Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Law «On Education»" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-36 z 36
    Tytuł:
    Wybór dyrektora szkoły – wymagania i procedura konkursowa w Polsce i Ukrainie. W kierunku dobrych praktyk
    The Selection of the School Principal – Competition Requirements and Procedure in Poland and Ukraine. Towards Good Practices
    Autorzy:
    Szafran, Joanna
    Hrybiuk, Olena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/919954.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-26
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    school director
    director competency
    law on education
    competitive procedure
    Opis:
    Modern school requires modern leaders. These are adequately educated people with necessary skills and ability to perform the responsible work of the principal. These indisputable statements and criteria are not taken into account when selecting school principals; nor are they taken into consideration in the existing competition requirements and procedures for the headmaster’s position. The article discusses and analyzes the criteria, provides recommendations to improve existing requirements and procedures. Critical reflection concerns the procedure of choosing a school principal within the framework of the current legal regulation in Poland and Ukraine. Special attention is paid to the requirements and procedures, including the qualification, psychological predisposition and skills of future school principals. The result of a critical analysis of existing standards and the proposal of changes are aimed at a more professional selection of managers in education.
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2019, 52; 227-243
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “New Ukrainian School”: the Present and the View to the Future
    Autorzy:
    Nychkalo, Nellya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/461623.pdf
    Data publikacji:
    2018-02-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Spraw Społecznych
    Tematy:
    New Ukrainian School
    Concept
    Standard of Education
    Key Competences
    Stages of Reform
    Law «On Education»
    Opis:
    The main provisions of the Concept of the new Ukrainian school, peculiarities of the preparatory work for its approval by the Board of the Ministry of Education and Science of Ukraine and the Order of the Cabinet of Ministers of Ukraine No.988-p of 14.12.2016 On Approving the Concept for the Implementation of State Policy in the Field of General Secondary Education Reform “New Ukrainian School” for the period up to 2029 have been revealed. The components of the Concept, directions, tasks of implementation in accordance with each direction are highlighted. The significance and content of the main competences of the graduate of high school (communication with the state (native in case of difference) and foreign languages, mathematical literacy, competence in natural sciences and technologies, information and digital competence, life skills, social and civil competencies, entrepreneurship, general cultural literacy, environmental literacy and healthy life) have been analyzed. The approaches to the development of a new standard of general secondary education are described. Three main stages of the reform, which will be carried out in 2018-2029 have been described. The attention to the new Law of Ukraine «On Education» (2017) has been drawn.
    Źródło:
    Labor et Educatio; 2017, 5; 89-106
    2353-4745
    2544-0179
    Pojawia się w:
    Labor et Educatio
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkolnictwo wyższe w procesie przemian – zmiany systemowe: 2007–2012
    Higher education in Poland in the process of transition. Systemic changes in 2007–2012
    Autorzy:
    Woźnicki, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/14964577.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
    Tematy:
    higher education
    higher education reform
    Polska
    law on higher education
    Opis:
    The aim of the article is to examine selected aspects of the higher education reforms in Poland. The author provides an overview of the changes to the Polish higher education system introduced in the last years. He presents crucial elements of the amendment to the Law on Higher Education of 2011 and higher education transition shortages. The author claims that despite major public funding spent by the Ministry of Science and Higher Education for “systemic projects”, their effects were not sufficiently taken into account for initiating and implementing changes in the higher education and research system in recent years. The author puts forward the systemic solutions and recommendations. The article presents also new initiatives of bodies representing academic community. In conclusion, three possible scenarios regarding future of the higher education in Poland are indicated.
    Źródło:
    Studia BAS; 2013, 3(35); 71-88
    2080-2404
    2082-0658
    Pojawia się w:
    Studia BAS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Needs of the Polish Public Administration Sector versus Legal Education. Some Remarks on the Changes Relating to the Drafts of ‘Act 2.0’ and the ‘University Apprenticeship’
    Autorzy:
    Kokoszkiewicz, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1975472.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    legal education
    law on higher education
    public administration
    university apprenticeship
    Opis:
    The article attempts to present the legislative changes relating to the so called Act 2.0, i.e, the law on higher education together with its implementary regulation on studies as well as the proposed university apprenticeship, which has not as of yet been made into law of any kind. These changes may have a considerable impact on legal education in Poland, and, hence, on the public administration sector in the context of its needs. For it seems justified to assume that the two research areas, i.e. the public administration sector and legal education are both interrelated and that they exert reciprocal influence upon each other. For public administration, in order to function properly, requires a supply of lawyers whereas the latter, in turn, considerably affects its practices – for instance, by way of academic activities and jurisprudential construction or judicial review. The text focuses, above all, on outlining the postulate of the so called good administration. Subsequently, selected issues are presented in the areas of legal education that are related to such administration and can serve to either implement the postulate or to weaken it. Presented are also the assumptions of the draft of the, so called, academic apprenticeship as well as the draft law together with its implementary regulation. Moreover, attention is paid to the phenomenon of mythologisation of practical education presenting a desired direction of legislative action in that respect.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2018, 10, 2; 140-148
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kontekst reformy studiów prawniczych
    The context of the reform of law studies
    Autorzy:
    Dajczak, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693321.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    law studies in Europe
    Bologna model
    Law on Higher Education
    edukacja prawnicza w Europie
    proces boloński
    prawo o szkolnictwie wyższym
    Opis:
    The discussion on the reform of law studies in the last dozens or so years has been centred on a dispute whether the practical skills or academic knowledge shall prevail in the teaching of law. The author argues that the concept of practicality lies somewhere else. What is really important is to what extent studying law equips future graduates with the skills of legal reasoning, that is independent and rational solving of problems. A question is therefore asked if the British experience of a 3-year Bachelor’s course in law and its criticism in Germany may help in the recent discussion whether the Bologna model should also be implemented in law schools in Poland. Consequently, what needs to be discussed includes issues such as: restriction of the availability of law studies by aptitude tests for candidates, a fewer number of obligatory subjects, or stronger ties between the teaching of contemporary law and its economic, cultural and historical context, together with explanation of legal principles and typical conflicts. It is concluded that law studies should last longer than three years, while the social and financial consequences of their lesser availability may be mitigated by other course options with substantial content of legal issues (e.g. law and economic, or law and linguistics).
    W dyskusji o reformie studiów prawniczych od dziesięcioleci tkwimy w sporze między praktycznością a akademickością: o parytety między przedmiotami dogmatycznymi a ogólnohistorycznymi. Autor podnosi, że właściwy sens praktyczności leży gdzie indziej. Chodzi o to, w jakim stopniu studia prawnicze kształtują umiejętność prawniczego myślenia, to jest samodzielnego, racjonalnego rozwiązywania konfliktów. Na tej podstawie autor pyta, jak angielskie doświadczenia trzyletnich studiów prawniczych i ich krytyka w Niemczech mogą wzbogacić polską dyskusję na temat wprowadzania procesu bolońskiego na wydziałach prawa. Główne płynące z takich rozważań inspiracje to: ograniczenie masowości studiów prawniczych przez wprowadzenie testu predyspozycji dla kandydatów; ograniczenie liczby przedmiotów obowiązkowych i głębsze połączenie nauki prawa współczesnego z ekonomicznym, kulturowym i historycznym wyjaśnieniem jego zasad i typowych konfliktów. Studia prawnicze powinny pozostać jednolite i trwać dłuższej niż trzy lata. Natomiast społeczne i finansowe skutki odejścia od masowości studiów prawniczych wydziały prawa mogą łagodzić ofertą dwustopniowych studiów bogatych w prawnicze treści, np. studiów prawno-ekonomicznych lub prawno-filologicznych.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2013, 75, 4; 9-17
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odpowiednie stosowanie przepisów k.p.a. w sprawach decyzji wydawanych przez władze wyżej uczelni na podstawie przepisów ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym
    Suitable application of the provisions of the Code of Administrative Procedure in matters of decisions issued by the university authorities on the basis of the provisions of the Act – Law on Higher Education
    Autorzy:
    Skóra, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2003060.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    prawo o szkolnictwie wyższym
    postępowanie administracyjne
    odpowiednie stosowanie prawa
    Law on Higher Education
    administrative proceedings
    correct application of the law
    Opis:
    Tematem artykułu jest odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w sprawach, gdy decyzję wydają organy szkół wyższych. Autorka omawia orzecznictwo sądów administracyjnych i dwa sposoby interpretacji tego problemu. Podaje także stanowisko innych autorów w kwestii odpowiedniego stosowania przepisów k.p.a. oraz własne stanowisko autorki.
    The theme of the article is suitable application of the provisions of the Code of Administrative Procedure in cases where a decision is issued by universities. The article discusses the case law of administrative courts and two ways of interpreting this problem. The article also the position of other authors and our own opinion of the author.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2016, 8, 3; 136-149
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Potrzeby polskiego sektora administracji publicznej a kształcenie prawnicze. Kilka uwag na tle zmian związanych z projektami „ustawy 2.0” oraz tzw. aplikacji uniwersyteckiej
    The Needs of the Polish Public Administration Sector versus Legal Education. Some Remarks on the Changes Relating to the Drafts of ‘Act 2.0’ and the ‘University Apprenticeship’
    Autorzy:
    Kokoszkiewicz, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1975473.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    kształcenie prawnicze
    prawo o szkolnictwie wyższym
    administracja publiczna
    aplikacja uniwersytecka
    legal education
    law on higher education
    public administration
    university apprenticeship
    Opis:
    W artykule podjęto próbę zaprezentowania zmian legislacyjnych związanych z tzw. ustawą 2.0, tj. ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym wraz z rozporządzeniem wykonawczym w sprawie studiów, jak i projektem tzw. aplikacji uniwersyteckiej, która aktualnie nie została jeszcze ujęta w jakiekolwiek ramy normatywne. Zmiany te mogą mieć wymierny wpływ na kształcenie prawnicze w Polsce, a co za tym idzie, także na sektor administracji publicznej w kontekście jego potrzeb. Wydaje się bowiem zasadne przyjęcie, że te dwa obszary badawcze, tj. sektor administracji publicznej i kształcenie prawnicze, są ze sobą wzajemnie powiązane jak i wzajemnie wpływające na siebie; administracja publiczna dla funkcjonowania potrzebuje bowiem kadr prawniczych, a te z kolei w wymierny sposób kształtują jej praktykę – przykładowo poprzez działalność naukową i wykładnię doktrynalną czy też sprawowanie nadzoru sądowego. Unikając przy tym odpowiedzi na pytania badawcze o charakterze generalnym, jak np. „jakie powinno być »dobre« kształcenie prawnicze?” czy też o optymalny model funkcjonalny administracji publicznej w Polsce, w tekście skupiono się w pierwszej kolejności na zarysowaniu postulatu tzw. dobrej administracji. W dalszej kolejności zaprezentowano wybrane zagadnienia z zakresu kształcenia prawniczego, które z taką administracją są związane i mogą służyć realizacji postulatu albo ją osłabiać. Zaprezentowano też założenia projektu aplikacji uniwersyteckiej oraz projekt ustawy wraz z rozporządzeniem wykonawczym. Zwrócono także uwagę na zjawisko mitologizowania kształcenia praktycznego, prezentując w tym zakresie pożądany kierunek działalności prawodawczej.
    The article attempts to present the legislative changes relating to the so called Act 2.0, i.e, the law on higher education together with its implementary regulation on studies as well as the proposed university apprenticeship, which has not as of yet been made into law of any kind. These changes may have a considerable impact on legal education in Poland, and, hence, on the public administration sector in the context of its needs. For it seems justified to assume that the two research areas, i.e. the public administration sector and legal education are both interrelated and that they exert reciprocal influence upon each other. For public administration, in order to function properly, requires a supply of lawyers whereas the latter, in turn, considerably affects its practices – for instance, by way of academic activities and jurisprudential construction or judicial review. Avoiding addressing more general research questions, such as “What should ‘good’ legal education be like?” or about the optimal functional model of public administration in Poland, the text focuses, above all, on outlining the postulate of the so called good administration. Subsequently, selected issues are presented in the areas of legal education that are related to such administration and can serve to either implement the postulate or to weaken it. Presented are also the assumptions of the draft of the, so called, academic apprenticeship as well as the draft law together with its implementary regulation. More over, attention is paid to the phenomenon of mythologisation of practical education presenting a desired direction of legislative action in that respect.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2018, 10, 2; 130-139
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 2 lutego 2017 r. II SA/Op 577/16
    Gloss to the decision of the Provincial Administrative Court of 2 February 2017, II SA/Op 577/16
    Autorzy:
    Mucha, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/697074.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    gloss
    nature of the expulsion penalty
    student
    right to study
    disciplinary committee
    disciplinary offence
    law on higher education
    disciplinary responsibility
    Opis:
    In the judgment with commentaries, the Provincial Administrative Court in Opole made a statement concerning the penalty of expulsion from a higher education institution as a disciplinary penalty declared only by disciplinary committees. From the point of view of the judgment with commentaries, it is of importance to specify that this penalty is not of “life-long” nature, nor dśs it result in deprivation of the right to study in other institutions. The author approves of the position held by the judgment with commentaries and claims it to be an accurate and significant voice of the judiciary, which may prove substantial in eliminating legal ambiguities (and absurdities) arising as a result of applying the provisions of law in regard to responsibilities of higher education students, drawing attention to the incomplete and insufficient form of the provision of the relevant legal regulation.  
    Źródło:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2018, 16, 2; 245-257
    2658-1922
    Pojawia się w:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Law 2.0 vs. the measurability and comparability of academic output
    Autorzy:
    Kwiek, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/703705.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    law on higher education
    international data
    international reforms
    measuring scientific output
    competition in science
    income structure
    academic production structure
    vertical differentiation
    Opis:
    The present paper discusses the new Polish law on higher education in the context of the contrasted global and academic paradigms of university funding, governance, and organization. Its point of departure is the advent of international comparative data in higher education, the measurability of individuals, academic units and institutions in terms of research output, and the emergence of a new social contract between the state and universities. The key concepts used to evaluate the new law are competition in science, academic income structure and academic knowledge production structure, internationalists and locals in science, and vertical differentiation in national higher education systems. The new law is assessed in the context of the original reform proposal suggested by the national team of experts led by the present author and its long-term strategic choices are discussed in more detail, including a changing system of institutional evaluation, a revised system of academic degrees, and new excellence-focused national funding schemes.
    Źródło:
    Nauka; 2018, 1
    1231-8515
    Pojawia się w:
    Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Misja systemu szkolnictwa wyższego i nauki a misja uniwersytetu
    The Mission of the Higher Education and Science System and the Mission of a University
    Autorzy:
    Izdebski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1963096.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
    system szkolnictwa wyższego i nauki
    uniwersytet
    law on higher education and science
    system of higher education and science
    Opis:
    Zachodzące w sferze szkolnictwa wyższego i nauki zmiany legislacyjne stawiają wobec uczelni wyższych nowe zadania oraz tworzą nowe ramy weryfikacji działalności dydaktycznej i naukowej. Spośród wielu aspektów funkcjonowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki, które podlegają istotnym zmianom, na szczególną uwagę zasługuje zagadnienie określenia misji systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Nowa ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wprowadza istotne regulacje w tym zakresie. Określenie misji systemu szkolnictwa wyższego i nauki ma bezpośrednie odniesienie do wartości, które są podstawą działalności podmiotów szkolnictwa wyższego i nauki, w tym w szczególności uniwersytetów. Określenie misji uniwersytetu zapewnia odniesienie do tradycji i miejsca uniwersytetu w systemie społecznym, określa jego tożsamość oraz wskazuje wartości, które uczelnia wyższa chroni i propaguje w swojej działalności, ponadto dekla racja misji wskazuje na podstawowe cele uniwersytetu zorientowane na przyszłość i otoczenie, w którym funkcjonuje. W tym zakresie określenie misji jest również jednym z instrumentów zarządzania rozwojem uniwersytetu.
    The legislative changes that take place in the area of higher education and science pose new challenges to higher education institutions and create a new framework of verification of their teaching and research activity. Among the many significantly changing aspects of functioning of the system of higher education and science, the definition of the mission of this system seems to be particularly interesting. The new Higher Education and Science Law Act imposes important regulations in this domain. Defining the mission of the system of higher education and science refers directly to the values lying at the heart of the activity of institutions of higher education and science, including universities in particular. A defined mission of a university ensures a reference to the tradition and the position of this university in the social system, characterises its identity, and indicates the values the university protects and promotes in its activity. Also, a defined mission statement points to a university’s main goals set on the future and the environment in which it functions. In this area, defining the mission is also one of the instruments used to manage a university.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2020, 12, 2; 79-88
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Model of Employment Relationship in Higher Education – A Theoretical Approach
    Autorzy:
    Koman, Angelika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618449.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Labour Code
    Law on Higher Education
    statute
    employment relationship
    academic employee
    kodeks pracy
    Prawo o szkolnictwie wyższym
    statut
    stosunek pracy
    pracownik akademicki
    Opis:
    There is no uniform model of employment in Polish legislation. The shape of the employment relationship of an academic employee is strongly influenced by the specific normative relationship that exists between the Labour Code and the Law on Higher Education. It should be noted that the Law on Higher Education is not a sufficient regulation. It regulates, in principle, sufficiently those issues that require, due to its nature, a different than regulatory code. The relations between these two acts are diverse, which results from the construction of Article 5 of the Labour Code. The statutory regulations affect the shape of the employment relationship. Each college as part of its autonomy can regulate various issues, creating many different hybrid work relationship models.
    W polskim ustawodawstwie nie występuje jednolity model zatrudniania pracowników. Na kształt stosunku pracy pracowników akademickich zdecydowany wpływ ma swoista normatywna relacja, jaka zachodzi pomiędzy kodeksem pracy a ustawą o szkolnictwie wyższym. Wskazać należy, że ustawa o szkolnictwie wyższym nie ma charakteru regulacji wystarczającej. Reguluje w sposób co do zasady wystarczający te kwestie, które wymagają – z uwagi na swój charakter – odmiennej niż kodeksowa regulacji. Relacje zachodzące między tymi dwoma aktami mają charakter zróżnicowany, który wynika z konstrukcji art. 5 Kodeksu pracy. Na kształt stosunku pracy wpływ mają unormowania statutowe. Każda szkoła wyższa w ramach swojej autonomii może dane kwestie uregulować różnie, tworząc wiele hybrydowych modeli stosunku pracy.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 4
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Społeczna odpowiedzialność autonomicznych uczelni na przykładzie kształcenia geodetów i kartografów w Polsce
    Social responsibility of autonomous higher education institutions in Poland: the case of education in geodesy and cartography
    Autorzy:
    Gaździcki, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/345861.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
    Tematy:
    prawo o szkolnictwie wyższym
    Krajowe Ramy Kwalifikacji
    geodezja i kartografia
    informacja geoprzestrzenna
    Law on Higher Education
    National Qualification Framework
    geodesy and cartography
    geospatial information
    Opis:
    W stanie obecnym funkcjonujący w Polsce system kształcenia na kierunku geodezja i kartografia zdominowany jest przez rynek edukacji, w którym biorą udział z jednej strony uczelnie korzystające z przyznanej autonomii i oferujące usługi edukacyjne, a z drugiej – kandydaci na studia zainteresowani ofertami uczelni. Jakość kształcenia jest krytykowana, przy czym zwraca się uwagę na trudności, które wiążą się niewątpliwie z niemal pięciokrotnym zwiększeniem w okresie minionego dwudziestolecia zarówno liczby uczelni, jak też liczby studentów, przy ograniczonej liczbowo i starzejącej się kadrze akademickiej. Tendencje występujące na rynku edukacji znajdują swoje odzwierciedlenie na rynku pracy z kilkuletnim opóźnieniem wynikającym z cyklu studiów, co niewątpliwie komplikuje funkcjonowanie systemu kształcenia. Dodatkowym utrudnieniem jest znaczna zmienność w czasie zapotrzebowania na absolwentów kierunku geodezja i kartografia, zarówno pod względem ich liczby, jak też kwalifikacji. System ten przedstawiono w artykule jako diagram przypadków użycia zapisany w języku UML na wysokim poziomie abstrakcji. Potrzeby aktorów w tym diagramie zostały określone, co umożliwiło sformułowanie 3 wniosków dotyczących: informacyjnego wsparcia rynku edukacji geodetów i kartografów, monitorowania rynku pracy w zakresie geodezji i kartografii, współdziałania autonomicznych uczelni w ramach systemu kształcenia na kierunku geodezji i kartografii.
    The education system in the area of geodesy and cartography functioning in Poland in its present state is dominated by the education market. involving, on one hand, the higher education institutions taking advantage of their autonomy and offering educational services, and on the other, the candidates interested in these offers. The resulting quality of education is criticised: attention is drawn to difficulties related to a nearly fivefold increase both in the number of higher education institutions and the number of students during the past twenty years with only limited growth of ageing academic personnel. Trends in the education market are reflected in the labour market with a delay of a few years resulting from the duration of studies. Significant changes in the demand for graduates both with respect to their number and qualifications provide an additional difficulty. This education system is presented in the paper as a UML use case diagram at a high level of abstraction. The needs of the actors shown in the diagram are identified to draw three conclusions concerning: information support to the education market, monitoring of the labour market, cooperation of autonomous higher education institutions within the framework of the education system in the area of geodesy and cartography.
    Źródło:
    Roczniki Geomatyki; 2014, 12, 2(64); 153-162
    1731-5522
    2449-8963
    Pojawia się w:
    Roczniki Geomatyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Social responsibility of autonomous higher education institutions in Poland: the case of education in geodesy and cartography
    Społeczna odpowiedzialność autonomicznych uczelni na przykładzie kształcenia geodetów i kartografów w Polsce
    Autorzy:
    Gaździcki, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/346756.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
    Tematy:
    Law on Higher Education
    National Qualification Framework
    geodesy and cartography
    geospatial information
    prawo o szkolnictwie wyższym
    Krajowe Ramy Kwalifikacji
    geodezja i kartografia
    informacja geoprzestrzenna
    Opis:
    The education system in the area of geodesy and cartography functioning in Poland in its present state is dominated by the education market. involving, on one hand, the higher education institutions taking advantage of their autonomy and offering educational services, and on the other, the candidates interested in these offers. The resulting quality of education is criticised: attention is drawn to difficulties related to a nearly fivefold increase both in the number of higher education institutions and the number of students during the past twenty years with only limited growth of ageing academic personnel. Trends in the education market are reflected in the labour market with a delay of a few years resulting from the duration of studies. Significant changes in the demand for graduates both with respect to their number and qualifications provide an additional difficulty. This education system is presented in the paper as a UML use case diagram at a high level of abstraction. The needs of the actors shown in the diagram are identified to draw three conclusions concerning: information support to the education market, monitoring of the labour market, cooperation of autonomous higher education institutions within the framework of the education system in the area of geodesy and cartography.
    W stanie obecnym funkcjonujący w Polsce system kształcenia na kierunku geodezja i kartografia zdominowany jest przez rynek edukacji, w którym biorą udział z jednej strony uczelnie korzystające z przyznanej autonomii i oferujące usługi edukacyjne, a z drugiej – kandydaci na studia zainteresowani ofertami uczelni. Jakość kształcenia jest krytykowana, przy czym zwraca się uwagę na trudności, które wiążą się niewątpliwie z niemal pięciokrotnym zwiększeniem w okresie minionego dwudziestolecia zarówno liczby uczelni, jak też liczby studentów, przy ograniczonej liczbowo i starzejącej się kadrze akademickiej. Tendencje występujące na rynku edukacji znajdują swoje odzwierciedlenie na rynku pracy z kilkuletnim opóźnieniem wynikającym z cyklu studiów, co niewątpliwie komplikuje funkcjonowanie systemu kształcenia. Dodatkowym utrudnieniem jest znaczna zmienność w czasie zapotrzebowania na absolwentów kierunku geodezja i kartografia, zarówno pod względem ich liczby, jak też kwalifikacji. System ten przedstawiono w artykule jako diagram przypadków użycia zapisany w języku UML na wysokim poziomie abstrakcji. Potrzeby aktorów w tym diagramie zostały określone, co umożliwiło sformułowanie 3 wniosków dotyczących: informacyjnego wsparcia rynku edukacji geodetów i kartografów, monitorowania rynku pracy w zakresie geodezji i kartografii, współdziałania autonomicznych uczelni w ramach systemu kształcenia na kierunku geodezji i kartografii.
    Źródło:
    Roczniki Geomatyki; 2014, 12, 2(64); 143-152
    1731-5522
    2449-8963
    Pojawia się w:
    Roczniki Geomatyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dobra osobiste uczelni publicznej
    Autorzy:
    Szczotka, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/609307.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    civil law
    personal interests
    legal person
    public university
    Law on Higher Education and Science
    prawo cywilne
    dobra osobiste
    osoba prawna
    uczelnia publiczna
    Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
    Opis:
    The issues concerned with personal interests of a public university involve two aspects, which are currently subjected to significant transformation. The first one is the issue of personal interests granted to legal persons – the institiutions of civil law, regulated in the Civil Code. The second element refers to the public law, in terms of the public university regulated in the so-called Constitution for Science, i.e. the Law on Higher Education and Science. With reference to a fact that the public university has a legal presonality, it is entitled to personal rights as the subject of civil law. It means that these interests are subjected to protection provided for in the Civil Code. In consequence, in case of illegal threat or infringement of personal interests, the public university can effectively come up with claims provided for in Articles 24 and 448 of the Civil Code.
    Zagadnienie dotyczące dóbr osobistych uczelni publicznej łączy w sobie dwa aspekty podlegające w ostatnim czasie znaczącym przemianom. Pierwszy z nich dotyczy dóbr osobistych przysługujących osobom prawnym, a więc instytucji prawa cywilnego uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego. Drugi element dotyczy pojęcia z zakresu prawa publicznego – uczelni publicznej, uregulowanego w tzw. Konstytucji dla Nauki, czyli ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. W związku z tym, że uczelnia publiczna posiada osobowość prawną, przysługują jej dobra osobiste jako podmiotowi prawa cywilnego. Oznacza to, że dobra te podlegają również ochronie przewidzianej w przepisach Kodeksu cywilnego. W konsekwencji, w razie bezprawnego zagrożenia lub naruszenia dobra osobistego, uczelnia publiczna może skutecznie występować z roszczeniami przewidzianymi w art. 24 i 448 k.c.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2020, 67, 1
    0458-4317
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Including Employees of Dean’s Offices in the Process of Development of Normative Acts. Structural Constraints and the Ways to Overcome Them
    Autorzy:
    Górak-Sosnowska, Katarzyna
    Wiśniewska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082841.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    dean’s office
    HEI
    Law on Science and Higher Education
    General Administrative Procedure Act
    Ministry of Science and Higher Education
    Opis:
    In 2018 Student Services Employee Association (Stowarzyszenie Forum Dzieka na-tów) was established. One of its aims is to get involved in a dialogue with organisations and institutions dealing with higher education, in particular with the Ministry of Science and Higher Education as the relevant public authority. In this regard the Association proposed three amendments to the Act of Higher Education and Science in terms of administrative procedure, in particular: notice on initiation of procedure, simplified procedure and silent settlement of case, which were sub-mitted to the Ministry. As a bottomup initiative of student services employees at HEIs, it enables them to get involved in consulting acts on higher education and proposing amendments to these regulations. This role of the Association is significant due to the fact that in many HEIs student services employees have no ability to provide feedback on the regulations that they are executing.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 4; 68-82
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dostępność polskich uczelni: wdrażanie art. 24 Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych (KPON) w obszarze szkolnictwa wyższego
    Accessibility of Polish universities: implementation of article 24 CRPD in higher education
    Autorzy:
    Wróblewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1189766.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-04
    Wydawca:
    Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
    Tematy:
    Disability Studies
    KPON
    disability
    Convention on the Rights of Persons with Disabilities
    CRPD
    reasonable accommodation
    higher education
    Law on Higher Education 2.0
    niepełnosprawność
    Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych
    Ustawa 2.0
    szkolnictwo wyższe
    Opis:
    W artykule zarysowano społeczno-historyczne uwarunkowania, które doprowadziły do powstania i rozkwitu nowego nurtu badań nad niepełnosprawnością – Disability Studies oraz popularyzacji społecznej definicji niepełnosprawności, na której opiera się KPON. Główną część tekstu poświęcono krytycznej analizie wdrażania art. 24 KPON w polskich szkołach wyższych z perspektywy obowiązujących aktów prawnych oraz stosowania mechanizmu racjonalnych usprawnień. Przedstawiono dane statystyczne na temat studentów i doktorantów z niepełnosprawnościami oraz zaprezentowano główne wnioski z raportów tematycznych, autorstwa Rzecznika Praw Obywatelskich oraz środowisk osób z niepełnosprawnościami. W ostatniej części artykułu omówiono wątek niepełnosprawności w świetle procesu tworzenia Ustawy 2.0 wraz ze studium przypadku poprawki nr 47.
    The paper outlines socio-historical factors that led to the emergence of a new trend in doing research on disability issue – Disability Studies and the dissemination of a social definition of disability, on which the Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD) is based. The main part of the text provides a critical analysis of the implementation process of article 24 CRPD at Polish universities with regard to relevant regulatory acts and using reasonable accommodations. Next, statistical data on students and PhD candidates with disabilities are presented. The main conclusions from thematic reports by the Polish Commissioner for Human Rights and by the disabled persons organizations are also presented. In the last part, the disability issue is discussed in the context of creating the Law on Higher Education 2.0 with the case study of amendment no. 47. 
    Źródło:
    Studia z Polityki Publicznej; 2018, 5, 4(20); 45-65
    2391-6389
    2719-7131
    Pojawia się w:
    Studia z Polityki Publicznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Licencja do nauczania” czyli Lehrbefugnis i Lehrbefähigung w tłumaczeniu maszynowym
    “License to Teach” or Lehrbefugnis and Lehrbefähigung in Machine Translation
    Autorzy:
    Mikolajczyk, Beata
    Waliszewska, Karolina
    Aptacy, Jaroslaw
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2231415.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-19
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
    Tematy:
    machine translations
    specialist terminology
    German and Polish law on science and higher education
    scientific advancement
    principles of habilitation
    Opis:
    The subject of this article is the machine translation (MT) of the German terms Lehrbefugnis (“authorisation to teach”) and Lehrbefähigung (“teaching qualification”) into Polish. After highlighting the role of these terms in international academic careers, their semantics are described and basic information about the principles of MT are outlined. The structural equivalents of German terms in Polish and typical mistakes made by translators are also discussed. The analysis concludes that translators are not yet able to translate such specific terms correctly, therefore further work (also of a linguistic nature) is necessary to improve the quality of translations, e.g. by supplementing lexical resources.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2022, Special Issue, 16; 183-194
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    University Museums and collections on the example of the Jagiellonian University. Search for new regulations in the constitution for science
    Muzea uczelniane i kolekcje na przykładzie Uniwersytetu Jagiellońskiego. Poszukiwanie nowych regulacji w konstytucji dla nauki
    Autorzy:
    Zięba, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/432729.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-26
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    university museums
    academic heritage
    university Charters
    university structure
    Act: Law on Higher Education and Science
    muzea uczelniane
    dziedzictwo akademickie
    statuty uczelni
    struktura uczelni
    Ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
    Opis:
    Resorting to the example of the Jagiellonian University (UJ), the Author discusses the topic of the bodies that are guardians of academic heritage within the structure of public tertiary education. In the first part of the paper the distinction between a museum and a collection is introduced, and the brief profiles of selected units of the Jagiellonian University are provided. In the next section definite examples are given of conducting scientific processes in museums and collections. In the context of the new Law on Higher Education and Science amendments that appear in reference to university museums and collections are discussed. The collections of museum units curating the academic heritage stem from the fundamental activity of the Jagiellonian University consisting in education and conducting research. These units operate within the University structure, this confirmed in the Charter which the Constitution for Science has made the major document regulating the university internal system. The Charter of the Jagiellonian University as a university running 13 museum units has been analysed. The search for the concepts related to identity, academic heritage, and museums in the content of the Charter, resulted in the identification of a new category: units running ancillary activity of museum-like character.
    Artykuł odnosi się – na przykładzie Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ) – do tematyki dotyczącej jednostek opiekujących się dziedzictwem akademickim, które działają w strukturze publicznych szkół wyższych. Pierwsza część tekstu wprowadza rozróżnienie dwóch pojęć: muzeum i kolekcji oraz pokrótce charakteryzuje wybrane jednostki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W dalszej części wskazane zostały, na konkretnych przykładach, możliwości uprawiania nauki w muzeach i kolekcjach. W kontekście nowej Ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce omówione zostały zmiany, jakie pojawiają się w odniesieniu do uczelnianych muzeów i kolekcji. Zbiory jednostek muzealnych opiekujących się dziedzictwem akademickim wywodzą się z podstawowej działalności UJ polegającej na kształceniu i prowadzeniu badań. Placówki te funkcjonują w strukturze Uniwersytetu, co znajduje potwierdzenie w statucie, który tzw. Konstytucja dla nauki uczyniła najważniejszym dokumentem regulującym ustrój wewnętrzny uczelni. Analizie poddano statut Uniwersytetu Jagiellońskiego jako uczelni prowadzącej 13 jednostek muzealnych. Poszukiwanie w treści statutu pojęć związanych z tożsamością, dziedzictwem akademickim i muzeami przyniosło wskazanie nowej kategorii – jednostek prowadzących działalność pomocniczą o charakterze muzealnym.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2020, 61; 201-207
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ku poprawie jakości systemu, czyli logika racjonalizacji i ekonomizacji w kształtowaniu polityki szkolnictwa wyższego w Polsce
    Towards Improvement of the System Quality, or the Logic of Rationalization and Economization in Development of Higher Education Policy in Poland
    Исправление качества системы, т.е. логика рационализации и экономизации в процессе развития политики высшего образования в Польше
    Autorzy:
    Dziedziczak‑Foltyn, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1195244.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
    Tematy:
    higher education
    reform of higher education
    law on higher education
    higher education policy
    economization
    rationalization
    высшее образование
    реформа высшего образования
    закон о высшем образовании
    экономизация
    рационализация
    szkolnictwo wyższe
    reforma szkolnictwa wyższego
    prawo o szkolnictwie wyższym
    polityka szkolnictwa wyższego
    ekonomizacja
    racjonalizacja
    Opis:
    Ćwierć wieku dynamicznego rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce niewątpliwie należy do najbardziej spektakularnych osiągnięć transformacji systemowej. Mowa tu jednak przede wszystkim o rozwoju ilościowym, którego ilustracją stał się rekordowy wzrost współczynnika skolaryzacji (oraz liczby uczelni) przy uderzającym niedostatku środków na edukację wyższą, kilkakrotnie niższych w porównaniu z nakładami w wiodących krajach europejskich. Nie poszedł za tym jednak rozwój jakościowy, z którego Polska mogłaby być dumna. Zmiana systemowa postawiła na gwałtowne urynkowienie sektora szkół, pobudzając procesy konkurencyjności, ale przy niedostatecznej uwadze rządzących. Równolegle, wraz z postępującą integracją europejską pojawiły się w Polsce polityczne strategie modernizacyjne, coraz wyraźniej narzucające logikę ekonomicznej racjonalizacji w tym sektorze, dyktowaną polityką unijną i wyzwaniami globalnymi. Przemiany szkolnictwa wyższego przebiegały zatem pod sztandarami neoliberalnej reformy, od ustawy do ustawy coraz mocniej akcentujących ową logikę w reformowaniu szkół wyższych. Wydaje się, iż w sytuacji permanentnego niedofinansowania całego sektora miała być ona ratunkiem dla polskich uczelni, prawie nieobecnych w globalnym świecie nauki i edukacji wyższej. Celem artykułu jest prześledzenie, jak ewoluowała w Polsce koncepcja ekonomicznego usprawniania szkolnictwa wyższego jako całości, głównie w wymiarze politycznym (w znaczeniu polityki publicznej) i legislacyjnym, z uwzględnieniem najważniejszych konsekwencji tego usprawniania dla jakości całego systemu.
    The dynamic development of higher education in Poland of the last quarter of a century belongs to the most spectacular achievements of the system transformation. That development, however, is virtually limited to a quantitative progress which could be illustrated by the record high enrolment ratios (and the number of higher educationinstitutions), accompanied by a striking scarcity of financial resources earmarked for this sector – several times lower than in the leading European countries. A qualitative progress that Poland could be proud of, however, did not follow. The economic and political change has led to a sudden marketization of higher education, stimulating the processes of competitiveness, unfortunately without policy makers’ paying adequate attention. At the same time, together with the increasing European integration, Poland developed modernization strategies in this sector. They focused on economic rationalization, which was dictated by European policies and global challenges. Therefore, the changes in higher education took place under the banners of neoliberal reforms, and included such slogans as new public management and managerialism. One law after another has increasingly stressed that kind of logic in reforming higher education institutions. It seems that in the situation of permanent underfunding of the whole sector, that approach was meant to be a lifeline for Polish schools, practically absent from the global world of science and higher education. The goal of the paper is to present how the concept of economic improvement of higher education in Poland evolved as a whole, mainly in the higher education policy and legislative dimension, including the most significant consequences of the said improvement for the quality of the entire system.
    Четверть века динамического развития высшего образования в Польше несомненно принадлежит к наиболее спектакулярным достижениям трансформации системы. Речь идёт прежде всего о количественном развитии, иллюстрацией которого стал рекордный рост коэффициента регистрации (также числа высших учебныцх заведений) при поразительной нехватке средств на высшее образование, в несколько раз меньших по сравнению с ведущими европейскими странами. В след за этим не наступило качественное развитие, которым Польша могла бы гордиться.Системные изменения потребовали резких рыночных изменений в секторе школ, стимулируя конкурентоспособность, однако при недостаточном внимании со стороны правящих. Параллельно, наряду с развивающейся европейской интеграцией появились в Польше политические стратегии модернизации всё больше и больше навязывающие логику экономической рационализации в этом секторе, диктуемые политикой Европейского союза и глобальными вызовами. Изменения в системе образования происходили под влиянием неолиберальной реформы, от закона до закона, всё резче акцентируя свою логику в преобразовании высших учебных заведений. Кажется, что в ситуации постоянной нехватки финансовых средств во всём секторе, должна она была стать спасением для польских вузов, почти отсутствующих в глобальном мире и высшем образовании. Целью статьи является проследить, как изменялось в Польше улучшение экономической концепции высшего образования в целом, главным образом в политическом плане ( в значении государственной политики) и законодательной, с учётом самых важных последствий этого совершенствования для качества всей системы.
    Źródło:
    Edukacja Ekonomistów i Menedżerów; 2015, 36, 2; 41-60
    1734-087X
    Pojawia się w:
    Edukacja Ekonomistów i Menedżerów
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    PROCEDURY ZAKŁADANIA I LIKWIDACJI SZKÓŁ PUBLICZNYCH W POLSCE
    Autorzy:
    Czepczyńska, Emilia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/664170.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    school
    schools in the Polish public educational system
    schools not in the Polish public educational system (viz. private schools)
    the foundation of a school
    the closing down of a school
    the Polish law on education.
    szkoła
    szkoła publiczna
    szkoła niepubliczna
    zakładanie szkoły
    likwidacja szkoły
    prawo oświatowe.
    Opis:
    SummaryTe article describes the procedures for the foundation and closing down of state schools in Poland. It focuses on such procedures as applicable to schools administered by local government units at the gmina, powiat, or voivodeship levels. Looking the issue from the perspective of the diverse tiers of local government reflects of the structure of the schools in the Polish public educational system, where the overwhelming majority of schools are run by local government, while schools run by ministries or individuals and non-government legal entities make up a minority group in the system. Te article also discusses provisions for the closing down of schools in the public (state) educational system, and in particular Article 59 of Ustawa z 7 września 1991 r o systemie oświaty (the Education Act of 7 September 1991).
    W artykule opisano procedury zakładania i likwidacji szkół publicznych w Polsce. Przede wszystkim skupiono się na omówieniu tworzenia i zamykania szkół publicznych, których organem prowadzącym są właściwie jednostki samorządu terytorialnego, to jest: gmina, powiat i województwo. Taki układ treści jest odzwierciedleniem struktury szkół w polskim systemie oświaty, w którym szkoły prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego zdecydowanie przeważają nad szkołami prowadzonymi przez ministrów oraz szkołami publicznymi prowadzonymi przez osoby fizyczne i inne niż jednostki samorządu terytorialnego osoby prawne. W artykule poruszono też kwestię likwidowania szkół publicznych. Szczegółowo został omówiony przepis art. 59 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty.
    Źródło:
    Zeszyty Prawnicze; 2018, 18, 1
    2353-8139
    Pojawia się w:
    Zeszyty Prawnicze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Doktoranci w procesie (ciągłych) zmian – prawnych, społecznych, tożsamościowych. Analiza form i celów kształcenia doktorantów w Polsce w latach 2005–2020
    PhD students in the process of legal, social and identity changes. Preliminary analysis of forms and objectives of doctoral students’ education in Poland between 2005–2020
    Autorzy:
    Kola, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047004.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-24
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    doctoral studies
    doctoral school
    doctoral students
    education reforms
    doctorate
    a law on higher education and science
    national representation of phd students
    studia doktoranckie
    szkoła doktorska
    doktoranci
    reformy kształcenia
    doktorat
    prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
    krajowa
    reprezentacja doktorantów
    Opis:
    W artykule zaprezentowano główne założenia form kształcenia doktorantów, realizowanych w Polsce na przestrzeni ostatnich piętnastu lat, w tym najnowszych, czyli szkół/kolegiów doktorskich, które, zgodnie z Ustawą 2.0, mogą być kreowane przez uczelnie w sposób autonomiczny. Różnorodność form nakłada się na proces różnicowania modeli uczelni w Polsce, a także odrębność tożsamościową i wzrastającą mobilność doktorantów, tworzących świat młodej nauki, oparty na, być może, innych zasadach i wartościach. Tekst jest próbą opisu zarówno modeli kształcenia, jak i specyfiki tej kategorii społecznej. W artykule znajdują się odwołania do wniosków z badań dotyczących doktorantów studiujących w Polsce i za granicą oraz dyskursu na temat jakości kształcenia doktorantów.
    This article analyses the concepts of forms of doctoral education implemented in Poland over the last fifteen years, including the most recent ones, i.e., doctoral schools/colleges, which are autonomously founded by universities, according to the provisions of new Law on Higher Education and Science. The diversity of forms is superimposed on the process of differentiation of models of HEIs in Poland, as well as creating new doctoral identity and increasing mobility of doctoral students who belong to a world of young science, which can be constructed on different principles and values. The author describes both the educational models and the specificity of this social category.  The article presents conclusions based on research about doctoral students in Poland and abroad and discourse on the quality of doctoral education.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2020, 69, 4; 91-114
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Właściwość miejscowa rzecznika dyscyplinarnego uczelni w postępowaniu w sprawie deliktu dyscyplinarnego popełnionego przez byłego nauczyciela akademickiego
    The Local Jurisdiction of the University Disciplinary Spokesman in Proceedings Regarding a Disciplinary Tort Committed by a Former Academic Teacher
    Autorzy:
    Stawnicka, Jadwiga
    Jadczyk, Kamil
    Marszał, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1197592.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    disciplinary liability
    disciplinary off ense
    academic teacher
    disciplinary
    proceedings representative for academic staff
    law on higher education
    odpowiedzialność dyscyplinarna
    delikt dyscyplinarny
    nauczyciel
    akademicki
    rzecznik dyscyplinarny ds. nauczycieli akademickich
    prawo o szkolnictwie wyższym
    Opis:
    The basis for disciplinary liability of academic teachers lies in the provisions of the Higher Education and Science Act of July 20, 2018. According to Article 275 § 1 of the Act, an academic teacher is subject to disciplinary liability for a disciplinary offense constituting an act that infringes the duties of an academic teacher or the dignity of the academic teacher’s profession. In turn, according to Article 275 § 2 of the Act, termination of employment at the university does not exclude disciplinary liability for a disciplinary misconduct committed in the course of that employment. The interpretation of this provision leads to the conclusion that both a person employed at the university and having the status of an academic teacher on the date of instituting disciplinary proceedings, and a person not employed at the university who had the status of an academic teacher in the past and lost it as a result of termination of their employment in higher education may be subject to disciplinary liability. The subject of this article are issues concerning the jurisdiction of the local disciplinary proceedings representative of the university conducting an inquiry into the disciplinary responsibility of a former academic teacher. On the basis of the linguistic interpretation of § 2 sec. 2 of the Regulation of the Minister of Science and Higher Education of 25 September 2018 on the detailed mode of mediation, explanatory proceedings and disciplinary proceedings in matters of disciplinary liability of academic teachers, it should be assumed that the firstinstance explanatory proceedings and disciplinary proceedings against a former academic teacher are conducted at a university which in the past employed the academic teacher suspected of a disciplinary offense, and whose rector or disciplinary proceedings representative became aware of an act constituting a disciplinary offense.
    Podstawę odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli akademickich stanowią przepisy Ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Zgodnie z art. 275 § 1 Ustawy nauczyciel akademicki podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za przewinienie dyscyplinarne stanowiące czyn uchybiający obowiązkom nauczyciela akademickiego lub godności zawodu nauczyciela akademickiego. Z kolei zgodnie z art. 275 § 2 ustawy ustanie zatrudnienia w uczelni nie wyłącza odpowiedzialności dyscyplinarnej za przewinienie dyscyplinarne popełnione w trakcie tego zatrudnienia. Wykładnia tego przepisu prowadzi do wniosku, że odpowiedzialności dyscyplinarnej podlegać może zarówno osoba zatrudniona w uczelni i posiadająca w dacie wszczęcia postępowania w sprawie dyscyplinarnej status nauczyciela akademickiego, jak i osoba niezatrudniona w uczelni, która status nauczyciela akademickiego posiadała w przeszłości i utraciła go na skutek ustania zatrudnienia w szkolnictwie wyższym. Przedmiotem niniejszego artykułu jest problematyka właściwości miejscowej rzecznika dyscyplinarnego uczelni prowadzącego postępowanie wyjaśniające w przedmiocie odpowiedzialności dyscyplinarnej byłego nauczyciela akademickiego. Na podstawie wykładni językowej § 2 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 września 2018 r. w sprawie szczegółowego trybu prowadzenia mediacji, postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego w sprawach odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli akademickich należy przyjąć, że postępowanie wyjaśniające i postępowanie dyscyplinarne w pierwszej instancji wobec byłego nauczyciela akademickiego prowadzi się w uczelni, która w przeszłości zatrudniała nauczyciela akademickiego podejrzewanego o delikt dyscyplinarny, a której rektor lub rzecznik dyscyplinarny powziął wiadomość o popełnieniu czynu mającego znamiona przewinienia dyscyplinarnego
    Źródło:
    Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2020, 2(27); 45-62
    1689-8052
    2451-0807
    Pojawia się w:
    Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Włączenie pracowników dziekanatów w proces tworzenia aktów normatywnych. Uwarunkowania strukturalne i możliwości ich przekroczenia
    Including Employees of Dean’s Offices in the Process of Development of Normative Acts. Structural Constraints and the Ways to Overcome Them
    Autorzy:
    Górak-Sosnowska, Katarzyna
    Wiśniewska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082837.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    dziekanat
    uczelnia
    ustawa p.s.w.in.
    kodeks postępowania administracyjnego
    MNiSW
    dean’s office
    HEI
    Law on Science and Higher Education
    General Administrative Procedure Act
    Ministry of Science and Higher Education
    Opis:
    W 2018 r. powstało Stowarzyszenie Forum Dziekanatów, którego jednym z celów jest włączenie się w dialog z organizacjami i instytucjami zajmującymi się szkolnictwem wyższym, a zwłaszcza MNiSW jako właściwym organem administracji publicznej. W tym celu Stowarzyszenie sformułowało trzy propozycje zmian w usta wie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce w kontekście postępowania administracyjnego, w szczególności: zawiadomienia o wszczęciu postępowania, postępowania uproszczonego oraz milczącego załatwienia sprawy, które zostały przekazane do MNiSW. Powstanie Stowarzyszenia jako oddolnej inicjatywy pracowników dziekanatów szkół wyższych oraz innych osób zajmujących się obsługą toku studiów dało im możliwość uczestniczenia w konsultacji w zakresie prawa o szkolnictwie wyższym oraz formułowania postulatów jego zmiany. Jest to szczególnie istotne, biorąc pod uwagę, że na uczelniach pracownicy dziekanatów nie mają możliwości przekazania informacji zwrotnej na temat przepisów, które wykonują.
    In 2018 Student Services Employee Association (Stowarzyszenie Forum Dzieka na-tów) was established. One of its aims is to get involved in a dialogue with organi-sations and institutions dealing with higher education, in particular with the Ministry of Science and Higher Education as the relevant public authority. In this regard the Association proposed three amendments to the Act of Higher Education and Science in terms of administrative procedure, in particular: notice on initiation of procedure, simplified procedure and silent settlement of case, which were sub-mitted to the Ministry. As a bottom-up initiative of student services employees at HEIs, it enables them to get involved in consulting acts on higher education and proposing amendments to these regulations. This role of the Association is significant due to the fact that in many HEIs student services employees have no ability to provide feedback on the regulations that they are executing.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 4; 51-67
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawne konsekwencje niezapewnienia przez pracodawcę warunków do wykonywania pracy naukowej
    Legal consequences of not ensuring proper working conditions to perform scientific work by the employer
    Autorzy:
    Bakalarz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1194359.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    law on higher education
    obligations of the employer
    supplementing liability for damages of the employer
    increasing formal classifications of the university teacher
    prawo o szkolnictwie wyższym
    obowiązki pracodawcy
    uzupełniająca odpowiedzialność odszkodowawcza pracodawcy
    podwyższanie kwalifikacji formalnych nauczyciela akademickiego
    Opis:
    Prawne warunki pracy nauczyciela akademickiego charakteryzują się specyficznym obowiązkiem determinującym czas jej trwania. Niezależnie od przyjętego okresu zatrudnienia, możliwość pracy na stanowisku asystenta albo adiunkta jest czasowo ograniczona. Artykuł 120 Ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym, z którego wynika powyższe ograniczenie, z dniem 1 października 2013 roku zmienił brzmienie. Ustawodawca, zachowując kompetencję organów uczelni do ustalenia okresu zatrudnienia na wskazanych stanowiskach osób nieposiadających odpowiednio stopnia doktora lub doktora habilitowanego, wprowadza sztywny termin maksymalny – osiem lat. Z tak zarysowanej konstrukcji stosunku pracy wynika obowiązek nauczyciela akademickiego do podwyższenia kwalifikacji formalnych, uzyskania wyższego stopnia naukowego w ściśle określonym terminie. Uchybienie temu obowiązkowi skutkuje koniecznością rozwiązania umowy o pracę. W artykule autor analizuje powyższy aspekt z perspektywy obowiązków pracodawcy, w szczególności obowiązku zapewnienia pracownikowi możliwości wykonywania pracy. Prezentowane zostają konsekwencje wynikające z zawinionego przez uczelnię wyższą uniemożliwiania prowadzenia pracy naukowej. Sięgają one z jednej strony do zagadnienia zgodności z prawem i zasadami współżycia społecznego wypowiedzenia stosunku pracy, a z drugiej – do uzupełniającej odpowiedzialności odszkodowawczej pracodawcy.
    Legal working conditions of a university teacher are characterized by a particular duty determining the time of its duration. Irrespective of the accepted periods of employment, the opportunities of work on the position of assistant or senior lecturer are temporarily reduced. Article 120 of Act of 27 July 2005 - Law on higher education from which the above restriction derives, was replaced on 1 October, 2013. The legislator, retaining the competence of university bodies in respect of establishing the period of employment on recommended posts for persons not having a doctor’s or habilitated doctor’s degree, is implementing a stiff maximum date – eight years. Such structure of employment relationship implements on the university teacher the duty of increasing formal qualifications, of getting a higher university degree in closely defined time limits. The infringement of the this obligation results in the necessity for termination of the employment contract. In the article the author is analysing the above aspect from a perspective of obligations of the employer, in particular of the duty to provide the employee with the possibility to perform his work. Consequences resulting from the inability to conduct scientific work due to the university’s fault are presented. They reach the issue of legality and rules of social coexistence on one hand, and the employer’s supplementing liability for damages on the other.
    Źródło:
    Nauka i Szkolnictwo Wyższe; 2013, 2, 42; 95-106
    1231-0298
    Pojawia się w:
    Nauka i Szkolnictwo Wyższe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Osiągnięcie naukowe albo artystyczne stanowiące znaczny wkład w rozwój określonej dyscypliny w rozumieniu ustawy prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
    Scientific or Artistic Achievement That Constitutes a Significant Contribution to the Development of a Specific Discipline Within the Meaning of the Act on Higher Education and Science
    Autorzy:
    Gurdek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3200849.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-15
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    osiągnięcie naukowe albo artystyczne
    postępowanie habilitacyjne
    przesłanki nadania stopnia doktora habilitowanego
    ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
    scientific or artistic achievement
    habilitation proceedings
    conditions for awarding the degree of habilitated doctor
    the Law on Higher Education and Science
    Opis:
    Warunki nadania stopnia doktora habilitowanego określone zostały w art. 219 ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Jednym z nich jest posiadanie w dorobku osiągnięć naukowych albo artystycznych, stanowiących znaczny wkład w rozwój określonej dyscypliny. Ustawodawca wskazał w ust. 1 pkt 2 lit. a, b, c, że co najmniej jedno z tych osiągnięć musi przybrać postać odpowiednio opublikowanej monografii lub cyklu odpowiednio opublikowanych, powiązanych tematycznie artykułów naukowych lub zrealizowanego oryginalnego osiągnięcia projektowego, konstrukcyjnego, technologicznego lub artystycznego. Nie odniósł się natomiast do pozostałych osiągnięć naukowych albo artystycznych. W niniejszym opracowaniu przeprowadzona została dogłębna analiza terminu „osiągnięcie naukowe albo artystyczne” stanowiące znaczny wkład w rozwój określonej dyscypliny. Legislator bowiem, w przeciwieństwie do poprzednio obowiązujących regulacji, nie zawarł w ustawie, wprost wyrażonej, definicji tego zwrotu.
    The conditions for awarding the degree of habilitated doctor are set out in Art. 219 of the Act of July 20, 2018, Law on Higher Education and Science. One of them is scientific or artistic achievements that make a significant contribution to the development of a specific discipline. The legislator indicated in para. 1 point 2 lit. a, b, c, that at least one of these achievements must take the form of an appropriately published monograph, or a series of properly published, thematically related scientific articles or an original design, construction, technological or artistic achievement. However, he did not refer to other scientific or artistic achievements. In this study, an in-depth analysis of the term ‘scientific or artistic achievement’ which makes a significant contribution to the development of a specific discipline has been carried out. This is because the legislator, contrary to the previously binding regulations, did not include in the act an explicitly expressed definition of this phrase.
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 2(XXII); 135-151
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag o modelu procedur kontrolnych w postępowaniach dyscyplinarnych nauczycieli akademickich w świetle standardów konstytucyjnych
    Some Remarks on the Model of Control Procedures in Disciplinary Proceedings of Academic Teachers in the Light of Constitutional Standards
    Autorzy:
    Paluszkiewicz, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27177641.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    postępowanie dyscyplinarne nauczycieli akademickich
    zaskarżalność orzeczeń
    prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
    komisje dyscyplinarne dla nauczycieli akademickich
    prawo do sądu
    appealability of judgments
    disciplinary proceedings for academic teachers
    law on higher education and science
    disciplinary committees for academic teachers
    right to court
    Opis:
    The subject of the analysis is selected issues related to the model of the instance review procedure in the proceedings of disciplinary responsibility of academic staff conducted under the Law on Higher Education and Science (p.s.w.n.). The research perspective is formed by constitutional values in the form of the principle of appealability of judgments (Art. 78 of the Constitution) and the right to court (Art. 45 in conjunction with Art. 77 of the Constitution). Consideration of the system of legal remedies provided for in the law p.s.w.n. leads to the constatation about the non-uniform model of instance-based control of decisions issued during disciplinary proceedings in the largo sense conducted against an academic teacher. The analysis of the model is carried out taking into account the possibility of challenging decisions issued in the preliminary phase of the proceedings, in the investigation and disciplinary proceedings sensu stricto.
    Przedmiotem analizy są wybrane zagadnienia związane z modelem postępowania kontrolnego w ramach instancji w postępowaniu w zakresie odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli akademickich prowadzonym na podstawie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Perspektywę badawczą tworzą wartości konstytucyjne w postaci zasady zaskarżalności orzeczeń (art. 78 Konstytucji) oraz prawa do sądu (art. 45 w zw. z art. 77 Konstytucji). Rozważania o systemie środków zaskarżania przewidzianych w ustawie p.s.w.n. prowadzą do konstatacji o niejednolitym modelu instancyjnej kontroli decyzji wydawanych w toku postępowania dyscyplinarnego sensu largo prowadzonego wobec nauczyciela akademickiego, który mimo odpowiedniego stosowania procedury karnej i cywilnej na różnych etapach postępowania, realizuje konstytucyjny standard wyznaczony wskazanymi zasadami. Analiza modelu prowadzona jest z uwzględnieniem możliwości zaskarżania orzeczeń wydanych w fazie wstępnej postępowania, w postępowaniu wyjaśniającym i dyscyplinarnym sensu stricto.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 151-162
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uczniowie cudzoziemscy w polskiej szkole – między integracją a marginalizacją
    Foreign Students in Polish Schools – Between Integration and Marginalization
    Autorzy:
    Januszewska, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1071664.pdf
    Data publikacji:
    2017-03-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    foreign students in Poland
    right to education and compulsory education in selected acts of international and domestic law
    statistical data on refugee children in Polish schools
    Opis:
    The text concerns the situation of culturally different children in the environment of Polish schools. The first part presents selected regulations of international and domestic law referring to the education of foreign children. The second and third parts present the challenges of a multicultural Polish school; the cited statistical data illustrate the insignificant presence of foreign children in Polish schools. The text is based on the analysis of academic literature, reports from non-governmental organizations and various legal regulations referring to the functioning of migrant children in Poland. It also draws on fragments of the Author’s research conducted within the project ‘A culturally different child in Poland. A pedagogical study of “rooting”’, realised in the years 2011–2014 in the Mazovian voivodeship and the capital city of Warsaw.
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2017, 43; 129-152
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gwarancje wychowania religijnego dzieci w prawie polskim
    The guarantees for the religious upbringing of children in Polish law
    Autorzy:
    Sztychmiler, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887327.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-18
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wychowanie religijne
    wolność religijna
    prawa człowieka
    nauczanie religii
    prawo wyznaniowe
    religious upbringing
    religious freedom
    human rights
    law on religion
    religious education
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie o wystarczalność gwarancji wychowania religijnego w obowiązującym prawie polskim. Rodzice mają naturalne prawo podejmowania działań zmierzających do ukształtowania swoich dzieci pod względem psychicznym, umysłowym, duchowym, moralnym, światopoglądowym i religijnym. Słusznie znalazło to odzwierciedlenie w polskich przepisach konstytucyjnych, które uniemożliwiają narzucanie wzorców wychowawczych, kształtowanie postaw i przekonań dzieci wbrew woli rodziców. Również postanowienia umów międzynarodowych poświęconych ochronie praw człowieka nie ograniczają się z reguły do generalnego zagwarantowania wolności myśli, sumienia i religii każdemu człowiekowi. Zawierają też zazwyczaj postanowienia chroniące prawo rodziców do decydowania o kierunku wychowania moralnego i religijnego swego potomstwa. W zgodzie z tymi standardami ukształtowano przepisy polskich ustaw oraz wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych. Niezależnie od wyznania wszystkim zapewniono w szczególności możliwość korzystania z nauczania religii w szkołach. Można więc stwierdzić, że prawo rodziców do religijnego wychowania swych dzieci korzysta w Polsce z dość szerokiej ochrony. Jej ewentualne niedostatki mogą wynikać z niewłaściwego stosowania prawa. Kwestia ta zasługuje jednak na osobną analizę.
    This article addresses the question of the sufficiency of the guarantees for religious upbringing in current Polish law. Parents have a natural right to take action in shaping the psychological, mental, spiritual, moral, philosophical and religious development of their children. This is rightly reflected in the Polish constitutional regulations, which prevent imposing patterns of upbringing and shaping children’s attitudes and convictions against the will of their parents. Likewise, the provisions of the international agreements for the protection of human rights are usually not confined to general guarantees of the freedom of thought, conscience and religion of every person. They often protect parents’ rights over their children’s moral and religious upbringing. The Polish primary and secondary legislation in line with these standards. Irrespective of their religion, everyone is ensured the opportunity to receive religious education at school. It can thus be concluded that the right of parents to the religious upbringing of their children is afforded relatively broad protection in Poland. Its possible limitations may be due to improper application of the law. This issue, however, deserves a separate analysis.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2021, 24; 211-228
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Governing Catholic religious education in Italian state schools: Between the revision of the Concordat and social movements, 1974-1984
    Zarządzanie katolicką edukacją religijną we włoskich szkołach państwowych: pomiędzy rewizją konkordatu a ruchami społecznymi w latach 1974-1984
    Autorzy:
    Silhol, Guillaume
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043995.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    religious education
    Catholic Church
    religious freedom
    Law on Religion
    education law
    Concordat
    social movements
    school
    social problem
    freedom of conscience and religion
    Church-State relations
    edukacja religijna
    szkoła
    Konkordat
    ruchy społeczne
    problem społeczny
    wolność religijna
    wolność sumienia i religii
    prawo wyznaniowe
    Kościół katolicki
    nauczanie religii
    szkolnictwo wyznaniowe
    Opis:
    This article focuses on the redefinition of Catholic religious education in Italian state schools, from compulsory religious instruction into a non-compulsory discipline of “religious culture”, by analyzing how the issue is framed and negotiated by political, religious and educational actors between 1974 and 1984. The negotiations between governmental and Church representatives in the revision of the Concordat led to attempts at a compromise on religious education, its regime and its guarantees for students’ choices. However, social movements and school reforms forced various actors and institutions to reframe it in non-confessional, pedagogical and professional terms in public arenas. “Religious culture”, as a category promoted by teachers and intellectuals, became both a social problem and the main justification for the ownership of the Catholic Church over the problem.
    Artykuł poświęcony jest redefinicji katolickiej edukacji religijnej we włoskich szkołach państwowych, poczynając od obowiązkowego nauczania konfesyjnego po nieobowiązkowy przedmiot pt. „kultura religijna”. W pracy autor odpowiada na pytanie, jak te kwestie były kształtowane i negocjowane przez podmioty polityczne, religijne i oświatowe w latach 1974-1984. Negocjacje pomiędzy przedstawicielami Państwa i Kościoła, zmierzające do rewizji Konkordatu, doprowadziły do podjęcia próby zawarcia kompromisu dotyczącego edukacji religijnej, jej statusu i gwarancji wolnego wyboru przez uczniów. Jednak ruchy społeczne i reformy szkolnictwa zmusiły różne podmioty i instytucje do przeformułowania jej w kategoriach niekonfesyjnych, pedagogicznych i zawodowych w sferze publicznej. „Kultura religijna”, jako kategoria promowana przez nauczycieli i intelektualistów, stała się zarówno problemem społecznym, jak i głównym uzasadnieniem dla uznania zagadnienia za kwestię własną Kościoła Katolickiego.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2017, 20; 167-184
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aspekty prawne organizacji rekolekcji wielkopostnych w kontekście funkcjonowania szkoły
    Legal aspects of organizing lent retreat in the context of school functioning
    Autorzy:
    Balicki, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912565.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    churches and religious associations
    freedom of religion
    law on religion
    religion education in Polish school
    religious freedom
    church-state relations (Poland)
    prawo wyznaniowe
    nauka religii
    relacje państwo - kościół
    związki wyznaniowe
    kościół
    Opis:
    Uczestniczenie uczniów szkół i placówek w rekolekcjach wielkopostnych jest jednym z elementów katechizacji. Zgodnie § 10 rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 roku w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 36, poz. 155 z późn. zm.), uczniowie szkół i placówek oświatowych uzyskują trzy wolne dni na uczestnictwo w rekolekcjach wielkopostnych. W czasie ich trwania opiekę nad uczniami sprawują katecheci. Czas rekolekcji nie jest czasem wolnym od pracy dla nauczycieli. Coraz częstsza jest praktyk polegająca na odbywaniu lekcji w okresie rekolekcji w systemie skróconym. Jednakże takie rozwiązanie nie ma podstaw prawnych. Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że nie zawsze osiągany jest zamierzony cel, jakim było włączenie rekolekcji do katechizacji uczniów w danej szkole. W wielu przypadkach frekwencja podczas mszy rekolekcyjnych jest wysoce niezadawalająca. Dotychczasowe doświadczenia powinny inspirować do pewnych zmian przepisów, aby okres przeznaczony na rekolekcje wielkopostne był bardziej efektywnie wykorzystywany. Wydaje się również, że uzasadnione byłoby pozostawienie większej swobody dyrekcji szkół w organizacji rekolekcji w szkole, gdyż nie zawsze konieczne jest bezwzględne zawieszanie zajęć lekcyjnych na okres trzech dni, a możliwe jest na przykład skrócenie lekcji w tym okresie. Również nałożenie jedynie na katechetów obowiązku sprawowanie opieki nad uczniami w okresie rekolekcji powoduje, że zwykle nie są oni w stanie wypełnić ciążącego na nich obowiązku.
    In the case of schools and educational institutions students' attendance in Lent retreat is one of key elements of religious instruction. In accordance with the government order issued by the Minister of National Education on 14 April 1992 regarding provisions for religious education in state schools (Journal of Laws, No. 36, item 155 with later amendments) students attending schools and other educational institutions are granted three days off school so that they can take part in Lent retreat. During this time religious instruction teachers are responsible for students. Lent retreat is not time off work for teachers. During Lent retreat various tasks can be assigned to teachers by the school's principal. It is worth noting that the practice of running shortened classes during Lent retreat is becoming more and more common. However, it must pointed out that such a solution has no legal basis.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 203-219
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Between law and politics: Muslim religious practices in Swiss public schools
    Pomiędzy prawem a polityką: muzułmańskie praktyki religijne w szwajcarskich szkołach publicznych
    Autorzy:
    Bretscher, Fabienne
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044006.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    religious freedom
    Islam
    public education
    judiciary
    Switzerland
    school
    freedom of conscience and religion
    Law on Religion
    burqa
    niqab
    wolność religijna
    edukacja publiczna
    szkoła
    sądownictwo
    Szwajcaria
    wolność sumienia i religii
    prawo wyznaniowe
    wolność sumienia i wyznania
    szkoły publiczne
    muzułmańskie nakrycie głowy
    Opis:
    Switzerland is currently confronted with a strong political movement that aims at restricting civil rights of certain minority groups, in particular Muslims. This has led to several limitations to their religious practices, some of them even approved by popular vote. From a legal point of view, the question arises which role this shift in politics plays in the Federal Supreme Court’s interpretation of the fundamental right to freedom of religion granted by the Swiss Constitution in cases regarding Muslims. By means of a case study in the field of public education, this paper examines how the political environment influences the relevant case law. It arrives at the conclusion that although the Court was at first following the political trend of restricting Muslims’ fundamental rights, it has taken a stronger stand against such tendencies in recent decisions.
    Szwajcaria stoi obecnie w obliczu silnego ruchu politycznego, którego celem jest ograniczenie praw obywatelskich niektórych grup mniejszościowych, w szczególności muzułmanów. Doprowadziło to do różnych ograniczeń ich praktyk religijnych. Niektóre z tych ograniczeń zostały nawet zaakceptowane w głosowaniu powszechnym. Z prawnego punktu widzenia powstaje pytanie o rolę, jaką ta zmiana w polityce odgrywa w przyjmowanej przez Federalny Sąd Najwyższy interpretacji podstawowego prawa do wolności religii zagwarantowanego w szwajcarskiej Konstytucji w sprawach dotyczących muzułmanów. Artykuł analizuje wpływ środowiska politycznego na orzecznictwo odnosząc się do spraw z zakresu edukacji publicznej. W konkluzji stwierdza się, że chociaż Sąd początkowo wpisywał się w polityczny trend ograniczania podstawowych praw muzułmanów, to jednak w ostatnich decyzjach zajmuje mocniejsze stanowisko przeciwko takim tendencjom.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2017, 20; 35-52
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Educazione religiosa, disagio e minori. Commento alla sentenza della Corte di Cassazione italiana del 24 maggio 2018, n.12954
    Religious education, state of discomfort and minors. A comment to the judgment of the Italian Supreme Court of Cassation of 24 May 2018, n.12954
    Edukacja religijna, stan dyskomfortu i osoby nieletnie. Komentarz do wyroku włoskiego Najwyższego Sądu Kasacyjnego z 24 maja 2018 r., nr 12954
    Autorzy:
    Santoro, Roberta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047364.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-18
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    famiglia
    minore
    educazione religiosa
    stato di disagio
    interesse
    libertà religiosa
    family
    minor
    religious education
    state of discomfort
    interest
    religious freedom
    Law on Religion
    freedom of conscience and religion
    rodzina
    nieletni
    edukacja religijna
    stan dyskomfortu
    interes
    wolność religijna
    wolność sumienia i religii
    prawo wyznaniowe
    Opis:
    Il presente lavoro ha ad oggetto una pronuncia emessa dalla Suprema Corte di Cassazione, con la recente sentenza del 24 maggio 2018, n.12954, che ha posto l’accento su tematiche riguardanti i minori e la loro educazione religiosa. La vicenda, definendo questioni inerenti alla separazione in presenza di minore, tratta il complesso argomento dell’intesa tra i genitori circa l’educazione da impartire (nello specifico quella religiosa), analizzando la legittimità del comportamento del padre di imporre alla figlia minore una religione diversa da quella dalla stessa praticata con la mamma, rilevando soprattutto l’aspetto del disagio, lamentato dalla stessa minore nel praticare questo “nuovo” culto. L’analisi, inoltre, porta a considerare che la scelta e la pratica di una religione rientra nella manifestazione del diritto di libertà religiosa, tutelato dall’art. 19 della Costituzione, conseguentemente, a poter ritenere ammissibile un autonomo diritto di libertà religiosa da parte del figlio minore, e a domandarci se l’esercizio di questo diritto possa contrastare con la divergente decisione di uno o di entrambi i genitori.
    Przedmiotem niniejszego opracowania jest wyrok włoskiego Najwyższego Sądu Kasacyjnego z 24 maja 2018 r., nr 12954, odnoszący się do edukacji religijnej nieletnich. Decydując o kwestiach związanych z separacją małżonków, orzeczenie odnosi się do kompleksowej kwestii ich porozumienia w sprawie edukacji (w szczególności religijnej) potomstwa, analizując legalność zachowania ojca narzucającego nieletniej córce religię odmienną od tej, którą ona praktykowała z matką. Zwrócono przy tym przede wszystkim uwagę na stan dyskomfortu, wywołany przez praktykowanie tego “nowego” kultu, na który skarżyła się nieletnia. Przeprowadzone analizy prowadzą do wniosku, że wybór i praktykowanie religii wchodzą w zakres prawa do wolności religijnej, które jest chronione przez art. 19 włoskiej Konstytucji. Wynika stąd, że należy uznać autonomiczne prawo do wolności religijnej nieletniego dziecka, stawiając jednak pytanie, czy realizacja tego prawa może wchodzić w konflikt z odmienna decyzją jednego lub obojga rodziców.
    This work has as its object the judgment of the Italian Supreme Court of Cassation of 24 may 2018, n. 12954, based on issues related to children and their religious education. Involving two separated parents and their minor daughter, the matter deals with the difficult subject of the parental agreement on their child’s education (in this instance the religious one). It analyses how legitimate the father’s behavior was to impose on his minor daughter the practice of a religion that differed from the one followed by the child’s mother and puts out especially the discomfort caused to the minor, and lamented by her, in exercising this “new” cult. The analysis leads furthermore to considering that both the choice and the practice of a religion are part of the right to religious freedom, which is protected by art. 19 of the Italian Constitution, and, consequently, that a minor child’s own right to the religious freedom is considered eligible. Moreover, it allows us to ask ourselves whether this right can still be exercised in case it enters in contrast with one or both parents’ different decision.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2018, 21; 413-422
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    SLI czy DLD? Zmiany w terminologii zaburzeń mowy o niejednoznacznej etiologii w kontekście polskiego prawa oświatowego
    SLI or DLD? Changes in Terminology of Speech Disorders with Ambiguous Etiology in the Context of Polish Educational Law
    Autorzy:
    Gacka, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408925.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    specyficzne zaburzenie rozwoju językowego (SLI)
    rozwojowe zaburzenie języka (DLD)
    polskie prawo oświatowe
    trudności terminologiczne
    trudności diagnostyczne
    orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego
    specific language impairment (SLI)
    developmental language disorder (DLD)
    Polish educational law
    terminological difficulties
    diagnostic difficulties
    a judgment on the need for special education
    Opis:
    Artykuł poświęcono zaburzeniom mowy o niejasnej/niejednoznacznej przyczynie. W literaturze przedmiotu funkcjonuje wiele określeń tego typu zaburzeń komunikacji językowej. Jednym z nich jest SLI (specyficzne zaburzenie rozwoju językowego). Zgodnie z ustaleniami międzynarodowych ekspertów zaleca się odejście od terminu SLI na rzecz DLD (rozwojowe zaburzenie językowe/języka). W artykule zaprezentowano przesłanki leżące u podstaw takiego rozwiązania. Jednocześnie omówiono konsekwencje braku w polskim prawie oświatowym terminów określających zaburzenia mowy występujące bez wyraźnej przyczyny.
    The article has been devoted to speech disorders of unclear ambiguous cause. There are many alternative terms for this type of language communication disorder in the literature. One of them is SLI (specific language impairment). According to the arrangements of international experts it is recommended to depart from SLI to DLD (developmental language disorder). The article presents the rationale behind this solution. At the same time, the consequences of the lack of terms in Polish educational law that define speech disorders occurring without a clear cause were discussed.
    Źródło:
    Logopaedica Lodziensia; 2022, 6; 51-61
    2544-7238
    2657-4381
    Pojawia się w:
    Logopaedica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nauczanie religii katolickiej w polskiej szkole publicznej w kontekście prawa rodziców do wychowania religijnego dzieci – aspekty historyczne i wybrane aktualne problemy
    The Teaching of Catholic Religion in Public School in the Context of the Parents Right to ensure their Children Religious Upbringing – Historical and Selected Current Issues
    Autorzy:
    Więcek, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1401161.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wolność religijna
    prawo rodziców do wychowania
    nauczanie religii w szkole
    prawo wyznaniowe
    wolność sumienia i wyznania
    wolność sumienia i religii
    związki wyznaniowe
    freedom of religion
    law on religion
    religious freedom
    parental right to upbringing
    teaching religious education in schools
    church - state relations (Poland)
    Churches and Religious Association
    Opis:
    W artykule przedstawione zostały wybrane aspekty nauczania religii w szkole publicznej. Ujęcie zagadnień z perspektywy katolickiej w żadnej mierze nie deprecjonuje innych związków wyznaniowych, a jedynie wskazuje na złożoność problematyki. Możliwość organizowania lekcji religii w ramach systemu oświaty jest jedną z form realizowania przez rodziców prawa do wychowania dzieci zgodnie z ich przekonaniami, co znajduje swoje potwierdzenie w wielu aktach prawa międzynarodowego oraz krajowego. W Polsce po okresie walki władzy komunistycznej z Kościołem katolickim i wszelkimi przejawami religijności oraz łamania podstawowych praw człowieka, w tym prawa rodziców do wychowania religijnego dzieci, przemiany ustrojowe po 1989 r. przyniosły zmiany w ustawodawstwie przywracając miejsce nauczania religii w szkole publicznej. Regulacje ustawowe i podustawowe zostały potwierdzone w art. 53 ust. 3 i 4 oraz art. 48 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Na ich podstawie rodzicom przysługuje prawo do wychowania religijnego i moralnego ich dzieci, również poprzez możliwość wyboru nauczania religii w szkole publicznej. Regulacje prawne w tym przedmiocie niejednokrotnie były poddawane weryfikacji przez Trybunał Konstytucyjny, jak również przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, jednak pomimo konieczności doprecyzowania pojedynczych przepisów, zasadniczy kierunek polskich rozwiązań prawnych został utrzymany, co potwierdza jego zgodność ze standardami państw demokratycznych.
    This article presents selected aspects of teaching religious education in public schools. The depiction of issues from the Catholic point of view does not by any means deprecate other religious denominations, but merely points to the complexity of the issues. The possibility of organising religious education classes within the framework of the system of education is one of the forms of parents’ exercising their right to bring up their children in line with their beliefs, which is confirmed by many Acts of international and domestic law. In Poland, after the period of Communist rule and fighting the Catholic Church and any manifestations of religiousness, and breaching basic human rights, including the right to a religious upbringing, the system reforms after 1989 brought about changes to legislation, which restored religious education to its place in public schools. Statutory and sub-statutory regulations were confirmed in Art. 53 sections 3 and 4 and in Art. 48 section 1 of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997. Based on the said regulations parents have the right to the religious and moral upbringing of their children, also through the ability to choose religious education at public school. The legal regulations pertaining to this matter have been repeatedly verified by the Constitutional Tribunal and the European Court of Human Rights in Strasbourg, and despite the necessity to particularise individual regulations, the fundamental direction of Polish legal solutions was maintained, which corroborates its conformity with the standards in other democratic countries.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2013, 16; 185-211
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawo do nauki a prawo rodziców do zapewnienia wychowania i nauczania zgodnie z ich przekonaniami w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
    The right to education versus the right of parents to ensure such education and teaching in conformity with their own convictions in ECHR case law
    Autorzy:
    Falski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043679.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    right
    to education
    right of parents to ensure education and teaching in conformity
    with their own convictions
    human rights
    European Court of Human Rights
    ECHR case law
    European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms
    right to education
    prawa człowieka
    Europejski Trybunał Praw Człowieka
    orzecznictwo ETPC
    Europejska Konwencja Praw Człowieka i Podstawowych Wolności
    prawo do nauki
    prawo rodziców do zapewnienia wychowania i nauczania zgodnie z ich przekonaniami
    Opis:
    Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oparte na Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności uznaje prawo do nauki sformułowane w art. 2 protokołu dodatkowego nr 1 do Konwencji za „niezbędne do realizacji praw człowieka”. Artykuł omawia i podsumowuje aktualny stan orzecznictwa ETPC w omawianej kwestii, ze szczególnym uwzględnieniem problemu praw rodziców do poszanowania przekonań (w tym religijnych) w kontekście realizacji prawa do nauki i konsekwencjami skutków transmisji tych przekonań rodziców na prawa dziecka. Trybunał w Strasburgu wiąże wymóg ochrony przekonań rodziców - związanych przede wszystkim z wolnością myśli, sumienia i wyznania - z pluralizmem poglądów stanowiącym jeden z fundamentów społeczeństwa demokratycznego. W tym też kontekście chroni przekonania rodziców przed niewłaściwym, nadmiernym prozelityzmem państwa w zakresie procesu nauczania. Niedopuszczalny w zakresie realizacji prawa do nauki jest także nadmierny prozelityzm rodziców. Od lat 70. ubiegłego wieku następuje rozwój orzecznictwa w tym zakresie. Wskazuje ono starania Trybunału w zakresie budowania kompromisu między ochroną praw dziecka, a przestrzeganiem praw rodziców, przy czym interesy dziecka stanowią zawsze wartość nadrzędna i priorytetową.
    European Court of Human Rights case law, based on the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms, regards the right to education, as per Article 2 of Protocol No 1 to the Convention, as “essential for the exercise of human rights.” The paper discusses and summarizes the current status of ECHR case law in the subject matter with a particular focus on the issue of the right of parents for respect of their convictions, including the religious ones, in the context of the exercise of the right to education. It also addresses the consequences of the translation of such parental convictions into children’s rights. The Strasbourg Court associates the requirement to protect parents’ convictions related mainly to the freedom of conscience and religion with the pluralism of ideas, the latter being one of the foundations of a democratic society. In this context, the Court also protects parental convictions against improper, excessive proselytism of the state as far as the educational process is concerned. Parents’ unreasonable proselytism within the scope of the exercise of the right to education is also unacceptable. Since the 1970s, case law in this respect has developed. It reflects the Court’s attempts to create a compromise between the protection of children’s rights and the respect of the rights of parents, while the child’s interests are always regarded as a priority.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2014, 17; 151-172
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nadzór państwa nad punktami katechetycznymi na przykładzie działań administracji w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego
    State supervision over religious instruction centres - an example of state administration in Zielona Gora and its activities toward the church organization in Gorzow Wielkopolski
    Autorzy:
    Mazurkiewicz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912692.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    freedom of religion
    law on religion
    religious freedom
    Catholic Church - communist authorities conflicts (Poland)
    church-state relations (People' Republic of Poland)
    clergy
    freedom of conscience and religion
    Peoples Republic of Poland
    relations between the state and churches
    religion education in Polish school
    kościoły i inne związki wyznaniowe
    nauka religii
    prawo wyznaniowe
    relacje państwo - kościół
    wolność sumienia i wyznania
    PRL
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    Opis:
    Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przystąpiły do ograniczania wpływu Kościoła na środowisko szkolne. Pomimo zobowiązania do nieutrudniania nauczania religii w szkołach, podjętego w „Porozumieniu” z 1950 r., przystąpiły do zmniejszania godzin lekcji religii i usuwania katechetów. W związku z tym, już w roku szkolnym 1952/1953, Kościół przystąpił do organizowania punktów katechetycznych. Chwilowa zmiana nastąpiła na fali „odwilży” w roku 1956, kiedy to szkoły stały się na nowo miejscem nauczania religii. Stan ten trwał jednak tylko do roku 1961, bowiem wtedy wraz z ustawą z dnia 15 lipca ostatecznie usunięto katechezę ze szkoły, a wszelką działalność oświatowo – wychowawczą poddano nadzorowi Ministerstwa Oświaty. Na jej podstawie wydane zostało zarządzenie w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych i instrukcja w sprawie ich rejestracji. Stały się one podstawą do uzurpowania sobie przez władze komunistyczne prawa do wizytowania i kontrolowania zajęć prowadzonych w punktach katechetycznych. W parafiach Kościoła gorzowskiego znajdujących się na terenie województwa zielonogórskiego władze wyznaniowe i oświatowe próbowały zmusić księży do podporządkowania się wydanym przepisom, jednak zdecydowana postawa Kurii gorzowskiej powodowała, że jedynie nieliczni księża rejestrowali punkty katechetyczny i pobierali wynagrodzenie za nauczanie religii. Również niewielu księży godziło się na wizytowanie lekcji religii odbywających się w pomieszczeniach kościelnych i składanie sprawozdań z nauczania. Widząc nieskuteczność zarówno działań administracyjnych, jak i bezprawnych nacisków polegających na zastraszaniu, szantażowaniu i karaniu księży nauczających w punktach katechetycznych, w połowie lat 70-tych władze państwowe praktycznie zrezygnowały z nadzoru nad punktami katechetycznymi, a w październiku 1981 r. uchyliły krzywdzące Kościół przepisy uznając przy tym, że katecheza parafialna jest wewnętrzną sprawą kościołów i związków wyznaniowych.
    Immediately after World War 2, the communist authorities began to curb the Church's influence on the educational environment. Despite the commitment not to obstruct religious education in schools, undertaken in the Church-State Agreement of 1950, the authorities decided to reduce the number of religion classes and expel the instructors. In response, already in the school year 1952/1953, the Church initiated the establishment of religious instruction centres. A temporary change occurred during the political 'thaw' in 1956, when religion was re-established as a school subject. This condition, however, lasted no longer than until 1961; according to the newly enacted law of 15 July 1961, religious instruction was ultimately removed from educational establishments, and the supervision over the entire educational activity was to be exercised by the Ministry of Education. The provisions of the new law provided for the management of religious instruction centres and instructed on their official registration. Consequently, the communist authorities were vested with special powers to visit and monitor the activities of such centres. In the parishes of the Gorzow Church located in the Zielona Gora region, the authorities responsible for handling denominational and educational affairs tried to make priests comply with the regulations, but the unyielding stance of the Gorzow Curia resulted in merely few priests registering their religious instruction classes and accepted remuneration for the teaching. Also, few priests consented to the authorities visiting religion classes held in the church premises and reporting on the instruction. Confronted with the ineffectiveness of both administrative action and unlawful pressure involving intimidation, blackmailing and punishing the priests conducting religion classes in the centres, in the mid-1970s, the authorities practically abandoned the control of such establishments, and in October 1981 repealed the unfair regulations recognizing that any religious instruction in parishes is an internal matter of churches and religious associations.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 111-139
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-36 z 36

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies