum we wczesnych wierszach Marcina Świetlickiego
Why Cain? The Motive of “Sacrum” in the Early Poems of Marcin Świetlicki
Autorzy:
Grzeszna, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967612.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
analysis of newest poetry
association of literature and religion
the motive of sacrum
analiza poezji najnowszej
związek literatury z religią
motyw sacrum
Opis:
The article is a part of one chapter of a doctoral dissertation. I described the ways of using the motive of “sacrum” in literary works of poets debuting in the 1990s. Marcin Świetlicki, Tadeusz Różewicz as well as chosen by me Jacek Podsiadło refer in their poems to a modern formula of spirituality in which using the religious motives serves as a means of maintaining contact with a reader that is raised in particular tradition. In an analysis of Świetlicki’s literary works I take into consideration texts indicating the search of own discourse of one of the representatives of the so-called “BruLion” generation, as well as the possibility of religious conditioning of provocative gestures of the author of “Zimne Kraje.”
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2015, 30, 4
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O świętej przestrzeni, Stanisławie Vincenzie i Eliadem. Próba konfrontacji religioznawstwa z literaturą
About the sacred space, Stanislaw Vincenz and Eliade. Literature vs. religious studies: The confrontation attempt
Autorzy:
Iwanek, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1077280.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
space
sacrum
homo religious
Eliade
Vincenz
przestrzeń
homo religiosus
Opis:
Artykuł stanowi relację z przeprowadzonych zajęć z doktorantami literaturoznawstwa poświęconych zagadnieniu świętej przestrzeni w Prawdzie starowieku Stanisława Vincenza w odniesieniu do terminów religioznawczych: homo religiosus, sacrum, profanum, religia kosmiczna, którymi posługiwał się Mircea Eliade. Autorka podjęła się próby odczytania tekstu literackiego za pomocą terminologii filozofii religii. Konfrontacja ta odsłoniła nowe możliwości interpretacyjne prozy Vincenza, a także ujawniła potencjał tkwiący w interdyscyplinarnym podejściu do czytania literatury.  
The article is a report of classes conducted with PhD students of literary studies devoted to the issue of the sacred space in Prawda starowieku by Stanisław Vincenz in relation to religious terms: homo religiosus, sacrum, profanum, cosmic religion, used by Mircea Eliade. The author undertook an attempt to read the literary text using the terminology of philosophy of religion. This confrontation exposed the new possibilities of interpreting Vincenz’s prose, and revealed the potential of interdisciplinary approach to reading literature.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2017, 6; 147-158
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osteopenia related sacral insufficiency fracture – diagnose and clinical course
Złamania kości krzyżowej w przebiegu osteopenii z przeciążenia – diagnozowanie oraz przebieg kliniczny
Autorzy:
Nowak, Sebastian
Golec, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798787.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie
Tematy:
Sacrum
insufficiency fracture
kość krzyżowa
złamanie z przeciążenia
osteopenia
Opis:
An insufficiency fracture of the sacrum in a state of disturbed bone mineralisation (osteopenia, osteoporosis) is a rare injury of the axial part of the motor system. It involves chronic pain in the lower back, the hip joint and the buttocks. These symptoms can lead to an incorrect diagnosis of spine and hip joint degeneracy, masking the real cause of the disorder. A general radiological examination of the pelvis usually does not reveal damage to the sacrum. The aim of this study is to present the diagnosis and treatment in a patient aged 77 years with an insufficiency fracture of the sacrum, who had chronic pain in the lumbar sacral spine, groin and the right buttock, without trauma in anamnesis and who underwent a cementless total replacement of the right hip joint using a Corail implant a long time before the study. The aim of the study was achieved based on an analysis of the patient’s clinical state, diagnostic imaging and and case history.
Złamanie kości krzyżowej z przeciążenia w przebiegu zaburzeń mineralizacji tkanki kostnej (osteopenia, osteoporoza) jest rzadko obserwowanym uszkodzeniem szkieletu osiowego narządu ruchu. Manifestuje się zwykle przewlekle występującym zespołem bólowym kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym (LS), stawu biodrowego i pośladka. Dolegliwości te mogą sugerować rozpoznanie choroby dyskowej lub zwyrodnieniowej kręgosłupa, zwyrodnienia stawu biodrowego, maskując rzeczywistą przyczynę dolegliwości. Przeglądowe badanie radiologiczne miednicy zwykle nie ujawnia patologii kości krzyżowej. Celem pracy była prezentacja przebiegu diagnozowania i leczenia chorej w wieku 77 lat z przewlekłymi dolegliwościami bólowymi kręgosłupa LS, pachwiny i pośladka prawego, z negatywnym wywiadem urazowym, po dawno przebytej aloplastyce całkowitej stawu biodrowego prawego niecementowaną endoprotezą typu Corail. Cel pracy zrealizowano w oparciu o analizę obrazu klinicznego, wyniki badań obrazowych oraz dokumentację medyczną prowadzonego leczenia.
Źródło:
Medical Rehabilitation; 2015, 19(3); 28-32
1427-9622
1896-3250
Pojawia się w:
Medical Rehabilitation
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórczość Dominikusa Böhma na Śląsku
Dominikus Böhms artistic works in Silesia
Autorzy:
Żurakowska, E. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369457.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
architektura
twórczość
miasto
sacrum
architecture
artistic works
city
sacred
Opis:
Okres śmiałej awangardy architektonicznej pierwszej połowy XX wieku to również czas niezwykłej weny twórczej niemieckiego architekta Dominikusa Böhma. Tworzył on niejako na uboczu owej awangardy. Inspiracji poszukiwał zarówno w historyzmie jak i wkraczających na rynek nowych technologiach dynamicznie pędzącej industrialnej cywilizacji stali, betonu i szkła. Architekt o ugruntowanej w latach 20-tych XX w. pozycji w Niemczech został zaproszony na Śląsk w nadziei zbudowania nowoczesnego założenia urbanistycznego młodego, przemysłowego organizmu miejskiego - Zabrza.
The period of daring architectural avant-garde during the first half of the 20th century was also the time of unusual creativity of German architect Dominikus Böhm. He was the artist who could be said to create a bit out of this modern movement. Böhm was seeking inspiration both in history and new technologies coming onto the market as an effect of rapidly developing industrial civilisation promoting steel, concrete and glass. Widely-known and respected in 1920s German architect was invited to Silesia hoping to establish modern urban conception for young industrial city of Zabrze.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2011, 16; 623-654
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sakralne widzenie krajobrazu
Sacral vision of landscape
Autorzy:
Królikowski, J. T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88170.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
widzenie
krajobraz
sacrum
malarstwo
przestrzeń
seeing
landscape
sacred
painting
space
Opis:
Krajobrazy swoją pięknością skłaniające do modlitwy to jeden z rodzajów krajobrazów świętych wyróżnionych przez św. Jana od Krzyża. Skłonność do modlitwy w krajobrazie wymaga dostrzegania nie tylko piękna lecz także widzenia w pięknie miłości Boga do swego stworzenia. Sacrum w różny sposób pojawia się w krajobrazie lecz wymaga uwagi i zrozumienia. Świętość ziemi przypominał błogosławiony Jan Paweł II poprzez pocałunek. Świętość wody jest potwierdzana przez wiele cudownych źródeł odwiedzanych przez pielgrzymów. Miejsca odczytywane jako święte są utrwalane przez znaki umieszczane w krajobrazie. Rozumienie mowy znaków, które przekazuje krajobraz bezpośrednio poprzez naturę lub rzeczy uczynione przez człowieka jest sztuką i wymaga nauczenia się sztuki patrzenia i widzenia. Szereg przykładów sztuki dawnej i nieliczne współczesnej pokazują zmieniające się rozumienie sakralnego wymiaru krajobrazu. Dziś potrzebna jest odnowa sakralnego widzenia krajobrazu. W tym celu może być użyteczne pojęcie genius loci łączące materialne, zmysłowe i duchowe warstwy krajobrazu.
There are landscapes leading by his beauty to prayers. Such landscapes are distinguished by Saint John as one kind of sacred landscapes. For praying in landscapes is necessary not only to see beauty but also God’s love to his creation. Sacrum reveals in landscape in different ways but is necessary to devote attention and comprehension. Sanctity of land was remembered in salute of John Paul II. Sanctity of water is confirmed in many miraculous sources visited by pilgrims. Places considered as sacred are commemorate by signs located in landscapes. Comprehension of landscape language of signs created by nature or by man is art and is necessary to learn this art of looking and seeing. Numerous examples of ancient art and contemporary not so numerous show to us changing comprehension of landscape sacral dimension. Today is needed renewal of sacred vision of landscape. To realize this purpose the notion genius loci can be useful because is connecting material, sensual and spiritual layers of landscape.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 41-46
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między pierwowzorem a adaptacją. Analiza fabuł współczesnych wydań baśni Hansa Christiana Andersena – przekształcenia treści religijnych
Autorzy:
Jaworska, Michalina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028659.pdf
Data publikacji:
2020-09-13
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
baśń
Andersen
adaptacja
wydanie dla dzieci
literatura dziecięca
religia
sacrum
Opis:
Baśnie Hansa Christiana Andersena, od lat uznawane za klasykę literatury dziecięcej, nawet wśród grona zdeklarowanych czytelników pozostają do dzisiaj tak naprawdę nieznane. Wskazują na to wyniki przeprowadzonej przeze mnie ankiety na temat znajomości treści najpopularniejszych utworów Duńczyka. Odpowiedzi rodziców dzieci przedszkolnych stały się przyczynkiem do analizy najnowszych publikacji z opowieściami tego pisarza. Artykuł prezentuje wnioski płynące z porównania współczesnych wydań baśni dla dzieci z ich pierwowzorami pod kątem występowania różnic fabularnych, przede wszystkim obecności treści religijnych, szczególnie często dziś pomijanych. Kryterium doboru materiału badawczego, obejmującego 32 polskie książki czternastu różnych wydawnictw, stanowiły data publikacji (po 2000 r.) i wymóg zawierania przynajmniej jednej z trzech opowieści: Królowej Śniegu (22 teksty), Małej Syrenki (18 tekstów) lub Dzikich Łabędzi (9 tekstów). Analiza pozwoliła wskazać pewne tendencje w sposobie wprowadzania zmian w wydaniach baśni dla 4-, 5- i 6-latków, a także uwypuklić istniejący problem jawności parafrazowania. Druga część artykułu zawiera refleksje na temat upraszczania baśni na użytek dziecięcy oraz metod usuwania z nich treści uznawanych za zbyt trudne i abstrakcyjne lub smutne i traumatyczne. Całość wieńczy próba oceny zjawiska z perspektywy pedagogiczno-psychologicznej oraz wydawniczej.
Hans Christian Andersen’s fairy tales, for years regarded as children’s literature classics, remain unknown even among the most committed readers. This is indicated by the results of a survey I conducted on the knowledge of the content of Andersen’s most popular works. The answers of the parents of preschool children have prompted me to analyze the latest publications including the writer’s stories. The article presents my conclusions drawn from the comparison of contemporary editions of fairy tales for children with their prototypes in terms of the occurrence of differences in the plot, especially the presence of the religious content, often overlooked today. The criterion for the selection of the sources, which include 32 Polish books by 14 different publishers, was the date of publication (after 2000) and the requirement to include at least one of the following stories: “The Snow Queen” (22 texts), “The Little Mermaid” (18 texts) or “The Wild Swans” (9 texts). The analysis has enabled indicating certain tendencies in the way changes were introduced to the stories in the editions of the fairy tales for 4-, 5- and 6-year-olds. It has also highlighted the problem of open paraphrasing. The second part of the article contains reflections on simplifying fairy tales for children’s use and methods of removing content considered too difficult and abstract or sad and traumatic. The article concludes with an evaluation of this phenomenon from a pedagogical-psychological and publishing perspective.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2020, 64, 1; 5-16
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ave verum – retoryka chwały, cierpienia i odkupienia
Autorzy:
Niegowski, Krzysztof
Misiaszek, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/973481.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
Francis Poulenc
piękno w sacrum
Edward Elgar
Ave verum Corpus
Opis:
The text of the short Latin poem Ave verum Corpus, was created between XII and XIII century. It is composed of fragments with different character: glory, passion, request. Comparing pieces from different ages written to the same text, we can follow the way of changing canons of beauty. We can also notice what was important in different ages and how the music and the whole culture were changing. This poem is a testimony of 700 years of European culture, still living, based on Christian values.
Źródło:
Muzyka sakralna. Piękno ocalone i ocalające; 155-176
9788364615184
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i profanum rodziny w dobie współczesnych przemian i sekularyzacji
Sacrum and profanum of the family in the times of present transformations and secularization
Autorzy:
Bienasz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1312197.pdf
Data publikacji:
2014-07-01
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
sacrum
profanum
antropologia
rodzina
odpoczynek
świętowanie
anthropology
family
rest
celebration
Opis:
Rodzina była, jest i pozostanie w centrum troski Kościoła ze względu na swój podwójny wymiar sacrum i profanum. Artykuł omawia te dwa wymiary głównie na podstawie nauczania Jana Pawła II. Praca nie jest tylko działalnością i trudzeniem się na zewnątrz w wymiarze profanum; praca jest również ciągłym trudzeniem się i czuwaniem w całości sfery duchowej, a więc jest też procesem w wymiarze sacrum. Podobnie odpoczynek i świętowanie. Człowiek pozbawiony możliwości odpoczynku i świętowania może zatracić sens swej godności i odpowiedzialności.
Family has always been and will always remain in the centre of pastoral care of the Church because of its double dimension: sacrum and profanum. the article discusses those two dimensions mainly on the basis of teachings by John Paul II. Work is not only activity and toil on the outside; work is also constant toiling and watching in the whole of the spiritual sphere, thus being a process in the sacrum dimension. Similarly, rest and celebrating. a person deprived of the possibility of rest and celebrating may lose the sense of his/her dignity and responsibility.
Źródło:
Studia nad Rodziną; 2014, 18, 1(34); 231-242
1429-2416
Pojawia się w:
Studia nad Rodziną
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza kerygmatyczna wobec aksjologii współczesnego literaturoznawstwa
The Kerygmatic Analysis Against the Axiology of Modern Study of Literature
Autorzy:
Kaczmarek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882484.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kerygmat
chrześcijaństwo
sacrum
badania literaturoznawcze
kerygma
Christianity
studies of literature
Opis:
W artykule próbowano zestawić analizę kerygmatyczną, jaką posługiwał się Marian Maciejewski, z badaniami nad relacją religii i literatury, którą stosowano dotąd w badaniach literaturoznawczych. KUL-owska szkoła, do której odwoływał się Badacz, reprezentowana przez naukowców tej miary, co Czesław Zgorzelski, Irena Sławińska, Maria Jasińska-Wojtkowska, Stefan Sawicki, wniosła bardzo ważny wkład w wypracowanie metodologii badań sacrum w literaturze. Na tym tle propozycja Maciejewskiego idzie dalej, wnika nie tylko w strukturę tekstu, w którym obecny jest badany element religijny, ale stara się go interpretować w konfrontacji z kerygmatem apostolskim, by odsłonić jego istotne cechy chrześcijańskie, bądź niechrześcijańskie (np. religijność naturalną). Analiza kerygmatyczna, nazwana tu „metodą Maciejewskiego”, polega na rzetelnej refleksji nad wszystkimi aspektami utworu literackiego i wpisaną weń koncepcją antropologiczną, w szczególności zaś nad „kondycją duchową” człowieka, będącego podmiotem utworu.
The article attempts to compare the kerygmatic analysis as it was used by Marian Maciejewski, with the studies of the relation between religion and literature that had been used in studies of literature earlier. The school developed at the Catholic University of Lublin, to which the Professor referred, represented by scholars of such a caliber as Czesław Zgorzelski, Irena Sławińska, Maria Jasińska-Wojtkowska or Stefan Sawicki, made a very important contribution to developing a methodology of research on the sacrum in literature. Against this background Maciejewski's suggestion goes further; it not only probes into the structure of the text, in which the studied religious element is present, but tries to interpret it as confronted with the apostolic kerygma, in order to reveal its important Christian, or non-Christian features (e.g. natural religiousness). The kerygmatic analysis, called here “Maciejewski's method”, consists in diligent reflection on all the aspects of a literary work and on the anthropological conception inscribed in it, especially on the “spiritual condition” of the man who is the subject of the work.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 1; 57-73
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światło w służbie architekturze sakralnej
Light in sacral architecture
Autorzy:
Hajdamowicz, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370032.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
architektura
budowla
obiekt
projektowanie
sacrum
architecture
building facility
facility
designing
Opis:
Artykuł przedstawia przykłady architektury sakralnej, w której projektowaniu światło odgrywa istotną rolę. Światło, jako budulec architektury sakralnej, koncentruje uwagę obserwatora na obiekcie – dziele sztuki, a także porusza przestrzeń skupienia obserwatora wokół Sacrum. Uwzględnienie roli światła od najwcześniejszego etapu projektowania pozwala na skorelowanie estetyki i użytecznści, unaocznienie piękna wzniosłości architektury sakralnej i uwypuklenie idei Sacrum.
The article discusses examples of sacral architectural and highlights the role of light as a part of the design. Being a building block of sacral architecture, light draws the attention of an observer to a facility, a piece of art, as well as moves the concentration towards the Sacrum. Thus, it complements the intention and mission of the religion. While taking into account the role of light already at the earliest stage of designing, we are able to correlate the aesthetic and utility dimensions, emphasizing the beauty and grandeur of sacral architecture and the idea of the Sacrum.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2016, 25; 105-116
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światło jako element budujący wymiar duchowy przestrzeni sakralnych w krajobrazach naturalnych i kulturowych
Light as an element building spiritual dimension of sacral spaces in natural and cultural landscapes
Autorzy:
Wlazło-Malinowska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87517.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
światło
przestrzeń sacrum
krajobraz kulturowy
nocny widok obiektów sakralnych
light
space of the sacrum
cultural landscape
night view of the sacral buildings
Opis:
Światło naturalne kreuje odbiór przestrzeni, jego zmienność ożywia obiekty architektury, w tym ich zewnętrzne kształty oddziałujące na krajobraz. Wskrzeszając ducha miejsca wytwarza relację pomiędzy architekturą a człowiekiem i środowiskiem. Światło tworzy metaforyczną więź między siedzibą ludzką i boską. W kulturze chrześcijańskiej światłość stanowi reprezentację obecności Boga. Światło naturalne stanowi w różnych kulturach niezbędny element wizualizujący nasze wierzenia i kreujący przestrzeń duchową. W kulturze zachodu jedną z ambicji projektantów jest takie projektowanie, które w umiejętny sposób wykorzystuje właściwości światła, aby jego obecność podkreślała i wzmacniała mistycyzm przestrzeni sacrum. W artykule podjęto próbę przedstawienia ogólnego zarysu roli światła naturalnego w kształtowaniu sacrum w krajobrazie. Na podstawie badań widoku nocnego obiektów kultu postawiono pytanie o kreowanie krajobrazu duchowego za pomocą oświetlenia sztucznego.
Natural light creates reception of the space in the eyes of the people, its daily and seasonal variation revives architectural objects, including their outer elevations and envelopes affecting the surrounding landscape. Reviving the spirit of architectural space in the buildings creates a relationship between architecture and man and the natural environment. Light creates a metaphorical connection between the house of Men and the house of the Divine. In Christian culture light is a representation of God's presence. Natural light is in different cultures an essential part of visualizing our beliefs and the creation of a sacred space. In western culture, one of the ambitions of the designers is such a design, which uses in a skillful manner the properties of light, that its presence – underlined, strengthened and enhanced, brings the mysticism to the sacred space and links between the place of worship and heaven. The article attempts to present an overview of the role of natural light in the creation of the sacred places in the landscape. Based on studies of night-view of the objects of worship in the city’s landscape, a question is being posed about the creation of the spiritual landscape with artificial lighting.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 148-161
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osobisty ochroniarz „nieznanego Boga”. Poszukiwania sacrum w poezji Jacka Podsiadły
The bodyguard of “unknown God”. Searching for the idea of sacrum in the poetry of Jacek Podsiadło
Autorzy:
Grzeszna, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648762.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
polish poetry
modern poetry
Jacek Podsiadło
sacrum
analysis
Brulion group
Opis:
The text is a fragment of the section of my doctoral dissertation. I describe the idea of sacrum in the poetry in the nineties of the 20-th century. Jacek Podsiadło, like the majority of members of so-called “bruLion” group, rejects the traditional understanding of sacrum. I describe the idea from many, very often contradictory, angles. On the one hand this is the analysis of the creation of a speaking persona as a blasphemer. On the other hand I describe how this poetry draws inspiration from the mystical religions. The beliefs connected with the East tradition are a very important part of searching for the idea of sacrum in the poetry of Jacek Podsiadło, but the most important for him seems to be the Christian values.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 18, 4; 185-201
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mocarstwo słabych – o wartości starców w kulturze ludowej
The Power of the Weak: on Worthiness of Elders in Folk Culture
Autorzy:
Kalniuk, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635823.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
borders
elders
folk culture
myth
old age
others
sacrum
supernatural
Opis:
The folk culture from the turn of the 20th century was founded on the mythical paradigm. Its specific feature was an opposition between the self and the other. It had ambivalent influence on those people and places which, due to actual or perceptual reasons, were placed on the margin of the mainstream of life. This includes, among others, the elders. On the one hand, they were treated by the community with reluctance, or even aggression, because of their decrepitude. On the other hand, they were respected as guards of traditions, and intermediaries with the supernatural, who possessed a portion of its potential.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2013, 5
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elementy sakralne w krajobrazie pogranicza czy w krajobrazach granicy?
Sacral elements in borderland landscape or in border landscapes?
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87479.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Podlasie
krajobraz kulturowy granicy
krajobraz kulturowy pogranicza
sacrum
border landscapes
Opis:
Istotne znaczenie ma rozróżnienie krajobrazu kulturowego pogranicza od krajobrazu (poprawniej krajobrazów kulturowych) granicy. Krajobrazy granicy występują, gdy poszczególne kultury (cywilizacje) tworzą zamknięte systemy. Odpowiadają temu odrębne krajobrazy kulturowe, nawet jeśli ich granica stanowi wyjątkowo zawiłą linię. W przypadku sacrum taka sytuacja występuje, gdy dwie religie są względem siebie niechętne lub wrogie. Krajobrazy pogranicza powstają, gdy istnieją zapożyczania i adaptacja wzorców. Ponieważ relacje międzyludzkie zmieniają się, można obserwować tak powstawanie krajobrazów pogranicza, jak i ich zanik. Krajobrazy granicy występują m.in. na styku ziem chrześcijan i muzułmanów, krajobrazy pogranicza na styku ziem wyznawców prawosławia i katolicyzmu, m.in. obecnie na obszarze Podlasia, gdzie przenikanie wpływów dotyczy nie tylko architektury, ale i form religijności. Z drugiej strony, sąsiedztwo sprzyja podkreślaniu odrębności. Dlatego, paradoksalnie, krajobrazy pogranicza kulturowego kształtować się mogą z dala od granicy obszarów zamieszkanych przez wyznawców dwóch religii.
We should distinguish between cultural borderland landscape and border landscape (or rather cultural border landscapes). We can speak of border landscapes when civilizations make up closed systems. They also develop different cultural landscapes. Their borders “on the ground” may be convoluted, but they will still form two distinct landscapes. The borderland landscapes evolve when people from one culture look at their “other” neighbours with attention and respect. Border landscapes can be found e.g. in areas inhabited by the Christian and Muslim, borderland landscapes – where regions inhabited by the followers of the Orthodox and Catholic faith converge. One such example is the historic region of Podlasie, where interpenetration of influences can be observed not only in architecture but also in various forms of religiousness. Since the relations between religious communities change over time, borderland landscape can both evolve and vanish. On the other hand, direct neighbourhood may encourage people to underline the cultural distinctiveness of their own group. Quite paradoxically, cultural borderland landscapes may emerge afar from the borders of the areas inhabited by followers of two different religions.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 19; 54-61
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witraż – mit światła i koloru
Autorzy:
Adam, Włodarczyk,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487700.pdf
Data publikacji:
2019-08-04
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
WITRAŻ
MIT
ARCHITEKTURA
SACRUM
ŚWIATŁO
STAINED-GLASS
MYTH
ARCHITECTURE
LIGHT
Opis:
Stained-Glass – a Myth of Light and Color The art of stained-glass works has been related to the concept of sacrum for centuries. The genesis of this myth reaches the medieval era, when stained-glass had been one of the primary artistic techniques. The symbol- ism of light and color which has been known since the primeval times, an expression of God’s glo-ry, has perfectly inscribed itself in the program of ideological gothic cathedrals. For hundreds of years stained-glass has dominated church architecture, at the same time solidified the common conviction of its religious purpose. Only after cultural and social changes at the end of 19th century has traditional approach towards stained-glass been broken. It then entered widespread public and everyday space. In the next era, in 20th century, it became an expression of many independent artists. Due to their creative work, mythology of sacral stained-glass has expanded onto new areas. In modern times, stained-glass is a full-fledged art genre, free and in-depend- ent, but still dealing with deeply rooted conviction of the religious charac- ter of the glass masterpiec-es.
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2019, 27; 254-265
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Markedness Effects in the Semiotactics of the Hieratic Marker of the Stone Tablets in the Christian Sacrosphere
Zjawiska necechowania w semiotaktyce znaczników hieratycznych Tablic Mojżeszowych w chrześcijańskim sacrum
Autorzy:
Haładewicz-Grzelak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407652.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
Tablice Mojżeszowe
nacechowanie
semiotaktyka
chrześcijaństwo
sacrum
Stone Tablets
markedness
semiotactics
Christianity
Opis:
The present article inscribes itself in the realm of the investigation of visual hieratic textuality. In the article, I use semiotactics as the methodology developed on the basis of contemporary phonology (in particular, (mor)phonotactics, e. g. Dressler and Dziubalska-Kołaczyk 2006 inter alia) to examine salient asymmetries as markedness phenomena operating on a hieratic marker active both in the Judaic denomination and in Christianity ‒ the Stone Tablets. In particular, I focus on the semiotactic reflection of the markedness effects related to the presence of the analysed marker in Catholic churches. I establish several implicational cooccurrence restrictions and arrive at establishing several primes in the nano-structure of a hieratic sign. The basis for the analysis is the digital documentation of the representation of the Stone Tablets in Christian churches which I collected in various European countries in the years 2010‒2022.
Niniejsza praca wpisuje się w obszar badań nad wizualną tekstowością hieratyczną. W projekcie wykorzystuję semiotaktykę jako metodologię wypracowaną na gruncie współczesnej fonologii (w szczególności (mor)fonotaktyki, np. Dressler, Dziubalska-Kołaczyk 2006) do badania istotnych asymetrii jako zjawisk nacechowania  działających na hieratycznym znaczniku aktywnym zarówno w wyznaniu judaistycznym, jak i w  chrześcijaństwie: Tablice Mojżeszowe. W szczególności skupiam się na semiotaktycznym odzwierciedleniu efektów nacechowania  związanych z obecnością analizowanego znacznika w kościołach katolickich. Ustalam  implikacyjne ograniczenia współwystępowania i dochodzę do ustalenia kilku pierwszych w nanostrukturze znaku hieratycznego. Podstawą analizy jest dokumentacja cyfrowa przedstawień  Tablic Mojżeszowych w kościołach chrześcijańskich, którą zgromadziłem w różnych krajach Europy w latach 2010‒2022.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2023, 8, 2; 1-30
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sakralizacja przestrzeni wobec współczesności
Sacralization of the space − towards present day
Autorzy:
Chylińska, D.
Kosmala, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87842.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sakralizacja
sacrum
krajobraz kulturowy
święta przestrzeń
sacralization
cultural landscape
sacred space
Opis:
Erozja współczesnego sakralnego krajobrazu kulturowego oraz rytuałów dnia codziennego i odświętnego pozwala niektórym wysnuć wniosek o laicyzacji świata zachodniego. Autorzy artykułu rozważają różne przejawy sakralizacji przestrzeni w przeszłości i współcześnie, w przestrzeni prywatnej i publicznej, zwracając przy tym uwagę na jej formę, znaczenia, genezę, upatrując w naznaczaniu przestrzeni religijnymi symbolami nie tylko chęci zamanifestowania wiary, ale również zapewnienia sobie bożej przychylności i protekcji, zaakcentowania miejsc ważnych uświęconych krwią czy tragizm gwałtownej śmierci. Sakralizacja niejednokrotnie może być przejawem terytorialności. Przeprowadzoną analizę uzupełniają wybrane przykłady. Autorzy konkludują, iż nie ma krajobrazu zdesakralizowanego, wolnego od jakiś form sacrum; nawet totalitaryzmy zwalczające religie tworzyły system odniesień na ich podobieństwo. Współcześnie mamy zatem do czynienia raczej z poszukiwaniami nowej niż z rezygnacją z duchowości.
Erosion of present sacred landscape and rituals of everyday life (holidays etc.) let someone to conclusion about secularization of the Western Civilization. Authors consider different manifestations of space sacralization in the past and in present time, in public and private sphere, paying attention to its forms, meanings and genesis. Filling space with sacred signs and symbols means not only manifestation of faith, also a will to get of God’s Favour or Protection, to elevate and enshrine important blood or death sanctified places. Sacralization can be also a manifestation of territoriality. Analysis completed selected case studies. Authors come to conclusions that desacralised, free from sacred signs and meanings landscapes do not exist. Even global totalitarian ideologies (generally antireligious) create own points of reference similar to religious one. Contemporary, we can observe a search of new spirituality (more eclectic, more private) − it's not a secularization.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 47-68
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w krajobrazie a krajobraz sakralny
Sacrum in the landscape and the sacred landscape
Autorzy:
Łapiński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87365.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
kształtowanie krajobrazu
przestrzeń
krajobraz sakralny
landscape design
space
sacred landscape
Opis:
Sacrum, człowiek, kultura, i przyroda to cztery istotne czynniki kształtujące przestrzeń egzystencjalną człowieka. Między nimi istnieje bogata sieć wzajemnych sprzężeń. Prowadzą one do tworzenia się krajobrazu sakralnego, który wydaje się być przykładem realizacji ludzkiego poszukiwania i doświadczenia sacrum. Analiza poszczególnych czynników oraz poznanie tych zależności wydaje się być istotna dla rekonstrukcji procesu „stawania się” krajobrazy sakralnego. Celem publikacji jest próba ponownej analizy już istniejących, a także indykacji nowych interakcji czy interrelacji zachodzących pomiędzy sacrum a krajobrazem. W takiej sytuacji istotna jest także próba odpowiedzi na pytanie o procedury i scenariusze generowania krajobrazu sakralnego przez człowieka.
Sacrum, humanity, culture, and nature are four important factors shaping humanity’s existential space. There is a rich network of interconnections between them. They lead to the creation of a sacred landscape, which could be interpreted as an example of the realization of humanity’s quest to experience the sacrum. The analysis of individual factors and understanding their relationships is essential for reconstructing the process of „becoming” sacred landscapes. The aim of the is publication is to re-examine existing landscapes, as well as to identify new interactions or inter-relations taking place between the sacrum and a landscape. In this case, it is also important to try to answer the question of which procedures and situations create a sacred landscape.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2018, 39 (1); 41-62
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Personalistyczny podmiot literacki
Autorzy:
Anelia, Radomirova,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897156.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
osoba
podmiotowość
ponowoczesność
personalizm
Bóg
sacrum
relacja
literatura
personalistyczny podmiot literacki
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2016, 60(1 (452)); 115-130
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Свидетельство правды в книге Бориса Ширяева Неугасимая лампада
Autorzy:
Kuca, Zoja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826371.pdf
Data publikacji:
2019-09-16
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Shiryaev
Solovki
totalitarian regime
Gulag literature
prison camp
prisoner
sacrum – profane
Opis:
In the 20th century, all the periodicals and literary journals were con-trolled by the USSR Union of Writers (Union of Soviet Writers) and thus literary works dealing with everyday life of Soviet forced-labour camp prisoners could only be published abroad. Once released from the camps, many Russian authors emigrated to the West where they could produce their literary works about life in the Gulag without fear of the totalitarian regime and its censors. One Day in the Life of Ivan Denisovich – Alexandr Solzenitsyn’s literary contribution to Gulag writings – proved to be a milestone in the history of Russian literature. At that time Gulag literature had already developed its own plot structure and unique voice. Novels set in the Gulag offer grim portrayals of the enslaved people, of ap-palling realities of life in the camps, and the methods used to dehumanise people in the Soviet reality. The antithesis of a prison – the governor appears in every work set in the Gulag.Boris Shiryaev – a writer and poet; author of the novel on the Solovki prison camp, in which he provided a graphic account of the brutal reality of the camp life. However, unlike many other authors tackling the subject of Gulags, people depicted by Shiryaev remained unbroken despite the monstrous reality of the camp. Through their perseverance and patience they set an example for other inmates.
Źródło:
Conversatoria Litteraria; 2016, 10; 331-344
1897-1423
Pojawia się w:
Conversatoria Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witraż świecki i kościelny: sens i walor
Autorzy:
Nadrowski, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1919010.pdf
Data publikacji:
2020-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
witraż
słońce
światło
sacrum
symbolika
kolor
przestrzeń kościelna
program ikonograficzny
kontemplacja
Opis:
In the modern world, so strongly surrounded by sound, light and colour, it is worth to notice their impact on various fields of our everyday life and celebrating. The multicoloured play in the sun is a phenomenon of stained glass windows. They enliven our life, stimulate imagination, encourage reflection, meditation and even contemplation. Secular stained glass windows usually show the beauty of nature, for example: flowers, but also heraldic themes, or portraits. In an object of worship it should be decided whether or not a stained glass window should be placed. The stained glass cannot be treated only as a decoration or an extra under any circumstances. It should refer to the title or dedication of the particular church. It is advisable to reach for Christian symbolism or iconography, the message of Bible and the spirit of liturgy celebrated. It is the stained glass itself that has to contribute to the atmosphere of prayer, to increase integrity, sense and dignity of a sacred object. Naturally, the proper quality of the stained glass windows should also be helpful.
Źródło:
Studia Theologica Varsaviensia; 2019, 57, 2; 165-186
0585-5594
Pojawia się w:
Studia Theologica Varsaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielka wiara, wielka miłość… Sacrum w kinie na przykładzie Matki Joanny od Aniołów Jerzego Kawalerowicza (1960)
Great Faith, Great Love The Sacrum in the film Mother Joan of the Angels by Jerzy Kawalerowicz (1960)
Autorzy:
Grodź, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911282.pdf
Data publikacji:
2018-11-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
sacrum in the cinema
Jerzy Kawalerowicz
adaptation
Mother Joan of the Angels from 1960
sacrum w kinie
adaptacja
Matka Joanna od Aniołów z 1960 roku
Opis:
Tematem artykułu jest film Matka Joanna od Aniołów w reżyserii Jerzego Kawalerowicza z 1960 roku, zrealizowany na podstawie opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza (wyd. 1943). Nazwisko tego reżysera jest przywoływane przy okazji mówienia o nurcie psychologiczno-egzystencjalnym „polskiej szkoły filmowej”. Historycy filmu umieszczają je w jednym szeregu z działalnością artystyczną: Wojciecha Jerzego Hasa i Tadeusza Konwickiego. Celem tekstu jest zastanowienie się nad sposobem „opisywania” / przedstawiania przez Jerzego Kawalerowicza sacrum we wskazanym powyżej filmie.
The theme of the text is the film Mother Joan of the Angels by Jerzy Kawalerowicz (1960) based on the novel by Jarosław Iwaszkiewicz (ed. Warsaw, 1943). The director’s name is part of the mainstream “psychological-existential” Polish film school, together with Wojciech Has and Tadeusz Konwicki. The purpose of the text is to consider the way in which Jerzy Kawalerowicz “describes” the sacrum in the film.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 34; 85-96
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O perspektywach perspektywizmu
About the perspectives of perspectivism
Autorzy:
Kozłowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729382.pdf
Data publikacji:
2020-05-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Arent van Nieukerken
romantyzm
epifania
rekontekstualizacja
twórczość Cypriana Norwida
sacrum w twórczości Norwida
perspektywiczność
Cyprian Norwid’s works
perspectiveness
epiphany
re-contextualization
sacrum in Norwid's work
Romanticism
Opis:
The article is a critical discussion of Arent van Nieukerken's work entitled The perspective character of the sacrum. Sketches about Norwid's Romanticism (Warszawa 2007). The work tries to reconstruct and describe the structure of the human experience of transcendence, the experience which, according to van Nieukerken, the author of Vade-mecum often makes the subject of his work. In this way the book introduces into Norwidology the category of “perspectiveness” understood both as a feature of man's existence, and as an idea regulating human cognition. The first three chapters of the work are devoted to the study of this category in Norwid's writings (in Quidam, Assunta and other poems), and the last two ones mainly discuss determinants of “the feeling of the world” in selected representatives of Polish Romanticism, and against this background they show how original the author of Promethidion was.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2011, 29; 229-243
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsca sacrum trzech wyznań na przykładzie żółtego szlaku turystycznego w Magurskim Parku Narodowym
Yellow tourist trail in Magura National Park as an example of sacred places of three religious denominations
Autorzy:
Wójcik, T.
Ziaja, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88050.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Magurski Park Narodowy
turystyka religijna
miejsca kultu religijnego
sacrum w krajobrazie
szlaki turystyczne
Magura National Park
religious tourism
place of religious cult
sacrum in landscape
tourist trail
Opis:
Turystyka religijna staje się coraz bardziej popularną formą spędzania wolnego czasu. Wyznaczane są nowe i rewitalizowane – stare szlaki pielgrzymkowe i pątnicze. Artykuł omawia walory Magurskiego Parku Narodowego stanowiący najcenniejszą część Beskidu Niskiego. Jest to obszar o wyjątkowym potencjale przyrodniczo-kulturowym, wynikającym z jego pogranicznego położenia. Jak każde pogranicze obszar dzisiejszego MPN był miejscem przenikania się kultur wielu narodów, stąd w dzisiejszej przestrzeni zachowało się wiele elementów i symboli religijnych, które wzbogacają krajobraz kulturowy. W artykule przedstawiono fragment żółtego szlaku turystycznego od Mrukowej do Krempnej, na trasie którego spotykamy obiekty religijne trzech religii: greckokatolickiej, judaizmu i katolicyzmu. Miejsca odczuwane jako sacrum są coraz rzadsze, dlatego oprócz ochrony potencjału przyrodniczego Magurskiego PN, należy otoczyć szczególną opieką pozostałe religijne zabytki – cerkwie, cmentarze, kapliczki, przydrożne krzyże i miejsca kultu religijnego świadczące o integralności i interkulturowości tego obszaru.
Religious tourism is becoming a more popular leisure activity. These are shown a new and revitalized old pilgrimage routes. The article discusses the values of the Magura National Park representing the most valuable part of the Low Beskid. What makes Magura national park special, is its virgin nature and cultural landscape. Being positioned on the Polish – Slovak border, it is an example of a mixture of those cultures and as a result of that, many religious symbols that enhance its landscape can be found there. This article describes part of the yellow trail between the villages of Krempna and Mrukowa where sacred places of three religions: Greek – Catholicism, Judaism and Catholicism can be found. Because of the fact that the sacred places are becoming a rare element of our landscape, special attention should be given to the natural potential of Magura National Park. Other monuments such as orthodox churches, chapels, roadside crosses and the religious sites should also be protected.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 19; 161-171
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Status kobiety w polskiej kulturze ludowej. Szkic antropologiczny
Status of Woman in the Polish Folk Culture
Autorzy:
Figiel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617014.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
woman
status
folk culture
impurity
menstruation
pregnancy
physiology
taboo
sexuality
sacrum
Opis:
The status and position of a woman in folk culture were primarily based on stereotypical thinking. According to that, she personified negative values, filled with darkness, passivity and indifference. She also embodied chaos, destruction, the "that word" and the moon. Her ambivalent status was most strongly influenced by her biological nature: menstruation, pregnancy and ability to give life. Apart from negative connotations, her nature was seen as a manifestation of the sacrum. So, she was dangerous, alien and impure, but also inviolable. The specific features of her character located her within the home space.
-
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2018, 24; 93-108
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ujski dylemat - Kalwaria. Powstanie, destrukcja i rekompozycja sacrum
The dillema of Ujście - Calvary. The origin, devastation and recomposin of the sacrum
Autorzy:
Swaryczewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/115233.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach
Tematy:
Ujście nad Notecią
Kalwaria
sacrum
Ujście by the Noteć river
Calvary
Opis:
II połowa XIX wieku to okres kształtowania nowoczesnych państw europejskich, czas radykalnych przemian gospodarczych, związanych z rewolucją przemysłową i powstawaniem dużych miast. Wzrastała wówczas świadomość narodowa i nasilały się problemy społeczne a Kulturkampf wywołał otwartą konfrontację rządzących z Kościołem rzymskim. Rezultatem był protest duchowieństwa i wiernych oraz aktywizacja życia religijnego, która zaowocowała między innymi budową licznych obiektów sakralnych – kaplic, kościołów i ośrodków pielgrzymkowych. Obok założeń w Piekarach Śląskich czy Głotowie, należy do nich okazała kalwaria w Ujściu nad Notecią, wzniesiona siłami miejscowej społeczności katolickiej w latach 1893 - 1908. Zlokalizowano ją na eksponowanej krajobrazowo krawędzi Wysoczyzny Chodzieskiej, na przykościelnym wzgórzu, w bliskim sąsiedztwie miasta, huty szkła i zespołu portowego. Inicjatorem budowy był proboszcz Franciszek Renkwitz, który nie tylko umiał łagodzić konflikty między miejscowymi Polakami i Niemcami, ale także skłonił parafian do współpracy - wielkiego zrywu organizacyjnego i ekonmicznego, niezbędnego do zrealizowania tak ambitnego obiektu. Zachowane dokumenty dowodzą,że ksiądz Renkavitz wraz ze swoim bratem, właścicielem firmy budowlanej, kierował robotami ziemnymi, rysował koncepcje architektoniczne i własnoręcznie zdobił kaplice mozaikami i bryłami barwnego szkła. W rezultacie zbiorowego wysiłku powstał malowniczy park sakralny z egzotycznymi nasadzeniami, cmentarzem zasłużonych, serpentynową aleją, zameczkiem widokowym oraz zespołem stacji kalwaryjnych o baśniowych formach i niespotykanych, przesyconych światłem fakturach architektonicznych. Stan ten dokumentują pełne podziwu opisy i liczne fotografie. W pierwszej połowie XX wieku, także w czasach II Rzeczpospolitej, Ujście podobnie jak dziś, było celem pielgrzymek i znanym ośrodkiem kultu Krwi Najświętszej Jezusa Chrystusa. Niestety w okresie II wojny światowej miasto znalazło się w obrębie nazistowskiej Rzeszy, gdzie kościół katolicki był drastycznie prześladowany. Na rozkaz namiestnika Reichsgau Wartheland całkowicie zniszczono kaplice przy użyciu materiałów wybuchowych, a następnie teren zniwelowano. Wydawało się, że Kalwaria Ujska na zawsze przestała istnieć. Obecnie trwa rekompozycja obiektu, dostosowana do współczesnego gustu i możliwości ekonomicznych. Uporządkowano ścieżki, wysiłkiem parafii i miasta powstała na nowo część stacji, nigdy jednak nie nadano im pierwotnej skali ani wyglądu. Współczesne realizacje są kosztowne i chybione pod względem formy, jednak nie wzięto pod uwagę możliwości odtworzenia budowli w dawnej postaci, gdyż nie mieszczą się w przyjętych obecnie kategoriach estetycznych. Jak zatem należy kształtować tutejszy krajobraz sakralny? Czy można zaakcentować dawny, niepowtarzalny charakter Kalwarii Ujskiej, stylistycznie nawiązujący do skalnych kompozycji braci Baumów, sławnego Parku Güell Antonia Gaudiego lub wiedeńskiego ogrodu Otto Wagnera?
Second half of the 19th century is the period of forming modern European countries, the time of radical economic changes connected with the industrial revolution and with emerging of big cities. In those days national consciousness was growing, also social problems increased, and Kulturkampf led to open confrontation of the governers with the Roman Church. The result was the objection of the clergy and worshippers and increased religious involvement. In consequence, numerous sacral objects - chapels, churches and pilgrimage centres - were constructed. Besides the foundations in Piekary Śląskie or Głotowo, also the splendid Ujście calvary belongs to this group. It is situated by the Noteć river and its construction was the activity of the local Catholic community in the years 1893-1908. The objects was built on a well exposed location of the verge of the Wysoczyzna Chodzieska, on a Hill by the church, in the vicinity of the town, glassworks and harbour. The originator of the construction was the vicar Franciszek Renkawitz. He was able not only to appease conflicts among local Polish and Germans, but he also inclined his parishioners to cooperation. Implementing such a great construction required great organizational and economic impulse. The preserved documents prove that father Renkavitz and his brother, who was the owner of a constructing firm, managed the earthwork. He designed the architecture and also decorated the chapels with mosaics and colour glass pieces with his own hands. This collective effort brought to existence a picturesque sacral park with exotic plants, a memorial cemetery, streamer, small scenic castle and a group of calvary stations of fabulous forms and uncommon blazing textures. Then it has been documented by enthusiastic descriptions and numerous photographs. As it is today, also in the first half of the 20th century and in the times of the Second Polish Republic, Ujście was a popular pilgrimage venue and a widely known centre of worship of the Holy Blood of Jesus Christ. Unfortunately, during the 2nd World War the town was annexed to the Third Reich, where the catholic chuch was drastically discriminated against. At the command of the governor of the Reichsgau Wartheland the chapels were completely destroyed with explosives and the terrain was levelled. Seemingly, the Calvary of Ujście disappeared forever. Nowadays recomposing has been started, in accordance with contemporary taste and economic capabilities. The paths have been regulated, some of the stations, with the help of local parish and Town authorities, have been reconstructed. However, their former scale and shape have never been restored. Although today the works are expensive and the newly built forms are unsuccessful, the possibility of restoring the former shape of the object hasn’t been considered, because it doesn’t comply with currently accepted esthetic standards. Accordingly, a question must be formulated: what is the manner in which this local sacral landscape should be shaped? Is it possible to emphasize the historic, unique character of the object, with the style refering to the concurrently created Baum brothers rock compositions, Otto Wagner gardens in Vienna and the Park Güell of Antoni Gaudí?
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach; 2013, 5; 47-73
2082-7016
2450-5552
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powinowactwo gwiazd i kwiatów w lirycznej twórczości Bronisławy Ostrowskiej
The affinity of stars and flowers in the lyrical work of Bronislawa Ostrowska’s
Autorzy:
Borek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1361123.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
gwiazdy
kwiaty
analogia
sacrum
Bronisława Ostrowska
stars
flowers
parallel
Bronislawa Ostrowska
Opis:
Artykuł poświęcony tej części lirycznej twórczości Bronisławy Ostrowskiej, w której ujawnia się paralelność opisu gwiazd i kwiatów, wskazująca na powinowactwo tych bytów. W przyglądaniu się zależności między partiami ziemskimi a domeną niebiańską zastosowano założenia metodologiczne sakrologii (badania sacrum) i katoptrologii (problem odbić lustrzanego).
The article is devoted to this part of the lyrical work of Bronislawa Ostrowska’s, in which the parallelity of the description of stars and flowers is revealed, indicating the affinity of these entities. In studying the similarities in the land and celestial domains constructed by the poet, the methodological assumptions of sacrology (research on the sacrum) and catoptrology (the problem of mirror reflections) were used.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2019, 17; 187-198
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intercultural musical dialogue in St John Passion by Sofia Gubaidulina
Autorzy:
Stochniol, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1797351.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Gubaidulina
St John Passion
theological dimension of the text
sacrum
Orthodoxy
Opis:
Sofia Gubaidulina is one of the most important composers living today. Among her many works acknowledged and awarded prizes on the international forum, the diptych St John Passion and St John Easter [The Resurrection of Christ according to St John], the opus magnum of that outstanding Russian composer, occupies a special place. This work focuses the most important features of her music, such as a profound theological message based on a compilation of fragments from the Old Testament, Gospels and the Apocalypse of St John, as well as her musical rootedness in the cultural tradition of the churches of both East and West. Gubaidulina adapts the achievements of the artistic avant-garde in new and original ways, while at the same time she is an ardent champion of traditional universal values grounded in the message of the Bible and Christian cultural tradition. This paper presents St John Passion by Sofia Gubaidulina in the context of its theological and intercultural dialogue, as well as attempting to characterise the phenomenon represented by this composer, who raises anew reflection on the fate of humankind in the context of existential questions, while remaining faithful to the idea of high art, exquisite and open to various understandings of the idea of beauty.
Źródło:
Interdisciplinary Studies in Musicology; 2020, 20; 41-50
1734-2406
Pojawia się w:
Interdisciplinary Studies in Musicology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Модерністичне представлення sacrum’y в історичних романах Дмитра Мережковського (Смерть богів (Юліян-Відступник); Воскреслі боги (Леонардо да Вінчі))
Modernistic Presentation of the Sacred in Dmitriy Merezhkovsky’s Historical Novels The Death of Gods (Julian The Apostate), Resuscitated Gods (Leonardo Da Vinci)
Modernistyczne przedstawienie sacrum w powieściach historycznych Dymitra Mereżkowskiego (Julian Apostata: Śmierć Bogów); Leonardo Da Vinci: (Zmartwychwstanie Bogów)
Autorzy:
Nabytowycz, Ihor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933960.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
modernizm
kategoria sacrum
przestrzeń symboliczna
modernism
category the sacred
symbolistic space
Opis:
W artykule przeanalizowane zostały dwie powieści Dymitra Mereżkowskiego pod kontem konstruowania przez pisarza przestrzeni symbolicznej kategorii sacrum – na podstawie doświadczenia filozoficzno-estetycznego przejścia granicznego od świata antycznego do Średniowiecza (Julian Apostata: Śmierć bogów), a następnie swoisty obrócony symetrycznie powrót od Średniowiecza do Renesansu (Leonardo da Vinci: Zmartwychwstanie Bogów), różnorodne przejawy tej kategorii tak w wierzeniach Hellenów, jak i w chrześcijaństwie.
It’s considered in the article how artistic attempt  is carried out of showing  artistic building of symbolistic space of category the sacred in novels of  Dmitriy Merezhkovskiy, and then original symmetrically turned return from the Antique to the Middle Ages (The Death of Gods (Julian the Apostate)) and from the Middle Ages to the Renaissance (Resuscitated Gods (Leonardo da Vinci)), her various expressions in creed of Olympic Gods in ancient Greeks, and in Christianity.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 7; 23-39
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elementy sacrum w powieści Corpus Christi Patricka Rotha
Elements of the Sacred in Patrick Roth’s Novel Corpus Christi
Autorzy:
Piasta, Ewa Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882427.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sacrum w literaturze
powieść
Patrick Roth
the sacred in literature
novel
Opis:
Artykuł został poświęcony powieści Corpus Christi, będącej trzecią częścią literackiej trylogii Patricka Rotha, współczesnego niemieckiego pisarza, mieszkającego obecnie w Los Angeles. Wszystkie opowiadania Rotha oscylują wokół pytania o stosunek człowieka do przekazanego mu przesłania o mesjańskim Jezusie. Autor koncentruje się na obrazie Jezusa obecnym w psychice współczesnego człowieka, aby ukazać proces poznania spraw duchowych. Celem analizy jest prześledzenie w utworze zarówno odniesień biblijnych, jak i elementów opisujących przeżycie mistyczne, prowadzące do przemiany wewnętrznej człowieka. W powieści Corpus Christi, której już sam tytuł ma konotacje teologiczne, występują zaczerpnięte z Biblii sceny, postaci, schematy fabularne, które autor moduluje w sposób nowatorski. W dziele więcej jest odniesień do transcendencji niż opisów doczesności. Obie te rzeczywistości są tutaj nierozdzielne i wzajemnie się przenikają. Sacrum, a więc to, co święte, wywołujące potrzebę czci, przekraczające horyzont doczesności, jest przedstawiane za pomocą obrazów zakorzenionych w tradycji judeochrześcijańskiej.
The article discusses the novel Corpus Christi, the third part of a literary trilogy by Patrick Roth, a contemporary German writer currently living in Los Angeles. All Roth’s plots focus on human attitudes towards the received message concerning the Messianic Jesus. The author concentrates on the image of Jesus present in the psyche of contemporary people in order to show the process of cognition of spiritual matters. The analysis aims to trace in the novel both biblical references and elements which depict the mystical experience leading to an individual’s spiritual transformation. The novel Corpus Christi, whose very title has theological connotations, features scenes, characters and plot patterns derived from the Bible. they are, however, subject to the author’s innovative modifications. The text contains more references to the transcendental than depictions of the temporal. Both realities are inseparable and intersect. The sacred, which imposes the need for worship and transcends the horizon of the temporal, is shown by means of images deeply rooted in the Judeo-Christian tradition.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 5; 159-171
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Boże Narodzenie na sprzedaż? O desakralizacji języka religijnego w reklamie
Christmas on Sale? – Desacralisation of the Religious Language in Advertising
Autorzy:
Rybka, Małgorzata
Sławek, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882843.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Boże Narodzenie
reklama
sacrum
profanum
desakralizacja
perswazja
Christmas
advertising
desacralization
persuasion
Opis:
Symbolika religijna ma bogatą treść, wiele powiązań intertekstualnych i mocno zakodowana jest w świadomości wielu odbiorców. We współczesnej reklamie nawiązania do religii pełnią przede wszystkim funkcję perswazyjną, zachęcają odbiorcę do nabycia określonych towarów lub skorzystania z oferowanych usług. Sacrum w reklamie świątecznej występuje jednak coraz rzadziej, jego miejsce zajmują odwołania do zwyczajów wigilijnych, regionalnych tradycji. Przekazy reklamowe ulegają procesom unifikacji i globalizacji, dzięki czemu są znane i zrozumiałe prawie przez wszystkich. Wykorzystywane w spotach reklamowych elementy ze sfery sacrum wchodzą do sfery profanum pod wpływem szeroko rozumianego kontekstu, najczęściej podlegają wtedy reinterpretacji i laicyzacji. Tylko pojedyncze przykłady pokazują, że proces ten może ulec odwróceniu i coś, co wydawało się już wyłącznie świeckie, komercyjne może powrócić do sfery sacrum.
Religious symbols are characteristic for their rich semantic content and many intertextual connections. What is more, religious symbols are strongly embeded in many consuments' minds. In modern advertising the references to religion have mainly persuasive function, as they encourage each recipient to purchase certain goods or to make use of the offered services. Sacrum in Christmas advertisements is rarely presented, because it is very often replaced by regional Christmas customs and traditions. Advertisements undergo different processes of unification and globalization, so they are known and understood by almost every receipient. Elements of sacrum used in commercials enter the profane area and this process is caused by the semantic context that leads to reinterpretation and secularization of the sacrum elements. Only few examples present that this process can be reversed and something that have seemed to be secular becomes sacralised in the advertisements.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 213-239
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Fraktem Panny śpiewały”. Powrót zapomnianych technik do życia koncertowego – doświadczenia wykonawcze
Autorzy:
Piech, Teresa
Misiaszek, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/972690.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
siostry klaryski
arie łacińskie
cantus fractus
Stary Sącz
piękno w sacrum
Opis:
Convent annals, instruments that have survived the convent’s tempestuous history, and a small number of preserved musical documents attest to the advanced and sophisticated musical culture of the Convent of the Poor Clares in Stary Sącz. The term “frakt” that appears in various documents has puzzled musicologists and musicians alike. Given the paucity of primary sources, it is difficult to formulate a clear definition of this concept. The Poor Clares of Stary Sącz developed their own system of musical notation, but no information indicating how it should be interpreted has survived.The article presents a performance hypothesis on the interpretation of the Poor Clares’ musical notation, taking into account the current state of scholarship and the author’s experience as a performing musician.
Źródło:
Muzyka sakralna. Piękno ocalone i ocalające; 190-201
9788364615184
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum we współczesnym krajobrazie Warszawy
Sacrum in the contemporary landscape of Warsaw
Autorzy:
Pluta, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131856.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
krajobraz miejski
przestrzeń publiczna
sacrum
Warszawa
public space
urban landscape
Warsaw
Opis:
Artykuł przedstawia badania dotyczące roli budowli sakralnych we współczesnym krajobrazie Warszawy. Obiekty sakralne powinny być częścią elementów i systemów tworzących tożsamość każdego miasta. Badania koncentrują się na określeniu roli budowli sakralnych w kompozycji krajobrazu miasta, w tym wpływu przekształceń przestrzennych terenów położonych w najbliższym sąsiedztwie budowli sakralnych na kompozycję przestrzenną badanych założeń.
The article presents a scientific research concerning the role of sacral buildings in the contemporary landscape of Warsaw. Sacral objects should be part of the elements and systems creating the identity of every city. The research concentrates on defining the role of sacral buildings in the composition of the urban landscape, including the influence of the spatial transformations of the areas located in the immediate vicinity of sacral buildings on the spatial composition of the explored examples.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 343-360
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w krajobrazie otwartym i miejskim – funkcje i zagrożenia
Sacrum in open landscape and city – function and threats
Autorzy:
Rydzewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87602.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
Wielkopolska
Dortmund
badania terenowe
funkcje
zagrożenia
work fields
functions
threats
Opis:
Obecnie spotykane w krajobrazie obiekty kultu religijnego w większości powstały w przeszłości. Być może wynika to z utraty funkcji, którą odgrywało kiedyś sacrum. W jaki sposób dzisiaj ludzie odnoszą się do miejsc uświęconych można zauważyć śledząc np. losy cmentarzy poniemieckich w Polsce. Także funkcje cmentarzy katolickich oraz ich wygląd ulegają przemianom. Na ich przykładzie można zaobserwować różnice między stosunkiem do sacrum w Polsce, a w miastach niemieckich, gdzie granica między tym, co uświęcone a świeckie jest bardzo niewielka. Wpływa na to m.in. postępująca laicyzacja społeczeństw zachodnich. Czy wielkopowierzchniowe miejskie cmentarze komunalne mogą stać się w Polsce parkami? Miejscami chętnie odwiedzanymi nie tylko przez osoby wizytujące groby bliskich, ale ludzi chcących po prostu spędzić czas wśród zieleni. Zmiany dotyczące dzisiejszego stosunku społeczeństwa do sacrum związane są z przemianami historycznymi, kulturowymi i obyczajowymi. Ale czy są to zmiany na lepsze?
Places of worship which we find in our landscape today were mostly created in the past. Probably the reason for that is, that these places lost their functional meaning. We can observe today, what is the attitude like to the sacred places, following history of old evangelic cemeteries in Poland. The function and the look of catholic cemeteries is also changing these days. Noticing that, we can observe the differences in attitude to sacral area between Poland and German cities. In the latter there is only fine line between sacral and profane areas. It is caused by progressive western society laicization. Could enormous communal cemeteries in Poland become parks? The places eagerly visited not only by people visiting their relative’s graves, but also by people simply willing to spend some time in nice green landscape? Nowadays changes in people attitude to sacrum are related to historical, cultural and social changes. Are these changes going to be for better?
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 22; 105-112
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sakrum a Synergia
Sacrum versus Synergy
Autorzy:
Kryworuczko, J.
Podhalański, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390949.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
piękno
obraz
sacrum
ikona
architektura
Nowosielski
Niemczyk
beauty
painting
icon
architecture
Opis:
Manifestacją piękna w świecie człowieka jest sztuka, która wyraża się poprzez otwarcie formy. Forma niesie w sobie treść własnej formy i tą treść, do której się odnosi. Jak i forma, treść ma swoją formę przedstawienia idei i właściwy zamysł samej idei. Istnieje forma treści i treść treści podobnie jak istnieje forma formy i treść formy. Twórca działa podświadomie, instynktownie, spontanicznie, emocjonalnie synkretycznie – formalno-treściowy kompleks dzieła rodzi się jako nierozerwalna całość. W sztuce świeckiej kształt formy odpowiada sensorycznej, dotykowо-fizycznej percepcji formy. W sztuce sakralnej forma jest kanonem, nierozerwalnie związanym z jego treścią. Od formy (kanonu) (twarzy lub hipostazy Świętego) poprzez treść formy (świętość osoby), poprzez modlitwę (formę treści) przechodzą w świętości wieczności, Bógа (w zawartość treści). W ten sposób możemy opisać ikonę, święty obrazek z punktu widzenia formalnych i treściowych stron, jego roli w życiu człowieka. Spójrzmy na architekturę, jak patrzymy na ikony. Obraz w architekturze sakralnej jest złożoną strukturą, semantycznie wieloliczną, która składa się z porównania, syntezy, kontekstu metod, które są również charakterystyczne dla Biblii, a które korelują z najnowszymi naukowymi multi-kryterialnymi, wielowymiarowymi metodami poznania. Omówiono wynikі badań obrazu, jako zasobu wcielenia sacrum w założeniu świątyni chrześcijańskiej i osobistego objawienia twórcy na przykładzie twórczości Jerzego Nowosielskiego i Stanisława Niemczyka.
Art is the manifestation of beauty in the world of man, art which is expressed through the opening of the form. Form carries with it the content of its own form and the content that it addresses. Like form, content has its own form in which it expresses ideas and the proper concept of the idea itself. There exists the form of the content and the content of the content, just like there exists a form of the form and the content of the form. An artist works subconsciously, instinctively, spontaneously, emotionally, in a syncretistic manner – in order to create a complex mixture of both form and content which comprises his or her work, a work which is born into the world as an inseparable whole. In the profane arts, the shape of the form reflects its sensory, touchable, physical perception of its form. In religious arts, the form is a canon, inseparably tied to its content. From the form of the form (the canon) – (the face or hypostasis of a Saint) – through the content of the form (the sainthood of the person), through prayer (the form of the content) forms traverse into the sanctity of eternity of God (in the content of their content). This is the manner in which we can describe an icon, a holy painting from the point of view of its form and its content, and its role in life. Let us look at architecture in the same manner in which we look at icons. A painting in religious architecture is a complex structure, replete with semantic meaning, which is comprised of a comparison, synthesis, the context of methods, which are also characteristic of the Bible, and which correlate with the latest scientific multi-criteria of the multi-dimensional methods of perception. The article discusses the results of the analysis of the role of the painting as a resource that can be used to infuse the setting of a Christian temple with the element of sacrum and with the personal vision of its creator, based on the works of Jerzy Nowosielski and Stanisław Niemczyk.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2017, 16, 1; 69-80
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Młodzież w poszukiwaniu sacrum. Rozważania socjologiczne
Autorzy:
Sroczyńska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134329.pdf
Data publikacji:
2020-10-14
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
youth
definitions of sacrum
postmodernity
quantitative researches
qualitative researches
triangulation optics
Opis:
The attitude and relation of modern youth towards the realm of the sacred provide an interesting, though rarely dealt with, subject matter of sociology. The author raises the question of whether this discipline is able to meet the theoretical and empirical challenges regarding the identification of the youth sacred. She draws attention to the ways of understanding the sacred, which revolve around substantive and functional definitions. The modern sacred is subject to strong pressure from post-modern culture, which facilitates its fluidity and hybridity. Young Poles are increasingly becoming ‘absorbers of stimuli’, and neo-tribes cultivate various forms of sensations. The results of quantitative researches, although important for the studied phenomenon, raise some doubts regarding the measurement of features, often unobservable. They urge one to take a deeper reflection on the approaches to the range of designata of the sacred in the context of axiological criteria. Qualitative researches, in turn, describes the phenomenon of the sacred „with understanding”, without abandoning a wider cultural and social background. Both approaches – phenomenological and hermeneutic – seem to be of significant importance in this matter. The experience of the sacred has a personal dimension and it is impossible to fully convey it to others. Triangulation optics provides the opportunity to approach this sphere, which in the case of emerging adulthood implies the acceptance of the risk of losing confidence.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2020, 2/276; 113-128
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Representations of the use of psychoactive substances in the beliefs and rituals of ancient societies: between the sacred and the profane
Reprezentacje używania środków psychoaktywnych w wierzeniach i obrzędach starożytnych społeczności: między sacrum a profanum
Autorzy:
Motyka, Marek A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340775.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
psychoaktywne rośliny
wierzenia
narkotyki
sacrum
psychoactive plants
beliefs
drugs
the sacred
Opis:
The use of plants with psychoactive properties by ancient communities has been confirmed in numerous archaeological studies conducted in almost every place on earth. Many tribes used their own characteristic psychoactive potions and, according to researchers, their use fostered the integration of the members of a given community, facilitated their existence in an occupied area and could be of significant importance for its survival. Around the psychoactive plants and toxic secretions of some species of fauna a conglomerate of myths, cults and the properties attributed to them has developed. Permanent traces of their presence remain in both non-material and material culture. The aim of this article is to present the representations of psychoactive substances in the beliefs of ancient communities, their occurrence in myths, rock or sepulchral art, and to discuss the reasons for their use during rituals. The article presents also the main causes of the diffusion of the use of psychoactive plants from the sacred to the profane sphere.
Używanie przez społeczności pierwotne roślin o psychoaktywnych właściwościach zostało potwierdzone w licznych badaniach archeologicznych prowadzonych w niemal każdym miejscu na ziemi. Wiele plemion korzystało z charakterystycznych dla siebie psychoaktywnych specyfików, a zdaniem badaczy ich używanie sprzyjało integracji członków społeczności, ułatwiało egzystencję na zajmowanym obszarze i mogło mieć istotne znaczenie dla jej przetrwania. Wokół psychoaktywnych roślin i toksycznych wydzielin niektórych przedstawicieli świata fauny wytworzył się konglomerat mitów, kultów i właściwości im przypisywanych. W kulturze niematerialnej i materialnej pozostały trwałe ślady ich obecności. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie reprezentacji środków psychoaktywnych w wierzeniach pradawnych społeczności, ich występowanie w mitach, w sztuce naskalnej i sepulkralnej, omówienie przyczyn ich używania w trakcie rytuałów. Przytoczono również hipotezy spekulatywne na temat wpływu psychoaktywnych roślin na kulturę starożytną, omówiono zasadnicze przyczyny dyfuzji używania roślin psychoaktywnych ze sfery sacrum do profanum.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 24, 3; 5-24
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mind-game films a kino XXI wieku
Autorzy:
Włodek, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964629.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
recenzja
sacrum
Thomas Elsaesser
Kino – maszyna myślenia. Refleksje nad kinem epoki cyfrowej
Źródło:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2019, 3, 1; 209-215
2719-8278
Pojawia się w:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja chrześcijańska w muzyce sakralnej Pawła Łukaszewskiego
Autorzy:
Borowiecka, Renata
Misiaszek, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/973485.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
tradycja chrześcijańska
muzyka sakralna
Paweł Łukaszewski
europejskie dziedzictwo muzyczne
piękno w sacrum
Opis:
Paweł Łukaszewski is considered to be one of the most interesting composers of contemporary sacral music, and his work raises interest not only in Poland but also abroad. Vocal and instrumental compositions as well as a cappella choir pieces take up a significant place among his abundant achievements, becoming part of Christian tradition and religion. Many times their subject-matter is related to the most important periods in the Church’s liturgical year or moments highlighted by the composer himself that are special times for experiencing the mysteries of faith. Łukaszewski’s oeuvres confirm the deep rooting in European musical culture and Christian spirituality with its the most important values: Truth, Goodness and Beauty.
Źródło:
Muzyka sakralna. Piękno ocalone i ocalające; 266-288
9788364615184
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies