Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Lutheran church" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Problematyka pobierania zarodkowych komórek macierzystych w oficjalnych stanowiskach Kościołów ewangelicko-luterańskich Szwecji i Norwegii
The Issue of Obtaining Embryonic Stem Cells in the Official Standpoints of the Old Lutheran Churches of Norway and Sweden
Autorzy:
Aleksiejuk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425342.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
bioethics
embryo
embryonic stem cells
Old Lutheran Church
Church of Sweden
Church of Norway
Opis:
This article is an attempt to present the opinions expressed by two Scandinavian Old Lutheran Churches: the Church of Sweden (Svenska kyrkan) and the Church of Norway (Den norske kirke), on obtaining embry-onic stem cells from human embryos. Both ecclesiastical organisms men-tioned above belong to the Lutheran World Federation and have already elaborated important positions on bioethics. The points of view and ethical evaluation expressed by them significantly differ from each other in their points of emphasis and applied argumentation. Norwegian Lutherans, in this matter, are more conservative than their Swedish brethren and simultaneously are more critical of ethical legalization of searching for and using human embryonic stem cells. What is more, the Swedes are quite liberal in this question and perhaps more open to the fruits of biomedical progress. The documents and recommendations, which have been formed in the mentioned churches, are relatively unknown in Poland. Their publication is intended to fill in this gap. In addition, they also constituteinteresting research material and deserve attention within the context of the general scope of ecumenical dialogue.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2016, 10; 102-121
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachowane nowożytne wyposażenie ewangelickich kościołów Diecezji Mazurskiej
Modern Furnishing Preserved in Evangelical Churches of the Masurian Diocese
Autorzy:
Arszyńska, Joanna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425518.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
cultural heritage
confession transformations
Lutheran art
Evangelical Church of the Augsburg Confession in Masuria
Pasym
Szczytno
Sorkwity
Kętrzyn
Dźwierzuty
Łęguty
Pasłęk
Gierzwałd
Dąbrówno
Opis:
The paper discusses the issue of historical furnishing (mainly of 17th and 18th centuries) preserved in Lutheran churches that have not changed their confession identity. Descriptions of the most interesting elements of furnishing of churches in Pasym, Szczytno, Sorkwity, Kętrzyn, Dźwierzuty, Łęguty and Pasłęk as well as in Dąbrówno and Gierzwałd are preceded with an extensive introduction explaining the assumptions of Lutheran Church art, sketchily outlining the development of Lutheran art within the area of the present Masurian diocese, and explaining the historical reasons for the today’s dispersion of Lutheran heritage in the region.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2015, 9; 62-83
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prusy Królewskie i Książęce. Dwa światy sztuki luterańskiej
Royal and Ducal Prussia. Two worlds of Lutheran art
Autorzy:
Birecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144357.pdf
Data publikacji:
2021-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
reformacja
Prusy Książęce
Prusy Królewskie
sztuka luterańska
architektura
wyposażenie wnętrz kościelnych
reformation
Ducal Prussia
Royal Prussia
Lutheran art
architecture
church interior furnishings
Opis:
Artykuł prezentuje wspólne korzenie sztuki protestanckiej w obu częściach Prus, szkicując proces przejmowania substancji materialnej Kościoła rzymskiego przez parafie katolickie przekształcane w parafie ewangelickie a następnie budowy nowych budynków kościelnych. Proces ten odbywał się w Prusach Królewskich pod kontrolą mieszczaństwa a w Prusach Książęcych pod kontrolą szlachty. Dominujące w pierwszych z wymienionych tu części Prus mieszczaństwo decydowało także o wyposażeniu kościołów miejskich i leżących w domenach oraz dbało o status quo luteranizmu i kalwinizmu, szczególnie podczas zdecydowanych działań kontrreformacyjnych szlachty polskiej. Jednocześnie mieszczaństwo i duchowieństwo protestanckie miało intelektualny wpływ na ikonografię sztuki obrazowej we wnętrzach kościelnych i świeckich. W drugiej części Prus przejęcie władzy nad strukturami kościelnymi przez dwór zluteranizowanego władcy Albrechta Hohenzollerna oraz przez szlachtę wykluczyły konflikty o kościoły z hierarchią katolicką. Jednocześnie pozwoliły na bezpośrednią kontrolę nad parafiami i kościołami, czyniąc z wnętrz kościelnych niemal prywatne rodzinne panteony. Wpływ szlachty ograniczył wpływ mieszczaństwa i duchowieństwa na sztukę obrazową, której przekaz we wnętrzach kościołów wiejskich został niemal ograniczony do treści dydaktycznych. Mimo dominacji treści katechetycznych w obydwu częściach Prus pojawiły się także dekoracje malarskie, emblematyczne, związane z pobożnością pietystyczną.
The article presents the common roots of Protestant art in both parts of Prussia, sketching the process of taking over the material substance of the Roman Church by Catholic parishes transformed into Protestant parishes and then building new church buildings. This process took place in Royal Prussia under the control of the townspeople and in Ducal Prussia under the control of the nobility. The citizens, dominating in the part of Prussia mentioned the first of here, was also decisive in furnishing urban and domain churches, and it cared for the status quo of Lutheranism and Calvinism, especially during the decisive activities of the Counter--Reformation Polish nobility. At the same time, the townspeople and Protestant clergy had an intellectual influence on the iconography of the art in ecclesiastical and secular interiors. In the second part of Prussia, the seizure of power over church structures by the court of the Lutheranized prince Albrecht Hohenzollern and the nobility ruled out conflicts over churches with the Catholic hierarchy. At the same time, they allowed for direct control over parishes and churches, making the church interiors almost private family pantheons. The influence of the gentry limited the influence of the townspeople and the clergy on pictorial art, the message of which in the interiors of rural churches was almost limited to didactic content. In spite of the domination of catechetical content in both parts of Prussia, painting and emblematic decorations related to piety have also appeared.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2021, 22; 33-44
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“The church does not emigrate”. The bishop Albert Klein and the emigration of evangelical Lutheran priests from Romania (1969–1989)
„Kościół nie emigruje”. Biskup Albert Klein a emigracja kapłanów ewangelicko-luterańskich z Rumunii (1969–1989)
Autorzy:
Budeancă, Cosmin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477689.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Romania
Communism
emigration
Saxons
Evangelical Lutheran Church
Rumunia
komunizm
emigracja
Sasi siedmiogrodzcy
Kościół ewangelicko-luterański
Opis:
W komunistycznej Rumunii problemy polityczne, gospodarcze i społeczne zmusiły wielu ludzi do emigracji, a Sasi siedmiogrodzcy (Niemcy z Siedmiogrodu) nie byli w tej kwestii wyjątkiem. Rządzący Rumunią jednak nie pozwalali im na opuszczanie kraju, wyobrażali sobie nawet, że ich władza sięga poza jego granice. Aby powstrzymać emigrację, władze komunistyczne wykorzystywały wiele sposobów. Posłużyli się także przywódcą Kościoła ewangelicko-luterańskiego, bp. Albertem Kleinem. W artykule przeanalizowano niektóre aspekty roli biskupa w wychodźstwie Sasów siedmiogrodzkich w latach 1969–1989, a zwłaszcza w zapobieganiu emigracji kapłanów ewangelicko-luterańskich, przywódców społeczności niemieckiej.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 376-397
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrzest i Eucharystia w praktyce ekumenicznej Kościoła katolickiego i luterańskiego
Baptism and Eucharist in Ecumenical Practice of Catholic Church and Lutheran Church
Autorzy:
Budniak, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595075.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Catholic Church
Lutheran Church
baptism
Eucharist
ecumenism
dialogue
Kościół katolicki
Kościół luterański
chrzest
Eucharystia
ekumenizm
dialog
Opis:
In the constant ecumenical quest, there is a tendency nowadays to reach the most basic levels of church life in order to put the ecumenical rules into practice. The time has come to concentrate our attention on this very level of church life. It is here, in the pastoral work, where we approach couples and families of different confessions. The issue arises now with redoubled strength because of great migrations of people on the European continent. The problem of mixed couples is, among other problems, a challenge in solving the question of baptism and taking Communion. That is why, the everyday life of believers opens on newer and newer experiences, also in the field of ecumenism. Analysing some texts concerning the issue of ecumenical dialogue dealing with baptism and Eucharist, we can find a confirmation of the thesis that it is the parish which should be the unquestionable role model of ecumenical movement.
W poszukiwaniach ekumenicznych schodzimy na coraz bardziej podstawowe poziomy życia kościelnego, by na nich starać się wprowadzać w życie zasady ekumeniczne. Pytanie o ekumenizm w wymiarze parafialnym jest więc jak najbardziej uzasadnione. To na płaszczyźnie duszpasterstwa parafialnego coraz częściej spotykamy się z małżeństwami i rodzinami o różnej przynależności wyznaniowej. Do tego przyczyniają się choćby wielkie migracje ludności na kontynencie europejskim. Małżeństwa mieszane są m.in. wyzwaniem dla rozwiązywania problemów związanych z chrztem i przystępowaniem do Komunii św. Stąd życie powszednie wierzących otwiera się na coraz to nowe doświadczenia, także w dziedzinie ekumenizmu. Analizując poszczególne teksty związane z dialogiem ekumenicznym dotyczącym chrztu i Eucharystii, znajdujemy potwierdzenie tezy, że to parafia powinna być niekwestionowanym prekursorem ruchu ekumenicznego.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2017, 17; 305-320
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Church in Sweden. Secularisation and Ecumenism as Challenges
Kościół w Szwecji. Sekularyzacja i ekumenizm jako zmiany
Autorzy:
Ekenberg, Anders
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571793.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Sweden
secularisation
religious freedom
Lutheran church
church and state
Folk Church
Szwecja
sekularyzacja
wolność religijna
Kościół luterański
Kościół i państwo
Kościół ludowy
Opis:
Sweden is one of the most secularised countries in the world. The article treats, against a historical background, two main challenges for the Christian church in the contemporary situation: secularisation as such and ecumenism. The dominant strategies of the majority church, the formerly established Lutheran church, when it comes to encountering radical secularisation are discussed, as are the difficulties in forming a common Christian vision of the situation and of common strategies for evangelisation. Much space is devoted to the so‑called Folk Church ideology governing the policy of the Lutheran church. The urgent need for new ways of witnessing to the Gospel is stressed.
Szwecja należy do najbardziej zsekularyzowanych krajów na świecie. W oparciu o dane historyczne artykuł ukazuje dwa najważniejsze wyzwania Kościoła w obecnej sytuacji: przeciwdziałanie sekularyzacji jako takiej i ekumenizm. Autor podejmuje dyskusję nad głównymi działaniami Kościoła, większościowego Kościoła luterańskiego wobec radykalnej sekularyzacji, utrudniającej wypracowanie jednolitej wizji chrześcijaństwa w aktualnej sytuacji oraz wspólnej strategii ewangelizacyjnej. W opracowaniu wiele miejsca poświęcono tzw. ideologii Kościoła narodowego, którą głównie kieruje się Kościół luterański. Podkreślono pilną potrzebę nowych sposobów dawania świadectwa Ewangelii.
Źródło:
Polonia Sacra; 2016, 20, 2(43); 23-45
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kirche in Norwegen in der Politik der Deutschen Besatzungsmacht und Norwegischer Faschisten
The Church in Norway vs. Policy Pursued by German Occupants and Norwegian Fascists
Autorzy:
Gawinecka-Woźniak, Magda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1627327.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
World War II
the Nazi German conquest of Norway
the Lutheran Church in Norway
attitude of the German Third Reich and Quisling‘s government toward the Lutheran Church
Opis:
The paper is aimed at presenting policy pursued by German occupants and Norwegian fascists toward the Church in Norway during World War II. Resistance mounted by the Lutheran Church to the Nazis, in Norwegian literature referred to as “kirkekampen“ (struggle waged by the Church), is hardly addressed by Polish authors. The article is nearly completely based on Norwegian literature, and printed sources are used as primary source material. In 1940, after Norway had been invaded, the Norwegians had to face a new (occupation) reality. The authorities of the German Third Reich did not however follow a uniform policy toward the Church in the occupied Europe. In Norway, the Church was state-run, in other words the state was obliged to propagate Lutheran religion and enable Norwegian citizens to follow their religious practices. In 1940, the occupants did not immediately take action against the Church. Furthermore, both the Nazi Germany and the NS assured the invaded about their positive approach to religion. They did not intend to interfere in the matters of the Church as long as the clergy did not oppose the new political situation. Events that took place at the turn of 1940 and 1941 proved that the German Third Reich and the NS planned to connect the Norwegians to gas supply system. Nevertheless, the Church ceased to be loyal toward the occupants when the Norwegian law was being violated by the Nazis. The conflict between the Church and the Nazi authorities started at the end of January and the beginning of February 1941, yet it had its origin in political and religious developments that took place in Norway during the first year of occupation. Massive repressions against the clergy began in 1942, and bishops were the first to suffer from persecution. In February 1942, they were expelled, lost their titles and had to report to the police regularly. Very soon they lost the right to make speeches at gatherings. It is worth mentioning Bishop Beggrav who was interned between 1942 and 1945, i.e. longest of all clergy members. Since temporary expelling of priests from their parishes paralyzed their pastoral activity, in 1943 the Ministry of Church and Education began to send the “non grata“ pastors to isles situated north of Norway. Nevertheless, the internment conditions in which the clergymen lived were much better than the conditions in which Norwegian teachers were being kept. What contributed to such a difference was strong objection stated by the German Third Reich against continuing the conflict with the Church. Just as in the Nazi Germany, Hitler postponed taking final decision about the future of the Norwegian Church and planned to settle the matter after the war. In this way, he prevented Quisling from pursuing his own policy toward the Church.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie polityki okupacyjnych władz niemieckich i norweskich faszystów wobec Kościoła w Norwegii w okresie drugiej wojny światowej. Zagadnienie przeciwstawiania się Kościoła luterańskiego władzom nazistowskim, określane w literaturze norweskiej jako „kirkekampen” (walka Kościoła) jest praktycznie nieobecne w literaturze polskiej. Artykuł oparty jest prawie wyłącznie na literaturze norweskiej a podstawowy materiał źródłowy stanowią źródła drukowane. Po zajęciu Norwegii w 1940 roku Norwegowie stanęli przed problemem jak ustosunkować się do nowej, okupacyjnej rzeczywistości. Władze Trzeciej Rzeszy nie prowadziły jednolitej polityki wobec Kościołów na zajętych i okupowanych terytoriach Europy. Kościół w Norwegii był kościołem państwowym tzn. państwo miało obowiązek wspierać religię luterańską i chronić praktyki religijnej. W 1940 roku władza okupacyjna nie wystąpiła otwarcie przeciwko Kościołowi, a co więcej zarówno Niemcy, jak i członkowie NS zapewniali o pozytywnym stosunku do religii. Nie zamierzano ingerować w sprawy Kościoła tak długo, jak duchowni nie sprzeciwiali się nowej sytuacji politycznej. Wydarzenia, do których doszło na przełomie lat 1940 1941 wyraźnie pokazały do czego zmierzają Niemcy i NS – społeczeństwo norweskie miało zostać znazyfikowane. Lojalność Kościoła wobec władzy okupacyjnej stanęła pod znakiem zapytania w chwili łamania przez nazistów prawa norweskiego. Konflikt między Kościołem a władzą nazistowską zaczął się na przełomie stycznia i lutego 1941 roku, ale jego podstawy leżały w rozwoju politycznym i religijnym Norwegii w pierwszym roku okupacji. Represje wobec duchowieństwa na większą skalę rozpoczęły się na początku 1942 roku, pierwszymi wobec których zastosowano ostrzejsze metody byli biskupi. W lutym 1942 roku zostali zwolnieni, pozbawienie tytułu i nałożono na nich obowiązek meldowania się na policji, wkrótce zabroniono im przemawiać na zgromadzeniach. Najdłużej zatrzymanym wśród wszystkich duchownym był biskup Beggrav, internowany w latach 1942–1945. Ponieważ tymczasowe wygnania kleru z parafii skutecznie paraliżowały działalność duszpasterską, Ministerstwo Kościoła i Edukacji rozpoczęło w 1943 roku zsyłanie niepożądanych pastorów na wysepki na północy Norwegii. Warunki przetrzymywania duchownych były bez porównania lepsze niż na przykład nauczycieli. Przyczyn tej różnicy należy szukać w wyraźnym sprzeciwie Niemiec wobec kontynuowania konfliktu z Kościołem. Podobnie jak w Niemczech, Hitler odłożył ostateczny rozrachunek z Kościołem w Norwegii na okres po zakończeniu wojny i tym samym ograniczył możliwość prowadzenia własnej polityki wobec kościoła przez Quislinga.
Źródło:
Studia Maritima; 2014, 27, 1; 61-86
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania w zakresie teologii systematycznej w Wydziale Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego
Research in the Field of the Systematic Theology at the Protestant Faculty of the Warsaw University
Autorzy:
Hintz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494362.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
teologia systematyczna
Uniwersytet Warszawski
Kościół luterański w Polsce
Karol Serini
Rudolf Kesselring
Wiktor Niemczyk
Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie
Systematic Theology
the Warsaw University
Lutheran Church in Poland
the Christian Theological Academy in Warsaw
Opis:
Artykuł ukazuje rozwój polskiej, ewangelickiej myśli teologicznej w zakresie teologii systematycznej. Wraz z powstaniem wydziału teologii ewangelickiej w Uniwersytecie Warszawskim w roku 1921, rozpoczęła funkcjonowanie katedra teologii systematycznej, której pierwszym profesorem został ks. Karol Serini (1875-1931). Serini nie tylko nawiązał dialog z najnowszymi nurtami myśli protestanckiej w Europie, prezentując je w licznych publikacjach, ale stał się także uznanym specjalistą w zakresie myśli wolnomularskiej. Jego przedwczesna śmierć spowodowała konieczność rychłego obsadzenia katedry nową osobą, wybór władz wydziału padł na ks. Rudolfa Kesselringa (1884-1961), dotychczasowego proboszcza we Lwowie, który znany był ze swoich ekumenicznych wizji i projektów zjednoczeniowych. Wybuch II Wojny Światowej i okupacja przerwały prace wydziału, tak jak całego uniwersytetu. Po zakończeniu działań wojennych odrodził się wydział teologii ewangelickiej, ale władze komunistyczne nie pozwoliły Kesserlingowi kontynuowania badań i dydaktyki. Kierownictwo katedry, w zastępstwie powierzono specjaliście w zakresie religionistyki, ks. Wiktorowi Niemczykowi. W roku 1954 władze komunistyczne rugując nauczanie teologii z przestrzeni Uniwersytetu, powołały do życia autonomiczną uczelnię Chrześcijańską Akademię Teologiczną w Warszawie, która kontynuowała prace wydziału, w tym badania w zakresie teologii systematycznej.
The aspects of systematic theology belonged to the most infl uential subjects from the very first of the protestant theological teaching at a university level in Poland. Th e Faculty of Protestant Theology at the University of Warsaw was founded in 1921, more than 100 years aft er the University itself had been established. Th e fi rst professor of systematic theology at the Faculty was Karol Serini (1875-1931), who was familiar not only with the latest, at those times, movement inside the protestant theology – dialectic school of Karl Barth, but also was a member of the Polish Freemasonry. He died untimely at the age of 56. His successor at the chair was Rudolf Kesselring (1884-1961), former pastor in Lvov. His position was also open-minded and represented a very ecumenical profi le. One of the most important postulates of Kesselring was the unity of the Polish protestant churches. During World War II, the Faculty of Th eology, as well as the whole Warsaw University, was closed by German invaders. Aft er the end of the War activities of the Faculty of Protestant Th eology were revived. Unfortunately, the chair held by Wiktor Niemczyk no longer had the importance it enjoyed in the prewar times. In 1954 the communist government established a small academy (higher school at university level), partly dependent on the authorities of that time, named Christian Academy of Th eology in Warsaw.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2017, 03; 405-423
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Gott hat sein Evangelium auch durch die Musik gepredigt". Martin Luther, die Musik und das Kirchenlied
„Bóg także zwiastuje Ewangelię poprzez muzykę“. Marcin Luter, muzyka i pieśń kościelna
“God also proclaims the Gospel through the music”. Martin Luther, Music and Church Songs
Autorzy:
Hüffmeier, Wilhelm
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425574.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
Martin Luther
Reformation
Lutheran Hymn
Church Music
Marcin Luter
Reformacja
pieśń ewangelicka
Opis:
Artykuł omawia powstanie ewangelickiej muzyki kościelnej w XVI w. Za jej ojca uchodzi reformator Kościoła ks. dr Marcin Luter. Poeta H. Heine określił hymn „Warownym Grodem jest nasz Bóg” mianem Marsylianki Reformacji. Luter wychował się w muzykalnym środowisku szkolnym i zalecał nauczanie muzyki w szkołach wszystkich szczebli. Reformator obok przedmów do różnego rodzaju śpiewników, napisał 4 teksty poświęcone istocie pieśni ewangelickiej, gdzie odnajdujemy tezę, że muzyka jest dobrym dziełem samego Boga Stwórcy, co sprawia, że muzyka ze swej natury jest dobrym narzędziem zwiastowania Ewangelii. W jednym z listów Luter pisał wręcz, że obok teologii, to muzyka jest najlepszą sztuką niosącą pocieszenie serca. Pierwszą pieśń napisał Luter dopiero w roku 1523, równolegle do podjętego dzieła reformy liturgii ewangelickiej. Obok tzw. pieśni propagandowych Reformacji, ulubioną formą pieśni Lutra były parafrazy psalmów. Obok tego kolejną formą pieśni religijnej stworzonej w okresie Reformacji są pieśni katechizmowe. Tekst omawia również postać Elisabeth Cruciger, pierwszej pieśniarki Reformacji. Reformacja wyzwoliła potężny ruch, który wprowadził języki narodowe do liturgii i życia nabożeństwowego, to samo uczynił z muzyką, nadając je specyficzny, pobożnościowy rys wynikający z ducha ewangelickiej reformy kościelnej XVI w.
The article presents origins of the Evangelical church music in the XVI century. Pastor Dr Martin Luther is regarded as the father this music. The poet H. Heine described the hymn “A mighty fortress is our God” as Mar-seillaise of the Reformation. Luther was brought up in his school musical circle and recommended teaching music at schools of all levels. The Reformer, apart from prefaces to all kinds of songbooks, wrote four texts dedicated to the essence of Evangelical song where we find a thesis that music is a good deed of the God -Creator Himself what makes that music in its very nature is a good instrument to proclaim the Gospel. In one of his letters Luther wrote indeed that apart from theology music is the best art bringing consolation for the heart. His first song, Luther wrote not earlier than in 1523 in parallel to the undertaken efforts to reform Evangelical liturgy. Apart from the so-called propaganda songs of Reformation Luther’s favourite songs were paraphrases of psalms. In addition, another form of religious song created in the times of Reformation are catechism songs. The article also depicts the person of Elisabeth Cruciger, the first Re-formation singer. Reformation triggered a mighty movement that introduced national languages to the liturgy and church services. This movement also transformed music giving it specific feature of piety emerging from the spirit of Evangelical church reformation in the XVI century.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2016, 10; 9-20
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patterns of Lutheran politics in a post-communist state: the case of Estonia
Paradygmaty polityki luterańskiej w kraju postkomunistycznym: przypadek Estonii
Autorzy:
Kilp, Alar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441225.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
Religion in party politics
civil religion
post-communism
Lutheran Church and state
religion and national identity secularization
religia
polityka partyjn
postkomunizm
religia obywatelska
Kościół luterański
państwo
tożsamość narodowa
sekularyzacja
Opis:
The article addresses two major issues: the legacy of the communist regime on the popular attitudes towards religion and the Church, and the patterns of religious politics and the political behaviour of the Lutheran Church in a traditionally Lutheran post-communist country. In Estonia, the general alienation from organized religion has, in addition to the experience of the communist regime, also been aided by a weak relationship between the Estonian national identity and the Lutheran church of the pre-communist period. Religious politics in post-communist Estonia follows four main types—civil religion, an unofficial neoliberal-conservative-clerical alliance, the emergence of a Christian-Protestant political party and a moderate anti-clerical left-wing religious ideology. In general, Lutheranism in Estonia provides a framework of religious politics, where religious symbols and values culturally unite the whole political community, and allows the ‘politics of religion’ and ‘religious politics’ to be interpreted to a large extent according to the private preferences of individual politicians and activist pastors.
Artykuł omawia dwa podstawowe zagadnienia: wpływ reżimu komunistycznego na obecny stosunek obywateli do religii i Kościoła oraz paradygmat polityki religijnej i zaangażowania politycznego ze strony Kościoła luterańskiego w kraju postkomunistycznym, tradycyjnie luterańskim, jakim jest Estonia. Jej obywatele w większości znajdują się poza instytucją zorganizowanej religii – spowodowane jest to doświadczeniem reżimu komunistycznego oraz słabym związkiem estońskiej tożsamości narodowej z Kościołem luterańskim przed epoką komunistyczną. Polityka religijna w postkomunistycznej Estonii przybiera cztery podstawowe formy: religii obywatelskiej, nieoficjalnego związku neoliberalno-konserwatywno-klerykalnego, chrześcijańsko-protestanckiej partii politycznej oraz umiarkowanej antyklerykalnej lewicowej ideologii religijnej. Ogólnie rzecz ujmując, luteranizm w Estonii definiuje i tworzy ramy polityki religijnej, w której symbole oraz wartości religijne stanowią kulturowy łącznik pomiędzy członkami wspólnoty politycznej. Kościół luterański poprzez swoje działania powoduje, że polityka religijna („politics of religion” i „religious politics”) może być definiowana w dużej mierze w zależności od indywidualnych preferencji poszczególnych polityków oraz zaangażowanych politycznie pastorów.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2009, 6; 66-77
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazism and the Protestant Reformation – the Political Theology of Dietrich Bonhoeffer
Nazizm i Reformacja protestancka – teologia polityczna Dietricha Bonhoeffera
Autorzy:
Kopiec, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343352.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Lutheran theology
church
state
political theology
Reformation
God’s Kingdom
teologia luterańska
Kościół
państwo
teologia polityczna
Reformacja
Królestwo Boże
Opis:
Polityczna teologia Dietricha Bonhoeffera, jednego z najbardziej popularnych i wpływowych teologów XX wieku, stanowi doktrynalną bazę jego walki przeciwko niemieckiemu państwu narodowo-socjalistycznemu. Bonhoeffer należał do ważniejszych postaci Kościoła Wyznającego (Bekennende Kirche), struktury, która funkcjonowała jako wewnętrzne opozycja wobec oficjalnej postawy Kościoła luterańskiego w Niemczech, sprzyjającej raczej Hitlerowi. Główny rysy teologii politycznej powstały w latach 1933-1936, a więc w okresie zdobywania władzy przez narodowych socjalistów. Bonhoeffer poddaje krytyce tradycyjne rozumienie Reformacyjnej doktryny relacji między państwem i Kościołem, przekazującej temu pierwszemu ogół kompetencji związanych z porządkiem ziemskim. Wskazuje na luterskie zastrzeżenie o granicy ludzkiego sumienia, której państwo nie może przekroczyć. Wprowadzone już w początkach rządów Hitlera „paragrafy aryjskie” oraz „zasada wodza”, a więc konkretne akty legislacyjne, radykalnie zaprzeczają chrześcijańskiemu Objawieniu. Zmuszają Kościół luterański jako instytucję, po raz pierwszy właściwie w historii, do wyjścia z układu podziału kompetencji, jaką tworzyła doktryna o dwóch Regimentach i do przeciwstawienia się władzy świeckiej. Polityczna teologia Bonhoeffera jest teoretycznym odbiciem myślenia społeczeństwa niemieckiego w latach trzydziestych. Jest również świadectwem teologa, który później rozwinie program radykalnej chrystologii we współczesnym świecie, a swoją postawę przypłaci życiem.
Źródło:
Roczniki Teologii Ekumenicznej; 2010, 2; 133-144
2081-6731
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Ekumenicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół ewangelicki augsburskiego wyznania na Śląsku Cieszyńskim na przełomie XIX i XX wieku a poszukiwanie tożsamości językowo-narodowej
Autorzy:
Kubok, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678408.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polishness
identity
language
the Lutheran Church in Cieszyn Silesia
Opis:
The Evangelical Church of the Augsburg Confession in Cieszyn Silesia at the turn of the 20th century and searching for language and national identityThe article analyses the constituent parts of the identity of the Evangelical Church Augsburg Confessions (Lutheran) in Cieszyn Silesia from the 2nd half of the 19th century to 1945 years. The statutory time frames have allowed to trace the correlates of national culture, which is sourced in 19th century national movements. They led to the construction of a retrospective national history, in which in first place was a unique position of the Polish language and the confessional identity was defined in terms of Polishness. This predetermined national-religious pattern set for a period of about 100 years the nature of the Lutheran Church in Cieszyn Silesia. The article, in addition to the theoretical part, was supplemented with a study of the author's own archival documents of the seven Zaolzian Protestant congregations. Kościół ewangelicki augsburskiego wyznania na Śląsku Cieszyńskim na przełomie XIX i XX wieku a poszukiwanie tożsamości językowo-narodowejW artykule przeanalizowane zostały części składowe tożsamości Kościoła ewangelickiego augsburskiego wyznania (luterańskiego) na Śląsku Cieszyńskim od drugiej połowy XIX wieku do 1945 roku. Tak stanowione ramy czasowe pozwoliły prześledzić korelaty kultury narodowej, mające swe źródło w XIX-wiecznych ruchach narodowych. Doprowadziły one do konstruowania retrospektywnej historii narodowej, w której pierwsze miejsce zajmowała wyjątkowa pozycja języka polskiego, a tożsamość konfesyjna została zdefiniowana w kategoriach „polskości”. Ten z góry przyjęty wzorzec narodowo-religijny wyznaczył na okres około 100 lat charakter Kościoła luterańskiego na Śląsku Cieszyńskim. Artykuł, oprócz części teoretycznej, został uzupełniony o badania własne autorki archiwalnych dokumentów siedmiu zaolziańskich zborów protestanckich.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2019, 51
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Evangelical Lutheran Church in Change. Perspectives from Finland according to Recent Debate
Autorzy:
Kuivala, Petra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143837.pdf
Data publikacji:
2021-01-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Ewangelicki Kościół Luterański w Finlandii
członkostwo (w Kościele)
duchowość
aktywność religijna
sekularyzacja
aktualne spory i debaty
przyszły rozwój
The Evangelical Lutheran Church of Finland
membership
spirituality
religious activity
secularism
recent controversies and debate
future development
Opis:
[Abstrakt tylko w j. polskim / Abstract only in Polish] Przemiany w Ewangelickim Kościele Luterańskim w Finlandii w świetle aktualnych debat Petra Kuivala, studentka teologii na Uniwersytecie w Helsinkach, nakreśla kilka charakterystycznych rysów Kościoła luterańskiego w Finlandii. Jak sama zaznacza, w tekście znajduje się więcej pytań niż odpowiedzi wobec współczesnych wyzwań Kościoła, którego jest aktywnym członkiem. Całość została podzielona na trzy zasadnicze części. Pierwsza dotyczy analizy bieżącej sytuacji w oparciu o dane statystyczne, druga jest poszukiwaniem odpowiedzi na pytania, które stawia współczesność, trzecia – zakończeniem. W cel pracy wpisuje się również badanie wiarygodności Kościoła. Pierwszy rozdział (Przynależność kościelna i duchowość Finów w świetle badań statystycznych) stanowi próbę charakterystyki fińskiego sposobu przeżywania wiary. Według statystyk obecnie 78,2% ludności Finlandii należy do Kościoła luterańskiego, co daje 4.2 mln wyznawców. W 2010 r. jednak ponad 83000 wiernych opuściło Kościół, o połowę więcej niż w roku 2009. Z drugiej strony w 2010 do Kościoła wstąpiło ok. 13000 osób, co nie jest perspektywą pocieszającą. Z 77% Finów, deklarujących się jako luteranie w 2009 r., tylko 45% utrzymuje, że aktualnie wierzy na sposób chrześcijański. Stąd łatwo dostrzec, że bycie luteraninem jest w Finlandii częścią tożsamości narodowej. Z drugiej podkreśla się tolerancję wobec innych wyznań. Główne Kościoły tam obecne to: Kościół katolicki, prawosławny, zielonoświątkowcy, Świadkowie Jehowy, małe grupy buddystów i hinduistów oraz szybko rosnąca wspólnota muzułmanów. Tylko 13% Finów nie należy do żadnej grupy religijnej. Przyczyny rezygnacji z aktywności w Kościele są dwie: inna wizja teologiczna Kościoła niż ta prezentowana przez oficjalne organy kościelne (biskupów i sobór) oraz postrzeganie Kościoła przez większość wyłącznie jako instytucji. Warto zauważyć, że tylko 4% ludzi określa siebie jako ateistów. Jeśli chodzi o religijność, to 61% osób twierdzi, że są religijni. To znaczy w ich mniemaniu, że odnajdują w sobie jakiś rodzaj duchowości chrześcijańskiej. 74% mówi, że wierzy w Boga, ale tylko 47% wierzy w to, co Kościół naucza o Bogu. Warto dodać, że 50% Finów wierzy w anioły, podczas gdy tylko 33% uznaje istnienie szatana jako osobowego zła. Następnie omówiona jest aktywność religijna w Finlandii. Tylko 14% osób raz w miesiącu uczestniczy w jakimś nabożeństwie, przy czym niekoniecznie jest to msza święta [oczywiście inaczej rozumiana niż w Kościele katolickim czy prawosławnym – przyp. red.]. Członków Kościoła można podzielić na trzy grupy. Pierwsza, mniejszościowa, to wierni aktywni, którzy poświęcają czas na działalność religijną, zwykle są to ludzie starsi, dorośli po wieku średnim oraz aktywna młodzież. Druga grupa to ci, którzy prawie wcale nie uczestniczą w nabożeństwach czy wydarzeniach religijnych. Należą do Kościoła ze względów tradycyjnych, tożsamości narodowej czy profitów materialnych (otrzymywanie pomocy od organizacji charytatywnych). Są w nim, ponieważ zawsze w nim byli. To jest również grupa, która najmocniej reaguje na debaty publiczne. Trzecia grupa, do której należy najwięcej członków Kościoła luterańskiego to ci, którzy utrzymują, że posiadają tożsamość chrześcijańską i system wierzeń, nawet jeśli aktualnie tego nie pokazują. Często określa się ich jako członkowie ogólni, Kościół stabilny, wierzący niepraktykujący. 47% Finów modli się przynajmniej raz w miesiącu. Powyższe dane zostały zinterpretowane jako przejaw duchowości prywatnej nastawionej raczej na indywidualne przeżywanie wiary niż wyrażanie jej publicznie. Wraz z młodszym pokoleniem w Kościele powstaje nowa kultura duchowości. Zawiera ona elementy pochodzące z kultur młodzieżowych, czyli muzyki rockowej lub metalowej w czasie liturgii, a nawet rytmy latynoamerykańskie. Dobrze ocenia się przygotowanie w ramach tzw. szkoły bierzmowania do przyjęcia Pierwszej Komunii. Na taki półroczny kurs zakończony tygodniowym obozem uczęszcza 91% 15-latków. Jako ilustracja powyższych danych może służyć powiedzenie, że Finowie oczekują od Kościoła trzech rzeczy: wody, ryżu i piasku. Są to symbole trzech najważniejszych momentów w życiu: urodzin, małżeństwa oraz śmierci, których Finowie nie wyobrażają sobie bez religijnych ceremonii mocno wrośniętych w ich kulturę. Generalnie Kościół w niewielkim stopniu oddziałuje na życie codzienne swoich członków, chociaż w chwilach ważnych jest obecny. Ponadto ludzie doceniają zaangażowanie społeczne Kościoła. W opinii publicznej na temat Kościoła przeważa jednak głos krytyki jego instytucjonalności, hermetyczności języka oraz rozmijania się podejmowanych tematów z życiem codziennym. Druga część artykułu (Współczesne kontrowersje w fińskim Kościele luterańskim) dotyczy aktualnych wyzwań i trudności. Pierwszą z nich jest ordynacja kobiet, możliwa od roku 1986. Następnie problem stanowi brak jedności w reprezentowaniu Kościoła na zewnątrz. Na jego czele stoi 10 biskupów, z których wszyscy są sobie równi. Z racji różnicy zdań między nimi co do spornych kwestii, obraz Kościoła, zwłaszcza przedstawiany w mediach, różni się w zależności od tego, który z biskupów się wypowiada. Nie ma jasnego autorytatywnego przedstawiania rozwiązań w debacie o Kościele, skutkiem czego wydaje się on pękać od środka. Kolejną kwestią sporną jest sposób czytania i interpretowania Biblii. Katechizm Ewangelików Luterańskich zaleca czytać Pismo Święte w kluczu historii zbawienia, jednak nie podaje już, na ile ściśle należy to czynić. W związku z tym różne wspólnoty różnie interpretują słowo Boże. Ciekawym zagadnieniem jest różnorodność ruchów wewnątrz tego Kościoła. Odnajdujemy w nim pięć mniejszościowych ruchów, z których każdy ma swoje teologiczne i moralne akcenty. W działalności ruchów można zauważyć wiele pozytywów, m.in. praktykowanie wiary w bardziej intensywny sposób oraz gromadzenie podczas letnich festiwali więcej niż 100000 ludzi na modlitwie. Z drugiej strony stosunek ruchów do Kościoła macierzystego jest często zachwiany, co naświetlają media. Najbardziej znany to ruch ewangeliczny. Podkreśla się w nim radość z wiary, wolność od grzechu i smutku oraz dziękczynienie za codzienne życie. Odrzuca się święcenia kobiet. Msze organizowane przez ten ruch są celebrowane wyłącznie przez mężczyzn. Innym przykładem jest Fundacja Luterańska, grupa która również nie święci kobiet oraz uznaje jedynie literalną interpretację listów św. Pawła. Warto dodać, że jeśli chodzi o księży-kobiety, to stanowią one 38% ogółu duchownych, liczących 2300 osób. Ważną kwestią dyskutowaną powszechnie jest stosunek Kościoła do homoseksualizmu. O randze tego problemu może świadczyć fakt, iż po publicznej debacie z października 2010r. na ten temat w ciągu trzech miesięcy odeszło z Kościoła 80000 osób. Przyczynę upatruje się w unikaniu tego problemu przez Kościół zbyt długo. W sprawie małżeństw homoseksualnych na razie Kościół luterański wypowiada się negatywnie, choć dopuszcza asystencję i modlitwę księdza przy takim akcie. To rodzi kolejne napięcia między poszczególnymi frakcjami w Kościele, gdzie liberałowie chcą iść dalej aż do pełnej zgody, a konserwatyści chcą utrzymać status quo. W związku z tym zostaje postawione pytanie o stopień zgody, do jakiego można się jeszcze posunąć w ramach tolerancji. Tolerancja była zawsze siłą Kościoła w Finlandii, który jawił się jako różnoraki w praktyce i wierze. Jednak gdzie znajdują się ramy, poza którymi nie można już będzie mówić o jedności? Artykuł wieńczy stwierdzenie o daleko posuniętej segmentaryzacji Kościoła luterańskiego w Finlandii. Co więcej, pomimo znacznego wpływu, jaki posiada Kościół na życie społeczne i kulturalne, trzeba szybko nakreślić linie rozwoju i podjąć decyzje w oficjalnej polityce, które muszą być respektowane. Pocieszającym może być fakt, iż ludzie wciąż pukają do drzwi Kościoła i dlatego tak długo, jak będą wierni, tak długo Kościół ma zadanie do wypełnienia.
Źródło:
Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2011, 3; 99-115
2080-8534
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tajemnica i sekret spowiedzi. Perspektywa ekumeniczno-kanoniczna
The Secret and Seal of Confession. Ecumenical and Canon Law Perspective
Autorzy:
Kutynia, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594997.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
sacrament of penance; confession; seal of confession; secret of confession; Orthodox Church; Lutheran Church
sakrament pokuty; spowiedź, tajemnica spowiedzi; sekret spowiedzi; Kościół prawosławny; Kościół Ewangelicko-Augsburski
Opis:
Nowadays there is plenty of fears according to the practice of individual confession of sins in the sacrament of penance. The sense of sin is disappearing which effects with lack of need to attend to the sacrament of penance. Despite those unfavourable tendencies of European culture many faithful still confess themselves. The secret of confession called “the sacramental seal” (sigillum sacramentale) is inseparably linked with this sacrament. This article describes rules of law contained by Code of Canon Law from 1983 and Code of Eastern Catholic Churches which, in clear and precise way describe the range of sigillum and secretum, as well as show subjects obliged to keep them along with the source of this obligation. The seal of sacrament is inviolable and absolute to that extent, that the minister not only cannot reveal the penitent and his sins to others, but also he must not use the knowledge acquired in the confession. Besides catholic discipline of penance, the article contains a try to describe the practice of penance in Churches and ecclesial communities not being in unity with the Holy See. The article presents also the teaching and law of the Orthodox Church and the Evangelical Church of the Augsburg Confession according to penance, expiation and practice of confession and absolution.
Współcześnie istnieje wiele obaw i lęków wobec praktyki indywidualnego wyznawania grzechów w sakramencie pokuty. Zanika poczucie grzechu, co skutkuje brakiem potrzeby przystępowania do sakramentu pokuty i pojednania. Mimo tych niesprzyjających tendencji europejskiej kultury wiele osób wierzących korzysta nadal z tego sakramentu. Z sakramentem pokuty nierozerwalnie związana jest tajemnica spowiedzi nazywana „pieczęcią sakramentalną” (sigillum sacramentale). Artykuł opisuje normy prawne zawarte w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. oraz Kodeksie Katolickich Kościołów Wschodnich, które w jasny i jednoznaczny sposób określają zakres sigillum i secretum oraz wskazują podmioty zobowiązane do ich zachowania, a także źródła tego zobowiązania. Tajemnica sakramentalna jest nienaruszalna, absolutna do tego stopnia, iż szafarz sakramentu nie tylko nie może zdradzić penitenta i jego grzechów wobec osób trzecich, ale również zabrania się mu korzystania z wiadomości, które pozyskał w związku ze sprawowaniem sakramentu pokuty. Oprócz dyscypliny pokutnej wyznania katolickiego artykuł zawiera próbę ujęcia praktyki pokutnej w Kościołach i wspólnotach eklezjalnych niebędących w jedności ze Stolicą Apostolską. W artykule przedstawiono naukę i przepisy prawne Kościoła prawosławnego i Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego na temat pokuty, sposobów jej odprawiania oraz praktyki wyznania grzechów i rozgrzeszenia.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2015, 15; 369-396
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stacja misyjna „Polonia” w Transwalu (1885-1914) na podstawie prasy Kościoła ewangelicko-augsburskiego w Królestwie Polskim
The Polonia Mission Station in the Transvaal Republic (1885-1914) as Covered in the Press of the Lutheran Church in the Kingdom of Poland
Autorzy:
Lesiakowska, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956370.pdf
Data publikacji:
2021-11-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kościoły protestanckie
stacja misyjna „Polonia”
Transwal
Afryka Południowa
Lutheran Church
Transvaal
South Africa
Polonia Mission Station
Opis:
„Dźwignij brzemię białego człowieka…” – te słowa słynnego utworu Rudyarda Kiplinga (The White Man’s Burden) stanowiły swoisty sztandar ideowy XIX-wiecznych państw kolonialnych. Jednak, jak wiadomo, rzeczywistość daleka była od wspominanego w tymże utworze służenia, a imperia europejskie nie wysyłały „swych najlepszych synów” po to, by otaczali rdzenną ludność troskliwą opieką. W tych realiach tym bardziej interesujące stają się postawy osób, które – poniekąd wbrew mentalności epoki – starały się dostrzegać podmiotowość plemion i społeczności tubylczych, chciały przekonywać, a nie zmuszać do zmian. Do nich zaliczyć należy twórców i pracowników stacji misyjnej „Polonia”, prowadzonej w ramach współpracy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Królestwie Polskim z misją hermannsburską. Placówka położona była w Afryce Południowej, 30 km na północny zachód od Pretorii i utrzymywała się dzięki składkom wiernych. Ta inicjatywa stosunkowo niewielkiej społeczności luterańskiej ziem polskich zaboru rosyjskiego pozostaje niemal nieznana.
“Take up the White Man’s burden...,” these words from of the well-known poem by Rudyard Kipling created a specific ideological banner wielded by the 19th-century colonial states. However, it is common property that the reality was far from the idea of service espoused by the poet, and the European empires did not “send forth the best ye breed” to attend to the needs of indigenous peoples. In that reality, particularly noteworthy were the attitudes of individuals who, somewhat contrary to the contemporary mindset, sought to recognise the subjectivity of indigenous tribes and communities and wished to encourage them to change rather than imposing anything. Some of such individuals were the founders and staff of the Polonia Mission Station operated as a splinter of cooperation between the Lutheran Church in the Kingdom of Poland and the Hermannsburg Mission. The facility was located in South Africa, 30 km northwest of Pretoria, and operated thanks to contributions from the faithful. This initiative of the relatively small Lutheran community in the Polish territory under the Russian rule remains almost unknown.
Źródło:
Studia Polonijne; 2021, 42; 99-115
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies