Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kopalnia Soli Wieliczka" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-44 z 44
Tytuł:
Rozwój z poszanowaniem historii i tradycji miejsca
Development respecting the history and tradition of the site
Autorzy:
d'Obryn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365882.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
wywiad
turystyka
Wieliczka Salt Mine
interview
tourism
Opis:
Wywiad z Kajetanem d'Obrynem, prezesem zarządu Kopalni Soli "Wieliczka" S.A.
Anna Szczepanik talks to Kajetan d'Obyrn, Chairman of the Board of Kopalnia Soli "Wieliczka" SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2013, 5; 48
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia pomysłów
Autorzy:
Karpiński-Rzepa, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363983.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
turystyka
wywiad
interview
tourism
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Wywiad z dr. inż. Kajetanem d'Obyrnem, prezesem zarządu Kopalni Soli "Wieliczka" SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 2; 10-13
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralogiczno-geochemiczna charakterystyka produktów korozji żelaza z Kopalni Soli "Wieliczka"
Mineralogical and geochemical characteristics of the iron corrosion products from the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Malinowski, Ł.
Sawłowicz, Z.
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183545.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
produkty korozji
akaganeit
Wieliczka Salt Mine
corrosion products
Opis:
Korozja jest to proces stopniowego fizykochemicznego niszczenia metali pod wpływem działania środowiska otaczającego (przeważnie ciekłego i gazowego). Jednym z nich jest środowisko o podwyższonych zasoleniu, w którym proces ten zachodzi wyjątkowo szybko. Próbki do badań zostały pobrane w czasie kilku zjazdów do Kopalni Soli "Wieliczka". Były to różne metalowe fragmenty (rury, łańcuch, zawory). Makroskopowo zaobserwowano, że pobrane próbki uległy korozji w różnym stopniu: częściowo lub całkowicie. W próbkach, które uległy korozji całkowicie wydzielono dwie główne jej warstwy (warstwę zewnętrzną "A" oraz wewnętrzną "B"). Każda warstwa następnie została podzielona na dwie podwarstwy. Dodatkowo wyróżniono czarne pęcherze, które powstały głównie na fragmencie łańcucha. Wykonane badania XRD wykazały, że minerały budujące poszczególne warstwy to: akaganeit, hematyt, goethyt, halit, lepidokrokit oraz magnetyt. Skład mineralny poszczególnych warstw w znacznym stopniu wpływa na ich zabarwienie. W mikroskopie skaningowym z systemem analitycznym EDS wyróżniono w warstwach różne formy morfologiczne o zróżnicowanym składzie chemicznym.
Corrosion is a process of physico-chemical destruction of metals under the influence of surrounding environment. In a salt mine, where the salinity of air and water is high, the destruction is very fast and efficient. Metal fragments (pipes, chain), at different progress of corrosion, were collected underground in the Wieliczka Salt Mine. Two main layers of corrosion were distinguished (external "A" and internal "B"), each of them was further subdivided into two sublayers. In addition, black blebs, present on the surface of different metal fragments, were studied. XRD determinations showed that the studied layers were composed of different amounts of: akaganeite, hematite, goethite, halite, magnetite, and subordinate amounts of lepidocrockite. The mineral composition greatly affects the color of the layers. SEM-EDS studies revealed various morphological forms of different chemical composition.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 313-329
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innovative technology of tight liquidation of workings on the example of the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Gonet, Andrzej
Stryczek, Stanisław Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853908.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kopalnia soli
bezpieczeństwo kopalni
Kopalnia Soli Wieliczka
salt mine
water hazard
safety pillar
Mine Wieliczka
Opis:
The authors of the paper describe the way in which the longitudinal working Gussmann was mined in level V and the longitudinal working Kosocice in level VI, which in both cases resulted in a water flux from behind the northern boundary of the salt deposit. Only after concrete dams were seated on both levels, the brine flux was stopped leaving a direct contact of the dams with the pressurized water around the mine. For the sake of controlling water beyond the dams, steel pipelines were conducted through both dams and equipped with gauges before the dams. Their use in a saline environment, the developing corrosion increased the possibility that the tightness of the pipelines would be damaged. For this reason a decision was made to protect the mine by making a tight reconstruction of the safety pillar in both levels along the longitudinal working for about 600 m from the dams eastwards. For this purpose the pipeline injection method was applied. As the volume of voids to be tightly filled equaled to about 3800 m3, the task had to be divided into stages. Because of considerable distances of the liquidated workings from the closest shaft, the sealing slurries were prepared in a special injection center on the surface from where they were transported to the destination with a pumping pipeline through the Kościuszko shaft. The most important aspect of liquidating the end parts of the longitudinal working was to properly select the sealing slurries in view of their best cooperation with the rock mass, and such parameters as tightness, durability and cost. At the end stage of works, both longitudinal workings were equipped with dams, which were sealed up with the hole injection method. The innovative technology was implemented in the Wieliczka Salt Mine to reconstruct the safety pillar in levels VI and V in the most westward workings, the mine was shortened by about 600 m, the length of the ventilation system was reduced, systematic observations and pressure read-outs in dams 3 and 4 were systematically eliminated in dams 3 and 4. In this way the costs were lowered and safety of the mine improved.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2021, 66, 1; 3-12
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fotografia w wielickiej kopalni – od zdjęć Awita Szuberta do skaningu laserowego (na przykładzie prywatnej kolekcji Jerzego Przybyły)
Photographs of the “Wieliczka” Salt Mine: from the photographs taken by Awit Szubert to laser scanning images (Based on the private collections of Jerzy Przybyło)
Autorzy:
Przybyło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192011.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
fotogrametria
skaning laserowy
Wieliczka salt mine
photogrammetry
laser scanning
Opis:
Kopalnia Soli „Wieliczka” wzbudza od stuleci zainteresowanie zarówno jako obiekt przemysłowy, jaki i turystyczny, dlatego nic dziwnego, że na stałe zagościła w niej fotografia. Obok pełnienia roli turystycznej pamiątki i dokumentu stała się także narzędziem do naukowych badań oraz metod pomiarów podziemnych wyrobisk. Za odkrywców fotografii uważa się Francuza Louis Jacques Mandé Daguerre,a oraz Anglika Williama Henry’ego Fox Talbota. Obaj niezależnie od siebie w 1839 r. objawili światu jej wynalazek. Musiało jednak minąć ponad 50 lat zanim zawitała do wielickiej kopalni. Pierwszym fotografem, który ją uwiecznił był Awit Szubert, który w 1892 r. wykonał serią zdjęć wydaną rok później w Wiedniu w postaci albumu. Kolejnymi fotografami ważnymi dla kopalni w okresie do 1945 r. byli Jan Czernecki i Władysław Gargul. Zdjęcia ich autorstwa ilustrowały zarówno książki i artykuły traktujące o kopalni, jak i turystyczne przewodniki, a także były wydawane w postaci pocztówek. Znaczącą powojenną postacią dla Wieliczki był Alfons Długosz. Zainicjował on powstanie Muzeum Żup Krakowskich. Sam był uznanym fotografem i wykonał wiele zdjęć ukazujących podziemia kopalni. Jego prace charakteryzują się dużym kunsztem artystycznym. Postępujący rozwój turystyki w kopalni wywołał zapotrzebowanie na przewodniki, pocztówki i zestawy pamkowych zdjęć. Jej wpisanie w 1976 r. na listę zabytków Województwa Krakowskiego, a w 1978 na Światową Listę Dziedzictwa Przyrodniczego UNESCO spowodowało dalsze zapotrzebowanie na zdjęcia z podziemi. Pojawiły się też duże wydawnictwa albumowe traktujące o kopalni. Po 1989 r., kiedy to w Polsce doszło do przemian ustrojowych i powstania gospodarki wolnorynkowej ilość publikacji albumowych, przewodników i innych pamiątek, takich jak np. kalendarze znacznie wzrosła. Publikowały je zarówno firma organizująca ruch turystyczny w kopalni (Kopalnia Soli „Wieliczka” - Trasa Turystyczna sp. z o.o.) jak i Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Obok komercyjnych funkcji związanych z turystyczną i muzealną rolą kopalni fotografia znalazła zastosowanie w pomiarach podziemnych wyrobisk (fotogrametria), dokumentacji podziemnych zabytkowych miejsc, pełniła także rolę edukacyjną i ilustracyjną dla wielu artykułów naukowych oraz popularnonaukowych. Przeszła drogę od klasycznej (rejestracji obrazu na materiałach światłoczułych) do cyfrowej, a jej techniczna kopalniana przyszłość związana jest ze skaningiem laserowym wyrobisk.
For centuries, the “Wieliczka” Salt Mine has aroused interest both as an industrial facility and as a tourist destination; therefore, it is no wonder that photography has become a permanent aspect of the site. Photographs served as tourist souvenirs and documents, and photographic techniques become tools for scientific research and surveying underground excavations. The Frenchman Louis Jacques Mandé Daguerre and the Englishman William Henry Fox Talbot are considered to be the inventors of photography. They both independently revealed the invention of photography to the world in 1839. However, over 50 years passed before photography arrived at the “Wieliczka” Salt Mine. Awit Szubert was the first photographer who immortalised the Mine. He took a series of photographs in 1892. They were published a year later in Vienna, in the form of an album. Jan Czernecki and Władysław Gargul were other important Salt Mine photographers before 1945. Their photographs illustrated books and articles about the Salt Mine, as well as tourist guides, and were issued in the form of postcards too. Alfons Długosz became a significant post-war figure in Wieliczka. He initiated the creation of the Kraków Saltworks Museum in Wieliczka. He himself was a recognised photographer and took many photographs showing the undergrounds of the Salt Mine. His photographs demonstrated a high artistic craftsmanship. The progressive development of tourism in the Salt Mine triggered demand for guidebooks, postcards, and sets of commemorative photographs. Entering the Salt Mine on the Landmark List of the Kraków Region in 1976 and on the World Heritage List in 1978 caused further demand for photographs from the underground. Large album publications about the mine appeared. After 1989, when Poland underwent political transformations, and free market economy emerged, the number of album publications, guidebooks, and other souvenirs, such as calendars, increased significantly. They were published both by the company organising tourism in the Mine (The Wieliczka Salt Mine – Tourist Route Ltd.) and the Kraków Saltworks Museum in Wieliczka. Apart from the commercial functions connected with the tourist site and landmark roles of the Mine, photography was also used for the surveying of underground excavations (photogrammetry) and the documentation of the landmark underground workings. It also played educational and illustrative roles for many scientific and popular-science publications. Photography developed from its classical technique (image recording on photosensitive materials) to digital one. The technical future of photograph in the Salt Mine is associated with laser scanning of the Salt Mine’s excavations.
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 104--140
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wystepowanie promieniowcow - Actinomycetes w powietrzu komor sanatoryjnych w kopalniach soli w Bochni i Wieliczce
Autorzy:
Bis, H
Barabasz, W
Grzyb, J
Fraczek, K
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/810692.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
wystepowanie
powietrze atmosferyczne
Actinomycetes
komory sanatoryjne
Kopalnia Soli Bochnia
kopalnie soli
promieniowce
Kopalnia Soli Wieliczka
Opis:
Badaniami objęto obecność promieniowców w komorach sanatoryjnych kopalń soli w Bochni i Wieliczce w okresie od października 2001 roku do września 2002 roku. Promieniowce Actinomycetes są jednym ze wskaźników zanieczyszczenia powietrza. W obu kopalniach stwierdzono obecność tych mikroorganizmów. Więcej było ich w Kopalni Soli w Bochni niż w Wieliczce. Skład gatunkowy tych drobnoustrojów był bardzo zbliżony w obu kopalniach. Dominował rodzaj Streptomyces. W obydwóch kopalniach można powietrze w komorach sanatoryjnych uznać za niezanieczyszczone promieniowcami.
The occurence of Actinomycetes in sanatorium chambers of salt mines at Bochnia and Wieliczka was studied in the period from October 2001 to September 2002. Actinomycetes are one from among the indicators of air pollution. The presence of these microorganisms was stated in both mines, however in Bochnia salt maine the microbes were stronger represented. The specific composition of these microorganisms was very approximate in both mines: genus Streptomyces predominated. Considering the number of occured microbes the air in chambers of both salt mines may be estimated as unpolluted by Actinomycetes.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 501; 43-49
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inżynier Zdzisław Sulima-Kamiński „Kazet” (1862 – 1920)
Engineer Zdzisław Sulima-Kamiński “Kazet” (1862-1920)
Autorzy:
Bernacka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166302.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
Zdzisław Sulima- Kamiński
Kopalnia Soli „Wieliczka”
pieśni górnicze
salt nine Wieliczka
mining songs
Opis:
Przedstawiono sylwetkę inżyniera górniczego, absolwenta Akademii Górniczej w Leoben z 1885 roku. Zdzisław Sulima-Kamiński był osobą niezwykłą - górnikiem z duszą poety. W swoim życiu zawodowym był związany przede wszystkim z Kopalnią Soli w Wieliczce. Aktywnie uczestniczył w górniczym ruchu stowarzyszeniowym. Dał się poznać jako autor wielu fachowych artykułów na temat przemysłu górniczego oraz artykułu okolicznościowego poświęconego uroczystości otwarcia Akademii Górniczej w Krakowie w 1919 roku. Zdzisław Kamiński to także znakomity poeta – autor utworów poetyckich, opowiadań, sztuk teatralnych i reportaży, które wydawał pod pseudonimem ‘Kazet”. Zasłynął jako autor i tłumacz wielu pieśni górniczych, zebranych w śpiewniku „Pieśni górnicze” z 1910 roku.
This paper presents the figure of the mining engineer, the 1885-year graduate from the Mining Academy in Leoben. Zdzisław Sulima-Kamiński was an unusual person – a miner with the soul of a poet. His professional life, first of all, was connected with the Salt Mine in Wieliczka. He actively participated in the movement of mining association. He became famous as an author of many professional articles on the subject of mining industry as well as an occasional article devoted to the opening ceremony of the Mining Academy in Kraków in 1919. Zdzisław Kamiński was also a remarkable poet – the author of literary works, tales, theater arts and reports, which were published under the pen name “Kazet”. He earned a name as an author and interpreter of many mining songs, collected in 1910 in the songbook “Mining Songs”.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2018, 74, 10; 73-74
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany warunków zasilania wycieku W VI-32 w kopalni soli Wieliczka w świetle wieloletnich badań izotopowych
Changes of recharge conditions of inflow W VI-32 at Wieliczka salt mine in the light of long-term isotopic investigations
Autorzy:
Postawa, A.
Obyrn, K. d'
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062460.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
hydrogeologia górnicza
badania izotopowe
kopalnia soli Wieliczka
mining hydrogeology
isotope investigations
Wieliczka Salt Mine
Opis:
W pracy przedstawiono podsumowanie 40 lat badań zawartości trytu oraz izotopów stabilnych (18O i 2H) w wodach dopływających do komory Z-32 na poziomie VI kopalni soli Wieliczka (wyciek W VI-32). Skład izotopowy wód z wycieku świadczy o zasilaniu mieszanym, z istotną komponentą wód współczesnych. Proporcje mieszania tych składowych ulegają okresowym, niekiedy znacznym wahaniom, co świadczy o zmiennych w czasie i skomplikowanych warunkach zasilania wycieku.
In a paper the results of long-term isotopic investigations are presented. Both stable isotopes (18O and 2H) and tritium concentrations were measured in water appearing in the Z-32 chamber at the VI level in Wieliczka salt main. Observed changes in isotopic composition of waters from the inflow suggest mixing of tritium free water recharged in Holocene with essential component of contemporary waters containing tritium. Variable mixing proportions of these components suggest changeable and complicated conditions of water circulation.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 465--469
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ground uplift after the closure of water leaks in the Mina drift of the Wieliczka Salt Mine
Wypiętrzenia terenu po zamknięciu wycieku w poprzeczni Mina w Kopalni Soli Wieliczka
Autorzy:
Maj, A.
Kortas, G.
Ulmaniec, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184710.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
niecka osiadań
wypiętrzenia terenu
Wieliczka Salt Mine
subsidence trough
ground uplift
Opis:
After putting the water leaks in the Wieliczka Salt Mine under control, upon construction of dams in 2007, the ground subsidence stopped. Presently, however, ground uplifts are observed on land surface. This paper presents geological, mining, and hydro-geological conditions occurring in the leak areas. Using the examples of previous subsidence, the authors have demonstrated the shaping of ground uplifts observed in levelling surveying by precise measurement methods. With a correction relating to the subsidence caused by working convergence that also occur in ground displacements, it was found that the maximum ground uplifts reached 63 mm, with the continuing trends in the years to come. It was established that the causes of uplifting included increase of pressure in suffosion caverns and the displacement effect, with irrigation of dried and drained formations during the flow of water into the salt mine.
Po opanowanym wdarciu wód do Kopalni Soli Wieliczka przez zamknięcie wycieku w 2007 r. ustały obniżenia powierzchni i obecnie wykształcają się wypiętrzenia. W pracy przedstawiono warunki geologiczno-górnicze i hydrogeologiczne w strefie wycieku i na tle poprzednich obniżeń pokazano kształtowanie się wypiętrzeń terenu, obserwowane w pomiarach geodezyjnych niwelacją precyzyjną. Biorąc pod uwagę poprawkę na uczestniczące w przemieszczeniach terenu osiadania spowodowane wpływami kopalni, stwierdzono, że maksymalne wypiętrzenia osiągnęły 63 mm, a teren w następnych latach może się nadal wypiętrzać. Wskazano, że przyczyną wypiętrzeń jest zwiększenie ciśnienia w kawernach sufozyjnych oraz efekt wypornościowy i nawadnianie osuszonych i zdrenowanych utworów w trakcie spływu wód do kopalni.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 1; 9-22
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The complex hydrogeology of the unique Wieliczka salt mine
Autorzy:
Brudnik, K.
Czop, M.
Motyka, J.
d'Obyrn, K.
Rogoż, M.
Witczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066345.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
sól kamienna
hydrogeologia
kopalnia soli Wieliczka
rock salt
hydrogeology
water catastrophes
Wieliczka Salt Mine
Opis:
The saltmine in Wieliczka is a mining plant which is unique on the worldwide scale, which has been developing since the Middle Ages until the present times. The high geological complexity of bedrock in the vicinity of the mine, which is associated with the Carpathians orogeny, determines the high level of complexity of local hydrogeological conditions. At present, about 260 l/min of water discharges into the mine, which is considered very high as for a salt mine. 86% of that amount comes from three major inflows, i.e. WVII-16 (from Fornalska II chamber), WVI-32 (from Z-32 chamber) and WVI-6 (from Z-28 chamber). These seepages cause threats to the mine, not only due to their large volumes but also due to high quantities of salt that is leaching from the rock mass. The most troubled area in the Wieliczka salt mine, from the hydrogeological viewpoint, is the northern border, where salt deposits are in contact with strongly dislocated sandstones via a gypsum-clay layer. These sandstone deposits comprise not very productive aquifers that, to some degree, are isolated from one another.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 9/1; 787-796
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrząszcze w soli
Beetles in rock salt
Autorzy:
Kłys, Grzegorz
Ziarkiewicz, Aleksandra
Przybyło, Jerzy
Włodarczyk-Żurek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192067.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
troglokseny
troglofile
troglobionty
chrząszcz
Wieliczka Salt Mine
trogloxene
troglophiles
troglobionts
beetles
Opis:
Kopalnia Soli „Wieliczka” jest obiektem sztucznie stworzonym przez człowieka, dawniej eksploatowanym, obecnie intensywnie odwiedzanym. Dzięki kopalni powstała nowa nisza ekologiczna, którą zaczęły zasiedlać troglofilne organizmy żywe. Jednymi z ciekawszych zwierząt żyjących w tej kopalni są chrząszcze Niptus hololeucus. Naturalnie występują w miejscach niezwiązanych z solnymi systemami podziemnymi, jednak zawleczone przystosowały się do troglobiontycznego trybu życia. Obecnie prowadzone badania ukierunkowane są m.in. na biologiczne i morfologiczne porównanie populacji troglofilnych z kopalni i żyjących poza nią. W tym celu przy pomocy pułapek Barbera pobierane są próby z 13 stanowisk z poziomów I-III. Wstępne wyniki pokazują znaczące zmiany liczebności chrząszczy znajdowanych w pułapkach, co może mieć związek z cyklem rozwojowym a także znaczne różnice związane z miejscem ulokowania pułapki.
The „Wieliczka” Salt Mine is the place artificially created by man, formerly operated, now intensely visited. Owing to mine arise new ecological niche, which troglophiles living organisms to settled. One of the more interesting animals from this mine are the beetles Niptus hololeucus. They naturally occur in place unbound with salt underground systems but introduce adapt to troglobiontic lifestyle. The aim of current research is i.a. biological and morphological comparison troglophile and free-living populations. For this purpose, using Barber’s traps samples from 13 positions from the I-III level of the mine are collected. The preliminary results show significant changes in numbers of found beetles in traps, what may be related to the life cycle, and significant differences related to the location of the trap.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 145--147
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wystepowanie bakterii wskaznikowych w powietrzu komor sanatoryjnych w kopalniach soli w Bochni i Wieliczce
Autorzy:
Grzyb, J
Bis, H
Fraczek, K
Barabasz, W
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/797949.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
wystepowanie
powietrze atmosferyczne
komory sanatoryjne
Kopalnia Soli Bochnia
warunki mikrobiologiczne
kopalnie soli
Kopalnia Soli Wieliczka
bakterie wskaznikowe
Opis:
W komorach sanatoryjnych w kopalniach soli w Bochni i Wieliczce jest prowadzona tzw. subterraneoterapia, czyli forma leczenia pacjentów z wykorzystaniem specyficznych właściwości bioklimatycznych. Badania mikrobiologiczne w tych komorach wykonywano w okresie od X 2001 do IX 2002 roku analizując skład ilościowy i jakościowy bakterii wskaźnikowych. Zalecanymi przez Polską Normę drobnoustrojami wskaźnikowymi, wskazującymi na możliwość występowania w powietrzu mikroorganizmów chorobotwórczych są bakterie hemolityczne oraz gronkowce. Ilość bakterii α-hemolizujących w komorach sanatoryjnych w Wieliczce mieściła się w granicach od 0 do 50 jtk w 1 m³, natomiast w Bochni od 0 do 121 jtk w 1 m³. Z kolei liczebność bakterii β-hemolizujących unoszących się w powietrzu w sanatorium w Wieliczce mieściła się w przedziale pomiędzy 0 a 36 jtk w 1 m³, natomiast w Bochni - pomiędzy 0 a 83 jtk w 1 m³.
In sanatorium chambers of the salt mines in Bochnia and Wieliczka the subterraneotheraphy is being conducted, as a form of patients’ treatment at utilization of specific bioclimatic proprieties. In the period from October 2001 to September 2002 the microbiological investigations were carried out in there chambers to analyse the quantitative and qualitative composition of indicatory bacteria. The hemolytic bacteria and staphylococci are recommended by Polish Standard as indicatory micro-organisms pointing at possible occurrence of pathogenic microorganisms in the air. The number of α-hemolytic bacteria in air of sanatorium chambers at Wieliczka salt mine ranged from 0 to 50 cfu per 1 m³, while at Bochnia from 0 to 121 cfu per 1 m³. Number of β-hemolising bacteria in the air of Wieliczka sanatorium comprised 0 to 36 cfu per 1 m³, whereas in Bochnia 0 and 83 cfu per 1 m³.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 501; 141-149
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacyjna rola Kopalni Soli „Wieliczka - wczoraj i dziś
The educational role of the "Wieliczka" Salt Mine - past and present
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955207.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
złoże soli kamiennej
edukacja
dydaktyka
geoturystyka
"Wieliczka" Salt Mine
salt deposits
education
teaching
geotourism
Opis:
Przez stulecia istnienia Kopalni Soli „Wieliczka" stopniowo kształtowała się jej rola dydaktyczna. W wiekach XVI-XVII z zagadnieniami eksploatacji złoża zapoznawały się europejskie elity. Po pierwszym rozbiorze Polski austriaccy zarządcy kopalni rozpoczęli organizować trasy dla masowej turystyki. Po odzyskaniu niepodległości bliskie związki połączyły kopalnię z Akademią Górniczą (późniejszą Akademią Górniczo-Hutniczą). Pod koniec lat 90. XX i w początkowych latach wieku XXI edukacja w kopalni bazowała na sieci stanowisk dokumentacyjnych przyrody nieożywionej oraz rezerwacie Groty Kryształowe. Od 2009 roku oparto ją na trasie „Tajemnice wielickiej kopalni". W latach 2001-2012 na terenie kopalni odbywały się zajęcia dla studentów Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Poznańskiego, Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Śląskiej, a także studentów z zagranicy, m in. z uniwersytetów w Koszycach, Ostrawie, Parmie i Wiedniu. W latach 2001-2012 praktyki odbyło około 4800 studentów.
During the past centuries, the educational character of the "Wieliczka" Salt Mine was gradually shaped. Only European elites were familiar with the issues of exploiting the Wieliczka salt deposits in the 16th and 17th centuries. After the First Partition of Poland, the Austrian managers of the Salt Mine began to arrange trails for mass tourism. After Poland regained independence, special bonds connected the Salt Mine with the Academy of Mining (presently called the AGH University of Science and Technology). At the end of the 1990s and at the beginning of the 21st century, the educational field trips were based on a network of documented sites and the nature reserve called the Crystal Grottoes. Since 2009, the trips follow the route called "The Mysteries of the Wieliczka Mine." Apart from the AGH University of Science and Technology, classes were also organised for the students of the Jagiellonian University, Pedagogical University of Cracow, University of Wroclaw, Adam Mickiewicz University, University of Silesia, University of Warsaw, and Silesian University of Technology (2001-2012). Foreign students were coming from Kosice, Ostrava, Parma, or Vienna. Approximately 4,800 students participated in field trips and internships in the "Wieliczka" Salt Mine between 2001 and 2012.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 301-308
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaplica Św. Antoniego w Kopalni Soli „Wieliczka” przykładem ratowania kulturowego i naturalnego dziedzictwa
The Chapel of St. Anthony in the “Wieliczka” Salt Mine – an example of saving cultural and natural heritage
Autorzy:
Wolańska, Agnieszka
Przybyło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192043.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
kaplica Św. Antoniego
dziedzictwo
Wieliczka Salt Mine
St. Anthony’s chape
heritage
Opis:
Tematem niniejszego artykułu jest kaplica Św. Antoniego, znajdująca się na I poziomie (ok 64 metrów głębokości; nr inwentarzowy I/17) w Kopalni Soli „Wieliczka”. Jest ona jednym z najcenniejszych obiektów wśród dziesiątków innych udostępnianych turystom. Jej wyjątkowość polega na tym, że została od początku zaprojektowana jako miejsce kultu, wydrążone w jednej bryle soli zielonej. Pierwotny wystrój wnętrza powstał w latach 1690-1710 i nosi cechy stylu barokowego. Niefortunne położenie kaplicy w pobliżu szybu Daniłowicza oraz sytuacja hydrogeologiczna rejonu komory Włodkowice sprawiło, że solny wystrój kaplicy od początku był skazany na niszczącą działalność wody. Z uwagi na swoją zabytkowość i unikatowość kaplica jest miejscem szczególnie ważnym w aspekcie jej zabezpieczenia i przekazania następnym pokoleniom górniczego dziedzictwa. Niniejszy artykuł przestawia uwarunkowania przyrodnicze, historię jej powstania i zabezpieczania. Opierając się na dostępnych materiałach (publikowanych i niepublikowanych) przywołuje najbardziej spektakularne prace, które zostały w niej wykonane. Autorom szczególnie zależało na skupieniu uwagi na współczesnych pracach zabezpieczających, które zostały przeprowadzone w XX i pierwszych 18 latach XXI wieku. Naszym celem było udokumentowanie i zebranie wszystkich dostępnych przekazów (projektów, koncepcji, opracowań) mając nadzieję, że pomoże to w prowadzeniu dalszej ochrony tego miejsca.
The topic of this article is the Chapel of St. Anthony located on the Level I (approximately 64 m underground, inventory number I/17) in the “Wieliczka” Salt Mine. It is one of the most valuable and outstanding sites available to tourist. Its uniqueness derives from the fact that this chamber was designed to be a place of religious workship cut out of one lump of green rock salt. The original interior design was created between 1690 and 1710 and carries the features of the Baroque style. The unfortunate location of the chapel near the Daniłowicz Schaft and the hydrogeological situation of the Włodkowice Chamber meant that, from the very beginning, the chapel’s salt décor was exposed to the destroying force of water. Due to its historical value and uniqueness, the chapel is a particularly important place especially in the aspect of its protection and maintenance for generations to come. This article presents the natural conditions, the history of its creation and preservation. Based on the available materials (published and unpublished), it recalls the most spectacular works that have been created in the chapel. The authors were particularly interested in focusing on contemporary security works that were executed in the twentieth and first 18 years of the twenty first century. Our goal was to document and collect all available information (projects, concepts, bibliographies) hoping that this will help to further protect this place.
Źródło:
Przegląd Solny; 2020, 15; 89--106
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geologiczne i historyczne przyczyny awarii wodnej w poprzeczni Mina w Kopalni Soli „Wieliczka”
Geological causes and the sequence of water encroachment into the Mina cross-corridor of the “Wieliczka” Salt Mine
Autorzy:
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192087.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
poprzecznia Mina
zagrożenie wodne
Wieliczka Salt Mine
Mina cross-corridor
water hazard
Opis:
W 1992 roku w Kopalni Soli „Wieliczka” doszło do katastrofy wodnej. Podczas przebudowy ostatnich metrów poprzeczni Mina zlokalizowanej na IV poziomie kopalni zaistniały gwałtowne wypływy wody niosącej duże ilości materiału skalnego. Apogeum wypływów miało miejsce jesienią 1992 roku, kiedy doszło do destrukcji powierzchni terenu na przedpolu poprzeczni. Przyczyny zaistnienia katastrofy są złożone i sięgają początku XX wieku, kiedy kopalnia pod presją krytyki dotyczącej złej jakości wydobywanej soli poszukiwała nowych pól eksploatacji złoża. Do prac rozpoznawczych należało przedłużenie północnych końcówek poprzeczni Strzelecki, Dunajewski i Mina, dokonane w latach 1908-1917. Z uwagi na budowę geologiczną górotworu w przypadku poprzeczni Mina przedsięwzięcie okazało się chybione. Z powodu braku właściwego nadzoru nad prowadzonymi pracami, przekroczono granicę złoża i otrzymano w efekcie dopływ nienasyconej wody pochodzącej z utworów chodenickich. Granicy złoża wówczas nie wychwycono, o czym świadczą archiwalne materiały kartograficzne z lat 20. Wyciek w poprzeczni został zarejestrowany i podlegał systematycznej kontroli. Widnieje on na archiwalnej mapie z lat 30. Po II wojnie światowej dopuszczono do pogorszenia się technicznego stanu poprzeczni i ostatecznie w 1971 roku końcowe kilkadziesiąt metrów chodnika uległo zawałowi. Wyciek w poprzeczni przestał być kontrolowany i ujmowany i w sposób nieopanowany migrował na niższe poziomy kopalni, powodując destrukcję górotworu. W latach 80. postanowiono odbudować poprzecznię w celu ponownego ujęcia wycieku. Obowiązująca w górnictwie solnym instrukcja Zjednoczenia Kopalnictwa Surowców Chemicznych nakazywała ujmowanie wód kopalnianych w miejscu ich dopływu w celu uniemożliwienia migracji nienasyconych wód w solnym górotworze. W drugiej połowie lat 80 zaprojektowano przebudowę chodnika, jednak zbyt forsowną. Realizacja tego projektu na początku lat 90., w warunkach przemian społecznych i gospodarczych zachodzących w Polsce i zmian personalnych w kopalni doprowadziła do zaistnienia katastrofy wodnej w poprzeczni. Katastrofa ta oprócz negatywnych skutków miała jednak także swe pozytywne aspekty w postaci restrukturyzacji kopalni i wypracowania nowoczesnych metod zwalczania zagrożenia wodnego w górnictwie solnym.
Catastrophic water intrusion into the Wieliczka Salt Mine occurred in 1992. When the final section of the Mina Crosscorridor, located at Level IV of the Salt Mine, was under reconstruction, sudden inflow of water carrying large amounts of rock material encroached the workings. The maximum leaks volume occurred in the autumn of 1992, with the destruction of land surface on the foreground of the cross-corridor (phot.1). The causes of the catastrophic events were complex and went back to the beginning of the 20th century when the Salt Mine management started to search for new mining fields under the pressure of criticism relating to the poor quality of extracted salt. Exploration works involved extension of the northern sections of the Strzelecki, Dunajewski, and Mina Cross-corridors conducted in 1908-1917. The last of the three projects failed, owing to the geological structure of the rock mass (fig.1). The salt deposit boundary was penetrated by the cross-corridor, probably due to poor supervision, and, consequently, unsaturated water originating from the Chodenice formation (fig.6), flew into the workings. The salt deposit boundary was not correctly identified, as proved by the archival cartographic materials of the 1920’s (fig.2,3). The leak was registered and put under regular inspections which we can see on the 1930’s maps (fig.4). After World War II, the technical condition of the cross-corridor was neglected and the end section several dozens of metres long collapsed in 1971. The water could not be controlled any longer and it migrated to the lower levels of the Salt Mine, causing rock mass destruction (fig.5). The management decided to reconstruct the cross-corridor in the 1980’s and plug the leak. The salt mining instructions adopted by the Chemical Minerals Corporation ordered plugging water leaks on location to prevent migration of unsaturated water within salt deposit. In the second half of the 1980’s, the reconstruction project was designed, but the works were too extensive (fig.7). The project was conducted in the early 1990’s, the period of social and economic transformations, as well as personnel replacements, occurring in Poland and in the Salt Mine itself. Those also contributed to the developments. Besides the negative effects, the catastrophe resulted in the implementation of a restructuring project and working out modern methods of water hazard control in salt mining.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 5--14
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia zdrowia i atrakcji
Mine of health and attractions
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363466.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
wywiad
Kopalnia Soli Wieliczka
multimedia
tężnia solankowa
sanatorium
interview
Wieliczka Salt Mine
Media
graduation tower
Opis:
Wywiad z dr. hab. inż. Kajetanem D’Obrynem, prezesem zarządu Kopalni Soli „Wieliczka” SA.
Joanna Koterska talks to PhD. Eng. Kajetan D'Obryn, the CEO Wieliczka Salt Mine.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2015, 4; 17
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tu historia jest wciąż żywa, a zdrowie płynie z głębi ziemi
Here, the history still lives and health springs from underground
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365609.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
wywiad
kopalnia soli Wieliczka
obiekt turystyczny
działalność
D'Obyrn Kajetan
interview
Wieliczka Salt Mine
tourist
activity
Opis:
Wywiad z dr. hab. inż. KAajetanem D’Obyrnem, prezesem zarządu Kopalni Soli „Wieliczka” SA.
Anna Szczepanik talks to kajetan D'Obyrn, Ph.D., Eng., president of the bard of "Wieliczka" Salt Mine SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2014, 3; 78
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podziemne dziedzictwo wymaga nieustannej troski
The Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Biedrzycka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365425.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
komora
kopalnia soli Wieliczka
solanka
Trasa Górnicza
turystyka
uzdrowisko
wyrobisko
wywiad
zabezpieczanie
zagrożenie wodne kopalni
Opis:
Wywiad z dr. inż. Kajetanem d'Obyrnem, prezesem zarządu Kopalni Soli "Wieliczka" SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2013, 1; 14-18
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Balneoterapeutyczne wykorzystanie solanek w uzdrowisku Kopalnia Soli „Wieliczka”
Balneotherapy use of brines in the Spa Salt Mine „Wieliczka”
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Rajchel, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075425.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
uzdrowisko Kopalnia Soli „Wieliczka"
solanka
balneoterapia
klasyfikacja obiektu
Spa of the Wieliczka Salt Mine
brines
subterraneotherapy
graduation facility
Opis:
Salt mining at the Wieliczka mine that had lasted over a period of 700 years came to a stop on 30 June 1996. Currently the mine represents an object of culture, a museum, and also a balneotherapeutic facility. It is the place of birth of the so called subterraneotherapy, i.e., an innovative method of curing that utilizes a specific microclimate in underground chambers of inoperative salt workings. The method was finally developed by Professor Mieczysław Skulimowski, who revived the efforts of a 19th century mine physician Feliks Boczkowski. The salt mine has currently obtained a spa status, and its mineral waters (brines) from the outflows No’s W-VII-16 and W-VI-32 have been recognized as therapeutic ones. The most commonly treated are the patients with non-infectious problems of upper and lower respiratory tracts. Since November 2014 the Spa of the Wieliczka Salt Mine has also a graduation tower in the Kinga Park. In these tower is used the brine from the flow-VII-16 with a depth of 250 m. It is water Cl-Na type and 68.9 g/dm3 mineralization. The yield of salt water from this flow is 9 m3/h.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/2; 981--984
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitoring of the rock mass moisture in the crystal caves nature reserve
Autorzy:
Jamróz, Paweł
Socha, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2203350.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Kopalnia Soli Wieliczka
monitoring kopalni
czujnik wilgotności
rock mass moisture
halite
underground nature reserve
measurement system
Opis:
The paper presents the results of works related to the analysis of microclimate hazards in the Crystal Caves of the Wieliczka Salt Mine. The paper focused on the development of a device for monitoring, testing and preliminary measurements of the gravimetric water content of rock in the Crystal Caves. The multisensory measurement system equipped with capacitive soil moisture sensors has been developed, calibrated and optimised. The system was used for monitoring moisture content in the sidewall and thill of the Crystal Caves.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2022, 67, 4; 729--742
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warianty rewitalizacji poprzeczni Albrecht, z uwzględnieniem ekspozycji walorów geologicznych zabytkowego wyrobiska
Options of the revitalization of the Albrecht connecting corridor, with the display of the geological values of the historic workings
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Chwałek, J.
Parchanowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192133.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
rewitalizacja
zabezpieczanie zabytkowych wyrobisk
udostępnienie zabytku
Wieliczka Salt Mine
revitalization
historic working protection
methods of landmark availability
Opis:
Poprzecznia Albrecht zlokalizowana jest na poziomie III zabytkowej Kopalni Soli „Wieliczka”, w rejonie szybu Regis (Ryc.1). Wyrobisko to zostało wykonane w połowie XIX w. Zabytkowy charakter poprzeczni powoduje, że planowane w nim prace rewitalizacyjne należy wykonywać z zachowaniem procedur obowiązujących dla obiektów zabytkowych. W artykule przedstawiono analizę możliwych wariantów rewitalizacji poprzeczni na odcinku od podłużni Hauer do podłużni Karol, pozwalającej na jej turystyczne udostępnienie. Na wstępie, opisane zostały warunki geologiczne i hydrogeologiczne oraz warunki górnicze tego wyrobiska i dotychczas wykonane w nim prace zabezpieczające. Opisano aktualny stan techniczny poprzeczni i jej obudowy oraz zachodzący w niej proces destrukcyjny potwierdzony wynikiem analizy geomechanicznej, wymuszający konieczność podjęcia przez Kopalnię działań zmierzających do górniczego zabezpieczenia wyrobiska zapobiegającego jego całkowitemu zniszczeniu. W dalszej części artykułu scharakteryzowano walory geologiczne i zabytkowe poprzeczni, wskazujące, że oprócz wartości zabytkowych wyrobisko to posiada również ciekawe walory przyrodnicze. W wyniku analizy przedstawionych uwarunkowań oraz zaleceń Małopolskiego Konserwatora Zabytków [6] i postulatów zawartych w Studium historyczno-konserwatorskim dla poprzeczni Albrecht na poziomie III w Kopalni Soli „Wieliczka” S.A [3] określono 4 warianty rewitalizacji poprzeczni Albrecht, zróżnicowane wykorzystaniem do komunikacji w obrębie wyrobiska: transportu szynowego, kolejki podwieszanej, ciągu pieszego lub przeprawy promowej. W wyniku analiz przeprowadzonych na etapie opracowania dokumentacji projektowej robót [5] ustalono, że optymalnym sposobem rewitalizacji poprzeczni, będzie zabudowa w zabezpieczonym górniczo wyrobisku kanału spławnego umożliwiającego przeprawę promową oraz zabudowę pomiędzy kanałem spławnym a ociosem zachodnim poprzeczni przejścia dla ludzi. Wybrany sposób rewitalizacji poprzeczni Albrecht poszerzy zakres udostępnienia zabytkowej wielickiej kopalni, a wykonanie przeprawy promowej uatrakcyjni sposób zwiedzania podziemnych wyrobisk.
The Albrecht connecting corridor between the salt workings is located at Level III of the historic Wieliczka Salt Mine, in the area of the Regis Shaft (Fig.1). The working was cut out in the mid-19th century. The landmark nature of the connecting corridor causes that the revitalization works planned there should be carried out with the observation of the procedures applicable to historic sites. This paper presents an analysis of possible revitalization options of the connecting corridor at the section from the Hauer to the Karol corridors, running along the salt deposit, allowing for making the site available for visitors. First, the geological, hydrogeological, and mining conditions of the working are described, together with previous protection works. The present technical condition of the connecting corridor and its casing are described, with the destruction processes confirmed by the results of the geomechanical analysis, enforcing the necessity to take action by the Salt Mine to protect the working against complete destruction. Next, the paper concentrates on the geological and historical values of the connecting corridor, indicating that the site is also interesting from the viewpoint of nature. Upon analysis of the local conditions and the recommendations of the Małopolska Landmark Conservator [6], as well as the suggestions contained in the Historical and Preservation Study of the Albrecht Connecting Corridors at Level III in the “Wieliczka” S.A. Salt Mine [3], four revitalization options were determined for the site, depending on the use of specific modes of transportation within the working: rail cars, suspended cars, walking routes, or a ferry. As a result of the analysis conducted at the stage of the Design Documentation of Works [5], it was agreed that the best revitalization method will consist in the provision of a floatable canal, within the working protected with mining methods. It would allow for using a ferry and providing a walking route between the canal and the west wall of the working. That revitalization method of the Albrecht connecting corridor would allow for extension of tourist routes within the Wieliczka Salt Mine, with the ferry crossing making it even more attractive.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 107--118
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wdrożenie iniekcji strumieniowej w Kopalni Soli „Wieliczka” SA
Autorzy:
Gonet, A.
Stryczek, S.
Źróbek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365201.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
geotechnika
Kopalnia Soli Wieliczka
budowa geologiczna
warunki hydrogeologiczne
uszczelnianie
szyb
technologia iniekcji strumieniowej
geotechnics
Wieliczka Salt Mine
geological structure
hydrogeological conditions
sealing
shaft
Opis:
Istniejące warunki geologiczne i hydrogeologiczne połączone z ponad siedmiowiekową działalnością człowieka doprowadziły do powstaniu wielu dopływów wody do Kopalni Soli „Wieliczka”. Dzięki prowadzonym od wielu lat pracom zabezpieczającym kopalnię udało się opanować nawet katastrofalne wycieki, jakim był np. dopływ z poprzeczni Mina w 1992 r. [1]. Jedną z ostatnio zakończonych prac zabezpieczających było uszczelnienie obudowy szybu Kościuszko przy zastosowaniu iniekcji strumieniowej (jet grouting).
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2015, 6; 94-97
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowa geologiczna i techniki eksploatacji złoża w wyrobiskach nowej trasy specjalistycznej w Kopalni Soli "Wieliczka"
Geological structure and exploitation techniques in excavation chambers of the new specialist route in the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Przybyło, J.
Wiewiórka, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183539.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
budowa geologiczna
miocen
techniki eksploatacji
złoże soli kamiennej
wtórna krystalizacja halitu
Miocene
Wieliczka Salt Mine
geological structure
exploitation techniques
salt deposits
halite re-crystallisation
Opis:
Od wieków kopalnia wielicka udostępniała zwiedzającym swoje podziemia. Wieloletnia jej współpraca z uczelniami i jednostkami badawczymi w kraju i na świecie, a także rosnąca popularność turystyki aktywnej doprowadziła do udostępniania podziemnych wyrobisk poza istniejącą trasą turystyczną. Wiosną 2009 roku podjęto decyzję o przygotowaniu trasy dla grup specjalistycznych, ukazującej różne sposoby eksploatacji górniczej, z ciekawymi odsłonięciami budowy geologicznej złoża. Ostatecznie zdecydowano o wytyczeniu nowej trasy na poziomach od I do III w centralnej i wschodniej części kopalni, w wyrobiskach o długości około 3400 m. W artykule przedstawiono zarys problematyki geologicznej i górniczej, z jakimi zwiedzający mogą się zapoznać. Przedstawiono także uwarunkowania hydrogeologiczne oraz atrakcyjne poznawczo i widokowo miejsca wtórnej krystalizacji halitu.
Since centuries the Wieliczka Salt Mine has been open to visitors. Many-year collaboration with the Polish and world universities and research institutes, and also growing popularity of the active tourism, led to the opening of undergrounds excavation chambers off the existing regular tourist route. In spring of 2009 the decision about preparing the route for the specialists' groups was made. The route illustrates different methods of salt excavation with interesting exposures of the salt deposit geological structure. Finally, the new ca. 3400-m long route leads along levels I, II and III of the central and eastern part of the mine. The paper describes geological and mining aspects presented to visitors. It also explains the hydrological conditions and presents attractive locations of the halite re-crystallization sites.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 287-311
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katastrofa wodna Kloski – Colloredo 2 w kopalni soli „Wieliczka”. Geologiczne i historyczne tło wydarzeń sprzed 150 lat
Flood disaster in the Kloski-Colloredo 2 cross-corridors of the “Wieliczka” salt mine. Geological and historical background of the events of 150 years ago
Autorzy:
Przybyło, Jerzy
Włodarczyk-Żurek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192062.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
poprzecznia Kloski
poprzecznia Colloredo
zagrożenie wodne kopalni
warstwy chodenickie
Wieliczka Salt Mine
Kloski cross-corridor
Colloredo cross-corridor
water hazard
Chodenice Beds
Opis:
Poprzecznia Kloski była chodnikiem poszukiwawczym zlokalizowanym na poziomie V, a poprzecznia Colloredo chodnikiem ratunkowym na poziomie IV. Walka z katastrofą wodną w poprzeczni Kloski, a później także w poprzeczni Colloredo trwała 11 lat i polegała przede wszystkim na wykonywaniu wyrobisk chodnikowych i szybików prowadzonych za wodą. Wyrobiskami tymi odkrywano liczne kawerny i pustki powstałe w wyniku wynoszenia materiały skalnego z górotworu. W wyniku gwałtownych wypływów wód połączonych z transportem materiału skalnego doszło w 1879 do deformacji powierzchni terenu. Ostatecznie wypływ został zatamowany w rezultacie samoczynnego zaciskania się odkrytych wcześniej kawern. W budowie geologicznej rejonu wypływu występują skały złoża bryłowego, głównie iłowce margliste i zubry. Dopływy wód należy wiązać z przekroczeniem utworów otuliny iłowogipsowej złoża i wejściem chodnikiem Kloski w zawodnione piaskowce chodenickie formacji z Machowa. Obecnie przecieki z rejonu Kloski stanowi zarejestrowany na poziomie VI wyciek WVI-20, a Rejon Kloski Colloredo podlega wodoszczelnej likwidacji. Analiza przyczyn i przebiegu katastrofy wodnej Kloski Colloredo oraz katastrofy w poprzeczni Mina w 1992 roku pozwala dostrzec analogie łączące oba wydarzenia.
The Kloski cross-corridor was an exploration corridor, located at Level V, while the Colloredo cross-corridor was an emergency corridor at Level IV. The emergency operations conducted first in the Kloski cross-corridor and followed by those in the Colloredo cross- -corridor continued for eleven years and primarily consisted in the cutting of corridor workings and level-connecting shafts, along the water courses. Such workings uncovered a number of caverns and voids that had occurred as a result of rock material removal from the rock mass. Upon rapid outflows of water transporting rock material, surface deformations appeared in 1879. Finally the outflow was dammed by natural convergence of previously discovered caverns (fig. 1,2,3,4,5,6,7,8,12,13,14,15). The geological structure of the water outflow area shows boulder rocks, mainly marl siltstone and zubers. Water inflows were associated with the penetration of the protective layers of siltstone and gypsum formations above the salt deposits, through the Kloski corridor, and into the soaked Chodenice sand deposits of the Machów formation (fig.9,10,11). Recently, Leak WVI-20 from the Kloski corridor has been recorded at Level VI, and the Kloski-Colloredo Area has been subjected to water-tight liquidation (fig.16). Our analysis of the cause and course of the water disaster in the Kloski-Colloredo Area, as well as of that in the Mina cross-corridor of 1992, allows us to identify certain analogies of both occurrences.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 117--131
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości rozwoju turystyki i rekreacji w obiektach zabytkowych UNESCO na przykładzie kopalni soli w Wieliczce w opinii turystów polskich i zagranicznych
Possibilities for the development of tourism and recreation in historic buildings UNESCO as an example of the Wieliczka salt mine, in the opinion of Polish and foreign tourists
Autorzy:
Wojtowicz, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87252.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
Tematy:
dziedzictwo kulturowe
Swiatowe Dziedzictwo Kulturowe i Przyrodnicze UNESCO
zabytki
Kopalnia Soli Wieliczka
walory turystyczne
walory rekreacyjne
rozwoj turystyki
rozwoj rekreacji
opinia spoleczna
turysci
badania ankietowe
Źródło:
Problemy Ekologii Krajobrazu; 2012, 34
1899-3850
Pojawia się w:
Problemy Ekologii Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Causes and consequences of water flux on the example of transverse heading Mina in the Salt Mine "Wieliczka"
Przyczyny i skutki dopływu wody na przykładzie poprzeczni Mina w Kopalni Soli „Wieliczka”
Autorzy:
Gonet, A.
Stryczek, S.
Brudnik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/220284.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zagrożenie wodne
Wieliczka
kopalnia soli
salt mine
water hazard
Opis:
The causes of disastrous water flux in the historical Salt Mine “Wieliczka“ have been presented on the example of transverse heading Mina at the IV level at a depth of 175 m bsl. The complex geological setting of direct environment of the transverse heading Mina has been described paying attention to unfavorable hydrogeological conditions in the northern part of the salt deposit. The main activities oriented to limiting the water hazard in the Salt Mine “Wieliczka“ and the reconstruction of inner safety pillar, which had been seriously damaged by mining activities, have been analyzed. A selection of objects inside the mine, saved from flooding thanks to protection works has been visualized in photos.
Na przykładzie zabytkowej Kopalni Soli „Wieliczka” przedstawiono co doprowadziło do katastrofalnego dopływu wody do poprzeczni Mina położonej na IV poziomie na głębokości 175 m ppt. Opisano złożoną budowę geologiczną bezpośredniego otoczenia poprzeczni Mina zwracając uwagę na wyjątkowo niekorzystne warunki hydrogeologiczne panujące od północnej strony złoża soli. Podano główne kierunki działań dla ograniczenia zagrożenia wodnego Kopalni Soli „Wieliczka” mające na celu odbudowę wewnętrznego filara bezpieczeństwa, który został poważnie uszkodzony wcześniejszymi robotami górniczymi. Pokazano wybrane obiekty znajdujące się wewnątrz kopalni, które dzięki pracom zabezpieczającym udało się uratować od zatopienia.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 2; 323-334
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of laser scanners to determine the shape of mine excavations for safety assessment, using the example of the cross-cut mina in the salt mine Wieliczka
Autorzy:
Lipecki, T.
Jaśkowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/225491.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Warszawska. Wydział Geodezji i Kartografii
Tematy:
Wieliczka
kopalnia soli
skanowanie laserowe
salt mine
laser scanning
Źródło:
Reports on Geodesy; 2009, z. 2/87; 239-250
0867-3179
Pojawia się w:
Reports on Geodesy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewitalizacja nadszybia szybu „Górsko” w kopalni soli „Wieliczka”
Revitalisation of the shaft top of mineshaft “Górsko” in “Wieliczka” salt mine
Autorzy:
Kokot, Bogdan
d’Obyrn, Kajetan
Kucharz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536089.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
budownictwo górnicze
rewitalizacja nadszybia
szyb "Górsko"
Wieliczka
zabytkowa kopalnia soli
Opis:
The article presents the historical context of the shaft top of mineshaft “Górsko” in the “Wieliczka” Salt Mine, the current condition of the building, and planned adaptation of the closed shaft top facility for service purposes. Construction works comprise operations to eliminate the destructive factors, stop the process of decay, restate the full aesthetical value of the elevation, and enable full use of the building.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2012, 3-4; 37-42
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawodnienie złoża soli Wieliczka na podstawie stanu wycieków kopalnianych
Hydrogeological situations of Wieliczka deposit on the base of mine seepages conditions
Autorzy:
Brudnik, K.
Przybyło, J.
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299564.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wycieki kopalniane
Wieliczka
kopalnia soli
zawodnienie
seepages in mines
Wieliczka Salt Mine
wet conditions
Opis:
Zjawiska hydrogeologiczne obserwowane w Kopalni Soli Wieliczka stanowią grupę ponad 180 wycieków kopalnianych, która podlega kontroli jakościowej i ilościowej. Na wykresach częstości skumulowanej przedstawiono wydajności i zawartość jonów chlorkowych i siarczanowych, parametry, które związane są bezpośrednio z zagrożeniem wodnym, a także wartości policzonego na ich podstawie wskaźnika siarczanowości. Wycieki podzielono na grupy różniące się pochodzeniem (dopływy zewnętrze i wycieki krążące w złożu) oraz wydajnością i zasoleniem. Dopływy zewnętrzne charakteryzują się większą wydajnością i mniejszym wydatkiem ale różnym zasoleniem. Natomiast krążące w złożu solanki cechują się mniejszym zróżnicowaniem wydajności, większą zawartością jonów siarczanowych i niewielkimi różnicami w zawartości jonów chlorkowych
Wet conditions in salt deposits are observed on the group of leaks reported in Wieliczka Salt Mine. More than 180 leaks are under quantity and quality control. Discharges and contest of chloride and sulphate and sulphate indicators of Wieliczka leaks are presented on probability curves. Leaks were classified based on their origin (waters from the boundary and waters inside the deposit), on the discharge (for groups) and salinity (three groups). Waters leaking to the deposit are characterised by bigger discharge and variety salinity. Waters circulated inside the deposit are less variable of discharge, more contest of sulphate and small differences in chloride contest
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 101-109
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katastrofalny wyciek słodkiej wody w poprzeczni Kloski w wielickiej kopalni soli w 1868 roku. Reminiscencje społeczne
The catastrophic leak of fresh water in the Kloski cross-cut in the Wieliczka salt mine in 1868. Social reminiscences
Autorzy:
Skubisz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371171.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Wieliczka
kopalnia soli
Kloski
Colloredo
wyciek wody
salt mine
water leak
Opis:
Gwałtowny wyciek słodkiej wody w poprzeczni Kloski na V poziomie wielickiej kopalni w 1868 r. zapoczątkował walkę z żywiołem, która trwała 11 lat. Dość szybko dolne partie kopalni zostały wypełnione wodą, istniało też realne zagrożenie zalania pozostałych wyrobisk, powstania obwałów i zapadlisk powierzchniowych. Starano się nie dopuścić do dalszych zniszczeń, niestety pierwsze próby zatamowania wypływu okazały się nieudane. Do Wieliczki przybywali eksperci, którzy mieli zdecydować, jak uchronić kopalnię przed dalszymi stratami, a nawet całkowitą likwidacją. Sprowadzono maszyny parowe i pompy o dużej mocy, by stopniowo usuwać wodę z zatopionych komór i chodników. Kiedy wydawało się, że sytuacja została opanowana, doszło jednak do ponownego gwałtownego wypływu wody w poprzeczni Kloski, a później w poprzeczni Colloredo 2. Ostatecznie wypływ został zatamowany wskutek samoczynnego zaciskania się odkrytych wcześniej kawern. Informacje o zagrożeniu kopalni i samej Wieliczki odbiły się szerokim echem na ziemiach dawnej Polski, a nawet daleko poza jej granicami. Prasa lokalna i zagraniczna początkowo niemal codziennie dostarczała informacji o sytuacji w wielickiej kopalni. Spotkało się to z wielkim zainteresowaniem i szerokim odzewem społecznym, który wyrażał się m.in. przesyłaniem do saliny wielickiej – zarówno przez fachowców, jak i amatorów – licznych telegramów oraz listów z radami, mającymi pomóc w zatamowaniu wycieku. Zagrożenie dla kopalni, a co za tym idzie dla pracujących w niej ludzi, miało też duży wpływ na mieszkańców Wieliczki, którzy obawiali się o źródło utrzymania oraz o swoje domy. Opisane wydarzenie z zakresu techniki, górnictwa nieoczekiwanie znalazło swe odzwierciedlenie w literaturze i sztuce. Tworzono szkice, rysunki, odbitki graficzne oraz obrazy olejne. Natomiast jako wotum za uratowanie wielickiej kopalni przed zalaniem słodkimi wodami wypływającymi z poprzeczni Kloski powstała na poziomie IIw kopalni kaplica św. Krzyża.
The sudden leak of fresh water in the Kloski cross-cut at level V of the Wieliczka mine in 1868 was the beginning of the struggle against forces of nature, which lasted 11 years. Quite quickly, the lower parts of the mine were filled with water; there was also a realistic threat of flooding of the remaining excavations, emergence of rock slides and surface subsidence. Efforts were made to prevent further damages; unfortunately, the early attempts to eliminate the outflow turned out unsuccessful. Experts came to Wieliczka to decide how to protect the mine against further losses or even overall liquidation. Steam engines and pumps of high capacity were introduced to gradually remove water from the flooded chambers and galleries. However, when it seemed that the situation was under control, another sudden outflow of water took place in the Kloski cross-cut and then in the Colloredo 2 cross-cut. Ultimately, the outflow was blocked by spontaneous clamping of the previously discovered caverns Information on the threat to the mine and to Wieliczka itself gained great publicity in the former lands of Poland and even far from its borders. Initially, the local and foreign press provided reports on the situation in the Wieliczka mine almost every day. In response, the general public showed great interest in the issue, expressed – among other things – by letters and telegrams sent to the Wieliczka saltworks both by amateurs and professionals, advising the authorities on how to eliminate the leak. The threat to the mine and the people working in it exerted substantial impact on the Wieliczka inhabitants, who feared for their jobs and houses. This purely technical and mining event was unexpectedly reflected in literature and art. Sketches, drawings, graphic prints and oil paintings were created. As a votive offering for saving of the Wieliczka mine from flooding with fresh water flowing out of the Kloski cross-cut, the Chapel of Holy Cross was constructed at level II of the mine.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2020, 34; 82-179
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość Na, Ca, Cl i proporcje między tymi składnikami jako wskaźnik pochodzenia przejawów wodnych w złożu Wieliczka
Na, Ca, Cl relations in mine waters from the Wieliczka Salt Mine as an indicator of their origin
Autorzy:
Winid, B.
Witczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183940.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
hydrogeochemia
złoża soli
wskaźniki hydrochemiczne
zagrożenie wodne
kopalnia soli
Wieliczka
Wieliczka Salt Mine
hydrogeochemistry
salt deposit
hydrochemical ratios
water danger
Opis:
Procesy kształtujące chemizm wód (w większości solanek) Kopalni Soli Wieliczka mogą być opisane za pomocą związków między poszczególnymi jonami. Wody infiltracyjne dopływające do złoża ługują jego rozpuszczalne składniki, przede wszystkim halit. Dlatego też podstawowymi składnikami chemicznymi wód rejonów złóż soli są jony Na+ i Cl-. W wypadku wód, których mineralizacja związana jest z ługowaniem złóż soli kamiennej, wartość wskaźnika [wzór] powinna wynosić około 1, ponieważ takie proporcje między jonami występują w kryształach soli kamiennej. Wartości tego wskaźnika (w zdecydowanej większości wycieków oscylujące wokół 1), a także proporcje między zawartością Na+, Ca2+ i Cl- przedstawione na diagramie "deficyt Na - nadmiar Ca" wskazują, że głównym czynnikiem decydującym o chemizmie tych wód jest proces rozpuszczania halitu. Świadczy to o infiltracyjnym charakterze przejawów wodnych złoża Wieliczka.
Processes which affect the chemical components of waters (mostly brines) of the Wieliczka Salt Mine can be described by the relationships between the main ions. Infiltration waters leaking into the deposit are dissolving its soluble components, primarily halite (NaCl). Na+ and Cl- are the main chemical components of water connected with the salt deposit. For water mineralized by the dissolution of salt, the molar ratio [formula] is close to 1 because such proportions between ions appear in crystals of the rock-salt. The proportion between Na+ and Ca2+ reflects the following processes: ion exchange, evaporation, dissolution and precipitation of the halite, calcium sulphates and carbonates, and also dolomitization and dedolomitization. Hence these processes can be represented by the diagram "deficit Na - excess Ca". The diagram shows evidence of infiltrating origin of water circulating in the the Wieliczka salt deposit.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2007, 33, 4; 421-438
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu składu hydrochemicznego wybranych wycieków KS Wieliczka na podstawie modelowania hydrogeochemicznego
Evaluation of hydrochemical composition of selected seepages in the salt mine Wieliczka on the example of hydrogeochemical modelling
Autorzy:
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300400.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
modelowanie hydrogeochemiczne
wody kopalniane
solanka
kopalnia soli
Wieliczka
hydrogeochemical modeling
mine waters
brine
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Programy PHREEQE i PRQPITZ na podstawie analizy fizykochemicznej umożliwiają ocenę stanu równowagi składu chemicznego wód. Przeprowadzone w ramach programów działania opisują oddziaływanie w wieloskładnikowym układzie woda - faza stała i pozwalają obliczać formy migracyjne składników roztworu wodnego (specjacje) oraz wskaźnik nasycenia roztworu względem określonych faz mineralnych. Stany równowagi fazowej były określane dla 42 prób wód (w większości solanek) z Kopalni Soli Wieliczka z wykorzystaniem obu programów. Zależność wskaźników nasycenia dla poszczególnych minerałów względem zawartości głównych jonów zostały przedstawione na wykresach. Z przeprowadzonych badań wynika, że wody dopływające do kopalni mogą rozpuszczać sól kamienną, gips, anhydryt natomiast wody krążące po złożu na ogół nie powinny ługować złoża, ponieważ osiągnęły stan nasycenia lub bliski nasycenia względem minerałów ewaporatowych.
Computer programs PHREEQE and PRQPITZ enable evaluation of the state of equilibrium of chemical composition of waters on the basis of physicochemical analysis. These programs describe processes taking place a multi-component (water-solid phase) system enabling calculation of the migration forms of water solution components (speciations) and saturation index of solution for various mineral phases. The states of equilibrium were determined for 42 water samples (mostly brines) in the Salt Mine Wieliczka with the use of both programs. The dependence of saturation indices for both minerals was plotted against the main ions content. The analyses reveal that waters flowing to the mine may dissolve rock salt, gypsum and anhydrite, whereas waters circulating around the reservoir generally should not be leaching the rocks as they have already reached the state of saturation or close to saturation as compared to evaporate minerals.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2008, 25, 2; 775-781
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadzór Starostwa Górniczego w Krakowie nad Kopalnią Soli w Wieliczce w latach 1872-1918
Supervision of the mining starosty in Cracow over the Wieliczka Salt Mine between 1872 and 1918
Autorzy:
Krokosz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574541.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Nadzór
Starostwo Górnicze
Kraków
Kopalnia Soli
Wieliczka
Supervision
Mining starosty
Cracow
Salt Mine
Opis:
Between 1860 and 1873, Galicia, which formed a part of the Habsburg Empire, received a number of social and political rights which remained in force until 1918 and became known in history as the period of “Galician Autonomy.” In 1871, the Minister of Galicia was appointed. The central state authorities were represented by an intendant (with the headquarters in Lvov), appointed by the emperor and subordinate to the government in Vienna; on the other hand, starosts from individual poviats and police directors were subject to the intendant. The chief local authority was the National Sejm, whereas the National School Council supervised education. Local government bodies were poviat and commune councils, elected locally. In 1869, Polish language was introduced as the official language of administration and courts in Galicia. The period of Galician Autonomy, so important for the entire Polish society that inhabited this crown-land (Kingdom of Galicia and Lodomeria), was equally significant for the functioning of the Wieliczka Saltworks. Spatial development of the mine took place during the rule of the Austrian administration; changes were introduced in salt deposit exploitation, production and transport of extracted salt. These activities required provision of proper security measures for the personnel working in the mine and for the tourists visiting the designated section of underground pits. Issues related to social benefits for the mine personnel also played a significant role. All these aspects required supervision on the part of relevant instances of mining authorities, i.e. the Mining Starosty in Cracow (since 1871) and the District Mining Office subordinate to it. Throughout all the years of its functioning, the Mining Starosty performed all tasks contained in the act that established in it a very meticulous – and sometimes even pedantic – manner. Relevant activities referred primarily to permanent control of the mine with respect to compliance with safety standards, both underground and on the surface (verification of technical status of the haulage machines, fire-extinguishing equipment, etc.). The Mining Starosty supervised the activities of the Wieliczka “Brotherly Fund” (“Kasa Bracka”), a mining self-help cooperative and other organisations operating by the saltworks. Supervision over the mine, and in particular over explosives used during mining work, acquired special dimension before the outbreak of WWI, when the Mining Starosty was made liable for strict implementation of guidelines of political and military authorities. The mining institutions established in 1871 continued to operate after Poland regained its independence in 1918 and survived, sometimes in slightly changed forms, until the 1920’s.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2015, 30; 69-108
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konie w służbie salinarnej
Horses in the Salt Mine service
Autorzy:
Charkot, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574601.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Konie
służba salinarna
stajnie
kopalnia soli
wieliczka
transport
Horses
Salt Mine service
salt mine
stables
Opis:
Horses supported miners’ work throughout the period of the production operation of the Wieliczka and Bochnia salt mines. The only thing that changed was the nature and scope of this assistance. Initially it was limited to the maintenance tasks of saltworks farms, salt transport to warehouses by the Vistula River and the supply of wood for the protection of underground workings. From the middle of the fifteenth century, horses were incorporated directly in the process of salt production as traction force for horsemills installed over shafts. In the next century in Wieliczka and in the seventeenth century in Bochnia horses also started to work underground. Until the 1860s, they mainly served horsemills, and later, in the era of mechanized vertical transport, they served the underground horizontal transport. Most horses in both mining centers were working in the eighteenth century – about 60 in the Bochnia mine, and in Wieliczka usually more than 100. In the first one, the last horse finished its work in the 1970s, and in the second one only in 2002. Horses were surrounded with due care by miners who actually cared about their nutrition, health, proper work and rest regimens. Employees of the mine and animals “employed” for a longer time developed a special bond.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2014, 29; 69-98
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy hydrogeologiczne i geotechniczne związane z zawodnieniem zabytkowych szybów Kopalni Soli Wieliczka na przykładzie szybu Górsko
Hydrogeological and geotechnical issues associated with water accumulation in the historic shafts of the Wieliczka Salt Mine: the Górsko Shaft case
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184716.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
miocen
Wieliczka
kopalnia soli
zagrożenie wodne
stabilizacja górotworu
Miocene
salt mine
water hazard
stabilization of rock
Opis:
Szyb Górsko został zgłębiony do głębokości poziomu I w pierwszej połowie XVII wieku i ukończono go prawdopodobnie w 1622 roku. W XIX wieku szyb pogłębiano, a w 1954 roku został zasypany do głębokości około 6 m p.p.t. Na podszybiach szybu oraz w pobliskiej komorze Fryderyk August rejestrowano wycieki solanek oraz okresowo wynoszony materiał skalny w postaci iłów pylastych. Teren wokół szybu systematycznie osiada, a rejestrowane średnie obniżenia terenu wynoszą ok. 13 mm/rok. W grudniu 2002 roku tempo osiadań wzrosło, powodując spękania budynku nadszybia. W lutym 2011 r. został opracowany projekt techniczny doszczelnienia szybu. Zaprojektowano 83 otwory doszczelniające otaczające szyb, o głębokości 18 m oraz trzy otwory kontrolne w tarczy szybu. Prace cementacyjne zaplanowano w czterech strefach głębokościowych przy użyciu zaczynów cementowych, a realizację projektu rozpoczęto w grudniu 2011 r.
The Górsko Shaft was excavated to the depth of Level I in the first half of the seventeenth century, and was probably completed in 1622. in the nineteenth century, the shaft was extended. in 1954, the Górsko Shaft was filled up to a depth of approximately 6 meters below the ground. Infl ows out of the Górsko Shaft were first observed in the shaft bottom and in Fryderyk August chamber. Through suffusion and leaching salt formations, migratory waters caused soil settling and structural damage to the shaft top building. In February 2011, a technical design for the sealing of the Górsko Shaft was developed, which calls for cementing work and the elimination of surface water infl ow through the shaft into the mine workings. Engineering work related to the restriction of the flow of water into the Górsko Shaft began in December 2011.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 1; 23-34
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje Szybu Regis
History of the Regis shaft in Wieliczka
Autorzy:
Charkot, Józef
Gawroński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574568.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Szyb
Wieliczka
Kopalnia Soli
Rewitalizacja
Urządzenia szybowe
Budowa szybu
Shaft
Salt Mine
Revitalization
Shaft machine
Shaft building
Opis:
The object of the study is the history of the oldest shaft – out of shafts that are still operating – of the Wieliczka Salt Mine. Hollowed out in the centre of the town in the middle of the 14th century, it continued to be the main mining shaft incessantly for approx. 600 years. It was the first shaft to be deepened below level I of the mine (18th century). Here, technical novelties in vertical transport were introduced and the first steam winding machine in Wieliczka was launched in 1861 and later an electric one (1912). The authors present the following issues in detail: construction and deepening of the shaft, modernization of winding machines, the salt mill and the surface infrastructure, changes in nomenclature and revitalization. Available historical sources were used, along with iconographic accounts, mining cartography and technical documentation. The Regis shaft, after completion of renovation work in 2012, started a “new life” contributing to streamlining of tourist traffic in the Wieliczka Salt Mine.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2012, 28; 7-30
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opis trasy turystycznej Kopalni Soli Wieliczka w świetle opracowania Jana Nepomucena oraz ludwika Emanuela Hrdinów z 1842 roku
Description of the Wieliczka Salt Mine tourist route in the light of a study conducted by John of Nepomuk and ludwig Emanuel Hrdina in 1842
Autorzy:
Konwerska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487317.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Opis
trasa
turystyczna
J.N.i L.E.Hrdina
kopalnia
soli
Wieliczka
Description
tourist
route
salt mine
Opis:
Geschichte der Wieliczkaer Saline is a unique source for every researcher who is learning about the history, geology and mining technique of the Wieliczka salt mine. The authors, professionally connected and obviously fascinated by the Wieliczka mine, created its full picture, taking into consideration all the aspects of everyday life of a salt business. The versatility of the 1842 publication is strongly evidenced by the last part of the monograph − Beschreibung der Werkwürdigkeiten des Wieliczkaer Steinsaltzwerkes als Leitfaden bei der gewühnlichen Gasttour− prepared by Ludwig Emanuel as an appendix presenting the tourist route of that time. The entire work of the Hrdina brothers, which consists of texts, lithographs and maps, brings us closer to the multilayered picture of the history of the Wieliczka salt mine until the first half of the 19th century. The text of this appendix, its lithographs and maps form a  specific guide which contains not only a description of the then route, but, above all, guidelines for “strangers” planning to visit the Wieliczka salt mine. This collection could function, independently from the 1842 study, as an individual book dedicated to masses of tourists coming to Wieliczka. This illustrated material allowed visitors not only to consolidate and organise their memories, but it also enabled all those who had never reached the Wieliczka mine to familiarise themselves with the underground picturesque world, with its peculiarity and mysteries. It is therefore not surprising that until 1892, when Awit Szubert took the first black and white photographs of the Wieliczka mine interiors, the drawings prepared by the Hrdina brothers and their detailed description of the tourist route were the most frequently used information and illustrative materials for numerous national and foreign publications about Wieliczka. Before 1892, the management board would answer each query concerning the mine’s interior images with recommendations to use the lithographs by Ludwig Emanuel Hrdina and John of Nepomuk. The authors of the 1842 monograph not only managed to capture the exceptional picture of the Wieliczka salt mine, but they also succeeded in recording a rare phenomenon of the 19th century − an underground tourism. What is more, the uniqueness of the Wieliczka salt mine lies in the fact that it is one of the oldest tourist attractions in Poland, as well as one of the first fully organised tourist destinations. It is important to remember that in the 19th century partitioned Poland, over 100 museums were established. Most of them were founded in the second half of the 19th century, when the Wieliczka mine had already introduced a well-organised and well-functioning system of first fees for visitors. In January 1868 the salt mine authorities announced the first tariff in the history of Wieliczka tourism. They used attractions originally prepared for special, crowned guests. Purchased tickets involved lighting of the underground route and aforementioned additional attractions. It is worth adding that in the second half of the 19th century Austrian salt mine administration established, apart from the underground tourist route, Museum of the Mining School − an educational centre with scientific support and a  small exposition of souvenirs in the building of the Rudolf’s shaft top, commemorating personalities visiting the mine. At the very end of the 19th century these meticulously gathered elements were located in the Salt Mine Museum in the so-called Sztygarówka building. Finally, it should be noted that the tourist route, once accepted by the Austrian authorities, to a certain extent has been operating to this day. Naturally, over these 200 years its reach and character have changed significantly. Today’s underground route includes more than 40 chambers. This is twice the number of the route from the first half of the 19th century. Another important aspect is that over the past few years decorations of individual mine workings have changed. This can be most easily seen in the Drozdowice Chamber, where a wooden pillar and cribs were built during the years 1900- 1901. It is worth noting that the then route did not include the most famous underground chapel in the world, the Chapel of St. Kinga. Its first foundations were laid around 1895. Nonetheless, the modern tourist route occupies the same area as the one from the first half of the 19th century, i.e. the mine workings concentrated around the Daniłowicz Shaft. As a result, part of those intended for visitors in the first half of the 19th century is also available for tourists coming to Wieliczka today. These include the Daniłowicz Shaft, the Antonia Shaft, chambers of Urszula, Michałowice, Drozdowice, Józef Piłsudski (formerly the Rosetti/Majer chambers), Pieskowa Skała, Sielec, Spalona and St Anthony’s Chapel. Certainly, their interiors are quite different today. What is important, however, both today and in the Austrian times tourists visited the same part of the mine, which by its hosts was considered the most elegant and representative of the history of the Wieliczka salt mine. For nearly 250 years, since the Austrians introduced the first tourist route, significant and irreversible changes in the mine’s layout and design have taken place. All the descriptions and accounts that have been preserved from the old times give us a picture of the mine workings and the scope of services provided. In this context, the 1842 publication and its illustrations should be regarded as invaluable.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2017, 32; 10-68
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Infrastruktura Wieliczka w latach 1772-1918
Infrastructure of Wieliczka between 1772 and 1918
Autorzy:
Krzysztofek, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487342.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Infrastruktura
Wieliczka
miasto
kopalnia soli
techniczna infrastruktura
szyby górnicze
Infrastructure
city
salt mine
mine shaft
technical infrastructure
Opis:
This study is devoted to the broadly-understood technical infrastructure and analysis of development of its individual areas which exerted significant impact on the proper functioning and development of Wieliczka during the times of the Austrian partition. The following issues are discussed in the study: transport infrastructure, both road and train, provision of the city and the mine with water (water supply system from the Lednice ponds of 1803, water supply systems from ponds: na Grabówkach, Syberia, from the Park of Empress Elizabeth, supplying water to the mining shafts and providing potable water from Bieżanów), discharge of sewage, lighting (starting with oil lamps, through kerosene and gas laps and ending with electric lights) and communication, i.e. the beginnings of the telegraph and telephone. Some of these discoveries are still used in Wieliczka, e.g. the potable water pipeline from Bieżanów and the main collector discharging sewage from the city. The saltworks power plant did not stand the test of time. The developing town was forced to get connected to the electric main of the city of Cracow. Transport infrastructure was significantly modernized and improved. Railway was electrified and roads were rebuilt.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2012, 28; 115-170
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innowacje w przedsiębiorstwach turystycznych w opinii klientów (na przykładzie Kopalni Soli w Wieliczce)
Innovations in tourist enterprises in the opinion of customers (on the example of the Wieliczka Salt Mine)
Autorzy:
Seweryn, Renata
Niemczyk, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/464767.pdf
Data publikacji:
2015-09-30
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Tematy:
innowacje produktowe
działalność innowacyjna
turystyka
przedsiębiorstwo
Kopalnia Soli w Wieliczce
product innovations
innovation activities
tourism
enterprise
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Background. A precondition of the existence of contemporary enterprises is a constant pursuit of new, innovative solutions. The most frequently encountered innovations in tourism are marketing and product ones, implemented by different tourism supply entities, including those called tourist attractions. Material and methods. The paper verifies the thesis that innovation perception is differentiated by socio-demographic traits of tourists, particularly age. Mann–Whitney U, Kruskal–Wallis ANOVA by ranks, and homogeneity Pearson chi2 tests were applied. Results. The results of a survey conducted in the Wieliczka Salt Mine in 2015 became the empirical basis. The respondents positively assessed the innovations implemented by the Salt Mine. New solutions were also considered a motive of visiting the Mine. Admission tickets are available in ticket offices and on-line. However, the latter is preferred mainly by the youth. Conclusions. Tourism supply entities should pay special attention to the Net generation population when designing and implementing innovative solutions.
Źródło:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; 2015, 50; 136-145
0239-4375
Pojawia się w:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Solne dziedzictwo regionu w działalności Klubu Przyjaciół Wieliczki
Autorzy:
Stabrawa-Powęska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034243.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dziedzictwo
kopalnia soli
inicjatywy lokalne
Klub Przyjaciół Wieliczki
heritage
salt mine
heritage from below
local initiatives
Wieliczka Friends Club
Opis:
Mieszkańcy niewielkiego miasta, jakim jest Wieliczka, od wieków tworzyli kulturę, której źródeł należy szukać w miejscu pracy – kopalni soli. Jednak dzisiejsza Wieliczka jest znacznie bardziej zróżnicowana niż dawniej. Jest to przede wszystkim popularny cel turystyczny, przyciągający co roku miliony turystów. W swojej pracy postaram się odpowiedzieć na pytanie, czy możliwe jest uchwycenie elementów dziedzictwa solnego w miejscu turystycznym, jakim jest Wieliczka? W artykule przedstawię przykłady tego, jak dziedzictwo jest kształtowane przez lokalnych miłośników górnictwa soli w Wieliczce i okolicach. Uwaga zostanie skupiona na wybranych działaniach jednego z funkcjonujących stowarzyszeń – Klubu Przyjaciół Wieliczki.
For centuries, the inhabitants of a small city like Wieliczka have built a culture whose sources should be sought in the workplace – the salt mine. However, today’s Wieliczka is much more diverse than in the past. Primarily, it is a popular tourist destination, attracting millions of tourists every year. In my article, I will try to answer the question of whether it is possible to capture elements of mining heritage in a touristic place like Wieliczka? In paper, I will present examples of how heritage is shaped by local enthusiasts of the salt mining in Wieliczka and in the vicinity. Attention will be focused on selected activities of one of the local associations – the Wieliczka Friends Club.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2021, 27; 275-295
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przejawy zagrożenia oraz efektu zabezpieczenia zabytkowego szybu Górsko Kopalni Soli Wieliczka w wynikach pomiarów geodezyjnych
Symptoms of threats and the effect of securing of the “Wieliczka” Salt Mine’s historic shaft “Górsko” in geodetic survey results
Autorzy:
Maj, Agnieszka
Kortas, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861221.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
kopalnia soli
zagrożenie wodne
przemieszczenia pionowe
pomiary niwelacyjne
Wieliczka
szyb „Górsko”
salt mine
water hazard
vertical displacements
leveling measurements
“Górsko” shaft
Opis:
Szyb Górsko jest siedemnastowiecznym szybem kopalni wielickiej, który został zasypany w 1954 roku. Na przełomie 2002 i 2003 roku przepływy wód opadowych doprowadziły do naruszenia stateczności budynku nadszybia, tworząc zagrożenie dla trwałości zabytku. Analiza wyników pomiarów niwelacyjnych, prowadzonych od 1 stycznia 2003 roku ujawniła zjawisko narastania przemieszczeń pionowych w bliskim sąsiedztwie szybu o zmiennej prędkości. Początkowo tempo obniżeń osiągało 350 mm/rok, a po likwidacji prawdopodobnych rozluźnień i ewentualnych wymyć w pobliżu ścian i fundamentów szybu prędkość przemieszczeń zmalała do niespełna 20 mm/rok. W 2012 roku, po wykonaniu kompleksowych prac uszczelniających szyb, tempo osiadania spadło do ok. 12 mm/rok, czyli do prędkości przemieszczeń wynikającej z wpływu zaciskania wyrobisk kopalnianych na powierzchnię terenu w sąsiedztwie szybu Górsko. Wyniki pomiarów geodezyjnych wskazują na opanowanie zagrożenia spowodowanego przepływem wód opadowych przez otoczenie szybu do wyrobisk kopalni.
The “Górsko” shaft is a seventeenth-century shaft of the “Wieliczka” Salt Mine, which was filled in 1954. At the turn of 2002 and 2003, rainwater flows led to a violation of the stability of the headroom building, creating a threat to the durability of the monument. Analysis of the results of leveling measurements conducted since January 1, 2003 revealed the phenomenon of increasing vertical displacements in close proximity to the shaft with a variable speed. Initially, the rate of subsidence reached 350 mm/year, and after the elimination of probable loosening and possible wash-outs near the shaft walls and foundations, the speed of displacement decreased to less than 20 mm/year. In 2012, after the comprehensive shaft sealing work, the subsidence rate dropped to approx. 12 mm/year, i.e. to the speed of displacement resulting from the impact of mine workings closing on the surface of the area in the vicinity of the “Górsko” shaft. The results of geodetic measurements indicate control of the threat caused by the flow of rainwater through the surroundings of the shaft to the mining goafs.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2020, 76, 6; 42-47
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy ochrony zabytków techniki w Polsce
PROBLÈMES DE PROTECTION DES MONUMENTS TECHNIQUES EN POLOGNE
Autorzy:
Jasiuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535824.pdf
Data publikacji:
1965
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Wieliczka
Komora Saurau
kopalnia soli
zabytki techniki
tradycja techniki
nożyce do blachy
fabryka łopat w Maleńcu
ruiny walcowni
Nietulisko
kuźnia w Wiesiółce
wiatrak w Wielebnowie
wiatrak w Książu
Kuźniaki (woj. kieleckie)
ruiny pieca hutniczego
Opis:
Malgré d'anciennes traditions ainsi que certaines acquisitions dans ce secteur, l’état de la protection des monuments techniques en Pologne est encore insuffisant. En raison de l'enregistrement inachevé nous ne possédons pas d’informations complètes quant aux monuments techniques qui se sont conservés dans notre pays. Plusieurs monuments de grande valeur attendent un traitement de protection et de conservation. Nous manquons également d’une quantité suffisante de publications popularisant les monuments de la technique ancienne. Il est toutefois à espérer que l ’on pourvoira aux besoins susdits durant les plus proches années car l’intérêt porté aux monuments techniques va toujours croissant de même que la compréhension de leur signification pour la science, la technique et la culture contemporaines. Telles conceptions se développent! tout particulièrement dans les milieux techniques et économiques et l ’on peut s ’attendre de leur part à una( collaboration en ce qui concerne les travaux de con servation. La protection des monuments de la technique s heurtera bien entendu à plus d’une difficulté xésul tant de la spécifique de ces monuments (vu leu grande diversité et la grande exposition à l ’usure issue de ce qu’ils soient affectés à des fonctions productives ou au secteur des services) que des convictions enracinées et persistant encore dans certains milieux que la machine usée, l ’outil ou le bâtiment ancien des ateliers d’usines dans lesquels la production ne peut plus être continuée ne présentent plus aucune valeur. La surmontation de ces difficultés et l’accomplissement des tâches découlant du besoin d’une sauvegarde et d’une protection dans des mesures appropriées des monuments de la technique révolue nécessitent une intensification des traitements de conservation et de l’enregistrement. Il s ’agit là, en premier lieu d’attirer une plus grande attention des services· d ’État de conservation sur les monuments de la technique, et même d’augmenter les effectifs consacrés spécialement à ces travaux. Il importe également d’entourer les monuments techniques d’une protection sociale tout en élargissant cette dernière par la convocation de protecteurs individuels et collectifs (institutions et établissements industriels) pour les monuments particuliers. Les musées techniques qui s ’occupent des souvenirs mobiliers de la technique ancienne, tels que les instruments de travail, les machines et les installations mécaniques exigent également une extension de leur réseau. La proclamation en 1965 de l ’Année des Musées et des Monuments de la Technique est d’un bon augure pour l’action engagée car cela permettra de concentrer l ’attention sur l ’état actuel de ces musées et monuments ainsi que sur les perspectives de leur protection.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1965, 3; 3-12
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-44 z 44

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies