Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Melodrama" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
„Melpomeny podrzucone dziecię” oraz „grand monstre”: Porównanie dramatycznej architektoniki dzieł Wojciecha Bogusławskiego «Herminia, czyli Amazonki» oraz «Izkahar, król Guaxary»
'Melpomene’s Abandoned Babe' or 'a Grand Monstre': A Comparison of the Dramatic Architectures of «Herminia, czyli Amazonki» and «Izkahar, Król Guaxary» by Wojciech Bogusławski
Autorzy:
Stachuła, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520639.pdf
Data publikacji:
2017-10-15
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wojciech Bogusławski
libretto
melodramat
opera
melodrama
Opis:
Tekst jest próbą nowego ujęcia problematyki dotyczącej twórczości dramatyczno-muzycznej Wojciecha Bogusławskiego, poprzez wprowadzenie jej w obszar badań operologicznych. W artykule analizowane są wzajemne relacje libretta operowego i melodramatu w twórczości ojca polskiego teatru. Obierając za punkt wyjścia tezę Alberta Giera o paradygmatycznym kształcie libretta operowego i tzw. dramatu otwartego, zastosowano metodę krzyżowej weryfikacji hipotez, która służy uwypukleniu zacierania się granic gatunkowych obu form dramatycznych. Libretto Herminii, czyli amazonek zostaje oświetlone rozważaniami z zakresu poetyki melodramatu, zaś Izkahar, król Guaxary interpretowany jest w perspektywie rozważań librettologicznych. Wyniki prowadzonych badań wskazują na daleko idące podobieństwa obu form dramatycznych na płaszczyźnie strukturalno-ideowej (muzyczność obu form dramatycznych, mozaikowość czasoprzestrzenna, tableau vivant, silna polaryzacja sfer dobra i zła, skutkująca ich personalizacją, modus melodramatyczny, hiperbolizacja stanów emocjonalnych, nadmierna afektacja, lieto fine, pierwowzór epicki, konstruowanie scen zbiorowych, operowanie zbiorowością na scenie), a także filozoficzno-antropologicznej (rozpad paradygmatu klasycznego, „biedermeierowski tragizm”,  zanegowanie opozycji zewnętrzne – wewnętrzne, problematyka teodycei).
The text approaches the problems of music-dramatic work of Wojciech Bogusławski in a new way by examining it from the standpoint of opera studies. The article analyses relations between opera libretto and melodrama in the work of the father of the Polish theater. By taking Albert Gier’s thesis about the paradigmatic shape of the opera libretto and the so-called open drama as its starting point, the article applies the method of hypothesis cross-validation to emphasise blurriness of generic boundaries of the two dramatic forms. New light is shed on the libretto of Herminia, czyli amazonki [Herminia, or the Amazons] as it is considered from the point of view of melodrama poetics, whereas Izkahar, król Guaxary [Izkahar, the King of Guaxara] is examined from the perspective of libretto studies. The results of the study thus conducted indicate strong similarities between the two dramatic forms at the level of structure and ideas (musicality of both dramatic forms, the mosaic-like quality of the space and time, tableaux vivant, strongly hyperbolised emotional states, high affectation, lieto fine, the use of an epic prototype, a preference for composing group scenes and deploying crowds on the stage) as well as at the philosophical and anthropological level (the collapse of the classical paradigm, the “Biedermeier tragedy” quality, negation of the internal/external opposition, the problematics of theodicy).
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 3; 16-42
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le silence, mise à l’épreuve de la sincérité au théâtre (1802-1828)
Testing and contesting authority: silence in French theatre (1802-1828)
Autorzy:
Fix, Florence
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/483630.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydawnictwo Werset
Tematy:
melodrama
mute characters
pantomime
mutism
Pixerécourt.
Opis:
In 19th century French very successful melodrama, discourse is seen as a powerful way to get attention. Criminals and traitors are masters of speech and seductive persuasion, but they never achieve their goals by the end of the play. On the other hand, the mute, humble and shy characters demonstrate that silence can convey values such as honesty, loyalty and show the audience that sensibility should be preferred to histrionic actor play.
Źródło:
Quêtes littéraires; 2017, 7; 34-42
2084-8099
2657-487X
Pojawia się w:
Quêtes littéraires
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walka klas, czyli powrót wypartego
Class Struggle, or the Return of the Repressed
Autorzy:
Jagielski, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/889401.pdf
Data publikacji:
2020-10
Wydawca:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Tematy:
Trędowata
excess
melodrama
social classes
political unconscious
Opis:
Jerzy Hoffman’s film Trędowata (1976) belongs, according to Zygmunt Kałużyński, to the history of ‘Polish psychopathology’. Jagielski, drawing on tools developed on the basis of psychoanalysis, Marxism and affective film theory, points to the repressed class antagonisms and ideological contradictions which Hoffman attempts to work through in his film. The author traces the symptoms of what is repressed in society in the work’s melodramatic excess. It is in this excess that Trędowata’s political unconscious manifests itself. The problem of a conservative revolution restoring the old order based on gentry ideology is linked to the genealogy of the ‘new elite’ (‘upstart aristocracy’). These conflicts are expressed in the film through the figure of the class uncanny: the mechanical body of Stefcia-doll, which produces an alienation effect rather than one of proximity, disrupting the film’s conservative and reactionary message.
Źródło:
Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2020, 159; 1-26
2720-0043
Pojawia się w:
Didaskalia. Gazeta Teatralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od Połtawy do Odessy. Wiera Chołodnaja – fenomen gwiazdy kina niemego
Autorzy:
Roguska, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789988.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Ukrainian actress
star
silent fi lm
phenomenon
popularity
melodrama
Opis:
This article introduces the profi le of Vera Kholodnaya – a silent fi lm actress. The work of the artist, once regarded as one of the biggest stars of the Russian cinema, today is somewhat forgotten. One of the causes of Kholodnaya’s achievements is the fact that most of the fi lms with her participation have not survived to our times. After Bolsheviks came to power, the legacy of the actress, like that of many other fi lmmakers of the pre-revolutionary era, sank to oblivion. The article is an attempt to outline the most important stages of Kholodnaya’s life and artistic activity. The author focuses on the Ukrainian context of the actress’s life, which is usually ignored by researchers in their analysis. Most of them consider Kholodnaya solely a Russian actress (due to the fact that she was featured primarily in the Russian fi lm production). Her adherence to the Ukrainian culture is not only proved by her origin. The evidence of her emotional attachment to Ukraine is also proved by the fact that the last year of her life she spent in Kiev, Kharkov and Odessa performing in the theatre and cinema. The article analyses the causes of Kholodnaya’s popularity phenomenon who is often compared to today’s famous fi lm stars. This paper is an attempt to show the actress not only as «the queen of the screen» (as she was perceived by her contemporaries), but also as a remarkable woman, the inspiration for directors, actors and multitude of her admirers, for whom she was a role model.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2017, 5; 253-261
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Latin American Prototypes of Prostitutes and Wives in the Miniseries “Amorteamo”: Reinforced Continuities and Rupture Attempts
Os Protótipos Latino-Americanos de Prostitutas e Esposas na Minissérie “Amorteamo”: Continuidades Reforçadas e Tentativas de Ruptura
Autorzy:
Lopes da Silva, Anderson
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45703150.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Studiów Amerykańskich
Tematy:
ficção televisiva
melodrama
protótipos de gênero
mulheres
television fiction
women
Opis:
The article focuses on the Brazilian miniseries “Amorteamo” as its empirical object, discussing Latin American melodramatic prototypes of the prostitute and the wife. The main objective is to identify reinforced continuities and rupture attempts in the analyzed melodramatic images. The literature review and theoretical framework address studies on the representation of prostitutes and wives in television fiction, with a specific focus on the melodramatic prototypes discussed by Oroz and Cassano Iturri. The methodology adopts a multimethod perspective, examining descriptive and interpretive dimensions, as well as the visual and sound aspects of the analyzed scenes. The findings highlight the intrinsic contradictions of television melodrama, particularly evident in three characters: Dora, the prostitute (in her suicide as a reinforced continuity of moral punishment and the “deserved” fate in the world of prostitution), and Lena and Arlinda, the wives (in their symbolic attempts to break away from the traditional “happily ever after” theme that pervades their marital lives).
O artigo toma a minissérie brasileira “Amorteamo” como seu objeto empírico central ao discutir os protótipos melodramáticos latino-americanos da prostituta e da esposa. O objetivo principal é identificar as continuidades reforçadas e as tentativas de ruptura nas imagens melodramáticas analisadas. A revisão da literatura e o arcabouço teórico abordam estudos sobre a representação de prostitutas e esposas na ficção televisiva, considerando, principalmente, os protótipos melodramáticos discutidos por Oroz e Cassano Iturri. A metodologia adota uma perspectiva multimetodológica ao examinar as dimensões descritivas e interpretativas, bem como os aspectos visuais e sonoros das cenas. Os resultados destacam as contradições intrínsecas do melodrama televisivo, particularmente evidentes em três personagens: Dora, a prostituta (em seu suicídio como uma continuidade reforçada da punição moral e do destino “merecido” às prostitutas), e Lena e Arlinda, as esposas (em suas tentativas simbólicas de se afastarem do tradicional “felizes para sempre” que permeia a vida matrimonial de ambas).
Źródło:
Revista del CESLA. International Latin American Studies Review; 2023, 31; 217-246
1641-4713
Pojawia się w:
Revista del CESLA. International Latin American Studies Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miłość jest na dnie wszystkiego. Melodramat egzystencjalny
Love Is at the Bottom of Everything: Existential Melodrama
Autorzy:
Stelmach, Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222561.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
melodramat
modernizm
gatunek
Michelangelo Antonioni
Jerzy Kawalerowicz
melodrama
modernism
genre
Opis:
Artykuł stanowi próbę zdefiniowania specyficznej odmiany melodramatu, która powstała w kinie modernistycznym przełomu lat 50. i 60. XX w. Analizie zostają poddane jego cechy dystynktywne oraz wywiedzione z nich propozycje nazewnicze (melodramat egzystencjalny, współczesny melodramat intelektualny, antymelodramat), wskazujące na różnice między tą odmianą gatunkową a klasycznym melodramatem. Negując jego emocjonalną ekspresyjność, fabularne domknięcie i wiarę w siłę oraz wartość uczuć, twórcy tacy jak Michelangelo Antonioni czy Jerzy Kawalerowicz stworzyli quasi-gatunkową formułę, która okazała się jednym z najbardziej pojemnych schematów narracyjnych służących modernistycznym twórcom w latach 60. oraz 70. Znaczna część przykładów filmowych, które ilustrują szczegółowe cechy tej pododmiany melodramatu, pochodzi z polskiej kinematografii, pokazując jej silne powiązanie z trendami rozwijającymi się równocześnie w kinie światowym.
The article is an attempt to define a specific variety of melodrama which was founded in the modernist cinema at the turn of the 1950s and 1960s. The analysis of its distinctive features and naming conventions derived from them (existential melodrama, modern intellectual melodrama, anti-melodrama) points to the differences between this genre and a classic melodrama. Artists such as Michelangelo Antonioni or Jerzy Kawalerowicz, by negating its emotional expressiveness, storyline closure or faith in the strength and value of emotions, created a quasi-genre formulae that proved to be one of the most capacious narrative schemes serving modernist artists in the 1960s and 1970s. A large number of films that exemplify this subtype of melodrama are Polish, which shows strong links of Polish cinema with the trends of the world cinema at the time.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2015, 89-90; 56-68
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postironia i trzy twarze melodramatu
Post-Irony and Three Faces of Melodrama
Autorzy:
Włodek, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341202.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
postironia
melodramat
Nowa Szczerość
Jim Collins
post-irony
melodrama
New Sincerity
Opis:
Jak we wstępie do artykułu odnotowuje Włodek, tytułowe „trzy twarze” oznaczają trzy momenty w istnieniu melodramatu – preironiczny, ironiczny i postironiczny. W tym właśnie kluczu autorka prezentuje wzbogaconą licznymi przykładami filmowymi refleksję teoretyczną nad zagadnieniem melodramatu filmowego w jego trzech okresach. Pierwszą część tekstu poświęca kwestiom interpretacji melodramatu, jego definicji oraz relacji z kinem klasycznym, a także zastosowaniu pojęć „postironia” i „Nowa Szczerość”. W części drugiej skupia się na wybranych filmach i strategiach aktualizowania melodramatu na ekranie, a także wyodrębnia jedną z kluczowych dla tego gatunku figur, jaką jest ladacznica o złotym sercu. Podkreśla ponadto, że rozszerzone rozumienie melodramatu okazuje się szczególnie zasadne, jeśli spojrzymy na niego diachroniczne – od pre- do postironii. W podsumowaniu zauważa, że każda z tych omówionych form melodramatyczności dowodzi, jak migotliwe i żywe jest nie tylko kino współczesne, ale i to starsze, nawet poprzedzające okres klasyczny. Każda z przywołanych formacji kinematograficznych (przedklasyczna i przedkodeksowa, postmodernistyczna i postironiczna) funkcjonuje – zgodnie ze spostrzeżeniami cytowanego przez Włodek Jima Collinsa – w metamitologicznym wymiarze zbudowanym z warstw popularnych mitologii, które współistnieją i są stale redefiniowane.
As Włodek notes in the introduction to the article, the title “three faces” refer to the three moments in the existence of melodrama - pre-ironic, ironic and post-ironic. It is in this schema that the author presents a theoretical reflection, enriched with numerous film exam- ples, on the issue of film melodrama in its three periods. The first part of the text is devoted to the interpretation of the melodrama, its definition and relation to the classic cinema, as well as the application of the concepts of “post-irony” and “New Sincerity”. In the second part, she focuses on selected films and strategies for updating the melodrama on cinema screen, and also identifies one of the key figures for this genre, which is a harlot with a heart of gold. She also emphasizes that the extended understanding of melodrama turns out to be particularly justified if we consider melodrama from a diachronic perspective - from pre- to post-irony. In summary, she notes that each of these discussed forms of melodrama shows how flickering and vivid is not only contemporary cinema, but also older films, even those before the classic period. Each of the evoked cinematographic formations (pre-classic and pre-codex, post-modernist and post-ironic) function - in accordance with the observations of Jim Collins quoted by Włodek - in a metamythological dimension built of layers of popular mythology that coexist and are constantly redefined.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2017, 100; 222-235
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odczuwanie obcości. Afektywność współczesnego science fiction
Experiencing Estrangement. Affectiveness of Contemporary Science Fiction
Autorzy:
Szczekała, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341706.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
afekt
melodramat
kobiecość
science fiction
ucieleśnienie
empatia
affect
melodrama
womanhood
embodiment
empathy
Opis:
Artykuł jest afektywną analizą współczesnych filmów science fiction z perspektywy specyfiki kobiecego doświadczenia. Cechą charakterystyczną najnowszych produkcji fantastycznonaukowych jest afektywno-emocjonalny kontakt z pozaziemską obcością. Doświadczenie to jest ucieleśniane także przez widzów. Mimo ikonografii oraz prób popularyzacji nauki właściwych gatunkowi, trybem narracyjnym omawianych filmów (m.in. Anihilacji /2018/, Interstellara /2014/ i Nowego początku /2016/) jest melodramat, w którym bohaterki poznają i działają nie tylko dzięki wiedzy i rozumowaniu, lecz także poprzez emocje i afekty. W artykule analizowane są następujące aspekty filmów science fiction ostatniej dekady: cielesne doświadczanie obcości, afektywne sprzężenia między obcym a swoim, alternatywne doświadczanie czasu mediowanego niestandardową narracją, fokalizacja i kinodynamika kosmicznych spektakli oraz afektywne doświadczenia odbiorcze: ucieleśnienie, empatia i identyfikacja.
The article presents an affective analysis of contemporary science-fiction films, exploring the specificity of female experience within the phenomenon. I argue that affective and emotional contact with extra-terrestrial estrangement is a significant symptom of genre modification. This experience is also embodied by viewers. Despite the iconography and attempts to popularize science specific to the genre, the narration mode of Interstellar (dir. Christopher Nolan, 2014), Arrival (dir. Denis Villeneuve, 2016) and Annihilation (dir. Alex Garland, 2018) is melodrama, and the characters think and act not only through knowledge or reasoning, but also through emotions or affects. The article analyzes the following aspects of the latest science-fiction films: corporeal notion of estrangement, affective feedback between the known and unknown, alternative experience of time mediated by achronological narration, focalization and kinodynamics of cosmic spectacles, as well as affective audience experiences: embodiment, empathy and identification.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 111; 179-198
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Róża Wojciecha Smarzowskiego – portret miłości kulturowo zakorzenionej
Róża by Wojciech Smarzowski: Portrait of a Culturally Rooted Love
Autorzy:
Szpulak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920908.pdf
Data publikacji:
2015-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Wojciech Smarzowski
Róża
romantic love
melodrama
Polish historical film
melodramat
miłość romantyczna
polski film historyczny
Mazury
Opis:
The article presents an interpretation of the love story in Wojciech Smarzowski’s film Róża (2011) in the context of references to culture deeply rooted in the European tradition of representing this theme. It indicates the melodramatic elements presented in this film, as well as the leading role of the myth of romantic love in creating this thread. Clearly visible is a male perspective view of reality in Smarzowski’s film.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 17, 26; 107-118
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The War as it could have been like
Autorzy:
Bleton, Paul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605906.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
französischer Kriegsroman
1900-1939
künftige Kriege
Spionage
Melodrama
ideologische Ambivalenz
French war novel
future wars
espionage
melodrama
ideological ambivalence
Powieść wojenna francuska
przyszłe wojny
szpiegostwo
melodramat
ideologiczna ambiwalencja
Французская военная повесть
1900–1939
будущие войны
шпионничество
мелодрама
идеологическая амбивалентность
Opis:
Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.
This paper intends to identify a representation of France at war related neither to gung-ho fiction nor to testimonial fiction in the French war novel of the first half of the 20th century. The vein of the War-as- itcould-be will be characterized by its historical span (dating back to before WW1 and lasting long after WW2), its generic forms (future wars, espionage, melodrama...) and its ideological ambivalence (secret concerns over the French soldier’s frailty and the Army’s ability to adequately defend the country).
Le numéro contient uniquement les résumés en anglais.
Tom zawiera abstrakty tylko w języku angielskim.
Том не содержит аннотаций на английской языке.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2015, 39, 1
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpreting Puccini’s Suor Angelica: An application of the semiotics of temporality
Autorzy:
Davis, Andrew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/780159.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
temporality
time
Raymond Monelle
levels of discourse
atemporality
verismo
realism
Giacomo Puccini
Suor Angelica
II Trittico
forms in melodrama
marvelous (topic)
Romanticism
nineteenth-century
Opis:
This article summarizes recent discussions in the secondary literature of the semiotics of temporality, understood not as time per se but as the “time signified” by the signs in any semiotic system. Drawing especially on theories of the late Raymond Monelle and noting parallels with Monelle in work of, for example, Abbate, Daverio, Kinderman, Hatten, and Berger, the article posits that states of “temporality” in music can correlate with the syntactic signification of linear, teleological motion through time, whereas states of “atemporality” can correlate with syntactic signification of suppressed linear motion through time. As one of the distinguishing semantic characteristics of post Classical music, the signification of extended moments of atemporality is understood as a central expressive issue in the structure of Puccini’s Suor Angelica (from the II trittico of 1918), an opera that divides approximately into two halves: an atemporal half focused on portraying the Roman Catholic church, and a temporal half focused on exploring the character of Angelica, where both halves also include “tropes of temporality” cued by juxtapositions of temporal and atemporal signifiers. That the church in Suor Angelica is elevated to the position of the drama’s primary antagonist is asserted as one of the ways with which the piece engages with the aesthetics of “realism”, an aesthetic that, in turn, informs an interpretation of the opera’s ending, which includes a deus ex machina in the form of an appearance of the Virgin Mary and an apparition of Angelica’s dead son.
Źródło:
Interdisciplinary Studies in Musicology; 2015, 14; 48-61
1734-2406
Pojawia się w:
Interdisciplinary Studies in Musicology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpis hymnu Nurakina „O ty! Co równie znędzniałym” z melodramatu „Iskahar, król Guaxary” Józefa Elsnera odnaleziony w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej
A copy of Nurakin’s hymn ‘O Thou! Just as miserable’ from the melodrama 'Iskahar, King of Guaxara' by Józef Elsner, discovered at the Jagiellonian Library in Kraków
Autorzy:
Jagosz, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28018861.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
początki opery polskiej
Iskahar, król Guaxary
melodramat
Józef Elsner
Wojciech Bogusławski
Biblioteka Jagiellońska
beginnings of Polish opera
Iskahar, King of Guaxara
melodrama
Jagiellonian Library
Opis:
Po swoim przybyciu do Lwowa w 1792 r., Józef Elsner nawiązał współpracę z librecistą Wojciechem Bogusławskim. Pierwszym dziełem scenicznym w języku polskim, do którego kompozytor stworzył muzykę, był melodramat Iskahar, król Guaxary. Doczekał się on łącznie kilkunastu realizacji, co czyniło go jednym z najpopularniejszych dzieł prezentowanych wówczas na scenie teatru lwowskiego. Sam Bogusławski z uznaniem wypowiadał się o stworzonej przez Elsnera muzyce, jak i o całym anturażu dzieła. Wyjątkową popularność miał zdobyć hymn (aria) Nurakina z III aktu melodramatu, znany też jako „pieśń do słońca”; jak pisał Bogusławski, śpiewany był w całej Galicji. Również w Warszawie Iskahar cieszył się dużą popularnością, a melodia arii Nurakina znana była szerokiemu gronu odbiorców. Pomimo wielkiej popularności muzyki na przełomie XVIII i XIX w., nie są znane żadne źródła muzyczne, z wyjątkiem niedawno odkrytego odpisu pieśni. Zachowany rękopis stanowi część współoprawnej kolekcji przechowywanej w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie (najprawdopodobniej jest ona częścią daru Jana Oberbeka dla biblioteki). Razem z kopią hymnu, w zbiorze znalazły się też inne numery z dzieł scenicznych popularnych w tamtym czasie. Prawdopodobnie odpis sporządzony został na podstawie druku hymnu wydanego nakładem Elsnera w jego autorskiej sztycharni nut na przełomie lat 1802/1803. Porównując różne znane dzisiaj przekazy samego tekstu słownego arii, można z kolei wnioskować, że odpis powstał przed rokiem 1823, kiedy to libretto w zmienionej w stosunku do oryginału lwowskiego wersji ukazało się drukiem w VII tomie Dzieł Dramatycznych Bogusławskiego. Według badaczy, Iskahar stanowi ważny materiał w badaniach nad historią muzyki polskiej, a w szczególności dzieł scenicznych; Zbigniew Raszewski czy Jerzy Got podkreślają polityczną wagę libretta oraz wartość imponującej scenografii. Dzieło to należy wyróżnić także ze względu na rolę, jaką odegrało w karierze Józefa Elsnera – od tego momentu zaczął komponować melodramaty, które na polskiej scenie były gatunkiem nowatorskim, oraz konsekwentnie tworzył także do polskich tekstów.
Having arrived in Lwów (now Lviv) in 1792, Józef Elsner began to collaborate with the librettist Wojciech Bogusławski. The first Polish-language stage work for which Elsner wrote music was the melodrama Iskahar, King of Guaxara, which was performed more than ten times, making it one of the most popular works then shown at the Lwów theatre. Bogusławski himself praised Elsner’s music and all the aspects of this work. Nurakin’s hymn (aria) from Act III, also known as the ‘song to the sun’, is said to have become particularly popular and was sung throughout Galicia. Iskahar also enjoyed popularity in Warsaw, and Nurakin’s aria was known far and wide. Despite the great popularity of this music around the turn of the nineteenth century, no surviving music sources are known except for the recently discovered copy of this single song. The preserved manuscript is bound together with other materials in a volume kept at the Jagiellonian Library in Kraków (most likely part of Jan Oberbek’s donation to this library). The collection also contains other numbers from stage works popular during that period. This copy was probably made from a print of the hymn published under Elsner’s own imprint in his own music press in 1802/1803. Comparing the various known records of the aria’s verbal text, we can conclude that the copy was made before 1823, when the libretto was printed in volume 7 of Bogusławski’s Dzieła Dramatyczne [Dramatic works], in a version diverging from the Lwów original. Researchers claim that Iskahar is important to the study of Polish music history, particularly with regard to stage works. Zbigniew Raszewski and Jerzy Got emphasise the political import of the libretto and the artistic value of the impressive stage design. The work is also distinguished by the role it played in Józef Elsner’s career. From that time on, he began to compose works of melodrama, a new genre on the Polish theatrical scene. He also consistently wrote music to Polish texts.
Źródło:
Muzyka; 2020, 65, 1; 119-125
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies