Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Raciborz" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 48
Tytuł:
Pochodzenie oraz antropogeniczne przeobrażenia krajobrazów torfowiskowych w dolinie Kłodnicy
The origin and anthropologenically induced tranformations of peatland landscapes in the Kłodnica river valley
Autorzy:
Wójcicki, Krzysztof J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87449.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
mokradła
torf
Kotlina Raciborska
analiza makroszczątków
holocen
wetlands
peat
Racibórz Basin
macrofossil
Holocene
Opis:
Niewielkie torfowiska występujące w dolinach południowej Polski są słabo poznane, a ich rola w kształtowaniu krajobrazów jest niedoceniana. W dolinie Kłodnicy torfowiska rozwinęły się w obrębie: starorzeczy, basenów powodziowych, najmłodszych teras aluwialnych oraz zbiorników antropogenicznych. W późnym vistulianie i starszej części holocenu, rozwój torfowisk nawiązywał do stadiów sukcesyjnych charakterystycznych dla procesu zlądowienia zbiorników wodnych (od zbiorowisk z klas Potametea lub Phragmitetea do zbiorowisk z klasy Alnetea glutinosae). W neoholocenie, pod wpływem działalności człowieka zachodziły procesy: zastępowania zbiorowisk lasu bagiennego przez zbiorowiska otwarte z klasy Phragmitetea, zaniku torfowisk w wyniku sedymentacji osadów mineralnych, degradacji torfowisk i złóż torfu na skutek melioracji. Z drugiej strony, obniżenia opuszczonych piaskowni i dawne koryto Kanału Kłodnickiego są obecnie kolonizowane przez roślinność torfotwórczą.
Small peatlands in valleys of southern Poland are poorly known and their role in landscape forming is underestimated. In the Kłodnica valley, fens have developed within: oxbows, flood basins, the youngest alluvial terraces, and anthropogenic reservoirs. In the Late Vistulian and older part of the Holocene, the development of fens was controlled by hydroseral succession characteristic for the processes of terrestrialisation of water bodies (a transition from the communities with the classes Potametea or Phragmitetea to communities with the class Alnetea glutinosae). Under human impact the following processes occurred in the Late Holocene: the replacing of swampy forests by open associations from the class Phragmitetea, the extinction of peatlands as a result of deposition of mineral matter and degradation of peatlands and peat deposits due to land melioration. On the other hand, depressions of the former Kłodnica Canal and sandpits are colonized by peat-forming vegetation recently.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2010, 13; 122-134
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Holoceńska historia roślinności siedlisk mokradłowych w dolinach rzecznych dorzecza górnej Odry
Holocene vegetation history of wetland habitats in the river valleys of the upper Odra River basin
Autorzy:
Wójcicki, Krzysztof
Nita, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578327.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
torfowiska
helofity
analiza pyłkowa
analiza makroszczątków
równina aluwialna
Kotlina Raciborska
peatland
helophyte
pollen analysis
macrofossil analysis
alluvial plain
Racibórz Basin
Opis:
Artykuł prezentuje wyniki badań nad postglacjalną ewolucją roślinności siedlisk podmokłych w dolinach rzecznych Kotliny Raciborskiej. Scharakteryzowano w nim trzy, uznane za reprezentatywne, profile osadów niewielkich torfowisk starorzecznych w dolinach Osobłogi, Kłodnicy i Rudy. Wyniki analizy pyłkowej i makroszczątków wskazują na podobne uwarunkowania rozwoju siedlisk a w konsekwencji podobną historię roślinności mokradłowej w badanych dolinach i pozwalają wyróżnić następujące etapy ich rozwoju: (1) od późnego vistulianu po schyłek okresu borealnego – w zbiornikach wodnych rozwój zbiorowisk szuwaru właściwego (rzadziej wielkoturzycowego) przy współudziale roślin wodnych, zaś na siedliskach umiarkowanie wilgotnych – lasów łęgowych z udziałem wierzb i topoli; (2) okres atlantycki i subborealny – rozwój wielogatunkowych, klimaksowych lasów z dominacją olszy czarnej, w szczególności ols porzeczkowy na torfowi - skach; (3) okres subatlantycki – w warunkach antropopresji rozwój nieleśnych zbiorowisk turzycowo-mszystych, początkowo ze związku Magnocaricion, ewoluujących w kierunku zbiorowisk kwaśnych młak niskoturzycowych ze związku Caricion nigrae na torfowiskach oraz ponowny rozwój lasów łęgowych na glebach aluwialnych.
The article presents the results of research on the post-glacial evolution of vegetation within wetland habitats in the river valleys of Racibórz Basin, southern Poland. Three sequences of deposits, representing small peatlands developed in the oxbow lakes of the Osobłoga, Kłodnica and Ruda Rivers, have been recognized. The results of pollen and macrofossil analyses indicate similar conditions for the development of habitats, and consequently a similar history of the wetland vegetation in the studied valleys. The following stages of vegetation changes can be distinguished: (1) from the Late Vistulian to the Late Boreal – the development of Phragmition (less frequently Magnocaricion) communities with the participation of aquatic plants in water bodies, whereas riparian forests with willows and poplars in moderately moist habitats; (2) the Atlantic and Sub-Boreal periods – multi-species, climax forests with the dominance of Alnus glutinosa, in particular communities of Ribeso nigri-Alnetum on swamps; (3) the Sub-Atlantic period – the expansion of non-forest, sedge-moss communities due to human impact, initially from the alliance Magnocaricion, evolving in acidophilic communities from the alliance Caricion nigrae on peatlands, whereas re-development of riparian forests on alluvial soils.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2016, 105; 93-105
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza równin torfowiskowych w dolinach rzecznych dorzecza górnej Odry
The origin of peatland plains in the river valleys of the Upper Odra Basin
Autorzy:
Wójcicki, K. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294779.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
biogeomorfologia
formy biogeniczne
starorzecza
geneza torfowisk
paludyfikacja
Kotlina Raciborska
biogeomorphology
biogenic landforms
oxbow lakes
peatland origin
paludification
Racibórz Basin
Opis:
Artykuł poświęcony jest problematyce genezy równin torfowiskowych w strefie „staroglacjalnej” południowej Polski. W objętych badaniami dolinach Kłodnicy i Osobłogi, torfowiska rozwinęły się głównie w obniżeniach starorzeczy. Akumulacja biogeniczna została zainicjowana w różnych fazach późnego glacjału i holocenu, w szczególności w młodszym dryasie i okresie preborealnym w przypadku form położonych u podnóży zboczy doliny, oraz w fazie subborealnej i subatlantyckiej w przypadku mniej licznych form zlokalizowanych w strefie proksymalnej równiny zalewowej. W dolinie Kłodnicy zostały zidentyfikowane następujące etapy rozwoju form akumulacji biogenicznej: (1) szybki przyrost osadów we wczesnym i prawdopodobnie środkowym holocenie, (2) ograniczenie tempa akumulacji u schyłku mezoholocenu(?) i w starszym neoholocenie, (3) ponowny wzrost tempa akumulacji osadów w młodszej części późnego holocenu. Rozwój większości form akumulacji biogenicznej został zatrzymany w ostatnim tysiącleciu na skutek antropogenicznego ożywienia procesów fluwialnych i denudacyjnych.
The article discusses the origin of peatland plains in the ‘old glacial’ zone of southern Poland. In the studied valleys of the Kłodnica and Osobłoga Rivers, peatlands developed mainly in the depressions of oxbow lakes. Biogenic accumulation started in various periods of the Late Glacial and Holocene, particularly in the Younger Dryas and Preboreal phases in the case of forms at the foot of the valley sides, and in the Subboreal and Subatlantic phases in the case of less numerous forms within proximal floodplain. The following development stages of floodplain fens were identified in the Kłodnica valley: (1) the rapid growth of deposits in the Early and possibly in the Middle Holocene, (2) significant reduction in the accumulation rate at the end of the Middle Holocene (?) and in the earlier part of the Late Holocene, (3) the re-growth of sediment accumulation rate in the later part of the Late Holocene. Development of numerous biogenic landforms has been stopped as a result of human-induced acceleration of fluvial and denudation processes in the last millennium.
Źródło:
Landform Analysis; 2015, 30; 41-48
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka jakości wody cieków zasilających projektowany zbiornik Racibórz
Water quality characteristics of watercourses feeding the planned Racibórz reservoir
Autorzy:
Wiatkowski, M.
Czamara, W.
Rosik-Dulewska, C.
Frycz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826001.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zbiorniki wodne
jakość wody
ochrona środowiska
zbiornik retencyjny
zbiornik Racibórz
Opis:
Water reservoirs, such as Racibórz, perform many functions and can be used for various purposes. Very often, however, the potential use of water stored in the reservoir depends on its quality. Contamination of even quite clean reservoirs, as well as those which are currently built or planned, is a very important issue nowadays. Components significantly influencing quality of water in a reservoir are phosphorus and nitrogen compounds, especially their inorganic, soluble forms, they cause eutrophication of accumulated water. Problem of eutrophication of waters stored in reservoirs should already be considered on stage of study works and while projecting water reservoirs, so after building the reservoir, unfavourable biochemical processes causing eutrophication did not take place. In this study water quality characteristics of watercourses feeding the Racibórz reservoir was presented. Tributary rivers are the Odra River and its left tributary - Psina. The water quality of the Odra and Psina rivers and their tributaries, particularly the Młynówka River, is poor due to heavy contamination. The greatest problems are caused by biogenic substances: nitrogen and phosphorus. Therefore, also in the reservoir poor water quality can be expected. Water quality sampling points are located within the bowl of the planned reservoir. Therefore, it should be assumed that the quality of water in the sampling points will determine the quality of water in the reservoir. Water quality tests carried out in the Psina, Młynówka and Odra rivers showed that water in the rivers are contaminated. The highest values (V surface water quality class) in the Psina River were observed (sampling point no 1) in the total suspended solids (37 mgźdm-3), nitrites (3.682 mg NO2 -źdm-3) and phosphates (1.935 mg PO4 3-źdm-3). The Młynówka River (sampling point no 2) was classified to the V class of surface water quality due to ammonia (4.541 mg NH4 -źdm-3), nitrites (4.671 mg NO2 -źdm-3) and phosphates (2.388 mg PO4 3-źdm-3). The least favourable concentrations in the Odra River (V water quality class) were noted in the case of nitrites (1.602 mg NO2 -źdm-3) and phosphates (1.224 mg PO4 3-źdm-3). Proper agricultural economy and wastewater management in the reservoir catchment has an impact on the water quality in the bowl of the planned reservoir. Water quality analyses initiated in the planned reservoir and its catchment should be continued as in the future they will contribute to a detailed assessment of the water quality in the reservoir.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2008, Tom 10; 519-531
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DYWANY KWIATOWE W OBRZĘDOWOŚCI BOŻEGO CIAŁA JAKO FENOMEN KULTUROWO-TURYSTYCZNY RACIBORSZCZYZNY
FLOWER CARPETS IN THE CEREMONIES OF CORPUS CHRISTI AS A CULTURAL-TOURISM PHENOMENON OF THE SUBREGION OF RACIBORZ
Autorzy:
SZYMAŃSKA, MARCELA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475994.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych. Wydawnictwo WSTiJO
Tematy:
dywany kwiatowe
Boże Ciało
ziemia raciborska
turystyka kulturowa
atrakcja turystyczna
flower carpets
Corpus Christi
Raciborz area
cultural tourism
tourist attraction
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest omówienie zwyczaju układania dywanów kwiatowych na uroczystość Bożego Ciała, występującego – poza Spycimierzem (woj. łódzkie) i okolicami Strzelec Opolskich (woj. opolskie) – również w subregionie raciborskim. Oryginalne, różnobarwne i misternie wykonane chodniki (z trawy, tataraku oraz kwiatów ogrodowych i roślin dziko rosnących) powstają w ciągu kilku godzin, a mogą być źródłem doznań estetycznych zaledwie przez kilkadziesiąt minut, bowiem zaraz po zakończonej procesji eucharystycznej są usuwane z ulic poszczególnych miejscowości. Układanie dywanów kwiatowych stanowi fenomen kulturowy na skalę kraju, dlatego zjawisko to zostało zaprezentowane w kontekście turystyki kulturowej. Te „ulotne” dzieła sztuki są atrakcją turystyczną, zwłaszcza dla obcokrajowców chcących poszerzyć swoją wiedzę o historii i kulturze ziemi raciborskiej.
The purpose of this article is to discuss the custom of laying flower carpets for the Corpus Christi feast, which is practised – apart from Spycimierz (Lodz province) and the vicinity of Strzelce Opolskie (Opole province) – also in the Raciborz subregion. Original, colorful and intricate carpets (of grass, calamus, garden flowers and wild plants) are made for several hours, and can be a admired only for an hour or so, because immediately after the Eucharistic procession they are removed from the streets of individual cities. Laying flower carpets is a cultural phenomenon on a national scale, which is why this phenomenon was presented in the context of cultural tourism. These transient works of art are a tourist attraction, especially for foreigners who want to broaden their knowledge about the history and culture of the Raciborz area.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja; 2018, 2(22); 143-157
1899-7228
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Advection of air masses responsible for extreme rainfall totals in Poland, as exemplified by catastrophic floods in Raciborz (July 1997) and Dobczyce (May 2010)
Adwekcja mas powietrza warunkująca formowanie się wydajnego opadu atmosferycznego w Polsce na przykładzie katastrofalnych powodzi w Raciborzu w lipcu 1997 oraz w Dobczycach w maju 2010
Autorzy:
Swiatek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34841.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
advection
air mass
extreme rainfall
Polska
catastrophic flood
flood
Raciborz town
Dobczyce town
Opis:
The paper analyses directions of advection of air masses responsible for extreme rain-fall totals resulting in floods in Racibórz and Dobczyce in July 1997 and May 2010, respectively. The analysis was based on the HYSPLIT model available via the READY website of National Oceanic and Atmospheric Administration Air Resources Laboratory (NOAA ARL USA). The database used by the model (NCEP/NCAR reanalysis) contains global grid-based meteorological data updated every 3 hours. The ARL trajectories were used to compute archive trajectories, at 6-h intervals, of two cases of intensive rainfall. The first involved air masses advecting over Racibórz (50.1oN; 18.2oE) from 00.00 UTC 5 July 1997 through 06.00 UTC 9 July 1997, and of air massed advecting over Dobczyce (49.9oN; 20.1oE) from 0600 UTC 15 May 2010 through 0600 UTC 19 May 2010. The trajectories were computed for altitudes of 500, 2000, and 4000 m above ground level (a.g.l.). The analysis showed that, in both cases, the air at the highest level (4000 m a.g.l.) was advecting from the Mediterranean Sea basin. In contrast, the air at the lower altitudes advected from other directions, and the directions changed considerably during the periods analysed. The change made it possible for the air to draw moisture from different source areas. The ex-treme rainfall totals recorded were considerably affected by atmospheric fronts separating air masses differing in their temperature. The rainfall intensity resulted not only from the particular air circulation, but also from orographic conditions. The rainfall occurring in the frontal zone was locally intensifying due to storm cells developing during the day.
Cel pracy stanowi analiza kierunków napływu mas powietrza warunkujących wy-stąpienie opadów o bardzo dużych sumach wywołujących w konsekwencji wezbrania powodziowe w Raciborzu w lipcu 1997r. oraz w Dobczycach w maju 2010r. Analiza została przeprowadzona w oparciu o trajektorie wsteczne wygenerowane z modelu HYSPLIT. Model ten funkcjonuje w internecie w ra-mach systemu READY na stronie ARL (USA). Baza danych wykorzystana w modelu (Reanaliza NCEP/ NCAR) zawiera w formie gridowej wartości pola meteorologicznego z powierzchni całej kuli ziemskiej, które są uaktualniane co trzy godziny. Model opracowany przez ARL został wykorzystany do wygenerowania trajektorii wstecznych w okresie od godziny 0.00 UTC 5. lipca do 6.00 UTC 9. lipca 1997r. (w interwałach czasowych 6. godzinnych) kończących się w Raciborzu (50,1oN, 18,2oE) oraz od godziny 6.00 UTC 15. maja do 6.00 UTC 19. maja 2010r. (w tych samych interwałach) kończących się w Dob-czycach (49,9oN, 20,1oE). Trajektorie zostały wyznaczone na poziomach 500, 2000 oraz 4000 metrów nad poziomem gruntu. Przeprowadzone analizy wykazały, ze w obydwóch przypadkach na najwyższym poziomie (4000 m) powietrze napływało znad basenu Morza Śródziemnego. Na niższych poziomach powietrze napływało z szeroko rozumianego sektora północnego. Umożliwiało to adwekcję wilgotnych mas powietrznych z różnych obszarów zasilania. Bardzo duży wpływ na wystąpienie znacznych sum opadów miała intensywna konwergencja w strefie frontów atmosferycznych rozdzielających odmienne pod względem termicznym masy powietrza. Intensywność opadów spowodowana była nie tylko wzglę-dami cyrkulacyjnymi ale również uwarunkowaniami orograficznymi. Wiązało się to z położeniem za-równo Raciborza, jak i Dobczyc w strefie pogórza.
Źródło:
Acta Agrophysica; 2013, 20, 3
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studium redukcji fali powodziowej w 2010 roku przez zbiornik Racibórz i polder Buków
Study of flood wave reduction in 2010 year in Raciborz reservoir and Bukow polder
Autorzy:
Stodolak, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62630.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
powodzie
redukcja fali wezbraniowej
zbiorniki wodne
zbiornik Raciborz
poldery
polder Bukow
dolina Odry
gospodarka wodna
Opis:
W pracy zaprezentowano ogólną charakterystykę dwóch obiektów hydro-technicznych odgrywających kluczową rolę w ochronie powodziowej doliny górnej i środkowej Odry: istniejącego od 2002 roku polderu Buków oraz będącego w trakcie realizacji zbiornika Racibórz. Przedstawiono studium redukcji fali wezbraniowej z maja 2010 roku, która dokonała się przy wykorzystaniu pojemności użytkowej polderu Buków oraz zaprezentowano symulacje potencjalnego wpływu zbiornika Racibórz na wielkość wezbrania przy założeniu kilku scenariuszy zrzutu wód ze zbiornika. Wyniki badań odniesiono do konkretnych wskazań na wodowskazie w Miedoni, dając pogląd na procentową redukcję stanu maksymalnego, a tym samym na skuteczność działania systemu zabezpieczeń powodziowych. Wskazują one na znaczenie zbiornika Racibórz, jako integralnego i skutecznego elementu sterowania falą wezbraniową na górnej Odrze.
The paper presents the general characteristics of two hydrotechnical objects that have a key role in protecting the upper and middle part of Odra valley against the flood: existing since 2002 Buków polder and planned the Racibórz reservoir. This paper presents a study of flood wave reduction in May 2010, with using the Buków polder capacity and presents simulations of the potential impact the Racibórz reservoir in several scenarios on the assumption discharge of water from reservoir. The results were referred to indications of the water gauge in Miedonia, giving a view of the percent reduction in the maximum state, and therefore the effectiveness of the flood protection system. They show clearly the importance of Racibórz reservoir as an integral and effective element to flood wave control on the upper Odra.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/III
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wileński żywot bł. Ofki Piastówny OP
Vilnius Biography of the Blessed Eufemia of the Piast OP
Autorzy:
Stefaniak, Piotr Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1394563.pdf
Data publikacji:
2021-07-29
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
dominikanki
Wilno
Racibórz
o. Hilarion Piskowski OP
o. Abraham Bzowski OP
o. Domenico Maria Marchese OP
bł. Ofka Piastówna
Dominican Nuns
Vilnius
Hilarion Piskowski OP
Abraham Bzowski OP
Domenico Maria Marchese OP
blessed Euphemia of the Piast
Opis:
W 1760 r. ukazał się w Wilnie w zbiorze żywotów świętych dominikańskich żywot bł. Ofki Piastówny. Jest on ciekawy z tego powodu, że został wydrukowany w Wilnie, najbardziej na wschód wysuniętym ośrodku, dokąd dotarł kult Ofki. Jest on oparty na najstarszym tekście Abrahama Bzowskiego z 1606 r.; niemniej pozostaje skróconą wersją tekstu, który napisał we Włoszech w 1668 r. neapolitański dominikanin Domenico Maria Marchese. Omawiany żywot ma wartość z uwagi na geografię kultu Ofki i posiada jeszcze jeden atut: autor umieścił w nim dwa wyimaginowane zdania samej Ofki, które też żywot jako jedyny mocno personalizują.
In 1760, in Vilnius, the book: The Life of the Dominican Saints appeared in the life of bl. Euphemia of the Piast dynasty. It is interesting because it was printed in Vilnius, the easternmost center where the cult of Euphemia arrived. It is based on the oldest text by Abraham Bzowski from 1606. However, there remains a shortened version of the text that was written in Italy in 1668 by the Neapolitan Dominican Domenico Maria Marchese. The life in question is valuable due to the geography of Euphemia’s cult and has one more advantage: the author placed in it two imaginary sentences of Euphemia herself, which also personalize life as the only one.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2021, 41, 1; 137-153
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Błogosławione dominikanki: Ofka Piastówna (1299–1359) i Elżbieta Węgierska (1292–1336) – środkowoeuropejskie wzorce świętości z XIV wieku
The blessed Dominican Nuns: Euphemia of the Piast (1299–1359) and Elisabeth of Hungary (1292–1336) – middle European models of sanctity from XIV century
Autorzy:
Stefaniak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595601.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Ofka Piastówna, Elżbieta Arpadówna, Racibórz, Töβ, dominikanki
Euphemia of the Piast, Elisabeth of Hungary, Racibórz, Töβ, dominican nuns
Opis:
Wiek XIV nie miał tak licznych, jak poprzednie stulecie, wyniesionych na ołtarze przedstawicielek, które reprezentowały kręgi dworów Europy Środkowej. Kanonizacji doczekała się jedynie królowa Jadwiga Andegaweńska, osoba świecka. Ponadto wielowiekowym kultem jako błogosławione otaczane są dwie córki władców: Ofka (1299–1359) – pochodząca ze śląskiej, raciborskiej linii Piastów, i Elżbieta (1292–1336) – ostatnia węgierska Arpadówna, córka króla Andrzeja III. Obie były przedstawicielkami jednego pokolenia, miały wspólnego przodka, obie należały do zakonu dominikańskiego. Choć się nie znały, a być może nawet o sobie wzajemnie nawet nie słyszały, to równolegle realizowalny ten sam, dominikański ideał zakonny i obie w dostępny sobie sposób przyjęły łaskę mistycznego życia i obie doczekały się wielowiekowej pamięci swoich świętych czynów. Artykuł jest porównaniem dwóch czternastowiecznych środkowoeuropejskich dominikanek, których świętość fascynowała i ubogacała Kościół po obu stronach Karpat: w Polsce (na Śląsku) i na Węgrzech, a następnie w Szwajcarii. Autor omawia podstawy badawcze obu postaci oraz ukazuje ich wspólne korzenie, podobne losy powołania zakonnego, życie klasztorne oraz opinię świętości, w jakiej obie zakończyły życie. Istnieje wiele różnic między tymi postaciami, a jednocześnie wiele podobieństw, które stały się podstawą ich porównania.
The XIV century did not have so many saint representatives of the middle European court circle like the preceding century. In this time Queen Hedwig of Anjou was the only canonized and one lay person. In addition there is the cult of two blessed daughters of monarchs: Euphemia of the Piast from Racibórz in Silesia (1299–1359) and the daughter of King Andrew III, Elisabeth of Hungary (1292–1336). Both had been representatives of the same generation, had the same forefather, and belonged to the same Dominican order. Even though they had not known each other and had not heard about each other, both had realized the same Dominican order’s idea, became part of the same mystical way of life, and obtained the remembrance of their holy deeds throughout out the ages. The present article is a comparison between the two middle European Dominican blessed women, their holiness fascinated and enriched the Church on both sides of the Carpathian mountains: in Poland (in Silesia), and in Hungary and then in Switzerland. The author discusses the research foundations of both persons and shows their mutual roots, their similar history of monastic vocation, their monastic life and their opinions of holiness, in which they had ended their life. There are a lot of differences between those two blessed women, and also a lot of similarities, which are the main reasons for their comparison.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2015, 35; 293-333
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Testament świątobliwej Ofki Piastówny OP, przeoryszy raciborskich dominikanek z 1358 roku
Ofka Piastówna’s Will of 1358, a Prioress of the Racibórz Dominican Nuns
Autorzy:
Stefaniak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1019558.pdf
Data publikacji:
2017-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Ofka Piastówna
testament
przeorysza
mniszki dominikańskie
Racibórz
a will
a prioress
the Dominican Nuns
Opis:
On 8 December 1258, an almost sixty-year-old prioress of the Racibórz Dominican Nuns, Ofka Piastówna, made a will before a notary public, Piotr Gotfridi, a presbyter of Wrocław. It is one of the two known legal documents of this type from the Middle Ages, which were produced by a nun coming from a noble family living on Polish soil. On this occasion the Dominican monastery in Racibórz hosted the notables from the local duke's court, including Mikołaj II Przemyślida, representatives of the knighthood, the burghers and the authorities of the Polish Dominican Province. In her will, Ofka secured the economic prosperity of the monastery, which was headed by her, and founded by her father, Duke Przemyslaw Piastowicz. The will which was prepared in Latin in two similar versions was held by the Racibórz Dominican Nuns in the archives to the moment of the dissolution of their monastery ordered by Frederick William III on 30 October 1810. Then, together with other documents, it was finally stored in the State Archives in Wrocław, where it was destroyed or stolen at the end of the war in 1945. Now we know this document from the CodexdiplomaticusSilesiae edition.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 107; 259-288
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Translacja i uposażenie kolegiaty w Raciborzu w 1416 roku. Przyczynek do dziejów Kościoła na Górnym Śląsku w średniowieczu
The Translation and Endowment of the Collegiate in Racibórz in 1416: A Contribution to the History of the Church in Upper Silesia in the Middle Ages
Gründung und Verlegung der Ratiborer Stiftskirche im Jahre 1416. Ein Beitrag zur Geschichte der oberschlesischen Kirche im Mittelalte
Autorzy:
Sperka, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27266853.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Ratibor
Kirche in Schlesien
schlesische Fürsten
Johann II. der Eisern
Racibórz
kościół na Śląsku
książęta śląscy
Jan II Żelazny
church in Silesia
Silesian princes
John II Żelazny (the Iron
Opis:
Początki kolegiaty raciborskiej wiążą się ze skutkami wydarzeń, które rozegrały się w końcu XIII wieku na Śląsku, kiedy doszło do gwałtownego konfliktu między księciem wrocławskim Henrykiem IV Probusem a biskupem wrocławskim Tomaszem II, którego wsparli książęta opolscy. W 1288 roku biskup wrocławski, odwdzięczając się swoim sojusznikom za udzieloną pomoc, ale także jako ekspiację za zakończony spór, ufundował przy kaplicy zamkowej w Raciborzu kolegiatę pw. św. Tomasza Kantauryjskiego. Zapewniał jej także podstawy materialnego funkcjonowania, uposażając dziesięcinami ze stołu biskupiego. W latach ok. 1288—1292 wzniesiono na zamku imponującą gotycką kaplicę, gdzie znalazła siedzibę kapituła kolegiacka. W następnych latach kolegiata raciborska pozostawała pod opieką kolejnych książąt władających Raciborzem: syna Przemysława, Leszka, a później przedstawicieli czeskich Przemyślidów z linii opawskiej, którzy w 1337 roku przejęli księstwo raciborskie — Mikołaja II, a potem jego syna Jana I i wnuka Jana II Żelaznego. Książęta ci czynili kolejne fundacje na rzecz kapituły i jej zamkowej siedziby, zwiększając uposażenie i powołując nowe prebendy. W 1416 roku Jan Żelazny, za zgodą biskupa wrocławskiego Wacława, księcia legnickiego, przeniósł kolegiatę znajdującą się na zamku raciborskim przy kaplicy św. Tomasza Kantauryjskiego do kościoła parafialnego Wniebowzięcia NMP w mieście Raciborzu oraz ustanowił i uposażył tam prebendy dla prepozyta, dziekana, 12 kanoników i tyluż wikariuszy. Powodem przeniesienia było problematyczne usytuowanie kolegiaty przy niewielkiej kaplicy, która w tym czasie była już niewystarczająca w stosunku do rosnących potrzeb, zwłaszcza erygowania nowych prebend. Ponadto kanonicy i wikariusze mieszkający w mieście ze względu na codzienne zamykanie bram miejskiej i zamkowej mieli trudności z punktualnym odprawianiem nabożeństw. Nowe uposażenie kolegiaty raciborskiej składało się z części pochodzącej z czasów jej powołania (koniec XIII wieku) oraz z części ustanowionej na nowo. W 1416 roku książę erygował i uposażył nową kaplicę, natomiast w 1422 roku na nowo uposażył kustodię. Przeniesienie kolegiaty z kaplicy na zamku do miasta, do kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP przez księcia Jana II Żelaznego niewątpliwie przyczyniło się do jej znacznego rozwoju w następnych latach. Kolegiata zyskała bowiem duże wsparcie ze strony władz i mieszczaństwa bogatego Raciborza.
Die Ursprünge der Ratiborer Stiftskirche sind mit historischen Ereignissen des späten 13. Jahrhunderts in Schlesien verbunden, als es zu einem gewaltsamen Konflikt zwischen dem Breslauer Herzog Heinrich IV. Probus und dem Breslauer Bischof Thomas II. kam. Im Jahre 1288 gründete der Bischof als Dank für die Hilfe seiner Verbündeten, aber auch als Sühne für den beigelegten Streit, bei der Burgkapelle in Ratibor die dem Heiligen Thomas Becket von Canterbury geweihte Stiftskirche. Darüber hinaus sicherte er die materiellen Grundlagen ihrer Tätigkeit, indem er die neugegründete Kirche mit Spenden aus bischöflichen Zehntabgaben finanzierte. In den Jahren 1288—1292 wurde auf der Burg eine imposante gotische Kapelle errichtet, in der das Stiftskapitel seinen Sitz fand. In den folgenden Jahren stand die Ratiborer Stiftskirche unter der Obhut von Herzögen, die über Ratibor herrschten, unter anderem Lestko von Ratibor — dem Sohn von Primislaus, und später auch von Vertretern der böhmischen Přemysliden aus der Troppauer Linie, die 1337 das Herzogtum Ratibor übernahmen — Nikolaus II., und danach seinem Sohn — Johann I. und seinem Enkel — Johann II. dem Eisernen. Die Herzöge errichteten zugunsten des Kapitels und dessen Burgsitzes weitere Stiftungen, indem sie sein Vermögen steigerten und neue Präbenden gründeten. Im Jahre 1416 verlegte Johann II. der Eiserne mit Zustimmung des Fürstbischofs von Breslau und Herzogs von Liegnitz— Wenzels II., das Stiftskapitel, das sich auf der Ratiborer Burg bei der Kapelle des Heiligen Thomas Becket von Canterbury befand, in die Stadtpfarrkirche Mariä Himmelfahrt von Ratibor. Dabei stiftete er dort Präbenden für den Propst, Dekan, 12 Kanoniker und ebenso viele Vikare. Der Grund für den Umzug war die problematische Lage der Stiftskirche bei einer kleinen Kapelle, die schon damals für die wachsenden Bedürfnisse, insbesondere in Bezug auf die Errichtung neuer Präbenden, nicht ausreichte. Außerdem war es für die in der Stadt lebenden Kanoniker und Vikare aufgrund der täglichen Schließung der Stadt- und Burgtore schwierig, die Gottesdienste pünktlich abzuhalten. Das Vermögen der neugegründeten Ratiborer Stiftskirche bestand aus einem Teil, der aus der Zeit ihrer ersten Gründung (Ende des 13. Jahrhunderts) stammte, sowie einem Teil, der neu gestiftet wurde. Im Jahre 1416 ließ der Herzog eine neue Kapelle errichten und 1422 stiftete er eine neue Custodia. Die Verlegung der Stiftskirche von der Burgkapelle in die Stadtpfarrkirche Mariä Himmelfahrt durch Herzog Johann II. den Eisernen trug zweifellos zu ihrer Weiterentwicklung bei, da sie in den folgenden Jahren von Stadtbehörden und Bürgern des reichen Ratibor wesentlich unterstützt wurde.
The beginnings of the collegiate church of Racibórz are associated with the effects of events that took place at the end of the thirteenth century in Silesia, i.e., the violent conflict between the Duke of Wrocław Henry IV Probus and the bishop of Wrocław Thomas II, who was supported by the Dukes of Opole. In 1288, the bishop of Wrocław, repaying his allies for the help they provided, but also as an expiation for the settled dispute, founded a collegiate church of St. Thomas Cantapurian at the chapel in Racibórz. He also provided it with a material for its functioning, endowing it with tithes from the bishop’s treasury. In the years around 1288—1292, an impressive gothic chapel was erected in the castle, where the collegiate chapter was located. In the following years, the collegiate church of Racibórz remained under the care of subsequent princes who ruled in Racibórz, the son of Przemysław, Leszek, and later representatives of the Czech Přemyslids from the Opava line, who in 1337 took over the Duchy of Racibórz. Nicholas II, and then his son John I and grandson John II Żelazny (the Iron). These princes made further foundations for the chapter and its castle seat, increasing the salary and establishing new prebends. In 1416, John II the Iron, with the consent of the bishop of Wrocław, Wacław, Duke of Legnica, moved the collegiate church located at the Racibórz Castle at the chapel of St. Thomas Cantapurai to the parish church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in the city of Racibórz and established and endowed there prebends for the provost, dean, 12 canons and as many vicars. The reason for the relocation was the problematic location of the collegiate church at a small chapel, which at that time was already insufficient for the growing needs, especially the erection of new prebends. In addition, canons and vicars living in the city, due to the daily closure of the city and castle gates, had difficulties with punctual celebration of services. The new salary of the Racibórz collegiate church consisted of a part from the time of its establishment (the end of the thirteenth century) and a part established anew. In 1416, the prince erected and planted a new chapel, while in 1422 he re-endowed the custody. The transfer of the collegiate church from the chapel in the castle to the town, to the parish church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary by Prince John II the Iron undoubtedly contributed to its significant development in the following years. The collegiate church gained great support from the authorities and the bourgeoisie of rich Racibórz.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2022, 14; 185-199
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojemność wymiany kationów osadów plejstocenu i wpływ wymiany jonowej na skład chemiczny wód podziemnych w dolinie kopalnej w rejonie Raciborza
Cation exchange capacity and the influence of ion exchange on chemical composition of groundwater in the buried valley in the Racibórz area
Autorzy:
Potoczny, K.
Miotliński, K.
Kowalczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062840.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wymiana jonowa
pojemność wymiany kationów
eksperyment statyczny
eksperyment dynamiczny
Racibórz
ion exchange
cation exchange capacity
batch experiment
column experiment
Opis:
Wymiana jonowa jest jednym z głównych procesów geochemicznych kształtujących skład chemiczny użytkowych wód podziemnych. Pojemność wymiany kationów (PWK) jest ważnym parametrem wymaganym przez programy do modelowania transportu reaktywnego, chociaż rzadko oznaczanym w badaniach hydrogeochemicznych. Jednak wzrost znaczenia modeli transportu reaktywnego wymaga zastosowania bardziej dokładnych wielkości PKW, co wiąże się z zastosowaniem optymalnych i precyzyjnych metod oznaczeń tego parametru. Niniejszy artykuł prezentuje wartości PWK próbek osadów pobranych z doliny kopalnej w rejonie Raciborza. W zbiorniku tym występowanie wielu kationów jest kontrolowane przez proces wymiany jonowej. Pomiary PWK były wykonywane przy użyciu trzech metod (wzór empiryczny, metoda statyczna, eksperyment kolumnowy). Następnie przedyskutowano różnice pomiędzy uzyskanymi wynikami.
Ion exchange is one of the major geochemical processes affecting chemical composition of potable groundwater. Cation exchange capacity (CEC) is a major parameter required by reactive transport models. Nevertheless, the said parameter is rarely quantitatively evaluated in hydrogeochemical studies. Since the role of reactive transport models increases, the choice of the most accurate method of CEC evaluation is of major significance in groundwater studies. The paper presents the values of CEC of sediments sampled in the buried valley aquifer in the Racibórz area. In that aquifer, the distribution of many cations is controlled by ion exchange process. The measurements of CEC were performed with the use of three conventional methods (empirical formula, batch test and column experiment). Subsequently, the differences among the results are discussed.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/2; 387-395
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja oddziałów Narodowego Banku Polskiego po II wojnie światowej na tzw. „Ziemiach Odzyskanych” na przykładzie Oddziału NBP w Raciborzu w latach 1945-1947
Organization of Branches of National Bank of Poland in the So-Called “Recovered Territories” on Example of NBP’S Branch in Racibórz Between 1945 and 1947
Autorzy:
Pokoj, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803185.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Narodowy Bank Polski
Racibórz
Ziemie Odzyskane
National Bank of Poland
Recovered Territories
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest omówienie zagadnienia organizacji oddziałów Narodowego Banku Polskiego na Ziemiach Odzyskanych, na przykładzie Oddziału Narodowego Banku Polskiego w Raciborzu. W pierwszej kolejności przeanalizowana została kwestia stosunku władz komunistycznych do system bankowego. Następnie zbadane zostało ustawodawstwo w dziedzinie bankowości, w szczególności zaś przepisy dekretu z dnia 15 stycznia 1945 o Narodowym Banku Polskim. Następnie przedstawiono wyniki badań archiwaliów dotyczących organizacji Oddziału Narodowego Banku Polskiego w Raciborzu. Końcowa część artykułu została poświęcona wnioskom z przeprowadzonych badań.
The aim of this paper is to analyse the issues regarding the process of organising branches of National Bank of Poland in the so-called “Recovered Territories” on the example of National Polish Bank’s Branch in Racibórz. In the first place the matter of the communist authorities’ attitude towards the banking system was discussed. Secondly the legislation in the field of banking was analysed, especially the decree on National Bank of Poland of 15th January, 1945. Subsequently the archival sources regarding the National Polish Bank’s Branch in Racibórz were analyzed. The last part of the paper was devoted to conclusions drawn from the research.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2019, 28, 2; 67-81
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 48

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies