Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Krolestwo Polskie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Podział dawnego latyfundium kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca Jordana (1518-1568) w 1597 roku. Studium z dziejów młodszej gałęzi rodziny Jordanów herbu Trąby
The division of the former latifundium of the castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec Jordan (1518-1568) in 1597. A study from the history of the younger branch of the Jordan family, Trąby coat of arms
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050719.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Spytek Wawrzyniec Jordan herby Trąby
młodsza gałąź rodziny Jordanów
polska szlachta
własność ziemska
Królestwo Polskie w XVI w.
potomkowie Spytka Wawrzyńca Jordana w XVI i XVII w.
genealogia
Spytek Wawrzyniec Jordan
Trąby coat of arms
the younger branch of Jordan family
Polish nobility
land property
Kingdom of Poland in 16th century descendants of Spytek Wawrzyniec Jordan in 16th and 17th century
genealogy
Opis:
Artykuł poświęcony jest dziejom rodziny Jordanów h. Trąby od XIV do XVI w. Szczególną uwagę zwrócono na dokonania kasztelana wojnickiego Mikołaja (1467–1521) i jego syna, kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca (1518–1568). Mikołaj był bliskim współpracownikiem królów Aleksandra i Zygmunta I. Pod ich panowaniem zrobił wielką karierę, stając się jednym z małopolskich możnowładców. Jeszcze więcej osiągnął Spytek Wawrzyniec, zaufany doradca Zygmunta Augusta, który został pierwszym senatorem świeckim – kasztelanem krakowskim. Był on jednym z najważniejszych ludzi w państwie ostatniego Jagiellona w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XVI w. Obaj Jordanowie użytkowali liczne królewszczyzny. Mieli jednak również rozległe dobra prywatne. Latyfundium Spytka Wawrzyńca Jordana obejmowało 4 miasta i ponad 85 wsi i było porównywalne z dobrami starych rodów możnowładczych – Tarnowskich i Tęczyńskich. Kasztelan krakowski nie pozostawił jednak męskiego dziedzica, a jego dobra zostały podzielone w 1597 r. pomiędzy jego trzy żyjące córki i spadkobierców dwóch innych, nieżyjących już wtedy córek. W opracowaniu przedstawiono uczestników i warunki dokonanego wówczas podziału. Omówiono też dalsze losy każdego ze spadkobierców oraz dzieje objętych przez nich w 1597 r. majątków do połowy XVII w. Wraz ze śmiercią Anny Sieniawskiej, wdowy po Spytku Wawrzyńcu Jordanie, rodzina Jordanów zniknęła z szeregów małopolskiego możnowładztwa. Dobra zaś zgromadzone przez najwybitniejszego jej przedstawiciela, kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca poprzez jego córki i wnuki przeszły natomiast we władanie Ligęzów, Skotnickich, Zebrzydowskich, Orzelskich, Przerembskich, Tarłów i Zborowskich. Część tych majątków pozostała na dłużej w posiadaniu jego potomków, część zaś trafiła w obce ręce.
The article is devoted to the history of the Jordan family Trąby coat of arms from the 14th to the 16th century. Particular attention was paid to the achievements of the castellan of Wojnicz Mikołaj (1467–1521) and his son, the castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec (1518–1568). Mikołaj was a close associate of kings Alexander and Sigismund I. Under their reign, he made a great career, becoming one of the magnates of Małopolska. Spytek Wawrzyniec, a trusted advisor to Sigismond August, who became the first secular senator – the castellan of Kraków, achieved even more. He was one of the most important people in the state of the last Jagiellonian in the fifties and the sixties of the 16th century. Both Jordans, father and son, possessed numerous royal lands. However, they also had extensive private landed estates. The latifundium of Spytek Wawrzyniec Jordan included 4 towns and over 85 villages and was comparable to the property of the old magnates families – Tarnowski and Tęczyński. The castellan of Kraków, however, did not leave a male heir, and his property was divided in 1597 between his three living daughters and the heirs of two other, then deceased daughters. The study presents the participants and the conditions of the division made in 1597. The further fate of each of the heirs and the history of the estates taken by them until the mid-17th century was discussed. With a death of Anna Sieniawska, the widow of Spytek Wawrzyniec Jordan, the Jordan family disappeared from the ranks of Małopolska magnates. On the other hand, the landed estates accumulated by its most outstanding representative, castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec, trough his daughters and grandchildren, passed into hands of the Ligęza, Skotnicki, Zebrzydowski, Orzelski, Przerembski, Tarło and Zborowski families. Some of these estates remained in the possession of his descendants for a long time, while others were transferred to foreign hands.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2022, 21, 2; 9-70
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapamiętaj, łatwiej zrozumiesz : od ukazów do rozkazów nr 8358
Zapamiętaj, lepiej zrozumiesz : od ukazów do rozkazów nr 8358/III i nr 10000
Od ukazów do rozkazów nr 8358/III i nr 10000
Autorzy:
Bagiński, Mieczysław (1944- ).
Współwytwórcy:
Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych (Grajewo). Wydawca
Eko-Druk. Wydawca
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Grajewo : Towarzystwo Przyjaciół 9. Pułku Strzelców Konnych : przy współpracy z Eko-Druk
Tematy:
Bitwa warszawska (1920)
Esej
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Projekt konstytucji rosyjskiej z 1820 roku – tryumf czy zapowiedź końca Królestwa Polskiego?
A Draft of the Russian Constitution of 1820 – A Triumph or Foreboding of the End of the Kingdom of Poland?
Autorzy:
Barańska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653906.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
draft of the Russian constitution of 1820
Alexander I
Kingdom of Poland 1815–1830
projekt konstytucji rosyjskiej z 1820
Aleksander I
Królestwo Polskie 1815–1830
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza projektu konstytucji rosyjskiej z 1820 r. w kontekście polityki wewnętrznej i polityki polskiej Aleksandra I. Utworzenie Królestwa Polskiego dało carowi możliwość przetestowania systemu, który zamierzał wprowadzić w całym Cesarstwie. Miał on polegać na połączeniu ustroju konstytucyjnego z autokratyczną władzą monarchy.
The article is an analysis of a draft Russian constitution of 1820 in the context of internal policy and policy toward Poland conducted by Tsar Alexander I. The creation of the Kingdom of Poland allowed the tsar to test the system he wanted to impose on his whole Empire. It was to combine the constitutional political system with his autocratic power.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 55, 1; 51-91
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praca akuszerek w Królestwie Polskim w I połowie XIX wieku. Próba oceny historycznej, prawnej i socjologicznej
Midwifery in the Kingdom of Poland in the first half of the 19th century. An attempt at historical, legal and sociological assessment
Работа акушерок в Польском королевстве в I половине ХIХ в. Проба исторической, правовой и социологической оценки
Autorzy:
Barszczewski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952220.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Польское королевство
ХIХ век
акушерки
институт гинекологии
образование
królestwo polskie
xix wiek
akuszerki
instytut położniczy
szkolnictwo
the kingdom of poland
19th century
midwives
department
of midwifery
school system
Opis:
The article describes a process of development and professionalization of midwifery. It draws our attention to an important social role played by women who delivered babies. In particular, the article focuses on the 19th century, the time when this job developed dynamically and was professionalized in Poland. At that time, delivery of babies transformed from an activity performed on the basis of non-systemized knowledge into legally regulated professional care. The article depicts the allocation of midwives in the Kingdom of Poland’s Provinces and in the city of Warsaw. Apart from a historical analysis of this job, the article presents its social positioning, how midwives were perceived at that time, their social and national origin as well as earnings and social status. Moreover, the article analyzes legal acts regulating their work which allow to determine what requirements had to be fulfilled by midwives.
Статья описывает процесс формирования и профессионализации специальности акушерки. Автор обращает внимание на важную общественную роль женщины, принимающей роды. Особенно его интересует период ХIХ века, в котором на территории Польши начала динамично развиваться данная профессия. Именно в әто время принятие родов из обычного занятия, основанного на несистематическом знании, перешло в область профессионально урегулированной опеки. В статье говориться о размещении акушерок в королевских губерниях и на территории Варшавы. Кроме исторического анализа профессии акушерки в статье указывается на ее общественную значимость, способ восприятия представительниц данной профессии той әпохи, их социальное и национальное происхождение, уровень заработка, а также общественную позицию, занимаемую ими. Автор анализирует юридические документы, которые дают возможность определить, какие требования ставились перед представительницами данной профессии.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2016, 24
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ad annos discretionis. Dorastanie w miastach późnośredniowiecznej Polski
Ad annos discretionis. Growing Up in Towns and Cities of Late Medieval Poland
Autorzy:
Bartoszewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763582.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
coming of age
adolescence
town
late Middle Ages
Kingdom of Poland
pełnoletność
dorastanie
miasto
późne średniowiecze
Królestwo Polskie
Opis:
Celem artykułu jest analiza zagadnień związanych z postrzeganiem granicy pełnoletności w miastach polskich w XV i pierwszych dekadach XVI w. Osiągnięcie pełnoletności, czyli lat sprawnych (anni discretionis) było regulowane prawem, a termin ten występuje regularnie w rejestrach sądów miejskich i sądów wyższych prawa niemieckiego. Analiza materiału źródłowego umożliwia zatem odpowiedź na pytanie, jak wyglądał w praktyce proces wchodzenia w pełnoletność, jakie wiązały się z tym prawa i obowiązki oraz pozwala zaobserwować różnice i podobieństwa w sposobie traktowania dorastających dziewcząt i chłopców.
The article aims to analyse issues related to the perception of the age of majority in Polish towns in the fifteenth and first decades of the sixteenth century. Attaining the age of majority, i.e. the age of discretion (Latin: anni discretionis) was regulated by law, and the term appears regularly in the registers of municipal courts and higher courts of German law. Therefore, the analysis of the source material makes it possible to reconstruct the process of coming of age together with the rights and obligations related to it and allows us to observe differences and similarities in treating adolescent girls and boys.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 3; 467-492
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność oświatowa w więzieniach Królestwa Polskiego 1815–1867
Educational activities in prisons of the Kingdom of Poland 1815–1867
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533161.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
The Kingdom of Poland
penitentiary science
penology
legal history
history of penology
administrative law
Królestwo Polskie
penitencjarystyka
więziennictwo
historia prawa
historia więziennictwa
prawo administracyjne
Opis:
Educational activities in prisons at the time of the Kingdom of Poland were the consequence of the nineteenth-century change of views related to purposes and conditions concerning serving custodial sentences. The idea of teaching inmates in the Kingdom of Poland began to form in the ’30s of the 19th century and is precisely connected with Fryderyk Skarbek, who founded the first school for juvenile offenders in Warsaw Dom Kary i Poprawy. First resolutions established at the same time by Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Duchownych ordered prison authorities to found Sunday schools where adult prisoners could be taught writing and reading. Unfortunately, recommendations of central governmental bodies were not enthusiastically received by lower-level administrative authorities. Eventually, seeing little interest shown by province governments in founding educational establishments for juvenile offenders, Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Duchownych authoritatively formed schools in four prisons in 1860 (Warszawa, Kielce, Lublin, Płock) where juvenile off enders were conducted from the whole country. Unfortunately, we do not know how the establishments functioned in reality. Th e issue of teaching adult prisoners is alike. The first establishment was formed in a prison in Kielce just in 1853 despite the fact that Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Duchownych had already issued a regulation in 1833 recommending running Sunday schools for adults. It is known that such establishments also functioned in prisons in Sandomierz and Radom.
Działalność oświatowa w więzieniach Królestwa Polskiego była konsekwencją XIX-wiecznej zmiany poglądów na cele i warunki wykonywania kary pozbawienia wolności. Idea nauczania osadzonych przestępców na ziemiach Królestwa Polskiego zrodziła się w latach 30. XIX w. i nierozerwalnie wiąże się z osobą Fryderyka Skarbka, który powołał do życia pierwszą szkółkę więzienną dla nieletnich przestępców w warszawskim Domu Kary i Poprawy. Z tego samego okresu pochodzą pierwsze rozporządzenia Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych nakazujące władzom więziennym zakładanie szkółek niedzielnych, gdzie nauczani pisania i czytania mieli być dorośli więźniowie. Niestety zalecenia centralnych organów rządowych nie były entuzjastycznie przyjmowane na niższych szczeblach władz administracyjnych. Ostatecznie Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Duchownych, widząc małe zainteresowanie rządów gubernialnych tworzeniem placówek oświatowych dla nieletnich przestępców, w roku 1860 odgórnie powołała do życia szkółki w czterech więzieniach (Warszawie, Kielcach, Lublinie i Płocku), do których mieli być kierowani nieletni z terenu całego kraju. Niestety nie wiemy, jak w rzeczywistości wyglądało funkcjonowanie tych placówek. Podobnie przedstawiała się kwestia nauczania więźniów dorosłych. Mimo rozporządzenia Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych z 1833 r., zalecającego prowadzenie w więzieniach szkółek niedzielnych dla dorosłych, pierwsza taka placówka powstała w więzieniu kieleckim dopiero w 1853 r. Wiadomo, że takie ośrodki działały jeszcze w więzieniach w Sandomierzu i Radomiu.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2017, 20; 135-146
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrukcja dla Głównego Więzienia Inkwizycyjnego w Warszawie z 26 listopada/8 grudnia 1835 r. i uwagi do niej Nadzorcy Głównego Więzienia Karnego w Warszawie z 11/23 czerwca 1858 r.
The order for the Main Inquisitorial Prison in Warsaw of the 26th of November/8th of December 1835 and the comments to it of the Supervisor of the Main Penal Prison in Warsaw of the 11th/23rd of June 1858
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596728.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Królestwo Polskie
więziennictwo
tymczasowe aresztowanie
penitencjaryzm
historia prawa
prawo karne wykonawcze
Opis:
Środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania znany był już w dawnym prawie polskim. Jednak przez cały okres istnienia I Rzeczypospolitej nie było regulacji dotyczących podstaw stosowania tego środka, uprawnionych podmiotów czy dopuszczalnego czasu pozbawienia wolności bez wyroku sądowego. Podobnie do rzadkości należały odrębne miejsca służące do przetrzymywania osób tymczasowo aresztowanych. Dopiero w drugiej połowie XVIII w. pojawiły się koncepcje zasad wykonywania tymczasowego aresztowania. Ostatecznie czasy Królestwa Polskiego przyniosły praktyczne reformy organizacji więziennictwa, także w zakresie zasad wykonywania aresztu tymczasowego. Niemały wkład w to wnieśli polscy penitencjaryści pozostający pod wpływem europejskich prądów oświeceniowych, a jednym z nich był Fryderyk Skarbek, dzięki któremu w 1835 r. uruchomiono nowoczesne więzienie śledcze w Warszawie zwane Pawiakiem. W artykule przedstawiono zasady funkcjonowania Głównego Więzienia Inkwizycyjnego w oparciu o wydaną 26 listopada/8 grudnia 1835 r. instrukcję oraz uwagi do niej zawarte w odnalezionym w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie dokumencie z 11/23 czerwca 1858 r.
Being remanded in custody is a preventive measure which was already known in the Polish law of old. However, during the entire period of the existence of the Polish-Lithuanian Commonwealth, there was no regulation concerning the grounds for applying this measure, authorized entities or the admissible term of detention without a sentence of the court. Similarly, it was exceedingly rare to encounter separate places designated for temporarily holding people in custody. First concepts of principles concerning the execution of provisional detention only appeared in the second half of the 18th century. The final period of the Kingdom of Poland brought about practical reforms in the organization of the prison system also including reforms in the field of execution of pre-trial detention. Polish penitentiary scientists, who were under the influence of the European trends of the Age of Enlightenment, had a quite significant input in this field. One of them was Fryderyk Skarbek and thanks to him a modern detention centre, called Pawiak, which was designed to hold detainees during the investigation, was opened in Warsaw in 1835. The article presents the rules and regulations concerning the functioning of the Main Inquisitorial Prison which were based on the order issued on 26th of November/8 of December 1835 as well as on the comments to it which can be found in a document of the 11th/23rd of June 1858 in “Archiwum Główne Akt Dawnych” [The Central Archives of Historical Records].
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2021, 73, 1; 215-232
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrukcja dla strażników więziennych z 4/16 marca 1853 r. w świetle akt Komisji Wojewódzkiej i Rządu Gubernialnego Płockiego
Instruction for prison guards from 4/16 march 1853 in the light of the files of the Provincial Commission and Płock Governorate Government
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595972.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
history of prisons, Kingdom of Poland, legal history, penitentiary system
historia więziennictwa, Królestwo Polskie, historia prawa, system penitencjarny
Opis:
Background: The subject of the study was an analysis of the provisions issued on 4/16 March 1853 Instruction for prison guards regulating the procedure of admission to service, the scope of prison guards’s duties, and their disciplinary responsibility. This issue remained on the margins of researchers’ interests and has not have a significant study, particularly in the field of analysing sources. Research purpose: The aim of the research was not only to assess the legal regulations themselves, but above all to try to answer the question of how these provisions worked in practice. Whether their introduction had the intended effect in terms of improving the state of the prison service, as well as the better organization and functioning of prisons. For this purpose, archival material was used that was collected in the State Archives in Płock in the team of the Provincial Commission and the Government of Płock Governorate. Methods: A dogmatic and historical method was used on the article, which justifies the nature of historical and legal research in general. Conclusions: The provisions setting the basic qualifying requirements for prison guard candidate should be assessed positively, as well as the introduction of a probation period, which allowed the prison administration to verify the suitability of the candidate for the profession in practice. The question is whether the new Instruction changed the character of the prison guards significantly. It seems that the answer is no, which was mainly due to the lack of appropriate staff willing to work. And despite the regulations introduced, drunkenness among guards and the lack of proper super-vision over prisoners was still a huge problem. On the other hand, when assessing the provisions of the Instruction regulating the duties of prison guards, it seems that from the very beginning, extremely meticulous, even casuistic provisions did not have a chance to be implemented in practice. Prison supervisors commonly reported the problem of enforcing even the basic obligations arising from existing regulations on the prison guards.Undoubtedly, the provisions regarding disciplinary liability were most fully implemented. The sources analyzed demonstrate that prison supervisors generally orientated themselves to these regulations and referred to them in disciplinary proceedings.
 Przedmiot badań: Przedmiotem badań była analiza przepisów wydanej w dniu 4/16 marca 1853 r. Instrukcji dla strażników więziennych regulującej procedurę przyjęcia do służby, zakres obowiązków strażników więziennych i ich odpowiedzialność dyscyplinarną. Zagadnienie to pozostawało na marginesie zainteresowań badaczy i nie doczekało się istotnego opracowania, w szczególności w zakresie analizy źródłowej. Cel badawczy: Celem badań była nie tylko ocena samych regulacji prawnych, ale przede wszystkim próba odpowiedzi na pytanie, jak te przepisy funkcjonowały w praktyce. Czy ich wprowadzenie odniosło zamierzony skutek w zakresie poprawy stanu służby więziennej, a także lepszej organizacji i funkcjonowania zakładów karnych. W tym celu wykorzystano materiał archiwalny zgromadzony w Archiwum Państwowym w Płocku w zespole Komisji Wojewódzkiej i Rządu Gubernialnego Płockiego.1 Metoda badawcza: Przy pracy nad artykułem, co uzasadnia charakter badań historyczno-prawnych, wykorzystano przede wszystkim metodę badawczą dogmatyczną oraz historyczną. Wyniki: Pozytywnie należy ocenić przepisy stawiające kandydatom na strażników więziennych podstawowe wymogi kwalifikacyjne, a także wprowadzenie okresu próby, co pozwalało administracji więziennej w praktyce zweryfikować przydatność kandydata do zawodu. Niestety nowa Instrukcja nie zmieniła istotnie oblicza straży więziennej, co głównie wynikało po prostu z braku odpowiednich kadr chętnych do pracy. I mimo wprowadzonych regulacji nadal ogromnym problemem było pijaństwo wśród strażników oraz brak należytego nadzoru nad więźniami. Oceniając z kolei przepisy Instrukcji regulujące obowiązki strażników więziennych, wydaje się, iż od samego początku przepisy niezwykle drobiazgowe, wręcz kazuistyczne nie miały szans na wdrożenie w praktyce. Powszechnie zgłaszanym przez nadzorców więzień był problem wyegzekwowania od straży więziennej nawet podstawowych obowiązków wynikających z dotychczas obowiązujących regulacji. Niewątpliwie najpełniej udało się wdrożyć przepisy dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej. Analizowane źródła pokazują, iż nadzorcy więzień generalnie orientowali się w tych regulacjach i powoływali się na nie w postępowaniach dyscyplinarnych.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2020, 115; 11-30
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja i funkcjonowanie aresztów policyjnych w Królestwie Polskim w latach 1817–1867. Część I
Organization and functioning of police detention centres in the Kingdom of Poland in the years 1817–1867. Part I
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533098.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Polish Kingdom
detention centres
penitentiary
criminal law
history of law
Królestwo Polskie
areszty
penitencjaryzm
prawo karne
historia prawa
Opis:
Police detention centres were created by the Government Commission of Internal and Police Affairs of October 6, 1817. They were brought to life to provide a suitable place of isolation for people arrested by the police authorities during the first steps of the investigation. However, in the following years they gained further functions as prisons for persons sentenced to short-term imprisonment or as accommodation for transported prisoners. The aim of this study is to present the legal basis for detention in police custody until the Government Commission for Internal Affairs is liquidated (1867) on the basis of administrative regulations issued by central government administration bodies and documents collected in state archives. Unfortunately, the preserved archival material is very fragmentary, it does not allow precise determination of places where police arrests have been organized, or detailed statistics on persons held in these centers. Certainly, however, we can conclude that the police detention centres in the entire period considered were mainly places of detention for police arrested persons, and that the regulations on the time of detention were repeatedly violated.
Areszty policyjne zostały utworzone na mocy rozporządzenia Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji z dnia 6 października 1817 r. Powołano je do życia w celu zapewnienia odpowiedniego miejsca odizolowania dla osób aresztowanych przez władze policyjne w trakcie pierwszych czynności śledztwa. Jednakże w następnych latach areszty policyjne zyskały kolejne funkcje – jako więzienia dla osób skazanych na krótkoterminowe kary pozbawienia wolności czy jako miejsca noclegowe dla transportowanych więźniów. Celem opracowania jest przedstawienie podstaw prawnych osadzenia w areszcie policyjnym obowiązujących do roku 1867, czyli do czasu likwidacji Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych. Analizie poddano przepisy administracyjne wydawane przez centralne organyadministracji rządowej oraz dokumenty zgromadzone w archiwach państwowych, Niestety zachowany materiał archiwalny jest bardzo fragmentaryczny i nie pozwala na precyzyjne ustalenie miejsc, w których zorganizowane zostały areszty policyjne, ani sporządzenie szczegółowych statystyk dotyczących osób przetrzymywanych w tych ośrodkach. Z pewnością jednak możemy stwierdzić, iż areszty policyjne w całym badanym okresie pozostawały głównie miejscami przetrzymywania osób aresztowanych policyjnie oraz że nagminnie łamano przepisy o czasie zatrzymania w areszcie.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2019, 22; 107-126
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja i funkcjonowanie ośrodków pozbawienia wolności w Królestwie Polskim (1815–1867) w świetle źródeł. Dotychczasowe ustalenia i perspektywy badawcze
Organization and functioning of detention centres in the Kingdom of Poland 1815–1867 in the light of sources: current findings and further research perspectives
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965339.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
The Kingdom of Poland
prison
administrative law
penitentiary
imprisonment
arrest
Królestwo Polskie
więziennictwo
prawo administracyjne
penitencjarystyka
kara pozbawienia wolności
areszt
Opis:
In the nineteenth century, the penalty of imprisonment becomes a basic punishment in many European penal codes, which resulted in a broad discussion about the reform of the prison system, both in Europe and in the Kingdom of Poland. Radically different from the previous penitentiary policy of the authorities of the Kingdom of Poland, it focused mainly on reforms of the organization and operation of prisons. In previous scientific work, relatively little space has been devoted to research into the organization and functioning of detention centres in the Kingdom of Poland. The attention of the researchers focused primarily on theoretical considerations around the then penitentiary doctrines. Only E. Kaczyńska and M. Senkowska conducted broader research based on archival material concerning practical aspects of the functioning of prisons in the Kingdom of Poland, although these works are also fragmentary. Thus, the organization and functioning of prisons in the Kingdom of Poland is still a largely unexplored issue. This is also the future analysis of administrative regulations, in particular from the second half of the nineteenth century and extensive source material preserved in the files of the Governmental Commission of Internal Affairs, voivodship authorities, powiat authorities and municipal documents, which have been preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, as well as other state archives.
W wieku XIX kara pozbawienia wolności stała się w wielu europejskich kodeksach karnych karą podstawową, co zrodziło szeroką dyskusję o reformie organizacji więziennictwa w całej Europie – również w Królestwie Polskim. Radykalnie odmienna od dotychczasowej polityka penitencjarna władz Królestwa Polskiego skupiała się głównie wokół reform organizacji więzień. W pracach naukowych stosunkowo mało miejsca poświęcono dotąd badaniom nad funkcjonowaniem ośrodków pozbawienia wolności w Królestwie Polskim. Uwaga badaczy koncentrowała się przede wszystkim na teoretycznych rozważaniach wokół ówczesnych doktryn penitencjarnych. Jedynie E. Kaczyńska i M. Senkowska prowadziły szersze, oparte na materiale archiwalnym badania naukowe dotyczące praktycznych aspektów funkcjonowania więzień w Królestwie Polskim, choć i te prace wykorzystują zaledwie fragmenty materiałów źródłowych. Organizacja i funkcjonowanie więzień w Królestwie Polskim pozostaje zatem nadal zagadnieniem w dużym stopniu niezbadanym. Przed nami analiza przepisów administracyjnych, w szczególności z II połowy XIX w., oraz obszernego materiału źródłowego zachowanego w aktach Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych, władz wojewódzkich, władz powiatowych oraz dokumentach miejskich (zgromadzonych w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie i inne archiwach państwowych).
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 123-137
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praca lekarzy w więzieniach Królestwa Polskiego – na podstawie akt Rządu Gubernialnego Radomskiego
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401285.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Królestwo Polskie
więzienie
opieka medyczna
lekarze
szpital więzienny
urzędnik państwowy
Kingdom of Poland
prison
medical care
doctors
prison hospital
government official
Opis:
W pierwszej połowie XIX w. na kanwie europejskiego nurtu humanizacji wykonywania kary pozbawienia wolności pojawiły się koncepcje polskich reformatorów penitencjarnych, np. J.U. Niemcewicza, K. Potockiego, czy F. Skarbka – ich postulaty w dużej części dotyczyły konieczności poprawy warunków sanitarnych w więzieniach, a przede wszystkim stworzenia systemu opieki lekarskiej nad osadzonymi. W odpowiedzi władze rządowe podjęły pewne realne działania. I tak postanowieniem Księcia Namiestnika z 17 września 1823 r. została zatwierdzona Instrukcja więzienna wydana przez Komisję Rządową Spraw Wewnętrznych i Duchownych. Wprowadzała ona nie tylko obowiązek organizacji w więzieniach lazaretów, ale także utrzymywania na stałym etacie lekarza. Weszli oni w skład służby więziennej, a tym samym zaliczono ich w poczet pracowników służby cywilnej Królestwa Polskiego. Jednakże brak zapewnienia odpowiednich funduszy, jak i mała liczba wykwalifikowanych medyków spowodowały, iż wprowadzenie w życie przepisów więziennych było trudne. Przez cały okres istnienia Królestwa Polskiego władze administracyjne borykały się z problemem zapewnienia odpowiedniej obsady lekarskiej w lazaretach więziennych.
In the first half of the 19th century, the concepts of Polish penitentiary reformers (e.g. J.U. Niemcewicz, K. Potocki, or F. Skarbek) appeared. These demands largely related to the need to improve sanitary conditions in prisons, and above all to create a medical care system for inmates. In response, the government authorities took some real steps. And so, by the decision of the Prince Governor of September 17, 1823, the prison instruction issued by the Government Commission for Internal and Clergy was approved. It introduced not only the obligation to organize lazaret prisons, but also to keep a doctor on a permanent basis. They were included in the prison service, and thus included among the civil servants of the Kingdom of Poland. However, the lack of adequate funding and the small number of qualified medics made implementation of prison regulations difficult. Throughout the entire period of the existence of the Kingdom of Poland, the administrative authorities struggled with the problem of ensuring adequate medical staff in prison hospitals.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2020, 23; 293-316
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzaje ośrodków pozbawienia wolności w Królestwie Polskim
Types of detention centres in the Kingdom of Poland
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533126.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
history of law
criminal law
administrative law
detention
prison
Kingdom of Poland (Congress Poland)
historia prawa
prawo karne
prawo administracyjne
areszt
więzienie
Królestwo Polskie
Opis:
In the 19th century imprisonment became the fundamental sanction in many European criminal and penal codes, including that of the Kingdom of Poland (Congress Poland). In the face of these changes an extensive discussion on the reform of the whole penitentiary system began in the state. Reformers of the Polish penal system, notably Julian Ursyn Niemcewicz, Ksawery Potocki, and Fryderyk Skarbek proposed numerous concepts. In such circumstances, central administration attempted to create a system of penitentiary institutions. The article describes six different centres of detention which operated in the Kingdom of Poland: police custody for the detention of people arrested by the police and convicted by courts operating by city mayors; detention centres operating by the Ordinary Police Courts, for criminals detained by the court decision in the course of the so-called elementary investigation, and criminals convicted for embezzlement and smuggling; civil custody for debtors to force them to perform their obligations; remand institutions for the detention of people awaiting sentencing; and criminal prisons for those already convicted. For those convicted for the gravest crimes the so-called roty aresztanckie (prisoner bases) were introduced in 1834.
W XIX w. w wielu europejskich kodeksach karnych, w tym także w Królestwie Polskim, kara więzienia stała się sankcją podstawową. W obliczu tych zmian w Królestwie Polskim rozpoczęła się szeroka dyskusja dotycząca reformy całego systemu organizacji więziennictwa. Pojawiają się liczne koncepcje polskich reformatorów penitencjarnych, jak choćby Juliana Ursyn Niemcewicza, Ksawerego Potockiego, Fryderyka Skarbka. W takich warunkach centralne organy administracji rządowej podjęły próbę stworzenia systemu jednostek penitencjarnych. Artykuł opisuje sześć różnych ośrodków pozbawienia wolności funkcjonujących w Królestwie Polskim: areszty policyjne, w których przetrzymywano osoby zatrzymane przez władze policyjne lub skazane przez sądy burmistrzowskie; areszty detencyjne przy Sądach Policji Prostej, gdzie osadzano przede wszystkim przestępców zatrzymanych na mocy decyzji sądu w trakcie tzw. śledztwa pierwiastkowego, a także skazanych za defraudację czy kontrabandę; areszty cywilne dla dłużników w celu zmuszenia ich do wykonania ciążącego na nich zobowiązania; domy badań, w których przebywały osoby oczekujące na wyrok, a także więzienia karne dla osób już skazanych. Dla skazanych za najcięższe przestępstwa w roku 1834 wprowadzono tzw. roty aresztanckie.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2016, 19; 147-161
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Testamentary Law in Congress Poland on the example of the files of the Zgierz notaries in the years 1826–1875
Prawo testamentowe obowiązujące w Królestwie Polskim na podstawie akt notariuszy zgierskich z lat 1826–1875
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931222.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Kingdom of Poland
inheritance law
will
notary
Królestwo Polskie
prawo spadkowe
testament
notariusz
Opis:
Contemporary Polish inheritance law adopts the principles of freedom of testing, assuming that everyone has the right to freely dispose of their property in the event of death by way of a will. The freedom of testing, however, is not something obvious and it was not the one that governed inheritance in Poland during the period of the First Polish Republic. It was not until the 19th century that it brought Europe, including the Polish lands, profound changes in the field of inheritance law. The general rule of freedom of testing was, in principle, the first in modern Europe to be introduced by the Napoleonic Code of 1804, in force in Poland from 1808 until 1846. However, the guaranteed principle of freedom of testing experienced serious restrictions if the testator had descendants or the spouse, although, as practice shows, the writers were often guided by their own sense of justice, and not by law. The Napoleonic Code envisaged three forms of last wills: a public will, a secret will, and a handwritten will. The first two forms were subject to a number of formal conditions. A handwritten will, on the other hand, although it only required the writer to be able to write, was not popular, probably because of the society’s considerable illiteracy. Although the right to obtain testamentary bequests was universal, it was not absolute. The legislator provided for certain restrictions dictated primarily by social considerations, aimed at eliminating the pressure on the legislator. The property dispositions predominantly concerned the testator’s entire property and covered both all movable and immovable property. In the light of the deeds of the Zgierz notaries, the most popular form of property dispositions in the event of death was the making of testamentary dispositions in the form of a special clause, transferring all possessed property, its part or individual components.
Współczesne polskie prawo spadkowe przyjmuje zasadę swobody testowania – zakładającą, iż każdy ma prawo swobodnego rozporządzania swoim majątkiem na wypadek śmierci w drodze testamentu. Wolność testowania nie jest jednak czymś oczywistym i nie ona rządziła dziedziczeniem na ziemiach polskich w okresie I Rzeczypospolitej. Dopiero XIX w. przyniósł Europie, w tym także ziemiom polskim, gruntowne zmiany w zakresie prawa spadkowego. Ogólną regułę swobody testowania zasadniczo jako pierwszy w nowożytnej Europie wprowadził Kodeks Napoleona z 1804 r., obowiązujący na ziemiach polskich od 1808 do 1846 r. Jednakże gwarantowana zasada swobody testowania doznawała poważnych ograniczeń, jeżeli testator posiadał zstępnych lub małżonka, choć – jak pokazuje praktyka – zapisodawcy często kierowali się własnym poczuciem sprawiedliwości, a nie przepisami prawa. Kodeks Napoleona przewidywał trzy formy rozporządzeń ostatniej woli: testament publiczny, testament tajemny i testament własnoręczny. Dwie pierwsze formy obwarowane były szeregiem warunków formalnych. Testament własnoręczny natomiast, choć wymagał od zapisodawcy jedynie umiejętności pisania, nie cieszył się popularnością, zapewne z powodu znacznego analfabetyzmu społeczeństwa. Mimo iż prawo uzyskiwania zapisów testamentowych miało charakter powszechny, to nie było ono bezwzględne. Ustawodawca przewidywał pewne ograniczenia, podyktowane przede wszystkim względami społecznymi, mające na celu wyeliminowanie presji na zapisodawcy. W przeważającej mierze dyspozycje majątkowe dotyczyły całego majątku testatora i obejmowały zarówno wszelkie ruchomości, jak i nieruchomości. W świetle aktów notariuszy zgierskich najpopularniejszą formą rozporządzeń majątkowych na wypadek śmierci było dokonywanie dyspozycji testamentowych w formie zapisu szczególnego, przekazującego cały posiadany majątek, jego część lub poszczególne składniki.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 187-205
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Institution of Coercion of Debtors in Civil Matters in the Kingdom of Poland in the Years 1815–1875
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618301.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of law
Polish Kingdom
Napoleonic Code
civil procedure
foreclosure
historia prawa
Królestwo Polskie
Kodeks Napoleona
postępowanie cywilne
egzekucja
Opis:
The Napoleonic Code, which was in force since 1808 first in the Duchy of Warsaw and then in the Kingdom of Poland, provided for the institution of personal coercion in civil matters in Title XVIII (Book III – On Different Modes of Acquiring Property). It was an enforcement measure consisting of sending the debtor to prison in order to force him to fulfil his obligations. Initially, the detention did not result in cancelling the  existing debt or did not exclude the possibility of carrying out a further enforcement procedure towards the debtor. Debtors were initially kept in detention centres or taken into police custody. Separate penitentiary bodies were appointed by decision of Administrative Council in 1832. The prison service as well as provisions of the Civil Procedure Code including detailed procedures for the use of coercive measures against debtors, have been defined both in the decision of the Administrative Council of 13/25 September 1832 and in subsequent administrative regulations issued by the Government Commission of Internal and Spiritual Affairs in 1848 and 1859. The 1848 regulations referred to civil jail located in Warsaw at Leszno, but there were no specific instructions for jails in remote regions, which resulted in numerous abuses. It was not until 1859 that the Leszno regulations covered the whole area of the Kingdom of Poland. Coercive measures against debtors could be an effective means of enforcement, although the obligation to provide funding necessary to ensure the livelihood of the debtor constitutes some limitation in applying such a measure. Such a situation meant that at first the debtor tried to enforce the debt using other means. A drawback of the abovementioned institution were problems with the internal organization of the civil detention, particularly in terms of real detention of these debtors, who – according to the source material – were often at large.
Kodeks Napoleona, obowiązujący od 1808 r. w Księstwie Warszawskim, a następnie w Królestwie Polskim, przewidywał w Księdze III (o różnego rodzaju sposobach nabycia własności) w tytule XVIII instytucję „przymusu osobistego w materyi cywilnej”. Był to środek egzekucyjny polegający na osadzeniu dłużnika w areszcie w celu zmuszenia go do wykonania ciążącego na nim zobowiązania, przy czym początkowo pozbawienie wolności nie powodowało umorzenia istniejącego długu ani nie wyłączało możliwości prowadzenia dalszej egzekucji z majątku dłużnika. Najpierw dłużników przetrzymywano w aresztach publicznych i aresztach policyjnych. Dopiero decyzją Rady Administracyjnej z 1832 r. utworzono odrębne organy penitencjarne. Organizacja aresztów cywilnych i przepisy kodeksu postępowania cywilnego, rozwijające szczegółowe procedury stosowania przymusu osobistego wobec dłużników, zostały określone w postanowieniu Rady Administracyjnej z dnia 13/25 września 1832 r. i w późniejszych przepisach administracyjnych wydawanych przez Komisję Rządową Spraw Wewnętrznych i Duchownych w 1848 i 1859 r. Regulacje z 1848 r. odnosiły się do aresztu cywilnego znajdującego się w Warszawie na Lesznie, natomiast nie było szczegółowej instrukcji dla aresztów mieszczących się na prowincji, co rodziło wątpliwości co do zasad ich organizacji i dawało możliwość licznych nadużyć. Ostatecznie dopiero instrukcja więzienna z 1859 r. rozszerzała obowiązywanie przepisów dla Leszna z 1848 r. na całe Królestwo Polskie. Instytucja przymusu osobistego dłużników w okresie obowiązywania francuskiej procedury cywilnej mogła być skutecznym środkiem egzekucyjnym, choć pewnym ograniczeniem w jego stosowaniu był obowiązek złożenia przez wierzyciela funduszy niezbędnych na utrzymanie dłużnika, co na pewno powodowało, że najpierw próbował on wyegzekwować dług za pomocą innych rodzajów egzekucji. Mankamentem omawianej instytucji były problemy z wewnętrzną organizacją aresztów cywilnych, w szczególności w zakresie rzeczywistego przetrzymywania w nich dłużników, którzy – jak wynika z materiału źródłowego – w praktyce często przebywali na wolności.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies