Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "RATIONALITY" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 282
Tytuł:
Zwrot kosztów podróży przysługujący świadkowi w trybie art. 618a k.p.k. w kontekście stanu epidemii SARS-CoV-2
Reimbursement of Travel Expenses Due to a Witness Under Art. 618a of the Code of Criminal Procedure in the Context of the SARS-CoV-2 Epidemic
Autorzy:
Kosowski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1773048.pdf
Data publikacji:
2021-07-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
świadek
koszty przejazdu
celowość i racjonalność
wybór środka transportu
elektronizacja procesu karnego
witness
travel costs
purposefulness and rationality
choice of transport mode
digitalize of penal process
Opis:
Artykuł poświęcony jest analizie problematyki zwrotu świadkowi kosztów przejazdu w trybie art. 618a k.p.k. Autor wskazuje na poglądy wyrażone w orzecznictwie i literaturze, a odnoszące się do kwestii miejsca zamieszkania świadka, ale przede wszystkim do oceny przez organ procesowy zasadności i celowości wyboru środka transportu przez świadka. Charakterystyka obowiązujących regulacji jest wstępem do dalszych analiz odnoszących się do stanu epidemii SARS-CoV-2. Obecna sytuacja epidemiologiczna wymusza bowiem uwzględnianie nowych okoliczności przez organy procesowe. W artykule autor wskazuje na postulaty de lege ferenda dotyczące zmiany art. 618a § 1 k.p.k., ale także w ramach wniosków końcowych dostrzega potrzebę pilnej i kompleksowej nowelizacji procedury karnej zmierzającej w kierunku jej elektronizacji.
The article is devoted to the analysis of the issue of reimbursement of travel costs to a witness pursuant to Art. 618a of the Code of Criminal Procedure. The author points to the views expressed in the jurisprudence and literature, and relating to the issue of the witness's place of residence, but above all to the procedural authority's assessment of the legitimacy and advisability of the witness’s choice of means of transport. The characteristics of the regulations in force are an introduction to further analyzes relating to the state of the SARS-CoV-2 epidemic. The current epidemiological situation forces the authorities to take into account new circumstances. In the article, the author points to de lege ferenda postulates regarding the amendment of art. 618a § 1 of the Code of Criminal Procedure, but also in the final conclusions, sees the need for an urgent and comprehensive amendment to the criminal procedure aimed at its electronisation.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2021, 31, 1; 63-78
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Związki miar awersji do ryzyka z funkcjami zależnymi od parametrów rozkładu
Relations of Measures of Risk Aversion with the Functions Depended on the Parameters of the Probability Distribution
Autorzy:
Kopańska-Bródka, Donata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/591957.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Podejmowanie decyzji
Racjonalność
Ryzyko
Zmienne losowe
Decision making
Random variable
Rationality
Risk
Opis:
The expected utility model (EU) and the mean-variance model (M-V) are the most common approaches to analyzing choices under uncertainty. These two models produce the preference relations which are only consistent under additional restrictions. Although the mean-variance preferences has been important in financial economics, such a concept of risk is not consistent with others. However, the decision makers select alternatives by comparing their risk, and various risk measures are employed. The main aim of the paper is to compare various concepts of measure of risk aversion and present some conditions providing consistency in the two approaches.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2013, 163; 253-266
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła wiedzy ekonomicznej konsumentów w procesach decyzyjnych na współczesnym rynku
Sources of Economic Knowledge of Consumers in Decision-Making Processes in the Contemporary Market
Источники экономических знаний потребителей в процессах принятия решений на современном рынке
Autorzy:
Małysa-Kaleta, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/563391.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polski Instytut Ekonomiczny
Tematy:
źródła wiedzy
proces decyzyjny
racjonalność
sources of knowledge decision-making process
rationality
источники знаний
процесс принятия решений рациональность
Opis:
Wykorzystanie wiedzy ekonomicznej w procesach decydowania zwiększa racjonalność decyzji podejmowanych przez konsumentów, co ma niebagatelne znaczenie zarówno na poziomie mikro- (z punktu widzenia konsumenta i jego bezpieczeństwa), jak i makroekonomicznym (tj. całej gospodarki). W opracowaniu poddano identyfikacji i ocenie (na podstawie wybranych kryteriów: znaczenia, wiarygodności, częstotliwości stosowania itp.) źródła wiedzy ekonomicznej w opinii konsumentów wykorzystywane w ich procesach decydowania na rynku. Przybliżono subiektywne oceny dotyczące poziomu wiedzy ekonomicznej oraz ustosunkowanie się konsumentów do potrzeby jej poszerzenia w wybranych zakresach. Analizy oparto na wynikach badań bezpośrednich zrealizowanych techniką ankiety internetowej, własnych obserwacjach i spostrzeżeniach autora oraz na dostępnej literaturze przedmiotu.
Application of economic knowledge in decision-making processes explicitly increases rationality of decisions made by consumers, which is of great importance both on the microeconomic level (from the point of view of consumer and their security), and macroeconomic level (i.e. the whole economy). The paper identifies and assesses (on the basis of selected criteria of importance, reliability, frequency of use, etc.) the sources of economic knowledge applied, in consumers’ opinions, in decision-making processes in the market. Subjective assessments concerning the level of economic knowledge as well as consumers’ attitudes to the need of its development in the selected areas are recognised. Analyses are based on results of direct research conducted with the use of online survey, own observations and findings of the author and on the available literature of the subject.
Использование экономических знаний в процессах принятия решений повышает рациональность решений, принимаемых потребителями, что имеетнемаловажное значение как на микро- (с точки зрения потребителя и его безопасности), так и макроэкономическом уровне (т.е. экономики в целом). В разработке выявили и оценили (на основе избранных критериаев: значения, достоверности, частотности применения и т.п.) источники экономичесих знаний по мнению потребителей, используемые в их процессах принятия решений на рынке. Приблизили субъективные оценки, касающиеся уровня экономических знаний и отношение потребителей к необходимости их рас- ширения в избранных областях. Анализы основали на результатах непосредственных обследований по методу интернет-опроса, на собственных наблюдениях и восприятиях автора, а также на доступной литературе предмета.
Źródło:
Handel Wewnętrzny; 2017, 6 (371); 193-202
0438-5403
Pojawia się w:
Handel Wewnętrzny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaki boskiej rzeczywistości: Interpretacja i krytyka koncepcji teistycznych znaków naturalnych Charlesa S. Evansa
Signs of God’s Presence: Charles S. Evans’ Theory of Theistic Natural Signs — An Interpretation and a Critique
Autorzy:
Ruczaj, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488156.pdf
Data publikacji:
2020-03-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia religii
przekonania religijne
teistyczne znaki naturalne
Bóg
wiara i racjonalność
philosophy of religion
religious beliefs
theistic natural signs
God
faith and rationality
Opis:
Celem artykułu jest interpretacja i krytyka koncepcji teistycznych znaków naturalnych (TZN), przedstawionej przez Charlesa S. Evansa. TZN to charakterystyczne doświadczenia lub własności świata, które sprawiają, że jednostka, która się z nimi zetknie, formuje pewne podstawowe, uzasadnione przekonania o istnieniu Boga i jego naturze. W artykule proponuję dwie interpretacje tego, jak funkcjonują TZN, odwołujące się do kategorii percepcji i pośredniej identyfikacji percepcyjnej. Przedstawiam także dwa argumenty krytyczne wobec koncepcji TZN. Po pierwsze, wskazuję, że nie wyjaśnia ona zadowalająco, dlaczego TZN są niejednoznaczne, tj., mogą być odczytywane na różne sposoby. Po drugie, zauważam, że pewne doświadczenia można potraktować jako „ateistyczne znaki naturalne”. Istnienie takich doświadczeń daje rację do przypuszczenia, że Bóg jest zwodzicielem.
The aim of this paper is to interpret and criticize the theory of theistic natural signs (TNS), formulated by Charles S. Evans. TNS are characteristic experiences or features of the world which cause the person who encounters them to form certain basic beliefs about the existence and nature of God. I propose two interpretations of how TNS work, using the categories of perception and indirect perceptual recognition. I also present two arguments against the theory of TNS. First, I point out that the theory does not explain adequately why TNS are ambiguous, i.e., can be read in different ways. Second, I observe that certain experiences may be taken to be „atheistic natural signs”. Their existence gives one a reason to suspect that God is a deceiver.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 1; 121-136
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachowania pacjentów a wydatki na ochronę zdrowia
Behavior of patients and health expenditure
Autorzy:
Mruk, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525878.pdf
Data publikacji:
2013-03-15
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
opieka zdrowotna
profesjonalni konsumenci prosumenci
racjonalność zachowań
pacjentów
health care
professional consumers professional patients
rationality of consumer behavior
Opis:
W artykule skupiono uwagę na zachowaniach profesjonalnych konsumentów i pacjentów jako kierunku racjonalizowania wydatków na ochronę zdrowia. Profilaktyka osobista, programy zdrowotne w przedsiębiorstwach to przykłady działań dla zwiększania efektywności wydatków. Zachowania prosumentów, czyli profesjonalnych konsumentów, mogą wpływać na kształtowanie się nowych wzorców zachowań w społeczeństwie. Omówiono w nim rolę makrotrendów w tym zakresie, znaczenie osiągnięć ekonomii behawioralnej, a także sposoby wsparcia dla pacjenta ze strony podmiotów medycznych.
This paper focuses attention on the behavior of professional consumers and patients as rationalization of expenditures on health care. Personal prevention, health programs in enterprises are examples of actions to increase the efficiency of expenditure. Behavior of prosumers - professional consumers, can influence the development of new patterns of behavior in society. The role macro trends were discussed in this regard, the importance of the achievements of behavioral economics as well as ways to support patients from medical operators.
Źródło:
Problemy Zarządzania; 2013, 1/2013 (41) t.2; 160-173
1644-9584
Pojawia się w:
Problemy Zarządzania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyzwanie dla racjonalności: Leibniz i początek ery Newtona
Rationality at Stake: Leibniz and the Beginnings of Newton’s Era
Autorzy:
Heller, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690808.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
rationality
empiricism
Leibniz’s philosophy
Newton’s methodology
philosophy of science
Gottfried Wilhelm Leibniz
Isaack Newton
Opis:
Our present knowledge in the field of dynamical systems, information theory, probability theory and other similar domains indicates that the human brain is a complex dynamical system working in a strong chaotic regime in which random processes play important roles. In this environment our mental life develops. To choose a logically ordered sequence from a random or almost random stream of thoughts is a difficult and energy consuming task. The only domain in which we are able to do this with a full success is mathematics. Leibniz’s life ambition was to extend this success, with the help of what he called characteristica universalis, to other areas of human activity. The belief that this is possible lies at the basis of Leibniz’s rationalist system. Reasoning within his system, Leibniz claimed that also fundamental laws of physics can be deduced from the “first principles”. Just as linguistic or conceptual units are at the basis of the charactersistica universalis, his monads are responsible for physical activity of material bodies. When this rationalistic strategy is applied to the philosophy of space and time, it leads to their radically relational conception. Leibniz’s rationalistic approach to philosophy and science arouses out sympathy but it was Newton’s mathematical-empirical method that turned out to be effective in human endeavour to understand the functioning of the physical world. Successes of the Newtonian method  compel us to revise our concept of rationality.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2016, 61; 5-22
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ subiektywnej oceny jakości połączeń na wybór linii komunikacji zbiorowej
Influence of perceived route quality onto passenger’s choice of public transport line
Autorzy:
Bauer, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/248532.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
komunikacja zbiorowa
racjonalność decyzji
modelowanie linii komunikacji zbiorowej
public transport
rationality of decisions
public transport line modelling
Opis:
W referacie omówiono proces decyzyjny pasażera oczekującego na pojazd komunikacji zbiorowej na przystanku. Określono zbiór czynników zakłócających, wpływających na zmiany w funkcjonowaniu systemu transportu zbiorowego, a tym samym mających wpływ na ocenę tego systemu przez pasażera. Omówiono uwarunkowania podejmowania decyzji w warunkach ryzyka i niepewności. Zaprezentowano wyniki własnych badań nad przyczynami wyboru połączeń w oparciu o subiektywną ocenę usług komunikacji zbiorowej, w szczególności ocenę punktualności kursowania pojazdów. Zaprezentowano także wstępne wyniki badań nad zmiennością decyzji w obliczu nagłych zmian stanu systemu komunikacji zbiorowej.
The decision-making process of passenger waiting for public transport vehicle at the bus stop has been discussed in the paper. The set of factors with disturbing character, influencing onto state of the public transport system has been established. They have a very essential influence onto passenger’s assessment of the system and his decisions on risk and uncertainty conditions. In this paper the own research results of public transport lines choice have been shown and discussed with taking into consideration to the quality of public transport operation. Also preliminary results of variability decisions caused by changes in public transport system have been presented.
Źródło:
Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne; 2012, 2(98); 4-18
1231-9171
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Why Philosophy? New Paideia in the Face of Megamedia Aggression
Autorzy:
Sierocka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139662.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
communicative aggression, megamedia communication, paideia, discursive rationality, transcendental pragmatics, co-responsibility
Opis:
The main thesis of the presented article implies that one of the possible and, simultaneously, immensely important responses to the question: “Why philosophy?,” is to indicate the necessity of a philosophical diagnosis regarding the current condition of communicative rationality. This diagnosis—obtained on the basis of the analyses and decisions of transcendental-pragmatic communication philosophy—ultimately obliges philosophy to construct the theoretical framework for the project of new paideia. The primary features of this project stem from the recognition of the megamedia character of today’s communication space and fundamental threats that are conditioned by the specificity of this space. The postulated paideia project must be based on the ethical principle of co-responsibility and its goal: shaping towards discursive rationality.
Źródło:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2021, 23, 2(90); 29-45
1505-8808
2450-3428
Pojawia się w:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Why Hope Cannot Be an Intellectual Virtue: Rationality of Hope Considered from an Analytic Perspective
Dlaczego nadzieja nie może być cnotą epistemiczną – o racjonalności nadziei z perspektywy analitycznej
Autorzy:
Łukasiewicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791229.pdf
Data publikacji:
2021-06-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nadzieja, że p
postawa nadziei
cnota epistemiczna
racjonalność
postawa propozycjonalna
reliabilizm
wiarygodność
hope-that
hopefulness
intellectual virtue
rationality
propositional attitude
reliability
truth-conduciveness
Opis:
There are two aims of the paper. The first is to critically analyse the claim that hope can be regarded as an intellectual virtue, as proposed by Nancy E. Snow (2013) in her recent account of hope set within the project of regulative epistemology. The second aim is to explore the problem of rationality of hope. Section one of the paper explains two different interpretations of the key notion of hope and discusses certain features to be found in hope-that and hope-in. Section two addresses the question of whether hope could be interpreted as an intellectual virtue. To develop an argument against that view, a brief account of the notion of epistemic virtue is provided. Section three analyses the problem of rationality of hope and the parallels between rational belief and rational hope; the section focuses on what exactly makes a particular hope-that a rational and justified hope. Belief that p is possible/probable is part of the meaning of hope that p; therefore, it is assumed that rationality of hope cannot be considered in isolation from rationality of belief. It is argued that the “standard account” of the reasonableness of hope, which is found in the analytic literature, does not meet the standards of epistemic responsibility and needs rectifying.
Artykuł ma dwa podstawowe cele. Pierwszym jest krytyczna analiza twierdzenia, że nadzieja może być uznana za jedną z cnót epistemicznych czy też intelektualnych, jak to proponuje Nancy E. Snow (2013) w artykule osadzonym w ramach epistemologii regulatywnej. Drugim celem jest rozpatrzenie problemu racjonalności nadziei. Artykuł przedstawia dwie różne interpretacje pojęcia nadziei: jako postawy propozycjonalnej (hope-that p) i jako ogólnej dyspozycji (hope-in x) (część pierwsza). W części drugiej rozpatrywane jest zagadnienie tytułowe: czy nadzieja może być uważana za cnotę epistemiczną. W celu rozwinięcia argumentu przeciwko takiej interpretacji nadziei, przedstawiona jest krótka charakterystyka rozumienia pojęcia cnoty epistemicznej w obrębie epistemologii cnót. W części trzeciej analizowany jest problem racjonalności nadziei (jako postawy propozycjonalnej). Szczególną uwagę poświęcono cechom wspólnym, które łączą racjonalne przekonanie i racjonalną nadzieję. W części tej rozpatrywane jest pytanie o warunki konieczne, które musza być spełnione, aby nadzieję można było uznać za postawę racjonalną i uprawomocnioną. W artykule zakłada się, że skoro przekonanie, że p jest możliwe/ prawdopodobne, jest częścią składową nadziei, że p, kwestia racjonalności nadziei nie może być rozpatrywana zupełnie niezależnie od zagadnienia racjonalności przekonań. Przedstawiona jest argumentacja, dlaczego tzw. stanowisko standardowe co do racjonalności nadziei przedstawiane w epistemologii analitycznej nie spełnia wymagań epistemicznej odpowiedzialności i wymaga skorygowania.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 2; 5-37
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WHITEHEADOWSKIE INSPIRACJE FILOZOFII JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO
WHITEHEADIAN INSPIRATIONS OF THE JÓZEF ŻYCIŃSKI’S PHILOSOPHY
Autorzy:
Dziadkowiec, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488283.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bóg
filozofia procesu
filozofia przyrody
panenteizm
pole racjonalności
Whitehead
Życiński
God
panentheism
philosophy of nature
process philosophy
rationality field
Opis:
Three issues of Życiński’s philosophy are inspired by the process philosophy of A.N. Whitehead’s and his followers: (i) a comprehension of event-dynamic structure of nature as a creative process towards novelty, (ii) a link between the rationality field hypothesis and Whitehead’s concepts of eternal objects and potentiality, (iii) a panentheistic idea of God that emerges from the theory of God’s two natures (aspects). Starting from an analysis of the ontic structure of nature and heading for a grasp of the world’s immanent aspect of God, Życiński follows the neoclassical path of natural theology that is close to processualism. A discovering of transcendent God, that reveals himself in natural processes as the rationality field, brings important consequences for an explanation of God’s attributes and His relation to relatively autonomous creatures. Multithreaded processual inspirations enable us to see those aspects of Życiński’s philosophy and theology in a broad metaphysical context.
Trzy zagadnienia filozofii Życińskiego są inspirowane filozofią procesu A.N. Whiteheada i jego kontynuatorów: (i) rozumienie zdarzeniowo-dynamicznej struktury przyrody jako kreatywnego procesu w stronę nowości, (ii) powiązanie hipotezy pola racjonalności z Whiteheada koncepcją bytów wiecznych i pojęciem potencjalności, (iii) panenteistyczna koncepcja bytu Bożego wypływająca z teorii dwóch natur (aspektów) Boga. Wychodząc od analizy ontycznej struktury przyrody i zmierzając w stronę uchwycenia immanentnego światu aspektu Boga, podąża Życiński neoklasyczną drogą teologii naturalnej, która jest bliska procesualizmowi. Odkrywanie transcendentnego Boga, który przejawia się w procesach naturalnych jako pole racjonalności, niesie ważne konsekwencje dla wyjaśniania atrybutów bytu Bożego, jak i Jego relacji do względnie autonomicznego stworzenia. Wielowątkowe inspiracje procesualne pozwalają postrzegać te aspekty filozofii i teologii Życińskiego w szerokim kontekście metafizycznym.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 55-76
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What is invariant? On the possibility and perspectives of the evolutionary theology
Co jest niezmienne? O możliwości i perspektywach teologii ewolucyjnej
Autorzy:
Grygiel, Wojciech P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/469704.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
evolution
paradigm
rationality
original sin
evil
suffering
hermeneutics
ewolucja
paradygmat
racjonalność
grzech pierworodny
zło
cierpienie
hermeneutyka
Opis:
The evolutionary theology is a new branch of theology in which the dynamic picture of the origin and development of life in Universe by means of the adaptive processes governed by the natural selection is considered to be the adequate ontological foundation. The presented paper surveys the challenges that the implementation of the evolutionary ontology presses upon selected basic theological issues: methodology of theology, natural theology, the doctrine of the original sin and the problem of suffering and evil. It will be argued that the large extent of the expected modifications within the theological expression as the dynamic ontology is introduced qualifies as the change of the theological paradigm similarly to how the changes of the paradigms in sciences lead to the scientific revolutions. Finally, a novel model of the rationality of the development of the theological doctrine will be proposed where the hermeneutics of continuity and the hermeneutics of rupture are not in opposition but they contribute to the overall rationality as its complementary constitutive principles.
Teologia ewolucyjna jest nowym obszarem w teologii, w którym zakłada się, że dynamiczny obraz początku i rozwoju życia we Wszechświecie, oparty na rządzonych doborem naturalnym scenariuszach adaptacyjnych, stanowi właściwą ontologiczną podstawę. Przedstawiona praca zawiera przegląd wyzwań, jakie wprowadzenie ewolucyjnego obrazu stawia wybranym problemom teologicznym: metodologii teologii, teologii naturalnej, doktrynie o grzechu pierworodnym oraz problemowi zła i cierpienia. W trakcie prowadzonych rozważań argumentowane będzie, że skala oczekiwanych modyfikacji w ekspresji teologicznej wraz z wprowadzeniem dynamicznej ontologii kwalifikuje się jako zmiana teologicznego paradygmatu podobnie jak zmiana paradygmatu w nauce prowadzi zgodnie z koncepcją Thomasa Kuhna do naukowej rewolucji. Ostatecznie, zaproponowany zostanie nowy model racjonalności rozwoju doktryny teologicznej, w którym hermeneutyka ciągłości i zerwania nie stoją w stosunku do siebie w opozycji, ale stanowią dla tej racjonalności jej dwie komplementarne składowe.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2018, 25; 83-101
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WEWNĘTRZNA RACJONALNOŚĆ NAUK HISTORYCZNYCH
THE INTERNAL RATIONALITY OF HISTORY
Autorzy:
KURPANIK, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909874.pdf
Data publikacji:
2017-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
truth
rationality
historical sciences
Opis:
This article is an attempt to show a possible way to find out, what kind of rationality characterizes history. It bases on philosophical assumption that idea of rationality is always directly connected with idea of truth. Th is connection was presented in the article as an argument for treating the notion of historical truth as the right basis for analyze rationality of history. In light of modern theory of history, historical truth can be see from angle of the notion of truth proposed by Hilary Putnam and Willard Van Orman Quine. It means that it can be understand as the internal truth: truth dependent on its context. In accordance with main assumption, this fact allows history to try to think about its own rationality in similar way: to define it as internal (contextual) rationality, which accurately mirrors the individual character of historical cognition. Th e article points out theoretical problems potentially connected with above conception of rationality. Question, whether history has ability to analyze the rationality by its own instruments, was underlined as one of the most important.
Źródło:
Historia@Teoria; 2017, 2, 4; 95-108
2450-8047
Pojawia się w:
Historia@Teoria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wcielenie logosu źródłem synergii teologii i nauki
Autorzy:
Krzych, Bartłomiej K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047345.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
christology
rationality
theology-science relation
theology of
science
incarnation
teologia nauki
Opis:
Te article discusses the issue of the relationship (the dialogue) of a theology with a sciences from the point of view of a philosophizing theologian. Basing inter alia on the assumptions of the scientifc realism of the theology, the unity of a reality and the acceptance of boundaries of a human cognition and the recognizing philosophy as a mediator in the theology-science dialogue, I show that the foundation of this relationship and also its necessary requirement is the Incarnation of God’s Word. In Christ there is the source and the summit of all knowledge
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2018, 25; 199-216
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartościujący wymiar kategorii racjonalności nauki
The Valuing Dimension of the Category of the Rationality of Science
Autorzy:
Walczak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015625.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
racjonalność nauki
wypowiedzi wartościujące
ocena
opis
filozofia nauki
epistemologia
aksjologia
rationality of science
valuing statements
evaluation
description
philosophy of science
epistemology
axiology
Opis:
The paper is an attempt to reflect on the valuing dimension of the category of the rationality of science, ontological and epistemological problems. Such problems should be solved should rationality be deemed a valuing category. Taking into consideration the discussions on the valuing character of the categories in ethics (good, evil) and the significance of moral judgements as the point of departure, I am posing a question about the importance of expressions with regard to the rationality of science, expressions treated as valuing expressions. Since the beginning of the reflections on science until now it has contained valuing and normative elements. This was irrespective of whether it took the form of logic, epistemology, methodology or philosophy of science. Moreover, the above disciplines were treated as, of their nature, formulating the ideal of knowledge and providing rules of a valuing cognition. In the twentieth century the central concept on which the discussions focused was the category of rationality. The question was how to define a valuable scientific knowledge and how to pursue science. We find some problems when we want to interpret the category of rationality as a valuing category. These problems seem to be good examples of questions that should be answered, while interpreting other epistemic categories as valuing. Including the category of the rationality of science in the valuing categories is tantamount to the conferral of a valuing sense on the statements about the rationality of science, the predicator „rational” and its antonyms. The standpoints in question, the interpretations of valuing statements are as follows: anti-naturalism, naturalism, cognitivism, and acognitivism. They answer such questions as: 1) what kind of feature is rationality? 2) what are its relationships with other features, in particular with the features examined by the natural, or broadly, empirical sciences? 3) does the feature of being rational or the relationship of being a good reason on behalf of something really exist? 4) what kind of predicator of the predicator „rational” and its antonyms? 5) what are their relations to other predicators, in particular those predicators which the natural, or broadly, empirical sciences make use of? 6) what kind of propositions are the statements about the rationality of science? 7) what do the statements about the rationality of science denote, or do they denote anything really existing? 8) what are the relationships of the statements of the rationality of science to other statements, in particular the statements formulated by natural sciences, e.g. cognitive psychology? The review of various manners by which to use the category of rationality in the philosophy of science speaks on behalf of the rejection of extreme interpretations: both extremely cognitivist and acognitivist. In the statements about rationality there are now two components: descriptive (object-related) and valuing. The valuing component may be understood in at least three inseparable and often coexisting manners: approving/disapproving, perfectionist and normative.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 2; 347-364
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartość racjonalizmu według Leszka Kołakowskiego
The value of rationalism by Leszek Kolakowski
Autorzy:
Musiał-Kidawa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/325593.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
wolność
racjonalizm
podmiotowość
władza
tolerancja
moralność
freedom
rationality
subjectivity
power
tolerance
morality
Opis:
Artykuł prezentuje poglądy najwybitniejszego polskiego filozofia Leszka Kołakowskiego na temat kondycji człowieka we współczesnym świecie, który na drodze do wolności poszukuje nie tylko własnej podmiotowości, ale także harmonijnej i czytelnej reguły funkcjonowania w społeczeństwie masowym. Zasadnicze jest przekonanie, że człowiek, kultura i świat, aby trwać i przetrwać muszą pozostawać w stanie niezakończonym ostatecznie. Siła kultury, siła jej twórcy objawia się w identyfikacji niezakończonej.
The publication presents the views of the most eminent Polish philosopher Leszek Kolakowski on the human condition in the modern world, who on the way to freedom seeks not only for his own subjectivity, but also for harmonious and clear rule of functioning in a mass society. The essential is the belief that a man, culture and the world to remain in existence and to survive must be able to last in ultimately unfulfillment stage in mankind's development. The strength of the culture, the strength of its creators is revealed in the identification unfinished.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 95; 289-298
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 282

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies