Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Odwilż" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 40
Tytuł:
Do góry nogami. PZPR na Politechnice Warszawskiej w czasach odwilży 1956 roku
Upside Down. The Polish United Workers’ Party at the Warsaw University of Technology during the 1956 Thaw
Autorzy:
Ośko, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28692026.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
PUWP University Committee
Basic Party Organization at the Warsaw University of Technology
democratisation of the PUWP in 1956
thaw in universities
October 1956
de-Stalinisation
factions in the PUWP
Puławianie
Natolińczycy
crises in the PUWP
departure from ‘Polish October’
Komitet Uczelniany PZPR
POP Politechniki Warszawskiej
demokratyzacja w PZPR w 1956 r.
Odwilż na uczelniach
Październik 1956 r.
destalinizacja
frakcje w PZPR
puławianie
natolińczycy
kryzysy w PZPR
odchodzenie od Października
Opis:
W artykule pokazano rolę uczelnianej komórki partyjnej Politechniki Warszawskiej w kryzysie 1956 r. Chociaż trudno uchwytna w źródłach, była ona zauważalna, gdyż na tej uczelni odbywały się wiece poparcia dla nowego kierownictwa PZPR w trakcie słynnego VIII Plenum. Autor starał się rozpoznać sympatie polityczne działaczy Politechniki dla frakcji partyjnych. W dalszej części omówiono proces odchodzenia od Października, który w PZPR nastąpił bardzo szybko i przejawiał się w tłumieniu oddolnych inicjatyw oraz odejściu od demokratycznych zasad wyłaniania władz.
The article shows the role of the university’s party cell at the Warsaw University of Technology in the 1956 crisis. Although difficult to grasp in sources, it was noticeable due to the rallies in support of the new leadership of the Polish United Workers’ Party (PZPR) held at this university during the famous Eighth Plenum of the Party. The author tried to identify the political sympathies of University activists for the Party factions. The next part discusses the process of departure from the ‘56 October, which took place very quickly in the PZPR and manifested itself in the suppression of grassroots initiatives and departure from democratic principles for the election of authorities.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 113-153
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lubelski Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej a październik 1956 r.
Lublin Voivodeship Committee of the Polish United Workers Party and October 1956
Autorzy:
Majchrzyk, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33915294.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish People's Republic
Polish United Workers’ Party
Lublin Voivodeship Committee of the Polish United Workers Party
Polish October
PRL
PZPR
KW PZPR
Lublin
odwilż
październik 1956
Opis:
Październik 1956 r. przyniósł Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej poważny kryzys polityczny, który był spowodowany po części rywalizacją frakcji w KC PZPR. Wydarzenia w Warszawie wpłynęły na niższe ogniwa partyjne, jakimi były komitety wojewódzkie. Lubelski KW PZPR w okresie październikowym przeszedł zawirowania i rotacje kadrowe. Tekst ukazuje procesy, jakie miały miejsce w lokalnym centrum władzy województwa lubelskiego. Dotyczy on zmian personalnych na stanowisku I sekretarza oraz egzekutywy. Analizując październikowe wydarzenia, dodatkowo uwzględnia również specyfikę procesów zachodzących na mapie politycznej Lublina.
In October of 1956, the Polish People’s Republic went through a serious political crisis, which was partially caused by rivalry between fractions in the Central Committee of the Polish United Workers’ Party. The events in Warsaw influenced the lower party structures, namely the voivodeship committees. In the October period, the Lublin Voivodeship Committee of the Polish United Workers Party experienced turmoil and staff rotation. The text shows the processes that took place in the local center of power of the Lubelskie Voivodeship. It concerns personnel changes in the executive and the position of the first secretary. The analysis of the October events also takes into account characteristics of the processes that took place on the political map of Lublin.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 939-968
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjawy, kociaki i Milicja Obywatelska. Literackie i społeczne konteksty Strachów w Biesalu Jerzego Putramenta
Apparitions, kittens and Citizens’ Militia. Literary and social contexts of Strachy w Biesalu (Fears in Biesal) by Jerzy Putrament
Autorzy:
Dudziński, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231103.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jerzy Putrament
odwilż
powieść detektywistyczna
powieść milicyjna
Khrushchev Thaw
detective novel
militia novel
Opis:
Artykuł stanowi próbę kulturowej analizy powieści kryminalnej Jerzego Putramenta Strachy w Biesalu (1958). Utwór osadzony został w literackim i społecznym kontekście epoki, co pozwoliło na scharakteryzowanie jego genezy, formy oraz recepcji. W toku analizy omówione zostały trzy główne aspekty dzieła Putramenta. W pierwszej części tekstu autor opisuje, w jaki sposób powieść wpisywała się w charakterystyczny dla okresu postalinowskiej odwilży proces przemiany oficjalnego stosunku do literatury sensacyjnej. Zaakceptowano wówczas powieść kryminalną jako gatunek rozrywkowy i oczekiwano, że sięgną po niego cieszący się uznaniem pisarze – wierzono bowiem, że zapewni to wysoki poziom powstającym w ten sposób utworów. W drugiej części artykułu analizie poddano metafikcjonalny i pastiszowy charakter powieści Putramenta, która dzięki licznym odwołaniom do metaforyki teatralnej ujawnia i tematyzuje mechanizmy rządzące konwencją kryminalną. W części ostatniej zrekonstruowany został społeczny kontekst Strachów w Biesalu – powieść odnosi się bowiem do charakterystycznych dla drugiej połowy lat 50. procesów emancypacji kobiet i wykorzystuje genderowe stereotypy związane z tymi procesami. Powieść Putramenta stanowi zatem także satyrę wykpiwającą środowisko artystyczne oraz młode, zafascynowane modą i kulturą Zachodu kobiety. Autor artykułu dowodzi jednak, że krytycznemu tonowi powieści towarzyszy także mimowolna fascynacja wyemancypowaną kobiecością.
The article looks at three aspects of the crime novel Strachy w Biesalu (Fears in Biesal, 1958) penned by Jerzy Putrament. In the first part of the text, the author describes how this work aligned with the process of changing the official stand on action novels, a shift that was characteristic of the post-Stalinist thaw. The second segment of the article features an analysis of the metafictional and pastiche protagonist of Putrament's novel, revealing and extracting themes related to mechanisms governing the convention of crime fiction. The final part reconstructs the social and cultural context of Fears in Biesal – the novel refers to the processes of women's emancipation and gender stereotypes associated with these processes that were characteristic of the second half of the 1950s.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 177-195
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwilż w Fabryce. Warszawscy robotnicy i struktury Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w przemyśle w czasie kryzysu 1955–1957
The Thaw in the Factory. Warsaw Workers and Structures of the Polish United Workers’ Party in Industry during the Crisis of 1955–57
Autorzy:
Sasanka, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2019176.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
PZPR
robotnicy
komunizm
fabryka
przemysł
Polska
kryzys
odwilż
Czerwiec 1956
Październik 1956
PUWP
workers
communism
factory
industry
Polska
crisis
Thaw
June 1956
October 1956
Opis:
Artykuł jest próbą przedstawienia postaw warszawskich robotników w latach 1955– 1957 oraz funkcjonowania organizacji partyjnych w przemyśle w momencie kryzysu. Podstawę źródłową badań, oprócz literatury przedmiotu, stanowiły materiały archiwalne PZPR różnych szczebli od zakładowego po wojewódzki, głównie dziesięciu dużych warszawskich przedsiębiorstw (są przechowywane w Archiwum Państwowym w Warszawie, ekspozytura w Milanówku). Przedmiotem badań były zachowania i opinie robotników oraz funkcjonowanie podstawowych organizacji partyjnych i ich ewolucja w rytm wyznaczany przez najważniejsze wydarzenia polityczne. Przedmiotem analizy były także czynniki kształtujące sytuację w warszawskich fabrykach, najważniejsze etapy kryzysu i popaździernikowej „normalizacji” zakładowych organizacji partyjnych, główne modele postaw ich członków. Oddolna perspektywa pozwoliła też na sformułowanie wniosków co do źródeł kryzysu wewnątrz PZPR, przebiegu walk frakcyjnych i polityki popaździernikowego kierownictwa PZPR.
This article attempts to present the attitudes of Warsaw workers between 1955 and 1957 and the functioning of party organisations in the industry during crisis time. The source base for the study, apart from the literature on the subject, was the archival material of the Polish United Workers’ Party (PZPR) of various levels, from factory units to voivodeship ones, mainly of ten large Warsaw factories (kept in the State Archives in Warsaw, branch at Milanówek). The subject of research was the behaviour and opinions of workers and the functioning of basic party cells and their evolution in the wake of the most important political events. The analysis also focused on the factors shaping the situation in Warsaw factories, the main stages of the crisis and the post-October ‘normalisation’ of workplace party cells, and the main models of attitudes of their members. The bottom-up perspective also made it possible to formulate conclusions about the sources of the crisis inside the PZPR, the course of factional fights, and the post-October PZPR leadership policy.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2022, 19; 57-112
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Odwilż” w Stalingradzie i „gorąca jesień” w Katowicach, czyli rok 1956 w przemianowanym województwie
Autorzy:
Neja, Jarosław.
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 10, s. 136-151
Data publikacji:
2021
Tematy:
Odwilż (1953-1957)
Powstanie węgierskie (1956)
Reforma
Polski Październik (1956)
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Przywrócenie polskiej nazwy Katowicom i województwu (w miejsce Stalinogrodu) to nie jedyne przykłady "odwilży" w tym regionie kraju, po 1956 roku. Podczas obrad XX Zjazdu Komunistycznej Partii ZSRR ujawnione zostały przez Nikitę Chruszczowa błędy, zbrodnie i stalinowskie wypaczenia z krytyką Stalina włącznie. W Polsce ten referat został przetłumaczony i rozesłany do instancji wojewódzkich i powiatowych PZPR, zapoznały się z nim tysiące Polaków. Budziło to nadzieje na zmiany. Sprzyjała temu ustawa o amnestii uchwalona w kwietniu 1956 roku. Na wolność wyszło w skali kraju ponad 30 tysięcy osób, w samym katowickim ponad 8 tysięcy. Jawniej niż dotąd manifestowano uczucia religijne, domagano się powrotu religii do szkół i przywrócenia zniesionych przez władze świąt kościelnych. Oczekiwano też powrotu z wygnania biskupów katowickich Stanisława Adamskiego, Herberta Bednorza i Juliusza Bieńka. Władze obawiały się siły Kościoła, stąd cały czas nieprzejednana postawa wobec postulatów osób wierzących. Wstrząsem stał sie wybór Władysława Gomułki na VIII Plenum KC PZPR na stanowisko I sekretarza i jego potępienie stalinizmu i interwencji ZSRR na Węgrzech.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
65-lecie Powstania Węgierskiego 1956 roku
Autorzy:
Kondracki, Tadeusz (1956- ).
Powiązania:
Biuletyn Informacyjny / Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Zarząd Główny 2021, nr 10, s. 26-32
Data publikacji:
2021
Tematy:
Nagy, Imre (1896-1958)
Powstanie węgierskie (1956)
Ruchy społeczne
Odwilż (1953-1957)
Masakra na placu Kossutha (1956)
Powstańcy węgierscy (1956)
Artykuł z czasopisma kombatanckiego
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
23 października 1956 roku w Budapeszcie na Wegrzech zorganizowana została manifestacja poparcia dla przemian w Polsce. Do maszerujących studentów dołączyły jednostki wojska i milicjanci. 25 października do zgromadzonego na placu Kossutha tłumu otworzyli ogień funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa Państwa (AVH). Powstanie ogarnęło całe Węgry. 4 listopada wojska radzieckie rozpoczęły inwazję na Węgrzech.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Interwencja Armii Sowieckiej na Węgrzech w 1956 roku
Autorzy:
Piotrowski, Piotr.
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 10, s. 27-35
Data publikacji:
2021
Tematy:
Powstanie węgierskie (1956)
Ruchy społeczne
Odwilż (1953-1957)
Masakra na placu Kossutha (1956)
Powstańcy węgierscy (1956)
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Demonstracją solidarności z Polską pod pomnikiem gen. Józefa Bema 23 października 1956 roku rozpoczęło się powstanie w Budapeszcie. Po demonstracji wieczorem Rada Ministrów Węgier poprosiła o wysłanie na pomoc oddziałów Armii Sowieckiej w celu zaprowadzenia porządku. Wojsko sowieckie już o 21.00 wkroczyło do Budapesztu obsadzając najważniejsze punkty w mieście. Rozpoczęły się walki na barykadach, powstańcy spalili wiele czołgów, wozów bojowych, armat i ciężkich moździeży. Rosjanie nie otrzymali uzgodnionej pomocy ze strony Wegierskiej Armii Ludowej i milicji. W Budapeszcie skoncentrowano 6 tysięcy żołnierzy sowieckich, 290 czołgów, 120 transporterów opancerzonych i 156 dział. Tylko w pierwszej fazie interwencji przeciwko powstańcom skierowano ponad 30 tysięcy żołnierzy, 1130 czołgów, 616 dział i lotnictwo. Najcięższe walki rozpoczęły się 4 listopada, kiedy to użyto ponad 60 tysięcy żołnierzy.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Kwatera 301- panteon węgierskiego narodowego męczeństwa
Autorzy:
Molnár, Imre (1956- ).
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 10, s. 36-44
Data publikacji:
2021
Tematy:
Powstanie węgierskie (1956)
Odwilż (1953-1957)
Ruchy społeczne
Powstańcy węgierscy (1956)
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Tematem artykułu jest miejsce pochówku węgierskich męczenników o wolność i demokrację na terenach kwatery 301 w Budapeszcie. Na ideę, że ludzie walczący z komunizmem są niebezpieczni także po śmierci, dowodów aż nadto na Węgrzech i w Polsce. W Warszawie to „łączka” na Powązkach, w Budapeszcie kwatera 301- czyli „łączka” Nowego Cmentarza na obrzeżach Budapesztu. Kwatera 301 to jedno z najważniejszych miejsc pamięci historycznej narodu węgierskiego. Upamiętnia ona głównie ofiary rewolucji 1956 roku i odwet „zwycięzców”. Spoczęli tu m.innymi premier Imre Nagy, Laszlo Ivan-Kovacs, dowódca legendarnych chłopców z zaułka Corvina, czy błogosławiony salezjanin Istvan Sandor. Nie wiadomo ile ofiar tam spoczywa. W większości byli mordowani w więzieniu przy ul. Kozmy, owijani w papę z rękoma spętanymi drutem i chowani twarzą w dół.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
O krok od wojny
Autorzy:
Nowak-Kreyer, Maciej (1976- ).
Powiązania:
Polska Zbrojna 2021, nr 10, s. 102-104
Data publikacji:
2021
Tematy:
Chruszczow, Nikita (1894-1971)
Gomułka, Władysław (1905-1982)
Stalin, Józef (1878-1953)
Armia Radziecka
Wojsko Polskie (1944- )
PZPR
Odwilż (1953-1957)
Poznański Czerwiec (1956)
PRL
Polski Październik (1956)
Interwencja zbrojna
Stacjonowanie wojsk obcych
Artykuł z czasopisma fachowego
Artykuł z czasopisma wojskowego
Opis:
Tematem artykułu są wydarzenia w Polsce z 1956 roku, zapoczątkowane "odwilżą" polityczną po śmierci Józefa Stalina w 1953 roku i referatem Nikity Chruszczowa na XX zjeździe KPZR, w którym potępił on dyktatora. W czerwcu 1956 wybuchło w Poznaniu powstanie i chociaż je stłumiono, to aby zapobiec rewolucyjnym nastrojom społecznym, postanowiono mianować na stanowisko I sekretarza KC Władysława Gomułkę. Próba zmiany kierownictwa partii bez akceptacji Sowietów spowodowała, że ZSRR odebrał to jako chęć wyrwania się Polski z radzieckiej strefy wpływów. W nocy z 18 na 19 października 1956 roku dwie dywizje Armii Radzieckiej rozpoczęły marsz na Warszawę.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Odzyskać samych siebie : Czym był rok 1956 na Węgrzech?
Autorzy:
Máthé, Áron (1977- ).
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 10, s. 17-26
Data publikacji:
2021
Tematy:
Powstanie węgierskie (1956)
Ruchy społeczne
Odwilż (1953-1957)
Powstańcy węgierscy (1956)
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie - o co walczyli Węgrzy w powstaniu 1956 roku? Czy była to rewolucja czy powstanie? Duża część wypowiadających się, szczególnie intelektualiści zachodni, przekonana jest o lewicowym charakterze protestu. Zdaniem autora publikacji celem rewolucji było wybicie się na niepodległość. Czy słusznie?
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu białoruskiego teatru eksperymentalnego. Татьяна Артимович, Экспериментальный театр БССР в период «оттепели». Между модернизмом и авангардом, Вильнюс: Европейский гуманитарный университет. Центр научных изданий, 2020, 232 s.
Autorzy:
Wasińczuk, Katarzyna Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081310.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
białoruski teatr eksperymentalny
awangarda
odwilż
Tatiana Arcimowicz
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 393-397
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węgierska rewolucja i walka o wolność w 1956 roku
Autorzy:
Kiss, Réka (1975- ).
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 10, s. 3-16
Data publikacji:
2021
Tematy:
Nagy, Imre (1896-1958)
Masakra na placu Kossutha (1956)
Odwilż (1953-1957)
Ruchy społeczne
Powstańcy węgierscy (1956)
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł dotyczy powstania 1956 roku na Węgrzech. W Europie rozdzielonej żelazną kurtyną ta rewolucja z góry skazana na klęskę z powodu nierówności sił, stała się symbolem walki z totalitarną władzą. Wydarzenia węgierskie nastąpiły po masowych rozruchach w Berlinie i w Czechosłowacji w 1953 roku i po Poznańskim Czerwcu 56. Był to ostatni zdławiony protest społeczeństw Europy środkowo-wschodniej przeciwko wprowadzanej siłą przez ZSRR dyktaturze komunistycznej. Do dziś trwają badania nad przyczynami tego węgierskiego wybuchu.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Controversies Surrounding the Selection of Candidates for MPs Before the Election to the PRL Sejm of January 1957
Kontrowersje wokół wyłaniania kandydatów na posłów przed wyborami do Sejmu PRL ze stycznia 1957 roku
Autorzy:
Skobelski, Robert Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373905.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Front of National Unity
political thaw
Electoral Law
candidates for Deputies to the Sejm
Deputies of the Sejm
Front Jedności Narodu
odwilż polityczna
ordynacja wyborcza
kandydaci na posłów do Sejmu
posłowie na Sejm
Opis:
The article is aimed at presenting the selection process of candidates for MPs before the elections to the PRL Sejm of 1957. The analysis has been performed predominantly on the basis of numerous archival sources and the existing literature. The transformations of 1956 in Poland fostered the opportunity to reassign the Parliament the role it deserved, an aspect universally considered to be important in the process of liberalization of the political and government system. The coming election, based on the changed Electoral Law, were to open the path to the Sejm not only to persons nominated by the Party, but also to the representatives of circles less associated with the authorities. The United People’s Party (ZSL) and the Alliance of Democrats (SD) also wanted to benefit from the circumstances, as they strove to widen the margin of their independence from the weakened PZPR. Meanwhile, the new Party leadership under Gomułka, aimed at restoring political balance, strove to maintain domination over the choice and selection of the contenders for the seats in the Sejm. Hence, they made efforts which, for the price of minor compromises, ensured that the PZPR played a decisive role in the final approval of candidate slates. The regulations introduced by the authorities, stipulated not only the procedure and mode of submitting candidates, but also the division of seats in the future Sejm, and imposed the so-called central candidates upon many districts. This, however could not quell thousands of initiatives throughout the country aimed at obtaining the desired representative in the Parliament. In this context, the activity by a large portion of the PRL citizens constituted not a mere result of the atmosphere of the ‘political thaw’, but rather a form of acting out the repressive realities of the preceding period, and the emerging social antagonisms. What lied at the root of those was oftentimes genuine care about the interests of all the various milieux, local communities, professional groups, organizations to a greater or lesser extent associated with authorities, as well as ethnic minorities. And even though spontaneously submitted candidacies, usually put forth during pre-election meetings, were doomed to fail, it nevertheless served as a proof that people had high hopes for the election and continued democratization of political relations.
Celem artykułu jest przedstawienie procesu wyłaniania kandydatów na posłów przed wyborami do Sejmu PRL z 1957 r. Analizy dokonano głównie na podstawie licznych źródeł archiwalnych oraz dotychczasowej literatury. Przemiany 1956 r. w Polsce stworzyły możliwości przywrócenia należnej roli parlamentowi, co powszechnie traktowano jako ważny element liberalizacji ustroju i systemu władzy. Nadchodzące wybory, oparte na zmienionej ordynacji, miały otwierać drogę do Sejmu już nie tylko partyjnym nominatom, ale także dać szansę reprezentantom środowisk mniej powiązanych z władzą. Sytuację taką planowały też wykorzystać Zjednoczone Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne, dążące do poszerzenia marginesu swojej niezależności wobec osłabionej PZPR. Tymczasem nowa ekipa przywódcza na czele z Gomułką, zorientowana na przywrócenie politycznej stabilizacji, zamierzała utrzymać hegemonię w doborze i selekcji pretendentów do ław poselskich. Podjęła więc działania, które, za cenę pewnych ustępstw, zapewniły PZPR decydującą rolę w ostatecznym zatwierdzaniu list kandydatów. Wprowadzone przez władze regulacje dotyczyły nie tylko sposobu i trybu zgłaszania kandydatur, ale ustalały też z góry podział miejsc w przyszłym Sejmie oraz narzucały w wielu okręgach tzw. kandydatury centralne. Nie zdołało to jednak stłumić tysięcy inicjatyw w całym kraju, których celem stało się posiadanie własnego przedstawiciela w parlamencie. W tym kontekście aktywność sporej części obywateli PRL była nie tylko skutkiem odwilżowego klimatu, formą odreagowania represywnej rzeczywistości poprzedniego okresu, czy też ujawniających się antagonizmów społecznych. U jej podłoża tkwiła często rzeczywista troska o interesy poszczególnych środowisk, społeczności lokalnych, grup zawodowych, organizacji mniej lub bardziej powiązanych z władzą oraz mniejszości narodowych. I choć spontaniczne wysuwanie kandydatów, odbywające się najczęściej w trakcie zebrań wyborczych, było z góry skazane na niepowodzenie, to jednak dowodziło, że z wyborami wiązano generalnie duże nadzieje na dalszą demokratyzację stosunków politycznych.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 425-464
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwilż w Polsce 1953-1957 : przez pryzmat prasy
Autorzy:
Ligarski, Sebastian (1975- ).
Powiązania:
Kombatant 2020, nr 10, s. 22-25
Data publikacji:
2020
Tematy:
Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk
Odwilż (1953-1957)
PRL
Komunizm
Czasopisma
Media publiczne
Środki masowego przekazu
Cenzura
Kontrola państwowa
Dziennikarze i dziennikarki
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma kombatanckiego
Opis:
Artykuł przedstawia ujawnianie faktów przestępczej działalności funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, czy działaczy partyjnych różnych szczebli od 1954 roku i miejsce w tym procesie mediów. Mimo wielkiej krytycznej roli, jaką spełniły prasa, radio i telewizja w tym czasie prezentowany obraz był daleki od rzeczywistości. Śmierć Józefa Stalina w ZSRR pozwoliła prasie całego bloku wschodniego, w tym i polskiej, w nowy otwarty sposób pisać o sprawach politycznych, społecznych czy gospodarczych. Jednocześnie intensywnie pod płaszczykiem cenzury i autocenzury działał system kontroli i nadzoru redakcji, pilnowanych przez Wydział Propagandy KC PZPR w osobie Jakuba Bermana. Publikacjami wyłamały się „Nowa Kultura” (w 1953), potem retrospekcje uciekiniera z UB – ppłk. Józefa Światły w Radiu Wolna Europa. Od uchwał III Plenum KC PZPR ze stycznia 1955 roku mówiących m.in. o nieuzasadnionych ingerencjach organów bezpieczeństwa w różne dziedziny życia – prasa zaczęła pisać krytycznie o członkach partii, piętnując także praktyki UB. W latach 1955-1956 w skali kraju powstawały nowe tytuły gazet jak szczecińska „Ziemia i Morze” czy lubelskie „Pod wiatr”. Prasa miała być bojowa i śmiała mówić o nadużyciach okresu stalinowskiego. Powrót w 1956 roku do życia politycznego Władysława Gomółki zamknął ten okres: w styczniu 1957 Sekretariat KC PZPR nakazał likwidacje tytułów uznawanych za reakcyjne oraz antypaństwowe (m.in. poległy „Horyzonty”, „Ziemia i Morze”, „Nowe Sygnały” i wiele innych). Nastąpiły weryfikacje redaktorów naczelnych: „Szpilek”, „Sztandaru Młodych”, „Dookoła Świata”, a także redakcji w TVP.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
The Borderlines of the Thaw: Graphic Art from the Federal Republic of Germany in Warsaw’s “Exhibition Factory” (1956–1957)
Granice odwilży. Grafika z Republiki Federalnej Niemiec w warszawskiej „fabryce wystaw” (1956–1957)
Autorzy:
Świtek, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15852909.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
historia wystaw
grafika niemiecka
Centralne Biuro Wystaw Artystycznych
Odwilż
niemiecko-polska wymiana kulturalna
exhibition history
German graphic art
Central Bureau of Art Exhibitions
the Thaw
German-Polish cultural exchange
Opis:
The aim of the essay is to delineate the political and artistic contexts of two exhibitions of graphic art from the Federal Republic of Germany held in the Central Bureau of Art Exhibitions, the main state art gallery in Warsaw (1956–1957). The historians consider the year 1956 – similarly to the years 1968 or 1989 – to be an important caesura in the political and social history on the global scale. In the history of modern art in Poland, the year 1956 is also perceived as a period crucial to changes in artistic life (Polish thaw). As the first show of West German artists in post-war Poland, the Exhibition of the Works of Graphic Artists from the Federal Republic of Germany opened in Warsaw on the same day when Nikita Khrushchev delivered his celebrated “Secret Speech” in Moscow (25 February 1956). The exhibition Poster Art in the Federal Republic of Germany was organized in 1957, after the events of the Polish October (1956). The idea to juxtapose art exhibitions with political events of their era follows contemporary reflections on the phenomenon of noncontemporaneity and on the heterogeneous nature of the visual time of art and exhibition histories.
Celem artykułu jest zarysowanie politycznych i artystycznych kontekstów dwóch wystaw grafiki z Niemiec Zachodnich, które zostały zaprezentowane w Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych w Warszawie  w latach 1956–1957. Historycy uznają rok 1956 – podobnie jak 1968 czy 1989 – za znaczącą cezurę czasową, rok przełomowy w globalnej historii politycznej i społecznej. W historii polskiej sztuki nowoczesnej rok 1956 jest również postrzegany jako czas istotny dla przemian w życiu artystycznym – czas Odwilży. Jako pierwsza wystawa sztuki z Niemiec Zachodnich w powojennej Polsce, Wystawa prac grafików z Niemieckiej Republiki Federalnej została otwarta w Warszawie w tym samym dniu, w którym w Moskwie Nikita Chruszczow przedstawił swój słynny „tajny referat” (25 lutego 1956). Wystawę Plakat NRF  zorganizowano w CBWA w 1957 r., po wydarzeniach Polskiego Października ’56. Zestawienie wystaw sztuki z politycznymi wydarzeniami tego okresu wpisuje się w refleksję nad zjawiskami równoczesności i nierównoczesności, rozpoznanymi przez filozofów historii, a także w refleksję nad heterogeniczną naturą wizualnego czasu historii wystaw.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2020, 82, 1; 127-158
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 40

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies