Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Konstytucja kwietniowa" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Concepts of local government in the Polish constitutions of the interwar period (1918–1939)
Koncepcje samorządu terytorialnego w polskich konstytucjach dwudziestolecia międzywojennego (1918–1939)
Autorzy:
Cichoń, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189309.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
local government
Second Polish Republic
the March Constitution 1921
the April Constitution 1935
samorząd terytorialny
II Rzeczpospolita
konstytucja marcowa 1921 r.
konstytucja kwietniowa 1935 r.
Opis:
The article outlines concepts of local government based on the provisions of the Constitution of the Republic of Poland of 17 March 1921 (the March Constitution) and the Constitutional Act of 23 April 1935 (the April Constitution). In the first place, the assumptions of the March Constitution concerning the political system in relation to local government are presented, and then its influence on the formation of this local government in the Second Polish Republic is shown. The author outlines challenges and difficulties accompanying the attempts to adopt statutes on local government in line with the spirit of the March Constitution and outlines the legal basis for the organisation and activity of local government in Poland during the interwar period (1918–1939). Attention is also drawn to the changes in the approach of those in power to the role of local government which followed the May Coup in 1926 and were introduced in the Act of 23 March 1933 on the Partial Change of the Local Government System. The author also presents the legal position of local government in the April Constitution and indicates the ideas that underlay the creation of constitutional concepts of local government and how they were externalised in the specific political conditions. The article also provides a comparative analysis of the concept of local government resulting from the Constitutions mentioned above.
Artykuł przedstawia w ogólnym zarysie koncepcje samorządu terytorialnego oparte na przepisach Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 17 marca 1921 r. (konstytucji marcowej) oraz Ustawy konstytucyjnej z 23 kwietnia 1935 r. (konstytucji kwietniowej). W pierwszej kolejności przedstawiono założenia ustrojowe konstytucji marcowej odnoszące się do samorządu terytorialnego, a następnie ukazano jej wpływ na kształtowanie się tego samorządu w II RP. Opisano wyzwania i trudności towarzyszące próbom uchwalenia ustaw samorządowych zgodnych z duchem konstytucji marcowej. Wskazano na podstawy prawne organizacji i działalności samorządu terytorialnego w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym (1918–1939). Zwrócono również uwagę na zmiany w podejściu rządzących do roli samorządu terytorialnego, które nastąpiły po zamachu majowym w 1926 r. i zostały wprowadzone w ustawie z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego. Następnie przedstawiono pozycję prawną samorządu terytorialnego w konstytucji kwietniowej. Wskazano też idee, które legły u podstaw tworzenia konstytucyjnych koncepcji samorządu terytorialnego i to, w jaki sposób zostały uzewnętrznione w konkretnych warunkach politycznych. W artykule dokonano także analizy porównawczej koncepcji samorządu terytorialnego wynikających z ww. konstytucji.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2022, XXV, 25; 139-158
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja ustroju samorządu terytorialnego w konstytucjach Polski XX w.
Evolution of the Local Government System in Polish Constitutions of the 20th Century
Autorzy:
Lis, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200872.pdf
Data publikacji:
2022-07-06
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
konstytucja marcowa 1921
konstytucja kwietniowa 1935
Konstytucja PRL 1952
Konstytucja RP z 1997 roku
samorząd terytorialny
March Constitution 1921
April Constitution 1935
Constitution of the People’s
Republic of Poland 1952
Constitution of the Republic of Poland of 1997
local government
Opis:
Artykuł recenzyjny został poświęcony publikacji Marka Klimka pt. „Samorząd terytorialny w konstytucjach Polski XX wieku. Wybrane aspekty politologiczno-ustrojowe”. Mimo przyjętej w tytule monografii cezury czasowej XX wieku, czytelnik znajdzie lapidarne ujęcie uregulowań konstytucyjnych z XVIII (prawo o miastach jako integralna część Konstytucji 3 maja 1791 roku) i XIX wieku (konstytucja Księstwa Warszawskiego, konstytucje Królestwa Polskiego czy konstytucje Rzeczypospolitej Krakowskiej). Publikacja M. Klimka dotyczy regulacji odnoszących się do samorządu terytorialnego z perspektywy politologiczno-ustrojowej. W pierwszej części Autor scharakteryzował pojęcie i istotę samorządu terytorialnego, rolę konstytucji w regulacji prawa samorządowego oraz regulacje konstytucyjne dotyczące samorządu terytorialnego przed XX wiekiem na ziemiach polskich. Następnie omówiono konstytucję z 17 marca 1921 roku, przeobrażenia ustrojowe samorządu po przewrocie majowym i nowelizacji konstytucji, a także konstytucję z 1935 roku. Dalej znajduje się analiza administracji terenowej w latach 1944-1950 oraz omówienie Konstytucji PRL z 1952 roku i jej nowelizacji. W ostatniej część monografii scharakteryzowano „małą konstytucję” z 1992 roku oraz konstytucję z 2 kwietnia 1997 roku. Ewolucję rozwiązań konstytucyjnych ukazano na tle ogólnych przeobrażeń politycznych i ustrojowych. W szczególności podjęto próbę określenia, jakie miejsce zajmował samorząd terytorialny w uregulowaniach konstytucji XX wieku w Polsce; w jaki sposób określano w nich miejsce samorządu w całym systemie administracji publicznej w państwie; jak odnoszono się do jego podmiotowości prawnej; jak określano jego strukturę oraz zadania; jak regulowano jego relacje z organami administracji rządowej; jaki wpływ miały obce rozwiązania ustrojowe na konstytucyjne regulacje samorządowe w Polsce; jakie miejsce dla samorządu przewidywano w ustroju państwa podczas poszczególnych etapów jego ewolucji w XX wieku.
The review article was devoted to the publication of Marek Klimek entitled “Local government in the constitutions of Poland of the 20th century. Selected political and political aspects ”. Despite the time limit of the 20th century adopted in the title of the monograph, the reader will find a concise approach to the constitutional regulations of the 18th (the law on cities as an integral part of the Constitution of May 3, 1791) and the 19th century (the constitution of the Duchy of Warsaw, constitutions of the Kingdom of Poland or the constitutions of the Republic of Krakow). The publication of M. Klimek, concerns regulations relating to local self-government from the political and political perspective. In the first part, the author characterized the concept and essence of local government, the role of the constitution in the regulation of local government law, and constitutional regulations concerning local government before the 20th century in Poland. Then the constitution of March 17, 1921, the systemic transformations of the local government after the May coup and the amendment to the constitution, as well as the 1935 constitution were discussed. Going further, there is an analysis of the local administration in the years 1944-1950 and an overview of the constitution of the Polish People’s Republic of 1952 and its amendments. The last part of the monograph describes the “little constitution” of 1992 and the constitution of April 2, 1997. The evolution of constitutional solutions has been shown against the background of general political and system transformations. In particular, an attempt was made to define the place of local self-government in the regulations of the 20th century constitution in Poland; how they defined the place of self-government in the entire system of public administration in the state; how was his legal subjectivity referred to; how its structure and tasks were determined; how his relations with government administration bodies were regulated; what impact did foreign system solutions have on the constitutional local government regulations in Poland; what place for self-government was envisaged in the state system during the various stages of its evolution in the 20th century.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 1(XXII); 75-85
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcje prawne Ignacego Matuszewskiego w okresie II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Wawrzyniec, Kowalski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902922.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Ignacy Matuszewski
The Second Republic
Poland – the state system
The March Constitution
The April Constitution
two-chamber
The Council of Ministries of the Republic
supporters of Pilsudski
sanation
interwar period
Druga Rzeczypospolita
Polska – ustrój państwa
Konstytucja marcowa
Konstytucja kwietniowa
dwuizbowość
Rada Ministrów RP
piłsudczycy
sanacja
dwudziestolecie międzywojenne
Opis:
The subject matter of this article is discussing legal concepts of Ignacy Matuszewski in the interwar period. In the core of the camp of adherents of Piłsudski he was one of the few people interested in the economic issues of the state, what is more he belonged to a small circle of its representatives who themselves formulated original political concepts of the Republic of Poland. Matuszewski’s output as a publicist formed not only the projects of a constitution, but also discussions concerning the shape and functioning of specific constitutional bodies. It was demonstrated that Matuszewski – the proponent of strong power of the head of the state, at the same time was characterised by a pragmatic attitude to system issues. He was against the view that only with the help of adequately enacted law the intended goal could be unfailingly achieved. The article contains the analysis of Matuszewski’s constitutional views from which it could be deduced that he was the advocate of a two-chamber parliament and of effective rule of the Council of Ministers. The study brings closer the achievements of Matuszewski in the sphere of law, which are in our times practically unknown.
Źródło:
Studia Iuridica; 2016, 66; 135-152
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O konstytucji kwietniowej raz jeszcze
On the April Constitution Once More
Autorzy:
Marcinkiewicz, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478007.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
II Rzeczpospolita
parlamentaryzm
myśl polityczna
konstytucja marcowa
konstytucja kwietniowa
Józef Piłsudski
piłsudczycy
2nd Polish Republic
parliamentarism
political thought
March Constitution
April Constitution
Opis:
The March Constitution of 1921 was a result of a compromise, which was quickly criticised by politicians, lawyers, and scholars alike. Its form was also affected by the personality of Józef Piłsudski – predicting that he would become the head of the state, the right wing of the political scene purposefully weakened the presidential prerogatives. It was not long before the constitution failed to fulfil the hope vested in it. Even its own authors joined the criticism. The main objections included the supremacy of the parliament over other authorities or the excessively strong inspiration drawn from French constitutions. The work on a new constitution began in 1928. Although most of the political parties were aware of the necessity to fix the government system, the deputies opposing the governing camp refused to take part in the work on the constitutional changes and adopted a confrontational attitude. Representatives of individual parties criticised the draft by the Nonpartisan Bloc for Cooperation with the Government and paid little attention to their own initiatives. Despite the absence of the opposition in the Sejm on 26 January 1934, the Constitution was passed and then, after it had been signed by the president, entered into force in April 1935. Rarely did any event or legal act in Poland’s history cause such emotion and controversy. There is rich literature on the subject, but for years, there was no serious polemic, but rather the constitution was debased as a whole, and a substantial analysis has not been undertaken. The focus was on the fact that it was passed illegally and on its articles that could be regarded as not fully democratic. This approach is firmly cemented. The aim of the work is to show the situation related to the government system of the young Polish state in the Interbellum period and the debate that took place in the Polish parliament. The author focuses on the role of the opposition in the discussed events, critiques their conduct during the work and the passing of the constitution. This evaluation is made not only in the context of the internal circumstances but also the geopolitical and international situation, which was highly complicated in the 1930s.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 31; 296-355
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish April Constitution of 1935 and Constitution of the Fifth Republic of France of 1958. Apparent Affinity
Konstytucja kwietniowa z 1935 r. i Konstytucja V Republiki Francuskiej z 1958 r. Widoczne powinowactwo
Autorzy:
Ujazdowski, Kazimierz Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940711.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
April Constitution
Fifth Republic of France authoritarianism
good-governance
democracy
rigidity of the constitution institutionalism
consolidation of the executive power direct democracy
konstytucja kwietniowa
V Republika Francuska
autorytaryzm
dobre rządy
demokracja
stabilność konstytucji
instytucjonalizm
konsolidacja władzy wykonawczej demokracja bezpośrednia
Opis:
A large number of authors, both academics and novelists, contend that there is an affinity between the Polish April Constitution of 1935 and that of the Fifth Republic of France. In their view, such an affinity results from the dominant political position of the president, his powers and general consolidation of the executive power2. Another reason for such an assertion is a similar model of leadership adopted by Piłsudski and de Gaulle. Some authors even assert that “Polish Constitution was an inspiration for the constitutional thought of general de Gaulle”3. Special attention should be paid to the different axiology of the two constitutions, including rigidity of the April Constitution provisions, designed exclusively for the presidential system, and distrust of the Polish constitutional thought in direct democracy. Different leadership models adopted by Piłsudski and de Gaulle also contributed to the general disparities between Polish and French fundamental statutes discussed in this paper.
Wielu autorów, zarówno naukowców, jak i powieściopisarzy, twierdzi, że istnieje podobieństwo między Konstytucją kwietniową Polski z 1935 r. a Konstytucją V Republiki Francuskiej. Ich zdaniem takie powinowactwo wynika z dominującej pozycji politycznej prezydenta, jego uprawnień i ogólnej konsolidacji władzy wykonawczej. Innym powodem takiego twierdzenia jest podobny model przywództwa przyjęty przez Piłsudskiego i de Gaulle’a. Niektórzy autorzy twierdzą nawet, że „polska konstytucja była inspiracją dla konstytucyjnej myśli generała de Gaulle’a”. Szczególną uwagę należy zwrócić na inną aksjologię obu konstytucji, w tym sztywność postanowień Konstytucji kwietniowej, przeznaczonych wyłącznie dla systemu prezydenckiego, oraz brak zaufania do polskiej myśli konstytucyjnej w demokracji bezpośredniej. Różne modele przywództwa przyjęte przez Piłsudskiego i de Gaulle’a również przyczyniły się do ogólnych rozbieżności między podstawowymi ustawami Polski i Francji analizowanymi w niniejszym artykule.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 5 (51); 351-362
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The new model of the state – the constitutional position of the president in the April Constitution of 1935
Nowy model państwa – konstytucyjna pozycja prezydenta w Konstytucji kwietniowej z 1935 roku
Autorzy:
Sadowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942146.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
april constitution
sanitation
principle of concentration of power in the person of the president
president
konstytucja kwietniowa
sanacja
zasada niepodzielnej władzy prezydenta
prezydent
Opis:
The March Constitution of 1921, which was to set the framework of a democratic state, but turned out to be an act that would not fit into the balance of power in the state. As a result of the crisis of Polish parliamentarism and the political situation in Europe, the desire to change the system quickly increased. The effect of this was the adoption of the April Constitution April 23, 1935. It was supposed to constitute a kind of compromise between authoritarian and nationalistic tendencies – which in Polish society raised wider opposition and liberalism, which in Polish political conditions did not gain support. The April Constitution denied the classical principle of the division of powers. It was replaced by the principle of concentration of power in the person of the president. This was due to the need to adjust the authoritarian system to the new concept of power and to remodel a decision center that would concentrate the process of governance in all the most important state matters. Centralization of power in the person of the president was aimed at strengthening the state, especially in international relations, and was in line with trends visible in other European countries. In emerging concepts of political changes, the president was perceived as the only organ that implemented the legal order and the superior of the state. The article is to bring the problem of the functioning of the power structure under the April constitution.
Konstytucja marcowa z 1921 r., która miała wyznaczać ramy demokratycznego państwa, jednak okazała się aktem nieprzystającym do układu sił w państwie. W wyniku kryzysu polskiego parlamentaryzmu oraz sytuacji politycznej w Europie szybko wzrastało dążenie do zmiany ustroju. Efektem tego było uchwalenie 23 kwietnia 1935 r. konstytucji kwietniowej. Miała ona stanowić swoisty kompromis między tendencjami autorytarnymi i nacjonalistycznymi – które w polskim społeczeństwie budziły w szerszym wymiarze sprzeciw oraz liberalizmem, który w polskich warunkach ustrojowych nie zyskał poparcia. Konstytucja kwietniowa zanegowała klasyczną zasadę podziału władzy. Zastąpiono ją zasadą koncentracji władzy w osobie prezydenta. Wynikało to z potrzeby dostosowania ustroju autorytarnego do nowej koncepcji władzy oraz przemodelowania ośrodka decyzyjnego, który koncentrowałby proces rządzenia we wszystkich najważniejszych sprawach państwa. Centralizacja władzy w osobie prezydenta miała na celu wzmocnienie państwa, zwłaszcza w stosunkach międzynarodowych oraz była zgodna z tendencjami widocznymi w innych państwach europejskich. W pojawiających się koncepcjach zmian ustrojowych prezydent był postrzegany jako jedyny organ urzeczywistniający porządek prawny i zwierzchnik państwa. Artykuł ma przybliżyć problematykę funkcjonowania struktury władzy na podstawie konstytucji kwietniowej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 73-87
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizjoner Polski wolnej, demokratycznej i niepartyjnej: Walery Sławek (1879-1939)
The visionary of a free, democratic and non-party Poland: Walery Sławek (1879-1939) – a handful of reflections on the 80th anniversary of his death
Autorzy:
Stebelska, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498933.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Walery Sławek
Józef Piłsudski
sanacja (sanacja – ruch polityczny)
Konstytucja kwietniowa z 1935
Sanation (Sanacja – political movement)
The A pril Constitution of 1935
Opis:
Presentation of the figure and political views of a man who between 1926 and 1935 was considered the second person in Poland – after Marshal Józef Piłsudski, with whom he was on very friendly terms. Walery Sławek was a co-creator of the Polish Constitution of 1935, appointed by Piłsudski as his successor. He had his own idealistic vision of the state system based on a no-party democracy and a broad self-government. After Piłsudski’s death, he was gradually deprived of power. In 1939 he committed suicide.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2019, 2, 2(4); 456-462
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z rozważań nad polskim autorytaryzmem. Pewność stanowiska sędziego w Konstytucji kwietniowej
Autorzy:
Ławnikowicz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609303.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
authoritarianism
the Second Republic of Poland
certainty of judge’s position
the April Constitution of Poland
autorytaryzm
Druga Rzeczpospolita
pewność stanowiska sędziego
Konstytucja kwietniowa
Opis:
The subject of this study is rooted in the realities of Poland of the authoritarian period. This fact has been emphasized in the title and considered a circumstance that defines the direction and scope of the research activities. The article is divided into three essential parts. The first one points to basic facts related to the status of courts of law in the authoritarian Poland. The broad definition of the title concept was adopted. Certainty is understood here as tantamount to stability of judicial service employment relationship and covers both irremovability, non-transferability and non-suspension, as well as predictability and transparency of promotions and service conditions, especially in terms of determining salaries. The second part of the article provides an analysis of the constitutional regulation of certainty of the position. The third part comprises remarks on the actual role of the Constitution, it covers findings on the manner in which the title institution was regulated in lower-tier normative acts and remarks on the practice of application of law. The research leads to the conclusion that certainty of judge’s position was illusory. It was being questioned at all the three interrelated levels: constitutional, regular legislation and the practice of law application.
Rozważania w niniejszym artykule zostały osadzone w rzeczywistości autorytarnej Polski. Fakt ten podkreślono w tytule i uznano za okoliczność determinującą kierunek i zakres czynności badawczych. Artykuł podzielono na trzy zasadnicze części. W ramach pierwszej przypomniano o podstawowych faktach wiążących się ze statusem sądów w autorytarnej Polsce. Przyjęto szerokie rozumienie tytułowego pojęcia. Pewność jest w tym wypadku tożsama ze stabilnością stosunku służbowego i obejmuje nie tylko nieusuwalność, nieprzenaszalność i niezawieszalność, lecz także przewidywalność i transparentność awansów oraz warunków służby, zwłaszcza w zakresie kształtowania uposażeń. W drugiej części opracowania przeprowadzono analizę konstytucyjnej regulacji pewności stanowiska. Część trzecia zawiera uwagi o faktycznej roli konstytucji; obejmuje ona ustalenia mające za przedmiot sposób, w jaki uregulowano tytułową instytucję w aktach normatywnych niższego rzędu oraz uwagi o praktyce stosowania prawa. Badania prowadzą do wniosku, że pewność sędziowskiego stanowiska była iluzoryczna. Podważano ją konsekwentnie we wszystkich trzech sprzężonych ze sobą poziomach: konstytucyjnym, ustawodawstwa zwykłego i praktyki stosowania prawa.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2019, 66, 1
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies