Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Patogeny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 86
Tytuł:
Biosensory i nanobiosensory - nowoczesne narzędzia w detekcji fitopatogenów
Biosensors and nanobiosensors - a modern tools in phytopathogen detection
Autorzy:
Święciło, A.
Krzepiłko, A.
Matyszczuk, K.
Sowińska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13925466.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
patogeny roslin
detekcja
biosensory
nanobiosensory
Źródło:
Agronomy Science; 2022, 77, 4; 145-167
2544-4476
2544-798X
Pojawia się w:
Agronomy Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toxoplasma gondii - wewnątrzkomórkowy pasożyt
Toxoplasma gondii - intracellular parasite
Autorzy:
Długońska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147672.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
pierwotniaki
parazytologia
patogeny wewnatrzkomorkowe
Toxoplasma gondii
Opis:
Tue article presents selected data concerning invasion and intracellular life of obligate intracellular parasite Toxoplasma gondii in susceptible bosts.
Źródło:
Wiadomości Parazytologiczne; 2002, 48, 1; 23-28
0043-5163
Pojawia się w:
Wiadomości Parazytologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toxoplasma gondii - wewnatrzkomorkowy pasozyt
Autorzy:
Dlugonska, H
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/837223.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
pierwotniaki
parazytologia
patogeny wewnatrzkomorkowe
Toxoplasma gondii
Opis:
Toxoplasma gondii -intracellular parasite. Tue article presents selected data concerning invasion and intracellular life of obligate intracellular parasite Toxoplasma gondii in susceptible bosts.
Źródło:
Annals of Parasitology; 2002, 48, 1; 23-28
0043-5163
Pojawia się w:
Annals of Parasitology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metod radiacyjnych w przetwórstwie mięsa wieprzowego
Application of irradiation method in pork meat production
Autorzy:
Mikiciuk, J.
Górnicka, E.
Szterk, A.
Waszkiewicz-Robak, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/228625.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie
Tematy:
mięso
wieprzowina
przetwory
trwałość
patogeny
radiacja
Opis:
Stosowanie metod radiacyjnych umożliwia uzyskanie trwałości i związanego z tym bezpieczeństwa zdrowotnego mięsa wieprzowego i jego przetworów, przy jednoczesnym zachowaniu odpowiednich walorów sensorycznych. Wyższy poziom zastosowanej dawki napromieniania może jednak wpływać negatywnie na walory sensoryczne produktów utrwalanych tą metodą. W zależności od zastosowanej dawki napromieniania można uzyskać różny stopień redukcji ogólnej liczby mikroorganizmów. Stosowanie metod radiacyjnych, także w znaczący sposób ogranicza bądź też hamuje wzrost wielu drobnoustrojów. Do napromieniania stosuje się najczęściej promieniotwórcze izotopy 60Co lub 137Cs, promienie gamma, wiązki wysokoenergetycznych elektronów oraz promieniowanie X.
Application of irradiation method can be used to extend shelf life, safety of pork meat and meat products. Depending on irradiation dose different microbial reduction or sensory changes can be gained. But irradiation reduces or even inhibits the microbial growth of many bacteria certainly. In this method the most common in use are 60Co or 137Cs isotopes, gamma rays, beam of high energy electrons and X-ray.
Źródło:
Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego; 2012, 1; 73-77
0867-793X
2719-3691
Pojawia się w:
Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie bioróżnorodności gatunków z plemienia Brassicaceae w celu otrzymania form rzepaku ulepszonych pod względem odporności na patogeny
Biodiversity studies of species of Brassicaceae to obtain forms of oilseed rape improved in terms of resistance to pathogens
Autorzy:
Starzycki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2199507.pdf
Data publikacji:
2019-11-30
Wydawca:
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Tematy:
mieszańce międzygatunkowe
odporność na patogeny
rzepak
Źródło:
Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin; 2019, 286; 207-209
0373-7837
2657-8913
Pojawia się w:
Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biozagrożenia w ochronie osób – zagadnienia wybrane
Autorzy:
Pajorski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27322575.pdf
Data publikacji:
2022-01-12
Wydawca:
Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
Tematy:
broń biologiczna
patogeny
wirusy
bakterie
bodyguarding
ochrona osoby
Opis:
Broń biologiczna, zwana też bronią bakteriologiczną, jest znana i „produkowana” od zarania dziejów, a obecnie przeżywa swoją kolejną młodość. Zainteresowanie nią wzrasta od pewnego czasu zarówno w środowiskach cywilnych, jak i militarnych. Bronią tą, jej pozyskaniem, produkcją oraz zastosowaniem zainteresowani są również terroryści oraz zorganizowane grupy przestępcze. Leży ona również w kręgu zainteresowań osób dokonujących zamachów na VIP’ów oraz inne osoby ochraniane. Dla osób ochranianych i ich bodyguardów zamach z wykorzystaniem broni biologicznej to najgorszy scenariusz zamachu, jaki może się zdarzyć. Broń biologiczna – bezwonna, bezbarwna, bezsmakowa, bezdźwięczna, niewidoczna do momentu pojawienia się pierwszych symptomów chorobowych – stanowi poważne zagrożenie.
Źródło:
Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje; 2021, 40; 175-199
2299-4033
Pojawia się w:
Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antagonistyczne oddziaływanie Trichoderma viride na patogeny z rodzaju Fusarium w obecności biopreparatów
Antagonistic effect of Trichoderma viride on pathogenic fungi of the genus Fusarium in the presence of biopreparations
Autorzy:
Świerczyńska, I.
Korbas, M.
Horoszkiewicz-Janka, J.
Danielewicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/334978.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
grzyby
patogeny
biopreparat
oddziaływanie
fungi
biopreparations
pathogen
Opis:
Powszechnie występujące w przyrodzie grzyby z rodzaju Trichoderma wykazują silne działanie antagonistyczne wobec grzybów powodujących choroby roślin. Mogą hamować a nawet zwalczać, powodowane przez grzyby, infekcje roślin. Grzyby rodzaju Fusarium stanowią poważny problem w rolnictwie, szczególnie dotkliwy dla upraw zbożowych. Fusarium spp. Są sprawcami wielu chorób powodując m.in. fuzaryjną zgorzel podstawy źdźbła i korzeni, fuzariozę liści i kłosów. W celu porównania skuteczności antagonistycznego oddziaływania Trichoderma viride na patogeniczne grzyby rodzaju Fusarium przeprowadzono badania in vitro wykorzystując pięć gatunków Fusarium (F. avenaceum, F. culmorum, F. graminearum, F. oxysporum, F. poae) wyizolowanych z pszenicy. Dodatkowo wprowadzono do doświadczenia trzy biopreparaty: Biochikol 020 PC, Bioczos BR i Biosept 33 SL oraz fungicyd Amistar 250 SC. Testowane grzyby wyszczepiano parami (Trichoderma viride/Fusarium spp.) na sterylną pożywkę PDA, na płytkach Petriego. W trakcie trwania doświadczenia stwierdzono antagonistyczny wpływ T. viride na kultury Fusarium spp. oraz zróżnicowane oddziaływanie biopreparatów na testowane grzyby.
Commonly occurring in nature fungi of the genus Trichoderma have strong antagonistic activity against fungi that cause plant diseases. They can inhibit or even fight fungal infections of plants. However fungi of the genus Fusarium are a serious problem in agriculture, especially difficult for cereal crops. Fusarium spp. causes many diseases of stem base, leaves and ears. In order to compare the effectiveness of the antagonistic effects of fungus Trichoderma viride on Fusarium pathogens studied in vitro using five species of Fusarium (F. avenaceum, F. culmorum, F. graminearum, F. oxysporum, F. poae) isolated from wheat and Trichoderma viride isolate. In addition, introduced to experiment three biopreparations: Biochikol 020 PC, Bioczos BR and Biosept 33 SL and the fungicide Amistar 250 SC. Tested fungi were inoculated in pairs (T. viride/Fusarium spp.) on sterile PDA medium, in Petri dishes. During the experiment antagonistic effect of T. viride on cultures of Fusarium spp. was observed. Also was found different impact of biopreparations on tested fungi.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2011, 56, 4; 157-160
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja Banku Patogenów Roślin w Instytucie Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu
Organization of the Collection of Plant Pathogens
Autorzy:
Rataj-Guranowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2199205.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Tematy:
kolekcja
grzuby
bakterie
patogeny
colection
fungi
bacteria
pathogens
Opis:
W 1994 r. Instytut Ochrony Roślin otrzymał dotację Ministerstwa Rolnictwa na zorganizowanie Kolekcji Patogenów Roślin. Celem projektu było utworzenie centralnej polskiej kolekcji grzybów, bakterii i wirusów chorobotwórczych charakterystycznych dla roślin rolniczych, gleb i klimatu w Polsce. Do 1996 r. zaadaptowano dwa pomieszczenia: pomieszczenie danych podstawowych oraz pomieszczenie identyfikacji i dostępu. Zamówiono aparaturę naukową, środki chemiczne, meble i książki. W ciągu dwóch kolejnych lat wyremontowano i wyposażono pozostałe pomieszczenia. Każdy patogen zachowywano dwiema uzupełniającymi się metodami, głównie przez liofilizację i zamrażanie w ciekłym azocie. Do 2016 roku zebrano 1748 kultur grzybów chorobotwórczych i 192 szczepy bakterii.
In 1994 The Institute of Plant Protection received the subsidy of Ministry of Agriculture to organize the Collection of plant pathogens. The aim of the project was to settle the central Polish collection of fungi, bacteria and viruses pathogenic and characteristic to agricultural plants, soils and climate in Poland. Up to 1996 two rooms were adapted: the room of the basic data and the identification and access room. Scientific equipment, chemicals, furniture and books have been ordered. In the period of two following years the rest of the rooms were renovated and equipped. Each pathogen have been conserved by means of two complementary methods, mainly by the freeze-drying and freezing in the liquid nitrogen. Till 2016, 1748 cultures of pathogenic fungi and 192 strains of bacteria have been collected.
Źródło:
Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin; 2022, 297/298; 65-70
0373-7837
2657-8913
Pojawia się w:
Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie owadów i innych organizmów w akcjach terroru i konfliktach zbrojnych
Utilization of insects and other organisms in terrorism and biological warfare
Autorzy:
Boczek, Jan
Lewandowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057054.pdf
Data publikacji:
2015-12-22
Wydawca:
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
Tematy:
owady
patogeny
toksyny
konflikty zbrojne
insects
pathogens
toxins
armed conflicts
Opis:
Od setek tysięcy lat do dzisiaj ludzie wykorzystywali i wykorzystują owady, skorpiony, węże, kleszcze, trujące rośliny, różne patogeny i toksyny z nich uzyskiwane w akcjach terroru i konfliktach. W czasach prehistorycznych, kiedy ludzie mieszkali głównie w jaskiniach, wypłaszano ich stamtąd wrzucając tam roje pszczół, szerszeni czy mrówek. Dla zatrucia strzał mogli wykorzystywać trujące związki z roślin (mandragora lub ciemiernik) lub owadów (kusakowatych rodzaju Paederus i stonkowatych rodzaju Diamphidia).
For hundreds of thousands of years, people have used and exploited insects, scorpions, snakes, ticks, poisonous plants, various pathogens and toxins obtained from them in terrorist actions and conflicts. In prehistoric times, when people lived mainly in caves, they were shooed out of there by throwing swarms of bees, hornets and ants there. To poison the arrows, they could use poisonous compounds from plants (mandrake or hellebore) or insects (Paederus spotted and Diamphidia).
Źródło:
Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2015, 82, 4; 140-147
1232-3578
2719-8901
Pojawia się w:
Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biofilm jako zagrożenie w zakładach produkcji i przetwarzania żywności
Biofilm as a threat in food production and processing facilities
Autorzy:
Ławniczek-Wałczyk, Anna
Górny, Rafał L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342473.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
biofilm
produkcja żywności
patogeny
lekooporność
food production
pathogens
drug resistance
Opis:
Rozwój mikroorganizmów tworzących biofilm na powierzchniach użytkowych w zakładach produkcji i przetwarzania żywności często prowadzi do jej psucia się oraz stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia człowieka są biofilmy wytwarzane przez chorobotwórcze bakterie, takie jak Campylobacter jejuni, patogenne szczepy Escherichia coli, Listeria monocytogenes, Pseudomonas aeruginosa, Salmonella enterica, Staphylococcus aureus czy drożdże z rodzaju Candida. Celem artykułu jest przybliżenie czytelnikom wiedzy na temat mechanizmów powstawania biofilmów, zagrożeń wynikających z rozprzestrzeniania się biofilmotwórczych patogenów, a także metod zapobiegania i usuwania biofilmu w zakładach produkcji i przetwórstwa żywności.
The development of biofilm-forming microorganisms on usable surfaces in food production and processing facilities often results in food spoilage and poses a serious threat to public health. Particularly dangerous to human health are biofilms formed by pathogenic bacteria such as Campylobacter jejuni, pathogenic strains of Escherichia coli, Listeria monocytogenes, Pseudomonas aeruginosa, Salmonella enterica, Staphylococcus aureus and yeasts of the genus Candida. The purpose of this article is to provide readers with an overview of the mechanisms of biofilm formation, the risks associated with the spread of biofilm-forming pathogens, and methods of biofilm prevention and removal in food production and processing plants.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2022, 3; 10-15
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Apoptoza jako mechanizm ochronny dla patogenow i ich zywicieli
Autorzy:
Donskow-Schmelter, K.
Doligalska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/839428.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
patogeny
apoptoza
pasozyty
mechanizmy ochronne
interakcje pasozyt-zywiciel
zywiciele
Źródło:
Annals of Parasitology; 2005, 51, 4; 271-280
0043-5163
Pojawia się w:
Annals of Parasitology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chlamydie - drobnoustroje ciągle ewoluujące
Chlamydia - the evolving organisms
Autorzy:
Szymanska-Czerwinska, M.
Niemczuk, K.
Zareba, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/859757.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
Tematy:
bakterie
Chlamydia
systematyka
taksonomia
patogeny wewnatrzkomorkowe
wystepowanie
gady
ptaki
Źródło:
Życie Weterynaryjne; 2018, 93, 05
0137-6810
Pojawia się w:
Życie Weterynaryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Apoptoza jako mechanizm ochronny dla patogenów i ich żywicieli
Apoptosis, A Protective Mechanism for Pathogens and Their Hosts
Autorzy:
Donskow-Schmelter, K.
Doligalska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146403.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
patogeny
apoptoza
pasozyty
mechanizmy ochronne
interakcje pasozyt-zywiciel
zywiciele
Opis:
In this review we summarize the great amount of recent information on the apoptosis in aspeets of the host-parasite interaction. Although apoptosis is a form of programmed cell death which plays a pivotal role in normal tissue development a plethora of pathogens including parasitic protista and helminths are able to modulate host apoptosis pathways to their own advantage. Here in we present and discuss new research data and results describing the phenomenon as a process have been controlled by gene expression, biochemical reactions and receptor-ligand interactions at the cell membrane surface. Section | describes apoptosis as ongoing process in normal tissue development. Section 2 analyzes the role of apoptosis in outcome of infection and pathogenesis of several disorders evoked by viruses and bacteria. The cellular mechanisms of cell death during infection with unicellular parasites such as Leishmania sp. and Plasmodium sp. are described in Section 3. In the next paragraph the potency of parasitic protista and helmiths for modulation host apoptosis pathways to their own advantage is discussed. The involvement of apoptosis in immunoregulation of the host immune function was proposed as a one of possible mechanism in creation of the host-parasite relationship. The molecular and cellular mechanisms of parasite-induced immune response via apoptosis pathways are discussed. We conclude that novel strategies for the management of the host-parasite relationships need to be explained into the mechanisms by which parasites induced apoptosis in contribution to the activity of immune system of the host.
Źródło:
Wiadomości Parazytologiczne; 2005, 51, 4; 271-280
0043-5163
Pojawia się w:
Wiadomości Parazytologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biological Control as an Alternative Method of Protecting Crops Against Fungal Pathogens
Zwalczanie biologiczne jako alternatywna metoda ochrony upraw przed patogenami grzybowymi
Autorzy:
Kisiel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1813618.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
fungal pathogens
biological control
rhizobacteria
patogeny grzybowe
zwalczanie biologiczne
ryzobakterie
Opis:
Progressive degradation of the environment caused, among others, by the excessive use of chemical pesticides forces us to look for alternative methods of protecting crops against pathogens. Definitely beneficial for the environment, but also, as confirmed by numerous studies, the use of biological control mechanisms can be an effective solution. The bacteria can inhibit the growth of fungi through the production of enzymes that lyse their cell walls, such as chitinases and glucanases, but also by limiting the availability of microelements important to growth, such as iron, by chelating them to siderophores, and finally producing antibiotics and secondary metabolites, like 2,4-DAPG. The present study examined 16 strains of bacteria isolated from Medicago sativa rhizosphere for their suitability for the control of fungal pathogens such as Fusarium culmorum and Phoma medicaginis. Among of bacteria were strains belonging to the family Bacillaceae (genus Bacillus, Lysinibacillus and Paenibacillus), the family Pseudomonadaceae (genus Pseudomonas), the family Xantomonadaceae (genus Stenotrophomonas) of the Enterobacteriaceae family (genus Citrobacter, Leclercia and Raoultella) and of the family Rhizobiaceae (genus Sinorhizobium). In vitro, both on solid and liquid media, all bacterial strains were able to limit the growth of Fusarium culmorum and Phoma medicaginis. The effective inhibitors of Fusarium culmorum Cul-3 were Roultella planticola KK 8a, Pseudomonas corrugata KK 12, and both strains belonging to Stenotrophomonas maltophilia KK 8b and KK 9b. Limiting the development of the second Medicago pathogen, Phoma medicaginis, was the most effective after the use of Pseudomonas corrugata KK 7, Leclercia adecarboxylata KK 6 and Pseudomonas brassicacearum KK 5. By studying the mechanisms that may be potential for bacteria to inhibit the growth of fungi was tested production of lytic enzymes the cell walls, and siderophores. All bacterial strains showed β-1,3-glucanase activity in the range of 2.3 to 72.5 μmol glucose /mg protein/min. Five strains showed chitinolytic activity, with Stenotrophomonas maltophilia KK 8b being the most active. Thirteen of the 16 analyzed strains of rhizobacteria were able to produce iron chelating compounds, siderophores. In addition, the presence of the phlD gene was confirmed in Pseudomonas brassicacearum KK 5 and P. corrugata KK 12, which may indicate the production of 2,4-DAPG. The results obtained indicate that the bacteria isolated from the rhizosphere have the potential for biological control of fungal pathogens, which limit the plant cultivation, using various mechanisms. The use of rhizobacteria as biopesticides is an environmentally friendly alternative to chemical plant protection products.
Postępująca degradacja środowiska spowodowana między innymi nadmiernym wykorzystywaniem chemicznych środków ochrony roślin zmusza nas do poszukiwania alternatywnych metod zabezpieczania upraw przed patogenami. Zdecydowanie korzystnym dla środowiska ale również, jak potwierdzają liczne badania, skutecznym rozwiązaniem może być wykorzystanie mechanizmów zwalczania biologicznego. Bakterie mogą ograniczyć rozwój patogenów grzybowych poprzez produkcję enzymów lizujących ich ściany komórkowe, takich jak chitynazy i glukanazy ale także poprzez ograniczenie dostępności ważnych dla ich wzrostu mikroelementów, jak żelazo, chelatując je do sideroforów, czy wreszcie produkując grzybobójcze antybiotyki i metabolity wtórne, jak 2,4-DAPG.W niniejszych badaniach przeanalizowano 16 szczepów bakterii wyizolowanych z ryzosfery Medicago sativa pod kątem ich przydatności do zwalczania patogenów grzybowych takich jak Fusarium culmorum i Phoma medicaginis. Wśród bakterii były szczepy należące do rodziny Bacillaceae (rodzaju Bacillus, Lysinibacillus i Paenibacillus), z rodziny Pseudomonadaceae (rodzaju Pseudomonas), z rodziny Xantomonadaceae (rodzaju Stenotrophomonas), z rodziny Enterobacteriaceae (rodzaju Citrobacter, Leclercia i Raoultella) oraz z rodziny Rhizobiaceae (rodzaju Sinorhizobium). W warunkach in vitro zarówno na pożywkach stałych jak i płynnych wszystkie analizowane szczepy bakterii były zdolne do ograniczenia wzrostu Fusarium culmorum oraz Phoma medicaginis. Do skutecznych inhibitorów rozwoju Fusarium culmorum Cul 3 należy zaliczyć szczepy Roultella planticola KK 8a, Pseudomonas corrugata KK 12, oraz oba szczepy należące do Stenotrophomonas maltophilia KK 8b i KK 9b. Ograniczenie rozwoju drugiego patogena Medicago, tj. grzyba Phoma medicaginis było najskuteczniejsze po zastosowaniu szczepów Pseudomonas corrugata KK 7, Leclercia adecarboxylata KK 6 i Pseudomonas brassicacearum KK 5. Badając mechanizmy, które mogą stać za potencjałem bakterii do hamowania wzrostu grzybów sprawdzono produkcję enzymów lizujących ściany komórkowe oraz sideroforów. Wszystkie szczepy bakterii wykazywały aktywność β-1,3-glukanazy w zakresie od 2,3 do 72,5 μmol glukozy/mg białka/min. Pięć szczepów wykazało aktywność chitynolityczną, największą aktywnością charakteryzował się szczep Stenotrophomonas maltophilia KK 8b. Trzynaście z 16 analizowanych szczepów ryzobakterii było zdolnych do produkcji związków chelatujących żelazo, sideroforów. Ponadto u Pseudomonas brassicacearum KK 5 i P. corrugata KK 12 potwierdzono obecnośc genu phlD, co może świadczyć o produkcji 2,4-DAPG. Jak wynika z przeprowadzonych badań bakterie izolowane z ryzosfery posiadają potencjał do zwalczania patogenów grzybowych ograniczających uprawy, wykorzystując do tego szereg mechanizmów. Zastosowanie ryzobakterii jako biopestycydy jest przyjazną dla środowiska alternatywą dla chemicznych środków ochrony roślin.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2019, Tom 21, cz. 2; 1366-1377
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patogeny wystepujace w podlozach ogrodniczych
Autorzy:
Kowalik, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/801231.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
analiza mikologiczna
patogeny
wystepowanie
grzyby
ogrodnictwo
stan fitosanitarny
podloza uprawowe
Opis:
Praca zawiera wyniki badań mikologicznych nad składem grzybów zasiedlających wybrane podłoża (bądź ich komponenty), najczęściej stosowane w produkcji ogrodniczej. Podano wskaźnik zagęszczenia grzybów w poszczególnych podłożach. Określono grzyby patogeniczne i potencjalnie patogeniczne. Wykazano, które podłoża, w aspekcie mikologicznym, są pewne pod względem fitosanitarnym.
Phytosanitary condition of 34 substrates or their components was detennined. The substrates most beneficial in horticultural production were peats, brown coal, substrates of the ecogele and humus type, glass-making sand, Grodan mineral wool, vemiiculate, perlite, kermesite, and Ponigran. The following substrates may be regarded as fairly good: heath soil, leaf mould, composted pine bark, cleyey sand, soil for cactuses, and soil for palms. Such substrates as cereal straw, raw pine bark, and manure, hotbed and compost garden soils should not be used in horticulture on account of numerous pathogens of the genera Alternaria, Cladosporium, Fusarium, Phoma, Thanatephorus, and Verticillium occuring in them. The infection potential may be reduced by mixing substrates with pathogen-free components colonized by antagonistic fungi.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1996, 429; 169-173
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grzyby patologiczne wystepujace na introdukowanych gatunkach sosen w Arboretum w Rogowie
Autorzy:
Janczak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/814216.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Arboretum Rogow
Pinus
grzyby
patogeny roslin
gatunki introdukowane
sosna
lesnictwo
fitopatologia lesna
Źródło:
Sylwan; 1997, 141, 08; 49-59
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profilaktyka chorób odkleszczowych
Prevention of tick-borne diseases
Autorzy:
Dutkiewicz, J
Cisak, E.
Wójcik-Fatla, A.
Zając, V.
Sroka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/179873.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
choroby odkleszczowe
choroby zawodowe
patogeny
profilaktyka
tick-borne diseases
occupational
pathogens
prevention
Opis:
Chorobami odkleszczowymi nazywamy choroby zakaźne przenoszone za pośrednictwem drobnych pajęczaków, zwanych kleszczami (lxodida). W Polsce są one wywoływane przez co najmniej 5 gatunków (lub grup gatunków) mikroorganizmów (wirusów, bakterii, pierwotniaków). Spośród nich największe znaczenie ma krętek Borrelia burgdorferi wywołujący boreliozę z Lyme, który jest częstą przyczyną chorób zawodowych u leśników i rolników. Główne kierunki profilaktyki chorób odkleszczowych obejmują: szczepienia ochronne przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, unikanie spożywania surowego mleka, stosowanie odpowiedniej odzieży ochronnej podczas pracy w lesie lub na obrzeżach lasu, przegląd ciała i wzięcie natrysku po powrocie z pracy w lesie, szybkie i umiejętne usuwanie kleszczy przyssanych do ciała, stosowanie repelentów, edukację zdrowotną, opiekę medyczną nad zagrożonymi pracownikami leśnictwa i rolnictwa, działania prewencyjne ze strony pionu bhp lasów państwowych, redukcję liczebności kleszczy w środowisku naturalnym.
Tick-borne diseases are infectious diseases transmitted by small arachnids called ticks (lxodida). In Poland, these diseases are caused by at least five species (or groups of species) of microorganisms (viruses, bacteria. protozoa). Of which, the most important is the spirochete Borrelia burgdorferi causing Lyme borreliosis, which is the frequent cause of occupational diseases in the forestry and agricultural workers. The main directions of the prevention of tick-borne diseases include: vaccination against tick-borne encephalitis, avoiding of the consumption of raw milk, use of the proper clothing during work in the forest, inspection of the body and taking shower after coming from forest. quick and proper removing of ticks adhered to body, use of repelltents, health education, providing medical care for endangered forestry and agricultural workers, preventive actions pursued by the management of the forest service, reduction of the tick number of natural environment.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2014, 4; 21-23
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The use of reverse transcription and polymerase chain reaction [RT-PCR] for the detection of hop latent viroid [HLVd]
Wykrywanie wiroida latentnego chmielu [HLVd] przy pomocy odwrotnej transkrypcji reakcji lancuchowej polimerazy [RT-PCR]
Autorzy:
Cajza, M
Wypijewski, K.
Pospieszny, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/65322.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
patogeny roslin
lancuchowa reakcja polimerazy
wiroid latentny chmielu
wiroidy
odwrotna transkrypcja
wykrywanie
Opis:
The simple method of nucleic acids extraction, based on guanidine thiocyanate extraction buffer, was sufficient for obtaining a good templates for RT-PCR. The RT-PCR reactions were performer from the start to the end (both the reverse transcription and the HLVd-cDNA amplification) in the same reaction mixture and in the very small volume of reaction (10 μI). Both pairs of primers designed by authors were good for reverse transcription and later for amplification of the HLVd-cDNA. The presence of gelatin as a stabilizer of DNA polymerase was indispensable for successful performance of RT-PCR.
Wiroidy, najmniejsze obecnie znane patogeny roślin, zbudowane z pojedynczej nici kolistego RNA, nie zawierające w swej budowie i nie kodujące żadnych białek, są groźnymi patogenami roślin wyższych, rozpowszechnionymi we wszystkich rejonach świata, szczególnie w uprawach roślin rozmnażanych wegetatywnie. Wiroid latentny chmielu (ang. hop latent viroid - HLVd) został wykryty dopiero w 1988 roku w chmielu. Do tej pory odnotowano go w rejonach uprawy chmielu na całym świecie. Chmiel, jedyny znany żywiciel tego patogena, ulega tylko infekcjom utajonym (latentnym). HLVd powoduje zarówno spadek masy plonu szyszek jak i zawartości alfa-kwasów w szyszkach. Bezobjawowe infekcje oraz brak białek strukturalnych i innych produktów translacji powodują, że obecnie patogena tego można wykrywać tylko przy pomocy elektroforezy (metoda bardzo zawodna, wymagająca wysokiego stężenia RNA patogena w tkance), sond hybrydyzacyjnych i rozwijanej w ostatnich latach metody RT-PCR. Podczas opracowywania RT-PCR do wykrywania HLVd w ekstraktach kwasów nukleinowych wykorzystywano dwie pary primerów specyficznych dla sekwencji nukleotydowej HLVd, charakteryzujących się różnymi temperaturami topnienia produktu. Wiroida wykrywano w ekstraktach kwasów nukleinowych z blaszek liściowych i z ogonków liściowych chmielu. Uproszczona metoda guanidynowa do izolacji totalnych kwasów nukleinowych okazała się wystarczająca do przeprowadzenia reakcji RT-PCR. Opracowana metoda charakteryzowała się bardzo dużą czułością, specyficznością (produkty amplifikacji cDNA-HLVd uzyskiwano tylko z próbek materiału roślinnego pochodzącego z roślin zawierających tego wiroida) i szybkością wykonania (dwa dni łącznie z ekstrakcją kwasów nukleinowych). Ponadto w zastosowanej metodzie opracowano warunki do przeprowadzenia zarówno odwrotnej transkrypcji i następnie amplifikacji powstałego cDNA wiroida w jednej probówce, w tej samej mieszaninie reakcyjnej . Oprócz tego wszystkie reakcje RT-PCR prowadzono w bardzo małej objętości równej 10 μl (2 μl zawiesiny kwasów nukleinowych i 8 μl mieszaniny reakcji RT-PCR). Maksymalne uproszczenie metody, wielokrotne obniżenie kosztów reakcji oraz charakterystyczna dla RT-PCR czułość, specyficzność i szybkość przeprowadzenia testu sprawiają, że może być ona wykorzystywana do rutynowego wykrywania nie tylko HLVd ale również innych wiroidów, wirusoidów i wirusów RNA.
Źródło:
Journal of Plant Protection Research; 1997, 37, 1-2; 52-58
1427-4345
Pojawia się w:
Journal of Plant Protection Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zdrowotności materiału nasiennego traw w zależności od wybranych zapraw nasiennych
Estimation of the seed health of sowing material of grasses in dependence of selected seed treatments
Autorzy:
Wiewióra, Barbara
Bronisz, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2199393.pdf
Data publikacji:
2021-01-22
Wydawca:
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Tematy:
grzyby, patogeny, trawy, zaprawianie, zdrowotność nasion
fungi, grasses, pathogens, seed health, treatments.
Opis:
Celem pracy było określenie wpływu wybranych zapraw nasiennych na zdrowotność nasion traw: kostrzewy łąkowej i życicy trwałej z trzech kolejnych lat zbioru, otrzymanych od hodowców. Materiał do badań stanowiły nasiona czterech odmian kostrzewy łąkowej (Festuca pratesis) i czterech odmian życicy trwałej (Lolium perenne). Badano materiał siewny traktowany czterema zaprawami: dwie biologiczne Bioczos (ekstakt z czosnku) i Polyversum (oospory grzyba Pythium oligandrum) i dwie chemiczne Maxim (substancja aktywna: fludioksonil) i Vitavax (substancja aktywna: karboksyna i tiuram) oraz nasiona niezaprawiane, powierzchniowo odkażone podchlorynem sodu. Nasiona badanych gatunków i odmian były licznie zasiedlone przez grzyby zarówno saprotroficzne: Alternaria alternata, Aureobasidium pullulans, Epicoccum purpurascens i Penicillium spp. jak i patogeny: Fusarium spp. oraz Drechslera spp. i Bipolaris sorokiniana. Stwierdzono, że zastosowanie zapraw chemicznych, zwłaszcza użycie zaprawy Vitavax wpływa pozytywnie na poprawę zdrowotności wyrażoną liczbą kolonii grzybowych, w tym głównych patogenów. Nie obserwowano jednak znaczącej poprawy zdolności kiełkowania badanych nasion.
The aim of the study was to determine the effect of selected seed treatments on the health of grass seeds: meadow fescue and perennial ryegrass from three years of harvest, obtained from breeders. The material for the research was the seeds of four varieties of meadow fescue (Festuca pratensis) and four varieties of perennial ryegrass (Lolium perenne). Seed material treated with four treatments: two biological Bioczos (garlic extract) and Polyversum (oospores of the fungus Pythium oligandrum) and two chemical Maxim (fludioxonil) and Vitavax (carboxin and thiuram) and the untreated grain, surface disinfected with sodium hypochlorite. Seeds of the studied species and cultivars were colonized by both saprotrophic fungi: Alternaria alternata, Aureobasidium pullulans, Epicoccum purpurascens and Penicillium spp. as well as pathogens: Fusarium spp., Drechslera spp. and Bipolaris sorokiniana. It was found that the use of chemical treatments, especially the use of Vitavax, has a positive effect on the improvement of seed health expressed by the number of fungal colonies, including the main pathogens. However, no significant increase in the germination capacity of the tested seeds was observed.
Źródło:
Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin; 2021, 294; 3-12
0373-7837
2657-8913
Pojawia się w:
Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane metody otrzymywania przeciwciał do wykrywania i identyfikacji patogenów ziemniaka
Autorzy:
Stocha, W.
Przewodowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/835087.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Tematy:
ziemniaki
patogeny roslin
wykrywanie
identyfikacja
przeciwciala
metody otrzymywania
chromatografia powinowactwa
testy immunologiczne
Źródło:
Ziemniak Polski; 2014, 24, 3
1425-4263
Pojawia się w:
Ziemniak Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedz immunologiczna na zarazenie grzybami
The immune response to fungal infections
Autorzy:
Kurnatowski, P
Kurnatowska, A.J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/838620.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
patogeny grzybowe
infekcja grzybowa
grzybice
mechanizmy odpornosciowe
uklad odpornosciowy
odpowiedz immunologiczna
Źródło:
Annals of Parasitology; 2010, 56, 1; 23-27
0043-5163
Pojawia się w:
Annals of Parasitology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedź immunologiczna na zarażenie grzybami
The immune response to fungal infections
Autorzy:
Kurnatowski, P.
Kurnatowska, A.J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143402.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
patogeny grzybowe
infekcja grzybowa
grzybice
mechanizmy odpornosciowe
uklad odpornosciowy
odpowiedz immunologiczna
Opis:
In mycoses congenital – nonspecific innate as well as acquired immunity (involving neutrophiles, monocytes, macrophages, dendritic cells and lymphocytes) both play important roles in host defence. Th1 lymphocytes release cytokines (IL-2, IL-12, IFNg) and stimulate cytotoxic cells and neutrophiles to destroy fungal cells. Th2 lymphocytes, on the other hand, suppress cellular immunity by releasing the cytokines IL-4, IL-6 and IL-10 which counter regulate the secretion of IL-2, IL-12, IFNg and depress the activity of macrophages. Cellular mechanisms play essential roles in host responses to fungal infections. Dysfunction of T lymphocytes and a reduction in their number are typically observed in patients with mycotic diseases. There occurs a reduction of both T lymphocyte populations and the T-helper to T-suppressor cell number ratio, and these are of critical importance in explaining the diminished IgA production and enhanced adhesion of fungal cells to the surface of host cells as well as in facilitating the intrusion of fungi throughout the skin and mucous membranes. The specific immunological reaction, associated with the synthesis of antibodies against fungal cell wall or cytoplasmic antigens, is of little significance in protective immunity, but nevertheless has a rather important role to play in diagnosis as well as in supporting phagocytosis by inhibition of fungal cell adherence. In patients with mycoses, typically low blood serum level of the immunoglobulin class G and A and low sIgA in saliva are observed. A detailed understanding the nature and function of the immune system in mycoses is necessary to enable improvements in pharmacotherapy with antifungal antibiotics and chemotherapeutics, as well as to treatments based on immunotherapy and vaccination.
Źródło:
Wiadomości Parazytologiczne; 2010, 56, 1; 23-27
0043-5163
Pojawia się w:
Wiadomości Parazytologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biologia kleszczy pospolitych [Ixodes ricinus L.] i ich patogenow w okolicach Wroclawia
Autorzy:
Kiewra, D.
Lonc, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/837759.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
patogeny
wektory chorob
tereny rekreacyjne
okolice Wroclawia
Ixodes ricinus
Borrelia burgdorferi
kleszcz pospolity
Źródło:
Annals of Parasitology; 2004, 50, 2; 259-264
0043-5163
Pojawia się w:
Annals of Parasitology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of pulsed electric field on the survival of Yersinia enterocolitica in minced beef meat : assessment of microbiological activity of selected cell lines of bacteria under influence of physical-chemical factors
Wpływ pulsacyjnego pola elektrycznego na przeżywalność Yersinia enterocolitica w mielonym mięsie wołowym : badanie aktywności mikrobiologicznej wybranych linii komórkowych bakterii pod wpływem czynników fizyko-chemicznych
Autorzy:
Stachelska, M. A.
Stankiewicz-Szymczak, W.
Jakubczak, A.
Świsłocka, R.
Lewandowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/271065.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD
Tematy:
Yersinia enterocolitica
patogeny
impulsowe pole elektryczne
inaktywacja
foodborne pathogens
pulsed electric field
inactivation
Opis:
The main purpose of this study was to examine the efficacy of the pulsed electric field (PEF) on inoculated yersinia enterocolitica ATCC 35669 in minced beef meat. The pulse frequencies ranged from 28 to 2800 MHz. The samples were examined after 3 days of storage in temperature of +4 degrees of Celsius and after 30 days of storage in temperature of - 20 degrees of Celsius. Inactivation of Y. enterocolitica increased with the pulse frequencies. The treatment of meat with the electric field with the pulse frequencies of 28 MHz occurred to be ineffective towards Y. enterocolitica. The treatment of meat with the electric field with the pulse frequencies of 280 MHz occurred to be effective only towards Y. enterocolitica contained in beef meat stored at -20 degrees of Celsius for 30 days. The treatment of meat with the electric field with the pulse frequencies of 2800 MHz occurred to be highly effective towards Y. enterocolitica contained in meat stored both +4 degrees of Celsius and -20 degrees of Celsius.
Głównym celem tego badania była ocena skuteczności impulsowego pola elektrycznego (PEF) wobec Yersinia enterocolitica ATCC 35669 namnożonej w mielonym mięsie wołowym. Częstotliwość impulsów mieściła się w przedziale od 28 do 2800 MHz. Próbki badano po 3 dniach przechowywania w temperaturze +4 stopni Celsjusza i po 30 dniach przechowywania w temperaturze -20 stopni Celsjusza. Y. enterocolitica wykazała wrażliwość na zwiększenie częstotliwości impulsów pola elektrycznego. Y. enterocolitica była wysoce odporna na działanie pola elektrycznego o częstotliwości impulsów 28 MHz. Potraktowanie mięsa polem elektrycznym o częstotliwości impulsów 280 MHz skutkowało inaktywacją Y. enterocolitica obecną w mięsie wołowym przechowywanym w temperaturze -20 stopni Celsjusza przez 30 dni. Potraktowanie mięsa polem elektrycznym o częstotliwości impulsów 2800 MHz okazało się wysoce skuteczne w eliminacji Y. enterocolitica zawartej w mięsie przechowywanym zarówno w temperaturze +4 stopnie Celsjusza jak i -20 stopni Celsjusza.
Źródło:
Aparatura Badawcza i Dydaktyczna; 2012, 17, 2; 13-17
2392-1765
Pojawia się w:
Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biologia kleszczy pospolitych [Ixodes ricinus L.] i ich patogenów w okolicach Wrocławia
Biology of Ixodes ricinus (L.) and its pathogens in Wrocław area.
Autorzy:
Kiewra, D.
Lonc, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146460.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
patogeny
wektory chorob
tereny rekreacyjne
okolice Wroclawia
Ixodes ricinus
Borrelia burgdorferi
kleszcz pospolity
Opis:
Within 2001-2003, a total of 4743 ticks of Ixodes ricinus were trapped from the forest area in Masyw Ślęży (Lower Silesia, Poland) near Wrocław. Common distribution of ixodid ticks in all examined habitats, located near touristic routes, are potential loci of Lyme borreliosis in these recreational areas. Out of 1108 tick samples examined by the observation in DFM for the presence of spirochetes, 6.7% were positive. The highest percent of infected ticks (13.1%) was found in 2003.
Źródło:
Wiadomości Parazytologiczne; 2004, 50, 2; 259-264
0043-5163
Pojawia się w:
Wiadomości Parazytologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 86

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies