Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Pomerania (Pommern)" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 21
Tytuł:
Ustrój, administracja i podziały terytorialne pomorskich prowincji Prus w latach 1918–1939
The political system and organization of the administration of the Baltic provinces of Prussia in the years 1918–1939
Autorzy:
Gut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193988.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Pomerania (Pommern)
East Pomerania (Ostpreussen)
the Frontier March (Grenzmark)
the history of administration
the judicial system
the Weimar Republic
the Third Reich
Opis:
As a result of WWI Prussia as an element of united Germany lost part of its Baltic provinces for the benefit of the restored Polish and Lithuanian states. Within the boundaries of the German federation there remained the following Baltic provinces: Pomerania, East Prussia and the Frontier March. The organization of the general and local administration in the provinces constituted the continuation of the hitherto applied structures stemming from the reforms by Stein-Hardenberg. The most important change, along with the introduction of the republican political system was the implementation of the democratic election procedures to the local authorities and the elimination of courtly districts in 1928. Moreover, there took place changes in the special administration, e.g fiscal administration, which became the prerogative of the central authorities in Germany. In the provinces new structures were created for it. Important modifications of the organization of the administration started in 1933 when the Nazis took over the power. The administration underwent the so called Gleichschachtung and was subjugated to the authority of Hitler’s party. The most far reaching changes were introduced in the political system of rural and municipal communes, which dated back to the beginning of the 19th century. It was replaced by the new legal rules of the organization of rural and municipal communes in the years 1933 and 1935. WWII did not change much in the structures. During the war Hitler’s authorities underlined the hegemony of the Nazi party over the German state and society including the Baltic provinces.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2016, 81, 3; 73-104
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Der grobe Pommer: über die Pommern, ein Stereotyp und eine Anekdote
The Rude Pomeranian: About a Stereotype, an Anecdote and the Pomeranians
Autorzy:
Wójcik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098189.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pommern
Stereotyp
Imagologie
Anekdote
Pomerania
stereotype
imagology
anecdote
Pomorze
stereotyp
imagologia
anegdota
Opis:
Die Geschichte über den groben Pommern wird seit fast einem halben Jahrtausend – jeweils von voneinander unabhängigen Redakteuren – immer wieder revidiert und modifiziert. Sie wurde von ca. 35 Autoren in ca. 40 Fassungen publiziert. Ihre Wurzeln muten anekdotisch an; sie wurde in epischen, lyrischen und dramatischen Texten bearbeitet. Sie nahm Bezug auf ein altbewährtes, negativ konnotiertes Stereotyp über die Region Pommern und ihre Bewohner. Auf der einen Seite zeigte sie die Wahrnehmung der autochthonen Bevölkerung, auf der anderen Seite bot aber auch einen Umgang mit diesem nachteilig behafteten Bild an. Der Beitrag vergleicht einzelne Varianten der Geschichte und deutet diese imagologisch.
Opowieść o nieokrzesanym Pomorzaninie wciąż bywa rewidowana i publikowana – przez niezależnych od siebie redaktorów – od niemal połowy tysiąclecia. Była modyfikowana przez około 35 autorów w około 40 wersjach. Jej korzenie wydają się anegdotyczne; doczekała się adaptacji w tekstach prozatorskich, lirycznych i dramatycznych. Odnosiła się do utrwalonego stereotypu o negatywnych konotacjach, dotyczącego regionu Pomorza i jego mieszkańców. Z jednej strony ukazywała ona postrzeganie ludności autochtonicznej, z drugiej zaś oferowała sposób radzenia sobie z tym obciążonym wizerunkiem. Artykuł porównuje poszczególne warianty opowieści i interpretuje je imagologicznie.
The story about the rough Pomeranian has been repeatedly revised and published – by editors who have been independent of each other – for almost half a millennium. It has been modi-fied by about 35 authors in about 40 versions. Its roots seem anecdotal; it has been adapted in epic, lyrical and dramatic texts. It referred to a long-established stereotype with negative con-notations about the region of Pomerania and its inhabitants. On the one hand, it showed the perception of the autochthonous population, but on the other hand, it also offered a way of dealing with this detrimentally tainted image. The article compares individual variants of the story and interprets them imagologically.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2023, 32; 125-153
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pommern und das Ende der wikingerzeit. Bruch oder kontinuität?
POMERANIA AND THE END OF THE VIKING AGE. BREAK OR CONTINUITY?
Autorzy:
Adamczyk, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591154.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pommern
Wikingerzeit
Numismatik
Archäologie
Pomerania
Viking Age
Numismatics
Archaeology
Pomorze
wikingowie
numizmatyka
archeologia
Opis:
Punktem wyjścia tekstu jest pytanie, na ile zmierzch epoki wikingów w drugiej połowie XI w. wpłynął na Pomorze. Na podstawie archeologicznych i numizmatycznych odkryć oraz źródeł pisanych zostają nakreślone główne linie rozwojowe Wolina, Szczecina i Kołobrzegu-Budzistowa. Sądząc na podstawie liczby skarbów należy stwierdzić, że znaczenia Wolina zmniejszyło się już na przełomie X i XI w. – czyli przed wyprawą rabunkową króla duńskiego Magnusa w 1043 r. i przed obowiązującą w archeologii chronologią warstw spalenizny wewnątrz kompleksu osadniczego. Znaleziska pojedyncze monet z kolei wskazują na jej obieg (aczkolwiek nieco słabszy) do końca XI w. Wyniki badań z Kołobrzegu-Budzistowa i Szczecina mają również ambiwalentny charakter. Z jednej strony liczba skarbów oraz pojedynczych monet jest niska, z drugiej strony pokazują wykopaliska, że osady te rozbudowano po 1050 r. Podsumowując, stwierdzamy brak załamania ekonomicznych i społecznych struktur na Pomorzu na wskutek politycznych zawirowań połowy XI stulecia.
Im Mittelpunkt des Beitrags steht die Frage, inwieweit das Ende der als Wikingerzeit bekannten Epoche in der zweiten Hälfte des 11. Jahrhunderts auf Pommern eingewirkt hat. Anhand archäologischer und numismatischer Befunde sowie schriftlicher Quellen werden die Entwicklungslinien der drei wichtigsten Siedlungskomplexe Wollin, Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo skizziert. Dabei suggeriert die Anzahl der Schatzfunde, dass die Bedeutung Wollins bereits an der Wende vom 10. zum 11. Jahrhundert zurückging – also noch vor dem Raubzug des Dänenkönigs Magnus im Jahr 1043 und der geltenden Datierung der von Archäologen freigelegten Brandschichten innerhalb der Siedlung. Die Einzelfunde von Münzen deuten jedoch auf eine gewisse (freilich deutlich schwächere) Münzzirkulation bis zum Ende des 11. Jahrhunderts hin. Die Befunde aus Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo weisen ebenfalls einen ambivalenten Charakter auf. Einerseits fällt die Zahl der Schatz- und Streufunde relativ gering aus. Andererseits legen die Grabungen einen Ausbau des jeweiligen Siedlungskomplexes in der zweiten Hälfte des 11. Jahrhunderts nahe. Folglich ist festzuhalten, dass politische Turbulenzen im westlichen Küstenbereich der Ostsee um 1050 keineswegs den Zusammenbruch ökonomischer und gesellschaftlicher Strukturen in Pommern verursacht haben.
The article focuses on the question, to what extent the end of the Viking age in the second half of the eleventh century influenced western Pomerania. Based on archaeological and numismatic evidence as well as on written sources the development of the most significant settlements, Wollin, Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo, is sketched. Thus, the number of hoards from Wollin suggests that the importance of the settlement complex decreased already at the turn of the tenth and eleventh century – before the Danish attack in 1043 and perhaps before the dating of burned layers inside the settlement complex. Stray finds of coins, in contrast, indicate some circulation until the end of the eleventh century – however, the influx of silver after c. 1050 seems weaker than during the tenth century. The archaeological and numismatic evidence from Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo allows two conclusions: on one hand the number of hoard and stray finds is low. On the other hand, excavations illustrate an enlargement of these settlements in the second half of the eleventh century. Logically, the political turmoil taking place in the western part of the Baltic Sea around 1050 did not cause a collapse of economic and social structures in Pomerania.
Źródło:
Studia Maritima; 2019, 32; 13-27
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojedynek Béli I z księciem „Pomorza” – prawda historyczna czy fikcja literacka? Analiza narratologiczno-komparatystyczna rozdziału 79 Chronicon pictum oraz relacji Gesta Hungarorum
The Duel between Béla I of Hungary and the Prince of Pomerania, the truth of history or literary fiction? Narratological and comparative analysis of the 79th chapter of Hungarian Chronicon pictum and the 52nd Chapter of Gesta Hungarorum
Das Duell zwischen Béla I. und dem Herzog von Pommern – historische Wahrheit oder literarische Fiktion? Eine narratologische und vergleichende Analyse des 79. Kapitels von Chronicon pictum und des Berichts von Gesta Hungarorum
Autorzy:
Stachowicz, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177753.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Béla I
Ungarn
Duell
Pommern
Węgry
pojedynek
Pomorze
Béla I of Hungary
Hungary
duel
Pomerania
Opis:
Artykuł jest analizą narratologiczną rozdziału 79 Chronicon pictum oraz rozdziału 52 Gesta Hungarorum, poświęconych scenie pojedynku pomiędzy węgierskim księciem Bélą a pomorskim władcą. Autor opowiedział się za symbolicznym rozumieniem omawianej w artykule sceny. Tym samym podał w wątpliwość historyczność pojedynku, jak i samej wojny z Pomorzanami. Odrzucił pogląd, że postać Mieszka przedstawia konkretnego władcę Polski, a zinterpretował ją jako archetyp całej dynastii Piastów. Następnie przeprowadził analizę porównawczą omawianej sceny pojedynku, zestawiając tekst Chronicon pictum z innymi źródłami narracyjnymi z epoki. W swoim artykule zwrócił uwagę na podobieństwo tego rozdziału do rozwiązań literackich znanych z utworów z gatunku chansons de geste, m.in. Historii o pięknej a szlachetnej Meluzynie. Stwierdził, że owa scena wpisuje się w motyw literacki księcia-wygnańca, który będąc na uchodźstwie w obcym królestwie, ratuje je, pokonując armię poganina-najeźdźcy. Książę potwierdza tym czynem, że jest godny władzy, którą ostatecznie obejmuje.
Der Artikel ist eine narratologische Analyse des 79. Kapitels von Chronicon pictum und des 52. Kapitels von Gesta Hungarorum, welche dem Duell zwischen dem ungarischen Herzog Béla und dem pommerschen Herrscher gewidmet sind. Der Autor spricht sich für ein symbolisches Verständnis der im Artikel behandelten Szene aus. Damit stellt er sowohl die Historizität des Duells als auch des Krieges gegen Pommern selbst in Frage. Er verwirft die Ansicht, dass es sich bei der Darstellung von Mieszko um einen konkreten Herrscher Polens handelt, und interpretiert diese als Archetyp der gesamten Dynastie der Piasten. Anschließend erfolgt eine vergleichende Analyse des Zweikampfes, indem der Text von Chronicon pictum anderen erzählenden Quellen aus der Epoche gegenübergestellt wird. Ferner wird im Artikel auf die Parallelen zwischen dem Inhalt des betreffenden Kapitels und literarischen Mitteln hingewiesen, die aus Werken der Gattung der Chansons de geste bekannt sind, wie z. B. Geschichte von der edlen und schönen Melusina. Der Autor kommt zum Schluss, dass sich die Szene in das literarische Motiv des vertriebenen Herzogs einfügt, der in der Verbannung das fremde Reich rettet, indem er die heidnischen Angreifer besiegt. Der Herzog bestätigt durch diese Tat, dass er der Macht, die er schließlich erlangt, würdig ist.
The paper is a narratological analysis of the 79th chapter of the Hungarian Chronicon pictum and the 52nd Chapter of Gesta Hungarorum, which describe a duel between the Hungarian prince Béla and the Pomeranian prince. The author opts for a symbolic interpretation of both the aforementioned chapters. He casts doubt on the historicity of the duel. He suggests that the figure of Mieszko, mentioned in the chronicles, was not an actual, historical ruler of Poland. According to the author’s interpretation, Mieszko was only an embodiment of the Piast dynasty and all rulers of Poland. Next, the author compares the duel scene with the duel scenes in contemporary narrative sources. He concludes that this scene fits into the literary motif of an exiled prince who, being in exile in a foreign kingdom, saves it by defeating the army of a pagan invader. He stated that this scene fits into the literary motif of an exiled prince who, being in exile in a foreign kingdom, saves it by defeating the army of a pagan invader.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2023, 15; 23-54
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Johannes Bugenhagen und die Grafenfehde – Aspekte der Reformation im südwestlichen Ostseeraum
Johannes Bugenhagen and the Count’s Feud (Grafenfehde) – Aspects of the Reformation in the South-West Region of the Baltic
Autorzy:
Kruger, Joachim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591044.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Reformation
Pommern
südwestlicher Ostseeraum
Johannes Bugenhagen
Grafenfehde
Pomerania
South-West Baltic
Count’s Feud/War
Opis:
Der aus Pommern stammende Johannes Bugenhagen zählte zu den engsten Vertrauten der Wittenberger Reformatoren Martin Luther und Philipp Melanchthon. Nicht zuletzt wegen seiner theologischen Bildung und seiner Sprachkenntnisse verantwortete er die Übersetzung der Luthertexte ins Niederdeutsche. Er war beteiligt an der Abfassung zahlreicher Kirchenordnungen, reformierte die Universität in Kopenhagen und krönte das dänische Königspaar – die erste protestantische Königskrönung überhaupt. Dass sich die Reformation im Ostseeraum durchsetzen konnte, hing allerdings mit einem militärischen Konflikt zusammen, der als „Grafenfehde“ (1546–1536) bezeichnet wird. In diesen Krieg waren alle Anrainer des westlichen Ostseeraums verwickelt. Der Sieg des dänischen Königs Christian III. verhalf zwar der Reformation in Dänemark und den Herzogtümern Schleswig und Holstein zum Durchbruch, doch der Konflikt hatte auch Auswirkungen auf die Durchsetzung der Reformation in Pommern und Mecklenburg.
Johannes Bugenhagen from Pomerania was one of the most trusted co-workers of the Wittenberg reformers, Martin Luther and Philip Melanchthon. Because of his theological education and command of the language he was responsible for translating Luther’s texts into the Low German language. He participated in writing numerous church orders, he reformed the University of Copenhagen and he crowned the Danish Royal couple; it was the first Protestant coronation. The start of the Reformation around the Baltic Sea is connected with a military conflict known as the Count’s Feud or War (German: Grafenfehde, 1534-1536). All the rulers of the western part of the Baltic Sea were embroiled in that war. The victory of Danish King Christian III helped the Reformation be introduced in Denmark and the Duchies of Schleswig and Holstein. The conflict also influenced the introduction of the Reformation in Pomerania and Mecklenburg.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2018, 4; 181-199
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Reformation in Pommern in der deutschsprachigen Historiographie 1900-1990
The Reformation in Pomerania in the German-Language Historiography (1900–1990)
Autorzy:
Hormuth, Denis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591047.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Historiographie
Reformation
Historische Kommission für Pommern
Martin Wehrmann
Hellmuth Heyden
historiography
Historical Commission for Pomerania
Opis:
Während die politischen Umwälzungen in der ersten Hälfte des 20. Jahrhunderts kaum nennenswerte Auswirkungen auf die inhaltliche Ausrichtung und Organisation der deutschsprachigen Forschung zur Reformation in Pommern hatten, übten die der zweiten Jahrhunderthälfte deutlich stärkeren Einfluss aus. Dies manifestierte sich nicht nur auf einer organisatorischen Ebene, auf der mit der Historischen Kommission für Pommern die maßgebliche wissenschaftliche Vereinigung nun abgeschnitten von der archivalischen Überlieferung in Westdeutschland beheimatet war, sondern auch in einer deutlichen Unterscheidung zwischen universitärer und außeruniversitärer Geschichtsschreibung in der DDR.
The political changes in the first half of the 20th century did not have a decisive influence on the research into the Reformation in Pomerania in the German historiography. On the other hand, in the second half there was a clearly viisible relationship between the political situation and history as an academic discipline. First of all, Historische Kommission für Pommern (Historical Commission for Pomerania), i.e. the leading historical society dealing with the history of Pomerania, was situated in West Germany, far away from the Pomeranian archives. Secondly, in the GDR (German Democratic Republic) there was a clear distinction between academic historiography and the historiography written outside the universities.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2018, 4; 299-314
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziemianie okolic Torunia wobec powrotu Pomorza do Polski
Autorzy:
Łaszkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529370.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
ziemiaństwo
rady ludowe
Organizacja Wojskowa Pomorza
Pomorze
Prusy Zachodnie
Gutsbesitzer
Volksräte
Pommersche Militärorganisation
Pommern
Westpreußen
gentry
people's councils
Military Organization of Pomerania
Pomerania
Western Prussia
Opis:
Ziemiaństwo polskie odgrywało ważną rolę w ruchu narodowym zaboru pruskiego. W dużej mierze dzięki aktywności ziemian udało się zaszczepić społeczeństwu polskiemu idee pracy organicznej, które oparte o solidaryzm narodowy stały się jego paradygmatem politycznym. Utworzenie instytucji o charakterze gospodarczym, kulturalnym i naukowym przyczyniło się do partycypacji w życiu politycznym szerszych kręgów społecznych. Paradoksalnie, w dłuższej perspektywie, doprowadziło to do osłabienia roli politycznej i społecznej ziemiaństwa. Sprzyjały temu procesy modernizacyjne państwa pruskiego, a jeszcze bardziej zdynamizowała I wojna światowa. Dlatego autor artykułu przyjrzał się postawom ziemian w okresie walki i starań o przyłączenie Pomorza do odradzającego się państwa polskiego.Ziemianie okolic Torunia – głównego oprócz Gdańska ośrodka regionalnego na Pomorzu – aktywnie włączyli się we wszystkie formy działań na rzecz powrotu Pomorza do Macierzy. Współtworzyli powiatową radę ludową, konspirację wojskową, ochotniczo zasilali oddziały formowane na Kujawach, reprezentowali mieszkańców regionu na forum Sejmu Dzielnicowego oraz w strukturach politycznych Naczelnej Rady Ludowej, wreszcie – po traktacie wersalskim – zaangażowali się w tworzenie zrębów przyszłej, polskiej administracji. Potrafili wyczuć nastroje społeczne włączając się w działalność rad ludowych (w pewnym zakresie także robotniczo-żołnierskich i chłopskich). Skutecznie powstrzymali  je przed radykalizacją, ogniskując na postulatach narodowych. Dzięki temu współdecydowali o kształcie ruchu narodowego i odegrali istotną rolę w przebiegu procesu, który doprowadził do restytucji Pomorza. Posiadając zaplecze finansowe i przygotowanie intelektualne oddali nieocenione usługi w tzw. okresie przejściowym, gdy należało zadbać o żywotne interesy regionu, nadzorując i współpracując z administracją niemiecką.Modyfikacja własnego programu i celów politycznych, jakie wyrażali liderzy miejscowego środowiska ziemiańskiego z Janem Donimirskim i Adamem Czarlińskim na czele, było kontynuacją długiego procesu zbliżania się do siebie różnych warstw społecznych. W okresie międzywojennym umożliwiło to współpracę pomiędzy chłopami i ziemiaństwem zarówno na gruncie zawodowym, jak i politycznym, współpracę, o którą było trudno w innych regionach Polski.
Die polnischen Gutsbesitzer spielten eine wichtige Rolle in der Nationalbewegung des preußischen Teilungsgebiets. Es war zu einem großen Teil ihnen zu verdanken, dass es gelang, die Vorstellung von der organischen Arbeit in der polnischen Gesellschaft zu verankern. Die Gründung von Institutionen wirtschaftlichen, kulturellen und wissenschaftlichen Charakters führte zur Teilnahme von breiteren Kreisen der Gesellschaft am politischen Leben. Paradoxerweise führte das auf Dauer zur Schwächung der politischen und gesellschaftlichen Rolle der Gutsbesitzer. Dies wurde durch die Modernisierungsprozesse im preußischen Staat gefördert und erhielt eine noch größere Dynamik durch den 1. Weltkrieg. Deshalb behandelt der Autor die Haltung der Gutsbesitzer zur Zeit der Kämpfe um den Anschluss Pommerns an den wieder entstehenden polnischen Staat.            Die Gutsbesitzer in der Umgebung von Thorn, des wichtigsten regionalen Zentrums in Pommern neben Danzig, schalteten sich aktiv in alle Formen von Aktivitäten für die Rückkehr Pommerns zum Mutterland ein. Sie schufen einen Kreisvolksrat, eine militärische Konspiration, sie verstärkten freiwillig Einheiten, die in Kujawien gebildet worden waren, sie repräsentierten die Einwohner der Region im Forum des Bezirkslandtags und in den politischen Strukturen des obersten Volksrats, und schließlich engagierten sie sich nach dem Versailler Vertrag bei der Schaffung der Grundlagen der künftigen, polnischen Verwaltung. Sie waren in der Lage, die gesellschaftlichen Gefühle zu erspüren, indem sie sich in die Tätigkeit der Volksräte einschalteten (eine Zeitlang auch der Arbeiter- und Soldatenräte und der Bauernräte). Sie hielten diese erfolgreich von einer Radikalisierung ab, indem sie sich auf nationale Forderungen konzentrierten. Dadurch entschieden sie über die Gestalt der nationalen Bewegung mit und spielten eine wesentliche Rolle im Verlauf des Prozesses, der zur Rückgabe Pommerns führte. Durch ihren finanziellen Rückhalt und ihre intellektuelle Vorbereitung leisteten sie in der sog. Übergangsphase unschätzbare Dienste, als die vitalen Interessen der Region auf dem Spiel standen, indem sie die deutsche Verwaltung beaufsichtigten und mit ihr zusammenarbeiteten.            Die Modifizierung des eigenen Programms und der politischen Ziele, zu denen sich die Führer der örtlichen Gutsbesitzerszene mit Jan Donimirski und Adam Czarliński an der Spitze bekannten, war die Fortsetzung eines langen Prozesses der Annäherung von verschiedenen sozialen Gruppen. In der Zwischenkriegszeit ermöglichte dies die Zusammenarbeit zwischen den Bauern und den Gutsbesitzern, sowohl auf beruflicher wie auf politischer Ebene, eine Zusammenarbeit, die in anderen Regionen Polens schwer zu bewerkstelligen war.
The Polish landed gentry played an important role in the national movement of Poles from the Prussian partition. To a large extent, the landed gentry managed to instil the ideas of organic work among Poles, which, based on national solidarity, became their political paradigm. The establishment of institutions of an economic, cultural and scientific nature contributed to the wider social circles’ participation in the political life.  Paradoxically, in the long run, this weakened the political and social role of the landed gentry, which was reinforced by the modernization processes of the Prussian state. The World War I made the process  even more dynamic. Therefore, the author of the article looked at the attitudes of landowners during the struggle to incorporate Pomerania into the reviving Polish state.The landowners from the vicinities of  Toruń - the main regional center in Pomerania besides Gdańsk - actively contributed to all forms of activities the aim of which was to incorporate Pomerania  into the Polish Motherland. The landed gentry  were members of  the county’s people's council and military underground; they  voluntarily supplied military units formed in Kuyavia; they represented the inhabitants of the region at the District Sejm and in the political structures of the Supreme People's Council. Finally, after the Treaty of Versailles they became involved in the construction of  the framework of the future Polish administration. They were able to sense social moods  as members of  people's councils (to some extent also as members of workers 'and soldiers' councils and  peasants’ councils). They successfully stopped them from radicalizing, focusing their attention on national demands. As a result, they co-decided on the shape of the national movement and played an important role in the the process that led to the restitution of Pomerania. With financial resources and intellectual preparation, they gave invaluable services in the so-called transition period, when vital interests of the region had to be taken care of while supervising and cooperating with the German administration.The modification of their own program and political goals expressed by the leaders of the local community of landowners, headed by Jan Donimirski and Adam Czarliński , was a continuation of the long process of bringing together different social strata. In the interwar period, this enabled cooperation between peasants and landowners both professionally and politically. Such cooperation  was difficult to find in other regions of Poland.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węgorzyno – szlacheckie miasto prywatne w czasach nowożytnych
Autorzy:
Gut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591032.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Węgorzyno
Wangerin
Pomorze (Pomerania)
Pommern
Modern Times
private town
urban system
Pomorze
czasy nowożytne
miasto prywatne
ustrój miejski
Opis:
Węgorzyno stanowi przykład prywatnego miasta, własność szlachecką rodu von Borcke. Lokacja miast nie nastąpiła w jednorazowym akcie prawny, ale Węgorzyno stało się miastem w toku długoletniego procesu nabywania kolejnych funkcji miejskich. Mieszczanie byli poddanymi rodu von Borcke i zobowiązani do dodatkowych danin na rzecz pana gruntowego. Wciągu XVI-XVIII wieku mieszkańcy miasta trudnili się rzemiosłem i drobnym handlem, a rolnictwo stanowiło bardzo istotne uzupełnienie dochodów, a przede wszystkim podstawę wyżywienia gospodarstw domowych. Węgorzyno pełniło rolę niewielkiego centrum rzemieślniczo-handlowe dla najbliższej okolicy. Wojna 30-letnia spowodowała znaczy upadek potencjału gospodarczego i demograficznego miasta, który został odbudowany dopiero w II połowie XVIII wieku.
Węgorzyno is an example of a private town, the property of the gentry family of (von)Borcke. The town was not founded by virtue of one legal act; Węgorzyno became a townin a process of many years when it kept acquiring successive urban functions. The inhabitants were subjects (lieges) of the von Borcke Family and obliged to additional dutiesfor their feudal lord. In the 16th–18th centuries the town’s inhabitants earned their livingas craftsmen and petty tradesmen, agriculture was a significant addition to their incomefirst of all providing the basis of their diet. Węgorzyno functioned as a small centre ofcrafts and trade for the surrounding area. The 30-year war caused a notable decrease inthe economic and demographic potential of the town, which was not recovered until themid-18th century.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 2; 5-35
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Torunia i Pomorza w okresie interwencjonizmu państwowego 1936 –1939 w świetle publicystyki
The role of Toruń and Pomerania during the period of state intervention between 1936 –1939 according to journalistic sources
Die Rolle von Thorn und Pommern in der Zeit des staatli-chen Eingriffes 1936 –1939 im Lichte des Journalismus
Autorzy:
Zieliński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529421.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Toruń
Pomorze
okres międzywojenny
publicystyka
interwencjonizm państwowy
Pomerania
interwar
journalis sources
intervention between
Thorn
Pommern
Zwischenkriegzeit
staatlichen Eingriffes
der Journalismus
Opis:
The role of Toruń and Pomerania during the period of state inter-vention between 1936 –1939 according to journalistic sources Incorporating Toruń into the revived Polish State in 1920 commenced a new period in the development of the city. Toruń became the capital of the newly created Pomeranian district, which resulted in the fact that provincial dignitaries started to raise the importance of the city. Many offices based themselves in Toruń, which led to the thorough development of the town. In the second half of the 1930s, Toruń and the whole of Pomerania had to deal with the policy of state intervention run by the vice prime minister and the minister of finance – Eugeniusz Kwiatkowski. The province, whose head at that time was the voivode Władysław Raczkiewicz, was experiencing some serious problems. Nevertheless, Toruń and Gdynia managed to cope with the difficulties. The authorities of the province tried to counteract the negative effects of the policy of intervention creating the so called „Pomeranian Pro-gramme” the aim of which was to strengthen the region politically and eco-nomically. The realization of the programme, which included the extension of the province’s boundaries, exacerbated the conflict between the capital city of Toruń and Bydgoszcz which was to be incorporated into the Pomeranian dis-trict having lost the struggle to become the capital of the extended region. Having won this accolade, Toruń developed more intensively by constructing new buildings and creating a modern land development plan called „The Pro-gramme of Tłoczek”.
Die Rolle von Thorn und Pommern in der Zeit des staatlichen Eingriffes 1936 –1939 im Lichte des Journalismus Thorns Anschluss an den „wiedergeborenen polnischen Staatˮ im Jahr 1920 markierte den Beginn einer neuen Phase der Entwicklung der Stadt. Thorn wurde dann die Hauptstadt der neu gegründeten Provinz Pommern, mit dem Ergebnis, dass hier Gouverneure zu wohnen begannen, die schrittweise versuchten, den Rang der Stadt zu erhöhen. Auch viele Ämter fanden hier ihren Sitz, was zu allseitiger Entwicklung von Thorn führte. In der zweiten Hälfte der dreißiger Jahre des zwanzigsten Jahrhunderts musste Thorn und die 101 gesamte Provinz von Pommern, der Politik des staatlichen Eingriffes, die von dem damaligen stellvertretenden Ministerpräsidenten und Minister des Schatzamtes Eugeniusz Kwiatkowski gefördert wurde, trotzen. Die Provinz, die durch den Gouverneur Wladyslaw Raczkiewicz geleitet wurde, hatte große Schwierigkeiten, die aber Thorn und Danzig, die perfekt mit den Schwierig-keiten fertig wurden, nicht betrafen. Die Behörden der Provinz haben ver-sucht, den negativen Auswirkungen des politischen Eingriffs entgegenzuwir-ken, wodurch ein „Entwurf Pommernˮ entwickelt wurde, um die Region poli-tisch und wirtschaftlich zu stärken. Die Umsetzung des Entwurfs, die unter anderem die Erweiterung der Grenzen der Provinz voraussetzte und auch den Konflikt zwischen dem hauptstädtischen Thorn und Bromberg das in die Grenzen der Provinz einbezogen werden sollte, entfacht, das jedoch den Kampf um den Titel der Hauptstadt der vergrößerten Provinz verloren hat. Dank dem Sieg in diesem Wettbewerb hat sich Thorn noch mehr, durch den Bau neuer Gebäude und der Schaffung eines modernen Verwaltungssystems namens „Tłoczeks Programmˮ, entwickelt.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2013, 40; 77-101
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klaus Störtebeker als pommerscher Sagenstoff
Pomeranian Elements in Folk Tales on Klaus Störtebeker
Autorzy:
Wójcik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596679.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Klaus Störtebeker
Sagen
Pommern um 1900
folk tales
Western Pomerania around 1900
podania ludowe
Pomorze Zachodnie ok. roku 1900
Opis:
Der Artikel analysiert sechs Sagen um den legendären mittelalterlichen Seeräuber Klaus Störtebeker. Fünf von ihnen entstanden an der Wendezeit vom 19. zum 20. Jahrhundert, also zu dem Zeitpunkt, als seine Geschichte eine besondere Popularität genoss, die sechste stammt aus der ersten umfangreichen Anthologie der Sagen von Pommern. Klaus Störtebeker wird am häufigsten mit Hamburg und der Nordsee an der Elbe-Mündung in Verbindung gebracht. In verschiedenen Fassungen der Sage können jedoch zahlreiche Elemente mit Bezug auf Pommern gefunden werden, die in einzelnen Texten unterschiedlich gestaltet sind. Im vorliegenden Beitrag werden sie miteinander verglichen und analysiert.
The paper analyses six folk tales on the legendary pirate Klaus Störtebeker. The topic, known from the middle ages, was written down in the 19th century. Five of the works of reference come from the turn of the 20th century, as the Klaus Störtebeker story reached the peak of its popularity. The sixth comes from the first voluminous anthology of the Pomeranian folk tales. Klaus Störtebeker is connected with Hamburg and the North Sea at mouth of the Elbe River the most often. However, in different versions of its tale there are many elements with reference to Western Pomerania that can be found. As they are shaped differently, the paper compares and analyses them.
Artykuł analizuje sześć podań ludowych, dotyczących legendarnego pirata Klausa Störtebekera. Pięć z nich powstało na przełomie XIX i XX wieku, kiedy opowieść osiągnęła szczyt popularności, szósta pochodzi z pierwszej obszernej antologii zachodniopomorskich podań ludowych. Klaus Störtebeker najczęściej kojarzony jest z Hamburgiem i Morzem Północnym u ujścia Łaby. W różnych wersjach podania można jednak odnaleźć liczne elementy dotyczące Pomorza Zachodniego. Ponieważ elementy te ulegały modyfikacjom, poszczególne teksty zostały poddane analizie porównawczej.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2017, 26; 5-22
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
VINETA, SEDINA, GREIF: EINIGE LITERARISCHE BEISPIELE FÜR POMMERSCHE MYTHEN UM 1900
VINETA, SEDINA, GRIFFIN: A CHOICE OF LITERARY EXAMPLES OF POMERANIAN MYTHS AROUND 1900
Autorzy:
Wójcik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597188.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pommern
Literatur
Mythos
regionales Kulturerbe
regional culture heritage
myth
literature
Pomerania region
Pomorze Zachodnie
literatura
mit
regionalna scheda kulturowa
Opis:
Der Artikel behandelt die Problematik der Mythen an der Schwelle des 20. Jahrhunderts in Pommern, die in der damals geschriebenen Regionalliteratur gefunden werden konnten – oder auch nicht. Der Autor analysiert drei Beispiele: Zwei von ihnen sind traditionelle Elemente des pommerschen Kulturerbes in ihrer Gestalt um 1900, das dritte ist ein fehlgeschlagener Versuch, einen Lokalmythos in Stettin am Anfang des 20. Jahrhunderts zu etablieren. Die analysierten Texte wurden in Büchern und auf sonstigen Trägern (z. B. Postkarten) veröffentlicht, oder aber sind als handschriftliche anonyme Manuskripte erhalten geblieben.
This article tackles the topic of regional myths at the turn of the 20th century in the Pomeranian region as found – or not – in literary works written at the time in that region. The author analyzes three examples of myths: two of them are traditional elements of the Pomeranian cultural heritage, as shaped around 1900; the third is a failed attempt to create a local (Szczecin) myth at the turn of the 20th century and the following years. The analyzed texts were published in books and elsewhere (e. g. on postcards) or could be found as anonymous pieces, saved in handwritten copies.
W artykule podjęto wątek regionalnych mitów u zarania XX wieku w regionie Pomorza Zachodniego, które można znaleźć – lub też nie – w dziełach literackich stworzonych tu w tym okresie. Autor analizuje trzy przykłady mitów: dwa z nich stanowią tradycyjne elementy zachodniopomorskiej schedy kulturowej, w kształcie, jaki przybrały one około roku 1900; trzeci to nieudana próba wykreowania lokalnego (szczecińskiego) mitu na początku XX wieku. Analizowane teksty były publikowane w książkach oraz na innych nośnikach (np. kartach pocztowych), albo też zachowały się jako anonimowe odręczne zapiski.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2014, 23; 277-298
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Robert Eduard Prutz und sein Diskurs über Gesellschaft, Politik und Literatur
Robert Eduard Prutz and His Discourse of Society, Politics and Literature
Autorzy:
Trejnowska-Supranowicz, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592441.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Robert Eduard Prutz
Diskurs
Gesellschaft
Politik
Literaturgeschichte
Pommern
discourse
society
politics
literary history
Pomerania
dyskurs
społeczeństwo
polityka
historia literatury
Pomorze
Opis:
Robert Eduard Prutz (1816–1872), geboren in Stettin, Schriftsteller, Politiker, Publizist und Professor der Literaturgeschichte gehört zu den bedeutendsten deutschen Literaten des 19. Jahrhunderts. Seine Werke, populär in den Jahren 1840–1872, sind heute in Deutschland vergessen und in Polen nicht bekannt. Der Beitrag setzt sich zum Ziel, anhand ausgewählter literarischer Werke und theoretisch-wissenschaftlicher Erwägungen des Autors darauf hinzudeuten, in welchem Ausmaß Prutz’ Schaffen als Bestandteil des zeitgenössischen Diskurses über Gesellschaft, Politik und Literatur zu betrachten ist. Der Artikel versucht zugleich die Frage zu beantworten, auf welche gesellschaftlichen Prozesse sich Prutz’ Schaffen auswirkte, mit welchen Mitteln er dies erreichte und inwieweit seine kritische Haltung ein konstruktives Leitmotiv für seine dichterische Arbeit war. Darüber hinaus wird ein Teil seines expansiven Schaffens angesprochen, dessen Thema sein geliebtes Pommern ist.
Robert Eduard Prutz (1816–1872) pochodzący ze Szczecina pisarz, polityk, publicysta i profesor historii literatury należy do grona znaczących niemieckich literatów XIX wieku. Jego utwory, popularne w latach 1840–1870, są obecnie w Niemczech zapomniane, natomiast w Polsce nieznane. Celem artykułu jest ukazanie na podstawie wybranych utworów literackich oraz teoretyczno-naukowych rozważań autora, w jakim stopniu jego twórczość może być postrzegana jako element ówczesnego dyskursu o społeczeństwie, polityce i literaturze. Artykuł jest też próbą odpowiedzi na pytanie, za pomocą jakich środków i na jakie społeczne procesy miała wpływ twórczość Prutza oraz w jaki sposób krytyczna postawa autora jest konstruktywnym motywem przewodnim w jego utworach. Ponadto artykuł omawia część ekspansywnej twórczości autora, której głównym tematem jest jego ukochane Pomorze.
Robert Eduard Prutz (1816–1872), a Szczecin-born writer, politician, essayist and history and literature professor, is considered to be an eminent 19th century German author. Although his works were popular in the years 1840-1870, they are nowadays forgotten in Germany, and completely unknown in Poland. The aim of this article is to show, on the basis of Prutz’s selected works and pieces of scholarship, the degree to which his work can be construed as a vital part of the then-discourse of society, politics and literature. The article also attempts to characterize the means Prutz uses in order to influence social processes and the ways in which the author’s critical stance becomes an effective structural motif in his works. Additionally, a specific part of the author’s expansive oeuvre will be touched upon, namely the few texts whose main theme is his beloved Pomerania.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2018, 27; 33-51
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oprawa literacka jubileuszu stulecia reformacji w księstwie szczecińskim
Literary Setting of the 100th Anniversary of the Reformation in the Stettin/Szczecin Duchy
Autorzy:
Borysowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591042.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
anniversary of the Reformation
occasional artistic output
Latin-German poetry
Philip (Philipp) II
Duchy of Pomerania-Stettin/Szczecin (German: das Herzogtum Pommern-Stettin)
jubileusz reformacji; twórczość okolicznościowa; poezja niemiecko- -łacińska; Filip II; księstwo szczecińskie
Opis:
W artykule omówiono przebieg uroczystych obchodów setnej rocznicy wystąpienia Marcina Lutra w księstwie szczecińskim, które zostały przygotowane w związku z ogłoszonym przez księcia Filipa II zarządzeniem w tej sprawie z 22 września 1617 roku. Jubileusz był obchodzony przez kilka dni jako święto religijne (30.10.–2.11.), a także w formie spotkań i odczytów literackich (3–5.11.). Autorami okolicznościowych utworów przygotowanych na obchody była kadra Pedagogium Książęcego (Christoph Hunichius, Heinrich Kielmann, Caspar Kholl) oraz inni nauczyciele działający w księstwie (Caspar Paffius, Philipp Horst, Gregor Frideborn), a także inne osoby, które na tyle sprawnie władały piórem, że mogły odpowiedzieć na wezwanie księcia (Daniel Cramer, Philipp Pitzan). Artykuł omawia zachowane publikacje jubileuszowe i wskazuje na rolę księcia Filipa II jako animatora życia literackiego w księstwie szczecińskim.
The article presents the commemoration of the 100th anniversary of the speech of Martin Luther in the Duchy of Stettin; the event was organised by virtue of the edict signed on September 22nd, 1617 by Duke Philip II. The jubilee was celebrated for several days, first as religious holidays (October 30th – November 2nd) and later in the form of literary meetings and lectures (November 3–5). The authors of the texts were members of the Ducal Paedagogium Stettin (Christoph Hunichius, Heinrich Kielmann, Caspar Kholl) and other teachers who worked in the Duchy (Caspar Paffius, Philipp Horst, Gregor Frideborn), as well as other people who were skillful enough to write something in response to the Duke’s appeal (Daniel Cramer, Philipp Pitzan). The article presents the survived jubilee publications and emphasises the role of Duke Philip II as an animateur of literary life in the Stettin/Szczecin Duchy
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2018, 4; 285-298
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kim był książę „Pomorza”, którego pokonał węgierski książę Béla?
Who Was the Duke of “Pomerania” Defeated by the Hungarian Prince Béla?
Wer war der Herzog von „Pommern“, den der ungarische Herzog Béla besiegt hat?
Autorzy:
Madeja, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666114.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Mieszko II. Lambert
Krise der Piastenmonarchie
Béla I.
polnisch- ungarische Beziehungen
Pommern
Mieszko II Lambert
the Piast monarchy crisis
Béla I
Polish-Hungarian relations
Pomerania
Opis:
Die ungarischen Chroniken informieren über ein Duell des Herzogs von Pommern mit dem Herzog Béla, der mit seinen Brüdern in Polen von Mieszko (II.) empfangen wurde. Die polnische Geschichtsschreibung stellt die Identität des Piastenherrschers in Frage, dadurch dass die Ereignisse auf die Herrschaft von Kasimir dem Erneuerer verschoben werden, die ungari‑ sche Geschichtsschreibung hinterfragt dagegen die Beziehung des Gegners zu Pommern und sogar die Tatsache, dass es zu einem Duell gekommen ist. Im Artikel wird aufgezeigt, dass die Informationen über die pommersche Herkunft des besiegten Herzogs im Zusammenhang mit den anachronistischen politischen Realien, die in den ungarischen Quellen gespeichert sind, unzureichend motiviert sind, deshalb können sie nicht als Grundlage für die chronologische Korrektur dienen. Was die Identität des polnischen Herrschers anbetrifft, so beweist die Ana‑ lyse der Familienbeziehungen der Piasten und Arpaden sowie der letzten Jahre der Herrschaft von Mieszko II., dass gerade er die verbannten Fürsten aufgenommen hat. Die Überlieferung der ungarischen Chroniken kann die Situation nach dem Kongress in Merseburg (1032) be‑ leuchten: Dietrichs Absetzung, zu der es infolge eines Duells, „Gottesurteils“ kommen konnte, das im damaligen Kulturkreis üblich war. Mehr noch: Wenn die Information über den Herzog von Pommern als glaubhaft erkannt wird, sollte sie nur als Indiz für den Dietrich zugehörigen Bezirk betrachtet werden, der Pommern sein konnte.
Hungarian chronicles contain accounts regarding a duel between a Duke of Pomerania and the Hungarian Prince Béla, who, alongside his brothers, was at the time a guest of the Polish King Mieszko II. Polish historiography questions the identity of the Polish ruler, situa- ting the events during the reign of Casimir I the Restorer, while Hungarian historiography doubts the opponent’s connections with Pomerania or even the very fact of the duel. Thus, the following article shows that, in the context of anachronistic political data included in the Hun‑ garian sources, the Pomeranian ancestry of the defeated duke is not sufficiently substantiated and cannot be the basis of a chronological correction. On the other hand, when it comes to the identity of the Polish ruler, a careful analysis of both the relationship between the Piast and the Arpad dynasty, as well as the last years of the rule of Mieszko II substantiates the hypothesis that it was indeed him who took in the exiled princes. The information included in the Hun‑ garian chronicles possibly describes the situation after the Congress of Merseburg (1032): the dethroning of Theoderick, which could occur as a result of a trial by combat, practiced at that time in this cultural sphere. Moreover, if one were to treat the mention of the Duke of Pomera‑ nia as credible, it could be regarded as clue regarding Theoderick’s province, which presumably could be Pomerania.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2019, 11; 67-84
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja Wojskowa Pomorza (1918-1920). Polska konspiracja zbrojna w okresie poprzedzającym powrót Pomorza do Polski
Autorzy:
Olstowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529374.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Pomorze
polski ruch narodowy
Organizacja Wojskowa Pomorza
powrót Pomorza do Polski
Pommern
polnische Nationalbewegung
Pommersche Militärorganisation
Rückkehr Pommerns zu Polen
Pomerania
the Polish national movement
the Pomeranian Military Organization
the return of Pomerania to Poland
Opis:
Organizacja Wojskowa Pomorza, istniejąca od końca 1918 do początków 1920 r., była jedną z kilku polskich regionalnych konspiracyjnych organizacji wojskowych powstałych po I wojnie światowej, stawiających sobie za cel przyłączenie ich dzielnic do odradzającego się państwa polskiego. Będąc częścią polskiego ruchu narodowego w prowincji Prusy Zachodnie, w tym także odbiciem jego struktury społecznej, stanowi po upływie stu lat interesujące zjawisko z punktu widzenia historii wojskowej, ale i historii społecznej, zarówno w skali regionalnej, jak i ogólnopolskiej. Nikły stan zachowanej bazy źródłowej skutkuje do dziś skromnym stanem badań nad tą organizacją. W prezentowanym tekście – na miarę źródłowych możliwości – przedstawiono kolejne etapy jej rozwoju organizacyjnego i główne obszary działalności, w powiązaniu z działaniami ruchu polskiego na Pomorzu i sytuacją polityczno-militarną tego obszaru w roku poprzedzającym powrót jego większej części do Polski w styczniu i lutym 1920 r., jak też zmieniającymi się w tym okresie oczekiwaniami wobec OWP ze strony Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej i Dowództwa Głównego Sił Zbrojnych w Zaborze Pruskim w Poznaniu i naczelnych polskich władz wojskowych w Warszawie. Sformułowano też postulat dalszych badań nad OWP, jej kadrą kierowniczą szczebla centralnego i terenowego oraz bazą członkowską, w powiązaniu z analogicznymi badaniami nad innymi polskimi konspiracjami wojskowymi tamtego czasu: Polską Organizacja Wojskową, Polską Organizacją Wojskową Zaboru Pruskiego oraz Polską Organizacją Wojskową Górnego Śląska.
Die Pommersche Militärorganisation bestand von Ende 1918 bis Anfang 1920 und war eine von mehreren polnischen regionalen konspirativen Militärorganisationen, die nach dem 1. Weltkrieg entstanden und sich den Anschluss ihrer Regionen an den wieder entstehenden polnischen Staat zum Ziel setzten. Als Teil der polnischen Nationalbewegung in der Provinz Westpreußen und dabei auch ein Abbild ihrer sozialen Struktur stellt sie nach dem Ablauf von hundert Jahren ein interessantes Phänomen aus der Perspektive der Militärgeschichte, aber auch der Sozialgeschichte dar, sowohl im regionalen wie im gesamtpolnischen Maßstab. Die schlechte Quellenlage hat bis heute dazu geführt, dass der Forschungsstand zu dieser Organisation bescheiden ist. Im vorliegenden Text werden im Rahmen der durch die Quellen gegebenen Möglichkeiten die verschiedenen Etappen ihrer organisatorischen Entwicklung und die Hauptgebiete ihrer Aktivität vorgestellt, in Verbindung mit den Aktivitäten der polnischen Bewegung in Pommern und der politisch-militärischen Lage dieses Gebiets im Jahr vor der Rückkehr seines größten Teils an Polen im Januar und Februar 1920, ebenso die sich in dieser Zeit wandelnden Erwartungen an die Organisation von Seiten des Kommissariats des Obersten Volksrats und der Obersten Führung der Streitkräfte im Preußischen Teilungsgebiet in Posen und der obersten polnischen Militärführung in Warschau. Formuliert wird auch die Notwendigkeit weiterer Forschungen zur Organisation, ihres Führungskaders auf zentraler und lokaler Ebene sowie ihrer Mitgliederbasis, in Verbindung mit analogen Forschungen zu anderen polnischen militärischen Konspirationen in dieser Zeit: der Polnischen Militärischen Organisation, der Polnischen Militärischen Organisation des Preußischen Teilungsgebiets sowie der Polnischen Militärischen Organisation von Oberschlesien.
The  Military Organization of Pomerania, operating from the end of 1918 to the beginning of 1920, was one of several Polish regional underground military organizations established after World War I, aiming to incorporate their districts into the reviving Polish state. As part of the Polish national movement in West Prussia, it reflected  the provinces’s inhabitants’  social structure. After a hundred years it constitutes an interesting phenomenon from the point of view of not only military history, but also social history- both on a regional and national level. The poor condition of the preserved source base still results in a modest state of research concerning this organization. The presented text presents subsequent stages of its organizational development and the main areas of activity, along  with the activities of the Polish movement in Pomerania and the political and military situation of this area in the year preceding the return of most of Pomerania to Poland in January and February 1920.  It also takes into consideration the expectations towards the Military Organization of Pomerania as expressed by  the Commissariat of the Supreme People's Council and the Main Command of the Armed Forces in the Prussian Partition in Poznań and the Polish Supreme Military Authorities in Warsaw. A postulate was also formulated to carry out  further research on the Military Organization of Pomerania, its management at the central and local levels, and a membership base, in conjunction with similar research on other Polish military underground movements of that time: the Polish Military Organization, the Polish Military Organization of the Prussian Partition and the Polish Military Organization of Upper Silesia.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies