Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "PRZESTRZEŃ" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Piszę w imieniu mieszkańców…”. Życie codzienne w województwie leszczyńskim w świetle listów opublikowanych w „Panoramie Leszczyńskiej” w latach 1980–1989
“I am writing on behalf of the residents...”. Daily Life in the Province of Leszno in the Letters Published in “Panorama Leszczyńska” 1980–1989
Autorzy:
Gendera, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46446455.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kryzys gospodarczy w PRL
krytyka władz
handel i system kartkowy
przestrzeń publiczna
problemy mieszkaniowe
„Panorama Leszczyńska”
economic crisis in communist Poland
criticism of the party authorities
trade and the ration card system
public space
housing problems
“Panorama Leszczyńska”
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja wiodących elementów życia codziennego ludności z terenu województwa leszczyńskiego w latach 1980–1989. Podstawą źródłową są listy czytelników, które opublikowano na łamach wojewódzkiego tygodnika „Panorama Leszczyńska”. Prezentują one tematykę kryzysu gospodarczego (wynikających z niego problemów socjalno- bytowych), stosunku społeczeństwa do władz lokalnych i pracowników handlu. Kreślą także obraz socjalistycznego społeczeństwa, w którym przejawiają się postawy: marnotrawstwa, alkoholizmu, nieszanowania wspólnej własności, niskiego etosu pracy.
The aim of the article is to present main elements of everyday life of the population living in the territory of the Leszno Voivodeship in 1980–1989. The sources are readers’ letters published in the voivodeship weekly “Panorama Leszczyńska”. They show the economic crisis (in particular the social-living problems appearing as its result), society’s attitude towards local authorities and trade workers. They also draw a picture of the problems of socialist society: waste, alcoholism, disrespect for common property, poor work ethos.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2024, 115; 165-179
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczenia edukacyjne w świetle historii życia gdańszczan urodzonych w Wolnym Mieście Gdańsku
Educational experiences in the context of the life history of Gdansk citizens born in the Free City of Gdansk
Autorzy:
Dobrowolska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43097492.pdf
Data publikacji:
2024-01-22
Wydawca:
Akademia Ateneum w Gdańsku
Tematy:
edukacja całożyciowa
doświadczenie edukacyjne
przestrzeń edukacyjna
uczenie się z życia
Gdańszczanie
lifelong learning
educational experience
educational space
learning from life experiences
residents of Gdansk
Opis:
W artykule została podjęta tematyka doświadczeń edukacyjnych gdańszczan urodzonych w latach 30. w Wolnym Mieście Gdańsku. Zwrócono szczególną uwagę na to, czego i w jaki sposób uczono się na przestrzeni lat w domach rodzinnych, czemu nadawano największe znaczenie oraz jaką rolę w kontekście edukacyjnym odgrywało wsparcie i obecność rodziców. Podkreślona jest rola uczenia się w zmieniających się warunkach polityczno-gospodarczych oraz w sytuacjach życia codziennego. Przedstawiono również trudności stojące na drodze uczenia się, a także skutki edukacji jako procesu całożyciowego. Artykuł podkreśla, że uczenie się nie przebiega w izolacji, a często przy wsparciu znaczącego Innego.
The article refers to the issue of personal educational experiences of the people born in the Free City of Gdańsk. It describes what and how those people were learning in their homes at the time, what was perceived to be a main focus of learning and what part the parents’ support and presence played in the children’s education. The interlocutors emphasise in the quoted statements that their educational process was strongly influenced by the changing political and economic conditions, as well as by their casual life experience. In the article one can also find some information about the difficulties the people struggled while learning; it also shows the effects of education meant as a lifelong process. The author of the article highlights that learning is not possible in the circumstances of isolation, as it usually requires the support from an accompanying Significant Other.
Źródło:
Studia i Badania Naukowe Ateneum; 2023, 1, 1; 137-150
2657-4209
Pojawia się w:
Studia i Badania Naukowe Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziedzictwo niematerialne w miejskiej przestrzeni turystycznej – studia przypadków snycerstwa w Konjicu i fado w Lizbonie
Intangible heritage in urban tourism space – case studies of woodcarving in Konjic and fado in Lisbon
Autorzy:
Kapusta, Armina
Kaczmarek, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45891813.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
dziedzictwo niematerialne
fado
miejska przestrzeń turystyczna
przestrzeń semiotyczna
snycerstwo w Konjicu
intangible heritage
urban tourist space
semiotic space
woodcarving in Konjic
Opis:
Kwestia kultywowania i eksponowania dziedzictwa niematerialnego w przestrzeni miejskiej, obecnie silnie stechnicyzowanej, jest rzadko poruszana w literaturze. Zastanawiający jest szczególnie sposób prezentowania tradycji umożliwiający ich poznanie turystom, którzy często są istotnym czynnikiem zachęcającym depozytariuszy do kultywowania zwyczajów. Autorki zakładają, że w tym celu w przestrzeni turystycznej miast powinny pojawić się stosowne obiekty, które byłyby elementem nie tylko przestrzennego, lecz także semiotycznego zagospodarowania miasta. W artykule zagadnienie to rozważano, analizując przykłady snycerstwa w Konjicu i fado w Lizbonie. Dostrzeżono tendencję przenoszenia się zwyczajów do przestrzeni medialnej i wirtualnej przy jednoczesnym zaniku ich obecności w przestrzeni fizycznej, rekompensowanym powstawaniem atrakcji turystycznych. Fado ponadto rozbrzmiewa w przestrzeniach turystycznych poza Lizboną, co pozbawia je oryginalności kontekstu terytorialnego. Płaskorzeźbione produkty drewniane z Konjica przechodzą za to transformację, dostosowując się do gustów potencjalnych nabywców: tracą ornamentykę typową dla regionu, w którym wciąż są wytwarzane, lecz przekształcenia te są immanentnym elementem zauważalnym od początku rozwoju tej tradycji. Nowe wzornictwo staje się jedynie signum temporis, który zapewnia trwanie przestrzeni semiotycznej konjickiej kultury.
The issue of cultivating and showcasing intangible heritage in urban space, which currently is heavily technicised, is rarely addressed in the literature. Particularly intriguing is the way of presenting traditions to enable their understanding by tourists, who are often a significant factor in encouraging heritage bearers to cultivate their customs. The authors assume that for this purpose, appropriate objects should appear in the tourist space of cities, ones that would constitute not only elements of the city’s spatial development, but also its semiotic elements. The article considered this issue by analysing the examples of woodcarving in Konjic and fado in Lisbon. A tendency to transfer of customs to the media and virtual space and their absence in physical space were noted, compensated by the emergence of tourist attractions. Fado is also present in tourist spaces outside Lisbon, which deprives it of the originality of territorial context. Carved wooden products from Konjic are transformed, adapting to the tastes of potential buyers: they lose the ornamentation typical of the region where they are still produced, but these transformations are an inherent element noticeable from the beginning of the development of this tradition. The new design becomes only a signum temporis, ensuring the continuity of the semiotic space of Konjic culture.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 67-90
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filmowe wizerunki przestrzeni Donbasu po 2014 roku w wybranych filmach o tematyce wojennej
Cinematic images of the Donbas space after 2014 in selected war-themed films
Autorzy:
Adamski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38179742.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Ukraina
Donbas
przestrzeń
film ukraiński
film wojenny
Ukraine
space
Ukrainian film
war film
Opis:
The paper aims to analyse the spatial representation in contemporary Ukrainian films created after 2014, set in the Donbas region and revolving around the ongoing war. As I reference the specific spatial context, my analysis is grounded in the framework of spatial turn. It also is crucial for me to delve into the history of Donbas and the portrayals of this place in Ukrainian cinematography. Film ecocriticism constitutes a significant context, particularly concerning representations of natural and postindustrial landscapes, often ravaged by human actions, especially in the context of warfare. Referring to the concept of landscape, I rely on Arnold Berleant’s perspective, noting that culturally transformed landscapes hold the same value as natural ones, and every landscape contributes to shaping cultural traditions. In my study, I employ textual film analysis derived from general structural analysis. My considerations encompass productions, such as Klondike (2022) directed by Maryna Er Gorbach, Reflection (2021) and Atlantis (2019), both directed by Valentyn Vasyanovych, as well as Bad Roads (2020) directed by Natalia Vorozhbyt.
Celem artykułu jest analiza przestrzeni we współczesnych filmach ukraińskich powstałych po 2014 roku, których akcja toczy się w Donbasie i dotyczy prowadzonej tam wojny. Ponieważ będę odwoływał się do przestrzeni konkretnego miejsca, swoje analizy osadzę w kontekście zwrotu przestrzennego. Ważne będzie również odwołanie się do historii Donbasu, ale też do wizerunków tego miejsca, które pojawiają się w ukraińskiej kinematografii. Znaczący kontekst stanowić będzie również filmowa ekokrytyka, szczególnie jeśli chodzi o reprezentacje krajobrazu naturalnego, ale też postindustrialnego, zniszczonego przez człowieka, często w wyniku działań wojennych. Odwołując się do pojęcia krajobrazu, oprę się na stanowisku Arnolda Berleanta, który zauważył, że kulturowo przeobrażone krajobrazy mają tę samą wartość co naturalne i że wszelki krajobraz uczestniczy w kształtowaniu tradycji kulturowej. Badając dzieło filmowe, będę z kolei posługiwał się analizą tekstualną filmu, która wywodzi się z ogólnej analizy strukturalnej. Na tle tak zarysowanego kontekstu teoretyczno- metodologicznego zbadam, jakie znaczenia niosą ze sobą filmowe wizerunki przestrzeni Donbasu i za pomocą jakich środków filmowych jest ona przedstawiana. Moje rozważania obejmą takie produkcje jak: Klondike (2022) w reżyserii Maryny Er Gorbacz, Odbicie (2021) i Atlantyda (2019), oba filmy w reżyserii Walentyna Wasjanowicza, oraz Złe drogi (2020) w reżyserii Natalii Worożbyt.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2024, 2(144); 243-262
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interesariusze dostępnej przestrzeni publicznej na przykładzie warszawskiego Ursynowa
Stakeholders of accessible public space: the example of Warsaw’s Ursynów
Autorzy:
Sadowy, Katarzyna
Zajc, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40550432.pdf
Data publikacji:
2024-08-02
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Zarządzania i Finansów
Tematy:
accessibility
disability
public space
local government
Warsaw
dostępność
niepełnosprawność
przestrzeń publiczna
samorząd
Warszawa
Opis:
Celem artykułu jest ocena dostosowania przestrzeni publicznych do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami przez określone podmioty i instytucje odpowiedzialne za tego typu działania na przykładzie wybranego studium przypadku (Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy). Analizą objęto takie usługi użyteczności publicznej jak: biblioteki, domy kultury, urząd dzielnicy, transport publiczny, kościoły oraz przestrzenie otwarte, łączące wybrane funkcje. Celami szczegółowymi prezentowanego studium są: ocena różnic występujących między właścicielami/zarządcami przestrzeni, wskazanie lidera, którego działania mogą wpływać na ogólną jakość przestrzeni, oraz identyfikacja barier i dobrych praktyk. W artykule wykorzystano materiał z badań terenowych, obserwacji uczestniczącej przeprowadzonej w okresie marzec–maj 2022 r. oraz w listopadzie 2023 r. i studiów literatury, zrealizowanych z uwzględnieniem ogólnodostępnych baz danych i informacji publicznych. Na postawie dostępnych danych zidentyfikowano bariery i dobre praktyki. Liderem tworzącym tak formalne, jak nieformalne standardy (dobre wzorce) postępowania jest samorząd terytorialny, na poziomie miejskim i dzielnicowym. Przeszkody utrudniające rozpowszechnianie właściwych rozwiązań to: niewystarczająca współpraca między interesariuszami – zarówno wewnątrz struktur samorządowych, jak i międzysektorowa, konflikty interesów wśród użytkowników przestrzeni oraz potrzeba znacznych nakładów finansowych. Niedostateczna świadomość części indywidualnych użytkowników przestrzeni skutkuje zachowaniami obniżającymi jej dostępność.
The aim of the study was to assess the accessibility of public places to meet the requirements of people with special needs by selected entities and institutions responsible for accessibility of such public places in a case study of Ursynów, one of Warsaw’s districts. The analysis covered public services such as libraries, community centres, the District Hall, public transport, churches, and functional public spaces. The specific aims were the following: the assessment of the differences between owners/managers of the public places, defining the leader whose actions may influence the overall quality of the public space, identifying barriers and good practices. The study involved the field research, observation (including the participant one) from May 2022 to November 2023, as well as desk research. Barriers and good practices were identified. The leader to set both formal and informal standards (good practices) of actions taken is the local government, both at the municipal and district levels. The barriers to disseminating the good practices involved insufficient cooperation among stakeholders (both inside the local government structures and intersectoral), conflicts of interests among public places users, and the need for considerable financial outlays. Insufficient awareness of some individual users of public area results in the users’ behaviours lowering the accessibility of public places.
Źródło:
Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów; 2023, 195; 141-161
1234-8872
2657-5620
Pojawia się w:
Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyczna scena Różewicza
Tadeusz Różewicz’s Musical Stage
Autorzy:
Wąchocka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47080833.pdf
Data publikacji:
2024-08-23
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Tadeusz Różewicz
popularna kultura muzyczna
muzyka użytkowa
dramaturgia muzyczna
parodia
przestrzeń dźwiękowa
formy heterogoniczne
popular music culture
applied music
musical dramaturgy
parody
space of sound
heterogeneous forms
Opis:
Artykuł przedstawia różnorodne formy muzyki (klasycznej i popularnej) i sposoby ich zastosowania w dramatach Tadeusza Różewicza. Autorka poddaje weryfikacji opinię o wizualnym charakterze Różewiczowskiego teatru, wskazując, że sfera audialna (jakości foniczne języka, mikrodramaturgia zdarzeń dźwiękowych i projektowana muzyka) często odgrywa w aranżowaniu percepcji odbiorców równie istotną rolę jak obraz sceniczny. Korzystając z metod badań intermedialnych, wydobywa dramaturgiczny potencjał muzycznych intertekstów, niosących znaczenia dialogujące z tekstem lub nieprzekazywane przez słowo. Pokazuje możliwości użycia muzyki jako autorskiego komentarza, tworzącej w powiązaniu z metateatralnością środowisko sprzyjające satyrze, parodii, grotesce. Prawidłowością sztuk Różewicza jest usytuowanie elementów muzycznych na nieostrej granicy pomiędzy macierzystym kontekstem utworu a aktywizowanymi przez nie kontekstami kulturowymi. Zarazem nowoczesne, kompleksowe podejście do sfery brzmieniowej prowadzi nieraz do zacierania jakościowych różnic między zjawiskami akustycznymi, a w rezultacie – do emancypacji przestrzeni dźwiękowej rozumianej nie jako wynik zerwania więzi z obrazem, lecz jako zdolność do wnoszenia odmiennych sensów, nieredukowalnych do jego znaczeń.
This article presents the varied forms of music (classical and popular) as well as their applications in the theatre plays of Tadeusz Różewicz. Its author contests the hypothesis that Różewicz’s theatre is visual in nature, demonstrating that its aural qualities (phonetic characteristics of language, microdramatic properties of aural events, and the projected music) play no less important a role in engineering the audience’s perceptions than the visual aspects. Using the methodology of intermediality studies, she brings out the dramatic potential of musical intertextualities that come into dialogue with the text or that cannot be expressed by the spoken word; she shows how music can become the playwright’s side note, which can be satirical, parodistic, or grotesque in its metatheatrical nature. Musical elements in Różewicz’s plays are typically straddling the boundaries between the original context of the play and the cultural contexts evoked by those elements. At the same time, the modern, multifaceted approach to the aural aspect often leads to blurring the lines between the acoustic phenomena and, consequently, to the emancipation of the aural space—an emancipation that is not a secession from the visual but a new quality with new meanings that cannot be borne out of the visual.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 3; 165-186
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja przestrzeni stymulującej kreatywność pracowników w warunkach pracy hybrydowej – wyniki badań jakościowych
The impact of hybrid work in the enterprise on the organization of an office space stimulating employee creativity: results of qualitative research
Autorzy:
Kasprzak, Rafał
Ziółkowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40546956.pdf
Data publikacji:
2024-08-01
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Zarządzania i Finansów
Tematy:
creative office space
creativity
organization of office space
hybrid work
kreatywna przestrzeń
kreatywność
organizacja przestrzeni
praca hybrydowa
Opis:
W ramach badania nad optymalnym portfelem czynników otoczenia społecznego i fizycznego, wpływających na stymulowanie kreatywności pracowników, autorzy proponują rozszerzenie istniejącego modelu pracy stacjonarnej na model hybrydowy, przy założeniu, że pewne czynniki stymulujące kreatywność w modelu hybrydowym mogą być substytutem dla ich odpowiedników istniejących w modelu stacjonarnym. Na potrzeby analiz sformułowano zestaw pytań badawczych dotyczących optymalnych czynników otoczenia społecznego i fizycznego w obu modelach pracy. Jakościowe badania empiryczne w formie wywiadów pogłębionych pozwoliły na zebranie materiału poznawczego, który został poddany szczegółowej analizie treści, opartej na percepcji i doświadczeniach uczestników. Wyniki badań jakościowych wskazują na potrzebę ustalenia, które czynniki otoczenia społecznego i fizycznego są optymalne dla stymulowania kreatywności pracownika w różnych modelach pracy. Projektowanie przestrzeni pracy staje się kluczowym elementem wspierającym innowacyjność organizacji, a takie cechy jak obecność roślin, dźwięki, wygodne meble i przestrzenie do relaksu mogą znacząco wpływać na kreatywność pracowników. Podsumowując, prezentowane w artykule badania miały na celu zidentyfikowanie czynników odpowiadających za kreatywność pracowników w modelu hybrydowym i potwierdzenie ich potencjalnej roli jako substytutów dla istniejących czynników w modelu stacjonarnym.
During the study on the optimal portfolio of social and physical environmental factors influencing the stimulation of employee creativity, the authors propose extending the existing non-remote work model to the hybrid model. They assume that certain factors stimulating creativity in the hybrid model can serve as substitutes for those existing in the non-remote model. A series of research questions were formulated, addressing optimal social and physical environmental factors in both work models. Qualitative empirical research, based on in-depth interviews, was conducted. Content analysis was one of the methods used in the qualitative study, focusing on the perception and experiences of participants. The results of qualitative research indicate the need to understand which social and physical environmental factors are optimal for stimulating employee creativity in different work models. Designing workspace becomes a key element supporting organizational innovation, with features such as the presence of plants, sounds, flexible furniture, and relaxation spaces significantly influencing employee creativity. In summary, these studies aim to identify factors influencing employee creativity in the hybrid model and confirm their potential role as substitutes for existing factors in the non-remote model.
Źródło:
Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów; 2023, 195; 11-29
1234-8872
2657-5620
Pojawia się w:
Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacje pozarządowe na rzecz budowania rezyliencji miejskich przestrzeni dziedzictwa
NGO Activities for the Resilience of Urban Heritage Spaces
Autorzy:
Hołuj, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37535038.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
rezyliencja
dziedzictwo kulturowe
organizacje pozarządowe
przestrzeń miejska
miasto historyczne
resilience
cultural heritage
NGOs
urban space
historic city
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki analizy działań organizacji pożytku publicznego w zakresie aktywności budujących rezyliencję przestrzeni dziedzictwa w polskich miastach w latach 2019–2021. Zidentyfikowano rodzaje tych działań, ustalając, że OPP w szczególności podejmują działania strażnicze, prewencyjne, reaktywne, wspierając potencjał adaptacyjny obiektów i przestrzeni dziedzictwa do współczesnych potrzeb i przywracając pamięć miejsc. Wyraźnie rysuje się korelacja pomiędzy kierunkami działania OPP a brakami kompetencyjnymi, kadrowymi czy organizacyjnymi publicznych instytucji formalnie odpowiedzialnych za ochronę dziedzictwa i zrównoważone włączanie go w rozwój społeczno-gospodarczy.
The paper presents the outcomes of an analysis concerning the activities of Non-Governmental Organizations (NGOs) in the realm of enhancing resilience within heritage spaces in Polish cities during the years 2019-2021. Various types of such endeavors are identified, revealing that NGOs, in particular, engage in supervision, preventative and responsive actions. These efforts serve to bolster the potential for adapting heritage sites and spaces to contemporary requirements while also restoring the memory of these locations. A distinct correlation is observed between the focus areas of NGOs’ initiatives and the competencies, personnel, or organizational shortcomings within public institutions formally tasked with heritage preservation and its sustainable integration into socio-economic development.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 295-312
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzeń publiczna jako miejsce sprzyjające rehabilitacji osób starszych – systematyczny przegląd literatury
Public space as a place of rehabilitation for the elderly – a systematic literature review
Autorzy:
Gębczyńska-Janowicz, Agnieszka
Janowicz, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39795934.pdf
Data publikacji:
2024-07-25
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
rehabilitacja
dobrostan
aktywność fizyczna
osoby starsze
przestrzeń publiczna
architektura
rehabilitation
well-being
physical activity
elderly people
public space
architecture
Opis:
Globalne zjawisko stopniowego starzenia się społeczeństwa sprawia, że coraz więcej badań dotyczy przestrzeni, w której seniorzy funkcjonują na co dzień. Mają one na celu przede wszystkim wskazanie elementów środowiska zbudowanego, które wymagają aktualizacji w nowym kontekście społecznym. Celem analiz przedstawionych w niniejszym artykule jest systemowy przegląd aktualnej literatury dotyczącej różnych aspektów aktywności fizycznej osób starszych (>65 lat) na świeżym powietrzu w środowisku zurbanizowanym. Przeglądu dokonano na podstawie zasobów 3 naukowych baz: Web of Science, Scopus i PubMed. Analizy dotyczyły artykułów opublikowanych w ostatniej dekadzie (2013–2023). Zgromadzony materiał poddano procedurze PRISMA (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analytics) i wyodrębniono 29 artykułów, które włączono do metaanalizy. Przeprowadzone badania wskazały zakresy tematyczne, które są opisywane we współczesnych pracach nad aktywnościami fizycznymi mającymi charakter rehabilitacyjny i podejmowanymi w przestrzeni publicznej przez osoby starsze. Tematyka analizowanych artykułów dotyczyła elementów określających charakterystykę przestrzeni mobilizującej osoby starsze do aktywności, określała bariery uniemożliwiające korzystanie z niej oraz popularyzujące ją czynniki. W pracach określano również cechy przestrzeni publicznej w zależności od rodzaju aktywności służącej seniorom do rehabilitacji. Wynikiem przeglądu jest wyznaczenie zakresu tematycznego badań dotyczących aktywizacji osób starszych na świeżym powietrzu w kierunku rehabilitacji. Podane informacje mogą być przydatne dla architektów, urbanistów i osób zarządzających miejskimi przestrzeniami do ustalania rozwiązań projektowych odpowiadającym potrzebom osób starszych.
The phenomenon of the population’s gradual global ageing means that an increasing proportion of research is concerned with the space in which seniors function on a daily basis. They are primarily aimed at identifying elements of the built environment that need updating in the new social context. The purpose of the analyses presented in this article is to review the current scientific literature on various aspects of physical activity of people outdoors in an urbanized environment. The scope review was based on the resources of 3 scientific databases (Web of Science, Scopus and PubMed). The analyses concerned articles published in the last decade (2013–2023). The collected material was subjected to the PRISMA procedure (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analytics), and 29 articles were extracted for analysis. The conducted research indicated thematic scopes that are undertaken in contemporary research on physical activities of a rehabilitation nature undertaken in public space by older people (>65 years of age). The research topics described in the articles analysed dealt with elements defining the characteristics of public space that mobilise older people to be active, identified barriers preventing its use and factors popularising it. The studies analysed also identified the characteristics of public spaces according to the type of activity used by seniors for rehabilitation. The result of the review is the separation of the thematic scope of research on the activation of the elderly in the open air towards rehabilitation. The information provided may be useful for architects, urban planners and people managing urban spaces to determine design solutions that meet the needs of older people.
Źródło:
Medycyna Pracy. Workers’ Health and Safety; 2024, 75, 3; 255-267
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy. Workers’ Health and Safety
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szpetne czy piękne? O próbach poprawy wizerunku miast Galicji Zachodniej na przełomie XIX i XX wieku
Ugly or Beautiful? Attempts to Improve the Urban Space in Western Galicia around the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Laskowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37519266.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
piękno
miasto
Galicja
planowanie przestrzenne
przestrzeń miejska
beauty
city
Galicia
town planning
urban space
Opis:
W Galicji, największym z krajów koronnych monarchii Habsburgów, miasta charakteryzowano jako siedliska kurzu, błota i nieprzyjemnych zapachów. Zmiana tej sytuacji stała się jednym z głównych problemów do rozwiązania przez władze samorządowe, których reaktywacja w 1867 r. rozpoczęła erę autonomiczną Galicji, trwającą aż do I wojny światowej. Najważniejszym aktem prawnym w zakresie kreowania ładu budowlanego w Galicji stały się ustawy budowlane uchwalone dla różnych grup miast, w zależności od ich wielkości. Jednakże część środowiska architektonicznego była świadoma, że ukształtowanie miast przyjaznych mieszkańcom i pięknych wymaga znacznie więcej wysiłku i zależy również od regulacji prawnych dotyczących kształtowania miejskiej przestrzeni. Stąd niektórzy z architektów dążyli do uchwalenia takich ogólnych regulacji prawnych, które zmusiłyby władze lokalne do sporządzania na zarządzanym przez nie obszarze specjalnych planów, zwanych regulacyjnymi. W tym samym czasie troska o przestrzeń miejską stała się jednym z głównych celów dla lokalnych organizacji społecznych noszących nazwę Towarzystwo Upiększenia Miasta, zakładanych w szczególności przez miejscową inteligencję i wzorujących się na organizacjach i indywidualnościach stawiających sobie podobne cele, aktywnych w Europie i na świecie. W efekcie tej mody niemal każde miasto w Galicji starało się mieć taką organizację u siebie, by zajmowała się ulepszaniem przestrzeni miejskiej, np. poprzez zakładanie terenów zielonych, sadzenie drzew, wznoszenie pomników dla bohaterów narodowych itp. Nawet jeśli rezultaty tych wszystkich wysiłków były ograniczone, to sama idea, jaka im przyświecała, spotykała się z powszechną aprobatą.
In Galicia, the biggest province of the Habsburg Monarchy, cities and towns, in the 19th century, were usually described as places full of dust, dirt and stench. One of the main problems demanding a solution from the local authorities was sanitization of the urban areas. Official revival in 1867, opened an autonomy era in the history of the province which lasted till the I World War. Crucial step in the right course of proceedings at the building site, was to constitute a building code dedicated to the cities and towns of various scales. However, some architects were aware of the fact that the creation of a friendly and beautiful city means so much more and also depends on the law regulations, dedicated to the urban space. That’s why some of them tried to force a new provincial law, in order to force the local authorities to prepare an individual spatial development plan for their city or town. At the same time, care for an urban space became one of the most important aims for many local NGOs, which were established mainly by the intelligentsia and inspired by such organizations or persons as City Beautiful Movement, active in the United States, or Scot Pattrick Geddes. As a result of that trend, every town in Galicia tried to have its own society, which was keen on improving the urban space, by creating some new green areas, planting trees, funding monuments to the national heroes etc. Even if results of their activities were limited, the idea met with general approval.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 209-228
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“In our region…”, or Haupt’s “Letychiv district”
„U nas…”, czyli o „powiecie latyczowskim” Haupta
Autorzy:
Sucharski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312327.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Haupt
space of inspiration
native region
przestrzeń inspiracji
mała ojczyzna
Opis:
W artykule podejmuję refleksję nad przestrzeniami inspiracji, „praiłami” twórczości Zygmunta Haupta. Dostrzegam specyficzną, „zaimkową” orientację przestrzenną w jego tekstach, wykorzystywanie przez pisarza wyrażenia przyimkowego „u nas”, kontrastowych zestawień „tam” – „tu” i szukam odpowiedzi, jaką przestrzeń „ukrywały” owe zaimki. Odrzucam prostą tezę, iż była to Ukraina, ponieważ świat przedstawiony w tekstach Haupta obejmuje tylko jej zachodni skrawek. Pisarz z jednej strony poetyzował przestrzeń „swojego kraju”, z drugiej zaś wpisywał ją, często nieprecyzyjnie, w geograficzny konkret. Najlepszym określeniem owej przestrzeni, które rozrosło się do metafory „miejsc pochodzenia”, wydaje się „powiat latyczowski”, gdzie natchnień mogą szukać twórcy oderwani od swoich „praiłów”. Zmienne granice owego „powiatu” wytycza za każdym razem tylko wyobraźnia konkretnego artysty.
In the article, I reflect on the spaces of inspiration, the “praił” [primordial clay] of Zygmunt Haupt’s works. I examine a unique “pronominal” spatial orientation found in his texts, his use of the prepositional phrase “u nas” [in our region], and the juxtapositions of “tam” [there] and “tu” [here], trying to establish what spaces are “hidden” behind these pronouns. I do not think that it was Ukraine, because Haupt’s texts present only its western part. On the one hand, the writer poeticized the space of “his land” and, on the other hand, he rooted it, often imprecisely, in geography. The best concretization of this space seems to be the “Letychiv district,” which transformed into a metaphor of a “place of origin,” where artists who are detached from their “praił” can look for inspiration. The changing borders of this “district” are determined only by the artist’s imagination.
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 32; 154-173 (eng); 148-165 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Like a tender needle through the heart” – distribution and function of detail in Andrzej Stasiuk’s descriptive strategies
„Jak czuła igła w serce” – dystrybucja i rola detalu w strategiach deskryptywnych Andrzeja Stasiuka
Autorzy:
Paetz, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27322383.pdf
Data publikacji:
2023-04-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
detail
description
descriptive turn
presence
turn towards things
space
chronotype
detal
opis
zwrot deskryptywny
obecność
zwrot ku rzeczom
przestrzeń
chronotop
Opis:
Artykuł stanowi próbę określenia wagi i roli detalu w prozie Andrzeja Stasiuka, rozpatrywanego w kontekście zogniskowanych wokół zwrotu deskryptywnego działań na rzecz rewaloryzacji kategorii opisu literackiego. Bada, w jaki sposób dystrybucja widzialności szczegółu w jego tekstach pozwala na przedstawienie doświadczenia dziejów poprzez cieleśnie odczuwane relacje przestrzenne wyrażane za pomocą wypływających ze świadomości akumulacji czasu w tym, co materialne, deskryptywnych strategii opartych na opisie historii zapisanej w rzeczach.
The paper discusses the significance and role of detail in works by Andrzej Stasiuk, considered in the context of reevaluating literary description as part of the descriptive turn. It analyzes how the distribution of presence in his texts allows to present the experience of history through sensually experiencing spatial relations expressed through descriptive strategies based on describing history preserved in things – strategies stemming from the awareness of accumulation of time.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 30; 112-123 (eng); 112-123 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A friendly city: public space accessibility in Kielce
Miasto przyjazne. Aspekt dostępności kieleckich przestrzeni publicznych
Autorzy:
Gil-Mastalerczyk, Joanna
Mochocka, Sylwia
Wijas, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312724.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
city
public space
accessibility
universal design
friendly city
miasto
przestrzeń publiczna
dostępność
projektowanie uniwersalne
miasto przyjazne
Opis:
The universal accessibility of public spaces is one of the factors that contribute to the image of a friendly city, understood as a place that meets the needs of all social groups, including people with disabilities. The aim of this study was to analyse the public spaces of Kielce in the context of accessibility. The spaces selected for the study are located at the intersection of different structures, constituting a public space in the traditional sense together with a network of streets and squares, a collection of important buildings, monuments, street furniture and urban greenery. The discussion covers the verification of circulation and transport solutions, the form and shape of the designed space, their placebased identity, programme and spatial orientation. Space characteristics and analysis were used to assess accessibility. The characterisation and analysis of spaces aimed to assess whether the spaces under study were attractive, sustainable and accessible due to solutions that enhance the functionality of the city space at the level of physical, psychological and emotional needs. The analysed public spaces of Kielce, thanks to their universal accessibility, guarantee easy accessibility, safety of use, promote proper perception of space, interpersonal contacts, as well as various forms of social life, thus positively influencing the perception of Kielce as a friendly city.
Powszechna dostępność przestrzeni publicznych jest jednym z czynników wpływających na obraz miasta przyjaznego, rozumianego jako miejsce realizujące potrzeby wszystkich grup społecznych, w tym osób z niepełnosprawnością. Celem pracy jest analiza przestrzeni publicznych Kielc w kontekście dostępności. Wybrane do badań przestrzenie istnieją na styku różnych struktur, stanowiąc przestrzeń publiczną w tradycyjnym rozumieniu wraz z siecią ulic i placów, zbiorem ważnych budowli, pomników, małą architekturą oraz zielenią miejską. Rozważania dotyczą weryfikacji rozwiązań komunikacji, formy i kształtu projektowanej przestrzeni, tożsamości miejsca, programu i orientacji przestrzennej. Charakterystyka i analiza przestrzeni służą ocenie dostępności. Na podstawie przedstawionych badań można stwierdzić, iż omawiane miejsca są dostępne i zrównoważone, dzięki rozwiązaniom podnoszącym funkcjonalność przestrzeni miasta na poziomie potrzeb fizycznych, ale również psychologicznych i emocjonalnych. Analizowane przestrzenie publiczne Kielc dzięki powszechnej dostępności gwarantują łatwą osiągalność, bezpieczeństwo użytkowania, sprzyjają właściwej percepcji przestrzeni, kontaktom międzyludzkim, a także różnym formom życia społecznego, przez co pozytywnie wpływają na postrzeganie Kielc jako miasta przyjaznego.
Źródło:
Architectus; 2023, 2 (74); 77--86
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura, scenografia, przestrzeń w refleksji filmowej Mariana Wimmera. Komentarz
Architecture, Set Design, and Space in Marian Wimmer’s Film Reflection: A Commentary
Autorzy:
Rutkowska, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806630.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Marian Wimmer
architecture
set design
film space
architektura
scenografia
przestrzeń filmowa
Opis:
Redakcja „Kwartalnika Filmowego” rozpoczyna cykl przedruków archiwalnych artykułów pochodzących z pierwszej edycji pisma, wydawanej w latach 1951-1965. Celem projektu jest odtworzenie dziejów polskiej myśli filmowej i przypomnienie najciekawszych dokonań dawnych autorów, wraz z komentarzem, który rekonstruuje kontekst ich powstania i sytuuje je wobec współczesnych tendencji teorii i historii filmu. Marian Wimmer był architektem, zajmował się też teorią architektury i sztuki. Interesowała go zwłaszcza kwestia przestrzeni, w tym także przestrzeni filmowej. Autorka rekapituluje jego dokonania w tej dziedzinie, wskazując na zainteresowanie pozycją widza oraz zasadami odbioru i percepcji dzieła filmowego, co potem zostało rozwinięte w nurcie kognitywistycznym i neoformalistycznym teorii filmu. (Materiał nierecenzowany).
The editors of Kwartalnik Filmowy begin a series of reprints of archival articles from the journal’s first edition, published in 1951-1965. This project aims to recreate the history of Polish film thought and re-establish the most significant achievements of past authors, accompanied with a commentary that reconstructs the context of their work and situates them against contemporary trends in film theory and history. Marian Wimmer was an architect who also dealt with architectural and art theory. He was particularly interested in the problem of space, including film space. The author recapitulates his achievements in this field, pointing to his interest in the viewer’s position and the principles of reception and perception of a film work, which later developed in the cognitive and neoformalist trend of film theory. (Non-reviewed material).
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2023, 123; 208-219
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of personnel exposure to unfavourable acoustic environments in office space at concentration-demanding posts
Autorzy:
Miterska, Magdalena
Kompała, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24201978.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Poznańska. Instytut Mechaniki Stosowanej
Tematy:
soundscape
office space
sound assessment
concentration
krajobraz dźwiękowy
przestrzeń biurowa
ocena dźwięku
natężenie
Opis:
This paper presents the results of soundscape studies in office space used for work demanding high concentration. It demonstrates that acoustic pressure measurements are not the only factor influencing soundscape perception. The subjective assessment of an office space soundscape is of equal importance to objective acoustic measurements. A subjective assessment does not always overlap with measured values, while a negative soundscape contributes to diminished concentration, decreased work efficiency and more frequent mistakes among personnel. An acoustic environment can be improved not exactly by reducing noise, but rather by changing the ambient sounds to such that are more beneficial for maintaining concentration and focus.
Źródło:
Vibrations in Physical Systems; 2023, 34, 1; art. no. 2023111
0860-6897
Pojawia się w:
Vibrations in Physical Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies