Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Lithuania" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 631
Tytuł:
Cross-Border Functional Area as an Organisational and Legal Instrument of Polish-Lithuanian Cross-Border Cooperation
Transgraniczny Obszar Funkcjonalny jako instrument organizacyjno-prawny polsko-litewskiej współpracy transgranicznej
Autorzy:
Studzieniecki, Tomasz
Jakubowski, Andrzej
Kurowska-Pysz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344049.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cross-border cooperation
functional area
European Union
Polska
Lithuania
współpraca transgraniczna
obszar funkcjonalny
Unia Europejska
Polska
Litwa
Opis:
The development of cross-border cooperation in the European Union requires the refinement of organisational and legal instruments which support the cooperation of the local and regional authorities in neighbouring border regions. One such instrument may be the Cross-Border Functional Area (CFA). The authors of the article were in charge of the implementation of a pioneering project commissioned by Directorate-General for Regional and Urban Policy (European Commission) to establish the first CFA in Europe in the Polish-Lithuanian border region. It was formed by nine cities and communes (Pol. gmina) from Sejny and Suwałki counties and three Lithuanian local authorities: Lazdijai, Vilkaviškis and Kalvarija. The main objective of the article is to identify the qualities of a CFA as an organisational and legal instrument supporting the development of cross-border cooperation. An additional objective is to identify the key organisational and legal determinants of the development of the CFA in the Polish-Lithuanian border region. The article has a scientific and research character. It characterises CFAs in relation to other forms of institutional cross-border cooperation, discusses the legal basis for the establishment of a CFA, presents the organisational structure and identifies the key stakeholders. The lack of a legal definition of a CFA makes its use difficult, but not impossible. The importance of functional connections in cross-border cooperation in the EU is sufficiently significant to warrant further research on the institutionalisation of cooperation within cross-border functional areas.
Rozwój współpracy transgranicznej w Unii Europejskiej wymaga doskonalenia instrumentów organizacyjno-prawnych wspierających współpracę władz lokalnych i regionalnych sąsiadujących obszarów przygranicznych. Jednym z takich instrumentów może być Transgraniczny Obszar Funkcjonalny (TOF). Autorzy artykułu byli realizatorami pionierskiego projektu zleconego przez Komisję Europejską, którego celem było powołanie na pograniczu polsko-litewskim pierwszego w Europie TOF. Obszar ten obejmował dziewięć miast i gmin z powiatów sejneńskiego i suwalskiego w Polsce oraz trzy samorządy litewskie: Łoździeje (lit. Lazdijai), Wyłkowyszki (lit. Vilkaviškis) i Kalwarię (lit. Kalvarija). Celem głównym artykułu jest identyfikacja atrybutów TOF jako instrumentu organizacyjno-prawnego wspierającego rozwój współpracy transgranicznej. Celem dodatkowym jest wskazanie i omówienie kluczowych determinant organizacyjno-prawnych rozwoju TOF na pograniczu polsko-litewskim. Artykuł ma charakter naukowo-badawczy. Scharakteryzowano w nim TOF na tle innych instytucjonalnych form współpracy transgranicznej, omówiono podstawy prawne utworzenia TOF, przedstawiono strukturę organizacyjną i zidentyfikowano kluczowych interesariuszy. Brak definicji prawnej TOF utrudnia, ale nie uniemożliwia stosowania tego instrumentu we współpracy transgranicznej. Znaczenie powiązań funkcjonalnych w relacjach transgranicznych w Unii jest na tyle istotne, że wskazana jest realizacja dalszych badań dotyczących instytucjonalizacji współpracy w ramach transgranicznych obszarów funkcjonalnych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2024, 33, 1; 279-299
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzienniki dla dzieci prowadzone przez Emilię Wróblewską jako źródła do badania polszczyzny inteligencji wileńskiej w XIX wieku
Emilia Wróblewska’s diaries for children as research material on the Polish language of the 19th-century Vilnius intelligentsia
Autorzy:
Masojć, Irena
Sawaniewska-Mochowa, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407983.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
diarystyka kobieca
dzienniki adresowane do dzieci
polszczyzna północnokresowa
Litwa
XIX wiek
women's diaries
diaries for children
Polish language in the former North-Eastern Borderlands (Kresy)
Lithuania
19th century
Opis:
Artykuł inicjuje badania historycznojęzykowe i tekstologiczne nad bogatą spuścizną diarystyczną Emilii z Beniowskich Wróblewskiej (1830‒1886), Polki z kręgu inteligencji wileńskiej, która niemal przez 30 lat pisała dzienniki intymne dla siebie i swoich dzieci. Przedmiotem rekonesansu badawczego są teksty dzienników prowadzonych przez diarystkę dla syna Tadeusza w latach 1859‒1886 oraz córki Marii w latach 1865‒1873 (z dodanym w 1886 r. wpisem dla młodszego syna Augustyna). Celem artykułu jest wskazanie najbardziej wyrazistych cech grafii i zjawisk językowych (z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa i leksyki), które można kwalifikować jako regionalizmy kresowe w polszczyźnie diarystki. W badaniu została zastosowana metoda porównawcza, wyekscerpowany z dzienników materiał poddano konfrontacji z uzusem i tendencjami rozwojowymi polskiego języka ogólnego XIX w.   
The article initiates historical, linguistic, and textological research into the rich diaristic legacy of Emilia Wróblewska, née Beniowska (1830–1886), a Polish woman from the circle of Vilnius intelligentsia, who had written intimate diaries for herself and her children for almost 30 years. The subject of exploratory study are the texts of the diaries kept by Wróblewska for her son Tadeusz in the years 1859–1886, and her daughter Maria in the years 1865–1873 (with an entry for Emilia’s younger son, Augustyn, added in 1886). The paper aims at identifying the most prominent features of spelling and linguistic phenomena (regarding phonetics, inflection, syntax, vocabulary, and lexis) that can be qualified as regional features typical of the North-Eastern Borderlands (Kresy) in the diarist’s Polish language. A comparative method was used in the study; the material extracted from the diaries was confronted with the usage and developmental tendencies of the standard Polish language of the 19th century.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 810, 1; 24-44
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lithuanian Foreign Policy Goals and Their Possible Implementation during the North Atlantic Treaty Organization Summit in Vilnius in 2023
Cele litewskiej polityki zagranicznej i ich możliwa realizacja podczas szczytu Paktu Północnoatlantyckiego w Wilnie w 2023 r.
Autorzy:
Malużinas, Martinas
Kapranov, Yan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/49373727.pdf
Data publikacji:
2024-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Lithuania
Ukraine
North Atlantic Treaty Organization
foreign policy goals
summit
Litwa
Ukraina
Pakt Północnoatlantycki
cele polityki zagranicznej
szczyt
Opis:
The article outlines the central tenets of Lithuania’s new foreign policy, which is anchored in its ambition to play a pivotal role within the NATO-focused Eastern Partnership, particularly with regard to Ukraine, Georgia and Moldova. The aim is to foster democratization in these regions and facilitate their prospective integration into NATO. The authors present two key arguments. First, Lithuania’s capacity to influence NATO decisions is limited in at least four domains: economic, political, organizational, and military. Second, Lithuania’s efforts to assert its stance, as exemplified during the Vilnius summit, did not consistently align with the interests of major NATO members, specifically the United States and Germany.
Artykuł przedstawia centralne założenie nowej polityki zagranicznej Litwy, której podstawą jest ambicja odgrywania kluczowej roli w ramach Partnerstwa Wschodniego skupionego na NATO, szczególnie w odniesieniu do Ukrainy, Gruzji i Mołdawii. Celem jest wspieranie demokratyzacji w tych regionach i ułatwienie ich przyszłej integracji z NATO. Autorzy przedstawiają dwa kluczowe argumenty. Po pierwsze, zdolność Litwy do wpływania na decyzje NATO jest ograniczona co najmniej w czterech obszarach: gospodarczym, politycznym, organizacyjnym i wojskowym. Po drugie, wysiłki Litwy na rzecz ugruntowania swojego stanowiska, czego przykładem był szczyt w Wilnie, nie były konsekwentnie zgodne z interesami głównych członków NATO, w szczególności Stanów Zjednoczonych i Niemiec.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2024, 83; 186-203
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na zieloną Ukrainę i do tych łąk zielonych... Kresy Wschodnie II RP jako przedmiot zainteresowania turystyczno-krajoznawczego Polaków – próba pewnego podsumowania
To green Ukraine and to those green meadows... The Eastern borderlands of the Second Polish Republic as an object of sightseeing interest for Poles – an attempt at a summary
Autorzy:
Dębicki, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52229626.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
dawne Kresy Wschodnie
Polska
Ukraina
Białoruś
Litwa
turystyka
former Polish Eastern borderlands (Kresy)
Polska
Ukraine
Belarus
Lithuania
tourism
Opis:
This article is an attempt to look at selected factors accounting for the popularity among Polish tourists a few years ago of the area known as the Eastern borderlands of the Second Polish Republic (Pol.: Kresy). Methodologically, the autoethnographic study involves an analysis of desk research (the 2019 CBOS survey and the observations made by other researchers). Starting from the CBOS quantitative data recording the scale of Poles’ trips in this direction, the author looks at selected qualitative circumstances which may, to some extent, be behind the preferences diagnosed in the survey, but also behind the broader interest in these sites. The considerations include the (geo)political reality, specific (Eastern borderland-like) experiences, Polish traces, literature, film and Galician and migration myths – assigned to three main thematic areas (Europeanization versus a good national self-sense, Polish traces, and literature, films and myths). Although the essence of the considerations seems to favour Ukraine, the “question of priority” was left – as it is the case in quantitative research – open, focusing on broadening the context of the whole issue.
W artykule autor podjął próbę przyjrzenia się wybranym czynnikom odpowiadającym za popularność, którą wśród polskich turystów cieszył się przed kilkoma laty obszar zwany Kresami Wschodnimi II Rzeczpospolitej. Metodologicznie rzecz ujmując, w badaniach o charakterze autoetnograficznym podjęto analizę danych zastanych (danych z sondażu CBOS-u z 2019 roku oraz obserwacje innych badaczy). Wychodząc od danych CBOS-u, rejestrujących skalę wyjazdów Polaków w tym kierunku w formule ilościowej, autor przygląda się wybranym okolicznościom jakościowym, które mogą, do pewnego stopnia, stać za zdiagnozowanymi w sondażu preferencjami, ale także za szerzej rozumianym zainteresowaniem tymi stronami. Rozważania obejmują rzeczywistość (geo)polityczną, specyficznie kresowe doznania, polskie ślady, literaturę, film oraz mit galicyjski i migracyjny – przyporządkowane do trzech zasadniczych wiązek tematycznych (europeizacja versus dobre narodowe samopoczucie, polskie ślady oraz literatura, filmy i mity). Chociaż istota rozważań wydaje się faworyzować Ukrainę, to jednak „kwestię pierwszeństwa” pozostawiono – jak to ma miejsce w badaniach jakościowych – otwartą, koncentrując się na poszerzeniu kontekstu całego zagadnienia.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2024, 25, 2; 30-41
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Navigating tourism innovations in the post-COVID-19 era: A case study of Lithuania
Autorzy:
Pociūtė-Sereikienė, Gintarė
Liutikas, Darius
Baranauskienė, Viktorija
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52578069.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tourism innovations
Tourist Information Centre
COVID-19 pandemic
post-COVID-19 era
re-tourism conception
Lithuania
Opis:
The goal of this article is to uncover the innovative changes that have emerged in Tourist Information Centres (TICs) in Lithuania as a result of the COVID-19 pandemic. The article is based on the assessment of primary research data collected through completed in-depth questionnaires. The research results revealed that a significant number of TICs transformed their activities while adapting them to local tourists. TICs introduced new products, attractions, and services, updated webpages and mobile applications, and created online souvenir shops. The research results indicated that, because of the lockdown, some state tourism institutions in the regions, along with local service providers, experienced a ‘renaissance’ and a successful period. New products and services were essential for the tourism sector’s survival, and the majority of them continue to be used in the post-COVID reality, providing opportunities for greater resilience and reduced dependence on unexpected circumstances in the future. This article addresses discussion points related to general changes in tourism services in the context of resilience and the application of innovations. Additionally, the article introduces the concept of Re-tourism, which adds value to the development of the theoretical framework for post-COVID tourism.
Źródło:
Quaestiones Geographicae; 2024, 43, 2; 37-48
0137-477X
2081-6383
Pojawia się w:
Quaestiones Geographicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunek Polaków litewskich do zapisu nazw osobowych w postaci oryginalnej
The Attitude of Poles from Lithuania to the Writing of Personal Names in Their Original Form
Autorzy:
Geben, Kinga
Titaniec, Elżbieta Julita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407980.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
nazwy osobowe
mniejszość polska
Litwa
polityka językowa
spelling of names and surnames
Polish minority
Lithuania
language policy
Opis:
Celem artykułu jest analiza postaw i motywacji 100 litewskich Polaków, pochodzących głównie z homogenicznych kulturowo polskich rodzin, w zakresie oceny zapisu i zmian w zapisie nazw osobowych. Badanie ilościowe opiera się na analizie kwestionariusza świadomościowego przeprowadzonego wśród litewskich Polaków w wieku 34-70 lat. Niniejszy artykuł nie tylko nakreśla istniejące ramy prawne dotyczące tej kwestii, ale także wyjaśnia dominujące postawy mniejszości polskiej w odniesieniu do perspektywy zapisu nazwisk i imion litewskich mniejszości narodowych zgodnie z oryginalnym brzmieniem fonetycznym, aczkolwiek bez włączania znaków diakrytycznych. Analiza ankiet wykazała, że 57% respondentów wyraziło chęć do skorzystania z możliwości, jakie dają proponowane zmiany legislacyjne, podczas gdy 25% było przeciwnych zmianom. Wśród motywów skłaniających do zmian dominuje dążenie do zachowania i kultywowania języka polskiego. Niniejszy artykuł przyczynia się do głębszego zrozumienia dynamiki zmian tożsamościowych  w społeczeństwach wielokulturowych ze względu na stosunek do kwestii językowych.
The article aims at analysing the attitudes and motivations of a group of 100 Lithuanian Poles, mainly from culturally homogeneous Polish families, regarding the evaluation of the spelling and the changes in the spelling of personal names. The quantitative study is based on the analysis of an awareness questionnaire conducted among Lithuanian Poles aged 34–70. This article not only outlines the existing legal framework on this issue, but also explains the dominant attitudes of the Polish minority towards the prospect of transcribing the surnames and first names of Lithuanian national minorities according to the original phonetic sound, albeit without the inclusion of diacritical marks. The analysis of the questionnaires showed that 57% of the respondents expressed their willingness to take advantage of the opportunities offered by the proposed legislative changes, while 25% were against the changes. Among the motivations for change, the desire to preserve and cultivate the Polish language dominated. This article contributes to a deeper understanding of the dynamics of identity change in multi cultural societies with respect to atitudes towards language issues.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 810, 1; 60-72
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tłumaczenia biblijne w Wielkim księstwie Litewskim
Biblical translations in the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:
Kozhinowa, Alla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34101305.pdf
Data publikacji:
2024-06-05
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
tłumaczenia biblijne
XVI wiek
Wielkie Księstwo Litewskie
biblical translations
the 16th century
the Grand Duchy of Lithuania
Opis:
The article provides an overview of biblical translations created in the 16th century on the territory of the Grand Duchy of Lithuania. In the article a specific translation technique and the reasons for the differences between the original and translated text are considered. A strong opposition to the accuracy of the translation is a different understanding of the text, due to differences in religion. By the time of the creation of most Slavic translations, Christian exegetics was fundamentally different both from the ancient understanding of sacred texts and from the interpretation adopted in the rabbinical tradition. Intertextual differences may be due to differences in culture that have nothing to do with the religious system. The difference between the original and the translation is due to the fact that not all translators were equally gifted linguists; they didn’t know the original language and the subject in question equally well. Therefore, in the textual structure of the translation, we can meet with various kinds of deviations from the essence and form of the original, up to language and substantial mistakes.
Artykuł poświęcony jest ogólnemu przedstawieniu tłumaczeń biblijnych stworzonych w XVI w.na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego; rozpatruje się w nim technikę translatorską oraz przyczyny różnic między tekstem oryginalnym i przetłumaczonym na inny język. Dokładność tłumaczenia może być zakłócona poprzez odmienne rozumienie tekstu z powodu różnic religijnych. W czasie stworzenia większości słowiańskich tłumaczeń biblijnych chrześcijańska egzegetyka zasadniczo różniła się zarówno od starożytnego rozumienia świętych tekstów, jak i od interpretacji przyjętej w tradycji rabinicznej. Również różnice intertekstualne mogą wynikać z różnic kulturowych, które nie mają nic wspólnego z systemem religijnym. Różnica między oryginałem a tłumaczeniem wynika z faktu, że nie wszyscy tłumacze byli równie utalentowanymi lingwistami, znali dobrze język oryginalny. Dlatego w strukturze tekstowej tłumaczenia możemy się spotkać z różnego rodzaju odchyleniami od treści i formy oryginału, aż po błędy językowe i merytoryczne.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2024, 1 (29); 191-206
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Będą pieniądze, będzie czym płacić”. Uwagi na marginesie rejestrów długów Jana Karola Chodkiewicza
“There Will Be Money; There Will Be Something To Pay With”. Comments on the Margins of Jan Karol Chodkiewicz’s Debt Registers
Autorzy:
Żojdź, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763573.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
magnates
Jan Karol Chodkiewicz
finance
debts
Wielkie Księstwo Litewskie
magnateria
finanse
długi
Opis:
Podstawą źródłową artykułu są rejestry długów Jana Karola Chodkiewicza uzupełnione o informacje zaczerpnięte m.in. z korespondencji i inwentarzy dóbr. Przykład działalności hetmana wielkiego litewskiego jest pretekstem, by zadać pytania o opłacalność służby wojskowej w pierwszej połowie XVII w., wysokość i strukturę magnackich dochodów oraz o miejsce kredytu w gospodarce wielkich właścicieli ziemskich w Rzeczypospolitej.
The article is based on Jan Karol Chodkiewicz’s debt registers, supplemented by the information drawn, among other things, from correspondence and estate inventories. The example of the Grand Hetman of Lithuania’s activity serves as a pretext to pose questions about the profitability of military service in the first half of the seventeenth century, the amount and structure of magnates’ income and the place of credit in the economy of the great landowners of the Commonwealth.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 2; 245-286
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Litwinów zlikwidować, Łotyszów wypuścić”. Wileńszczyzna 1944
„Eliminate the Lithuanians, Release the Latvians.” Vilnius Region 1944
Autorzy:
Balbus, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40809849.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Dolnośląski DSW. Wydawnictwo Naukowe DSW
Tematy:
okupacja niemiecka Polski
Armia Krajowa
Wileńszczyzna
Litwa
jeńcy wojenni
egzekucje
German occupation of Poland
Polish Home Army
Vilnius region
Lithuania
prisoners of war
executions
Opis:
Opracowanie ukazuje egzekucje jeńców dokonywane przez brygadę por. Gracjana Froga „Szczerbca” pod Wilnem, mające miejsce w czasie działalności bojowej tegoż oddziału Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej. Przedstawione zostały motywy, przypadki i przebieg wydarzeń. Niewątpliwie przy każdej zarysowanej egzemplifikacji będzie konieczność przeprowadzenia w przyszłości pogłębionych badań umożliwiających doprecyzowanie szczegółów tych dramatycznych wydarzeń z okresu niemieckiej okupacji Polski. Studium powstało w oparciu o relacje i wspomnienia polskich weteranów oraz raporty policji litewskiej i niemieckiej.
The study shows the executions of prisoners of war carried out by the Polish Home Army (AK) brigade of Lieutenant Gracjan Frog, alias “Szczerbiec” near Vilnius, in 1944. The motives, cases, and course of these dramatic events are presented. They took place during the occupation of Poland by the German army. The text was based on the accounts and memories of Polish veterans as well as reports from the Lithuanian and German police.
Źródło:
Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2023, 17, 1; 81-111
1896-8848
2450-3436
Pojawia się w:
Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pamiętnik Mieczysłowasa Dławidudauskasa organisty z Koźliszek i delegata na konferencję litewską w Wilnie w Septembrze R.P. 1917 spisany 3 XI 1917”
“Diary of Mieczysłowas Dławidudauskas an Organist from Koźliszki and a Delegate to the Lithuanian Conference in Vilnius in September of AD 1917 Written Down on 3 November 1917”
Autorzy:
Gierowska-Kałłaur, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235027.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
satyra polska
Wilno
Litwa
Zjazd Litewski
polityka niemiecka w trakcie okupacji Ober-Ost
relacje polsko-litewskie
Polish satire
Vilnius
Lithuania
Lithuanian Congress
German policy during the Ober-Ost occupation
Polish-Lithuanian relations
Opis:
Rozpowszechniany w Wilnie w środowisku polskiej inteligencji tekst satyryczny stylizowany na pamiętnik uczestnika Zjazdu Litewskiego, Mieczysłowasa Dławidudauskasa, organisty z Koźliszek, w którym opisana została sytuacja w kontrolowanym przez Niemców Wilnie w trakcie kształtowania podwalin państwowości litewskiej.
Circulated among the Polish intellectuals in Vilnius, a satirical text styled on the diary written by a participant in the Lithuanian Congress, an organist from Koźliszki Mieczysłowas Dławidudauskas who described the situation in German-controlled Vilnius when the foundations of Lithuanian statehood were being formed.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 193-217
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A model for chivalry or the abode of heresy? The Teutonic Order in the writings of Philippe de Mézières and Paweł Włodkowic
Wzór dla rycerstwa czy siedlisko herezji? Zakon krzyżacki w dziełach Philippe`a de Mézièresa i Pawła Włodkowica
Autorzy:
Chollet, Loïc
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28713309.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
international relationships
chivalric ethos
Baltic crusades
Teutonic Order
military orders
Polska
Lithuania
confrontation with non‑believers
Opis:
Pomimo tego, że krucjaty bałtyckie były jednym z najaktywniejszych frontów krucjatowych w późnym średniowieczu, także doczekały się krytyki. W niniejszym artykule podjęto próbę porównania krytycznych opinii formułowanych przez francuskiego rycerza i poetę Philippe`a de Mézièresa oraz polskiego prawnika i duchownego Pawła Włodkowica. Każdy z nich wykorzystywał obraz krzyżackich wypraw na Litwę (tzw. rejz) do własnych celów. Podczas gdy Mézières moralizował o rycerskości, Włodkowic musiał bronić praw Polski w sporze teologiczno-prawnym na soborze w Konstancji. Obaj zgadzali się wszakże, że krucjaty powinny służyć tylko uzasadnionym celom, czyli obronie chrześcijaństwa i odzyskaniu Ziemi Świętej, w związku z czym w swoim pisarstwie zawarli krytyką tego, co uważali za „złe krucjaty”. Dla Philippe`a de Mézièresa typowym „złym krzyżowcem” był świecki szlachcic, który szukał próżnej chwały i nie dbał o Boga. Francuski pisarz koncentrował swoją krytykę na zachodnioeuropejskich rycerzach gościach ochotnikach biorących udział w rejzach, ale sam zakon krzyżacki wyobrażał sobie jako instytucję pobożną i rycerską, zatem godną do naśladowania. De Mézières stworzył w swoich dziełach taki pozytywny wizerunek zakonu, ponieważ był dla niego wzorem idealnego zakonu rycerskiego. Dlatego też jego krytyka skupiła się wyłącznie na rycerzach, którzy przybywali do Prus, aby brać udział w wyprawach na Litwę. Paweł Włodkowic natomiast nie potępia uczestnictwa w rejzach jako próżnej chwały, ale dostrzega w nich agresywną i niesprawiedliwą wojnę. Dla niego za krucjaty nie są odpowiedzialni zwabieni krzyżacką propagandą cudzoziemscy krzyżowcy, ale winny jest sam zakon.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2023, 26; 42-60
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antonio Santa Croce and Giovanni Battista Pallotta – Cooperation between the Warsaw and Vienna Nunciatures in 1629. A Contribution to the Study of Horizontal Communication within the Structures of the Papal Diplomatic Service
Autorzy:
Duda, Paweł
Litwin, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31058917.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
nuncios
Poland-Lithuania
correspondence
Antonio Santa Croce
Giovanni Battista Pallotta
Opis:
The article deals with communication and interaction between papal diplomatic missions in the early modern era. Mainly due to a lack of extant source materials, it remains the white spot in the research into the history of Polish and foreign nuncios. However, thanks to materials from Archivio di Stato di Roma, namely the section of Archivio Santa Croce containing the originals of letters received by Nuncio Antonio Santa Croce in 1629, it is possible to attempt at least a partial reconstruction of the collaboration between the papal diplomat residing at the Court of Warsaw and his counterpart at the Court of Emperor Ferdinand II of Habsburg in Vienna, Giovanni Battista Pallotta. The correspondence analysis allows us to conclude that the contacts between the papal diplomats residing in Warsaw and Vienna in 1629, and probably earlier and later, were regular and intensive. We can assume that the routine products of the information and analytical work carried out for the Secretariat of State by both papal missions were shared in the correspondence, and the Nunciatures of Vienna and Warsaw were thus well informed about the course of affairs related to the pan-European conflict in several theatres of war. However, they also communicated and cooperated on strictly ecclesiastical matters, such as the ongoing reform of religious congregations in the 1620s.
Źródło:
Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies; 2022, 6; 31-64
2545-1685
2545-1693
Pojawia się w:
Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Artyleria Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1700–1717
The Artillery of the Grand Duchy of Lithuania 1700–1717
Die Artillerie des Großfürstentums Litauen 1700–1717
Autorzy:
Šapoka, Mindaugas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/7405818.pdf
Data publikacji:
2023-07-27
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
wielka wojna północna
artyleria
sejm niemy
Grand Duchy of Lithuania
Great Northern War
artillery
Silent Sejm
Großfürstentum Litauen
Großer Nordischer Krieg
Artillerie
Stummer Sejm
Opis:
Artykuł dotyczy artylerii litewskiej w latach 1700–1717 i opiera się głównie na sprawozdaniu z jej dochodów i wydatków za lata 1710–1717 przygotowanym dla Trybunału Skarbowego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Jego posiedzenie odbyło się pod koniec 1717 r. w Grodnie. Artyleria litewska w 1710 r. praktycznie nie istniała z powodu wojen, kryzysów demograficznego i finansowego. W następnych latach jej finansowanie było niewystarczające. Dochody na ten cel w latach 1710– 1717 wyniosły 96 tys. złp, lecz wydatki wyniosły nie mniej niż 170 tys. złp. Mimo braku funduszy do 1716 r. stan artylerii znacznie się poprawił, choć w badanym okresie nie podejmowano prób gruntownej reformy jej finansowania. W latach 1716–1717 artyleria była w stanie zaopatrzyć piechotę i dragonów armii litewskiej jedynie w kilka dział i amunicję. Sejm niemy z 1717 r. nie zwiększył środków na artylerię litewską, która była w stanie wystawić do działań wojennych do 10 dział, co przy liczebności armii litewskiej wynoszącej na papierze 6100 żołnierzy było zadowalające. Z dostępnych źródeł wynika, że Korpus Artylerii Litewskiej nie był duży – w jego szeregach służyło łącznie ok. 30 żołnierzy, w większości urodzonych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
The article discusses the state of the Lithuanian Artillery Corps in the early years of the 18th century. Th e fi ndings are mainly based on a report prepared for the Lithuanian Fiscal Tribunal that concerned the corps’ income and expenses 1710–1717. Th e tribunal took place at the end of 1717 in Grodno. Th e Lithuanian Artillery Corps was practically non-existent in 1710 due to the losses incurred during previous wars, and the presence of both a demographic and fi nancial crisis in Lithuania at the time only added to the problem. In the following years funding was insuffi cient. Th is is evidenced by the fact that 1710–1717 funding for the corps amounted to Polish zlotys 96,000, whereas its expenses amounted to no less than Polish zlotys 170,000. Despite the lack of funds, by 1716 the condition of the corps had improved significantly, although no attempts were made to conduct a thorough reform of its fi nancing during the period in question. Between 1716–1717, the artillery was able to supply the infantry and dragoons of the Lithuanian army with only a few fi eld guns and ammunition. Th e Silent Sejm of 1717 did not increase the funding of the corps, which could now field up to 10 cannons, a satisfactory amount considering the size of the Lithuanian army at the time, i.e. approximately 6,100 soldiers. Th e available sources show that the Lithuanian Artillery Corps was quite small – in total about 30 soldiers served in its ranks, most of whom were born in the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Der Aufsatz befasst sich mit der litauischen Artillerie in den Jahren 1700–1717 und stützt sich hauptsächlich auf einen Bericht über ihre Einnahmen und Ausgaben für die Jahre 1710–1717, der für das Finanztribunal des Großherzogtums Litauen erstellt wurde. Dessen Sitzung fand Ende 1717 in Grodno statt. Die litauische Artillerie war im Jahr 1710 aufgrund von Kriegen, demografi schen und fi nanziellen Krisen praktisch nicht existent. Auch in den folgenden Jahren war ihre Finanzierung unzureichend. Die Einnahmen für diesen Zweck beliefen sich 1710–1717 auf 96 000 polnische Zloty, die Ausgaben jedoch auf nicht weniger als 170 000 Zloty. Trotz der unzureichenden Mittel hatte sich der Zustand der Artillerie bis 1716 erheblich verbessert, obwohl im Berichtszeitraum kein Versuch unternommen wurde, ihre Finanzierung grundlegend zu reformieren. In den Jahren 1716–1717 war die Artillerie lediglich in der Lage, die Infanterie und die Dragoner der litauischen Armee mit einigen Feldgeschützen und Munition zu versorgen. Der Stumme Sejm von 1717 sah keine Erhöhung der Mittel für die litauische Artillerie vor, die bis zu 10 Kanonen aufstellen konnte, was angesichts der offi ziellen Größe der litauischen Armee von 6100 Soldaten zufriedenstellend war. Den verfügbaren Quellen zufolge war das litauische Artilleriekorps mit insgesamt etwa 30 Soldaten, von denen die meisten aus der polnisch-litauischen Adelsrepublik stammten, nicht sehr groß.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV (LXXV), 1(283); 40-66
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biskup Józef Giedroyć i duchowieństwo Litwy w służbie Napoleona w 1812 roku
Bishop Józef Giedroyc and Clergy of Lithuania in the Service of Napoleon in 1812
Autorzy:
Nawrot, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46182889.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
biskup Józef Giedroyć
Kościół katolicki na Litwie
wojna 1812 roku
Napoleon
Bishop Józef Giedroyć
Catholic Church in Lithuania
War of 1812
Opis:
W artykule, przedstawiając działalność biskupa Józefa Giedroycia w czasie wojny 1812 r., przeanalizowano postawy duchowieństwa katolickiego Litwy wobec Napoleona i idei odbudowy Królestwa Polskiego. Kiedy rozpoczynała się „druga wojna polska”, duchowieństwo polskie i litewskie nie miało wątpliwości, że powinno wesprzeć cesarza Francuzów, który stwarzał możliwość odbudowy ojczyzny. Mimo kryzysu w stosunkach Napoleona z papieżem Piusem VII, Kościół katolicki w Księstwie Warszawskim i na Litwie poparł z pobudek patriotycznych wojnę z Rosją w 1812 r. Mimo ekscesów, a czasem zwykłego bandytyzmu towarzyszącego pierwszym dniom kampanii przeciwko Rosji, duchowni litewscy, na czele z biskupami, bardzo szybko włączyli się w działalność administracji napoleońskiej Litwy. Zaangażowali się w przywrócenie porządku po wystąpieniach chłopskich. Z udziałem duchowieństwa katolickiego uroczyście obchodzono w Wilnie i w innych miastach Litwy wszelkie rocznice oraz kluczowe wydarzenia związane z przebiegiem kampanii przeciwko Rosji. Duchowni wspierali wysiłek wojenny, mając tak jak większość społeczeństwa nadzieję, że jego efektem będzie restytucja Królestwa Polskiego. Nadzieję tę zniweczyła klęska Napoleona w Rosji.
This article focuses on the activity of bishop Józef Giedroyć during the war of 1812, and analyzes the attitude of Catholic clergy of Lithuania towards Napoleon and the idea of reconstruction of Polish Kingdom. When Second Polish War started, Polish and Lithuanian clergy had no doubts if to support the French emperor, who created possibility to rebuild their homeland. In 1812, despite the ongoing crisis in relations between Napoleon and pope Pius VII, the Catholic Church in Duchy of Warsaw and in Lithuania supported the war with Russia because of patriotic motives. Despite excesses and even common banditism in first days of the campaign against Russia, the Lithuanian clergy headed by bishops quickly entered the administrative activity of Napoleonic Lithuania. They were involved in restoring the order after peasant uprisings. Catholic clergy participated in all of the anniversaries and key events in campaign against Russia that were solemnly celebrated in Vilnius and other cities. The clergy supported the war effort, hoping, like the rest of society, for restitution of the Polish Kingdom. All hopes were shattered by defeat of Napoleon in Russia.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 112; 239-256
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparative Analysis of Western Ukrainian and Lithuanian Folk Towels
Autorzy:
Kumpikaitė, Eglė
Nykorak, Olena
Nenartavičiūtė, Erika
Herus, Ludmyla
Kutsyr, Tetiana
Milašienė, Daiva
Kozakevych, Olena
Rukuižienė, Žaneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24200960.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych
Tematy:
traditional towel
Ukraine
Lithuania
weaving technique
ornamental motif
Opis:
A comparative analysis of traditional western Ukrainian and Lithuanian towels provides rich material for new creative inspirations, as well as diversification of individual and mass-produced interior textiles, and also visualizes historical ties between the two countries. Therefore, the objective of the article is to analyse the weaving techniques that prevail in the creation of towel decor, to determine the artistic and stylistic parameters of Ukrainian and Lithuanian towels and to establish the common and unique features of their decor. The techniques of plain and twill weaving, the latter of which could obtain simple textured patterns on the canvas, were widespread in both countries. Various weaving compositions were obtained by the pick-up techniques of weaving, the overshot, and the damask weaving technique, which was much more widespread in Lithuania than in the western part of Ukraine.
Źródło:
Fibres & Textiles in Eastern Europe; 2023, 31, 2; 26--38
1230-3666
2300-7354
Pojawia się w:
Fibres & Textiles in Eastern Europe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 631

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies