Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Lednica" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-17 z 17
Tytuł:
Zbiór fibul z okresu wpływów rzymskich z okolic Ostrowa Lednickiego. Przyczynek do pełniejszego rozpoznania przemian kulturowych w pierwszych wiekach naszej ery w rejonie jeziora Lednica
A collection of fibulae from the period of Roman influence from the area of Ostrów Lednicki. A contribution to a more complete recognition of cultural change in the first centuries A.D. in the area of Lake Lednica
Autorzy:
Wawrzyniak, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044612.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
projekt badawczy
prospekcja terenowa
jezioro Lednica
zapinki
okres wpływów rzymskich
kultura przeworska
kultura wielbarska
a research project
surface prospection
Lake Lednica
pins
a period of Roman influence
the Przeworsk culture
the Wielbark culture
Opis:
Trzy lata temu, za wiedzą i przy wsparciu służb konserwatorskich Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, wspólnie ze Stowarzyszeniem Wielkopolska Grupa Eksploracyjno-Historyczna „GNIAZDO”, rozpoczęto powierzchniową penetrację obszarów położonych wokół jeziora Lednica w ramach Projektu Lednica. Dotychczasowe badania, przeprowadzone przy wykorzystaniu najnowszych technik teledetekcyjnych i pomiarowych, przyniosły rozliczne znaleziska zabytków metalowych o chronologii rozpiętej od epoki brązu po czasy współczesne, w tym dwadzieścia cztery fibule z okresu wpływów rzymskich. Ich analiza formalna stanowi treść niniejszego artykułu.
Three years ago, with the knowledge and support of the restoration services of the Museum of the First Piasts at Lednica, together with the Wielkopolska Exploratory and Historical Group ‘GNIAZDO’ Association, surface penetration of the areas located around Lake Lednica began, within the Lednica project. So far, the research conducted with the use of the latest remote sensing and measurement techniques has yielded numerous finds of metal relics, with a chronology spanning from the Bronze Age to the present day. The finds include twenty four fibulae from the period of Roman influence. Their formal analysis is the subject of this article.
Źródło:
Studia Lednickie; 2021, 20; 9-31
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metod akustycznych i magnetycznych w poszukiwaniu obiektów archeologicznych na przykładzie jeziora Lednica
The use of acoustic and magnetic methods in the search for archaeological objects through the example of Lednica lake
Autorzy:
Pydyn, Andrzej
Hac, Benedykt
Popek, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532028.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
archeologia podwodna
geofizyka
magnetometr
hydroakustyka
profilograf osadów dennych
sonda wielowiązkowa
średniowiecze
most
wyspa Ledniczka
jezioro Lednica
underwater archaeology
geophysics
magnetometer
hydroacoustics
subbotto
profilers
multibeam probe
Middle Ages
a bridge
Ledniczka island
Lednica lake
Opis:
Noninvasive surveys and prospections are a new dynamic trend in contemporary archaeology. They represent a trend of multidisciplinary analyses of cultural heritage. Due to limited access to technology, these methods are still not widely used in underwater archaeology, in particular in inland reservoirs. For this reason a team from the Department of Underwater Archaeology of the Institute of Archaeology at Nicolaus Copernicus University in Toruń in cooperation with the Maritime Institute in Gdańsk, the Museum of the First Piasts at Lednica and the Scientific Association of Polish Archaeologists (Warsaw branch), planned and completed a project Kolebka Piastów — archeologiczne prospekcje podwodne w rejonie jeziora Lednickiego in 2017. The project was financed by the Ministry of Culture and National Heritage under the following programme: Cultural heritage, priority: The protection of archaeological monuments. In the course of the project a multibeam probe, a subbottom profiler and a magnetometer were used to conduct surveys. If the conditions and assumptions of the project allowed, a direct underwater verification was conducted. Due to multibeam sonar it is possible to obtain a reliable spatial picture of a lake bottom in high resolution, e.g. 100 or more measurement points for each m2 of the bottom, which enables one to conduct a detailed overview of a surface of the research area and objects lying on it. This method turned out to be the most effective during verification and resulted in the localization of a new medieval bridge in Lednica lake. Using a subbottom sediment profiler is at the moment the only noninvasive method of searching for non-magnetic objects sunk into the bottom. After applying it on a recognized object, such as the Poznań bridge, and after receiving the positive results, it may be assumed — with high probability — that this technology will succeed in the search for other wooden archaeological structures located in subbottom sediments. Magnetometric measurements are the next technology which was used in the researched reservoir. They are indispensable when noninvasive large scale searches of metal objects with magnetic signatures are conducted e.g. the objects made of iron or steel. In the area of Lednica lake several objects with a magnetic signature were localized. In the course of research in Lednica, three types of noninvasive prospections were applied: hydroacoustics (a multibeam probe), seismology (subbottom sediment profiler) and magnetics (Caesium magnetometer). Each of these methods helps to localize other objects and gives very interesting results; however, only after all three have been used is it possible to obtain a precise picture of the bottom of the lake together with anomalies, which to a large extent can have anthropogenic origins. It seems that the future of underwater archaeology is closely related to the described noninvasive surveys. Unfortunately it will be more difficult to achieve in shallow inland reservoirs than in sea waters, where these technologies have already been introduced for some time now.
Źródło:
Studia Lednickie; 2019, 18; 179-193
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój krajobrazu kulturowego w otoczeniu jeziora Lednica na Wysoczyźnie Gnieźnieńskiej
Autorzy:
Makohonienko, M.
Makowiecki, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/295212.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
Early Medieval period
Ostrów Lednicki
Lednica Lake
cultural landscape
hornbeam forests history
archaeozoology
sturgeon
hen
hare
Opis:
The paper presents development of cultural landscape in Central Great Poland, in the Ostrów Lednicki settlement complex during the Early Medieval times in the light of vegetation history and faunal records. The destruction of hornbeam forests The differences in vegetation cover between areas of moraine upland and outwash plains was demonstrated. Archaeozoological studies showed the dominant role of pig and cattle in the Early Medieval animal economy. Relatively high representation of hare remains among wild animals, corresponds with palaeobotanical data and confirms the dominance of open, cultural landscape
Źródło:
Landform Analysis; 2011, 16; 32-38
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roman coin finds from vicinity of Ostrów Lednicki. Lednica Project “Together to Save the Heritage” (2018-2022)
Autorzy:
Balbuza, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1916779.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
coin hoards
Roman coins
period of Roman influence
Lednica
znaleziska monetarne
monety rzymskie
okres wpływów rzymskich
Opis:
The article presents finds of Roman coins from the area located in the immediate vicinity of Ostrów Lednicki island, found in the years 2018-2021.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2021, 4 (31); 11-29
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ad futuram rei memoriam on the fiftieth anniversary of the Museum of the First Piast at Lednica foundation The Historic Monument of the Nations Culture
Ad futuram rei memoriam w 50-lecie powstania Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy Pomnika Historii Kultury Narodu
Autorzy:
Wyrwa, Andrzej Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532267.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
Museum of the First Piasts at Lednica
Museum of the Origins of the Polish State [in Dziekanowice; at Lednica]
Ostrów Lednicki
Giecz
Grzybowo
the 50th anniversary of the First Piasts at Lednica
Historic Monument
Historic Monument of the Nation's Culture
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Muzeum Początków Państwa Polskiego [w Dziekanowicach; na Lednicy]
50-lecie Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Pomnik Historii
Pomnik Historii Kultury Narodu
Opis:
W 2019 roku mija 50 lat — złoty jubileusz — Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, jednego z najważniejszych muzeów w Polsce. Misją tej instytucji jest „upowszechnianie wiedzy o dziedzictwie pierwszych Piastów z uwzględnieniem europejskiego kontekstu kulturowego i cywilizacyjnego oraz kulturze materialnej wczesnośredniowiecznej Polski […]. Promuje […] dziedzictwo kulturowe Wielkopolski jako miejsca kształtowania się polskiej państwowości, a także dziedzictwo historyczne i kulturowe wsi wielkopolskiej […]”. Początki starań o utworzenie nad Lednicą miejsca pamięci, ośrodka tożsamości historycznej i kulturowej dla Polaków, sięgają 2. połowy XIX wieku, czyli czasów, kiedy w wyniku zaborów państwa polskiego nie było na mapach ówczesnej Europy. W 1856 roku przestrzeń Ostrowa Lednickiego z zabytkowymi ruinami pałacu i kaplicy księcia Mieszka I została wykupiona z rąk pruskich przez Albina hrabiego Węsierskiego. W działania popularyzujące znaczenie historyczne i kulturowe Ostrowa na ziemiach polskich i za granicą hrabia angażował najznakomitszych ówczesnych przedstawicieli naukowej elity intelektualnej i artystycznej. Dzięki temu wyspa wraz z okolicą stała się swoistego rodzaju mekką, do której przybywali wszyscy poszukujący rzeczywistych korzeni tożsamości kulturowej i dawnej potęgi Polaków. Starania te kontynuowali następ-nie „spadkobiercy” tej idei. Szczególne zasługi na tym polu ma m.in. ks. Franciszek Wawrzyniak (1884–1941), członek Akademii Umiejętności, proboszcz parafii w Dziekanowicach. Ważnym etapem w dziejach Ostrowa Lednickiego, który dał merytoryczne podstawy przyszłego muzeum, było wpisanie 12 marca 1930 roku ruin palatium i kap a Ostrowie Lednickim do rejestru zabytków (nr rej.: 2404/A), a w 1957 roku — całej wyspy (nr rej.: 73/78/57 z 26.03.1957). W 1945 roku Ostrów Lednicki został przejęty przez Skarb Państwa, a jego pierwszym tymczasowym opiekunem został Józef Kubacki, kierownik szkoły w Lednogórze. Od tego momentu rozpoczął się nowy etap w dziejach tego miejsca. Formalnie początki muzeum wiążą się jednak dopiero z latami 60. XX wieku. Po wstępnych działaniach organizacyjno-prawnych prowadzonych od 1962 roku w związku z organizacją Rezerwatu Archeologicznego na Ostrowie Lednickim oficjalnie placówkę tę pod początkową nazwą Muzeum Początków Państwa Polskiego powołano do życia od 1 stycznia 1969 roku mocą uchwały Powiatowej Rady Narodowej w Gnieźnie z 19 grudnia 1968 roku. W uzasadnieniu tej decyzji stwierdzono, że „Rezerwat Archeologiczny na Ostrowiu [sic] Lednickim jest Pomnikiem Historii Narodu Polskiego dla turystów całego kraju i zwiedzających turystów zagranicznych i dla przeprowadzenia dalszych badań”. W uchwale Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Gnieźnie z 11 grudnia 1969 roku muzeum nazwane jest jak wspomniano „Muzeum Początków Państwa Polskiego na Lednicy”. Na mocy tej samej uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Gnieźnie „przekazało” muzeum lednickie pod zarząd Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu. Według uchwały nowa podległość miała obowiązywać od 31 grudnia 1969 roku. W uzasadnieniu tej decyzji napisano m.in., że „[w]artości historyczne Lednicy stwarzają konieczność zorganizowania placówki o szerokim charakterze oddziaływania i znacznym wyeksponowaniu dziejów kształtowania się państwowości polskiej X i XI w.”. Już bowiem w 1966 roku „w uznaniu wybitnej roli, jaką odegrał Ostrów Lednicki w procesie kształtowania się Państwa Polskiego i cywilizacji na naszych ziemiach, Ministerstwo Kultury i Sztuki uznało obiekty na Ostrowie Lednickim [za] Pomnik Historii Kultury Narodu i nadało mu rangę międzynarodową, weryfikując go w klasie «0» zabytków”. W 1970 roku Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu uchwałą z 30 stycznia wyraziło zgodę na przejęcie przez Wydział Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu od Wydziału Oświaty i Kultury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Gnieźnie Muzeum Początków Państwa Polskiego na Lednicy. W 1975 roku zarządzeniem Wojewody Poznańskiego z 14 sierpnia, po powstaniu muzeum w Gnieźnie, pierwotną nazwę muzeum lednickiego zmieniono na Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, nadając placówce nowy statut. W 1988 roku cały zespół kulturowo-osadniczy i przyrodniczy wokół jeziora Lednica wraz z Ostrowem Lednickim oraz innymi wyspami na tym jeziorze został włączony w przestrzeń nowo powołanego Lednickiego Parku Krajobrazowego, którego celem jest „ochrona krajobrazu historycznego, związanego z zabytkami Ostrowa Lednickiego i licznych stanowisk archeologicznych u wybrzeży jeziora Lednica, stanowiących pozostałości dawnej [średniowiecznej] aglomeracji lednickiej”. W 1994 roku Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Lech Wałęsa nadał Ostrowowi Lednickiemu status Pomnika Historii, czyli wyspa uzyskała „szczególną formę ochrony jako [jeden z] najcenniejszy[ch] zabyt[ków] w Polsce mający duże znaczenie dla dziedzictwa kultury Polski” [Monitor Polski 1994]. W 1999 roku Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy zmieniło organizatora. Na mocy Ustawy o muzeach i Statutu Muzeum nowym organizatorem został Samorząd Województwa Wielkopolskiego, który jest nim do dziś. Również w 1999 roku mocą decyzji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 28 grudnia Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy wpisano do Państwowego Rejestru Muzeów. Dziś Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy jest muzeum wielooddziałowym. Pierwotnie opiekowało się tylko ruinami na wyspie jeziora Lednica („wyspa władców”, „święta wyspa”, „chrzcielnica Polski”), później dołączono do niego całą jego otulinę, a następnie gród z reliktami zabudowy architektonicznej w Gieczu (od 1985 roku), wielki gród w Grzybowie koło Wrześni (od 1997 roku), a ostatnio też grodzisko w Radzimiu koło Murowanej Gośliny (badania muzeum od 2002 roku; pracownia muzeum od 2006 roku). W 1973 roku w strukturach organizacyjnych muzeum stworzono dział etnograficzny, który dał początek powołanemu w 1975 roku Wielkopolskiemu Parkowi Etnograficznemu w Dziekanowicach. Obecnie oprócz tworzonej tam z oryginalnych i rekonstruowanych obiektów ekspozycji wsi wielkopolskiej podlega mu jeszcze kilka pojedynczych przykładów budownictwa ludowego przeniesionych lub chronionych in situ, tj. m.in. obiekty w Lednogórze (Moraczewie), Rybitwach i Rogierówku. Dzięki staraniom kolejnych dyrektorów — Jerzego Łomnickiego (1968–1981), Andrzeja Kaszubkiewicza (1981–2008) i Andrzeja M. Wyrwy (od listopada 2008) — oraz wielu muzealników miejsce to sukcesywnie przybiera coraz szersze ramy organizacyjne, stając się obecnie jednym z najważniejszych muzeów na wolnym powietrzu w Polsce. Jednocześnie jest jednym z najznaczniejszych muzeów historyczno-etnograficznych na ziemiach polskich, a jeśli uwzględnić jego przednormatywne dzieje — jest najstarszym muzeum na wolnym powietrzu w Polsce liczącym w 2019 roku aż 163 lata! To „Korona Piastowska”, która chroni dziedzictwo kulturowe z początków państwa i kultury polskiej. Tomem tym honorujemy też 30. rocznicę — perłowy jubileusz — wydania pierwszego tomu „Studiów Lednickich”, które powołano w 1989 roku. Od 2012 roku to podstawowe czasopismo naukowe Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy ukazuje się jako rocznik mający również oficjalną wersję elektroniczną i stronę internetową (http://studialednickie.pl/).
Źródło:
Studia Lednickie; 2019, 18; 13-78
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie Lednickiego Parku Krajobrazowego dla migrujących i zimujących gęsi
The importance of Lednica Landscape Park for migrating and wintering geese
Autorzy:
Krąkowski, Bartosz
Białek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044597.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
gęś tundrowa
gęś białoczelna
gęgawa
gęś krótkodzioba
bernikla białolica
jezioro Lednica
noclegowisko
zimowanie gęsi
migracje ptaków
a tundra bean goose
a greater white-fronted goose
a greylag goose
a pink-footed goose
a barnacle goose
Lake Lednica
roosting place
geese wintering
birds’ migrations
Opis:
W pracy scharakteryzowano występowanie gęsi Anserini na obszarze Lednickiego Parku Krajobrazowego w okresie jesiennej i wiosennej migracji oraz zimą. Dane o składzie gatunkowym, liczebności oraz rozmieszczeniu gęsi zgromadzono w latach 2012–2021, w czasie regularnych kontroli jeziora Lednica, które pełni rolę miejsca nocowania i odpoczynku, oraz agrocenoz, wykorzystywanych przez ptaki jako żerowiska. Uzyskane wyniki pozwalają zakwalifikować Lednicki Park Krajobrazowy jako jedno z najważniejszych w skali Wielkopolski miejsc koncentracji dzikich gatunków gęsi w okresie pozalęgowym [Wylegała, Krąkowski 2010]. Na badanym terenie zaobserwowano wszystkie, z wyjątkiem gęsi zbożowej Anser fabalis (co jest prawdopodobnie wynikiem przeoczenia i braku należytej uwagi poświęconej temu gatunkowi), rodzime gatunki z rodzaju Anser i Branta, tj. gęgawę Anser anser, gęś tundrową Anser serrirostris, gęś krótkodziobą Anser brachyrhynchus, gęś małą Anser erythropus, berniklę rdzawoszyją Branta rufi collis, berniklę obrożną Branta bernicla, berniklę białolicą Branta leucopsis oraz nierodzimy gatunek berniklę kanadyjską Branta canadensis.
The article describes the presence of Anserini geese in the Lednica Landscape Park during autumn and spring migrations and during winter. Data concerning the species composition, the number and the distribution of geese, was collected in the years 2012–2021 during regular inspections of Lake Lednica, which functions as a roosting and resting place, as well as during inspections of the agrocenosis used as the feeding ground. The obtained results qualify the Lednica Landscape Park as one of the most important places in the Wielkopolska region where wild species of geese concentrate during the non-breeding season [Wylegała, Krąkowski 2010]. Except for a bean goose Anser fabalis (probably by oversight or lack of special attention given to this species), all domestic species from the Anser and Branta genera, i.e. a greylag goose Anser anser, a tundra bean goose Anser serrirostris, a pink-footed goose, Anser brachyrhynchus, a lesser white-fronted goose Anser erythropus, a red-breasted goose Branta rufi collis, a brent goose Branta bernicla, a barnacle goose Branta leucopsis and a Canada goose Branta canadensis, were identified in the study area.
Źródło:
Studia Lednickie; 2021, 20; 79-95
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie walorów krajobrazu w kształtowaniu przestrzeni Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
The use of landscape assets in shaping the space of the Museum of the First Piasts at Lednica
Autorzy:
Raszeja, Elżbieta
Skóra, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531822.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
przestrzeń ekspozycji
kształtowanie krajobrazu
projektowanie narracyjne
muzeum na wolnym powietrzu
Lednica
exhibition space
landscape shaping
narrative design
open-air museum
Opis:
The Museum of the First Piasts at Lednica (two of the four branches: the Early Piast Residence Ostrów Lednicki and the Wielkopolska Ethnographic Park in Dziekanowice) are located in central Wielkopolska [Greater Poland] on the eastern shore of Lake Lednica. It is an open-air museum that encompasses archaeological and ethnographic exhibitions. This paper presents the results of several years of research, which included the analyses of the functional and spatial structure of the museum, its composition and landscape relations. The conclusions from the research allowed for the formulation of guidelines and, consequently, the development of the concept of visiting a museum facility and shaping its space to meet the diverse needs of tourists and making the most of the potential of this space. The research demonstrated that spatial disintegration is one of the most significant problems of the Museum of the First Piasts at Lednica. The paper suggests therefore that functional and compositional relations should be created between individual areas, currently separated from each other. The presented concept is based on a zonal-nodal-linear system, constructed by distinctly organised and composed zones of varying purposes, four nodal points and four sightseeing routes. The proposed composition arrangement is supposed to bind the entire currently inhomogeneous museum space. The concept takes into account the diversity of tastes and needs of different groups of users, and at the same time indicates the use of the potential of the landscape. Individual means of expression used (elements of equipment, surfaces, greenery) are to inform and guide guests, encourage them to explore the museum space and read the content recorded in the landscape. The museum narration is carried out as part of a series of consecutive interiors of varied scale and composition, equipped with various architectural and plant elements. The concept also includes proposals for other activities in the field of landscape design, which plays the role of the content of the exhibition and its background in the case of openair museums. The article points out that the landscape background area should be protected in the spatial planning process and properly shaped using various methods and means of spatial planning and landscape architecture. The protection should cover all areas within the landscape background, in accordance with the designated visibility range. Ad-hoc actions aimed at the proper development of areas in the landscape background zone, without the need to introduce new legal regulations, are also possible. It was proposed that a curtain layout of greenery should be planted perpendicular to the axis of the view in order to obscure negative spatial accents in the areas adjacent to the Wielkopolska Ethnographic Park. Not only disharmonious structures should be covered, but also new view relations should be shaped and openings exposing the most attractive fragments of space, currently invisible, should be framed. For this purpose, it was proposed that part of the vegetation growing on the shore of Lake Lednica should be removed in order to create extensive views of the reservoir. It would also be beneficial to shape view openings to the surrounding farmlands, a characteristic spatial feature of the villages of Wielkopolska. The problem of shaping the space of the Museum of the First Piasts at Lednica discussed in this paper is in line with the current search for new solutions, increasing the readability and attractiveness of museums’ exhibitions. The currently observed globalisation processes, communication revolution and unlimited access to information create a new type of recipients. The recognition of their needs and expectations as well as the motives of their decisions and choices is necessary for the proper shaping of the museum space.
Źródło:
Studia Lednickie; 2017, 16; 107-131
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wirujące tarcze. Nowe znalezisko peltakształtnego okucia z Dziekanowic jako przykład wymiany kulturowej między Cesarstwem Rzymskim a Barbaricum
Whirling shields. A new find of pelta-shaped fitting from Dziekanowice as an example of cultural exchange between the Roman Empire and Barbaricum
Autorzy:
Przybylski, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26917847.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
okres wpływów rzymskich
legiony i auxilia
okucia pasów i uprzęży
badania powierzchniowe
wykrywacze metali
sztuka celtycka
rzymskie militaria w Barbaricum
amulety
jezioro Lednica
period of Roman influence
legions and auxilia
belt and harness fittings
surface surveys
metal detectors
Celtic art
Roman militaria in Barbaricum
amulets
Lednica Lake
Opis:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy w ramach prospekcji terenów na wschodnim brzegu jeziora Lednica wykrywaczami metali realizowanej we współpracy z WGEH – „GNIAZDO” pozyskało setki zabytków metalowych o różnorodnej chronologii. Wśród nich znajduje się kilkadziesiąt artefaktów pochodzących z okresu wpływów rzymskich. Jednym z nich jest tytułowe peltakształtne okucie, które pochodziło z uprzęży końskiej lub pasa użytkowanego przez rzymskiego żołnierza. Forma aplikacji wykazuje związek z estetyką celtycką, pod której wpływem na przełomie II i III wieku n.e. kształtował się wygląd oporządzenia imperialnej armii. Artykuł jest próbą zrozumienia symboliki i funkcji tej szczególnej ozdoby w oparciu o licznie zebrane analogie. Przedstawia także możliwe scenariusze napływu tego rodzaju przedmiotów na tereny Barbaricum.
In the course of prospections of the shores of Lednica Lake with metal detectors carried out in cooperation with WGEH (Wielkopolska Exploratory – Historical Group) – “GNIAZDO”, the Museum of First Piasts has acquired hundreds of metal relics of various chronologies. Among them are also dozens of artefacts dating back to the period of Roman infl uence. One of them is the eponymous pelta-shaped fitting, which came from a horse harness or belt used by a Roman soldier. The form of the appliqué indicates a connection with Celtic aesthetics which infl uenced the look of the imperial army’s armament in the late 2nd and early 3rd centuries AD. The articleis an attempt to understand the symbolism and function of this particular ornament based on the numerous analogies collected, and presents possible scenarios for the influx of this type of object into Barbaricum.
Źródło:
Studia Lednickie; 2023, XXII; 61-96
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projektowana ścieżka dydaktyczna „Bezkręgowce Wielkopolskiego Parku Etnograficznego”
Planned Didactic Path “Invertebrates of the Wielkopolska Ethnographic Park”
Autorzy:
Renn, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532338.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
pajęczaki
kosarze
biegaczowate
ścieżka dydaktyczna
Wielkopolski Park Etnograficzny Lednicki Park Krajobrazowy
arachnids
opiliones
ground beetles
didactic path
Wielkopolska Ethnographic Park Lednica Landscape Park
Opis:
The research conducted into ground beetles, spiders and harvestmen occurring in the area of the Wielkopolska Ethnographic Park (a part of the Lednica Landscape Park) revealed 111 species of spiders (Araneae) (table 1), seven species of harvestmen (Opiliones) (table 1) and 68 species of ground beetles (Carabidae), which points out the abundance of invertebrate fauna. The significant diversity of species and presence of species important as far as fauna is concerned con9rms the high attractiveness of this area. They indicate also that the natural environment of the Lednica Landscape Park is well preserved. Sites representative of Salticidae—Talavera aperta (Miller), which is rare in Europe, as well as of species including: Mecynargus foveatus (Dahl), Agyneta fuscipalpis (C.L.K.), Silometopus reussi (Th.), Styloctetor stativus (Sim.), Drassyllus lutetianus (L.K.), Drassyllus praeficus (L.K.), Zelotes electus (C.L.K.), Ozyptila claveata (Walck.) Ozyptila scabricula (Westr.), which are rare or endangered in Poland, have been ascertained among others within the research area. In the open-air Lednica museum a few species of the ground beetles family have been also found. They are rare in Poland and include: Blethisa multipunctata (Linné, 1758), Limodromus longiventris (Mannerheim, 1825), Oodes helopioides (Fabricius, 1792)—the latter with the status of an endangered species, exposed to extinction [Turowska 2012], Licinus depressus (Paykull, 1790).
Źródło:
Studia Lednickie; 2014, 13; 189-210
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chronologia i stratygraa wykopu w rejonie przyczółka mostu zachodniego na podgrodziu (badania w latach 60. XX wieku)
Chronology and Stratigraphy of the Trench near the Abutment of the Western Bridge in the Suburbium (Examinations in the 1960s)
Autorzy:
Banaszak, Danuta
Tabaka, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531986.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
wczesne średniowiecze
Ostrów Lednicki
most zachodni
chronologia i straty0kacja
Early Middle Ages
Ostrów Lednicki (Lednica Holm) western bridge
archeological stratification and chronology
Opis:
The present paper discusses the results of excavations carried out within the framework of the so-called “Millennium research” (1961–1962) at Ostrów Lednicki. A survey of the abutment of the western (Poznań) bridge allowed to define the time of construction of the bridge as the beginning of the second half of the 10th c. This chronology was confirmed by the dendrochronological analysis of piles. These dates define the time of construction of the bridge as 963–964, while its repairs were carried out in 981, 995, 1007–1008, 1015–1018, 1022 and 1033. These dates imply that repairs of the bridge were carried out at even intervals, each 12–14 years. This may have resulted from the natural durability of the wood used for the construction of the bridge. A stone pavement was discovered around the abutment of the bridge. It hardened the entrance to the bridge. There were also c. 2.5 m wide roads near the lake, which went southwards from the bridge to the stronghold and northwards to the suburbium. The latest date of 1033 would suggest the last repair of the bridge. An assemblage of pottery from layers associated with the destruction (burning) of the bridge is dated to the mid-11th c. The latest of the received dates and the assemblage of pottery from burnt layers allow for dating of the destruction of the Poznań bridge to the mid-11Th c. The bridge was probably burnt in the course of fights over the island. This is implied by finds from the abutment: a sword and a spur, as well as by numerous militaria extracted from the lake by underwater archaeologists: a helmet, a chainmail, swords, stirrups, spurs, spearheads and axes. The lack of an evident burnt layer (apart from scorched beams) and a thick level of rubble may imply that the fire did not destroy the bridge completely and the structure did not collapse at once. The bridge, not repaired and not in use after the fire, underwent slow decomposition. From then, a depression of the terrain near the lake was not used for building purposes and the remains of the bridge and the road were covered by naturally growing layers of loam, sand and turf humus. From the mid-11th c. the island was connected to the land by a ferry crossing, built in the place of the eastern (Gniezno) bridge. In this location, the distance from the island to the mainland is half as much (c. 200 m) as on the western side.
Źródło:
Studia Lednickie; 2014, 13; 115-152
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Professor Andrzej Marek Wyrwa (1955–2022), director of The Museum of the First Piasts at Lednica
Autorzy:
Linetty, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27712613.pdf
Data publikacji:
2023-04-14
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Andrzej Marek Wyrwa
Museum of the First Piasts at Lednica
Adam Mickiewicz University in Poznan
archaeology
history
museology
monasticism
Ostrów Lednicki
Łekno
Cistercian Order
Opis:
The date 17 November 2022 marked the death of Prof. Andrzej Marek Wyrwa, a historian and archaeologist, a long-standing professor at the Adam Mickiewicz University in Poznan, and Director of the Museum of the First Piasts at Lednica. Born on 22 March 1955 in Krzyż Wielkopolski, he graduated in history (1978) and archaeology (1981) from the Adam Mickiewicz University in Poznan. Bonded with his alma mater in his scholarly activity, where he worked uninterruptedly as of 1984, he was conferred doctoral degree in 1985, postdoctoral degree in 1996, and became professor in 2004. Having headed the ’Łekno’ Archaeological Expedition in 1982–2008, he conducted excavations at Ł3 archaeological site at Łekno near Wągrowiec which resulted in a spectacular discovery of pre-Romanesque rotunda relics dating back to the Early- -Piast monarchy, of a stronghold, and of a Cistercian monastery founded in 1153. In many aspects that research into the whole settlement complex around Łekno was trailblazing, extensive, and interdisciplinary. Having become Director of the Museum of the First Piasts at Lednica in 2008, over the 14 years of his contribution to that institution he implemented crucial projects enabling its operation. In 2013, he extended the archaeological reserves at Ostrów Lednicki, Giecz, and Grzybowo. He also extended the Dziekanowice seat of the Museum making the dream of generations of Polish scholars and museologists come true: to have Ostrów Lednicki’s Piasts’ heritage proudly manifested. Not so long ago, since on 7 October 2022, together with Prof. Wyrwa we happily celebrated the launch of the new Museum building. Furthermore, his academic legacy contains over 625 academic studies, works for general public, and pieces of feature writing.
Źródło:
Muzealnictwo; 2023, 64; 30-35
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje między ekspozycją a tłem krajobrazowym w muzeach na wolnym powietrzu na przykładzie Wielkopolskiego Parku Etnograficznego
Spatial relations between exposure and landscape background in open-air museums on the example of Wielkopolski Etnographic Park
Autorzy:
Raszeja, E.
Skóra, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107035.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
muzea na wolnym powietrzu
ekspozycja
tło krajobrazowe
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
open-air museum
exhibition
landscape background
Museum of the First Piastas at Lednica
Opis:
Tło krajobrazowe ma wpływ na estetykę oraz percepcję ekspozycji w muzeach typu skansenowskiego. Artykuł przedstawia wyniki badań nad otoczeniem krajobrazowym Wielkopolskiego Parku Etnograficznego, zlokalizowanego nad Jeziorem Lednickim, ok. 30 km na zachód od Poznania. Jest to muzeum na wolnym powietrzu prezentujące zabudowę wiejską z XVIII i XIX wieku, a jego układ przestrzenny nawiązuje do rozplanowania wsi owalnicowej. Muzeum jest powiązane funkcjonalnie z rezerwatem archeologicznym znajdującym się na wyspie Ostrów Lednicki, w miejscu prawdopodobnego chrztu Mieszka I. Podjęte badania objęły analizę relacji krajobrazowych między ekspozycją a jej tłem oraz określenie granic widoczności. Zbadano powiązania kompozycyjne między wystawą a otaczającym otwartym krajobrazem rolniczym. Przeprowadzono również waloryzację elementów znajdujących się w obrębie tła krajobrazowego oraz zbadano dynamikę jego przekształceń. Z przeprowadzonych badań wynika, że powiązania widokowe między ekspozycją muzeum a jej tłem krajobrazowym są w znacznym stopniu zakłócone. Elementem degradującym jest nowopowstająca zabudowa mieszkaniowa w sąsiadującej z muzeum wsi Dziekanowice. Istnieje konieczność ochrony obszarów znajdujących się poza granicami własnościowymi muzeum, czyli kształtowania tła krajobrazowego w granicach widoczności. Implikuje to wymóg stworzenia odpowiednich form i instrumentów ochrony, w tym odpowiednich zapisów w planach miejscowych.
Landscape background affects aesthetics and perception of exhibitions in open-air museums. The article presents results of the research concerning the surroundings of the Wielkopolski Park Etnograficzny (Wielkopolski Etnographic Park) located on Lake Lednickie, approx. 30 km west of Poznań. It is an open-air museum presenting rural buildings from the eighteenth and nineteenth centuries. Spatial arrangement of the exhibition refers to the layout ofthe oval shape village. The museum is functionally related with the archaeological reservelocated on the Ostrów Lednicki island, the probable site of the baptism of Mieszko I. The study includes an analysis of the relations between the museum exhibition and its background. The aim was to define the limits of surrounded landscape in terms of its visibility. The research examined the compositional relationships between the exhibition and its context. The indexation of elements located within the landscape background was carried out and the dynamics of its transformation was described. The study shows that the relationships between the museum exhibition and its landscape background are greatly disturbed. The newly emerging residential development, in the adjacent village, is degrading the surroundings. There is a need to protect areas beyond the limits of museum propertyborders. Thelandscape backgroundshould be identified within the limits of visibility. It has beenconcludedthat appropriate forms and instruments of lawprotection have to be established, including relevant provisions in local master plans in order to provide adequate landscape management.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2016, T. 1; 131-148
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inter- and intra-specific variability in δ13C and δ18O values of freshwater gastropod shells from Lake Lednica, western Poland
Autorzy:
Apolinarska, K.
Pełechaty, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/139408.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
C stable isotopes
O stable isotopes
recent gastropod shells
freshwater
inter-specific differences
intraspecific variability
lake Lednica
izotopy stabilne
izotopy węgla
izotopy tlenu
muszle ślimaków
słodkowodne
różnice międzygatunkowe
zmienność wewnątrzgatunkowa
jezioro Lednickie
Opis:
This study focuses on the inter- and intra-specific variability in δ13C and δ18O values of shells and opercula of gastropods sampled live from the littoral zone of Lake Lednica, western Poland. The δ13C and δ18O values were measured in individual opercula of Bithynia tentaculata and in shells of Bithynia tentaculata, Gyraulus albus, Gyraulus crista, Lymnaea sp., Physa fontinalis, Radix auricularia, Theodoxus fluviatilis and Valvata cristata. The gastropods selected for the study are among the species most commonly found in European Quaternary lacustrine sediments. The carbon isotope composition of the gastropod shells was species-specific and the same order of species from the most to the least 13C-depleted was observed at all sites sampled. Differences in shell δ13C values between species were similar at all sampling sites, thus the factors influencing shell isotopic composition were interpreted as species-specific. The δ18O values of shells were similar in all the species investigated. Significant intra-specific variability in shell δ13C and δ18O values was observed not only within the populations of Lake Lednica, which can be explained by heterogeneity of δ13C DIC, δ18O water and water temperature between the sites where macrophytes with snails attached were sampled, but also between individuals sampled from restricted areas of the lake’s bottom. The latter points to the importance of factors related to the ontogeny of individual gastropods.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2017, 67, 3; 441-458
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabawy, gry i sporty tradycyjne. Potencjał i możliwości ich wykorzystania w działalności muzealnej
Traditional plays, games and sports. Their potential and the possibilities of using them in museum activities
Autorzy:
Prabucki, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532078.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
tradycyjne gry i sporty (TSG)
niematerialne dziedzictwo kulturowe
edukacja muzealna
współczesne muzea
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
traditional sports and games (TSG)
intangible cultural heritage
museum education
contemporary museums
Museum of the First Piasts at Lednica
Opis:
This paper deals with the subject of traditional sports and games (in international literature also called TSG) and the possibility of using them in the contemporary museums’ activities. The author starts with a short description of the significance of sports, games and plays in the history of mankind and the difference between ritual plays and spontaneous games of the past and the contemporary, professional sport — typical for modern times and associated with globalization. Then attention is paid to the particular form of sport — traditional sports and games (TSG) — and their meaning as a cultural reaction to the global threats of homogenization, also visible in modern sport. He also explains why we should protect and promote these sports and games. In the main part of this paper the author aims at indicating the potential and the examples of practical use of TSG in the museum context — as an important part of the intangible cultural heritage, museum education and museum cultural tourism. Then, he describes the selected examples of museums and other institutions in which TSG are used in the described contexts. Finally he focuses on the particular institution — the Museum of the First Piasts at Lednica in Poland, describing the selected examples of putting traditional sports and games in practice there and treating them as an important part of this Museum’s offer.
Źródło:
Studia Lednickie; 2018, 17; 63-86
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieło człowieka pod opieką Boga. Wiatrak z Gryżyny: najstarszy zachowany młyn wietrzny w Polsce i jego symboliczne przesłanie. Wprowadzenie do szerszych rozważań.
Human artifact under Gods protection. A windmill from Gryżyna: the oldest remaining windmill in Poland and its symbolic message. An Introduction to broader reflections
Autorzy:
Wyrwa, Andrzej Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532106.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
wiatrak
młyn wietrzny
Gryżyna
Kościan
dendrochronologia wiatraka
personifikacja młynów wietrznych
psalm 27(28)
Gułtowscy (ród)
Wierusz--Kowalscy (ród)
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
a post mill
a windmill
windmill’s dendrology
the Gułtowscy family
the Wierusz-Kowalscy family
the Museum of the First Piasts at Lednica
Opis:
This synthetic article presents reflections concerning the oldest windmill — a windmill on the Polish land, i.e. a post mill (‘koźlak’) from Gryżyna (Kościan municipality, Wielkopolskie voivodeship), which was moved from Gryżyna (fig. 2 and 5) in 1964/1965 to the Museum of the First Piasts at Lednica, and its so-called ‘small skansen’ area. In 2017 the funds from The Ministry of Culture and National Heritage allowed a thorough preservation and renovation, and a post mill regained the look from the 18th and 19th centuries (fig. 9). On this windmill’s crown tree a 1585 date (fig. 11, 12) and Latin inscription [ADI]VTOR ET PROTECTOR MEVS ES TV DO[M]I[N]E; signum G, a Latin cross and a carpenter’s sign (fig. 11, 12, 17) were inscribed. The second date was inscribed on a tail beam — 1792 (fig. 14). In order to verify these dates, a dendrological research of an oaken main post (vertical axis) and east and west pine quarterbars was conducted. A broader historical and genealogical research, which unequivocally confirmed 1585 as the time when the windmill was built and its renovation in 1792, was also conducted. These two events were independently credited to the people who accomplished them. The windmill was built in the times of Łukasz Gułtowski and his son Wacław, while a renovation from the 18th century was conducted aft er Gryżyna was bought back by the Wierusz-Kowalski family. A beautiful Latin inscription, which is a paraphrasis of the 27(28) David psalm, gave the windmill under God’s protection (fig. 17). In the context of the content of this inscription, a broad symbolism of the windmills was illustrated in this study.
Źródło:
Studia Lednickie; 2018, 17; 27-62
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania weksylologiczne oraz problematyka konserwatorska XX-wiecznego sztandaru kombatanckiego powstańców wielkopolskich pochodzącego ze zbiorów Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Vexillological research and conservation aspects of the 20th-century veteran banner of the Wielkopolska insurgents from the collection of the Museum of the First Piasts at Lednica
Autorzy:
Popiołek, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26917842.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
projekt badawczy
prace konserwatorsko-restauratorskie
weksylologia
weksylium
sztandar kombatancki
Matka Boska Częstochowska
Orzeł Biały
kombatanci
powstanie wielkopolskie 1918-1919
Towarzystwo Powstańców i Wojaków Zdziechowa
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
research project
conservation and restoration works
vexillology
vexillum
veteran’s banner
Our Lady of Częstochowa
White Eagle
veterans
Wielkopolska Uprising 1918-1919
Zdziechowa Insurgents and Warriors Society
Museum of the First Piasts at Lednica
Opis:
Poniższy artykuł poświęcony jest badaniom weksylologicznym oraz problematyce konserwatorskiej XX-wiecznego sztandaru kombatanckiego Towarzystwa Powstańców i Wojaków ze Zdziechowy na tle regionalnej tradycji powstania wielkopolskiego. W pracy podjęto trzy zasadnicze cele. Pierwszym jest weryfikacja materiałów archiwalnych, ujęta w kontekście historycznym bitwy pod Zdziechową oraz rozwoju TPiW (historii jego powstania, przyjętych założeń oraz postaci kombatantów). Drugim – identyfikacja rodzaju i typu sztandaru, jego konstrukcji oraz techniki i technologii wykonania wraz z określeniem stanu zachowania i wskazaniem przyczyn powstałych zniszczeń. Ponadto podjęto próby ustalenia proweniencji sztandaru, jego datowania i określenia zakładu produkcyjnego (warsztatu), w którym powstał. Opracowanie przedmiotu badań zostało przeprowadzone na podstawie konsultacji naukowych, badań materiałów źródłowych, a także analiz porównawczych analogicznie datowanych obiektów. Uzyskane wyniki analizy formalnej i treściowej oraz ich interpretacja stanowią treść niniejszego artykułu.
The following article is devoted to vexillological research and conservation aspects of the 20th-century veterans’ banner of the Insurgents and Warriors Society (TPiW) from Zdziechowa against the background of the regional tradition of the Wielkopolska Uprising. The work has three objectives. The first is the verification of archival materials, placed in the historical context of the battle of Zdziechowa and the development of the Insurgents and Warriors Society (the history of its establishment, the assumptions adopted and the figures of veterans). The second – identification of the kind and type of banner, its construction, and the technique and technology of its manufacture, together with the determination of the state of its preservation and the indication of the causes of the damage it has received. In addition, an attempt was made to determine the provenance of the banner, its dating, and to identify the manufacturing plant (workshop) in which it was made. The conducted study involved scientific consultation, research of source materials, as well as comparative analysis of analogously dated objects. The obtained results of the formal and content analysis and their interpretation constitute the content of this article.
Źródło:
Studia Lednickie; 2023, XXII; 9-57
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzecia łódź jednopienna z Ostrowa Lednickiego
The third dugout boat from Ostrów Lednicki
Autorzy:
Radke, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531776.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
dłubanka
łódź jednopienna
archeologia podwodna
Ostrów Lednicki
Zakład Archeologii Podwodnej UMK
Muzeum Historii Polski
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
metodyka badań podwodnych
dokumentacja podwodna
eksploracja podwodna
eżektor
dugout boat
boat made from a single tree trunk
underwater archaeology
Department of Underwater Archaeology
Nicolaus Copernicus University
Museum of Polish History
Museum of the First Piasts at Lednica
methodology of underwater research
underwater documentation
underwater exploration
ejector
Opis:
In the introduction, this paper refers to two previous actions aimed at extracting dugout boats from the bottom of Lake Lednica (in 1960 and 1982). The main part of the text presents the third action, carried out in 2016 by underwater archaeologists and students from the Department of Underwater Archaeology, Nicolaus Copernicus University. The paper explains the subsequent stages and procedures of investigations. All the difficulties and complications that arose from the circumstances of the deposition, the raw material from which the boat was made and the size of the object are emphasised. As shown by the 1997 study, the boat is made of wood from the lime tree. The boat is now 930 cm in length and 86 cm in width. The bow looks like a slightly oval pyramid; the stern was formed in the shape of a small overhang and could have been about 1 m longer. The dugout has three bulkheads: the first is the same height as the sides, the second one is shorter than the sides by about 6 cm and the third, formed stepwise (?), starts at the same height as the starboard and keeps this height to the crack, after which it is gradually lowered, going down about 5 cm below the port. The average thickness of the starboard is 5.5 cm, while the port is 4.5 cm thick. The thickness of the bottom at the stern break, ranges from 4 cm to 8.5 cm; in other breaks, it reaches as much as 19 cm. The dugout boat is poorly preserved. It has at least nine transverse cracks and one longitudinal crack ending at the first bulkhead. Part of the damage dated certainly back from the period of the destruction of the bridge; however, a thin layer of sediments covering the side or bulkhead wood did not protect the dugout from the anchors of modern fishing boats. The boat was dated using the C14 method (680 ± 120 BP); calibrated, this points to a very wide range of dates, between 980 and 1454. However, a stratigraphic analysis indicates that the boat fell to the bottom sometime between the period the bridge was completed (964) and the last major repair of the bridge captured by dendrochronological analyses (1023). The first stage of the action consisted in the underwater exploration of the bottom deposits with a water-type ejector. This was used for removing the sediments filling the inside of the boat and those within a belt of a small width on the outside of the sides of the dugout, so that they were clearly visible to a height of approx. 10 cm. The boat was filled with a layer consisting of a large number of strongly compacted chips, which produced a few artefacts: 11 potsherds, five bone fragments and a handle of a wooden cup that was preserved in two fragments. After the whole boat had been cleaned, underwater measurements were taken, which enabled the detailed drawing documentation of the dugout in situ. The second stage consisted in cleaning the area outside the boat with 25–30 cm wide and approx. 40 cm-deep trenches running along both sides of the boat and below them. The sides were cleaned gradually, in 2 m long-fragments, to prevent uncontrolled suction of the boat from the bottom and to reduce the possibility of accidental damage. After completing the exploration of each fragment, separated from the others with natural cracks, the released parts were slipped onto a properly prepared tin ‘trough’, surfaced using a buoyancy balloon and transported close to the shore.In the third stage of the campaign, special frames were prepared for each of the nine elements. After the individual parts had been put on the frames in water, they were brought to the surface with them, secured and transported to the Conservation Laboratory in Toruń. After completing all conservation and reconstruction procedures, the dugout boat will be made available to visitors at the Museum of Polish History in Warsaw.
Źródło:
Studia Lednickie; 2017, 16; 81-98
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-17 z 17

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies