Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Renaissance humanism" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-24 z 24
Tytuł:
“Bodies can be compelled; minds must be turned, since they cannot be compelled”: Preaching as an “Introduction” to Law in the Ecclesiastes of Erasmus of Rotterdam
Autorzy:
Nowakowski, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034033.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ecclesiastes
Erasmus of Rotterdam
history of law
preaching
renaissance humanism
Opis:
The recent studies on the relations between humanism or humanists and jurisprudence convince that Reneaissance, especially in XVIth century, when the national states began to raise, belonged to the periods of increased interest in the issue of law. Although Erasmus was not a layer, nor he introduced in any of his works a complete theory of law, he maintained close relations with many leading theoreticians of the law and jurists (Alciati, Budé, Cantiuncula, Zasius) and sometimes spoke in the legal discussions of his age. Among hist most important works concerning the matter of law were: Institutio principis Christiani, Ratio seu Methodus verae theologiae, Christiani matrimonii institutio, De interdicto esu carnium and Ecclesiastes. In the paper I’m going to concentrate on this latter work, in which Erasmus discusses the significance of preaching, preacher and widely understood Christian rhetoric. In the Ecclesiastes Erasmus touches the law subject with the special emphasis on historical character of law and relations between the divine law, the law of Christ and the law of Nature. After a short discussion about his understaning of law I will concentrate on the essential differentiation between the letter of law and the spirit of law, and I will point at proposed by Erasmus ways of introduction of law into human life. Erasmus, on the one hand, escaped a rigidity and abstraction of law and, on the other, he neutralised an aspect of the coercion of law. In his solution Erasmus appreciated the political dimension of preaching and acknowledged preacher as a more important guide of the people, than ruler. I’m going to interpret the Erasmian concept of preaching as an rhetorical mean of introduction of law in analogical way to “introduction” proposed by Plato in his Nomoi.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2021, 38; 101-113
0208-6107
2353-9631
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Damnosa tarditas. Ślady lektury Biblii w listach Francesca Petrarki
Damnosa tarditas: Traces of reading the Bible in Francesco Petrarca’s letters
Autorzy:
Gorzkowski, Albert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036425.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Petrarca
Renaissance humanism
the Bible
epistolography
Petrarka
humanizm renesansowy
Biblia
epistolografia
Opis:
The following paper is dedicated to the topic of biblical motifs in Francesco Petrarca’s letters, which belong to an ubi leones sphere in historical literary research both in Poland and the whole of Europe. If we are to believe the modest and critical confessions made by Petrarca in his writings, the author of Canzoniere was rather slow in realising the importance of an in‑depth study of the Bible, and he regarded the awareness of this ignorance as gross negligence (damnosa tarditas), which made him blind for the inestimable value of the holy books. References to various biblical passus and pericopes in Familiares and Seniles are rarely used by Petrarca as purely elocutive ornaments or testimonies of his erudition, more frequently playing the role in the area of inventionis of an epistolary structure. From among all the biblical books, Petrarca most frequently and most willingly reached in his letters for The Book of Psalms, which he used (like Saint Augustine) in a very specific argumentation as an authoritative testimony of sapiential character. Biblical characters and motifs, as well as ‘winged words’, derived from prophetic books, the Gospels and Saint Paul’s letters are often found in Petrarca’s letters, which are deeply imbued with thoughts on ultimate matters, painful struggles with one’s own weaknesses, and a dramatical relationship between man and God.  
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2020, 20; 31-42
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mitologizacja awifauny w pracach polskich humanistów
Mythologization of avifauna in Polish humanists’ works
Autorzy:
Stasiak, Arkadiusz M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891924.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
awifauna
humanizm renesansowy
literatura renesansowa
mitologia
mitologizacja
avifauna
Renaissance humanism
Renaissance literature
mythology
mythologization
Opis:
The process of mythologization of avifauna has been analyzed in order to study the relation between man and nature, and more precisely, between the Renaissance humanism and natural sciences. One issue is puzzling in this field – why did educated and well-read humanists mythologize nature, including the avifauna? Why did authors, for whom in principle criticism was an elementary indicator for perceiving reality, got rid of it so easily? 16th century authors with humanist education did not reconstruct nature but art, and they searched for its ideal in ancient works filled with mythologization of the nature. Humanist erudition required describing mythical animals and equally mythical symbolic of those animals. In this way one could prove that he knew ancient texts well. Reconstruction of such nature as it really existed was an attitude that was unworthy of a humanist artist. Hence the store of knowledge and ignorance that existed in those times was translated into a particular, often mythologized, text written by a Renaissance author.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 2; 83-95
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanista Francisco de Peñalosa (c. 1470‒1528) i jego Jeremiaszowe Lamentacje
Autorzy:
Odoj, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037971.pdf
Data publikacji:
2020-12-17
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
francisco de peñalosa
the lamentations of jeremiah
spanish music
renaissance humanism
rhetoric
polyphony.
Opis:
Francisco de  Peñalosa (c. 1470‒1528), who is considered to be the greatest and finest Spanish composer prior to Cristóbal de Morales, composed a significant number of the compositions which are mainly preserved in Tarazona 2/3 (copied between 1521 and 1528), the largest source of Iberian sacred music from the early sixteenth century. Among the Tarazona compositions there are four Lamentations, of which three are attributed to Peñalosa. His Lamentations appear to be the earliest Spanish polyphonic settings of Jeremiah poems whose authorship is known. Peñalosa’s Lamentations are slightly different from the others composed at that time. Written by a composer from the peninsula, they have at least a few characteristics typical for Spanish writing, which distinguishes them from other Lamentations found in Petrucci’s collection of 1506, and some others which resulted from his individual approach to the treatment of Jeremiah verses. By special treatment of the words of the Lamentations Peñalosa joined the broad group of the composers affected and inspired by the beauty of the poem and deep emotions which it expresses.  As a composer who was a maestro de musica and music teacher of the king’s grandson, Ferdinand, and who could have studied liberal arts and known Latin fluently, Peñalosa reveals himself as a creative artist, and a true and sensitive human being, as a person who was aware of what means to be a humanist.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2020, 56, 2; 215-229
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культурныя i эстэтычныя аналогii ў раманах Франсуа Рабле “Гарганцюа i Пантагруэль” i Уладзiмiра Караткевiча “Хрыстос прызямлiўся ў Гароднi”
Analogie kulturowe i estetyczne w powieści „Gargantua i Pantagruel” Fran¸cois Rabelais i „Хрыстос прызямлiўся ў Гароднi” Uładzimira. Karatkiewicza
Cultural and aesthetic analogy in the novels “Gargantua and Pantagruel” by F. Rabelais and “Christ Has Landed in Grodno” by U. Karatkievich
Autorzy:
Лаппо, Марыя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944372.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
reception
grotesque
comic culture
feasting motive
democratization of language
renaissance humanism
postmodernism
literackiej recepcji
groteskowe
komiczne kultury
ucztowania
motyw
utopia
demokratyzacja języka
renesansowy humanizm
postmodernizm
Opis:
W artykule analizowane są chwyty literackie (groteska, parodia), motywy (uczty, utopijny opis idealnej społeczności), tendencje (wykorzystanie kultury śmiechu, rubasznego języka), obecne w powieściach „Gargantua i Pantagruel” F. Rabelais i „Chrystus wylądował w Grodnie” białoruskiego pisarza U. Karatkiewicz. Podkreślono związek obu utworów z systemem światopoglądowym o nazwie humanizm renesansowy, a w przypadku Karatkiewicza także z postmodernizm, o który spierają się przedstawiciele różnych szkół literaturoznawczych.
The article describes general methods (grotesque, parody), motives (feasting, utopian description), tendencies (appealing to comic culture, democratization of language) that are present in the novels “Gargantua and Pantagruel” written by F. Rabelais and “Хрыстос прызямлiўся ў Гароднi” written by U. Karatkievich. Much attention is given to F. Rable’s novel reception by U. Karatkievich. Also it is considered the novels correlation with renaissance humanism and postmodernism, because different scientists have different points of views about what literary movements which the novels can be referred to. Key words: reception, grotesque, comic culture, feasting motive, utopia, democratization of language, renaissance humanism, postmodernism.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 239-249
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культурныя i эстэтычныя аналогii ў раманах Франсуа Рабле “Гарганцюа i Пантагруэль” i Уладзiмiра Караткевiча “Хрыстос прызямлiўся ў Гароднi”
Analogie kulturowe i estetyczne w powieści „Gargantua i Pantagruel” Fran¸cois Rabelais i „Хрыстос прызямлiўся ў Гароднi” Uładzimira. Karatkiewicza
Cultural and aesthetic analogy in the novels “Gargantua and Pantagruel” by F. Rabelais and “Christ Has Landed in Grodno” by U. Karatkievich
Autorzy:
Лаппо, Марыя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109155.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
groteskowe
komiczne kultury
ucztowania motyw
utopia
demokratyzacja języka
renesansowy humanizm
postmodernizm
literacka recepcja
reception
grotesque
comic culture
feasting motive
democratization of language
renaissance humanism
postmodernism
Opis:
W artykule analizowane są chwyty literackie (groteska, parodia), motywy (uczty, utopijny opis idealnej społeczności), tendencje (wykorzystanie kultury śmiechu, rubasznego języka), obecne w powieściach „Gargantua i Pantagruel” F. Rabelais i „Chrystus wylądował w Grodnie” białoruskiego pisarza U. Karatkiewicz. Podkreślono związek obu utworów z systemem światopoglądowym o nazwie humanizm renesansowy, a w przypadku Karatkiewicza także z postmodernizm, o który spierają się przedstawiciele różnych szkół literaturoznawczych.
The article describes general methods (grotesque, parody), motives (feasting, utopian description), tendencies (appealing to comic culture, democratization of language) that are present in the novels “Gargantua and Pantagruel” written by F. Rabelais and “Хрыстос прызямлiўся ў Гароднi” written by U. Karatkievich. Much attention is given to F. Rable’s novel reception by U. Karatkievich. Also it is considered the novels correlation with renaissance humanism and postmodernism, because different scientists have different points of views about what literary movements which the novels can be referred to. Key words: reception, grotesque, comic culture, feasting motive, utopia, democratization of language, renaissance humanism, postmodernism.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 239-249
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mity w traktacie astronomicznym Jana z Głogowa (1445-1507)
The use of Myths in the Astronomical Treatise of Jan of Głogów (1445-1507)
Autorzy:
Zawadzki, Robert K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798775.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
mity; średniowiecze; humanizm; astronomia; renesans
myths; Middle Ages; humanism; astronomy; Renaissance
Opis:
Artykuł zawiera omówienia mitów antycznych oraz historii biblijnych przewijających się przez traktat astronomiczny Introductorium compendiosum in «Tractatum sphaerae materialis» Ioannis de Sacrobusto autorstwa Jana z Głogowa – znakomitego naukowca, pracownika Akademii Krakowskiej. Autor artykułu, przedstawiając treść tych opowieści, zwraca uwagę na ich związki z twórczością pisarzy antycznych i średniowiecznych. Celem artykułu jest także ukazanie, jak te fikcyjne legendy funkcjonowały w ramach uczonego traktatu o astronomii, jak dostosowane zostały do poetyki naukowego wywodu.
The article discusses ancient myths and biblical stories that can be found in the astronomical treatise Introductorium compendiosum in «Tractatum sphaerae materialis» Ioannis de Sacrobusto of Jan of Głogów – an outstanding scholar in the Cracow Academy. The article includes an explanation of the content of these legends with references to ancient and medieval authors. Another goal of the article is to show how these stories were incorporated and adapted to the scientific lecture on celestial spheres and stars.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 3; 149-169
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jana Kochanowskiego nowa wizja człowieka (Renesansu) w świetle dialogu wrażliwości ze śmiercią. Odbudowa światopoglądu i tożsamosci poety „Trenów” (część II)
Autorzy:
Derda, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676690.pdf
Data publikacji:
2022-01-05
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
renesansowy humanizm
stoicyzm
fatum
cnota (apatheia)
Fortuna,
Opatrzność
medicina animi
Mądrość
sophiae ardua templa
eschatologia
Hiob
śmierć
Renaissance humanism
stoicism
fate
virtue (apatheia)
Fortune
Providence
medicina animi
Wisdom
sophiae
ardua templa
eschatology
Job
death
Opis:
In The Laments, apart from the drama of the father and the poet, we saw the drama of the sage unfolding. The motto of the poem, questions about the attitude of man in the face of his own suffering, the truth about the irrevocability and inevitability of suffering under the influence of misfortune, considerations about the inability of the human mind to penetrate God’s mysteries, the presence of the person and thoughts of Cicero in the poem, all these constitute the wisdom of The Laments. The wisdom was to be the basic principle of human existence, the practical and theoretical principle on which it was to be based. The idea that it is to be internal constancy, understood as immutability, as a kind of lack of internal reaction to the course of things, has been questioned. When the illusion of one’s own wisdom has been understood and rejected, new wisdom emerges. It is to be an internal submission to Providence, an internal transformation under the influence of experience, which cannot be avoided because it is true.  
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2022, 30, 4; 33-64
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“The Words of My Mouth Shall They Be, Yet the Will of the Greeks”. A Representation of the “Diplomatic Mission” in Act III of Troas by Łukasz Górnicki
Autorzy:
Bajer, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953867.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Łukasz Górnicki
Renaissance
diplomacy
Renaissance tragedy
Stoicism
Humanism
Opis:
The study is an analysis and interpretation of a scene from Łukasz Górnicki’s tragedy Troas (1589), a translation of Seneca’s Troades. A comparison to the original as well as the description of changes introduced by the translator serve to capture a special phenomenon of emphasising the analogy between Ulysses’s and a diplomat’s activity. Starting with the main character’s first line, the words: “durae minister sortis” were translated as “Ja, co poselstwo niosę”. The analysis of this issue shows that the role of Ulysses (who does not negotiate with a representative of a sovereign country, but with a captive woman) cannot be equated with the role of an ambassador. Conversely, it combines in itself the features characteristic of diplomatic staff of various ranks, including characters operating on the edge of the law. The consilium ascribed to Ulysses enables to explore the secret of Andromacha by observing physical symptoms of emotions. This makes it possible for Górnicki to define the main character’s ingenuity as “dowcip odwrócony na nice” which, irrespective of Seneca’s original, refers to the terminology used earlier in Dworzanin polski, where dowcip (wit) is the equivalent of ingegno. Among the ethical elements of Ulysses’s speeches one should name, above all, his desire to convince Andromacha to accept the Greek’s line of argumentation. This, in turn, provides good framework for parallelism with the New Testament (Lk 2:35). The last part of the work, devoted to pathos, addresses the problem of a mismatch between the role of Ulysses and diplomacy codes in Górnicki’s times. The main character does not limit himself to conducting well thought-out negotiations, but he also uses direct violence. Similar dissonance in character construction seems to make the representation of diplomatic practices in Górnicki’s translation a problematic task, given the socio-political tensions in Europe in the second half of sixteenth century.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2016, 60
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontakty Pietra Bemba z Polakami
The relationship between Pietro Bembo and Poles
Autorzy:
Kowalczyk, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938446.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Pietro Bembo
Klemens Janicki
Renaissance
humanism
Opis:
The article presents the relationship between one of the main representatives of Italian humanism – Pietro Bembo – with Poles. The most important aspect was his friendship with Klemens Janicki who studied in Padua in 1538–1540. His works are a testimony of contacts he had established when in Italy. Bembo was mentioned in Janicki’s works (Variae Elegiae IX,Epigrammata LII). Another element connecting the Italian with Poles were congratulatory letters on his cardinal appointment. The newly-appointed cardinal was congratulated by king Sigismund the Old via enigmatic figures of Jan Wincenty Dulcis de Lasco and Piotr Kmita.A trace of Bembo’s contact with Poles is also the formal correspondence of his while being the secretary of Pope Leo X.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2017, 17; 17-25
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GILSON AS CHRISTIAN HUMANIST
Autorzy:
Redpath, Peter A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507697.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Étienne Gilson
renaissance
Christianity
humanism
Western civilization
Opis:
The author suggests that the intellectual life of Étienne Gilson constituted a new humanism, that Gilson’s scholarly work was part of a new renaissance, that a new humanism that Gilson thought is demanded by the precarious civilizational crisis of the modern West after World Wars I and II. He also argues that, more than anything else, Gilson was a renaissance humanist scholar who consciously worked in the tradition of renaissance humanists before him, but did so to expand our understanding of the notion of “renaissance” scholarship and to create his own brand of Christian humanism to deal with problems distinctive to his age. The author shows the specificity of the Christian humanism that Gilson developed as part of his distinctive style of doing historical research and of philosophizing.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2012, 1; 53-63
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Palingeniusz, „Zodiak życia”, ks. III: „Bliźnięta”
Palingenius, The Zodiac of Life, Book III, The Twins
Autorzy:
Drzewiecka, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045796.pdf
Data publikacji:
2018-08-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Zodiacus vitae
Palingenius
Epicureism
Renaissance literature
Humanism
Voluptas
Opis:
The paper presents a new Polish translation of the third book of Zodiacus vitae (1536) by Marcello Palingenio Stellato (Palingenius) with a short introduction and commentary.
Źródło:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2018, 28, 1; 121-150
0302-7384
Pojawia się w:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistic Bible – Jan Kochanowski’s poem “Zuzanna”
Biblia humanistyczna, czyli Jana Kochanowskiego opowieść o Zuzannie i starcach
Autorzy:
Gajewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120394.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Renaissance
Bible
humanism
Jan Kochanowski (1530–1584)
Zuzanna
Źródło:
Nauka; 2022, 2
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Słowa moich ust będą, ale Greków chcenie” Reprezentacja poselstwa w III akcie Troas Łukasza Górnickiego
Autorzy:
Bajer, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602703.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Łukasz Górnicki
renesans
dyplomacja
tragedia renesansowa
stoicyzm
humanizm
Renaissance
diplomacy
Renaissance tragedy
Stoicism
Humanism
Opis:
Artykuł proponuje analizę i interpretację sceny z tragedii Łukasza Górnickiego Troas (1589), będącej przekładem Troades Seneki. Porównanie z oryginałem i opis zmian wprowadzonych przez tłumacza mają na celu uchwycenie szczególnego zjawiska, jakim jest zaakcentowanie w przekładzie analogii postępowania Ulissesa z działalnością dyplomaty: od pierwszej kwestii bohatera, słowa „durae minister sortis” przetłumaczone zostały jako „ja, co poselstwo niosę”. Analiza tego zagadnienia pokazuje zarazem, że rola Ulissesa (pertraktującego nie z przedstawicielem suwerennego państwa, ale z branką) nie może zostać utożsamiona z funkcją ambasadora, lecz łączy w sobie cechy właściwe personelowi dyplomatycznemu różnego szczebla, w tym postaci działających na krawędzi legalności. Przypisane Ulissesowi consilium umożliwia przeniknięcie tajemnicy Andromachy za pomocą obserwacji cielesnych symptomów emocji. Pozwala to Górnickiemu określić przemyślność bohatera jako „dowcip odwrócony na nice”, co stanowi – niezależne od oryginału Seneki – na wiązanie do terminologii użytej wcześniej w Dworzaninie polskim, gdzie dowcip jest odpowiednikiem ingegno. Wśród etycznych elementów mów Ulissesa wymienić należy przede wszystkim jego pragnienie przekonania Andromachy do słuszności racji Greków. Zjawisko to stanowi ramę dla wystąpienia paralelizmu z Nowym Testamentem (Łk 2, 35). Ostatnia część, poświęcona pathos, podejmuje problem nieprzystawalności roli Ulissesa do kodów dyplomacji epoki Górnickiego. Bohater nie ogranicza się do prowadzenia przemyślnych negocjacji, ale posługuje się również przemocą bezpośrednią. Podobna niespójność kreacji postaci wydaje się wpisywać problematyczną reprezentację praktyk dyplomacji w przekładzie Górnickiego w polityczne i społeczne napięcia drugiej połowy XVI w.
The study is an analysis and interpretation of a scene from Łukasz Górnicki’s tragedy Troas (1589), a translation of Seneca’s Troades. A comparison to the original as well as the description of changes introduced by the translator serve to capture a special phenomenon of emphasising the analogy between Ulysses’s and a diplomat’s activity. Starting with the main character’s first line, the words: “durae minister sortis” were translated as “Ja, co poselstwo niosę”. The analysis of this issue shows that the role of Ulysses (who does not negotiate with a representative of a sovereign country, but with a captive woman) cannot be equated with the role of an ambassador. Conversely, it combines in itself the features characteristic of diplomatic staff of various ranks, including characters operating on the edge of the law. The consilium ascribed to Ulysses enables to explore the secret of Andromacha by observing physical symptoms of emotions. This makes it possible for Górnicki to define the main character’s ingenuity as “dowcip odwrócony na nice” which, irrespective of Seneca’s original, refers to the terminology used earlier in Dworzanin polski, where dowcip (wit) is the equivalent of ingegno. Among the ethical elements of Ulysses’s speeches one should name, above all, his desire to convince Andromacha to accept the Greek’s line of argumentation. This, in turn, provides good framework for parallelism with the New Testament (Lk 2:35). The last part of the work, devoted to pathos, addresses the problem of a mismatch between the role of Ulysses and diplomacy codes in Górnicki’s times. The main character does not limit himself to conducting well thought-out negotiations, but he also uses direct violence. Similar dissonance in character construction seems to make the representation of diplomatic practices in Górnicki’s translation a problematic task, given the socio-political tensions in Europe in the second half of 16th century.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2015, 59
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hic liber libenter legitur in Polonia Mapping the popularity of the Zodiacus Vitae in Poland between the sixteenth and seventeenth centuries
Autorzy:
Lepri, Valentina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602711.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Marcellus Palingenius Stellatus
literatura renesansowa
neoplatonizm
humanizm
renesans włoski
Renaissance literature
Neo-platonism
Humanism
Italian Renaissance
Opis:
Choć Zodiacus vitae Marcellusa Palingeniusa Stellatusa był jedną z najbardziej sensacyjnych publikacji XVI stulecia, jego popularność w epoce renesansu nie stała się jeszcze przedmiotem wszechstronnych badań naukowych. Zatem celem niniejszego artykułu jest wypełnienie przynajmniej części tej luki poprzez prezentację popularności dzieła w szesnastowiecznej Polsce, gdzie pierwszego przekładu dokonał Mikołaj Rej. Faktem jest, że wielu innych wybitnych przedstawicieli kultury polskiego renesansu interesowało się Zodiacusem, na co znajdujemy liczne odwołania do tego dzieła, zarówno w utworach poetyckich, jak i traktatach filozoficznych. Ustrój ówczesnej Rzeczypospolitej oraz intensywne kontakty z niemieckimi i włoskimi uniwersytetami dają doskonałe pole do badań pogłębiających nasze rozumienie wpływu Zodiacusa na rozwój literatury i kultury pod koniec XVI i na początku XVII stulecia.
Marcellus Palingenius Stellatus’ Zodiacus vitae was one of the biggest editorial sensations of the sixteenth century, despite which its popularity in the Renaissance has not yet been the subject of a comprehensive study. The aim of this article is to partially fill that gap by addressing the circulation of the work in sixteenth-century Poland, where the first adaptation of the text into a language other than Latin was produced by the poet Mikołaj Rej. Indeed, several other illustrious exponents of Polish Renaissance culture were also interested in the Zodiacus and we can find references to it in both poetic works and in philosophical treatises. The particular political and social organisation of Poland at the time, and its intensive contacts with Italian and German universities, make it an excellent field of investigation for an understanding of the impact of the Zodiacus between the end of the sixteenth century and the beginning of the seventeenth.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2015, 59
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistic Poets And Classical Philosophy
Autorzy:
Blum, Wilhelm
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/781193.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Thomas More
Jacob Balde
Ancient Ethics
Stoicism
Neoplatonism
Humanism
Renaissance Philosophy
Opis:
The aim of the article is to show that the so-called “philosophia perennis” is valid for our modern times too. Four philosophical schools of the Hellenistic times remain influential for the following centuries: Plato and Neoplatonism, Aristotle and the Peripatetics, the Stoics and the Epicureans. We are interpreting two, only two, poems from Thomas More and Jacob Balde, and so we see the greatest possible influence of all these four ancient philosophical schools.
Źródło:
Ethics in Progress; 2016, 7, 2; 82-94
2084-9257
Pojawia się w:
Ethics in Progress
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proza polskiego renesansu wobec antropologii humanistycznej, czyli negocjo¬wanie pozycji w świecie układanym na nowo
The Prose of the Polish Renaissance versus Humanistic Anthropology, or Negotiating the Position in the World Built Anew
Autorzy:
Śnieżko, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790936.pdf
Data publikacji:
2021-02-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
renesans
humanizm
antropologia
modernizacja
geografia kulturowa
renaissance
humanism
anthropology
modernisation
cultural geography
Opis:
Artykuł jest próbą spojrzenia na polski humanizm renesansowy jako umiarkowany i samodzielny projekt modernizacyjny, w jego negocjacyjnych odniesieniach do tradycji antropologicznej, odmian mitu wieku złotego, zagadnień języka, a także dokonującej się wówczas rekonfiguracji mapy świata – z uwzględnieniem tego, co z oferty europejskiej nie zostało zasadniczo podjęte (np. melancholia generosa), jak również tego, na co został położony szczególny nacisk. W tej ostatniej sprawie mowa przede wszystkim o emancypacyjnym dążeniu do wyraźnego zaznaczenia tożsamości i specyfiki regionu Europy Wschodniej.
This article is an attempt to take Polish renaissance humanism as a moderate and independent modernisation project, including its references to the anthropological tradition, the variants of  the myth of the golden age, the issues of language, as well as to the reconfiguration of the map of the world that was being carried out at that time. This paper also remarks on those important motifs of humanism that were not taken up (e.g. the concept of melancholia generosa) and those matters that were especially stressed by Polish authors, primarily, the emancipatory struggle to assert the identity and special character of Eastern Europe.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 1; 9-25
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzne konteksty odrodzeniowej myśli humanistycznej
The philosophical contexts of the humanistic though in the Renaissance
Autorzy:
Błaszczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/514870.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Fundacja dzień dobry! kolektyw kultury
Tematy:
humanism
human
culture
the Renaissance
philosophical anthropology
humanizm
człowiek
kultura
Odrodzenie
antropologia filozoficzna
Opis:
This article is talking about renaissance humanism philosophical thought as a particular prob-lem, which is prominent in philosophical system of Pico della Mirandola, Niccolò Machiavelli and Michele de Montaigne. It will be not a historical and systematical expound but looking for sense of humanistic though. We will be generally looking about for this concern in the perspective of existential anthropology. Although as an illustration purpose only.
Źródło:
Amor Fati; 2016, 2(6); 151-163
2449-7819
Pojawia się w:
Amor Fati
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reception of cultural and literary trends in the prints of Slovak authors active in Bohemia at the turn of the 16th century
Autorzy:
Škovierová, Angela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927671.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
humanism - Bohemia and Moravia - Protestant scholars - today's Slovakia inspiration sources - Bible - Renaissance authors
Opis:
At the turn of the 16th century due to variety of reasons related to the socio-political, educational, and religious situation in Hungary, relatively many natives from the area of today's Slovakia lived and permanently worked in Bohemia and Moravia. These were mostly Protestant scholars, writing and publishing their work in Bohemia. Due to the authors' origin, their works are also considered to be related to Slovakia. This paper illustrates the circumstances of the Slovaks' activity in Bohemia, and selectively presents the inspiration sources (the ancient sources, the Bible, the Renaissance authors) that these scholars used in their work, published largely in Bohemia or intended primarily for the Bohemian market and audience. It also reflects on societal, cultural, religious, and philosophical trends of Humanism.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2021, 15, 3; 395-406
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O (nie)przydatności cezury roku 1600 w historii muzyki
On the (Un)Usefulness of the Turning Point of 1600 in the History of Music
Autorzy:
Jeż, Tomasz Miłosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194084.pdf
Data publikacji:
2021-06-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
renesans
humanizm
manieryzm
barok
periodyzacja
historia muzyki
Renaissance
humanism
Mannerism
Baroque
periodisation
history of music
Opis:
Artystyczny manifest florenckiej Cameraty powszechnie uważa się za przełom nie tylko w stylistyce muzycznej, ale także w teoretycznej refleksji nad muzyką. W tradycyjnej muzykografii cezura roku 1600 jawi się jako dość wyraźna granica oddzielająca renesans od baroku. Muzyczne desygnaty obydwu tych epok są jednak bardzo niejasne, a ich stosowanie nieuchronnie prowadzi do sprzeczności. Za ich rozwiązanie posłużyć może taki model interpretacyjny, który wiąże twórczość muzyczną z nurtem inspiracji humanistycznych, obecnych w kulturze europejskiej co najmniej od połowy wieku XVI i trwających przez kolejne stulecie. Nurt ten doprowadził do znaczącego przewartościowania kwestii stylu w muzyce, co dość dobrze oddaje pojęcie manieryzmu.
The artistic manifesto of Florentine Camerata is widely regarded as a breakthrough moment not only in musical stylistics but also in theoretical reflection on music. In traditional musicography, the year 1600 appears to be a fairly clear border separating the Renaissance from the Baroque. However, the musical designations of both periods are very vague and their application inevitably leads to contradictions. The solution to these contradictions can be a model of interpretation of the history of music that links musical creation with the current of humanistic inspirations that have been present in European culture at least since the mid-sixteenth century and lasting for the next hundred years. This trend has led to a significant re-evaluation of the issue of style in music, which reflects the concept of mannerism quite well.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2021, 11 (14); 45-58
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyczne imaginarium Erazma z Rotterdamu
Erasmus of Rotterdam’s Musical Imagery
Autorzy:
Jeż, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31018846.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Erasmus of Rotterdam
humanism
renaissance
writings
music
theology
Erazm z Rotterdamu
humanizm
renesans
piśmiennictwo
muzyka
teologia
Opis:
Przedmiotem artykułu są wyobrażenia na temat muzyki rekonstruowane na podstawie piśmiennictwa Erazma z Rotterdamu. Muzyczne imaginarium tego humanisty obejmuje przede wszystkim refleksje nad rolą sztuki dźwięku w edukacji, formacji religijnej, liturgii i życiu społecznym. Uwaga, którą poświęca tej formie ludzkiej aktywności, wiąże się z wywodzonym z tradycji antycznej i patrystycznej programem odnowy moralnej (renascentia). Pragmatyczne funkcje muzyki są w tym ujęciu jednak także kluczowym elementem jego narratywu humanistycznego, eksploatowanego później i rozwijanego w piśmiennictwie szesnastowiecznych reformatorów Kościoła.
The article is devoted to the ideas about music reconstructed on the basis of Erasmus of Rotterdam’s writings. The humanist’s musical imagery includes mainly reflections on the role of the art of sound in education, religious formation, liturgy, and social life. The attention he paid to this form of human activity was related to a programme of moral renewal (renascentia) derived from ancient and patristic traditions. In this approach, however, the pragmatic functions of music are also a key element of his humanistic narrative, later exploited and developed in the writings of the sixteenth-century Church reformers.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2023, 67; 7-31
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Castiglionego i Górnickiego pochwała muzyki (na podstawie pierwszych ksiąg Il Cortigiano i Dworzanina polskiego)
Castiglione’s and Górnicki’s Praise for Music. (On the Basis of the First Books of Il Cortigiano and Dworzanin polski)
Autorzy:
Wojtkowska-Maksymik, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945408.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura renesansowa
pareneza
muzyka
dworzanin
neoplatonizm
humanizm
edukacja
renaissance literature
parenesis
music
courtier
neo-Platonism
humanism
education
Opis:
This paper is based on an analysis that compares some texts devoted to music taken from Łukasz Górnicki’s “Dworzanin polski” (1566) and Baldassarr Castiglione’s “Il libro del Cortigiano” (1528). The purpose of this comparison is to show the relationship of the works under study with the broad philosophical and literary tradition of the sixteenth century. It also seeks to answer the question about the function played by music and musical education in the image of a perfect courtier.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 1; 109-128
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’Adieu du monde, ou Le Mespris de ses vaines grandeurs et plaisirs périssables du Chartreux Dom Polycarpe de la Rivière (1619) : une rhétorique de l’offuscation ?
Autorzy:
Pittion, Jean-Paul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912414.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Grande Chartreuse
Marguerite de Valois
patristique
humanisme
ἔρως
ἁγάπη
rhétorique
spiritualité
femmes
courtisans
Renaissance
France
patrology
humanism
rhetoric
spirituality
women
courtiers
Opis:
L’Adieu du Monde ou Le Mespris de ses vaines grandeurs et plaisirs périssables de Dom Polycarpe de la Rivière est paru à Lyon en 1619. Son auteur qui fut chantre de la chapelle de Marguerite de Valois à Usson, et passa neuf ans à la Grande Chartreuse, met en écriture un vaste savoir joignant textes patristiques, érudition humaniste et poésies grecque, latine et française. Dom Polycarpe pratique la rhétorique de la citation, l’assortit de disquisitiones savantes et la met au service d’une dénonciation des attraits du Monde. Il convoque les autorités qu’il cite en juges et témoins. Le discours d’un mépris implacable envers les princes de l’Église, les courtisans et les femmes, n’arrive toutefois pas à masquer la parole d’un homme toujours hanté par la sensualité. Entre amour charnel et amour spirituel, l’ἔρως qui inspire le texte est plus proche de l’ésotérisme de Philon ou de Grégoire de Nysse que de l’ἁγάπη du maître de la spiritualité cartusienne, Saint Bernard. Le texte de L’Adieu du Monde est le témoin d’une forme de spiritualité partagée par certains cercles humanistes et un exemple d’écriture baroque, au crépuscule de la Renaissance française.
L’Adieu du Monde ou Le Mespris de ses vaines grandeurs et plaisirs périssables by Dom Polycarpe de la Rivière was published in Lyon in 1619. The author was chorister in the chapel of the exiled Marguerite de Valois at Usson, and spent nine years in the monastery of la Grande Chartreuse. Dom Polycarpe displays a remarquable knowledge of Patristic and Humanist sources, and a taste for Greek, Latin and French contemporary poetry. The rhetoric of L’Adieu du Monde combines quotations from these sources, supported by learned disquisitions, with a relentless denunciation of Church grandees, courtiers and women. Dom Polycarpe summons his authorities as judges and witnesses to his contempt. Nevertheless, his learned rhetoric and his exposé of wordly vanities do not succeed in concealing a sensuality that still haunts him. Between spiritual and sensual love, the ἔρως that inspires the text is closer to Philo and Gregory of Nyssa than to Saint Bernard’s ἁγάπη. L’Adieu du Monde is an example of a form of spirituality shared by some humanist circles and of a baroque style of writing practised in the later period of the French Renaissance.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2020, 15; 91-106
1505-9065
2449-8831
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Paul Vladimiri to Gustavo Zagrebelsky. Constitutional justice in the age of hybrid warfare
Autorzy:
Kobyliński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431281.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
just war
constitutional justice
right to self-determination
human rights
Renaissance
humanism
nihilism
hybrid wars
Enlightenment tradition
constitutional principles
wojna sprawiedliwa
prawo do samostanowienia
prawa człowieka
Renesans
humanizm
nihilizm
wojny hybrydowe
tradycja oświeceniowa
Opis:
Paul Vladimiri (1370–1435) was a distinguished Polish scholar and jurist who defended the rights of Poland and native non-Christian tribes against the Teutonic Knights and their policies of conquest. He expressed the view that a world guided by the principles of peace and mutual respect among nations was possible, and that pagan nations had a right to peace and to possession of their own lands. Vladimiri’s analysis of the right of native peoples to self-determination anticipated by several hundred years the investigations of many subsequent authors – including Francesco Vittoria, Bartolome de Las Casas, Hugo Grotius, and John Marshall. The influence of his views can be seen today, among others, in the theory of constitutional justice developed by the Italian legal theorist Gustavo Zagrebelsky. The main purpose of this article is to outline the views of Vladimiri and Zagrebelsky, and to analyze the principles of constitutional justice in its global dimension as a tool for resolving conflicts between states in the age of hybrid wars.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 3; 97-113
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-24 z 24

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies