Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "NORMA" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zwyczaj jako kreator normy prawnej na przykładzie regulaminu Sejmu
Custom as a Creator of Legal Norm on the Example of Standing Orders of the Sejm
Autorzy:
Kalinowska-Wójcik, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762516.pdf
Data publikacji:
2024-02-29
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zwyczaj
norma prawna
regulamin Sejmu
parlament
Custom
legal norm
Standing Orders of the Sejm
parliament
Opis:
Parliamentary custom has been present in modern parliament since its inception. The functioning of the British or German parliament shows that customs can co-create or supplement parliamentary procedure. In the Polish parliament, customs also regulate a number of proceedings. The subject of this article is the custom found in the practice of the lower house of the Polish parliament – the Sejm. Examples of customs that have been transformed into norms of the Sejm’s rules of procedure despite their long practice are indicated and discussed. However, the analysis of these examples does not give a clear answer to the question of the reasons for turning custom into law. It shows the inconsistency and discretionary nature of the changes. It is also in vain to find purposefulness and consistency in the creation of norms on the basis of custom.
Zwyczaj parlamentarny jest obecny w nowożytnym parlamencie od początków jego powstania. Funkcjonowanie parlamentu brytyjskiego czy niemieckiego pokazuje, że zwyczaje mogą współtworzyć czy też uzupełniać procedurę parlamentarną. W polskim parlamencie zwyczaje również regulują szereg postępowań. Przedmiotem artykułu jest zwyczaj występujący w praktyce działania izby niższej polskiego parlamentu – Sejmu. Wskazane i omówione zostały przykłady zwyczajów, które mimo wieloletniej praktyki ich stosowania zostały przekształcone w normy regulaminu Sejmu. Analiza tych przykładów nie daje jednak jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o przyczyny zmiany zwyczaju w prawo. Pokazuje brak konsekwencji i uznaniowość zmian. Próżno również doszukiwać się celowości i spójności w kreowaniu norm na podstawie zwyczaju.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 1(77); 41-51
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Dziewczyna w spektrum”. O Cukrach Doroty Kotas
„Girl on the Spectrum”. Abouth Sugars by Dorota Kotas
Autorzy:
Gralewicz-Wolny, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520364.pdf
Data publikacji:
2023-12-18
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
Dorota Kotas
Cukry
spektrum autyzmu
norma
dziewczyńskość
Sugars
autism spectrum
norm
girlishness
Opis:
The article proposes a reading of Sugars by Dorota Kotas – a story about a girl on the autism spectrum who, as a non-neurotypical and non-heteronormative person, incurs the high emotional costs of double exclusion (mainly in the field of family relationships), and yet saves a whole set of features that allow her to fulfill herself in a creative and personal dimension. From the perspective of girl studies, the narrative of Sugars presents girlhood not so much as a stage of a woman’s life, situated between childhood and adulthood, but as the state of independence she achieves from social norms, the pleasure of being simply herself without concern for the requirements and expectations of the environment.
Źródło:
Świat i Słowo; 2023, 41, 2; 421-432
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ascription of Content to Provisions of the Law by Judicial Practice. Theoretical Analysis of the Polish Constitutional Tribunal’s Judgments
Przypisywanie treści przepisom prawnym przez orzecznictwo. Analiza teoretyczna wyroków polskiego Trybunału Konstytucyjnego
Autorzy:
Rzepiński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11855325.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
judicial practice
Constitutional Tribunal
analytic pragmatism
provision of the law
legal norm
application of the law
praktyka sądowa
Trybunał Konstytucyjny
pragmatyzm analityczny
przepis prawny
norma prawna
stosowanie prawa
Opis:
The article examines the way in which the Polish Constitutional Tribunal operates, which involves replacing its own process of interpreting the provisions under review by accepting the interpretation of another court. The objective of the article is to provide a theoretical account of the Polish Constitutional Tribunal’s conduct to the readers. Therefore, the concepts developed at the Poznan School of Theory of Law are used, namely the distinction between a provision of the law and a legal norm, as well as a distinction between pragmatic and nonpragmatic interpretation. The role of the metatheory used to analyse the Tribunal’s conduct is also played by Robert B. Brandom’s analytic pragmatism. Analytic pragmatism allows the conclusion to be drawn that, through its activity, the Tribunal indicates 1) what an agent must do (within the legal practice) for the vocabulary of normative acts to mean something (PV-sufficiency), and 2) what vocabulary is sufficient to define those practices (VP-sufficiency). The practice of applying the law can be described with the use of the TOTE concept (Test-Operation-Test-Exit). In this case TOTE cycles are open-ended. Therefore, in its further practice, the Tribunal might indicate further practices-or-abilities which are sufficient for the vocabulary of normative acts to mean something.
Artykuł dostrzega sposób postępowania Trybunału Konstytucyjnego polegający na zastąpieniu własnego procesu interpretacji badanych przepisów poprzez przyjęcie wykładni innego sądu. Celem tekstu jest więc opracowanie teoretyczne analizowanych orzeczeń. W tekście wykorzystane zostały koncepcje wypracowane w Poznańskiej Szkole Teorii Prawa, tj. rozróżnienie na przepis i normę prawną, jak również rozróżnienie na wykładnię w sensie pragmatycznym oraz apragmatycznym. Rolę metateorii służącej do analizy postępowania Trybunału pełni także pragmatyzm analityczny Roberta B. Brandoma. Pragmatyzm analityczny pozwala na stwierdzenie, że działania Trybunału wskazują (1) co należy zrobić (w ramach praktyki prawnej), aby słownictwo aktów normatywnych coś znaczyło (PS-wystarczalność) i (2) jakie słownictwo jest wystarczające do scharakteryzowania tych praktyk (SP-wystarczalność). Praktyka stosowania prawa daje się opisać przy wykorzystaniu koncepcji TOTE (akronim angielskiego wyrażenia Test-Operation-Test-Exit). Cykle tej aktywności mają otwarte zakończenia (ang. open-ended). Tym samym, w swojej dalszej praktyce, Trybunał może wskazać kolejne umiejętności/praktyki wystarczające do tego, aby słownictwo aktów normatywnych coś znaczyło.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 35, 2; 65-76
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Characteristic velocity of strong wind for wind engineering purposes
Prędkość charakterystyczna silnego wiatru do celów inżynierii wiatrowej
Autorzy:
Lipecki, Tomasz
Gaczek, Mariusz
Goliger, Adam
Kimbar, Grzegorz
Węgrzyński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312129.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
prędkość wiatru
prędkość charakterystyczna
model Gumbela
wartość ekstremalna uogólniona
rozkład Pareto uogólniony
mapa wietrzności
norma
estymator liniowy nieobciążony najlepszy
characteristic velocity
wind velocity
Gumbel model
generalized extreme value
generalized pareto distribution
wind map
wind code
best linear unbiased estimator
Opis:
Eurocode standard recommends using fundamental basic wind velocity (characteristic velocity) as the design value in civil engineering. There are different approaches to estimate this value depending on the climate features of the given area and the quality of environmental data. The estimation of the characteristic value requires statistical analysis of historical data regarding wind velocities measured throughout the country at meteorological stations. The results of the analysis are probability density distributions of this random variable for each meteorological station. On this basis, values of characteristic wind velocity with a mean return period of 50 years are determined. The zones with uniform velocities are delineated on the map of the country. In the case of Poland the last evaluation of wind zones took place over 15 years ago. Higher quality of measurement data on the one hand, and the introduction of the second generation of Eurocode standards on the other hand, create a need to check and update these zones. This work presents theoretical basis for the estimation of characteristic values of random variables in the context of wind velocity, comprehensively reviews practical methods used for this purpose and summarizes current situation in Poland, finally discusses the issues related to the heterogeneity of wind data, illustrating them with an example.
Eurokod zaleca stosowanie podstawowej bazowej prędkości wiatru (prędkości charakterystycznej) jako wartości projektowej w inżynierii lądowej. Istnieją różne metody szacowania tej wartości, zależne od cech klimatycznych danego obszaru oraz jakości rejestrowanych danych środowiskowych. Oszacowanie wartości charakterystycznej wymaga analizy statystycznej danych historycznych na temat prędkości wiatru mierzonej na stacjach meteorologicznych na terenie całego kraju. Wynikiem analizy jest rozkład gęstości prawdopodobieństwa i w konsekwencji wartość charakterystyczna prędkości wiatru w danej lokalizacji. W normach projektowych, przeważnie jest to prędkość o tzw. okresie powrotu wynoszącym 50 lat. Końcowym efektem jest wyznaczenie na mapie kraju stref o jednakowych prędkościach wiatru. W przypadku Polski ostatnia aktualizacja stref wiatrowych miała miejsce ponad 15 lat temu. Znacznie dłuższe okresy pomiarowe i dobra jakość danych rejestrowanych na stacjach w ostatnich latach oraz wprowadzenie w niedalekiej przyszłości drugiej generacji norm Eurokod stwarza potrzebę sprawdzenia tych stref i ewentualnej ich korekty. W pracy przedstawiono podstawy teoretyczne estymacji wartości charakterystycznych zmiennych losowych w kontekście prędkości wiatru, dokonano kompleksowego przeglądu praktycznych metod stosowanych w tym celu oraz podsumowano obecną sytuację w Polsce. Omówiono również zagadnienia związane z niejednorodności danych wiatrowych rejestrowanych na stacjach meteorologicznych, ilustrując je przykładem.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2023, 69, 3; 217--237
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conventional acts and their normative consequences: controversies over the Poznań concept of conventional acts
Czynności konwencjonalne i ich konsekwencje normatywne: kontrowersje wokół poznańskiej koncepcji czynności konwencjonalnych
Autorzy:
Hermann, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28825317.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
conventional act
constitutive rule
normative consequence of a conventional act
product of a conventional act
legal norm
competence norm
competence
czynność konwencjonalna
reguła sensu
wytwór czynności konwencjonalnej
norma prawna
norma kompetencyjna
kompetencja
konsekwencja normatywna czynności konwencjalnej
Opis:
The concept of conventional acts is one of the foremost achievements of the Poznań School of Legal Theory. The aim of this paper is to resolve doubts concerning the relationships between constitutive rules and norms of conduct, whereby the norms bear on conventional acts in a twofold manner. On the one hand, they may regulate the performance of such acts and, on the other, attach normative consequences to a performed act, as a result of which the normative situation of certain entities changes. Focusing on the latter aspect, it was necessary to compile a catalogue of possible normative consequences and to decide whether such consequences are prerequisite if an act is to be qualified as conventional. The analysis warrants the conclusion that the existence of a conventional act does not depend on whether it entails normative consequences. The correlation between a conventional act and its normative consequences is not necessary, but merely functional, although its strength may vary. Also, it is likely that the confusion in this regard stems from the failure to distinguish between two types of effects which the acts in question produce, assuming that certain effects do in fact ensue. Specifically, one has to distinguish between an effect understood as the outcome of a conventional act and an effect understood as its normative consequence. It is presumed here that the effect of a conventional act is distinguished by a relevant constitutive rule, while any normative consequences following its performance should be approached only as a corollary of competence norms. Assuming that the relationship between constitutive rules and norms of conduct is functional enables the rules to be recognized as independent with respect to the norms. Furthermore, it also implies the need for two concepts of competence to be distinguished, namely conventional competence and normative competence.
Koncepcja czynności konwencjonalnych stanowi jedno z najważniejszych osiągnięć poznańskiej szkoły teorii prawa. Celem artykułu jest rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczących związków, jakie występują pomiędzy regułami sensu i normami postępowania. Należy zauważyć, że normy na dwa różne sposoby odnoszą się do czynności konwencjonalnych. Z jednej strony mogą regulować dokonywanie takich czynności, z drugiej zaś – mogą z ich podjęciem łączyć pewne konsekwencje normatywne, polegające na zmianie sytuacji normatywnej określonych podmiotów. Koncentruję się na drugim wymienionym zagadnieniu, którego opracowanie wymagało przede wszystkim ustalenia katalogu możliwych konsekwencji normatywnych oraz rozstrzygnięcia, czy wywoływanie takich konsekwencji jest konieczne do przypisania czynności charakteru konwencjonalnego. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że byt czynności konwencjonalnej nie zależy od tego, czy wywołuje ona konsekwencje normatywne. Tym samym związek pomiędzy czynnością konwencjonalną a jej konsekwencjami normatywnymi nie ma charakteru koniecznego, a wyłącznie funkcjonalny, chociaż różna może być jego siła. Sądzę przy tym, że jedną z przyczyn istniejących w tym względzie nieporozumień jest nieodróżnianie dwóch rodzajów skutków, jakie rozważane czynności powodują, przy założeniu, że jakieś skutki wywoływać muszą. Rozróżnić należy mianowicie skutek rozumiany jako wytwór czynności konwencjonalnej oraz skutek rozumiany jako jej konsekwencja normatywna. Przyjmuję, że wytworem czynności konwencjonalnej jest rezultat wyróżniony przez konstytuującą taką czynność regułę sensu, natomiast wszelkie konsekwencje normatywne wiążące się z jej dokonaniem traktować należy jedynie jako następstwo obowiązywania powiązanych funkcjonalnie z daną regułą sensu norm kompetencyjnych. Przyjęcie, że związek pomiędzy regułami sensu i normami postępowania ma charakter funkcjonalny, prowadzi do uznania samodzielności reguł sensu względem powiązanych z nimi norm, co w dotychczasowej literaturze budziło niekiedy wątpliwości. Oznacza również konieczność wyróżnienia dwóch pojęć kompetencji: kompetencji konwencjonalnej przyznanej przez regułę sensu oraz kompetencji normatywnej przyznanej przez normę kompetencyjną.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2023, 85, 2; 73-88
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka i „sztuka działania”. Odpowiedź Jackowi Jaśtalowi
Ethics and the “Art of Action”: Reply to Jacek Jaśtal
Autorzy:
Chyrowicz, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232834.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ethics
subjective
objective
norm
decision
etyka
subiektywny
obiektywny
norma
decyzja
Opis:
Przyjęcie perspektywy „widoku stąd” sprawia, że etyka nie jest traktowana jako kompletny zbiór gotowych odpowiedzi na problemy natury moralnej. Normy są ogólne i obiektywne, sytuacja decyzyjna podmiotu indywidualna i subiektywna. Decydujemy zawsze „tu i teraz” i „tacy a nie inni”. Perspektywa „widoku stąd” może być redukowana, ale nie da się od niej całkowicie uwolnić. Nie znaczy to jednak, że perspektywy subiektywnej nie da się pogodzić z obiektywną. Normy obiektywne pozostają punktem odniesienia dla subiektywnych decyzji, a kiedy jakiś element indywidualnego (subiektywnego) kontekstu naszego działania udaje się nam zobiektywizować, zostaje włączony w „widok stąd”.
The adoption of the “view from here” perspective means that ethics is not treated as a completed set of the ready-made answers to moral problems. Norms are general and objective, the decision-making situation of the agent is individual and subjective. We always decide “here and now” and “those and not others”. The perspective of the “view from here” may be reduced but it cannot be completely freed from it. However, this does not mean that the subjective perspective cannot be reconciled with the objective one. Objective norms remain a point of reference for subjective decisions, and when we manage to objectify some element of the individual (subjective) context of our actions, it is included into the “view from here”.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 289-297
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of wind effects on buildings using design codes and numerical wind tunnel tests
Ocena wpływu wiatru na budynki z wykorzystaniem norm projektowych i testów numerycznych w metodzie tunelu aerodynamicznego
Autorzy:
Hossain, Imam
Islam, Jahidul
Amin, Al
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27314901.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Świętokrzyska w Kielcach. Wydawnictwo PŚw
Tematy:
wind load analysis
wind tunnel test
wind simulation
reinforced cement concrete structure
computational fluid dynamics
Bangladesh National Building Code
analiza obciążenia wiatrem
test w tunelu aerodynamicznym
symulacja oddziaływania wiatru
konstrukcja żelbetowa
obliczeniowa dynamika płynów
bangladeska krajowa norma budowlana
Opis:
The evaluation of wind effect on the regular shape and simple diaphragm buildings and structures due to wind load has been calculated by several international codes and standards where wind gust nature and dynamic effect could not capture. Bangladesh National Building Code (BNBC) provides the tools for engineers to calculate the wind pressures for the design of a regular-shaped structure with a height to width ratio of less than 5.0, a simple diaphragm, and no unusual geometrical irregularity. If these conditions do not satisfy a wind tunnel testing is required. In this study, a comparative study between two codes in Bangladesh (BNBC-2006 and BNBC-2020), and wind tunnel test results are conducted. An investigation is carried out on four typical buildings with variable heights located within Dhaka, Bangladesh. A computational fluid dynamics (CFD) program RWIND is used to calculate the wind loads on buildings and are compared with those obtained by Bangladesh National Building Codes. Storey shear of four different building models is compared. Between BNBC-2006 and BNBC-2020, there is up to a 53% difference in storey shear. Whereas, up to 30% variation in storey shear is observed between the numerical wind tunnel test data and the data calculated using the BNBC-2020 equations. Finally, this study will help in improving BNBC code provisions for wind load calculations.
Kalkulację wpływu wiatru na budynki i budowle o regularnych kształtach i prostych konstrukcjach pod obciążeniem wiatrem przedstawiono w kilku normach międzynarodowych, w których jednak nie uwzględniono charakteru podmuchów wiatru i efektu dynamicznego. Bangladeska Krajowa Norma Budowlana (BNBC) zapewnia inżynierom narzędzia do obliczania ciśnienia wiatru przy projektowaniu konstrukcji o regularnym kształcie, o stosunku wysokości do szerokości mniejszym niż 5,0, prostej konstrukcji oraz bez nietypowych nieregularności geometrycznych. Jeśli warunki te nie są spełnione, wymagane jest przeprowadzenie testów w tunelu aerodynamicznym. W niniejszym opracowaniu przeprowadzono badanie porównawcze między dwiema normami obowiązującymi w Bangladeszu (BNBC-2006 i BNBC-2020) oraz wynikami testów w tunelu aerodynamicznym. Badanie przeprowadzono na czterech typowych budynkach o różnej wysokości zlokalizowanych w Dhace w Bangladeszu. Program RWIND do obliczeń i symulacji dynamiki płynów (CFD) został wykorzystany do obliczenia obciążeń wiatrem na budynkach i porównany z wynikami uzyskanymi według bangladeskich norm budowlanych. Porównano ścinanie kondygnacji czterech różnych modeli budynków. W tym względzie różnice pomiędzy BNBC-2006 i BNBC-2020 wynoszą do 53%. Natomiast między danymi z numerycznego testu w tunelu aerodynamicznym a danymi obliczonymi przy użyciu równań BNBC-2020 zaobserwowano do 30% różnic w odniesieniu do ścinania kondygnacji. Badanie to pomoże też ulepszyć przepisy norm BNBC dotyczące obliczeń obciążenia wiatrem.
Źródło:
Structure and Environment; 2023, 15, 2; 73--81
2081-1500
Pojawia się w:
Structure and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karol Wojtyła’s dispute with Max Scheler over the concept and role of conscience in morality
Spór Karola Wojtyły z Maksem Schelerem o koncepcję i rolę sumienia w moralności
Autorzy:
Biesaga, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31210108.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Karol Wojtyła
Max Scheler
sumienie
wartość
powinność
norma
sprawczość
czyn
spełnianie się osoby
conscience
value
duty
norm
causality
act
personal fulfilment
Opis:
The article, following Karol Wojtyła’s study of Max Scheler’s ethics in his habilitation dissertation, reveals the above-mentioned phenomenologist’s overly narrow view of ethical experience and, for this reason, a narrow and erroneous account of conscience and its role in morality. Scheler’s narrowing of his analyses of ethical experience down to the emotional experience of values and insight into their essence led, as a consequence, to the exclusion of the causality of the real subject of action, i.e. to the exclusion of the objective desire for good, which is an act of self-determination guided by the fact of moral duty and the categorical normativity of conscience. Scheler equated “wanting good” with “the emotional feeling that I am good”. However, the emotional, passive experiencing of values alone is not the causation and performance of an act. The performance of an act is about good as such, permeated by value and moral duty along with the categorical imperative of conscience.  The moral goodness of an act internally permeates the entire dynamism of its performance. The explanation for this kind of personal fulfilment in the act is the potentiality and realization of the nature of the human person. Thus, in the ethical experience, we are dealing not only with the emotional experience of value, but with the experience of moral duty, with the experience of the norm, including the one closest to us, that is, the imperative of conscience, with the involvement of our will towards the performance of a valuable and morally commanded act, as the apex of personal fulfilment.
Artykuł, za przeprowadzonymi w swej habilitacji przez Karola Wojtyłę badaniami etyki Maksa Schelera, ujawnia zbyt ciasne ujęcie przez wymienionego fenomenologa przeżycia etycznego i z tego powodu zbyt wąskie i błędne ujęcie sumienia oraz jego roli w moralności. Zacieśnienie przez Schelera swych analiz przeżycia etycznego do emocjonalnego przeżywania wartości i wglądu w ich istotę, prowadzi w konsekwencji do wykluczenia sprawczości realnego podmiotu działania, czyli do wykluczenia obiektywnego pragnienia dobra, które to pragnienie jest aktem samodeterminacji, kierowanej faktem powinności moralnej i kategoryczną normatywnością sumienia. Scheler utożsamił „pragnienie dobra” z „emocjonalnym odczuciem, że jestem dobry”. Samo emocjonalne, pasywne przeżywanie wartości nie jest jednak sprawczością i realizacją czynu. W spełnianiu czynu chodzi o dobro jako takie, przeniknięte wartością i powinnością moralną wraz z kategorycznym nakazem sumienia. Dobroć moralna czynu przenika wewnętrznie cały dynamizm jego realizacji. Wyjaśnieniem tego rodzaju spełniania się osoby w czynie jest potencjalność i realizacja natury osoby ludzkiej. W przeżyciu etycznym mamy więc do czynienia nie tylko z emocjonalnym doświadczaniem wartości, ale także z przeżywaniem powinności moralnej, z przeżywaniem norm, w tym najbliższej nam, czyli nakazie sumienia, z zaangażowaniem naszej woli do realizacji wartościowego i moralnie nakazanego czynu, jako szczytowego spełniania się osoby.
Źródło:
Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 85-97
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O interpunkcji w szkole podstawowej w świetle podstawy programowej i wybranych podręczników
About Punctuation in Primary School in the Light of the Core Curriculum and Selected Textbooks
Autorzy:
Lisowska, Beata
Chochla, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11542386.pdf
Data publikacji:
2023-04
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
Tematy:
błędy interpunkcyjne
norma
składnia
podstawa programowa
podręczniki
punctuation errors
norm
syntax
core curriculum
textbooks
Opis:
W artykule autorki omawiają problematykę ujęcia kwestii interpunkcyjnych w podstawie programowej dla II etapu kształcenia oraz w podręcznikach dwóch serii: Nowe słowa na start! (Nowa Era) oraz Między nami (Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe). Z analizy przeprowadzonej przez autorki wynika, że należy dokonać modyfikacji w podstawie programowej, w której zapomniano o dwóch znakach interpunkcyjnych: myślniku oraz wielokropku, oraz pominięto ważną kwestię integracji nauki interpunkcji w kontekście składni języka polskiego. Wiele braków z zakresu interpunkcji pojawia się także w analizowanych podręcznikach do klas IV–VIII. Przede wszystkim pominięto w nich zadania, które by sprawdzały w sposób holistyczny umiejętności uczniów z zakresu użycia znaków przestankowych. Należałoby pomyśleć o uzupełnieniu podręczników ćwiczeniami, które by integrowały wiedzę i umiejętności uczniów z zakresu syntagmy oraz interpunkcji. Poza tym w podręcznikach zbagatelizowano kwestię łączenia interpunkcji z ćwiczeniami w pisaniu. Te wszystkie czynniki z pewnością w dużej mierze przekładają się na niski poziom umiejętności uczniów kończących szkołę podstawową.
In the article, the authors discuss the issue of punctuation in the national curriculum for the second stage of education. They analyze this in the textbooks of the two series New Words For The Start! (published by New Ages) and Between Us (published by Gdańsk Educational Publishing House). The analysis carried out by the authors shows that this national curriculum should be modified because of omitting two punctuation marks – dash and ellipsis. Moreover, this document does not include relationships between punctuation and syntax of the Polish language. Many shortcomings in the field of punctuation also appear in the analyzed textbooks for grades IV–VIII. First of all, the authors omitted tasks, which holistically test students’ skills in the field of punctuation marks. Textbooks should integrate students’ knowledge and skill of syntax as well as punctuation, they ought to be completed with these kinds of exercises. In addition, textbooks it’s mandatory to contain combination of punctuation and writing exercises. All these elements mentioned above contribute to students’ low level in punctuation abilities.
Źródło:
Eruditio et Ars; 2023, 6, 1; 155-169
2545-2363
Pojawia się w:
Eruditio et Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zmienności koncepcji normy demograficznej w wyborach do rad gmin
On the Volatility of the Concept of Demographic Norm in Elections to Municipal Councils
Autorzy:
Buczkowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850639.pdf
Data publikacji:
2023-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
norma demograficzna
wybory samorządowe
proces legislacyjny
Kodeks wyborczy
rady gmin
demographic norm
local government elections
legislative process
Electoral Code
municipal councils
Opis:
The demographic norm is an institution of high importance from the point of view of the final election results and the detailed rules for conducting the electoral procedure. As an instrument separating majority and proportional electoral systems, it affects the procedure for submitting candidates, the structure of constituencies and the methods of mandates distribution. The aim of the study was to present and evaluate legislative projects regarding the demographic norm in 1990–2018 period. The conducted analysis leads to the conclusion that no unified concept of the demographic norm has been developed, and the cyclical changes within discussed institution are a consequence of the current interests of political parties.
Norma demograficzna stanowi instytucję o istotnym znaczeniu z punktu widzenia ostatecznych wyników wyborów oraz szczegółowych zasad przeprowadzania postępowania wyborczego. Jako instrument rozdzielający systemy większościowy i proporcjonalny, oddziałuje na tryb zgłaszania kandydatów, strukturę okręgów wyborczych oraz metody dystrybucji mandatów. Celem opracowania uczyniono prezentację i ocenę projektów ustawodawczych, mających za przedmiot normę demograficzną w latach 1990–2018. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że nie została wypracowana jednolita koncepcja normy demograficznej, a cykliczne zmiany w tym zakresie mają charakter koniunkturalny.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 5(75); 179-190
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisownia wyrażenia "dzień Wszystkich Świętych" – o czynnikach destabilizujących normę skodyfikowaną
Spelling of the Phrase dzień Wszystkich Świętych (All Saints’ Day) – on Factors Destabilizing the Codified Norm
Autorzy:
Badyda, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083843.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
pisownia nazw świąt religijnych
reguły ortograficzne
norma
uzus
spelling of religious holiday names
orthographic rules
norm
usage
Opis:
The author refers to the research showing the divergence of norms and orthographic usage in the spelling of the expression dzień Wszystkich Świętych and considers the reasons for this situation in the broader context of the spelling of religious holiday names. The author points out extralinguistic factors, such as difficulties in establishing an official name for the holiday, as well as linguistic factors, including inconsistencies in the treatment of classifying elements of names in orthographic rules, discrepancies in the presentation of the forms of religious holiday names in different reference sources, variability in codification decisions in recent years, lack of complete clarity in formulating orthographic rules regarding the spelling of religious holiday names, the need to rely on extralinguistic knowledge in determining the form of the name, and the influence of the productive pattern of „Day X.” In conclusion, the author advocates for a more lenient assessment of non-standard spelling of the name dzień Wszystkich Świętych as an expression of a blatant disregard for spelling, as well as recognition of the validity of voices calling for reconciliation with the spontaneous development of Polish spelling, relaxing regulations in cases where usage deviates from codification and allowing for variant spellings in such situations.
Autorka, odwołując się do badań pokazujących rozchodzenie się normy i ususu ortograficznego w przypadku pisowni wyrażenia dzień Wszystkich Świętych, rozważa, jakie są przyczyny takiej sytuacji w szerszym kontekście pisowni nazw świąt religijnych. Wskazuje na czynniki pozajęzykowe: trudności w ustaleniu oficjalnej/urzędowej nazwy święta, oraz językowe, do których należą: niejednolitość traktowania elementów klasyfikujących nazw w regułach ortograficznych, rozbieżności w podawaniu postaci nazw świąt religijnych w różnych źródłach referencyjnych, zmienność decyzji kodyfikacyjnych w ostatnim okresie, brak całkowitej jednoznaczności w formułowaniu reguł ortograficznych dotyczących pisowni nazw świąt religijnych, konieczność odwoływania się do wiedzy pozajęzykowej w ustalaniu postaci nazwy oraz oddziaływanie produktywnego wzorca Dzień X-a. W konkluzji postuluje złagodzenie oceny nienormatywnego zapisu nazwy dzień Wszystkich Świętych, a także uznania za słuszne głosów wskazujących na konieczność pogodzenia się ze spontanicznym rozwojem pisowni polskiej, złagodzenia przepisów, w których przypadku uzus odbiega od kodyfikacji i dopuszczania w takiej sytuacji wariantów pisownianych.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2023, 18; 9-20
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawda i normatywność: Czy prawda jest normą oceny twierdzeń?
Truth and Normativity: Is Truth a Norm of Evaluation of Propositions?
Autorzy:
Kublikowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233173.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
a belief
truth
a justification
cognition
knowledge
a value
a norm
przekonanie
prawda
uzasadnianie
poznanie
wiedza
wartość
norma
Opis:
Kategoria prawdy budzi kontrowersje od czasów filozofii starożytnej aż do współczesnej. W związku z dyskusjami na temat korespondencyjnej, klasycznej teorii prawdy powstały teorie nieklasyczne, łączące pojęcie prawdy z oczywistością, skutecznym działaniem, koherencją, powszechną zgodą itp. Ostra polemika próbuje w ogóle wyeliminować kategorię prawdy. Powstaje pytanie: czy taka radykalna krytyka jest słuszna i uzasadniona? Wydaje się, że jest ona przesadna. Celem artykułu jest argumentacja za tezą, że prawda — jako wartość i norma („wzorzec”, element systemu odniesienia itp.) — jest niezbywalna przy epistemicznej ocenie twierdzeń, które mają swoje konsekwencje teoretyczne i praktyczne. Strukturę artykułu wyznaczają następujące punkty: (1) krytyka kategorii prawdy, (2) prawda jako wartość i (3) prawda jako norma w systemie odniesienia. W punkcie wyjścia przyjmuję syntetyczną charakterystykę prawdy sformułowaną przez Michaela P. Lyncha w jego monografii pt. Prawda i życie. Dlaczego prawda jest ważna (2020): (a) Prawda jest obiektywna. (b) Prawda jest wartością, jest dobra. (c) Prawda jest wartościowym celem dociekań. (d) Prawda jest wartościowa ze względu na nią samą. Prawda faktycznie jest wartościowa, umożliwia bowiem stwierdzenie, że ktoś myli się, kłamie, popełnia krzywoprzysięstwo, manipuluje kimś w życiu osobistym czy społecznym. Oprócz tego, bez kategorii prawdy nie można nawet stwierdzić — jak to usiłuje czynić sceptycyzm — że prawdą jest, iż prawda nie jest czymś wartościowym, godnym uwagi itp. Kategoria prawdy — pełniąca funkcję poznawczego celu i normy — pomimo różnych kontrowersji jest wciąż niezbywalna przy ocenie wartości logicznej zdań (i wyrażanych przez nie twierdzeń). Kategoria prawdy jest semantyczna, lecz jej rozpoznawanie — uznawanie zdania przez kogoś za prawdziwe (czyli asercja) — jest kategorią pragmatyczną. Stwierdzana post factum skuteczność działania, podjętego na podstawie jakiegoś zdania, jest mocną racją za tym, aby dane zdanie uznać za prawdziwe. Respekt dla prawdy jest lepszy niż jego brak.
The category of truth has been controversial since ancient philosophy until the contemporary one. Discussions on the correspondence classical theory of truth have given rise to non-classical theories combining the notion of truth with evidence, a useful action, coherence or a common agreement etc. A sharp polemics has tried to eliminate at all the category of truth. The question arises whether such a radical criticism is right and justified? It seems that it is exaggerated. The goal of this article is an argumentation for the thesis that truth — as a value and a norm (“a pattern”, an element of a reference system etc.) — is indispensable for the epistemic evaluation of propositions which have their theoretical and practical consequences. The structure of the article is fixed by the following paragraphs: (1) the criticism of the category of truth, (2) truth as a value and (3) truth as a norm in a reference system. At the starting point I take a compact characteristics of truth formed by Michael P. Lynch in his monograph entitled True to Life: Why Truth Matters (2020): (a) Truth is objective. (b) Truth is a value, truth is good. (c) Truth is a valuable goal of inquiry. (d) Truth is valuable itself. In fact truth is valuable because it makes it possible to claim that someone is not right, lies, commits perjury, misleads someone in private or social life. Apart from that without the category of truth it is even impossible to claim — as scepticism maintains — that it is true that truth is not valuable, noteworthy etc. The category of truth — which plays a role of a cognitive goal and of a norm — despite various controversies is still indispensable for the evaluation of a logical value of sentences (and propositions expressed by them). The category of truth is semantic, but its recognition — someone’s acknowledging of a sentence as true (i.e. an assertion) — is a pragmatic category. Asserted post factum efficiency of an action — undertaken on the basis of a sentence — is a strong reason for acknowledging it as true. The respect for truth is better that the lack of it.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 4; 43-58
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja: Aleksandra Kustra-Rogatka, Iwona Wróblewska, Wojciech Wołoch, Osobliwy Sąd. Idea sądownictwa konstytucyjnego w kontekstach rządów prawa, demokracji i praw jednostki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, ss. 242.
Review: Aleksandra Kustra-Rogatka, Iwona Wróblewska, Wojciech Wołoch, Osobliwy Sąd. Idea sądownictwa konstytucyjnego w kontekstach rządów prawa, demokracji i praw jednostki [The Peculiar Court. The Idea of Constitutional Justice in the Contexts of the Rule of Law, Democracy and Individual Rights], Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, 242 pages
Autorzy:
Kiełpiński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310062.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
praworządność
sądownictwo konstytucyjne
rządy prawa
teoria prawa
norma prawna
rule of law
constitutional judiciary
legal theory
legal norm
Opis:
Sądownictwo konstytucyjne stanowi przedmiot sporów w obszarze nauk prawnych, głównie na poziomie filozofii prawa i teorii prawa. W związku z tym została poddana recenzji monografia, która porusza obecnie interesującą tematykę w obszarze zasad konstytucjonalizmu. Autorzy w poszczególnych rozdziałach udzielają odpowiedzi na wiele pytań z zakresu sądownictwa konstytucyjnego. Z wieloma zasygnalizowanymi problemami można spotkać się w życiu społecznym, politycznym i naukowym. Celem opublikowanej recenzji jest zaprezentowanie myśli autorów, którzy za pomocą analizy, rekonstrukcji i krytycznej refleksji połączyli sądownictwo konstytucyjne z trzema ideami: rządów prawa, demokracji i praw jednostki. Warto podkreślić, że przywołane trzy idee nie tworzą harmonijnej triady, ani apriorycznej rzeczywistości. Stworzenie tego typu monografii było możliwe dzięki wykorzystaniu różnych metod badawczych: dogmatycznoprawnej, filozoficznej, historycznej, filologicznej. Osobliwość sądu (judical review) nie stanowi punktu odniesienia, do tego, aby stworzyć grupy zwolenników oraz przeciwników sądownictwa konstytucyjnego. Zbadanie wszechstronne idei sądownictwa konstytucyjnego tworzy nowy katalog argumentów do wykorzystywania m.in. w rozwoju badań naukowych, prowadzenia debaty publicznej oraz szeroko pojętej edukacji społeczeństwa.
Constitutional judicature is a subject of dispute in the field of legal science, mainly at the level of philosophy of law and legal theory. In this connection, a book has been reviewed which deals with an interesting topic. In the individual chapters of the book, the authors provide answers to many questions, in the field of constitutional justice. Many of the problems indicated by the authors can be encountered in social, political and scientific life. The aim of the published review is to present the thoughts of the authors who, by means of analysis, reconstruction and critical reflection, have linked constitutional justice to three ideas: the rule of law, democracy and individual rights. It is worth emphasizing that the three ideas cited do not form a harmonious triad, nor an a priori reality. The creation of this type of monograph was possible thanks to the use of various research methods, dogmatic-legal, philosophical, historical, philological. The singularity of the court (judicial review) is not a point of reference, to create groups of supporters and opponents of constitutional justice. A comprehensive examination of the idea of constitutional justice creates a new catalogue of arguments for the use of, inter alia, the development of scientific research, the conduct of public debate and the broad education of the public.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 2; 625-633
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwiązania i wskaźniki transportowe w inteligentnych miastach – Część I
Autorzy:
Wróbel, Iwona
Bartosik, Bogusław
Gondek, Piotr
Piwowar, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311595.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Kolejnictwa
Tematy:
inteligentne miasta
jakość
usługi miejskie
norma ISO 37120
transport miejski
wskaźnik
jakość w transporcie
Opis:
Tematem artykułu jest analiza rozwiązań i zastosowań nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) w ośrodkach miejskich oraz pomiar wskaźników jakości transportu z uwzględnieniem wymagań normy ISO 37120: Zrównoważony rozwój społeczny – wskaźniki usług miejskich i jakości życia. Artykuł składa się z dwóch części. W części przybliżono tematykę inteligentnych miast, w tym przytoczono funkcjonujące pojęcia smart city. Dokonano opisu kształtowania przestrzeni miejskich i jakości życia w aspekcie smart, z uwzględnieniem zagadnień zrównoważonego rozwoju. Przedstawiono charakterystykę normy ISO 37120 służącą do pomiaru poziomu usług i warunków życia w miastach. Przedstawiono podstawowe i pomocnicze wskaźniki w zakresie usług miejskich i jakości życia, w tym z obszaru tematyki transportu. Wymieniono polskie miasta, które uzyskały certyfikat inteligentnego miasta. Na zakończenie części I dokonano przeglądu doświadczeń i rozwiązań poprawiających mobilność, które funkcjonują w wybranych miastach na świecie.
Źródło:
Problemy Kolejnictwa; 2023, 198; 65--77
0552-2145
2544-9451
Pojawia się w:
Problemy Kolejnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwiązania i wskaźniki transportowe w inteligentnych miastach. Część 2
Autorzy:
Wróbel, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312370.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Kolejnictwa
Tematy:
inteligentne miasta
jakość usług w miastach
norma ISO 37120
transport miejski
wskaźniki jakości
transport
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza rozwiązań i zastosowań nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT; ang. information and communication technologies) w ośrodkach miejskich oraz pomiar wskaźników jakości transportu, z uwzględnieniem wymagań normy ISO 37120: Zrównoważony rozwój społeczny – wskaźniki usług miejskich i jakości życia. Artykuł składa się z dwóch części. W części drugiej szczegółowo opisano wskaźniki z obszaru transportu wraz ze stosowaną metodyką pomiaru, w tym dobór danych źródłowych niezbędnych do obliczeń wskaźników. Dla wybranych siedmiu polskich miast wojewódzkich (Kraków, Poznań, Szczecin, Białystok, Rzeszów, Olsztyn, Opole) przedstawiono istniejące rozwiązania z obszaru smart mobility. Głównym elementem tej części artykułu jest zaprezentowanie wyników obliczeń wskaźników przewidzianych w normie ISO 37120 w zakresie transportu wraz z omówieniem i porównaniem wyników. Na zakończenie przytoczono główne wnioski z przeprowadzonych analiz i badań.
Źródło:
Problemy Kolejnictwa; 2023, 199; 37--46
0552-2145
2544-9451
Pojawia się w:
Problemy Kolejnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies