Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Młoda Polska," wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-53 z 53
    Tytuł:
    Humanista powinien dawać świadectwo… Z profesorem Bolesławem Faronem rozmawia Wiesław Łuka
    Autorzy:
    Faron, Bolesław
    Łuka, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521060.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Młoda Polska
    literatuta polska
    Opis:
    Rozmowa na temat literatury.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2016, 8, 2 "Cyfrowa humanistyka"; 206-217
    2083-7275
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozmowy przez telefon
    Autorzy:
    Benedictsson, Victoria
    Współwytwórcy:
    Frątczak-Nowotny, Elżbieta
    Choromańska, Paulina
    Sekuła, Elżbieta
    Data publikacji:
    2024-07-15
    Wydawca:
    Fundacja Wolne Lektury
    Tematy:
    Młoda Polska - modernizm
    Dramat
    Dramat współczesny
    Opis:
    Publikacja zrealizowana w ramach biblioteki Wolne Lektury (www.wolnelektury.pl). Projekt dofinansowany przez Unię Europejską. Wyrażone poglądy i opinie są jednak wyłącznie poglądami autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury. Ani Unia Europejska, ani organ przyznający dofinansowanie nie ponoszą za nie odpowiedzialności.
    Źródło:
    Victoria Benedictsson, Rozmowy przez telefon, tłum. Elżbieta Frątczak-Nowotny, wyd. Fundacja Wolne Lektury, Warszawa 2024.
    Dostawca treści:
    Wolne Lektury
    Tytuł:
    Ruch Młodej Polski. Historia i współczesne reminiscencje
    Young Poland Movement
    Autorzy:
    Lewandowski, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/519690.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    Młoda Polska
    lata 90-te
    myśl polityczna
    Opis:
    The article considers the phenomenon of one of the most intellectually active, anticommunist opposition group in Poland. The Young Poland Movement organiza- tion was established in 1979 and ended its activity after ten years. Furthermore, the magazine "Bratniak” constituted the main press measure in presenting the ideas of its members. The author presents the peculiarity of creating the Young Poland Movement, es- pecially the significance of the group connected with magazine "Bratniak”. Moreover, the author analyses the ideological declaration of Young Poland Movementand out-lines principal values acknowledged by the group. The article also emphasizes the importance of obstacles thatthe group was facing during the political transformation in Poland. The finał outcome of the events at the turn of the 1989 and 1990 was particularly visible in termination of Young Poland Movement activity. In order to such occurrence its members joined various political groups. Itcould be caused by two differentviews of political action, thatwere noticeable among the Young Poland Movement members.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2009, 1(8); 47-62
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biblijne góry Xiędza Fausta
    Biblical Mountains Faust Priest
    Autorzy:
    Jakiel, Edward
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083806.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    Tadeusz Miciński
    Biblie
    Young Poland
    Biblia
    Młoda Polska
    Opis:
    W artykule omawiam problem wykorzystania przez Tadeusza Micińskiego w powieści Xiądz Faust motywu gór znanych z Biblii. Analizuję znaczenia biblijnych gór w tej powieści. Interpretuję znaczenia, jakie nadał on górom: Tabor, Błogosławieństw, Golgocie, Synaj i Moria. Prezentuję konteksty, w jakich te biblijne góry pojawiają się w utworze Micińskiego.
    In this article I discuss the problem of how Tadeusz Miciński used mountains known from the Bible in his novel Xiądz Faust. I analyze the meanings of the biblical mountains in this novel. I interpret the meanings he gave to the mountains of Tabor, Mount of Beatitudes, Golgotha, Sinai and Moriah. I present the contexts in which the biblical mountains appear in this novel.
    Źródło:
    Język - Szkoła - Religia; 2020, 15; 48-57
    2080-3400
    Pojawia się w:
    Język - Szkoła - Religia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiele twarzy Belmonta
    The many faces of Belmont
    Autorzy:
    Badowska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942787.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Belmont Leo
    Młoda Polska
    nerwowość w literaturze
    Wolne Słowo
    Opis:
    Recenzja wskazuje, że publikacja Dariusza Kiszczaka jest pierwszą próbą uporządkowania i całościowego omówienia spuścizny Leo Belmonta, którego dorobek sytuuje się na styku Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego, kultury wysokiej i popularnej, rozwijającego się znakomicie dziennikarstwa i raczkującego dopiero kina, zainteresowań literackich i prawniczych autora W wieku nerwowym. Założenie ogarnięcia całokształtu dzieła – trudne do zrealizowania, a do końca chyba niemożliwe – spowodowało koncentrację badacza na najbardziej charakterystycznych nurtach i tematach tej twórczości, przede wszystkim zaś na jej aspekcie publicystycznym. Recenzent zwraca uwagę, iż klucza do pisarstwa Belmonta poszukiwał Dariusz Kiszczak w światopoglądzie twórcy ukształtowanym na bazie doświadczeń biograficznych (żydowskie korzenie pisarza). W konkluzji przypuszcza, iż ambicją autora publikacji była nie odkrywcza interpretacja, na mocy której Belmont zyskałby poczesne miejsce w kanonie młodopolskim i międzywojennym i wyrósł na jednego z pisarzy pierwszoplanowych, lecz względnie całościowe przybliżenie twórczości, która nie doczekała się należnych studiów.
    The review indicates that Dariusz Kiszczak’s publication is the first attempt to orga - nize and comprehensively discuss the legacy of Leo Belmont, whose body of work places itself at the crossroads of Young Poland and the interwar period, the high and the popular culture, the highly-developed journalism and the newly-established ci- nema, literary and legal interests of the author in W wieku nerwowym (“In Nervous Age”). The presumption of embracing the entire work – difficult to achieve, and ul- timately probably impossible – led researchers to focus on the most characteristic currents and themes of the work, and above all, on its journalistic aspect. The revie- wer points out that Dariusz Kiszczak saught the key to Belmont’s writing in the au- thor’s outlook, formed on the basis of biographical experience (the writer’s Jewish roots). In conclusion, she presumes that the author of the publication did not aim at an enlightening interpretation, which would give Belmont a prominent place in the Young Poland and the inter-war canon, and grew into one of the prominent writers, but rather at a relatively comprehensive approximation of the ouvre, which has not been given the scholarly focus it deserves.
    Źródło:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2013, 02
    2299-7458
    2449-8386
    Pojawia się w:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pojęcie modernizmu w młodopolskiej krytyce literackiej
    The Notion of Modernism in the Literary Criticism of Young Poland
    Autorzy:
    Legutko, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967345.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Modernism
    literary criticism
    Young Poland
    modernizm
    krytyka literacka
    młoda polska
    Opis:
    The notion of modernism in Polish literary criticism at the turn of the 20th century was characterized, as the author of the article proves, by ambiguity. The notion was understood and explained differently and was used in various contexts which quite often contradict each other. This imprecise term referred to many phenomena: from itnietzscheanism and the philosophy of Arthur Schopenhauer, by the meaning of “naked soul” and “art for art’s sake” to the decadent movement, mysticism and symbolism. Even though Young Polish critics (propagators of “new art” as well as its critics) defined modernism in a multi-faceted way (from the point of view of their ideological standpoints and preferred esthetics values) it has been linked by aversion to the name, the awareness of crisis of European culture and middle-class morality and necessity of upgrading art.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    AMOR MŁODOPOLSKI. O WYJĄTKOWOŚCI TRĘDOWATEJ HELENY MNISZEK
    Autorzy:
    Żukowska, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/955691.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-30
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    miłość
    Mniszkówna
    Młoda Polska
    romans
    love
    Young Poland
    romance novel
    Opis:
    The aim of the paper is to analyse the Trędowata by Helena Mniszek from the angle of the Polish novel about love – a kind of literature developed in the age of modernism. First, the constitutive elements of Mniszek’s work (playing part in commercial success of the book) are distinguished. Next, the main characters of Trędowata are analysed from the wide methodological perspective which allows to recognize them as representations of cultural archetypes as well as of Greimasian structural functions. Finally, the paper takes up the question of socio-anthropological background of mass culture and focuses on some social problems connected with the popularity of the literature instantiated by Trędowata.
    Źródło:
    Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2016, 14; 41-52
    2083-4721
    Pojawia się w:
    Świat Tekstów. Rocznik Słupski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi do Salve Regina Jana Kasprowicza
    Notes to the „Salve Regina” by Jan Kasprowicz
    Autorzy:
    Jakiel, Edward
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31028171.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Bernardinum
    Tematy:
    Kasprowicz
    liturgia w literaturze
    Młoda Polska
    liturgy in literature
    Young Poland
    Opis:
    Przedstawiam tu dwie, dotąd niepodjęte w kasprowiczologii, istotne uwagi na temat utworu Salve Regina, zestawiając ze sobą dwa zagadnienia łączące ten hymn Kasprowicza z liturgią rzymską i obrzędowością. Wątki tematyczne i strukturalne, jakie w tym utworze odczytuję, ponad wszelką wątpliwość mają rodowód liturgiczno-obrzędowy. Najwyraźniej związek tego hymnu poety z utworem religijnym o tym samym tytule wyraża się w ujęciu czasu. Tak jak w liturgii mszalnej i liturgii pogrzebowej, ale też tak jak w pobożności klasztornej i pia exercitia hymn ten wiąże się z doświadczeniem krańcowym. Śpiewany lub recytowany na koniec mszy, na koniec pogrzebu, na koniec dnia – jest i w tym utworze Kasprowicza ściśle związany z końcem ziemskiego życia człowieka. Dlatego mamy tu do czynienia z rodzajem anaklezy liturgicznej, a przede wszystkim anamnezy wydarzeń biblijnych z ich liturgicznym kontekstem zorientowanym soteriologicznie.
    I present here two important remarks on the subject of the work by Salve Regina, not yet taken up in Kasprowiczology, discussing two issues linking this hymn by Kasprowicz with the Roman liturgy and rituals. The thematic and structural threads that I read in this work, beyond any doubt, have a liturgical and ritual origin. Apparently, the relationship between this poet’s hymn and the religious work of the same title is expressed in terms of time. As in the mass liturgy and funeral liturgy, but also in monastic piety and pia exercitia, this hymn is associated with an extreme experience. Sung or recited at the end of the mass, at the end of the funeral, at the end of the day – it is also closely related to the end of human life in this piece by Kasprowicz. That is why we are dealing here with a kind of liturgical anaclesis, and above all an anamnesis of biblical events with their liturgical context oriented soteriologically.
    Źródło:
    Studia Pelplińskie; 2022, 56; 173-182
    0239-4456
    Pojawia się w:
    Studia Pelplińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Il mito del “pericolo giallo”
    Autorzy:
    Marchesani, Pietro
    Bernardini, Luca
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408884.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Associazione Italiana Polonisti (AIP)
    Tematy:
    Polish Studies in Italy
    Witkacy
    Witkiewicz
    Młoda Polska
    Murti Bing
    Nienasycenie
    Źródło:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2013, 4; 287-297
    2384-9266
    Pojawia się w:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Nie burza to była, ale dziejowy HURAGAN” – wokół powieści Wacława Gąsiorowskiego
    “It wasn’t a storm but a historical HURRICANE” – around Wacław Gąsiorowski’s novel
    Autorzy:
    Sadlik, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40615047.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Wacław Gąsiorowski
    Młoda Polska
    powieść historyczna
    Napoleon
    Young Poland
    historical novel
    Opis:
    The paper is devoted to the first and at the same time the most famous novel by Wacław Gąsiorowski – Huragan (Hurricane, 1901), which began the “Napoleonic Trilogy”. In the introduction, its origins and the history of reception have been presented, followed by: a literary image of the Napoleonic era and the world of heroes, with a particular emphasis on the figure of Joanna Żubrowa – a sergeant in the army of the Duchy of Warsaw, the first woman to be decorated with the Virtuti Militari Order. The patron and master of Gąsiorowski, who often referred to the model of a “cloak and sword novel”, was Henryk Sienkiewicz. However, Huragan, which can be situated between Trylogia and Popioły, also demonstrates Young Poland origins.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 95-108
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stanisław Brzozowski: lettore di Leopardi
    Stanisław Brzozowski: A Reader of Leopardi
    Autorzy:
    Masi, Leonardo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2162248.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Stanisław Brzozowski
    Giacomo Leopardi
    Polish-Italian cultural relations
    Polish writers
    in Florence
    Młoda Polska
    relazioni culturali italo-polacche
    scrittori
    polacchi a Firenze
    Młoda Polska/Giovane Polonia
    Opis:
    Polish philosopher Stanisław Brzozowski (1878–1911) spent the last five years of his life almost entirely in Italy (in Nervi and in Florence). The article traces back the chronology of his encounter with Italian culture, also explaining his idea of culture. In particular, his reading of Giacomo Leopardi is examined. Leopardi had been known in Poland since the 1880s, mainly through Edward Porębowicz’s translation of his poems, but Brzozowski in all probability first read him in Nervi in 1907. Subsequently, he mentioned Leopardi a few times in his own writings. These references are highly significant as they offer an original interpretation, which is not influenced by the ‘existentialist’ reading dominant at the beginning of the twentieth century. Instead, Brzozowski foregrounds other aspects of Leopardi’s philosophy, including his connection with Italian history and culture of the past (Brzozowski considered Leopardi’s demystifying urge interwoven with patriotic feelings to be a recommendable model for the moral renewal of Poland), the materialist and ‘pre-communist’ element, and the enigmatic juxtaposition of the figure of Leopardi and that of the Buddha. In the article, I compare these insights with other contemporaneous and prior readings of Leopardi (von Meysenbug, De Sanctis, Labriola, and Croce) in order to show that some of Brzozowski’s intuitions anticipated interpretations of Leopardi proposed by intellectuals in the following decades (from Rensi to Cioran). Brzozowski’s readings of Leopardi are retraced on the basis of the Polish philosopher’s correspondence, his published works, unpublished manuscripts and notes and by consulting the check-out log book of the Gabinetto di Lettura Vieusseux in Florence.
    Stanisław Brzozowski (1878‒1911) trascorse quasi interamente in Italia gli ultimi cinque anni della sua vita (a Nervi e soprattutto a Firenze). Nell’articolo si ricostruisce una cronologia del suo incontro con la cultura italiana, spiegando anche quale fosse l’idea di cultura secondo il filosofo polacco. In particolare viene esaminata la sua lettura di Giacomo Leopardi. Il poeta italiano era conosciuto in Polonia, soprattutto grazie alla traduzione di Edward Porębowicz, fin dagli anni Ottanta dell’ Ottocento, ma Brzozowski vi si accostò probabilmente per la prima volta a Nervi nel 1907. Successivamente menzionerà nei propri scritti Leopardi poche volte, ma in maniera molto significativa, fornendone un’interpretazione originale, che non è influenzata dalla lettura “esistenzialista” dominante a inizio Novecento, ma sposta in primo piano altri aspetti della filosofia del poeta: il suo legame con la storia e la cultura italiana del passato, nel quale la carica demistificatoria si fonda con l’incitamento a sentimenti patriottici (una posizione che per Brzozowski dovrebbe fungere da modello per un rinnovamento anche in Polonia); l’elemento materialista e “pre-comunista”; l’accostamento alla figura del Buddha. In questo articolo confrontiamo queste intuizioni con altre letture di Leopardi fatte in quegli anni e nel secolo precedente (von Meysenbug, De Sanctis, Labriola, Croce), per mostrare come alcune idee di Brzozowski anticipino letture di Leopardi fatte da altri intellettuali nei decenni successivi (da Giuseppe Rensi a Emil Cioran). La ricostruzione delle letture di Leopardi da parte di Brzozowski è effettuata sulla base della corrispondenza del filosofo polacco, dei suoi lavori pubblicati e dei manoscritti inediti, dei suoi appunti, nonché dalla consultazione del libro dei prestiti del Gabinetto di Lettura Vieusseux di Firenze.
    Źródło:
    Italica Wratislaviensia; 2022, 13.2; 61-83
    2084-4514
    Pojawia się w:
    Italica Wratislaviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    PIĘĆ ŻYWOTÓW KRUKA, CZYLI O POLSKICH PRZEKŁADACH WIERSZA THE RAVEN EDGARA ALLANA POEGO
    Five Lives of Raven, or about Polish Translations of The Raven by Edgar Allan Poe
    Autorzy:
    Studniarz, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/444395.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    Młoda Polska,
    strategy of domestication, ennoblement,
    clarification,
    literary translation,
    Edgar Allan Poe
    Opis:
    The article examines five Polish translations of the famous ballad The Raven written by Edgar Allan Poe. The translations come from different periods; the efforts by Przesmycki and Beaupre belong to the period of “Młoda Polska”, and date roughly from the tum of the nineteenth and twentieth century. The translation by Kasiński, although it was created a few decades later, still shows a clear influence of the specific aesthetics of the “Młoda Polska” movement. These three translations, in spite of numerous differences, form quite a uniform set, with the dominant underlying strategy of domestication, which manifests itself in “ennoblement” and “clarification”. By contrast, the two contemporary translations, by Barańczak and by Kozak, lack the stylistic homogeneity of their predecessors. They are also characterized by the various departures from the original, motivated by the different subjective approaches taken by each translator. None of the five examined Polish translations has attained the satisfactory degree of equivalence with respect to the original text.
    Źródło:
    Acta Neophilologica; 2011, XIII; 281-302
    1509-1619
    Pojawia się w:
    Acta Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia przyjaźni Mariana Wawrzenieckiego i Antoniego Gawińskiego
    A History of Marian Wawrzeniecki’s and Antoni Gawiński’s Friendship
    Autorzy:
    Zarębska, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945478.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Marian Wawrzeniecki
    Antoni Gawiński
    malarz
    Młoda Polska
    literatura
    painting
    Young Poland
    literature
    Opis:
    There are many friendships between artists in the history of art. As new materials appear, we may trace successive interesting relations between artists. One example was the friendship between Antoni Gawiński and Marian Wawrzeniecki. The second artist was thirteen years older than the first one, and his influence was decisively much more important on the younger friend. They met most certainly around 1900, and their friendship survived over forty years, until the times of the Second World War and the year of Marian Wawrzeniecki's death in 1943. When Wawrzeniecki met Gawiński he was already a well-known, though underestimated, artist. He was first of all a respected scientist and archaeologist. The artist-erudite exerted agreat influence on the younger painter who sought his artistic way. They were cemented by their love to art, love to the future, the cult of Jan Matejko, and common artistic views. They both tried to find national elements in the local living colour of Slavonic past and in the unique and individual work of home artists. They criticised S. Witkiewicz and attacked his lack of respect for the historical painting of Jan Matejko and Henryk Siemiradzki. They opposed the hegemony of the Polish Society of Artists “Art”. They attacked in the press their dominance and took part in competitive exhibitions organised by the artists from the groups “Zero” or “Odłam”. Gawiński was most impressed by Wawrzeniecki's illustrations, a fact that was particularly visible in Adolf Dygasiński's Gody życia illustrated in 1910 by he younger artist.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2007, 55, 4; 215-244
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pogrzeb Irzykowskiego – wobec młodopolskiej niezrozumiałości
    Funeral by Irzykowski – Towards Modernist Incomprehensibility
    Autorzy:
    Dąbrowska, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057947.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-30
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Irzykowski
    krytyka
    Młoda Polska
    niezrozumiałość
    maniera
    autotematyzm
    criticism
    Modernism
    incomprehensibility
    mannerism
    autothematism
    Opis:
    Cel artykułu stanowi podjęcie namysłu nad stosunkiem Karola Irzykowskiego do charakterystycznej dla Młodej Polski estetyki wieloznaczności i enigmatyczności, którą autor postrzega jako stojącą w sprzeczności wobec dążenia do „komunikatywności” tekstu. Refleksje nad podstawami wyrażanej przez Irzykowskiego krytyki i postulatami formułowanymi przez niego w odpowiedzi na krytykowane zjawiska zostaną skonfrontowane z analizą noweli Pogrzeb jego autorstwa. Utwór ten (marginalnie traktowany w badaniach nad twórczością Irzykowskiego) postrzegać można jako autotematyczną wypowiedź na temat kanonów estetycznych epoki oraz polemikę z jej założeniami. Analiza noweli służyć ma również podkreśleniu, że dla problematyki kulturowych polemik istotny jest nie tylko namysł nad eseistyką, publicystyką i innymi formami wypowiedzi bezpośrednio wyrażającymi stanowiska krytyków, ale również nad tekstami kultury, metaforycznie ujmującymi podstawy tych stanowisk.
    The aim of this article is to reflect on Karol Irzykowski’s attitude to the aesthetics of ambiguity and enigmatism, characteristic of the Modernism movement, which the author sees as contradictory to the pursuit of the “communicativeness” of text. The reflections on the foundations of Irzykowski’s criticism and the postulates formulated by him in response to the criticised phenomena will be confronted with an analysis of the novella Funeral. This work (which is treated only marginally in studies of Irzykowski’s oeuvre) can be seen as an autothematic statement on the aesthetic canons of the era and a polemic against their assumptions. The analysis of the novella also serves to emphasise that, for the issue of cultural polemics, it is important to reflect not only on essays, journalism and other forms of expression that directly express the positions of critics, but also on cultural texts that metaphorically express the foundations of these positions.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2022, 36, 1; 291-304
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jan Andruszewski – zapomniany pisarz galicyjski. Rekonesans
    Jan Andruszewski – Galicia’s forgotten writer. A reconnaissance
    Autorzy:
    Ożóg, Zenon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31804004.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Jan Andruszewski
    biografia
    Młoda Polska
    dramat
    Gabriela Zapolska
    biography
    Young Poland
    drama
    Opis:
    W artykule zaprezentowano biografię Jana Andruszewskiego – lekarza, społecznika i pisarza, oraz jego dorobek literacki, który powstawał w trzech pierwszych dekadach XX w. Był absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktorem medycyny, pracował w Zakopanem, Lwowie, Kosowie i Smolinie. Wpływ na kształt jego twórczości literackiej miały nowe prądy artystyczne i estetyczne przełomu XIX i XX w. oraz najważniejsze środowiska artystyczne Młodej Polski, z którymi był związany w czasie studiów i pracy zawodowej – Kraków, Zakopane i Lwów. Tworzył głównie małe formy narracyjne (opowiadania, nowele, obrazki), napisał również powieść i był współautorem dwóch dramatów.
    The article presents the biography of Jan Andruszewski – a physician, social activist, and writer – and his literary works, which were created in the first three decades of the 20th century. He was a graduate of the Jagiellonian University, holding a medical degree, and worked in Zakopane, Lviv, Kosów, and Smolino. The shaping of his literary creativity was influenced by new artistic and aesthetic currents at the turn of the 19th and 20th centuries, as well as the most important artistic circles of the Young Poland movement, with which he was associated during his studies and professional career in Kraków, Zakopane, and Lviv. He mainly wrote short narrative forms such as stories, novellas, and sketches, but also wrote a novel and co-authored two plays.
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 410-416
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cmentarz w malarstwie i grafice Józefa Czajkowskiego
    The cemetery theme in paintings and graphics by Józef Czajkowski
    Autorzy:
    Nowakowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1197945.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Józefa Czajkowski
    malarstwo
    Młoda Polska
    cmentarze
    Józef Czajkowski
    painting
    Young Poland
    modernism
    cemetaries
    Opis:
    Cmentarz to temat wręcz stworzony do snucia dekadenckich rozważań nad ulotnością i kruchością ludzkiego życia, nic zatem dziwnego, że chętnie podejmowali go młodopolscy moderniści. Jednym z nich był Józef Czajkowski (1872–1947) – twórca niezwykle wszechstronny i zasłużony dla rozwoju polskiej architektury, rzemiosła i edukacji, a przy tym grafik i malarz eksperymentujący z kompozycją, kolorem i warsztatem. Świadczy o tym litografia barwna z 1903 roku jego autorstwa, zatytułowana Cmentarz klasztorny w Krakowie, oraz obraz olejny na płótnie z 1910 roku Ogród zimą, będący powtórzeniem, ale i rozwinięciem graficznej kompozycji. Czajkowski, dla którego zima ze swoim krajobrazem była ulubioną do uwieczniania porą roku (czego potwierdzeniem są dwa wybitne płótna: Sad w zimie z 1900 roku ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie oraz namalowane rok później Zima. Paw w ogrodzie z Lwowskiej Galerii Sztuki), zarówno w litografii, jak i w obrazie olejnym dał popis maestrii w syntetyzowaniu kompozycji, budowaniu przestrzeni za pomocą kontrastów walorowych i barwnych i oddawaniu atmosfery miejsca. Zwłaszcza wysmakowane niuanse w obrębie wąskiej gamy bieli, czerni i brązów, zastosowane w Ogrodzie zimą, pokazują malarską klasę Czajkowskiego, jak się okazuje – równie wybitnego pejzażystę, jak jego młodszy brat Stanisław Czajkowski. Obaj bracia byli uczniami Jana Stanisławskiego. Józef wydaje się jednak być bardziej oryginalnym i wytrawnym kolorystą i symbolistą, choć nie poświęcił się malarstwu. W swojej dojrzałej twórczości dążył do syntezy sztuk, każde dzieło traktując wielopłaszczyznowo, pod względem poszukiwań tak warsztatowych, jak i treściowych. Dlatego wątek sepulkralny, pojawiający się także w obrazie Kirkut z 1900 roku, nie wydaje się być przypadkowy i zasługuje na wnikliwą analizę – także w kontekście badań nad grafiką i malarstwem młodopolskiego modernizmu.
    The cemetery is a topic seemingly created to weave decadent reflections on the ephemerality and fragility of human life, so it is no wonder that it was eagerly taken up by Young Poland modernists. One of them was Józef Czajkowski (1872–1947) – an extremely versatile artist who contributed to the development of Polish architecture, craftsmanship and education, as well as an experimental graphic artist and painter. This is evidenced by the color lithograph from 1903, “Monastery Cemetery in Krakow” and the oil painting on canvas from 1910, “Winter Garden”, which is an extension of the graphic composition. Both in lithography and in an oil painting, Czajkowski showed his mastery in synthesizing a composition, building space and conveying the atmosphere of a place. Especially the tasteful nuances within the narrow range of white, black and brown, used in “Winter Garden”, show Czajkowski’s painterly class, as it turns out – a landscape’s painter as outstanding as his younger brother Stanisław Czajkowski. Both brothers were students of Jan Stanisławski. Although, Józef seems to be a more original and consummate colorist and symbolist, he has not devoted himself to painting. In his mature work, he strove to synthesize the arts, both in terms of workshop and content. That is why the sepulchral theme, appearing also in the 1900 painting “Kirkut”, does not seem to be accidental and deserves a thorough analysis – also in the context of research on graphics and painting of Young Poland’s modernism.
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2019, 4; 179-188
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bolesław Leśmian i Zenon Przesmycki „Miriam” – w kręgu artystycznych spotkań: Kijów i Paryż
    Bolesław Leśmian and Zenon Przesmycki “Miriam” – in the circle of artistic meetings: Kyiv and Paris
    Autorzy:
    Ratuszna, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083708.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    Kyiv
    Paris
    Leśmian
    Young Poland
    symbolism
    Zenon Przesmycki
    Kijów
    Paryż
    Młoda Polska
    symbolizm
    Opis:
    Artykuł prezentuje uwagi na temat roli dwóch miast w życiu i twórczości Bolesława Leśmiana. Istotnym punktem odniesienia są listy poety, pisane do Zenona Przesmyckiego. Ich analiza pozwala zrozumieć, jak atmosfera miasta, przestrzeń, kulturowa działalność wpłynęły na życiowe i artystyczne wybory autora Sadu rozstajnego. Kijów – ze swoją specyfiką, historią – był dla Leśmiana swoistym locus coeruleus. Poeta nie mógł zaakceptować atmosfery stagnacji, szukał więc alternatyw, pragnął zmian. Wbrew pozorom miasto to odegrało jednak istotną twórczą rolę. Barwna Ukraina, duchowość znalazły interesujące odniesienie m.in. w cyklach poezji (Oddaleńcy, Aniołowie). Inną rolę odegrał Paryż, który olśnił poetę nowoczesnością, ruchem, gwarem, tajemnicą. Leśmian, który większość tomów poetyckich opublikował w dwudziestoleciu międzywojennym, był symbolistą równie doskonałym jak francuscy poeci (np. Stefan Mallarmé, Oskar Miłosz).
    The article presents comments on the role of two cities in the life and work of Bolesław Leśmian. An important point of reference are the poet’s letters to Zenon Przesmycki. Their analysis allows us to understand how the atmosphere of the city, space and cultural activities influenced the life and artistic choices of the author of Sad Rozstajny. Kyiv – with its specificity and history, was a kind of locus coeruleus for Leśmian. The poet could not accept the atmosphere of stagnation, so he looked for alternatives, he wanted changes. Contrary to appearances, the city played an important, creative role. Colorful Ukraine and spirituality found an interesting reference in e.g. in poetry cycles (Distants, Angels). A different role was played by Paris, which dazzled the poet with its modernity, movement, bustle and mystery. Leśmian, who published most of his volumes of poetry in the interwar period, was a symbolist as perfect as the French poets (e.g. Stefan Mallarmé, Oskar Miłosz).
    Źródło:
    Język - Szkoła - Religia; 2022, 17; 93-105
    2080-3400
    Pojawia się w:
    Język - Szkoła - Religia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowelistyka Adama Grzymały-Siedleckiego
    Adam Grzymała-Siedlecki’s Short Stories
    Autorzy:
    Górkiewicz, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953783.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Adam Grzymała-Siedlecki
    dwudziestolecie międzywojenne
    Młoda Polska
    nowelistyka
    interwar period
    Young Poland
    short stories
    Opis:
    The article is devoted to short stories by Adam Grzymała-Siedlecki, a writer know first of all for his critical studies and writings that have a character of memoirs. Ten works were analyzed that come from the early stage of the work of the author of Samosęki. Short stories were edited in two collections (1911, 1921) and both were published under the same title – Galeria moich bliźnich (Gallery of my neighbors), although the contents of the volumes is not identical. Attention was paid to the great thematic range of the collection proving Siedlecki's versatility. The plots of the works and the main protagonists were analyzed. These motifs and threads were pointed to that were characteristic for the writer and appear in his later books. They were, among others, problems like the military, the gentry manor and its inhabitants, the issue of bourgeoisie, as well as the motif of the artist and his vocation, or more broadly, the problem of the truth in literature. The issue of time and space in Siedlecki's works was also analyzed. The whole of the issue was placed in a broader historico-literary context.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 1; 165-195
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kazimiera Zawistowska (1870-1902) – zapomniana legenda Młodej Polski
    Kazimiera Zawistowska (1870-1902) – forgotten legend of Young Poland
    Autorzy:
    Szymczak, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564087.pdf
    Data publikacji:
    2017-09-08
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    Kazimiera Zawistowska kobieta modernizm Młoda Polska poezja
    Kazimiera Zawistowska modernism poetry woman Young Poland
    Opis:
    Na przełomie XIX i XX wieku zaczyna tworzyć coraz więcej poetek. Wśród nich w sposób szczególny wyróżnia się twórczość Kazimiery Zawistowskiej. Mimo że jej poezja posiada wysokie walory artystyczne i zyskała uznanie krytyków literackich (także Miriama), nie była powszechnie znana, choć rangą nie ustępowała twórczości Tetmajera, Kasprowicza czy Staffa. Zapoznanie się z sylwetką twórczą Kazimiery Zawistowskiej przypomina nam o interesującej poetce, a także zwraca uwagę na realizację legendy młodopolskiej w jej biografii, czego dowodem są m.in. niewyjaśnione okoliczności śmierci.
    At the turn of the 19th and 20th centuries, more and more female poets started their writing. Among them, Kazimiera Zawistowska’s work was particularly remarkable. Although her poetry possessed high artistic qualities and gained recognition of literary critics (including Miriam), it was not as renowned as Tetmajer, Kasprowicz or Staff’s works of the comparable value. Getting acquainted with Kazimiera Zawistowska – an artist, reminds us of an interesting poet, and also draws attention to the Young Poland’s legend which was accomplished through her biography and among other things, unclear circumstances of her death.
    Źródło:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2017, 15; 245-254
    1643-4374
    Pojawia się w:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Artur Górski i modernistyczny Lwów. Powinowactwa ideowe
    Artur Górski and the Modernist Lviv: Ideological Affinities
    Autorzy:
    Kieżuń, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1449073.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-15
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    tradycja romantyczna
    Młoda Polska
    modernizm
    Lwów
    Kraków
    Romantic tradition
    Young Poland
    modernism
    Lviv
    Cracow
    Opis:
    W artykule prześledzono związki ideowe pomiędzy Arturem Górskim (1870–1959), autorem programu Młoda Polska ogłoszonego w krakowskim „Życiu” (1898), a modernistycznym Lwowem. Autorka koncentruje się na lwowskich epizodach biografii pisarza: pracy Górskiego nad rękopisami Samuela Zborowskiego i Zawiszy Czarnego Słowackiego w bibliotekach lwowskich, kontynuacji inicjatyw z kręgu lwowskich zwolenników powrotu do tradycji romantycznej, w tym myśli Mickiewicza, popularności Górskiego, autora Monsalwatu (1908) w kręgu młodzieży lwowskiej. Celem rozważań jest odpowiedź na pytanie, dlaczego Górski waloryzował Lwów modernistyczny kosztem Krakowa modernistycznego, z którym związane były początki jego twórczości.
    The article traces the ideological affinities between Artur Górski (1870–1959), the author of programme Młoda Polska announced in “Życie” (1898) in Cracow, and the modernist Lviv. The author concentrates on the events from the writer’s life in Lviv: his work on Słowacki’s manuscripts (Samuel Zborowski and Zawisza Czarny) in the libraries of Lviv, his continuation of the initiative of Romantic followers, including the legacy of Mickiewicz, as well as Górski’s own popularity with the youth. The article attempts to answer the question why Górski valorized Lviv at the expense of the modernist Cracow, in which his work began.
    Źródło:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 18; 103-120
    2082-9701
    2720-0078
    Pojawia się w:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstantego Marii Górskiego lektura Oświecenia
    Konstanty Maria Górski’s research on the Enlightenment
    Autorzy:
    Osiński, Dawid Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012756.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Konstanty Maria Górski
    Oświecenie
    Młoda Polska
    poezja
    historia
    Enlightenment
    Young Poland movement
    poetry
    history
    Opis:
    The present discussion sheds light on the works and worldview related to Polish Enlightenment of Konstanty Maria Górski (1862−1909), a writer, poet, historian and expert on Enlightenment in Polish literature. Although Górski was an individualist in the Young Poland movement, as a scientist and writer he was a representative of his time. The article shows the ways in which the microdimensions of Enlightenment in Górski’s scientific biography may be understood. His line of thought reveals the aspects, borders and definitions of Polish Enlightenment by means of scientific interpretations of biographies of the writers of the period as well as by specifying the cultural, esthetical and ideological movement known as Enlightenment. The field of Górski’s scientific exploration focuses on the 90s of the 18th century and helps to understand why the theme and fascination with Polish Enlightenment, especially with the 90s of the 18th century which was such a difficult time for Polish culture and national identity as it was connected with national partitions and hope for resurrection and liberation, becomes a cornerstone of Górski’s scientific development as a researcher trying to resolve specific problems in Polish literature at that very time. The author discusses the manner in which many different problems connected with Polish Enlightenment are presented in Górski’s biography and works. The purpose of the article is to present the specific mechanism which could be compared to allegoresis, used by Górski in his short story Bibliomaniac (Polish title: Biblioman)
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 115-130
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Światło wiary. Motyw słońca i jego chrześcijańskie konotacje w poezji Krystyny Saryusz-Zaleskiej
    The light of faith. The motif of the sun and its Christian connotations in the poetry of Krystyna Saryusz-Zaleska
    Autorzy:
    Kurkiewicz, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087060.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    Krystyna Saryusz-Zaleska
    Młoda Polska
    religia chrześcijańska
    słońce
    symbolika
    Young Poland
    Christian religion
    sun
    symbols
    Opis:
    Artykuł przynosi omówienie sposobu funkcjonowania motywu słońca w poezji Krystyny Saryusz-Zaleskiej (1874–1945). Na gruncie twórczości poetyckiej młodopolskiej autorki nie mamy do czynienia ani z prostym utożsamieniem słońca z Boską potęgą, ani ze stałym przyporządkowaniem go którejś z Boskich postaci (Bóg, Chrystus, Maryja). Nie każde przywołanie słońca wiąże się z liryczną emanacją boskości; nie zawsze kiedy poetka wykorzystuje akcenty słoneczne, kontekst metafizyczny jest wyłączny lub choćby dominujący. Wiele jest bowiem w poezji Saryusz-Zaleskiej przykładów solarnego uniwersalizmu, kiedy słońce staje się symbolem życia, kiedy współtworzy efektowne pejzaże (morskie, górskie), kiedy pozwala w odpowiednim świetle pokazać piękno krajobrazu Włoch czy Dalmacji. Równocześnie jednak nie można mówić o trwałej sekularyzacji tego motywu, mimo wszystko bowiem wątki religijne bardzo często łączą się ze słońcem.
    The paper discusses the way the motif of the sun functions in the poetry of Krystyna Saryusz-Zaleska (1874–1945). Basing upon the poetry of the author from the Young Poland epoch, we are dealing neither with a simple identifi cation of the sun with divine power, nor with a permanent assignment of it to one of the divine fi gures (God, Christ, Mary). Not every instance of invoking the sun is associated with a lyrical emanation of divinity; and not always when the when the poet uses solar accents, the metaphysical context is exclusive or even dominant. There are many examples of solar universalism in Saryusz-Zaleska’s poetry, when the sun becomes a symbol of life, when it co-creates spectacular landscapes (sea, mountain), when it allows for the demonstration of the beauty of the Italian or Dalmatian landscape in proper lighting. At the same time, however, there is no mention of a permanent secularization of this motif, because, after all, religious accents are very often connected with the sun.
    Źródło:
    Język - Szkoła - Religia; 2021, 16; 96-110
    2080-3400
    Pojawia się w:
    Język - Szkoła - Religia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inny hellenizm. Obrazy Bizancjum w literaturze młodopolskiej
    A different Hellenism. The portrayal of Byzantium in the literature of Young Poland
    Autorzy:
    Szmid, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/460303.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    Bizancjum
    literatura
    Młoda Polska, Miciński
    Żeromski
    postkolonializm
    Janion
    Byzantium
    literature
    Young Poland
    Miciński
    post-colonialism
    Opis:
    Referat pt. Inny hellenizm. Obrazy Bizancjum w literaturze młodopolskiej przybliża początkowo dzieje recepcji Cesarstwa Greckiego w piśmiennictwie polskim. Autor stwierdza, iż temat ten był bardzo często pomijany bądź też tylko w niewielkim stopniu wzmiankowany. Tekst, przy wykorzystaniu Niesamowitej słowiańszczyzny Marii Janion, udowadnia, dlaczego zainteresowanie Bizancjum było tak niewielkie. Posługując się kategoriami Wschodu, Zachodu i orientalizacji, zanalizowane zostają dwa dzieła: W mrokach Złotego Pałacu czyli Bazilissa Teofanu Tadeusza Micińskiego oraz Popioły Stefana Żeromskiego.
    The paper A different Hellenism. The portrayal of Byzantium in the literature of Young Poland examines firstly the reception of the Greek Empire in the Polish literature. The author states that this topic has been very often omitted or only briefly mentioned. The essay, referring to Niesamowita słowiańszczyzna by Maria Janion, proves why the interest in Byzantium has been so slight. Using the categories of East, West and orientalisation, two works are analyzed: W mrokach Złotego Pałacu czyli Bazilissa Teofanu by Tadeusz Miciński and Popioły by Stefan Żeromski.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2011, 1
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wartościowanie i wartości w tekście poetyckim (na przykładzie nazw kwiatów w liryce Młodej Polski)
    Valuating and values in poetic texts (exemplified by the names of flowers in Young Poland’s lyrics)
    Autorzy:
    Kuryłowicz, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2118606.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    wartości
    wartościowanie
    nazwy kwiatów
    poezja
    Młoda Polska
    values
    valuating
    poetry
    Young Poland
    names of flowers
    Opis:
    The article presents the ways of valuating and the functioning of values in a poetic text. Selected names of flowers appearing in Young Poland’s poetry have been used as the exemplary material. The author aims at indicating how far the general model of valuating, which is established in the standard variety of the Polish language, is reflected in modernistic works, to what extent poetic texts creatively process conventional ways of valuating connected with words referring to flowers, and how far they introduce a reader into a new, or other world of values connected with floral lexis. The analyses presented in the article prove that individual, modernistic ways of valuating the names of flowers and the visions of values connected with flowers differ from those established in the language and culture. Iris, culturally associated with ‘(sophisticated) beauty’, in modernistic poetic texts is a medium of anti-values: ugliness and kitsch; forget-me-not, which is commonly connoted with positively featured ‘memory’, in Young Poland’s lyrics is called a bad weed of memory; rose, stereotypically connected with ‘transcendental good’, in poetry from the turn of the 19th and 20th centuries connotes ‘transcendental evil’ and ‘sin’; similar to lily, which conventionally is an image of ‘purity’, ‘innocence’ and ‘virginity’, whereas in Young Poland’s works it evokes ‘eroticism’, ‘passion’, ‘sensual love’ and ‘sin’. The names of flowers in Young Poland’s poetic texts are evaluated by means of different kinds of rhetorical devices and semantic changes: metaphors, personifications, anthropomorphisms, hyperboles, accumulation of epithets, modifications in the connotative sphere of words, as well as categorization, a change of rationality, or symbol exposition, thanks to which traditional valuating of flowers and conventional values connected with them are subject to transformations. In effect of such transformations, valuating becomes ambivalent, positive associations are more often than not destroyed, connotations carrying negative axiological undertone prevail, and values are substituted with anti-values.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2013, 13; 143-157
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ojczyzna – obczyzna. Stanisław Przybyszewski o swej niemieckiej przeszłości w kręgu berlińskiej bohemy
    Fatherland – foreign land. Stanisław Przybyszewski on his German past among the Berlin bohema
    Autorzy:
    Badowska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26731317.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Stanisław Przybyszewski
    bohema
    modernizm w Niemczech
    Młoda Polska
    bohemia
    modernism in German literature
    Young Poland
    Opis:
    This article explores the Berlin period in the life and work of Stanisław Przybyszewski (1889-1898), one of the most famous writers of Young Poland, particularly focusing on why Przybyszewski - a writer debuting works in German and considered by scholars a Polish-German writer - came to increasingly depreciate his participation in the literature of his Western neighbors. In his memoirs, published before his death, he categorically stated: „I owe German literature - absolutely nothing”. In this essay, the researcher examines the circumstances in which Przybyszewski shone as a writer in the Berlin bohemian circle. Next, she shows how he discredited the entire cultural life of Jung-Deutschland, and renounced his artistic ties established in Germany. Finally, she speculates on why Przybyszewski created an unfavorable image of the German community at the end of the 19th century, and indicates that this process went hand in hand with the self-creation of a Polish writer.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2022, 22; 89-110
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieznośna kruchość bytu – literatura Młodej Polski wobec chorób ciała i ducha
    The Unbearable Fragility of Being: Literature of Young Poland in the Light of Maladies of Body and Spirit
    Autorzy:
    Mikinka, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26056102.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Młoda Polska
    dyskurs maladyczny
    naturalizm
    groteska
    tuberkuloza
    Young Poland
    literary discourse of disease
    naturalism
    grotesque
    tuberculosis
    Opis:
    Schyłek wieku XIX odznaczał się osobliwym, wręcz afirmującym stosunkiem do ułomności, chorób i deformacji cielesnych. Po romantykach artyści Młodej Polski odziedziczyli fascynację gruźlicą, swoistą mitologizację chorych. Tuberkuloza była jednym z ulubionych tematów modernistycznych studiów nad ludzką ułomnością i śmiertelnością. Naturaliści z kolei wyposażyli wielkich prozaików belle époque w medyczny aparat pojęciowy, rozwinęli wyrafinowany język „literatury klinicznej”. Przełom wieków to także czas intensywnych badań nad chorobami umysłowymi. W artykule pochylono nad reprezentacyjnymi utworami, starając się zbadać, jak chorobowe doświadczenia ludzi przełomu wieków wpływały na teksty kultury – i na odwrót.
    The end of the nineteenth century was marked by a strangely affirming attitude to disabilities, diseases, and bodily deformities. From the Romantics, the artists of the Young Poland movement inherited a fascination with tuberculosis amounting to the mythologization of the sick; tuberculosis, or the “white plague,” was one of the favourite themes of the modernist studies of human disability and mortality. The turn of the century was also a time of extensive research into mental diseases. The naturalists, for that matter, equipped the great prose writers of the Belle Epoque with the medical conceptual apparatus and developed a sophisticated language of “clinical literature.” This article, focusing on several literary works representative of the Young Poland movement, strives to explain how, at the turn of the century, the experience of illness influenced the texts of culture and, vice versa, how literature shaped the understanding of illness.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2023, 46; 97-112
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Potęgowanie agonu, czyli o literackim starciu Józefa Albina Herbaczewskiego z Tadeuszem Micińskim
    Intensifying the Agon: A Comment on the Confrontation between Józef Albin Herbaczewski and Tadeusz Miciński
    Autorzy:
    Flis-Czerniak, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013972.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-26
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    agon
    Młoda Polska
    relacje polsko-litewskie
    Józef Albin Herbaczewski
    Tadeusz Miciński
    Young Poland
    Polish-Lithuanian relations
    Opis:
    Przedmiotem namysłu badawczego w niniejszym artykule jest jedno z najbardziej spektakularnych starć literackich na arenie Młodej Polski. Zainicjowane ono zostało przez Józefa Albina Herbaczewskiego (Juozapasa Albinasa Herbačiauskasa), młodolitewskiego pisarza dwujęzycznego, związanego na początku XX wieku ze środowiskiem artystyczno-naukowym Krakowa i prowadzącego aktywną działalność publicystyczną w kwestii relacji polsko-litewskich. Jego adwersarzem był Tadeusz Miciński, młodopolski poeta, dramaturg i prozaik, podobnie jak Herbaczewski zaangażowany na rzecz odrodzenia narodowego Polski i Litwy. Autorka artykułu próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego pomimo czytelnego powinowactwa myślowego i ideowego, a także pewnego zbliżenia postaw artystycznych i wyborów estetycznych, dochodzi pomiędzy obu pisarzami do gwałtownego zwarcia na polu literackim. Odsłaniając kulisy przyjęcia przez litewskiego twórcę stanowiska rewizjonistycznego wobec Micińskiego, autorka odwołuje się także do Bloomowskiej teorii „lęku przed wpływem”. Tytułowe potęgowanie agonu oznacza zarówno narastanie napięcia we wzajemnych relacjach, co przełoży się na kolejne akty literackiego starcia, jak i wielopodmiotowość tego pisarskiego pojedynku (m.in. pośredni udział Stanisława Tarnowskiego).
    The subject of reflection in this article is one of the most spectacular clashes in the Young Poland arena. The confrontation was initiated by Józef Albin Herbaczewski (Juozapas Albinas Herbačiauskas), a bilingual Lithuanian writer, who in the early twentieth century was connected with the artistic and scientific community of Kraków and was an active journalist writing on the topic of Polish-Lithuanian relations. His adversary was Tadeusz Miciński, a Young Poland poet, playwright, and prose writer, similarly to Herbaczewski committed to the national revival of Poland and Lithuania. The author of the article tries to find an answer to the question why, despite a clear conceptual and ideological affinity, as well as a certain closeness of artistic attitudes and aesthetic choices, the two writers entered into an intense conflict with one another. Unveiling the backstage of the Lithuanian author’s adoption of a revisionist stance towards Miciński, the article also refers to Bloom’s theory of the “anxiety of influence”. The intensification of the agon referred to in the title means both a growing tension in mutual relations, which will translate into subsequent literary skirmishes, and the multi-objectivity of this writers’ duel (including the indirect participation of Stanisław Tarnowski).
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2020, 10 (13); 261-276
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paradoksy młodopolskiej alegorii
    The paradox of the Young Poland movement allegory
    Autorzy:
    Kielak, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012722.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    alegoria
    alegoreza
    rzeźba
    powieść popularna
    Młoda Polska
    allegory
    allegoresis
    sculpture
    popular novel
    the Young Poland movement
    Opis:
    The present sketch traces the process of verifying allegory which takes place in the Young Poland prose, in which authors use the images of sculptures. The interpretation of Pavoncello, a story by Stefan Żeromski, Chimera, a novel by Tadeusz Jaroszyński and The Angel of Death by Kazimierz Przerwa-Tetmajer allows to put forward a thesis that the allegorical function of sculptural works of art which appear in the presented world is challenged, whereas allegory understood as the compositional principle of a work is strengthened. Verification of allegory for the benefit of allegoresis is done by challenging the ‘semiogenic’ function of allegory and at the same time by appreciating it for defining trails of interpretation and universalizing meanings.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 279-289
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mieczysław Karłowicz i orkiestra Hansa Windersteina. Hipoteza dotycząca próbnego wykonania „Rapsodii Litewskiej” w Lipsku w 1907 roku
    Mieczysław Karłowicz and the Hans Winderstein Orchestra. A hypothesis concerning a rehearsal of 'Lithuanian Rhapsody' in 1907 in Leipzig
    Autorzy:
    Pytlak, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28017041.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Mieczysław Karłowicz
    Hans Winderstein
    orkiestra Windersteina
    Młoda Polska w muzyce
    Winderstein-Orchester
    Young Poland movement in music
    Opis:
    Biografowie Mieczysława Karłowicza (Adolf Chybiński, Henryk Paweł Anders) nie opisali jego najważniejszych kontaktów z orkiestrą Hansa Windersteina (Winderstein-Orchester, znana także jako Leipziger Philharmonisches Orchester). Od 1896 r. zespół ten prowadził intensywną działalność koncertową w Lipsku. Był aktywny także poza granicami Niemiec – odbywał podróże koncertowe po wielu krajach lub pełnił w nich funkcję orkiestry sezonowej. Czterokrotnie (w l. 1899–1901 i 1904) występował w sezonie wiosenno-letnim w Dolinie Szwajcarskiej w Warszawie. W czerwcu 1901 r., wykorzystując obecność orkiestry Windersteina w Warszawie, Karłowicz odbył z nią próbę, podczas której wykonał fragmenty swojej Symfonii e-moll „Odrodzenie”. Kompozytor uczęszczał także na koncerty Windersteina podczas swojej wizyty w Lipsku w marcu 1906 r. i w trakcie pobytu w tym mieście od października 1906 do czerwca 1907 roku. Choć nisko oceniał kwalifikacje lipskich filharmoników, zdecydował się wynająć ich na kolejną próbę orkiestrową. Drugie przesłuchanie Karłowicza z kapelą Windersteina odbyło się prawdopodobnie w kwietniu 1907 r. (potwierdza je o rok późniejsza pocztówka kompozytora do Bolesława Domaniewskiego). Podczas tego przesłuchania Karłowicz wykonał kilka swoich poematów symfonicznych, w tym Rapsodię litewską. Był jednak niezadowolony z interpretacji tej kompozycji przez zespół Windersteina i dlatego później blokował próby wykonania jej przez inne niekompetentne orkiestry.
    Mieczysław Karłowicz’s biographers (Adolf Chybiński and Henryk Paweł Anders) failed to describe the composer’s key contacts with Hans Winderstein’s orchestra (Winderstein-Orchester, also known as the Leipziger Philharmonisches Orchester). From 1896 the ensemble enjoyed a busy concert schedule in Leipzig, while also touring or acting as a seasonal orchestra in many countries abroad. In four years (in 1899–1901 and 1904), it played in the spring–summer season in Warsaw’s Dolina Szwajcarska (Swiss Vale). In June 1901, taking advantage of the Winderstein orchestra’s stay in Warsaw, Karłowicz held with it a rehearsal, during which he conducted fragments of his ‘Rebirth’ Symphony in E minor. The composer also attended the Winderstein concerts during his visit to Leipzig in March 1906 and while staying in that city from October 1906 until June 1907. Though he held the abilities of the Leipzig orchestra in low regard, he decided to hire it for another rehearsal, which took place probably in April 1907 (as confirmed in a postcard written the following year by Karłowicz to Bolesław Domaniewski). During this audition, the orchestra performed a number of Karłowicz’s symphonic poems, including Lithuanian Rhapsody. The composer was dissatisfied with the Winderstein orchestra’s interpretation of this composition, and so later also tried to prevent its performance by other incompetent ensembles.
    Źródło:
    Muzyka; 2020, 65, 1; 77-93
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Uczynił sobie z ciemności ukrycie”. Ze studiów nad pisarstwem Tadeusza Micińskiego
    „He Made a Higing for Himself out of Darkness”. From Studies of Tadeusz Miciński’s Writings
    Autorzy:
    Próchniak, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953782.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Tadeusz Miciński
    Młoda Polska
    poezja Młodej Polski
    sztuka interpretacji
    Young Poland
    poetry of Young Poland
    art of interpretation
    Opis:
    Tadeusz Miciński is a dark writer. His eruptive, feverish imagination – and what follows from it, his work – is enlivened by the paradox. However, the creaky tone of that work, the dark, depressive aura that pervades it, the meandering twists of obscure references and breaks should not deceive us. It is not the destructive power of those gestures that is the essence of the work of the author of Nietota. The stake of his project is the light of the truth, or putting it in a different way: revealing the metaphysical background, the core and the meaning of reality.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 1; 149-164
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Młoda Polska, codzienność i Norwid
    Young Poland, everyday life and Norwid
    Autorzy:
    Trybuś, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117282.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Młoda Polska
    Baudelaire
    Cyprian Norwid
    Aleksander Szczęsny
    codzienność
    Miriam
    poeta
    poezja
    malarstwo
    sztuka
    Young Poland
    everyday life
    poet
    poetry
    painting
    art
    Opis:
    Książka Radosława Okulicz-Kozaryna Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2013) jest w tej recenzji rozpatrywana i omawiana jako pewien rodzaj oryginalnej syntezy epoki, która przede wszystkim koncentruje uwagę na płynnych cezurach Młodej Polski, co zwłaszcza odnosi się do jej początków. Ważny z punktu widzenia badań norwidologicznych okazał się pomieszczony w tej książce szkic o poezji Aleksandra Szczęsnego, traktowanego tu jako „późny wnuk” Cypriana Norwida. Cichym bohaterem niemal wszystkich pomieszczonych tu opowieści o Młodej Polsce jest Baudelaire. Książka napisana jest w duchu korespondencji sztuk – refleksja o literaturze splata się z przemyśleniami na temat malarstwa epoki; autor wyczarowuje aurę młodopolskiego „tu i teraz”, odtwarza klimat tamtej artystycznej codzienności.
    The book by Radosław Okulicz-Kozaryna entitled Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce [The year 1894 and other sketches on Young Poland] (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2013) is analysed in this review as some sort of original synthesis of the epoch, which primarily focuses on the fuzzy turning points of Young Poland, in particular in regard to its beginnings. The sketch on the poetry by Aleksander Szczęsny, treated here as a “late grandson” of Cyprian Norwid, also included in this book, turned out to be important from the perspective of Norwid Studies. The quiet hero of almost all the stories about the Young Poland included here is Baudelaire. The book is written in the spirit of correlation between the arts – reflection on literature is intertwined with thoughts on painting of the epoch. The author evokes the aura of Young Poland’s “here and now”, he recreates the atmosphere of that artistic everyday life.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2017, 35; 199-206
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Les inspirations maeterlinckiennes dans l’oeuvre de Bolesław Leśmian
    Maurice maeterlinck’s inspirations in Bolesław Leśmian’s work
    Autorzy:
    Vandenborre, Katia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690321.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Bolesław Leśmian
    Maurice Maeterlinck
    literatura polska
    recepcja
    literatura belgijska
    XX wiek
    Młoda Polska
    Polish literature
    reception
    Belgian literature
    20th century
    Young Poland
    Opis:
    The present article has to be understood as a first introduction on Maurice Maeterlinck’s influence on Bolesław Leśmian’s work in general. The topic being quite broad, the focus is on theater and more precisely on the connection between Pelleas and Melisande (1892) and Possessed Violin Player (1911–1912). In order to understand this intertextual parallel, biographical and historical context as well as theoretic and philosophical relations is also examined in the first and the second parts of the article. The comparison reveals striking connections, relying mainly on theater which aims to be exclusively suggestive.
    Źródło:
    Prace Polonistyczne; 2015, LXX; 217-231
    0079-4791
    Pojawia się w:
    Prace Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Young Poland, everyday life and Norwid
    Młoda Polska, codzienność i Norwid
    Autorzy:
    Trybuś, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17855695.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Young Poland
    Baudelaire
    Cyprian Norwid
    Aleksander Szczęsny
    everyday life
    Miriam
    poet
    poetry
    painting
    art
    Młoda Polska
    codzienność
    poeta
    poezja
    malarstwo
    sztuka
    Opis:
    The book by Radosław Okulicz-Kozaryna entitled Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce [The year 1894 and other sketches on Young Poland] (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2013) is analysed in this review as some sort of original synthesis of the epoch, which primarily focuses on the fuzzy turning points of Young Poland, in particular in regard to its beginnings. The sketch on the poetry by Aleksander Szczęsny, treated here as a “late grandson” of Cyprian Norwid, also included in this book, turned out to be important from the perspective of Norwid Studies. The quiet hero of almost all the stories about the Young Poland included here is Baudelaire. The book is written in the spirit of correlation between the arts – reflection on literature is intertwined with thoughts on painting of the epoch. The author evokes the aura of Young Poland’s “here and now”, he recreates the atmosphere of that artistic everyday life.
    Książka Radosława Okulicz-Kozaryna Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UA M 2013) jest w tej recenzji rozpatrywana i omawiana jako pewien rodzaj oryginalnej syntezy epoki, która przede wszystkim koncentruje uwagę na płynnych cezurach Młodej Polski, co zwłaszcza odnosi się do jej początków. Ważny z punktu widzenia badań norwidologicznych okazał się pomieszczony w tej książce szkic o poezji Aleksandra Szczęsnego, traktowanego tu jako „późny wnuk” Cypriana Norwida. Cichym bohaterem niemal wszystkich pomieszczonych tu opowieści o Młodej Polsce jest Baudelaire. Książka napisana jest w duchu korespondencji sztuk – refleksja o literaturze splata się z przemyśleniami na temat malarstwa epoki; autor wyczarowuje aurę młodopolskiego „tu i teraz”, odtwarza klimat tamtej artystycznej codzienności.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2017, 35 English Version; 211-219
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak krakowski filister został artystą. Młodzieńcza korespondencja Henryka Opieńskiego
    A Kraków Philistine Turned Artist. Henryk Opieński’s Youthful Correspondence
    Autorzy:
    Dziadek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30037979.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Henryk Opieński
    Anna Krzymuska
    Kraków
    Galicja
    Młoda Polska
    polska kultura muzyczna okresu modernizmu
    Galicia
    Young Poland movement
    Polish musical culture in the modernist period
    Opis:
    Recenzja jest poświęcona trzem tomom korespondencji Henryka Opieńskiego z Anną Krzymuską z lat 1894–95, wydanym przez Fundację „Archivum Helveto-Polonicum” we Fryburgu. W tekście wskazane są główne walory poznawcze opublikowanej korespondencji, dotyczące zarówno osobistych losów Henryka Opieńskiego, jak i rzeczywistości społecznej, której fragmentem są te losy. Omówiono również zasady redakcyjne tomów i ich realizację w praktyce.
    This review is devoted to the three volumes of Henryk Opieński’s correspondence with Anna Krzymuska from the years 1894–95 published by the Fondation ‘Archivum Helveto-Polonicum’ in Fribourg. Indicated in the text are the main areas of these letters’ value as research material, concerning both Henryk Opieński’s personal fortunes in life and also the social reality of which they formed part. Also discussed are the editorial principles behind the volumes and their practical application.
    Źródło:
    Muzyka; 2024, 69, 1; 155-161
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Though we set out under a humble name, our goal is the ocean”: The weekly Strumień, or the heady days of Warsaw modernism
    „Pod skromną wprawdzie wyruszamy nazwą, ale dążymy do oceanu”… „Strumień” – młodość warszawskiego modernizmu
    Autorzy:
    Sadlik, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087389.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish press at the turn of the 19th century
    Warsaw cultural periodicals
    Modernism
    aesteticism
    Wacław Gąsiorowski (1869–1939)
    Młoda Polska
    modernizm
    dekadentyzm
    czasopiśmiennictwo
    estetyzm
    Opis:
    This article deals with the ephemeral magazine Strumień [The Stream], which represents an all but forgotten chapters in the history of Warsaw modernism. Launched by Wacław Gąsiorowski in 1900, this artistic and literary periodical was inspired by the success of the illustrated weekly Życie [Life], published since 1897 in Cracow. Aimed primarily at a small elite readership, Strumień was plagued from its inception by financial difficulties. As a result, it had to close down after a few months and made its mark primarily as a target of jokes in Warsaw satirical press.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 2; 217-235
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Pejzaż górski nie odpowiadał mi malarsko”, Zakopiański epizod graficzny Jana Skotnickiego
    Autorzy:
    Dragońska, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945406.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-13
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Jan Skotnicki
    Zakopane
    sztuki graficzne
    grafika nowoczesna
    akwaforta
    sucha igła
    grafika barwna
    japonizm
    Młoda Polska
    kolekcjonerstwo
    Henryk Grohman
    graphic arts
    modern printing
    etching
    drypoint
    colour printing
    japonisme
    Young Poland
    art collecting
    Opis:
    W artykule omówiona została graficzna twórczość młodopolskiego malarza Jana Skotnickiego, przypadająca na lata 1909–1914. W 1908 r. artysta wraz z żoną Teodorą z Trenklerów wyjechali z Krakowa do Zakopanego. Pobyt artysty zbiegł się w czasie z intensywnym rozwojem kulturalnym kurortu. W miejscowe inicjatywy Skotnicki angażował się osobiście, przy finansowym wsparciu swego teścia, łódzkiego przemysłowca i kolekcjonera, Henryka Grohmana. Jednocześnie tutejszy krajobraz i popularna w owym czasie góralska sztuka ludowa, zupełnie artysty nie inspirowały, przez co niemal zarzucił malarstwo, a zainteresował się grafiką i kilimiarstwem. Polem nowych zainteresowań stała się otwarta staraniem Grohmana eksperymentalna pracownia wyposażona m.in. w prasy drukarskie. W kolejnych latach Skotnicki prezentował swoje ryciny na licznych wystawach, także tych towarzyszących organizowanym konkursom graficznym (1911, 1914), a po wyjeździe do Warszawy (1912) przyłączył się do Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Graficznych. Skotnicki uprawiał techniki metalowe, bardzo szybko osiągając w nich wysoki poziom zauważony przez krytyków. Łączył akwafortę, akwatintę, suchą igłę i ruletkę, eksperymentował z drukiem barwnym i kolorował odbitki, mocno indywidualizował prace podczas ich odbijania, stosując tintę. Jego dorobek graficzny oszacowany zastał na ponad 50 kompozycji, przy czym w kolekcjach publicznych znajduje się ich obecnie przynajmniej 36. Są to pejzaże, widoki miasteczek i architektury, akty, studia postaci i zwierząt, w wielu przypadkach wzorowane na własnych szkicach i obrazach. Tematycznie i kompozycyjnie wykazują one wiele podobieństw do prac twórców młodopolskich, zarówno z grona profesorów (J. Stanisławski), jak i rówieśników podejmujących próby graficzne (W. Skoczylas). W sposobie budowania kompozycji, kadrowania, asymetrii i fragmentaryczności przedstawień widoczne są wpływy sztuki japońskiej, stanowiącej ważne źródło inspiracji za sprawą kolekcji i działalności Feliksa „Mangghi” Jasieńskiego. Znacząca była również kolekcja Grohmana, za pośrednictwem której Skotnicki mógł poznać twórczość XIX-wiecznych odnowicieli sztuk graficznych, jak i artystów kolejnych pokoleń (J.M. Whistler, F. Rops, E. Carrière), co znalazło odbicie w jego rycinach. Nieco zapomniana działalność Skotnickiego wpisuje się w ogólniejszą tendencję: zainteresowania młodopolskich artystów sztukami graficznymi i zaangażowania na rzecz ich popularyzacji na przełomie XIX i XX w. Jest przykładem poszukiwania własnego języka wypowiedzi w nowym medium, samodzielnie podejmowanego eksperymentu. Choć Skotnicki nie był pionierem sztuk graficznych na ziemiach polskich, to z pewnością stał się ich propagatorem.
    The article discusses the graphic output of Jan Skotnicki, a painter of Young Poland, which he created in the years 1909–1914. In 1908, the artist and his wife, Teodora née Trenkler, left Cracow for Zakopane. The artist’s stay there coincided with the intensive cultural development of the resort. Skotnicki was personally involved in local initiatives, with the financial support of his father-in-law, an industrialist and art collector from Łódź, Henryk Grohman. However, the local landscape and the highland folk art popular at that time did not suit him at all. As a result, he nearly gave up painting and became interested in prints and kilims. An experimental studio, opened thanks to Grohman’s efforts, became Skotnicki’s new field of interests. It was equipped with, among other things, printing presses. In the following years, Skotnicki presented his prints at numerous exhibitions, including those accompanying print competitions (in 1911 and 1914), and after moving to Warsaw (in 1912), he joined the Society of Friends of Graphic Arts. Skotnicki used metal techniques and quickly achieved a master level, which was noticed by critics. He combined etching, aquatints, drypoints and roulette, experimented with colour printing and coloured prints. He strongly individualised his works while creating prints by using tint. His graphic output was estimated at more than 50 compositions, with at least 36 currently in public collections. They include landscapes, views of towns and architecture, nudes, studies of figures and animals, which in many cases were modelled on his own sketches and paintings. In terms of themes and composition, they show many similarities to the works of Young Poland artists from the group of professors (J. Stanisławski) as well as peers undertaking graphic attempts (W. Skoczylas). The way of building the composition, framing, asymmetry and fragmentation of the representations reveal the influence of Japanese art, which was an important source of inspiration thanks to the collection and activity of Feliks "Manggha" Jasieński. Grohman’s collection was also significant, as Skotnicki could learn from it about the works of 19th-century restorers of graphic arts, as well as about the artists of subsequent generations (J. M. Whistler, F. Rops, E. Carrière), which was reflected in his prints. The somewhat forgotten activity of Skotnicki was part of a more general trend: the interest of Young Poland artists in graphic arts and their involvement in their popularisation at the turn of the 19th and 20th centuries. His output is an example of searching for one’s own language of expression in a new medium, and an experiment he performed independently. Although Skotnicki was not a pioneer of graphic arts in Poland, he certainly became their promoter.
    Źródło:
    Artifex Novus; 2021, 5; 118-135
    2544-5014
    Pojawia się w:
    Artifex Novus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Maciej Szukiewicz i jego wizja teatru
    Maciej Szukiewicz and His Vision of the Theatre
    Autorzy:
    Podstawka, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954004.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Maciej Szukiewicz
    teatr przełomu XIX i XX w.
    Młoda Polska
    dwudziestolecie międzywojenne
    krytyka teatralna
    theatre of the break of the 19th century
    Young Poland period
    interwar period
    theatrical criticism
    Opis:
    Maciej Szukiewicz (1870-1943), one of the forerunners of modernism in Cracow, a man of considerable literary talent, interested and successfully working in different areas, was not able to secure his place in the history of Polish culture of the turn of the 19th century. He studied chemistry and history of art, and he worked as a museologist (for many years he was the custodian of the National Museum and of the Matejko's Home), but he also was a pedagogue, a critic, a translator, an editor, a researcher and a writer. At the same time he was close to the theatre whose glow formed his personality from his earliest years. Szukiewicz learned about the world of the theatre on various planes: as a dramatist and translator (especially of Czech plays), as an advisor to theatre directors and managers in the field of the repertoire, a critic and author of articles, the designer of the Stanisław Wyspiański Theatrical Museum, the inventor of para-theatrical spectacles. Analysis of his numerous statements shows that he had precise views of the questions connected with organization of the theatre, the repertoire policy, the tasks of the actors or duties of the stage managers. Close contacts with many actors, following the achievements of contemporary European dramaturgy, keen observation of the way theatres in Poland and abroad functioned – are some of Szukiewicz's experiences that gradually formed his own vision of the theatre.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 1; 77-112
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wokół „Legend tęsknoty” Bolesława Leśmiana
    About Bolesław Leśmian’s "Legends of longing"
    Autorzy:
    Filipek, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20453315.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Młoda Polska
    baśń
    bajka
    Leśmian
    interpretacja
    hermeneutyka
    fenomenologia religii
    psychoanaliza
    egzystencjalizm
    narracja
    podmiotowość
    modernizm
    dekadentyzm
    Young Poland
    legend
    fairy tale
    interpretation
    hermeneutics
    phenomenology of religion
    psychoanalisys
    existentialism
    narrative
    subjectivity
    modernism
    decadence
    Opis:
    Bolesław Leśmian enjoy unflagging popularity this days. Because of that, I tried to revalue Legends of longing, which appeared in researches as a rader modest, early works than valid mile stone in writing practise of Leśmian. To do so, I’ve read them mostly in hermeneutical way.
    Źródło:
    Colloquia Litteraria; 2023, 34, 1; 147-167
    1896-3455
    Pojawia się w:
    Colloquia Litteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Flowers that never die”: Stéphane Mallarmé’s ‘Soupir’ and ‘To My Sister’s Smile’ by Wacław Rolicz-Lieder
    Niewiędnące kwiaty. „Soupir” Stéphane’a Mallarmégo – „Uśmiechowi mojej Siostry” Wacława Rolicza-Liedera – powinowactwa
    Autorzy:
    Gacek, Norbert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088343.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature of the 19th century
    Modernist poetry
    symbolism
    Polish-French literary connections
    Stéphane Mallarmé (1842–1898)
    Wacław Rolicz-Lieder (1866–1912)
    XIX wiek
    symbolizm francuski
    symbolizm polski
    Młoda Polska
    symbolizm w poezji
    Opis:
    This article presents a comparative analysis of two poems, Stéphane Mallarmé’s ‘Soupir’ (1866) and Wacław Rolicz-Lieder’s ‘To My Sister’s Smile’, published in 1891. ‘Soupir’ is one of Mallarmé’s early poems, yet in many respects, as this analysis demonstrates, looks forward to the French poet’s mature phase and foreshadows the poetics of Wacław Rolicz-Lieder. Chief among the similarities are the autothematic focus and the intent to convey feelings of emptiness and longing for an ideal in poems refi ned to the point of préciosité. However, for all their preoccupation with the craft of poetry, either poet believed that inspiration was absolutely vital for creativity. This article argues that Mallarmé’s poetics, especially his ideas of inspiration and originality, was taken over by Wacław Rolicz-Lieder, who adapted it to suit his own poetic project.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2018, 6; 699-714
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dramat modernistyczny wobec kryzysu antropologicznego przełomu XIX i XX w.
    Modernistic Drama in the Face of the Anthropological Crisis of the Turn of the 19th Century
    Autorzy:
    Kaczmarek, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954007.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    modernizm religijny
    Młoda Polska
    teatr i dramat na przełomie XIX i XX w.
    symbolizm
    antropologia chrześcijańska
    religious modernism
    Young Poland period
    theatre and drama of the turn of the 19th century
    symbolism
    Christian anthropology
    Opis:
    The subject of the article is the dramaturgy of the turn of the 19th century in the aspect of the changes that occur in understanding what is religious, and more exactly – what is Christian, in it. The article has a general character as we still do not have a sufficient amount of detailed analyses of the works of the writers undertaking religious subjects. It is pointed that in the studied period a basic polarization took place between the `cultural' reference to the Christian roots of the European civilization, and an attempt to penetrate in a `live' way into the truths of the faith contained in Christ's paschal message. The discussed breakthrough determines the crisis of culture and religion that has been noticed by numerous researchers. The changes are studied in the dramaturgy of the Young Poland period (Młoda Polska) with the use of a wide perspective of understanding the anthropological crisis. The fact is pointed to that moral relativism and the contestation of the Christian vision of man and God in the modernistic works had their source in religious modernism that tried to reconcile the Christian Revelation with the conclusions reached by agnosticism and history approached in the positivist way. The Young Poland dramas are characterized by various forms of tragedy in the presented world and characters. They created forms of stage literature that have the features of existential tragedy connected with fatalism of history (Szandlerowski) and destruction of moral values (Kasprowicz), as well as with a loss of personal and historical identity (Wyspiański).
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 1; 33-54
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Ilustracja Polska" (1901–1904) - pierwszy polski nowoczesny tygodnik ilustrowany
    Ilustracja Polska (1901–1904): Poland’s first modern illustrated weekly
    Autorzy:
    Wulczyńska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/421472.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    „Ilustracja Polska”
    Ludwik Szczepański
    nowoczesny tygodnik ilustrowany
    typografia
    fotografia
    pierwsza polska wystawa fotograficzna
    Młoda Polska
    życie narodowe
    polskość
    Kraków
    Galicja
    Polish press in the early 20th century
    modern illustrated weekly magazines
    photography
    history of the Cracow press
    Ludwik Szczepański (1872–1954)
    Ilustracja Polska (1901–1904)
    Opis:
    Artykuł stanowi pionierską próbę przedstawienia sylwetki czasopisma „Ilustracja Polska” — pierwszego nowoczesnego polskiego tygodnika ilustrowanego, poświęconego chwili bieżącej (jednocześnie pierwszego tego typu magazynu w Galicji). Nieopracowane dotąd pismo wydawane było przez Ludwika Szczepańskiego w Krakowie w latach 1901–1904. W tekście omówiono genezę, typografię i szatę graficzną tygodnika, zawartość treści oraz wydawnictwa dodatkowe (kalendarze, ilustrowany album o Wawelu). Zwrócono także uwagę na nieznane do tej pory zagadnienie pierwszej polskiej wystawy fotograficznej, zorganizowanej staraniem redakcji „Ilustracji Polskiej” w Krakowie w roku 1902.
    The article is a pioneering attempt to present Ilustracja Polska, a little known magazine published by Ludwik Szczepański in Cracow between 1901 and 1904. It was the first Polish modern illustrated weekly to focus on the coverage of current events (it was also the first magazine of this type in Galicia). In addition to a discussion of the origin, layout, and contents of both the weekly and its various extras (almanacs, an illustrated album on Wawel Castle), the article brings to light some unknown details of Poland’s first photographic exhibition, organized by the editors of Ilustracja Polska in Cracow in 1902.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2017, 20, 4; 67-98
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Franciszek Ziejka’s European triptych – unfinished: A reminder
    Europejski tryptyk Franciszka Ziejki – niedokończony. Przypomnienie
    Autorzy:
    Okoń, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087279.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish academics
    Jagiellonian University
    Franciszek Ziejka (1940-2020)
    Paris
    Aix-en-Provence
    Lisbon
    Wojciech Męciński, SJ (1598–1643)
    King Władysław III of Varna (1424–1444)
    The Polish Museum, Rapperswil, Switzerland
    Young Poland movement
    Franciszek Ziejka
    Francja
    Lizbona
    Paryż
    tryptyk
    Wojciech Męciński
    Władysław Warneńczyk
    Rapperswil
    Młoda Polska
    Opis:
    The author presents a series of publications by Franciszek Ziejka related to his stays in France and Portugal in 1970–1973 (Aix-en-Provence), 1979–1980 (Lisbon) and 1984–1988 (Paris). At that time, Ziejka disseminated knowledge about the language, Polish literature and culture in those universities, and at the same time, in libraries and especially archives, he undertook research on the culture of these countries and the presence of Polish literature and culture. The result was groundbreaking studies on the relationships and contacts of Polish artists and writers with representatives of Western creative circles. In these studies, Ziejka expanded our traditional knowledge of the presence of Polish culture in the West and discovered new traces of it, including those sometimes associated with such famous artists as Chopin, Joseph Conrad or Zygmunt Krasiński.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 2; 281-291
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Constructing Japan: Strategies of the creation of the ‘Japan effect’ in the fiction of Wacław Sieroszewski and Ferdynand Ossendowski
    Konstruowanie Japonii. Strategie tworzenia „efektu japońskości” w utworach Wacława Sieroszewskiego i Ferdynanda Ossendowskiego
    Autorzy:
    Deja, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087596.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature of the early 20th century
    popular literature
    Japan
    orientalism
    exoticism
    strategies of representation
    the reality effect
    Roland Barthes (1915–1980)
    Wacław Sieroszewski (1858–1945)
    Ferdynand Ossendowski (1876–1945)
    japoniznm
    Japonia
    orientalizm
    egzotyzm
    efekt rzeczywistości
    literatura popularna
    Młoda Polska
    dwudziestolecie międzywojenne
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    This is an analysis of the strategies used to create a perception of Japan, or the ‘Japan effect’ – a term inspired by Roland Barthes ‘reality effect’ (effet de reel) – in the fiction of Wacław Sieroszewski and Ferdynand Ossendowski, two Polish writers who were first to introduce Japan to the Polish general public. Both visited Japan, Sieroszewski in 1903 and Ossendowski in 1921; both were authors of popular fiction set in exotic locations. However, each of them chose a different strategy of presenting the Japanese setting of their stories. While Ossendowski's construction of the ‘Japan effect’ can be described as ‘encyclopedic realism’ (his narrative is stitched up with multiple notes and explanations), Sieroszewski takes a more direct, dramatic approach. Sieroszewski prefers to confront the reader with various exotic ‘props’ and to take him on a journey of discovery of the peculiarities of Japanese behavior, aesthetic values and ways of thinking.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 4; 461-
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „[…] ta korona po pięciu wiekach z grobu wychodząca na świat, na jasne słońce” – ekslibris Muzeum Narodowego w Krakowie
    “[...] this crown coming out of the grave onto the world, into bright daylight, after five centuries” – A Bookplate from the National Museum in Kraków
    Autorzy:
    Podniesińska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1375588.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-04
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Polish bookplate
    National Museum in Kraków
    Jan Bukowski
    Ignacy Łopieński
    Polish Applied Arts
    applied art
    Young Poland
    woodcut
    typography
    printmaking
    collecting
    bookplate collectors
    Józef Mehoffer
    ekslibris polski
    Muzeum Narodowe w Krakowie
    Józef Mehoff er
    Polska Sztuka Stosowana
    sztuka użytkowa
    Młoda Polska
    drzeworyt
    typografi a
    sztuka druku
    kolekcjonerstwo
    zbieracze ekslibrisów
    Opis:
    In 1901, the association Polska Sztuka Stosowana (Polish Applied Arts) announced a contest for a bookplate to be featured at the National Museum in Kraków. It was the fi rst competition of this sort in the Polish lands, and the result was the fi rst artistic Polish bookplate created by a traditional technique. Its author was Jan Bukowski, then starting his career in typography and illustration. Marking books with a decorative label, usually pasted onto the front endpaper, was becoming fashionable among bibliophiles and was an expression of their taste, education and artistic culture. For the following twenty or so years, the contest became a model for many other similar competitions. This article analyzes the form and content of the bookplate in question, which for many years became the trademark and logo of the National Museum in Kraków. It was also the paragon of the Polish exlibris valuable not only for its artistic but also Polish national features. Lastly, it was an object of exchange between the museum and Polish and foreign institutions,on the one hand, and between collectors, on the other.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 11; 217-236
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The poetic reception of Rimbaud on the interface of Young Poland and the literature of the interwar period
    Recepcja poetycka Rimbauda jako synapsa Młodej Polski i międzywojnia
    Autorzy:
    Kuczyńska-Koschany, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087997.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature of the late 19th and early 20th century
    Polish-French literary relations
    Arthur Rimbaud (1854–1891)
    Eliza Orzeszkowa (1841–1910)
    Józef Weyssenhof (1860–1932)
    Zenon Przesmycki (1861–1944)
    Julian Tuwim (1894–1953)
    Jarosław Iwaszkiewicz (1894–1980)
    synapsa
    Jean Arthur Rimbaud
    Młoda Polska
    XX-lecie międzywojenne
    recepcja poetycka
    Opis:
    This article deals with the reception of Arthur Rimbaud’s poetry and his biographic legend by the poets of the last decades of 19th and the first decades of the 20th century, though, in fact, its earliest phase belongs to the literary period of pre-Modernist, anti-Romantic reaction (which described itself by the name Positivism, epitomized by the novels of Bolesław Prus). The process of Rimbaud’s reception proceeded in two dimensions, on the intergenerational level and in dialogue between poets and translators. Interestingly, it acted as a veritable catalyst of changes in the poetics of writers across the spectrum, from the old school (Józef Weyssenhof and Eliza Orzeszkowa) to the modernist avant-garde. The influence of Rimbaud was by no means uniform and went beyond the usual names like Zenon Przesmycki (Miriam), Julian Tuwim or Jarosław Iwaszkiewicz. This article casts its net widely to include representatives of three generations, among them some of the less acclaimed authors.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2020, 1; 17-32
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Yeży Yankowski vs. Jankowski: a breakup with young Poland and with himself (act I)
    Yeży Yankowski kontra Jerzy Jankowski. Akt zerwania z Młodą Polską i samym sobą (pierwsza odsłona)
    Autorzy:
    Okulicz-Kozaryn, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087964.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature of the early 20th century
    Young Poland
    Modernism
    Futurism
    Jerzy Jankowski (1887–1941)
    Zenon Przesmycki (1861–1944)
    Tadeusz Miciński (1873– 1918)
    Leon Choromański (1873–1952)
    Zygmunt Kisielewski (1882–1942)
    Filippo Tommaso Marinetti (1876–1944)
    Jerzy Jankowski
    futuryzm
    modernizm
    Młoda Polska
    krytyka młodopolska
    Tadeusz Miciński
    Leon Choromański
    Zygmunt Kisielewski
    witalizm
    urbanizm
    Opis:
    This article deals with the first phase of Jerzy Jankowski’s severing ties with the Young Poland movement and his access to the futurist avant-garde. His conversion to the new poetic worldview, which he pioneered in Poland, was reflected in his articles and poems published in Widnokrąg [Horizon], a magazine he founded in 1913 to replace Tydzień [The Week], of which he was the main publisher. The rebranding came on top of disagreements between the magazine’s contributors. The divergent views focused on the assessment of Tadeusz Miciński’s novel Xiądz Faust. In May 1913, in his former magazine, Jankowski heaped praises on it. However, the following year, when it came up for debate in the Widnokrąg between Miciński’s aficionado Zygmunt Kisielewski and the skeptically-minded Leon Choromański, Jankowski sought to distance himself from both the emotionalism and the intellectualism of his colleagues. By that time he was absolutely adamant that the antinomies of Young Poland’s high art were a trap. Now that the worship of art striving for timeless perfection would have to give way to an unpretentious concern for ‘fugitive art’, the time was ripe for working out a new aesthetic, centered on the thrilling ‘beauty of big cities’, cabaret, cinema, and modern machines. Jankowski broke with his erstwhile mentor Ferdynand Ruszczyc and Zenon Przesmycki-Miriam, to follow the incomparably more exciting Filippo Tommaso Marinetti. Meanwhile, Choromański made one last attempt to bring the young man back on track by writing an article, in which he argued that Futurism was crude, and shallow, a throwback rather than a modern breakthrough. However, his warnings made no dint in Jankowski’s faith in futurism. For him its triumph was a matter of historical necessity. And, he had already thrown in his lot with the new movement by publishing his first futurist poems, ‘Spłon lotnika’ [‘Pilot in flames’] and ‘Maggi’.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2020, 1; 33-46
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Młoda geologia w Polsce : historia i działalność studenckich kół naukowych geologów
    Young geology in Poland : history and recent activity of student research group of geologists
    Autorzy:
    Kowalski, A.
    August, C.
    Jakus, N.
    Ozimkowski, W.
    Paca, P.
    Raczko, J.
    Sauermann, J.
    Senderak, K.
    Urbanek, P.
    Zając, M.
    Zboińska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075529.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    organizacje studenckie
    studenckie koło naukowe
    młoda geologia
    Polska
    student organizations
    student research groups
    young geology
    Polska
    Opis:
    Student scientific organizations and research groups create numerous opportunities for the development of interests and passions related to many fields of science. In case of geological sciences, student research groups are organizations which are conducive to exchanging first scientific ideas between young geologists and experienced researchers. These associations constitute also a generational bridge between students and their teachers. The beginnings of the firstformal organizations of geology students date back to the second halfof the 1940s and 1950s. Due to the nature of geological studies, membership in scientific circles, is associatedfrom the beginning of their activities with many research trips and participation in conferences. This paper aims at presenting the history and contemporary activity of geological student research groups in Poland. We describedfive organizations, whose activities constitute an integral part of geological studies in our country. Authors wish to remind distinguished teachers and members of student research groups, who contributed to their development in a special way.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 9; 766--770
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “I am going to paint your picture, nobody but you, always you”: Portrait paintings of women in the literature of the Young Poland period
    „Będę malował ciebie, tylko ciebie, zawsze ciebie. O kobietach na obrazach w literaturze Młodej Polski
    Autorzy:
    Kamińska, Lidia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087609.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature of the late 19th and early 20th century
    the Young Poland period
    literature and art
    ekphrasis
    portrait paintings of women
    Stanisław Przybyszewski (1868–1927)
    Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865–1940)
    Jan August Kisielewski (1876– 1918)
    Karol Irzykowski (1873–1944)
    Wacław Berent (1873–1940)
    Stanisław Grudziński (1852–1884)
    Młoda Polska
    kobieta
    obraz
    sztuka
    artysta
    malarstwo
    ekfraza
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    Ekphrases are fairly common in the literature of the Young Poland movement, with descriptions of paintings of women making up a notable portion of such visual representations. This article examines the functioning of the motif of a woman’s portrait in the work of writers of the late 19th and early 20th century, including Stanisław Przybyszewski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Jan August Kisielewski, Karol Irzykowski, Wacław Berent and Stanisław Grudziński. The analyses, guided by feminist literary theory, focus on the implied artist's control over the painted figure (man over woman, but also the woman artist over the male recipient), the ways in which the work of art can becomes a vehicle of subconscious truths, the correspondences between emotions and colours.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 4; 513-532
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-53 z 53

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies