Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Panslawizm" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Polski panslawizm jako idea geopolityczna
Polish Pan-Slavism as a Geopolitical Idea
Autorzy:
Ebrhardt, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540484.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Słowiańszczyzna
Polska
panslawizm
Slavic World
Polska
Pan-Slavism
Opis:
W artykule przedstawiono dokonania polskiego słowianofilstwa i panslawizmu. Była to idea polityczna, która ma w Polsce blisko dwieście lat tradycji. Jego orędownikami byli początkowo wielcy koryfeusze polskiej nauki, tacy jak Stanisław Staszic lub literatury pięknej jak Adam Mickiewicz. W późniejszym czasie koncepcje panslawistyczne były przyjmowane w Polsce z coraz większą nieufnością a nawet wrogością, gdyż widziano w nich ideologie renegacką i moskalofilską. Niemniej panslawiści odegrali istotną rolę w polskiej myśli geopolitycznej. Kwestie te zostały opisane i skomentowane.
The paper presents the history of the Polish Pan-Slavic movement, along with the views of its most important representatives, concerning the position and the geopolitical future of the Polish territories. The supporters of Pan-Slavism aimed at the establishment of the political community of the Slavonic nations. Such a community could have been established only after the normalisation of the Polish- Russian relations, which had a character of a confrontation. That is why the primary task of the Polish Pan-Slavic movement was the assessment of the Polish-Russian relations and the tendency towards its improvement, since this was the condition of the Slavic unity. The beginnings of the Polish Pan-Slavic movement are linked with the first decades of the 19th century, and especially with the political decisions that were taken during the Vienna Congress. It was then that the autonomous Polish Kingdom was established within the confines of the Russian Empire. This had an important influence on the attitudes of the Polish intellectual elite with respect to Russia. They hoped for the more partnership-like Polish-Russian relations and for the extension of the territory of the Polish Kingdom. In the years 1815-1830 numerous projects and programs appeared, in which it was demonstrated that the community of Slavs would bring positive political repercussions and shall contribute to the improvement of the living conditions of the western and southern Slavs. As an example, the views of Stanisław Staszic are presented, whose opinions were shared by many Polish political activists. In the subsequent part of the article the influence is considered of the Polish- Russian war of 1830-1831 and the anti-Russian uprising of 1863 on the ideological evolution of the Polish Pan-Slavic movement. The Polish-Russian antagonism exerted an influence on the attitudes of Poles towards their eastern neighbour. The views of the activists of the Pan-Slavic movement underwent differentiation. Some of them took with respect to Russia an attitude of giving in (like, for instance, Adam Gurowski). At the same time, numerous Polish political activists tried to use the Pan-Slavic argumentation in the development of various political and geopolitical programs. It is in this context that the work of such authors as Henryk Kamieński, Kazimierz Krzywicki, Karol Mikoszewski, as well as that of some others, is presented in the article. The second part of the article refers already to the Pan-Slavic concepts, which developed in the 20th century. At the beginning of the 20th century the Neo-Slavic movement appeared on the Polish territories, attempting to get in close touch with all of the Slavonic nations. To a certain extent this movement had an anti-Russian character. And it did not really play any important political role. It was only during the World War II that an activation of the circles, representing the Pan-Slavic orientation, took place. Aggression of the Germanic Nazi troops called for the unity and solidarity of the Slavs. In this period, both among the Polish emigration in the United Kingdom and on the occupied Polish territories a group of numerous supporters of the Pan-Slavic idea started to actively work, preparing diverse programs calling for the establishment of a Slavonic community, with differentiated proposals for its geographical reach. Of these, the designs of Edmund Romer and Mieczysław Gliszczyński are commented upon in the paper. It should be noted that at the same time, the Soviet Union was heralding the unity of the Slavonic nations, this, however, being an ad hoc, politically motivated manoeuvre. In the final part of the paper the situation is presented in the contemporary Pan- Slavic movement in Poland. This movement reappeared after a long absence after 1989. The opinions and the stances are presented of the so-called Polish Slavic Committee. This body cooperates with similar organisations in other Slavonic countries. Its significance, though, is marginal and political, as well as social influence is very feeble. The summary of the article presents an assessment of the achievements of the Polish Pan-Slavic movements and their significance for the development of the Polish geopolitical thought.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2014, 7; 61-84
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja Rzeszy Słowiańskiej według Karela Kramara
The concept of the Slavonic Realm according to Karel Kramář
Autorzy:
Eberhardt, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540377.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Słowiańszczyzna
Czechosłowacja
Rosja
panslawizm
Slavonic realm
Czechoslovakia
Russia
panslavism
Opis:
Przedstawiono w artykule propozycję geopolityczną opracowaną w 1914 r. przez wybitnego polityka czeskiego Karela Kramářa mającą na celu zjednoczenie wszystkich narodów słowiańskich w jednym wspólnym państwie, tzw. Rzeszy Słowiańskiej. Miało to się odbyć pod egidą imperatora rosyjskiego. Przed skomentowaniem tej koncepcji przedstawiono biografię, działalność polityczną i dokonania twórcze tego wybitnego męża stanu i pierwszego premiera Czechosłowacji. Reprezentował on poglądy panslawistyczne i filorosyjskie. Starano się również zrozumieć i wyjaśnić jego postawę wobec Polski i Polaków.
The paper presents the geopolitical proposal, elaborated by the outstanding Czech politician, Karel Kramář (1860-1937), and made public in 1914. The doctrinal intention of this proposal was the unification of all the Slavonic nations in one common statehood, the so-called “Slavonic Realm”. This would take place under the auspices of the Russian emperor, after he tsarist Russia would have defeated the German Empire and the Austrian-Hungarian Empire in the approaching war. In the introductory part of the article the political biography of the statesman and the advocate of the alliance of the Slavic countries is outlined. Kramář represented the pan-Slavic and the philo-Russian views. He visited many times Russia, where he got acquainted with the intellectual elite, including the personal encounter with Lev Tolstoy (1890). Before the outbreak of the World War I he demanded federalisation of Austria-Hungary, and granting of the civil, as well as national freedoms to the Czechs. During the period of war he was condemned to death for his patriotic activity, but after a year in prison he was acquitted. After Czechoslovakia gained sovereignty, to which he also contributed in a certain degree, he took the position of the Prime Minister. Then, he participated in the Paris Conference, in Versailles, as the leader of the Czech delegation. He was the author of numerous books and articles, in which he would touch upon the historical, political, geopolitical, social and legal issues. In the further course of the paper the design for the creation of the Slavonic Realm, mentioned before, and the principles of its functioning, are presented. This would consist in the incorporation into the Russian Empire of five autonomous provinces, namely: Poland, Czechia, Serbia, Bulgaria, and Montenegro. Each of the five countries would enjoy the autonomy in the domain of national language and culture. Each of these provinces would be headed by the viceroy, nominated by the Emperor of Russia. The geographical boundaries of these five provinces were delineated, and the design for the constitution was presented and commented upon, developed by Kramář, meant to become the foundation for the future basic law for the territory of the Slavonic community and its constituent parts. The subsequent portion of the article is devoted to the position of Kramář’s regarding Poles and to his attempts, aiming at normalising the Polish-Russian relations. The Czech politician was aware of the fact that without the participation of Poles the entire geopolitical design may end up as failure. Despite numerous efforts, the attempts of Kramář’s were not bringing the expected results in this domain. This was, additionally, due to the fact that the political events, associated with the defeat of tsarist Russia in World War I, made the federalist design obsolete. In the concluding section the author evaluates the concept, forwarded by Kramář, from the point of view of its pragmatism and the capacity of implementation. It is also noted that the communist block, which took shape after World War II, even though pronouncing different principles and ideological doctrine, reminded in territorial terms the area delineated by Kramář and communicated by him in May 1914 to the Russian authorities.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2016, 18; 19-37
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inventing Slavic Unity or the Political Use of a Romantic Concept. The Case of Mikhail P. Pogodin and Joachim Lelewel
Autorzy:
Mühle, Eduard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1896423.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
: idea słowiańska
panslawizm
Polska
Rosja
Lelewel
Pogodin
historiografia
Slavic idea
Panslavism
Polska
Russia
historiography
Opis:
Against the background of modern nation-building the article looks at the work of two eminent 19th century historians, the Pole Joachim Lelewel and the Russian Mikhail Pogodin. The text investigates how they tried to shape a modern Slavic Idea by means of historical and political writing.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2018, 4 (19); 94-118
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Славянство и Новый мировой порядок
Slav and New World Order
Autorzy:
Nazarow, Michaił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52427577.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
sens historii
panslawizm
nowy porządek światowy
the meaning of history
pan-Slavism
new world order
Opis:
Współcześnie można mówić o ponownym zniewoleniu narodów słowiańskich znajdujących się w orbicie cywilizacji postchrześcijańskiej oraz nowego porządku światowego. Jest to miękki typ zniewolenia, któremu towarzyszy liberalna ideologia obiecująca wolność i korzyści materialne. Sprzeciw wobec procesu globalizacji w latach 90. zrodził próbę odrodzenia ruchu słowianofilskiego w Federacji Rosyjskiej i Wschodniej Europie. Niestety często odwoływano się do wspólnej przeszłości socjalistycznej, czerwono-patriotycznej ideologii, zwycięstwa nad faszyzmem, co przypomina antyzachodnią retorykę okresu zimnej wojny. Dlatego jeśli odwołujemy się do pojęcia Słowiaństwo, to musimy przede wszystkim zdefiniować jego miejsce w historii i czasach współczesnych. Powinniśmy uświadomić sobie przyczyny religijnego, kulturowego, ekonomicznego i strategicznego podziału zwłaszcza w obliczu toczącej się wojny na Ukrainie. Dopiero na tej podstawie możemy sformułować pytanie: czy istnieją domeny jednoczące Słowian i czy istniały kiedykolwiek?
This report is an attempt to understand the place of Slavs in humanity based on a Christian concept of the meaning of history, beginning with the first people, and concluding with the kingdom of the Antichrist. Christ became incarnate on the outskirts of the Roman Empire, and its European peoples, the descendants of the youngest son of Noah – Japheth, were destined to become the major followers Christianity. A part of the Europeans, the Slavs, originally had their own characteristics and a common cultural identity. However, the differences between Eastern Christianity (Orthodoxy, that generally aspires for salvation in the kingdom of God) and Western Christianity (that seeks to create the Kingdom of God here on the Earth) affected the Slavic peoples, dividing them first on religious grounds, and then, with the spread of secularization –politically. In that process the largest Slavic nation, Russian, became the successor to the Byzantine Empire (the Second Rome) and spread throughout the middle part of the Earth’s land mass. This is an obvious geopolitical phenomenon that can be seen on a map of the world, and it seeks a spiritual explanation (that is proposed in this report). Because of internal sins and under the pressure of external enemies the Russian people lost their Orthodox statehood in the early twentieth century. Currently, in connection with the strengthening on Earth of a globally-leveling anti-Christian New World Order – is there any basis for the creation of a defensive union among the Slavs, and wider – between the Christian nations? What is the eschatological perspective of such an association?
Źródło:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU; 2017, XIII; 113-134
2451-4985
2543-9561
Pojawia się w:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne początki i późniejsze fazy refleksji nad pochodzeniem, językiem, tożsamością i jednością Słowian
Medieval beginnings and later phases of reflection on the origins, language, identity and unity of the Slavs
Autorzy:
Strzelczyk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763471.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Slavs
Slavic unity
Herder
Panslavism
Austroslavism
Neoslavism
Slavic religion
Słowianie
jedność słowiańska
panslawizm
austroslawizm
neoslawizm
wiara słowiańska
Opis:
Artykuł stanowi próbę określenia głównych przejawów i linii rozwojowych myśli ogólnosłowiańskiej poczynając od średniowiecza po wiek XX i XXI.
The paper is an attempt at defining the main signs and lines of development of global Slavic thought from the Middle Ages until the 20th and 21st centuries.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2023, 88; 7-54
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rywalizacja Unii Europejskiej i Rosji na obszarze Bałkanów Zachodnich
The rivalry between the European Union and Russia in the Western Balkans
Autorzy:
OLSZEWSKI, PAWEŁ
CHOJAN, ADRIAN
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625542.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
European Union
Russian Federation
Western Balkans
rivalry
democracy
Panslavism
Unia Europejska
Federacja Rosyjska
Bałkany Zachodnie
rywalizacja
demokracja
panslawizm
Opis:
In this article, the author’s present relations between the Russian Federation and the European Union in the context of competition for influence in the Western Balkans. Particular attention is paid to the intersecting lines of interest and, nevertheless, important aspects of historical participation in intra-regional relations between the two actors. The article addresses both political, social and economic issues, which are the merits of mutual relations both within the Russian Federation – the European Union as well as between the two actors and the countries of the region.
W niniejszym artykule autorzy prezentują relacje pomiędzy Federacją Rosyjską a Unią Europejską w kontekście rywalizacji o wpływy na obszarze Bałkanów Zachodnich. Szczególną uwagę autorzy zwracają na przecinające się linie interesów i niemniej ważne aspekty historycznej partycypacji w stosunkach wewnątrz regionu obu aktorów. W artykule zarówno poruszono kwestie polityczne, społeczne jak i gospodarcze, które stanowią meritum wzajemnych relacji zarówno na przestrzeni Federacja Rosyjska – Unia Europejska, jak i pomiędzy oboma aktorami a państwami regionu.
Źródło:
Rocznik Integracji Europejskiej; 2017, 11; 135-146
1899-6256
Pojawia się w:
Rocznik Integracji Europejskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosja: Azja czy Europa? Rozważania o świadomości inteligencji polskiej XIX wieku jako kontekście ideowym twórczości Cypriana Norwida
Russia: Asia or Europe? Reflections on the awareness of the Polish intelligentsia in the 19th century as the ideological context of Norwid’s work
Autorzy:
Dworak, Anna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117460.pdf
Data publikacji:
2019-11-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Rosja
Europa
Azja
świadomość europejska
panslawizm
granice Europy
Słowianie
Russia
Europe
European awareness
pan-Slavism
boundaries of Europe
Slavs
Opis:
Przedmiotem artykułu jest omówienie poglądów polskiej inteligencji współczesnej Cyprianowi Norwidowi na kwestię przynależności Rosji do Europy. Wśród omawianych przykładów szczególnie często pojawiają się próby wyrzucenia Rosji poza obręb Europy poprzez podkreślanie jej azjatyckości. Rzadziej można spotkać przykłady myśli panslawistycznej. Poglądy Norwida na kwestię przynależności Azji wydają się na tym tle niezwykle zrównoważone. Poeta dostrzegał odmienność Rosji, jednak uważał, że jej izolowanie od Europy może przynieść więcej strat niż korzyści.
The article discusses the views of the Polish intelligentsia in Cyprian Norwid’s lifetime on the issue of Russia’s membership in Europe. Among the discussed examples there are particularly frequent attempts to push Russia out of Europe by emphasising its Asian character. The examples of pan-Slavic ideas are less frequent. Against this background, Norwid’s views on the question of Russia’s Asianness seem to be exceptionally balanced. The poet noticed that Russia was different, but he believed that isolating it from Europe could be more detrimental than beneficial.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2019, 37; 117-129
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Russia: Asia or Europe? Reflections on the awareness of the Polish intelligentsia in the 19th century as the ideological context of Norwid’s work
Autorzy:
Dworak, Anna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17892263.pdf
Data publikacji:
2021-02-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Rosja
Europa
Azja
świadomość europejska
panslawizm
granice Europy
Słowianie
Russia
Europe
European awareness
pan-Slavism
boundaries of Europe
Slavs
Opis:
The article discusses the views of the Polish intelligentsia in Cyprian Norwid’s lifetime on the issue of Russia’s membership in Europe. Among the discussed examples there are particularly frequent attempts to push Russia out of Europe by emphasising its Asian character. The examples of pan-Slavic ideas are less frequent. Against this background, Norwid’s views on the question of Russia’s Asianness seem to be exceptionally balanced. The poet noticed that Russia was different, but he believed that isolating it from Europe could be more detrimental than beneficial.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2019, 37 English Version; 123-134
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cultural and Religious Significance of the Cyrillo- -Methodian Tradition in Central and Eastern Europe
Kulturowe i religijne znaczenie tradycji cyrylo- -metodiańskiej w Europie środkowo-wschodniej
Autorzy:
Smołucha, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560319.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Cyril and Methodius
tradition of St. Cyril and St. Methodius
Slavs
Moravia
Jesuits
papacy
ecumenism
Eastern Church
Pan-Slavism
Cyryl i Metody
tradcyja cyrylometodiańska Słowianie
Morawy
jezuici
papiestwo
ekumenizm
Kościół wschodni
panslawizm
Opis:
The author of the article discusses the role of the tradition of St. Cyril and Methodius and the reception of this idea in East-Central European culture. Special emphasis was put on presenting the story of the Slavic Rite and its significance, particularly to Eastern Slavs. Later on in the article the author turns his attention to the heritage of St. Cyril and Methodius’s ideas in the works of thinkers from the Hussite circles as well as those from the Roman milieu of Aeneas Silvius Piccolomini. Next, the focus is shifted to the involvement of Jesuits in reviving the Cyril-Methodius tradition, of which so far little is known in historiography. Despite the fact that the origin of this revival was Olomouc, the ideas were also alive in the formed Republic of Poland. In the second half of the 19th century Velehrad became the symbolic place of worship of St. Cyril and St. Methodius. The place became an important centre of Slavic ecumenical movement. Regular conventions and celebrations in Velehrad attracted active figures involved in the national movement both from Moravia, Bohemia and Slovakia as well as other Slavic countries, including Poland. The ministerial work of Jesuits in the town concentrated on the application of the heritage of St. Cyril and Methodius to carry out evangelization and defend Christian values in the world.
Autor artykułu omawia znaczenie cyrylo-metodiańskiej tradycji i recepcji tej idei w kulturze Europy Środkowo-wschodniej. Szczególny nacisk został położony na ukazanie historii rytu słowiańskiego i jego znaczeniu szczególnie dla wschodnich Słowian. W dalszej części autor zwrócił uwagę na dziedzictwo myśli Cyryla i Metodego w pismach myślicieli z kręgu husyckiego a także związanego ze środowiskiem rzymskim Eneasza Sylwiusza Piccolominiego. Następnie skupił swą uwagę na, mało znane do tej pory w historiografii, zaangażowanie w odrodzenie tradycji cyrylo-metodiańskiej członków zakonu Jezuitów. Pomimo tego, że ośrodkiem tego odrodzenia był Ołomuniec idee te były żywe również na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. W 2. połowie XIX w. na symboliczne miejsce kultu Cyryla i Metodego wyrósł Velehrad. Miejsce to stało się ważnym ośrodkiem słowiańskiego ruchu ekumenicznego. Cyklicznie zjazdy i uroczystości religijne w Velehradzie przyciągały aktywne postaci zaangażowane w ruch narodowy zarówno z Moraw, Czech i Słowacji, ale również z pozostałych krajów słowiańskich, w tym również z Polski. Działalność duszpasterska jezuitów w tym miejscu koncentrowała się na wykorzystywaniu dziedzictwacyrylo-metodiańskiego do prowadzenia nowej ewangelizacji i obrony wartości chrześcijańskich w świecie.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/1; 193-213
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Galicyjska wersja panslawizmu czeskich badaczy Lwowa w ujęciu Eugena Cehelskiego
The Galician version of Pan-Slavism by the Czech scholars researching Lviv from Eugene Cehelski’s perspective
Галицька версія панславізму чеських дослідників Львова в дослідженні Євгена Цегельського
Autorzy:
KIJANOWSKA-KAMIŃSKA, Luba
PARIS, Olena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454007.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
panslawizm
czescy muzycy
muzykologia lwowska
kultura muzyczna Galicji
czesko-ukraińskie związki
Pan-Slavism
Czech musicians
Lviv musicology
music culture in Galicia
Czech-Ukrainian relations
панславізм
чеські музиканти
львівська музикологія
музична культура Галичини чесько-українські зв’язки
Opis:
Artykuł poświęcony jest czesko-ukraińskim związkom w dziedzinie sztuki, w tym sztuki muzycznej XIX wieku. Szczególne miejsce w historii badań nad kulturą słowiańską w Galicji zajmuje panslawistyczna etyczno-filozoficzna teoria czeskich badaczy i muzyków, która powstała w latach 40. i była kontynuowana do końca lat 70. XIX wieku. Wśród jej autorów byli Czesi, działający we Lwowie oraz w innych miastach Galicji: Karol Władysław Zapp (1812–1871), Vaclav Dunder (1811–1872), Ludwig Ritter von Rittersberg (1809–1858), Maks Konopásek (1820–1879). Głów- ne idee ich prac, napisanych we Lwowie, podane są w niniejszym artykule w ujęciu ukraińskiego badacza Eugena Cehelskiego (1912–1980), który poświęcił problemowi „lwowskiego panslawi- zmu” pracę doktorską (Praga, 1936). Praca ta powstała w wyniku kilku bodźców: rozwoju muzy- kologii, tudzież folklorystyki, zarówno polskiej, jak i ukraińskiej, we Lwowie; intensywnych relacji panslawistycznych o różnej proweniencji w Pradze i w Galicji; wielce sprzyjających wa- runków społecznych (m.in. zainteresowanie problemami narodowościowymi w kulturze); inspira- cji wywołanych wysokim poziomem nauk humanistycznych na Uniwersytecie Karola, także sze- rokim zakresem tematycznym badań. Główne zagadnienia, które próbuje zbadać Cehelski, to: kultura muzyczna Galicji w kontekście wielonarodowych więzi integracyjnych; wpływ czeskich muzyków, którzy pracowali i przebywali w Galicji, na rozwój kształcenia zawodowego, wyko- nawstwa i myśli muzycznej, a także na działalność amatorskich towarzystw muzycznych; poszu- kiwanie wspólnych korzeni kultur słowiańskich; debata wokół problemów ogólnosłowiańskiego panslawistycznego ruchu w filozofii i jej zastosowanie wobec kultury muzycznej. Dla Cehelskiego najbardziej istotnym okazał się fakt, iż na fali romantycznego uniesienia i zainteresowania korze- niami swego narodu odbywa się głębsze zrozumienie wspólnych cech, jednakowo charaktery- stycznych dla każdego z narodów słowiańskich.
The article presents the Czech-Ukrainian relations in the field of art, including the 19th century music. In the history of research on Slavic culture in Galicia, a special place is held by the Pan- Slavic ethico-philosophical theory developed by Czech scholars and musicians, which dates back to the 1840s and was continued until the end of the 1870s. Its authors included the Czechs active in Lviv and in other Galician cities: Karol Władysław Zapp (1812–1871), Vaclav Dunder (1811– 1872), Ludwig Ritter von Rittersberg (1809–1858), Maks Konopásek (1820–1879). The main ideas of their works, written in Lviv, are presented herein from the perspective of the Ukrainian researcher Eugene Cehelski (1912–1980), whose doctoral thesis (Prague, 1936) focused on the “Lviv Pan-Slavism”. This work arose as a result of several factors stimulating its creation: devel- opment of musicology or folklore studies, both Polish and Ukrainian in Lviv; intensive Pan-Slavic relations of various provenance in Prague and Galicia; particularly favorable social conditions (i.a. interest in issues related to nationality in culture); inspirations due to a high level of humanities at the Charles University or to a wide thematic scope of research. The main research questions that Cehelski is trying to examine are: Galicia's musical culture in the context of multinational integra- tion ties; the influence of the Czech musicians who worked and stayed in Galicia on the develop- ment of the vocational education, of the musical performance and musical ideology or on the activity of amateur music societies; searching for common roots of Slavic cultures; discussion on the issues related to the Pan-Slavic movement in philosophy across Slavic community and its application to musical culture. Cehelski considered as the most important the fact that, due to the romantic exaltation and interest in national roots, a greater understanding of the features held in common, characteristic of each of the Slavic nations, was possible.
Стаття присвячена чесько-українським зв’язкам в царині мистецтва, в тому – музичного мистецтва ХІХ ст. Особливе місце в історії досліджень слов’янської культури в Галичині займає панславістська етично-філософська теорія чеських вчених і музикантів, яка виникла в 40-х роках і розвивалась до 70-х років XIX сторіччя. Серед її авторів були чехи, які працювали у Львові та інших містах Галичини: Кароль Владислав Запп (1812–1871), Вацлав Дундер (1811–1872), Людвіг Ріттер фон Ріттерсберг (1809–1858), Макс Конопасек (1820– 1879). Головні ідеї їх праць, написаних у Львові, подані у версії українського дослідника Євгена Цегельського (1912-1980), який присвятив проблемі «львівського панславізму» докторську працю (Прага, 1936). Ця праця постала внаслідок кількох імпульсів: розвитку музикознавства та фольклористики, як польської, так і української, у Львові; розмаїтих панславістських концепцій різного спрямування в Празі та Галичині, як напрямку, зорієнтованого передусім на Схід, тобто на Росію, котрий підтримував її пртенезії на всеслов’янську гегемонію, так і протилежного, який зовсім не приймав до уваги Росії як слов’янською країною; вельми сприятливих суспільних умов (м. ін. зацікавлення національною проблематикою в культурі); інспірацій, породжених високим рівнем гуманістичних наук в Карловому університеті, як і тематичною широтою досліджень. Головний обсяг завдань, які прагне вирішити Цегельський: музична культура Галичини в контексті багатонаціональних інтеграційних зв’язків; вплив чеських музикантів, які перебували і працювали в Галичині, на розвиток професійної освіти, виконавства та музичної думки, як і діяльність аматорських музичних товариств; дебати довкола проблем загальнослов’янського панславістського руху у філософії та її проекція на музичну культуру. Для Цегельського найістотнішим виявився факт, що на хвилі романтичного піднесення і зацікавлення давніми витоками походження свого народу, відбувається глибше зрозуміння спільних рис, однаково притаманних кожному із слов’янських народів.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2016, 11; 119-132
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stereotip Poljaka v russkoj literature XIX–XX vv.
THE STEREOTYPE OF A POLE IN THE RUSSIAN LITERATURĘ OF THE 19TH AND 20TH CENTURIES
Autorzy:
Levkievskaja, Elena E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611285.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the stereotype of a Pole in Russian literature
the image of a Polish “master”
Pan-Slavism
the change of perspective
dignity
humanism
resistance against oppression
stereotyp Polaka w literaturze rosyjskiej
obraz polskiego „pana”
panslawizm
zmiana perspektywy
godność
człowieczeństwo
opór wobec przemocy
Opis:
Stosunek Rosji do Polski można – zdaniem autorki – określić słowami Katullusa: „nienawidzę i kocham”. Nienawiść miała źródło w politycznej walce dwóch państw, której pamięć po stronie rosyjskiej sięga XVI- i XVII-wiecznych wojen, kiedy to utrwalił się obraz polskiego „pana”, butnego, chełpliwego i fałszywego, Polaka-wroga. W XVIII i XIX wieku rosyjska poezja patriotyczna opiewała zwycięstwa Rosjan nad Polakami, zwłaszcza w roku 1795 i 1831. Wytykana Polakom duma, buntowniczość, niestałość, obcość wśród swoich (tj. Słowian) miały podstawę polityczną, bo kłóciły się z ideami państwowego rosyjskiego panslawizmu, a także teologiczną (w duchu prawosławnym), bo pozostawały w sprzeczności z ideałem pokornego chrześcijanina. W XX wieku następuje zmiana perspektywy i przewartościowanie tradycyjnych charakterystyk. „Polska duma” zaczyna być postrzegana jako wyraz poczucia godności, nieodłącznego od człowieczeństwa (tak w wierszach Maryny Cwietajewej), a polska buntowniczość i niepokorność – jako zdolność do sprzeciwu i nieugiętego oporu wobec przemocy (wiersze Dawida Samojłowa). Nie zmieniły się przypisywane Polakom cechy, zmieniła się ich ewaluacja.
It is claimed that the relationship of Russia towards Poland may be described with Catullus’s words: „I hate and love”. The hatred derives from the political struggle between the two countries, the memories of which on the Russian side go back to the wars of the 16th and 17th centuries, when the image of a Pole-enemy, a Polish arrogant, boastful and double-faced „master” took shape. In the 18th and 19th centuries, Russian patriotic poetry extolled the praises of Russian victories over Polish forces, especially those from 1795 and 1831. The reproach to the Polish pride, rebelliousness, instability, and alienation from their kin (i.e. Slavs) was based on political and theological premises, the former because these characteristics stood in opposition to the ideas of the Russian panslavism, the latter because they did not mat.ch the ideal of a humble Christian. In the 20th century there comes a change of perspective and re-evaluation of traditional characteristics: „Polish pride” begins to be seen as a manifestation of dignity, inextricably linked with human nature(in the poems of Marina Tsvetayeva), whereas Polish rebelliousness and reluctance to submission as the ability to adamantly resist force (in the poems of David Samoylov). What changed were not the characteristics themselves but their valuation.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2002, 14; 93-104
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies