Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Konstytucja" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Prawo do nauki religii w publicznych szkołach i przedszkolach a zasada równouprawnienia związków wyznaniowych
The right to organize lessons of religion in kindergartens and public schools and principle of equality of religious denominations
Autorzy:
Abramowicz, Aneta Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887810.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
lessons of religions
equality of religious denominations
limits of students
lenten retreat
lekcje religii
równouprawnienie związków wyznaniowych
limity uczniów
rekolekcje wielkopostne
Konstytucja RP
kościoły i inne związki wyznaniowe
nauczanie religii
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościół
Opis:
Związki wyznaniowe o uregulowanej sytuacji prawnej mają prawo do organizowania lekcji religii w przedszkolach i szkołach publicznych. Kształt tego uprawnienia związków wyznaniowych potwierdza prawo rodziców do wychowania swoich dzieci zgodnie ze swoim światopoglądem o charakterze religijnym. Ponadto realizacja uprawnienia związków wyznaniowych do organizowania lekcji religii w szkole publicznej musi być zgodna z konstytucyjną zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych. W doktrynie prawa wyznaniowego pojawia się wiele zarzutów poddających w wątpliwość zgodność z zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych poszczególne rozwiązania prawne dotyczące sposobu organizowania lekcji religii przez związki wyznaniowe w szkole publicznej. Do takich należy zaliczyć: sposób określenia kwalifikacji nauczycieli religii, określenie programów nauczania religii jako przedmiotu szkolnego, limity uczniów konieczne do zorganizowania lekcji religii oraz prawo do zwolnienia uczniów uczęszczających na lekcje religii na odbycie rekolekcji wielkopostnych. Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych jest zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego egzemplifikacją zasady równości. Zgodnie ze wskazówkami Trybunału Konstytucyjnego zasada równouprawnienia oznacza konieczność równego traktowania podobnych podmiotów charakteryzujących się daną cechą szczególną, relewantną, które znajdujących się w podobnej sytuacji. Po dokonaniu analizy poszczególnych rozwiązań prawnych dotyczących prawa związków wyznaniowych do organizowania lekcji religii w szkole publicznej z perspektywy ich zgodności z zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych należy stwierdzić, że ta konstytucyjna zasada nie doznaje ograniczeń w zakresie realizacji tego prawa.
Religious denominations of regulated legal situation have a right to organize lessons of religion in kindergartens and public schools. The abovementioned right of religious denominations is confirmed by the right of parents to raise their children according to their own conceptions of religious character. Furthermore the fulfillment of the right of religious denominations to organize lessons of religion in public schools must be compliant with the constitutional principle of equality of religious denominations. In ecclesiastical law jurisprudence there are many charges raised against the conformity of legal solutions concerning the manner, in which lessons of religion are organized by the religious denominations in public schools with the principle of equality of religious denominations. These are as follows: description of the teacher of lessons of religion, description of religious education programs as a school subject, the limit of students necessary to organize lessons of religion and the right to release students attending in lessons of religion in order to participate in Lenten retreat. The principle of equality of religious denominations is pursuant to the jurisdiction of the Polish Constitutional Tribunal the exemplification of the principle of equality. Pursuant to guidelines of Polish Constitutional Tribunal the principle of equality means the equal treatment of similar entities characterized by the same particular relevant feature, which are in the similar situation. After analysis of particular legal solutions related to the right of religious denominations to organize lessons of religion in public schools from their compliance with the principle of equality of religious denominations point of view it should be stated that this constitutional principle is not being restricted in relation to fulfillment of the right.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2012, 15; 235-254
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
The principle of equal rights of religious communities in the jurisprudence of the Constitutional Court
Autorzy:
Abramowicz, Aneta Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043894.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
godność człowieka
zasada równości
zasada równouprawnienia związków wyznaniowych
związki wyznaniowe
równe traktowanie
kościoły i inne związki wyznaniowe
wspólna cecha istotna
orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego
Konstytucja RP z 1997r.
human dignity
the principle of equality
the principle of equal rights of religious communities
the common feature important
religious denomination
equality
churches and other religious denominations
the Polish Constitution of 1997
the jurisprudence of the Constitutional Court
Opis:
Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych jest często podejmowanym zagadnieniem w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Została unormowana w art. 25 ust. 1 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Jest cechą charakterystyczną dla demokratycznych państw świeckich. Gwarantuje poszanowanie różnorodności wyznaniowej i światopoglądowej społeczeństwa. Jej podstawę stanowi godność osoby ludzkiej. Trybunał Konstytucyjny potwierdza w swoim orzecznictwie, że właściwą przesłanką równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych powinna być określona cecha wspólna. Dlatego równouprawnienie związków wyznaniowych polega na jednakowym traktowaniu podmiotów charakteryzujących się określoną cechą w identycznym stopniu. Konsekwencją istnienia tej zasady w polskim systemie prawnym jest wykluczenie możliwości powstania państwa wyznaniowego, ponieważ jeden związek wyznaniowy uzyskałby pozycję uprzywilejowaną w formie kościoła państwowego. Jednocześnie zasada ta zakłada odmienne traktowanie kościołów i związków wyznaniowych, które nie posiadają wspólnej cechy istotnej. Obowiązująca obecnie Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. wprowadza do swojej treści zasadę równouprawnienia związków wyznaniowych jako jedną z wielu konkretyzacji konstytucyjnej zasady równości. Stanowisko to podkreślił Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z dnia 2 kwietnia 2003 r. (K 13/02), a następnie powtórzył również w orzeczeniu z 14 grudnia 2009 r. Dlatego zasada równouprawnienia związków wyznaniowych powinna być interpretowana podobnie jak ogólna zasada równości z uwzględnieniem całego dorobku orzeczniczego Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego konstytucyjnej zasady równości. Wskazuje to na jednolitą linię orzeczniczą w zakresie interpretacji omawianej zasady.
The principle of equal rights of religious communities is often taken issue in the jurisprudence of the Constitutional Court. It has been dealt with in the article. 25 paragraph 1. 1 of the Constitution of 2 April 1997. It is the hallmark for democratic secular States. It Guarantees respect for religious diversity and the world view of society. The basis of this principle is human dignity. The Constitutional Court has confirmed in its case-law that the right premise equal rights of churches and other religious communities should be defined a common feature. Therefore, equal rights of religious communities is equal treatment of operators of a specific feature in the same degree. As a consequence of the existence of this principle in the Polish legal system is to exclude the possibility of State religion, because the nexus one would be in the form of a privileged position ' religious association of the Church of the State. At the same time, this principle implies different treatment churches and religious communities, which do not have the common feature important. The current Constitution of 2 April 1997 introduces its content the principle of equality of religious communities as one of the many constitutional instantiation of the principle of equality. This position highlighted by the Constitutional Court in its judgment of 2 April 2003 (K 13/02), and then also repeated in its judgment of 14 December 2009. Therefore, the principle of equality of religious communities should be interpreted as a general principle of equality with regard to the whole of the acquis the jurisprudence of the Constitutional Court regarding the constitutional principle of equality. This indicates a single line of the jurisprudence in the interpretation of this principle.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2015, 18; 231-261
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy technika pozbawia nas pracy? Bezrobocie technologiczne w perspektywie teorii aktora-sieci
Does Technology Deprive Us of Work? Technology−Related Unemployment in an Actor−Network Theory
Autorzy:
Afeltowicz, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137322.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
non−human actor
technology−related unemployment
the constitution of modernity
sociotechnical network
aktor nieludzki
bezrobocie technologiczne
konstytucja nowoczesności
sieć socjotechniczna
Opis:
The impact of technological innovations on employment is widely discussed. Debates related to the question of the so-called technology-related unemployment have lasted since the beginning of the 19th century, however, many of its aspects escape economic reflection. Drawing on the Actor-Network theory, the author will point to the processes linked to technology-related unemployment which remain beyond the reach of economics. Starting with the particular conceptions of modernity present in the Actor-Network theory, the author will prove that it is not only technology (as the economic conception of technology-related unemployment implies) but rather a coincidence of social and technological factors that leads to marginalization of people in production and services networks.
Problem wpływu innowacji technologicznych w dziedzinie produkcji na zatrudnienie jest szeroko dyskutowany w ekonomii. Debaty wokół kwestii tak zwanego bezrobocia technologicznego trwają już od początku XIX wieku, jednakże wiele aspektów tego zjawiska umyka refleksji ekonomicznej. Odwołując się do perspektywy teorii aktora-sieci postaram się wskazać te procesy, związane z bezrobociem technologicznym, które pozostają nieuchwytne dla ekonomii. Wychodząc od rozwijanej w ramach teorii aktora-sieci specyficznej koncepcji nowoczesności, pokażę, że to nie sama technika, jak sugeruje ekonomiczna koncepcja bezrobocia technologicznego, lecz skomplikowany splot czynników społecznych i technologicznych prowadzi do wypierania i marginalizowania ludzi w sieciach produkcyjno-usługowych.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2007, 1(184); 107-126
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza problemów związanych z regulacją relacji pomię dzy dostawcami produktów spożywczych i rolnych a sieciami handlowymi na podstawie rozwiązań zaproponowanych w projekcie ustawy PSL o nieuczciwych praktykach rynkowych
Analysis of issues related to regulation on relations between suppliers of food and agricultural products and multiple retailers, based on solutions proposed in bill on unfair commercial practices submitted by the Polish Peoples’s Party
Autorzy:
Affre, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507987.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
nieuczciwe praktyki rynkowe
opłaty półkowe
dostawcy
produkty spożywcze
produkty rolne
Konstytucja
unfair commercial practices
slotting fees
suppliers
food products
agricultural products
constitution
Opis:
Artykuł zawiera ocenę rozwiązań zaproponowanych w złożonym w poprzedniej kadencji Sejmu przez grupę posłów PSL projekcie ustawy o zwalczaniu nieuczciwych praktyk rynkowych przed-siębiorców zajmujących się obrotem produktami spożywczymi lub rolnymi wobec dostawców tych produktów. Autorzy krytycznie oceniają zaproponowaną regulację jako źle zredagowaną, oderwaną od obecnych rozwiązań i stanowiącą próbę odgórnego sterowania procesem zawierania umów w sektorze handlu produktami rolnymi i spożywczymi. Kolejno opisane zostały poszczególne „nieuczciwe praktyki rynkowe”, ze szczególnym uwzględnieniem ujętej w nowy sposób kwestii zakazu pobierania opłat półkowych. Autorzy analizują także zaproponowaną procedurę stosowa-nia tych przepisów, wskazując na zagrożenie dla równości stron w postępowaniu (kwestia prze-rzucenia ciężaru dowodu) i sprawności funkcjonowania UOKiK (ustanowienie trybu wnioskowego postępowania). Artykuł kwestionuje również konstytucyjność rozwiązań zawartych w projekcie ustawy.
Article contains review of the solutions included in bill on combating the unfair commercial practices of the entrepreneurs conducting trade of agricultural and food products, against the suppliers of those products, submitted during the previous cadence of Polish Parliament by the group of deputies of Polish People’s Party. Authors assess the bill critically, as drawn up inappropriately, not suiting the current law system and establishing the state control over the process of contracting on food market sector. The Article describes the “unfair commercial practices”, in particular the new way of regulation on the issue of the slotting fees. Authors analyse the proposed procedure, indicating the risks in the matter of equality of the parties (reversed burden of proof) as well as the possible negative consequences to the effi ciency of anti-monopoly office (model of request procedure). Article questions the compatibility of the bill with Polish constitution.
Źródło:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny; 2015, 4, 8; 88-107
2299-5749
Pojawia się w:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
MIEJSCE USTAWY W HIERARCHII ŹRÓDEŁ PRAWA POWSZECHNIE OBOWIĄZUJĄCEGO
Autorzy:
Agata, Winogrodzka, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567819.pdf
Data publikacji:
2020-01-16
Wydawca:
Międzynarodowy Instytut Innowacji Nauka – Edukacja – Rozwój w Warszawie
Tematy:
źródła prawa
ustawa
systematyka ustawy
inicjatywa ustawodawcza
konstytucja
moc ustawy
Opis:
W niniejszym opracowaniu przedstawiono źródła prawa powszechnie obowiązującego, zdefiniowano katalog i system źródeł prawa, a także moc prawną ustawy. Autorka podjęła się również scharakteryzowania zasady nadrzędności Konstytucji RP w stosunku do innych aktów normatywnych. W trakcie omawiania ustawy zwrócono uwagę na jej zakres formalny oraz budowę zgodnie z zasadami techniki prawodawczej i jej najwyższą po Konstytucji moc prawną. Opisano układ oraz postanowienia przepisów merytorycznych, zmieniających, przejściowych i końcowych, a także oznaczanie przepisów aktu normatywnego. Omówiono, prymat ustawy, systematykę ustaw oraz instytucję inicjatywy ustawodawczej. W opracowaniu zostały zaprezentowane, wskazywane w doktrynie prawa konstytucyjnego, podmioty i organy posiadające prawo do inicjatywy ustawodawczej.
Źródło:
International Journal of Legal Studies (IJOLS); 2019, 6(2); 321-340
2543-7097
2544-9478
Pojawia się w:
International Journal of Legal Studies (IJOLS)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Political Philosophy of “the Nation”: Idea, Reality, and the Constitution
Filozofia Polityczna „Narodu” – Idea, Rzeczywistość, Konstytucja
Autorzy:
Ahmad, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1935879.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
nation
national identity
nation and constitution
the idea of nation
civic nationalism
naród
tożsamość narodowa
naród a  konstytucja
idea narodu
naród obywatelski
Opis:
When we think of our understanding of the category of ‘the nation’, turning to the most important official document and source for which this category is central – namely, the constitution of the modern democratic state – could yield new insights into how the category of ‘nation’ could be understood and interpreted. No other document is focused on ‘the nation’ and/or ‘the people’ to such an extent and, likewise, no other act seems so dependent on a particular understanding of the term of ‘the nation’/‘the people’. In this study, I decided to analyze how specific constitutions of selected democratic states (particularly in Europe) choose to define the category of ‘the people’/‘the nation’, and why, providing contemporary explanations as well as exploring relevant historical background of how the understanding of this capital category came to be shaped. This perspective serves as lens through which I examine ‘the nation’ as a sociological and political category.
Prezentowany artykuł stanowi swego rodzaju próbę socjologicznej i politologicznej analizy kategorii (pojęcia) „narodu” jako idei i rzeczywistości społecznej czy też, ściślej rzecz ujmując, sposobu manifestacji „narodu” w praktyce społecznej, zwłaszcza w dziedzinie stanowienia prawa. W tym duchu wydaje się zasadne zwrócenie uwagi na to, jak „naród” istnieje i jest „myślany” w tekście fundamentalnego aktu prawnego każdego współczesnego państwa, którym jest ustawa zasadnicza. W żadnym innym akcie prawnym pojęcie ludu/ narodu nie gra tak istotnej, centralnej wręcz roli. Z drugiej strony, co również należy podkreślić, sposób użycia pojęcia ludu/narodu istotnie wpływa na wydźwięk konstytucji jako całości i na jej charakter – bardziej lub mniej liberalny bądź konserwatywny, kulturowy bądź polityczny, etniczny bądź obywatelski. W tekście przedstawiam analizę dwóch kluczowych z tego punktu widzenia zagadnień: 1) jak teksty konstytucji wybranych państw Europy i świata definiują pojęcie ludu/narodu oraz 2) jakie polityczne konsekwencje płyną z użycia pojęcia ludu/narodu w jego różnych interpretacjach.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2018, 60; 7-21
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyszłość demokracji na Kubie
The Future of the Democracy in Cuba
Autorzy:
Alvarez Araya, Oscar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972480.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
Tematy:
Kuba
demokracja
konstytucja Kuby
Cuba
democracy
the Constitution of Cuba
Opis:
Demokracja na Kubie i jej przyszłość to tematy ważne dla wszystkich tych, którzy Ameryką Łacińską i jej relacjami z Europą się interesują. Jednakże na samej wyspie wydaje się być tematem tabu. Wychodząc od koncepcji demokracji promowanej przez międzynarodowe organizacje oraz tej zawartej w Konstytucji Kuby, autor artykułu stara się wskazać obszary, w których mogłyby nastąpić zmiany idące ku demokratyzacji systemu na wyspie a także odpowiedzieć na pytanie jak w przyszłości będzie wyglądać demokracja w tym kraju.
Democracy in Cuba and its future are the important topics to all those who are interested in Latin America and its relations with Europe. On the same island, one can say, that this subject is a taboo. Starting from the concept of democracy promoted by international organizations as well as that contained in the Constitution of Cuba, the author tries to identify areas where changes could be reach, also responds to the question of how he sees the future of democracy in Cuba.
Źródło:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2012, 20, 3-4(77-78); 67-75
1506-8900
2081-1152
Pojawia się w:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pandemia COVID-19 – szwedzkie uregulowania prawne
COVID-19 pandemic – Swedish legal regulations
Autorzy:
Amberg, Jan Henrik
Skórzewska-Amberg, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035319.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
COVID-19
pandemia
SARS-Cov-2
koronawirus
swobody obywatelskie
konstytucja
pandemic
coronavirus
civil liberties
constitution
Opis:
Pandemia COVID-19, stawiając społeczeństwa i rządy w sytuacji pod każdym względem wyjątkowej, nie pozostała bez wpływu na porządek prawny poszczególnych państw. Z jednej strony wymusiła podejmowanie szybkich i zdecydowanych działań, z drugiej – konieczność wnikliwej oceny oraz ważenia kosztów i konsekwencji, zarówno prawnych, jak i ekonomicznych, stosowanych środków, które często wiązały się z ograniczaniem konstytucyjnie gwarantowanych swobód obywatelskich. Choć z pozoru Szwecja wybrała odmienną od innych krajów Europy drogę postępowania w trakcie pandemii, utrzymując życie społeczne w dużym stopniu bez zmian, to jednak w swej istocie strategia ta nie różniła się nadmiernie od stosowanych w innych krajach. Celem artykułu jest przybliżenie rozwiązań przyjętych w Szwecji oraz analiza szwedzkiej strategii na tle konstytucyjnych swobód obywatelskich.
The COVID-19 pandemic, placing societies and governments in an exceptional situation in every respect, has had an impact on the legal order of individual countries. It pressed them, on the one hand, to take swift and decisive actions and, on the other hand – to a necessary thorough assessment and considering of the costs and consequences, both legal and economic, of the introduced measures, often related to the constraints of constitutionally guaranteed civil liberties. Although Sweden during the pandemic seemingly chose a path different from other European countries, keeping social life largely unaffected, in its essence this strategy did not differ much from those used in other countries. The aim of the article is to present the solutions adopted in Sweden and to analyse the Swedish strategy against the background of constitutional civil liberties.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2021, 13, 3; 144-158
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeczpospolita wobec Rosji w ostatniej fazie obrad Sejmu Wielkiego (1791–1792)
The Commonwealth of Poland towards Russia in the final stage of the Great Diet (1791–1792)
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688983.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Sejm Wielki
Konstytucja 3 maja
Straż Praw
polityka zagraniczna Rzeczypospolitej
stosunki polsko-rosyjskie w latach 1791–1792
Great Diet
Constitution of May 3
Guardians of the Laws
foreign policy of the Commonwealth
Russian-Polish relations in 1791–1792
Opis:
When the Constitution was ratified on May 3, 1791, establishing good relations with Russia was the most important issue for the security of the Commonwealth. As leaders of the Great Diet noticed that prosperous situation in the Polish-Lithuanian state’s international relations was ending, they suggested Stanisław August to turn to Russia. Because of their initiative, the king introduced several members of the St. Petersburg court to the Guardians of the Laws. Yet, it did not reorient Polish foreign policy. Having strengthened his position, Stanisław August was delaying direct talks with the empress. He was convinced, that to avoid Russian intervention in the Commonwealth’s internal affairs, one should not provoke Russians and appease any internal conflicts. That assumption turned to be wrong, though. Contrary to the views of the vast majority of Polish historians, who believed that Russian intervention in Poland was predetermined, the St. Petersburg court was divided, when it came to the policy on the Polish-Lithuanian state. Some advisers of Catherine II believed, that without a final agreement with German courts, one should not start a war with the Commonwealth, because it would be hard, long-lasting and costly. Yet, views of Polish malcontents and empress’s favorite, Platon A. Zubov, were taken into account, and a military operation was launched, without looking at Vienna and Berlin’s position. A passive diplomacy turned out to be a fatal mistake of the Polish king and his advisers. The concept of a limited warfare was equally wrong. The weak resistance of the Polish army strengthened the position of the empress’s favorite. When Stanisław August’s letter to Catherine II arrived at St. Petersburg, already in the course of war, at the Russian court a group of war opponents took a final attempt to stop hostilities, and start negotiations with the Commonwealth’s ruler. However, successes of empress’s troops, that rapidly moved towards Warsaw after the withdrawing Poles, favored supporters of an armed intervention. The king and his advisers ceased to believe in the possibility of victory too soon, and capitulated at the time, when there was still a chance to continue the war, a prolongation of which by several weeks might have prompted the empress to start peace negotiations. It was a great political mistake, which turned out to be the beginning of the end of the First Republic.
Po uchwaleniu Konstytucji 3 maja ułożenie stosunków z Rosją było najważniejszą kwestią z punktu widzenia bezpieczeństwa Rzeczypospolitej. Widząc wygasanie pomyślnej dla państwa polsko-litewskiego koniunktury w stosunkach międzynarodowych, przywódcy Sejmu Wielkiego zasugerowali Stanisławowi Augustowi dokonanie zwrotu ku Rosji. To z ich inicjatywy król wprowadził do Straży Praw kilku stronników dworu petersburskiego. Nie pociągnęło to jednak za sobą reorientacji polskiej polityki zagranicznej. Umocniwszy swoją pozycję, Stanisław August zwlekał z nawiązaniem bezpośrednich rozmów z cesarzową. Był przekonany, że wystarczy nie prowokować Rosjan i łagodzić wszelkie konflikty wewnętrzne, żeby uniknąć rosyjskiej interwencji w wewnętrzne sprawy Rzeczypospolitej. Założenie to okazało się błędne. Wbrew twierdzeniu ogromnej większości historyków polskich, którzy uważali, że rosyjska interwencja w Polsce była z góry przesądzona, na dworze petersburskim do ostatniej chwili trwały spory i dyskusje dotyczące kształtu polityki wobec państwa polsko-litewskiego. Część doradców Katarzyny II była zdania, że bez ostatecznego porozumienia z dworami niemieckimi nie należy zaczynać wojny z Rzecząpospolitą, gdyż będzie ona ciężka, długotrwała i kosztowna. Namowy polskich malkontentów sprawiły jednak, że ostatecznie zwyciężyła, lansowana przez faworyta cesarzowej – Płatona A. Zubowa, koncepcja rozpoczęcia działań zbrojnych bez oglądania się na stanowisko Wiednia i Berlina. Bierność dyplomatyczna okazała się fatalnym błędem polskiego króla i jego doradców. Równie błędna była koncepcja prowadzenia wojny w ograniczonym tylko zakresie. Słaby opór polskich armii umacniał bowiem pozycję faworyta cesarzowej. Już w trakcie działań wojennych, po nadejściu do Petersburga listu Stanisława Augusta do Katarzyny II, grupa przeciwników wojny na dworze rosyjskim podjęła ostatnią próbę przerwania działań zbrojnych i rozpoczęcia rozmów z władcą Rzeczypospolitej. Sukcesy wojsk cesarzowej, które w ślad za wycofującymi się Polakami zmierzały szybko w kierunku Warszawy działały jednak na korzyść zwolenników zbrojnej interwencji. Król i jego doradcy zbyt szybko przestali wierzyć w możliwość odniesienia zwycięstwa i skapitulowali w chwili, kiedy wciąż istniały szanse na kontynuowanie wojny, której przedłużenie o kilka tygodni mogło skłonić cesarzową do wyrażenia zgody na rozpoczęcie negocjacji pokojowych. Był to fatalny błąd polityczny, który okazał się w konsekwencji początkiem końca pierwszej Rzeczypospolitej.  
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Commonwealth of Poland towards Russia in the final stage of the Great Diet (1791–1792)
Rzeczpospolita wobec Rosji w ostatniej fazie obrad Sejmu Wielkiego (1791–1792)
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689163.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Sejm Wielki
Konstytucja 3 maja
Straż Praw
polityka zagraniczna Rzeczypospolitej
stosunki polsko-rosyjskie w latach 1791–1792
Great Diet
Constitution of May 3
Guardians of the Laws
foreign policy of the Commonwealth
Russian-Polish relations in 1791–1792
Opis:
Po uchwaleniu Konstytucji 3 maja ułożenie stosunków z Rosją było najważniejszą kwestią z punktu widzenia bezpieczeństwa Rzeczypospolitej. Widząc wygasanie pomyślnej dla państwa polsko-litewskiego koniunktury w stosunkach międzynarodowych, przywódcy Sejmu Wielkiego zasugerowali Stanisławowi Augustowi dokonanie zwrotu ku Rosji. To z ich inicjatywy król wprowadził do Straży Praw kilku stronników dworu petersburskiego. Nie pociągnęło to jednak za sobą reorientacji polskiej polityki zagranicznej. Umocniwszy swoją pozycję, Stanisław August zwlekał z nawiązaniem bezpośrednich rozmów z cesarzową. Był przekonany, że wystarczy nie prowokować Rosjan i łagodzić wszelkie konflikty wewnętrzne, żeby uniknąć rosyjskiej interwencji w wewnętrzne sprawy Rzeczypospolitej. Założenie to okazało się błędne. Wbrew twierdzeniu ogromnej większości historyków polskich, którzy uważali, że rosyjska interwencja w Polsce była z góry przesądzona, na dworze petersburskim do ostatniej chwili trwały spory i dyskusje dotyczące kształtu polityki wobec państwa polsko-litewskiego. Część doradców Katarzyny II była zdania, że bez ostatecznego porozumienia z dworami niemieckimi nie należy zaczynać wojny z Rzecząpospolitą, gdyż będzie ona ciężka, długotrwała i kosztowna. Namowy polskich malkontentów sprawiły jednak, że ostatecznie zwyciężyła, lansowana przez faworyta cesarzowej – Płatona A. Zubowa, koncepcja rozpoczęcia działań zbrojnych bez oglądania się na stanowisko Wiednia i Berlina. Bierność dyplomatyczna okazała się fatalnym błędem polskiego króla i jego doradców. Równie błędna była koncepcja prowadzenia wojny w ograniczonym tylko zakresie. Słaby opór polskich armii umacniał bowiem pozycję faworyta cesarzowej. Już w trakcie działań wojennych, po nadejściu do Petersburga listu Stanisława Augusta do Katarzyny II, grupa przeciwników wojny na dworze rosyjskim podjęła ostatnią próbę przerwania działań zbrojnych i rozpoczęcia rozmów z władcą Rzeczypospolitej. Sukcesy wojsk cesarzowej, które w ślad za wycofującymi się Polakami zmierzały szybko w kierunku Warszawy działały jednak na korzyść zwolenników zbrojnej interwencji. Król i jego doradcy zbyt szybko przestali wierzyć w możliwość odniesienia zwycięstwa i skapitulowali w chwili, kiedy wciąż istniały szanse na kontynuowanie wojny, której przedłużenie o kilka tygodni mogło skłonić cesarzową do wyrażenia zgody na rozpoczęcie negocjacji pokojowych. Był to fatalny błąd polityczny, który okazał się w konsekwencji początkiem końca pierwszej Rzeczypospolitej.
When the Constitution was ratified on May 3, 1791, establishing good relations with Russia was the most important issue for the security of the Commonwealth. As leaders of the Great Diet noticed that prosperous situation in the Polish-Lithuanian state’s international relations was ending, they suggested Stanisław August to turn to Russia. Because of their initiative, the king introduced several members of the St. Petersburg court to the Guardians of the Laws. Yet, it did not reorient Polish foreign policy. Having strengthened his position, Stanisław August was delaying direct talks with the empress. He was convinced, that to avoid Russian intervention in the Commonwealth’s internal affairs, one should not provoke Russians and appease any internal conflicts. That assumption turned to be wrong, though. Contrary to the views of the vast majority of Polish historians, who believed that Russian intervention in Poland was predetermined, the St. Petersburg court was divided, when it came to the policy on the Polish-Lithuanian state. Some advisers of Catherine II believed, that without a final agreement with German courts, one should not start a war with the Commonwealth, because it would be hard, long-lasting and costly. Yet, views of Polish malcontents and empress’s favorite, Platon A. Zubov, were taken into account, and a military operation was launched, without looking at Vienna and Berlin’s position. A passive diplomacy turned out to be a fatal mistake of the Polish king and his advisers. The concept of a limited warfare was equally wrong. The weak resistance of the Polish army strengthened the position of the empress’s favorite. When Stanisław August’s letter to Catherine II arrived at St. Petersburg, already in the course of war, at the Russian court a group of war opponents took a final attempt to stop hostilities, and start negotiations with the Commonwealth’s ruler. However, successes of empress’s troops, that rapidly moved towards Warsaw after the withdrawing Poles, favored supporters of an armed intervention. The king and his advisers ceased to believe in the possibility of victory too soon, and capitulated at the time, when there was still a chance to continue the war, a prolongation of which by several weeks might have prompted the empress to start peace negotiations. It was a great political mistake, which turned out to be the beginning of the end of the First Republic.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 3
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja wysłuchania dziecka w świetle Konstytucji RP (wybrane zagadnienia)
The institution of the child’s hearing in the light of the Polish Constitution (selected issues)
Autorzy:
Arkuszewska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929954.pdf
Data publikacji:
2021-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
dziecko
wysłuchanie
ustalanie praw dziecka
organy władzy publicznej
osoby odpowiedzialne za dziecko
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
child
hearing
establishing children’s rights
organs of public authority
persons responsible for the child
The Constitution of the Republic of Poland
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza instytucji wysłuchania dziecka przewidziana w art. 72 ust. 3 Konstytucji RP. Prawo dziecka do bycia wysłuchanym jest jednym z podstawowych praw dziecka i jest elementem jego prawa do ochrony w postępowaniu prawnym go dotyczącym. W publikacji przybliżono samo pojęcie dziecka, które jest różnie definiowane z uwagi na brak jednej uniwersalnej, ogólnosystemowej definicji dziecka, a także przedstawiono przykładowy katalog spraw mieszczących się w przesłance konstytucyjnej – „ustalanie praw dziecka”. Wskazano również krąg podmiotów zobowiązanych do wysłuchania dziecka jakimi są ogólnie przyjęte organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko. Przybliżenie wskazanych pojęć pozwoliło przyjąć, że instytucja wysłuchania dziecka jest niezbędna dla zapewnienia podstawowych praw dziecka oraz jako element jego prawa do ochrony w postępowaniu prawnym go dotyczącym.
The subject of this article is the analysis of the institution of the child hearing provided for in Art. 72 (3) of the Polish Constitution. The right of a child to be heard is one of the fundamental rights of a child and is part of child’s right to protection in legal proceedings concerning it. The publication presents the concept of a child itself, which is defined in various ways due to the lack of one universal, system-wide definition of a child, and also presents an example catalog of matters falling under the constitutional premise – “establishing children’s rights”. The group of entities obliged to hear a child, such as generally accepted public authorities and persons responsible for the child, were also introduced. The introduction of the above-mentioned concepts made it possible to assume that the institution of hearing the child is necessary to ensure the fundamental rights of the child and as an element of its right to protection in le- gal proceedings concerning it.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 2 (60); 279-295
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozumienie pracy w Konstytucji RP – próba rekonstrukcji pojęcia
Understanding of work in the Polish Constitution – an attempt at reconstructing the concept
Autorzy:
Arndt, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1198564.pdf
Data publikacji:
2015-09-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
system prawny
zasada godności człowieka
zasada dobra wspólnego
kompetencje
Constitution of the Republic of Poland
legal system
principle of human dignity
principle of common good
competencies
Opis:
W artykule podjęta zostanie próba rekonstrukcji pojęcia pracy w kontekście polskiego systemu prawnego. Ponadto przedstawiona będzie krytyka zbyt wąskiego rozumienia pracy powiązana z propozycją konsekwentnego zastosowania się do naczelnych zasad Konstytucji RP (zasady dobra wspólnego oraz zasady godności człowieka), które prowadzi do głębszego rozumienia pracy także na gruncie prawa. Wydaje się, że jedynie w taki sposób można przedstawiać pojęcie pracy jako zagadnienie istotne w funkcjonowaniu państwa.
The paper aims at reconstructing the concept of work in the context of the Polish legal system. Moreover, the author presents the criticism of too narrow understanding of work associated with the proposal of consistent compliance with the guiding principles of the Polish Constitution (the principle of the common good and the principle of human dignity), which leads to a deeper understanding of work as a matter of law. It seems that it is the only possible way to introduce the concept of work as an important issue in the functioning of the state. 
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2015, 14, 31; 175-187
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona prawna wolności myśli, sumienia i wyznania
Legal Protection of Freedom of Thought, Conscience and Religion
Autorzy:
Astramowicz-Leyk, Teresa
Turchyn, Yaryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197718.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wolność myśli
sumienia i wyznania
prawa człowieka
prawo międzynarodowe
polska konstytucja
freedom of thought
conscience and religion
human rights
Polish Constitution
international law
Opis:
Freedom of thought, conscience and religion is one of the fundamental freedoms of individual, which has to be and is protected by international and national law, as shown on the example of the Polish Constitution. Freedom of conscience includes both the right of individual to choose the worldview and the right to change it. Freedom of religion ensures the right to express and manifest the views and convictions on religion individually and collectively, privately or publicly. Considering derogation of freedom of thought, conscience and religion, international law states that it may be restricted, but only in specific circumstances and under the legal act. The Polish Constitution is in line with international law in terms of restricting the above freedom.
Wolność myśli, sumienia i wyznania to jedna z podstawowych wolności jednostki, która musi być i jest chroniona przez prawo międzynarodowe i krajowe, co ukazano na przykładzie polskiej konstytucji. Pod pojęciem wolności sumienia kryje się prawo wyboru przez jednostkę ludzką swojego światopoglądu i prawo do jego zmiany. Wolność wyznania daje jednostce prawo do uzewnętrzniania i manifestowania poglądów i przekonań przysługujących jednostce w kwestiach religijnych indywidualnie i zbiorowo, prywatnie lub publicznie. Można tę wolność ograniczać, ale musi to być określone w ustawie i tylko w szczególnych okolicznościach. Polska w tym zakresie jest zgodna z prawem międzynarodowym.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 193-206
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość konstytucyjna obywateli dotycząca wybranych treści Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku
Autorzy:
Augustyn, Bartosz
Fajdek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041660.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Niepodległości
Tematy:
konstytucja
świadomość konstytucyjna.
constitution
constitutional awareness
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza świadomości konstytucyjnej obywateli dotycząca treści obowiązującej Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. W artykule szczególną uwagę zwrócono na aspekty dotyczące podstawowych dat i pojęć ściśle związanych z konstytucją, jak również na organizację i funkcjonowanie polskiego parlamentaryzmu, wymiaru sprawiedliwości oraz sądownictwa konstytucyjnego. Ze względu na szczególne zamiłowanie autorzy podjęli temat dotyczący kształtowania świadomości konstytucyjnej polskich obywateli przez środki masowego przekazu – jak media wpływają na poziom wiedzy obywateli z treści ustawy zasadniczej. Zasadniczą techniką badawczą wykorzystaną do opracowania artykułu było sporządzenie ankiety i przeprowadzenie badania na 300 respondentach. W ankiecie zostało zawartych 12 pytań jednokrotnego wyboru. Subsydiarny charakter, lecz nader istotny miała literatura przedmiotu prawa konstytucyjnego, która pomogła wprowadzić i wyjaśnić podstawowe zagadnienia związane z przedmiotem badania.
The aim of this article is to analyze citizens constitutional awareness of the constitution of April 2,1997. The item concerns the aspects of basic dates and definitions connected with constitution as well as the organization and function of polish parliamentarism, administration of justice and constitutional judiciary. Because of the predilection of the researchers, the article discusses the theme of forming awareness of polish citizens through the mass media- how media appeal to the level of the citizens awareness from the content of Basic Law. The main research method of this article was to prepare a survey for 300 respondents. The survey consists of 12 single choice questions. The literature concerning constitutional law served as particularly significant aid to introduce and explain basic issues relevant to the subject of study
Źródło:
Prawo i Polityka; 2018, 8; 178-188
2080-5799
Pojawia się w:
Prawo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mienie polskie w Rosji : zwrot zabytków
Autorzy:
AW.
(aw).
Powiązania:
Gazeta Warszawska 1922, nr 45, s. 6
Data publikacji:
1922
Tematy:
Canaletto, Bernardo Bellotto (1721-1780) twórczość
Branicki (rodzina)
Restytucja dóbr kultury Polska 1922 r.
Zabór rosyjski konstytucja 1815 r.
Zbiory muzealne
Opis:
11 bm. odbyło się plenarne posiedzenie Mieszanej Polsko-Rosyjsko-Ukraińskiej Komisji Specjalnej na której zatwierdzono rezolucję Podkomisji Muzealnej i Archiwalno-Bibliotecznej dot. zwrotu Polsce kolekcji Branickiego, 21 obrazów Bernarda i innych.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Equality in the Icelandic Legal and Social Concept
Równość w islandzkiej koncepcji prawno-społecznej
Autorzy:
Babula, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920830.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Constitution of Iceland
equality
women’s rights
Konstytucja Islandii
równość
prawa kobiet
Opis:
For over a decade, Iceland has been ranked first among countries around the world in the field of equality between women and men, both in the legal and social aspects. But such a spectacular achievement is not the result of legal regulations developed today or even in the last few decades. This is the final achievement of consistent, over a century of work - especially of women - for the proper and equal treatment of people, regardless of gender, and other differentiating factors. And although it is probably not realistic to create an ideal model, the Icelanders managed to work out a very difficult thing. Coexisting at the intersection of great attachment to tradition and the church, they noticed the subjectivity of each individual, as well as the right of this individual to be an equal subject of human rights and liberties. So, what is the concept of equality shaped in contemporary Iceland, and what legal and social processes have Icelanders undergone to achieve such exemplary standards? Pointing it out is the aim of this article.
Islandia od ponad dekady plasuje się na pierwszym miejscu wśród krajów całego świata pod względem równości kobiet i mężczyzn tak w porządku prawnym, jak i społecznym. Ale tak spektakularne osiągnięcie nie jest wynikiem regulacji prawnych kształtowanych współcześnie a nawet w ostatnich kilku dekadach. Rezultat ten to efekt finalny konsekwentnej, ponadwiekowej pracy - zwłaszcza kobiet - na rzecz właściwego, równego traktowania ludzi, bez względu na płeć oraz inne czynniki różnicujące. I chociaż zapewne nie jest realne stworzenie modelu idealnego, Islandczykom udało się wypracować rzecz bardzo trudną. Koegzystując na styku ogromnego przywiązania do tradycji i kościoła, dostrzegli podmiotowość każdej jednostki, a także prawo tej jednostki do bycia równoważnym podmiotem w aspekcie korzystania z praw i wolności człowieka. Jak kształtuje się zatem koncepcja równości we współczesnej Islandii oraz jakim procesom prawno-społecznym poddali się Islandczycy, żeby osiągnąć tak wzorcowe standardy?
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 533-544
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjna zasada równości wobec prawa a korzystanie z praw wyborczych przez osoby ubezwłasnowolnione
Autorzy:
Babula, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524733.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ubezwłasnowolnienie
godność osobowa
prawo wyborcze
Konstytucja
incapacity
human dignity
electoral law
Constitution
Opis:
Celem artykułu jest omówienie kwestii związanych z prawami wyborczymi osób ubezwłasnowolnionych, z naciskiem na ubezwłasnowolnienie będące wynikiem choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych (z wyłączeniem pijaństwa lub narkomanii). Takie podejście uzasadnione jest przyjętym założeniem rozpatrzenia aktualnych regulacji w kontekście zmian w przepisach prawa cywilnego, które są przedmiotem prac Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego w zw. z orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego oraz orzeczeniem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wydanym w sprawie Alajos Kiss v. Węgry w 2010 r. Zastosowana metoda: przegląd literatury.
The aim of this article is to discuss the matter of electoral rights of incapacitated people – with special attention to incapacity caused by psychological disorders (excluding alcoholism and drug addiction). Such a way to deliberate on political rights is caused by legal resolutions of civil law, that are under a discussion to be changed by a special Commission of Civil Law Codification. Commission has been created in a result of EHRC judgment in the case Alajos Kiss v. Hungary in 2010, and polish Constitutional Tribunal judgments. Method used: literature overview.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 6 (22); 149-168
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nobilis pulchritudo. O pięknie liturgii
Autorzy:
Bać, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668841.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
liturgy
beauty
constitution on sacred liturgy
ordo
rite
liturgical art
liturgical anthropology
liturgia
piękno
konstytucja o liturgii świętej
ryt
sztuka liturgiczna
antropologia liturgiczna
Opis:
The aim of this article is to exhibit the theological relation between liturgy and beauty in the from the aspect of the liturgical celebration. This relation derives from an attempt to find the answers to two questions. The first: “Could the liturgy ever exist separately from the concept of beauty?” refers to the essence of the theological bond between the liturgy and beauty. The answer to this question is provided by Benedict XVI in his post-Synodal Apostolic Exhortation Sacramentum caritatis of 2007 in which he highlights the fact that beauty is a part of the internal structure of a celebrated mystery as the latter conveys to the man the truth about God’s Love. Therefore each liturgy is beautiful.The second question is centered on the celebration: “Could a real beauty ever exist without the necessity to be celebrated?”. True and authentic beauty expresses itself by rite – ordo and art. Only in this way everyone who participates in the liturgy can be guided to the heart of the celebrated mystery. The authentic beauty always expresses itself in rite – ordo – and in art. Only then may it reach man and make him enter into the depths of a celebrated mystery/ Only in this way everyone who participates in the liturgy can be guided to the heart of the celebrated mystery.
Celem niniejszego artykułu było ukazanie teologicznej relacji między liturgią a pięknem w jej wymiarze celebracyjnym. Relacja ta opiera się na próbie odnalezienia odpowiedzi na dwa pytania. Pierwsze z nich dotyczy istoty teologicznego odniesienia liturgia – piękno i brzmi: „czy może istnieć liturgia, która nie byłaby piękna?”. Na pytanie to odpowiada Benedykt XVI w adhortacji apostolskiej Sacramentum caritatis z 2007 roku, zwracając uwagę, iż piękno należy do wewnętrznej struktury celebrowanego misterium, ponieważ przez nie dociera do człowieka prawda o Bożej Miłości. Dzięki temu każda liturgia jest piękna.Drugie pytanie koncentruje się na celebracji liturgicznej i brzmi: „czy może istnieć takie piękno, które nie domagałoby się celebrowania?”. Autentyczne piękno zawsze wyraża się w rycie – obrzędzie – i sztuce. Tylko wtedy może dotrzeć do człowieka i sprawić, aby wszedł on w głębię celebrowanego misterium.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2014, 12
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Spisek majowy”
Autorzy:
Bąk, Michał (1989- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 5, s. 22-25
Data publikacji:
2021
Tematy:
Sejm (1788-1792)
Konstytucja Polski (1791)
Reforma
Ustrój polityczny
Zamach stanu
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu są ostanie dni przygotowań do uchwalenia Konstytucji 3 maja, towarzysząca im atmosfera i sam przebieg uchwalania tej ustawy w Sejmie. Początkowy termin uchwalenia ustawy to 5 maja, następnie zmieniony na 3 maja, wobec wielkich przygotowań opozycji grożącej zamachem stanu. 2 maja 1791 roku w Pałacu Radziwiłłowskim odczytano projekt konstytucji, którą wspierać nazajutrz w sejmie obiecało ponad 100 posłów i senatorów. Zauważalne też było zainteresowanie kobiet, co początkowo uznano za wybieg propagandowy, pozwalający obalić oskarżenia o groźbę użycia przemocy, ale liczne spisane relacje kobiet - świadków uchwalania Konstytucji 3 maja w sali sejmowej dowodzą ogromu zainteresowania społeczeństwa polskiego reformami. Sesja 3 maja trwała siedem godzin, uchwalenie Ustawy Rządowej udało się przeforsować przez aklamację.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjny status zawodów i samorządów prawniczych
Constitutional status of legal professions and legal self-government
Autorzy:
Bałaban, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146741.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Constitution
legal professions
legal self-government
Konstytucja
zawody prawnicze
samorządy prawnicze
Opis:
Konstytucja normuje status zawodów prawniczych dość obszernie w art. 17. Status konstytucyjny zabezpiecza te zawody przed dowolnością regulacji ustawowej i złą praktyką realizacji ustawy. Dodatkowo pozycję zawodów prawniczych zabezpiecza możliwość tworzenia samorządu, do którego stosują się bardzo liczne wartości i zasady konstytucyjne.
The Constitution normalizes the status of legal professions quite extensively in Article 17. The constitutional status protects these professions from arbitrary statutory regulation and bad practice in the implementation of the law. In addition, the position of legal professions is safeguarded by the possibility of creating self-governments to which a great number of constitutional values and principles apply
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2022, 40; 9-17
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O potrzebie zmiany polskiej konstytucji
About the Need to Amend the Polish Constitution
Autorzy:
Bałaban, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104838.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
zmiana konstytucji
traktat konstytucyjny
constitution
amendment of the constitution
constitutional treaty
Opis:
The Polish Constitution after 25 years does not need to be changed as a very modern and proven act of state practice. Urgent and thorough change is required by the political team that has led to the crisis of the system of law and the state. It is impossible to discuss the Constitution with people who do not know what it is and are only engaged in violating it. Today only inter-party brawling on substitute topics is possible. The article is a presentation of the author’s analyzes conducted in the context of changes in the understanding of constitutional law and concepts in its scope, with particular emphasis on those related to the amendment of the constitution. The author wonders who and in what situation should take up the task of preparing and presenting a draft amendment to the constitution and whether we are dealing with a “constitutional moment” now.
Polska Konstytucja po 25 latach nie wymaga zmiany jako akt bardzo nowoczesny i sprawdzony w praktyce państwowej. Pilnej i gruntownej zmiany wymaga ekipa polityczna, która doprowadziła do kryzysu systemu prawa i państwa. Nie można dyskutować o Konstytucji z ludźmi, którzy nie wiedzą czym jest i zajmują się jedynie jej łamaniem. Dziś możliwa jest jedynie awantura międzypartyjna na tematy zastępcze. Artykuł jest przedstawieniem analiz Autora prowadzonych w kontekście zachodzących zmian w rozumieniu prawa konstytucyjnego i pojęć z jego zakresu, ze szczególnym uwzględnieniem tych dotyczących zmiany konstytucji. Autor zastanawia się nad tym kto i w jakiej sytuacji powinien podjąć się zadania przygotowania i przedstawienie projektu zmiany konstytucji oraz czy mamy do czynienia teraz z „momentem konstytucyjnym”.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 53-65
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Do Armed Forces Personnel Need a Trade Union? The Perspectives of European Standards and the Constitution of the Republic of Poland on Freedom of Association
Czy siły zbrojne potrzebują związków zawodowych? Perspektywa standardów europejskich i konstytucyjnych w zakresie wolności zrzeszania się
Autorzy:
Balcerzak, Michał
Bień-Kacała, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928011.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
human rights
trade unions
Council of Europe
Constitution of the Republic of Poland
freedom of association
Armed forces personnel
Organization for Co-operation and Security in Europe
związki zawodowe
prawa człowieka
Rada Europy
Konstytucja RP
wolność zrzeszania się
Personel Sił Zbrojnych
Organizacja Współpracy i Bezpieczeństwa w Europie
Opis:
The article aims to discuss the European standards concerning the freedom of association of armed forces personnel. Relevant norms in this regard result from human rights treaty law but also from soft-law elaborated within the Council of Europe. The authors juxtapose the existing standards with the scope of the freedom of association provided in Polish Constitution of 1997 and relevant domestic law. They ask whether the armed forces personnel need to form and join trade unions to secure their rights or perhaps the existing forms of exercising the freedom of association are satisfactory? The authors conclude that the current legal solutions in Poland meet the European and constitutional standards, and allow the Polish Armed Forces to observe neutrality regarding political matters. Nevertheless, the prohibition to form and join trade unions in Polish armed forces is of statutory rather than constitutional origin.
W artykule omówiono standardy europejskie dotyczące wolności zrzeszania się przez personel sił zbrojnych. Normy w tym zakresie wynikają z prawa traktatowego dotyczącego praw człowieka, lecz także z aktów soft-law, opracowanych w ramach Rady Europy. Autorzy zestawiają istniejące standardy z zakresem ochrony wolności zrzeszania się na podstawie polskiej Konstytucji z 1997 r. i właściwych przepisów prawa krajowego. Autorzy stawiają pytanie, czy personel sił zbrojnych potrzebuje tworzyć związki zawodowe i przystępować do nich, aby zabezpieczyć swoje prawa, czy też istniejące formy wykonywania wolności zrzeszania się są wystarczające? Autorzy konkludują, że obecne rozwiązania prawne w Polsce co do zasady spełniają standardy europejskie i konstytucyjne oraz pozwalają Siłom Zbrojnym RP na przestrzeganie neutralności w sprawach politycznych. Skądinąd zakaz tworzenia i przystępowania do związków zawodowych w Siłach Zbrojnych RP nie został umocowany w Konstytucji RP, lecz na poziomie ustawowym.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 519-528
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne uwarunkowania stabilności Rady Ministrów
Constitutional guarantees for the stability of the Council of Ministers
Autorzy:
Balicki, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693195.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitution
government
executive power
stability
Konstytucja
rząd
władza wykonawcza
stabilność
Opis:
The article deals with the stability of the functioning of a collegial body of the executive power – the government. The stability of the executive power, together with citizens’ participation in the elections and maintenance of political order, is one of the elements of a broader concept of a state’s political stability. Historical experiences (especially those of the French Third and the Fourth Republic and Italy) demonstrate the importance of stable and effective functioning of a government. Relating the issue in question to the Polish model of government, the author analyses constitutional norms laying down the principles of appointing the Council of Ministers and the possibilities of its dismissal.
W artykule ukazane zostało zagadnienie stabilności funkcjonowania kolegialnego członu władzy wykonawczej – rządu. Stabilność władzy wykonawczej, obok partycypacji obywatelskiej w wyborach oraz utrzymania porządku politycznego, jest jednym z elementów szerszego pojęcia, jakim jest stabilność polityczna państwa. Doświadczenia historyczne (zwłaszcza Francji III i IV Republiki oraz Włoch) ukazują, jak ważnym zagadnieniem jest możliwość stabilnego i efektywnego działania rządu. Odnosząc tytułowe zagadnienie do polskiego modelu ustrojowego, autor dokonuje analizy norm konstytucyjnych determinujących zasady powoływania Rady Ministrów oraz możliwości jej odwołania.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 205-213
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja kanclerskiego modelu rządów w Polsce
Reception of the chancellery model of governance in Poland
Autorzy:
Balicki, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941024.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
nowelizacja konstytucji
system rządów
model kanclerski
constitution
constitution novelization
system of governance
chancellery model
Opis:
Polski model władzy wykonawczej zakłada istnienie dwuczłonowej egzekutywy, w której rząd jest silny konstytucyjnie przyznanymi mu kompetencjami, natomiast władza prezydenta legitymizowana jest jego wyborem dokonywanym w głosowaniu powszechnym. Sytuacja taka tworzy pole konfliktów pomiędzy najwyższymi organami władzy. War-to wiec rozważyć celowość dokonania w przyszłości zmian w polskim modelu ustrojowym i wprowadzenia do systemu ustrojowego modelu rządów wzorowanego na niemieckim systemie rządów kanclerskich.
The Polish executive governance model assumes the existence of a two-part executive, in which the strength of the government lies in its constitutional competences and the power of the president is legitimized by his being selected in general elections. Such situation creates a space for conflict between the highest authorities. It is therefore worth to consider the desirability of making changes in the Polish governance model in the future and introducing into the system of governance a model based on the German system of chancellery governance.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 5 (39); 55-68
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustrojowe dylematy prezydentury. Głowa państwa według Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku
Autorzy:
Bankowicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421240.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
prezydent
prezydentura
konstytucja
system konstytucyjny
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest analiza usytuowania prezydentury w polskim systemie konstytucyjnym oraz ocena adekwatności przepisów konstytucyjnych do rzeczywistej pozycji prezydenta w państwie. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Zasadniczy problem to charakterystyka uprawnień prezydenta i relacji pomiędzy głową państwa a innymi organami władzy państwowej. W artykule odwołano się do metody prawno‑dogmatycznej, zakładającej krytyczną analizę przepisów Konstytucji RP, a także do metody instytucjonalnej, na podstawie której opisano reguły polskiego systemu politycznego. PROCES WYWODU: Usytuowanie prezydenta w systemie konstytucyjnym Polski zostało przedstawione poprzez charakterystykę trybu jego wyłaniania, przysługujących mu prerogatyw oraz możliwości wpływania na rząd, parlament i sądownictwo. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza wykazała niekonsekwencje, a nawet błędy przepisów konstytucyjnych odnoszących się do prezydenta. Powszechne i bezpośrednie wybory głowy państwa są niezgodne z zasadniczo parlamentarno‑gabinetowym systemem politycznym Polski. Uprawnienia prezydenta jako strażnika Konstytucji, gwaranta ciągłości władzy państwowej, najwyższego reprezentanta państwa w stosunkach zagranicznych oraz zwierzchnika sił zbrojnych są w dużej mierze pustymi deklaracjami, bowiem Konstytucja nie daje prezydentowi rzeczywistych możliwości działania na tych polach. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Niezbędna wydaje się przebudowa polskiej prezydentury, a tym samym reforma konstytucyjna. System polityczny powinien być klarowny i spójny. Jeśli zatem utrzymany ma być system parlamentarno‑gabinetowy, to uprawnienia konstytucyjne prezydenta powinny zostać uszczuplone i wskazane jest odejście od powszechnych wyborów prezydenckich. Wybranie opcji semiprezydenckiej powinno natomiast skutkować wzmocnieniem pozycji prezydenta poprzez uczynienie zeń podmiotu wytyczającego politykę państwa i podporządkowanie mu rządu.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2018, 9, 26; 111-128
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie bł. Mamerta Esquiú dla konstytucjonalizmu Argentyny
Autorzy:
Bar, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049872.pdf
Data publikacji:
2022-03-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Mamerto Esquiú
beatification
the Argentine Republic
Constitution of 1853
common good
beatyfikacja
Argentyna
konstytucja 1853
dobro wspólne
Opis:
Poza krótkim, ale koniecznym, rysem biograficznym nowego Błogosławionego Kościoła katolickiego – Mamerto Esquiú, uwaga autora koncentruje się na wydarzeniu z 9 lipca 1853 r. – zaprzysiężeniu konstytucji Argentyny w prowincjach, które miało wielkie znaczenie dla kształtującej się federacji jako republiki konstytucyjnej, ale wpłynęło też na losy franciszkanina o. Mamerto z Catamarki. W ostatniej części artykułu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, jaki może być walor tej beatyfikacji, nie tylko dla społeczności wyznaniowej, ale też obywatelskiej. Będzie to przede wszystkim budzenie postaw służby dobru wspólnemu, w tym poprzez przypomnienie wkładu, jaki wierzący mogą wnieść we wspólne dobro doczesne swych krajów, w jedność narodową; wreszcie uczenie odpowiedzialności społecznej, przypominanie politycznej i prawnej wartości konstytucji.
Besides a brief, but necessary, biographical sketch of the new Blessed of the Catholic Church, Mamerto Esquiú, the author’s attention is focused on 9th of July 1853, an event of accepting the Constitution of Argentina in the provinces. That date was of great importance for the emerging federation as a constitutional republic, but has also influenced the destiny of the Franciscan Fr. Mamerto of Catamarca. In the last part of the article an attempt was made to answer the question what might be the value of his beatification, not only for the religious community, but also for the civil society. Consequently, it was concluded that it would awaken attitudes of service to the common good by recalling the possibility of contribution that believers can make to the common temporal good of their countries and to the national unity, any finally, by teaching social responsibility, remembering the political and legal value of the Constitution.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2022, 1; 75-89
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do posiadania i noszenia broni jako prawo fundamentalne każdego człowieka – systemowe ujęcie II Poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki w amerykańskim systemie prawa
The right to own and carry arms as a fundamental right of every individual – a systemic analysis of Amendment II to the U.S. Constitution in the American system of law
Autorzy:
Bartosik, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/499619.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
II Poprawka
Konstytucja
Stany Zjednoczone
posiadanie broni
oryginalizm
Amendment II
Constitution
the United States
gun possession
originalism
Opis:
Celem niniejszego opracowania jest systemowa i oryginalistyczna (tj. historyczno-językowa) analiza II Poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, stanowiącej następująco: „dobrze zorganizowana milicja jest niezbędna dla bezpieczeństwa wolnego państwa; prawo ludzi do posiadania i noszenia broni nie może być naruszone”. Zadanie to wymaga przedstawienia analogicznych do II Poprawki regulacji występujących w konstytucjach poszczególnych stanów, charakterystyki umiejscowienia przepisu w indywidualistycznie zorientowanej Karcie Praw (Bill of Rights) oraz zwięzłego opisania ewolucji pojmowania prawa do posiadania broni przez amerykańskie sądy federalne, w tym zwłaszcza wiążących interpretacji poczynionych w wyrokach Sądu Najwyższego USA, który ostatecznie w sprawie District of Columbia v. Heller z 2008 roku uznał prymat indywidualistycznego modelu prawa do posiadania i noszenia broni jako naturalnego i niezbywalnego prawa każdego człowieka. Niniejsze opracowanie, choć opierające się na doświadczeniach prawnych Stanów Zjednoczonych, stanowić może również istotny głos w dyskusji nad prawem do posiadania broni w Polsce.
The purpose of this paper is a systemic and originalist (i.e. historical and linguistic) interpretation of Amendment II to the U.S. Constitution which states: “a well regulated militia being necessary to the security of a free state, the right of the people to keep and bear arms shall not be infringed”. This task requires providing an account of regulations found in constitutions of particular American states which are analogous to that of Amendment II, characterization of the placement of law in an individualistically-oriented Bill of Rights, as well as a concise overview of an evolution of interpretative conclusions regarding the right to own arms reached by federal courts, especially the rulings of the Supreme Court of the United States which in the case Heller v. District of Columbia of 2008 finally recognized the right to keep and bear arms as a natural and inalienable right of every individual. This paper, although based on the American legal experiences, could also be a stimulus for discussion about gun possession in Poland.
Źródło:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM; 2017, Numer Specjalny; 9-23
2299-2774
Pojawia się w:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do posiadania i noszenia broni w II Poprawce do Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki - ujęcie oryginalistyczne
The right keep and bear arms in the II Amendment to the U. S. Constitution - an originalist sense
Autorzy:
Bartosik, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/565092.pdf
Data publikacji:
2017-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
II Poprawka
Konstytucja
Stany Zjednoczone
posiadanie broni
oryginalizm
II Amendment
Constitution
the United States
gun rights
originalism
Opis:
Celem niniejszego opracowania jest oryginalistyczna wykładnia II Poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, gwarantującej amerykańskim obywatelom prawo do posiadania i noszenia broni. Artykuł w sposóbsyntetyczny przedstawiagłówne związane z nią nurty interpretacyjne i zasadnicze problemy oraz skrupulatną wykładnię historyczno-językową przepisu.Zagadnieniami poddawanymi ocenie są również podmiotowy charakter prawa chronionego przez II Poprawkę oraz znaczeniewyrażonych w niej pojęć, m. in.„milicja”, „państwo”, „ludzie”, „posiadać”, „nosić” oraz „broń”. Wnioski wykładnicze opracowania w sporej mierze pokrywają się z oryginalistyczną argumentacją przedłożoną amerykańskiemu Sądowi Najwyższemu w sprawie Heller v. District of Columbia z 2008 roku oraz przyjętą od tego czasu linią orzeczniczą, rozstrzygającą o indywidualnym charakterze prawa do posiadania i noszenia broni. Artykuł stanowić może również głos w dyskusji nad prawem do posiadania broni w Polsce.
The purpose of this paper is to present an originalist interpretation of the II Amendment to the U.S. Constitution, which guarantees the right to keep and bear arms for the American citizens. The article, in a holistic manner, depicts the fundamental problems and the main interpretative strands of the law, as well as provides its scrupulous historical and linguistic analysis. The problems which are being evaluated, consist of the general legal character of the regulation and the meaning of the terms articulated therein, such as “militia”, “state”, “people”, “keep”, “bear” and “arms”. The interpretative conclusions of this paper significantly overlap with the originalist argumentation presented to the U.S. Supreme Court in a remarkable case Heller v. District of Columbia from 2008 in which the Court ruled establishing the judiciary line of authority stressing the individualist theory of the right to keep and bear arms. This paper, although based on the American legal experiences, could also be an important voice in the debate on gun rights in Poland.
Źródło:
De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności; 2017, 2(3); 27-42
2450-5005
Pojawia się w:
De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próby uregulowania stanu prawnego Kościoła Katolickiego w Drugiej Rzeczpospolitej w latach 1919-1925
An attempt to regulate the legal status of the Catholic Church in the Second Republic of Poland in the years 1919–1925
Autorzy:
Batóg, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1310329.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
konkordat
Konstytucja Marcowa
Stolica Apostolska
wyznanie rzymskokatolickie
concordat
March Constitution
Holy See
Roman
Catholic confesssion
Opis:
The year 1918 has restored freedom not only to the Polish society, which through 123 years was persecuted by the partitioners, but also to the Catholic Church, towards which the partitioner states had a negative attitude. The situation has changed after the recuperation of independence. Since then the Catholic Church encompassed most of the society. This situation ought to be regulated by the state with respect to law, and so it happened in the March Constitution (1921), especially in the article 114, which speaks of an accord between the Polish state and the Catholic Church by means of an international treaty. This article constituted a foundation for signing a concordat (1925).
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2019, 26; 5-13
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kim ma być wychowanek akademii prawniczej? O perspektywach budowania edukacji prawniczej wokół konstytucji
What is a law academy’s alumnus to be like? On the prospects of developing a legal education around the constitution
Autorzy:
Bator, Andrzej
Kaczmarek, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1975500.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
prawo
polityka
instytucja prawna
edukacja
konstytucja
konstytucjonalizm
law
politics
legal institution
education
constitution
constitutionalism
Opis:
Prezentowany artykułu powstał na tle obserwacji bieżących polskich sporów polityczno-prawnych wokół Konstytucji. Poszukując przyczyn różnic w pojawiającej się argumentacji, zwróciliśmy uwagę na zagadnienie edukacji konstytucyjnoprawnej. Postawione zadanie przedstawiliśmy w dwóch etapach. W pierwszym omówiliśmy wyróżniane w teorii społecznej modele edukacji. Punktem wyjścia uczyniliśmy model strukturalno-funkcjonalny oraz jego krytykę z perspektywy teorii konfliktowych, interpretatywnych i krytycznych. Następnie zaprezentowana została ewolucja instytucji prawno-administracyjnych w świetle konfliktu między oczekiwaniem ich otwartości na wymiar etyczny i polityczny a roszczeniem integralności i spójności. W tym celu skorzystaliśmy z propozycji Philippe Noneta i Philipa Selznicka. W drugim etapie przybliżyliśmy trzy koncepcje konstytucji i konstytucjonalizmu. Za modelowe przykłady posłużyły nam poglądy Hansa Kelsena, Carla Schmitta oraz amerykańska doktryna judicial review. Propozycje te, jak staraliśmy się wykazać, można przedstawić jako punkty oparcia dla trzech wizji edukacji konstytucyjnoprawnej. W artykule nie poprzestaliśmy tylko na prezentacji modeli edukacji i rekonstrukcji wizji edukacji konstytucyjnej. Usiłowaliśmy również, mając na uwadze doświadczenia polskiej debaty wokół Konstytucji, wykazać, że doktryna judicial review otwiera obiecującą przestrzeń dla rewaluacji nauki i praktyki (a więc i dydaktyki) konstytucyjnoprawnej.
This article has arisen from the observations of the current Polish political and legal disputes over the Constitution. In pursuing the reasons for the different lines of argument presented, we have brought to attention the issue of education in constitutional law. We have presented the task set over two stages. In the first stage we discussed the educational models as expounded in the social theory. As a starting point, we adopted the structural-functional model and its criticism along the lines of the conflict-theory, interpretative and critical theories. Subsequently, the evolu tion was presented of administrative-law institutions in the light of the conflict between the expected openness to the ethical and political dimensions and the integrity and coherence claims. To this end, we followed the proposals of Philippe Nonet and Philip Selznick. In the second stage, we reviewed three conceptions of the constitution and constitutionalism. The views of Hans Kelsen, Carl Schmitt as well as the American judicial review doctrine served as model examples. These proposals, as we have tried to demonstrate, can be presented as the cornerstones of the three visions of constitutional-law education. In this article, we did not satisfy ourselves in presenting the educational models and reconstructing the vision of constitutional education. We have also attempted to demonstrate, bearing in mind the experiences of the Polish debate over the Constitution, that the judicial review doctrine opens up a promising sphere for a revaluation of both the theory and practice (and hence, the didactics) of constitutional law.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2018, 10, 2; 9-40
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Restrictions on Movement During the Covid-19 Pandemic in the Light of Constitutional Freedom of Movement in the Republic of Poland
Ograniczenia w przemieszczaniu się w dobie pandemii Covid-19 w świetle konstytucyjnej wolności poruszania się
Autorzy:
Bator-Bryła, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047293.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
limitation of constitutional rights and freedoms
the Constitution of the Republic of Poland
prohibition of freedom of movement
Covid-19 epidemic
ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności
Konstytucja RP
epidemia Covid-19
zakaz przemieszczania się
Opis:
The aim of the publication is to present the key issues regarding legal forms of restrictions on freedoms and rights (especially freedom of movement) without the simultaneous introduction of one of the constitutional states of emergency during the Covid-19 pandemic in the Republic of Poland and their assessment in terms of compliance with the Constitution. An important issue is the restriction of freedom of movement by the executive without proper authorization by statute. Despite the lack of the authorization in question, the Minister of Health introduced a ban on movement under the provisions of the executive act, which is contrary to Art. 92 sec. 1 of the Polish Constitution2, pursuant to which the bodies indicated in the Constitution of the Republic of Poland are authorized to issue the ordinance on the basis of statutory delegation. Moreover, in the light of Art. 31 sec. 3 of the Constitution of the Republic of Poland, restrictions on the exercise of constitutional freedoms and rights, including the right to move (Art. 52 of the Polish Constitution), may be established only by statute, therefore the regulation of the matter in question by means of a sub-statutory act, without proper authorization in the provisions of the act, violated a number of provisions of the Constitution, which means that in the event of failure to observe the statutory form for restrictions on freedoms and rights, it must lead to the disqualification of a given regulation as being contrary to Art. 31 sec. 3 of the Polish Constitution.
Celem publikacji jest przedstawienie kluczowych zagadnień, dotyczących prawnych form ograniczeń wolności i praw (szczególnie wolności przemieszczania się) bez jednoczesnego wprowadzenia jednego z konstytucyjnych stanów nadzwyczajnych w dobie pandemii Covid-19 w Rzeczpospolitej Polskiej i ich ocena pod kątem zgodności z Konstytucją. Istotną kwestię stanowi reglamentacja wolności przemieszczania się przez władzę wykonawczą bez właściwego upoważnienia w ustawie. Pomimo braku przedmiotowego upoważnienia Minister Zdrowia wprowadził zakaz przemieszczania się na mocy przepisów aktu wykonawczego, co jest sprzeczne z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym do wydania rozporządzenia upoważnione są organy wskazane w Konstytucji RP w oparciu o delegację ustawową. Ponadto w świetle art. 31 ust. 3 Konstytucji RP ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw, w tym prawo przemieszczania się (art. 52 Konstytucji RP), mogą być ustanawiane tylko w ustawie, w związku z czym regulacja przedmiotowej materii w drodze aktu podustawowego, bez właściwego upoważnienia w przepisach ustawy, naruszyło szereg przepisów Konstytucji, co oznacza, że w przypadku braku zachowania ustawowej formy dla ograniczeń wolności i praw prowadzić musi do dyskwalifikacji danego unormowania, jako sprzecznego z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 95-108
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w świetle Konstytucji z 1997 roku
The responsibilities of the President of the Republic of Poland according to The Polish Constitution of 1997
Autorzy:
Bednarz, Diana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850811.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
the sovereignty and security of the state
the Polish Constitution
legal and constitutional responsibility
delict
suwerenność i bezpieczeństwo państwa
Konstytucja RP
odpowiedzialność prawno-konstytucyjna
delikt konstytucyjny
Opis:
Analizując zagadnienie odpowiedzialności Prezydenta RP, odwołano się do art. 126 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. Normy w nim zawarte określają prezydenta jako najwyższego przedstawiciela polskich władz, gwaranta ciągłości władzy państwowej oraz najwyższy organ państwa w zakresie władzy wykonawczej. Z uwagi na fakt, iż głowa państwa nie ponosi odpowiedzialności politycznej, prezydent nie jest poddawany pod ocenę parlamentu i innych organów państwowych. Szczególną uwagę zwrócono na odpowiedzialność konstytucyjną i karną. W tekście przedstawiono procedurę usunięcia z urzędu, co nie jest równoznaczne z automatycznym odsunięciem od sprawowania władzy ani odebraniem immunitetu. Zaprezentowano proces postawienia prezydenta przed Trybunałem Stanu. W ramach artykułu omówiono kwestie związane z naruszeniem i przekroczeniem – przez prezydenta – konstytucji i ustaw, w sposób widoczny dla społeczeństwa.
The scrutiny of the functions and responsibilities of the President of the Republic of Poland was based primarily on the article 126 of the Polish Constitution of 1997. The regulations define the President as the supreme representative of the Polish authorities, the guarantor of the continuity of the Government and the supreme authority in respect of the executive. Due to the fact that the head of state has no political responsibility before the Parliament or other authorities, the constitutional responsibility and criminal liability were highlighted. This text shows the impeachment procedure as well as presents the process of bringing the President before the State Tribunal. The article also discusses issues related to the violation and breaching of both the Constitution and the law apparent to the public.
Źródło:
Facta Simonidis; 2016, 9, 1; 29-42
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjny nakaz ponoszenia ciężaru podatków – wybrane zagadnienia
Constitutional warrant incurring the burden of taxes – selected issues
Autorzy:
Bernat, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596087.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
The Constitution of The Republic of Poland
taxpayer
tax regulation
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
podatnik
ustawy podatkowe
Opis:
Konstytucja RP stanowi, iż każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężaru związanego z podatkami uregulowanymi w ustawach. Celem artykułu jest zbadanie zakresu podmiotowego i przedmiotowego tego obowiązku. Odnosząc się do poglądów występujących w judykaturze i piśmiennictwie prawniczym, autor postara się w szczególności wytłumaczyć, jak należy rozumieć określenie „każdy’” zawarte w art. 84 Konstytucji RP. Dodatkowo analiza obejmie charakter należności w obrębie podatków, które mogą być przypisane jednostkom w myśl art. 217 ustawy zasadniczej. W publikacji posłużono się metodą analityczną oraz językowo-logiczną. Jako wniosek de lege lata przyjęto, że obowiązek ponoszenia ciężaru podatkowego nie jest związany z obywatelstwem, a fakt podlegania przez nierezydenta innej jurysdykcji nie wyłącza wprost ciężaru określonego w art. 84. Obowiązek regulacji elementów struktury podatku w formie ustawy jest związany z realizacją stabilności i pewności przepisów prawa podatkowego. W odniesieniu do procedury legislacyjnej, z uwagi na doniosłość przepisów podatkowych, nie należy stosować przyspieszonej procedury. Autor uznał, iż nie ma podstaw do formułowania postulatów de lege ferenda w zakresie potrzebnych zmian w przepisach Konstytucji RP dotyczących podatków, gdyż aktem właściwym do stanowienia o kształcie podatków jest ustawa.
The Polish Constitution stipulates that everyone is obliged to bear the burden associated with the taxes under the enactments. The article’s purpose is to explore the scope and subject of this principle. Referring to the views prevailing in the judicature and the legal literature, the author will try to explain how the term “each” contained in the Rule 84 of the Constitution of the Republic of Poland, should be understood. In addition, the analysis will include the nature of the taxes which can be assigned to individuals in accordance with the Rule 217 of the basic enactment. In the publication analytical and linguistic-logical method were used. As a de lege lata proposal assumes that the obligation to bear the tax burden is not associated with citizenship and countervailability of a non-resident of another jurisdiction doesn’t exclude outright weight referred to in art. 84. The obligation to regulate the structure elements of the tax in the form of law to the benefit of stability and certainty of tax legislation. With regards to the legislative procedure in view of the importance of tax legislation – do not use a fast – track procedure. The author concluded that there were no grounds for the preaching of de lege ferenda postulates in the needed changes in the provisions of the Constitution of the Republic of Poland relating to taxes as enactment is appropriate.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2018, 23, 3; 35-55
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawna ochrona dóbr kultury – problemy terminologiczne
Legal Protection of Cultural Assets – Terminological Problems
Autorzy:
Bernatek-Zaguła, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525032.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ochrona dobra kultury
prawo międzynarodowe
prawo krajowe
konstytucja
Opis:
W artykule autor zajmuje się zagadnieniem braku jednolitej oraz precyzyjnej terminologii w regulacji normatywnej w obrębie określonej dziedziny jaką jest ochrona dóbr kultury. Normodawca tworząc mechanizmy ochronne dla szeroko rozumianych dóbr kultury zarówno w Konstytucji RP, jak i w obrębie ustawodawstwa używa wielu określeń dla wyznaczenia podobnego zakresu zastosowania norm. Rozważania czynione są na podstawie Konstytucji RP oraz na gruncie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, które pozwalają autorowi zauważyć niedoskonałości, wręcz niedostatki w zakresie koherentności terminologicznej w obrębie tej samej dziedziny, zarówno w odniesieniu do aktów prawa krajowego jak i ich relacji do prawa międzynarodowego. W pierwszej części artykułu autor przedstawia terminologię stosowaną dla ochrony dóbr kultury w obrębie prawa międzynarodowego, następnie czyni rozważania odnośnie terminologii stosowanej dla wyznaczenia podobnego zakresu w treści Konstytucji RP, w kolejnej części przedstawia terminologię stosowaną na gruncie prawa krajowego wykazując, iż używanie przez ustrojodawcę licznych terminów prawnych dla nazwania podobnego zakresu wskazuje na brak dyscypliny terminologicznej, czego skutkiem jest, zdaniem autora, osłabienia działania ochrony prawnej a nawet do dopuszczenia do powstania luki w prawie.
In article the author occupies herself with the issue of the lack of any uniform or precise terminology in the normative regulation in a such specific domain as the legal protection of the cultural goods. By creating the protection mechanisms for the widely defined cultural goods in the Constitution and the other legal acts the lawmaker used several different terms to define similar fields of legal norms’ usage. The research based on the Constitution and located on the ground of the law that specifies preservation and caretaking of historic monuments enabled the author to perceive some fallacies, that can even be called shortages, in the same field, as the polish law is considered as well as its relation to the international law. In the first part of the article the author presents terminology that is being used in the sphere of the legal protection of cultural goods in the international law. Afterwards she considers the terminology used for defining the same field in the Polish Constitution. In the next part of her thesis she introduces the terminology employed on the ground of polish law pointing out that the legislator uses numerous legal terms for the same field. This leads her to the conclusion about the lack of terminological discipline showed by the legislator, which effects, as she sees it, in the attenuation of the legal protection and even in developing of the legal gap.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2012, 4 (12); 135-150
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Government and Politics of Poland in the Light of the Constitutional Perspective since 1989
Rząd i polityka Polski w świetle perspektywy konstytucyjnej od 1989 r.
Autorzy:
Bharti, Mukesh Shankar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162225.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
government and politics
Constitution
Polska
political reform
institutional development
rząd i polityka
Konstytucja
Polska
reforma polityczna
rozwój instytucjonalny
Opis:
The article analyses the characteristics of the Polish constitution and government since 1989. This study empirically discusses the dynamics of the constitutional framework and Polish political system in the light of the outcomes of the parliamentary elections and the formation of the government in the Republic of Poland. The article describes Samuel P Huntington‘ s theoretical-speculative theory as the primary level of political development in Poland. According to Samuel P Huntington, between 1989 and 1990, several countries from Central, Eastern and Southern Europe moved from totalitarian rule to the democratic forms of government. The constitution was formulated according to the rule of the law and is based on democratic norms. This democratic revolution is probably the most important political trend and Poland was also affected by this wave of democratisation in 1989. The main purpose of this study is to describe the political transformation which is resulted in the democratic government. How does Poland establish the rule of law and a sustainable popular government that follows constitutional norms? The result of this article is that the political parties, creating the opposition in parliament, must propose a new strategy of behaviour in such circumstances, in particular by tackling the compromise of a democratic system on the basis of the Constitution of 1997, e.g. distribution of powers, elections, party politics, the position of the Constitutional Court and functioning of the judiciary in the country.
W artykule dokonano analizy charakterystyki polskiej Konstytucji i rządu od 1989 r. W artykule omówiono empirycznie dynamikę ustroju konstytucyjnego i polskiego systemu politycznego w świetle wyników wyborów parlamentarnych i formowania się rządu w RP. Artykuł opisuje teorię spekulacyjną Samuela P. Huntingtona jako podstawowy poziom rozwoju politycznego w Polsce. Według Samuela P. Huntingtona w latach 1989–1990 kilka państw Europy Środkowej, Wschodniej i Południowej przeszło od rządów totalitarnych do demokratycznych form rządów. Konstytucja została sformułowana zgodnie z rządami prawa i opiera się na normach demokratycznych. Ta demokratyczna rewolucja jest prawdopodobnie najważniejszym nurtem politycznym, a Polska została dotknięta tą falą demokratyzacji w 1989 r. Głównym celem niniejszego opracowania jest opisanie transformacji ustrojowej, której efektem są demokratyczne rządy. W jaki sposób Polska ustanawia rządy prawa i trwały rząd ludowy przestrzegający norm konstytucyjnych? Wynikiem niniejszego artykułu jest to, że partie polityczne, tworząc opozycję w parlamencie, muszą zaproponować nową strategię postępowania, w szczególności poprzez zmierzenie się z kompromisem systemu demokratycznego w oparciu o Konstytucję z 1997 r., m.in. podział władzy, wybory, polityka partyjna, pozycja Trybunału Konstytucyjnego i funkcjonowanie sądownictwa w państwie.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 439-452
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constitutional Regulations of the Official Language in the European Union Countries
Autorzy:
Bidziński, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920767.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitution
official language
nationality
minorities
konstytucja
język urzędowy
narodowość
mniejszości
Opis:
The regulations concerning the definition of the official language at the constitutional level have not been unified in the constitutions of European Union countries. The importance of a language, the level of its protection, and care for the language are immanently connected with the cultural awareness of a given nation, its historical conditions, national aspirations, and other factors allowing to distinguish it from other subjects. The number of languages used in individual regions of the EU depends on social migrations, the uniformity of nationalities, historical conditions, as well as the level and directions of patriotic aspirations in a given society. Therefore, the attempts to impose on the members of the EU the adoption of the unified solutions, which de facto imply - in the case of most of them - the need to amend the constitution, is a demand that now seems completely unfeasible.
Regulacje dotyczące określenia języka urzędowego na poziomie konstytucyjnym nie zostały zunifikowane w ustawach zasadniczych państw Unii Europejskiej. Znaczenie języka, poziom jego ochrony oraz dbałość o język są immanentnie związane ze świadomością kulturową danego narodu, uwarunkowaniami historycznymi, dążeniami narodowościowymi i innymi czynnikami pozwalającymi na wyróżnienie się od innych podmiotów. Liczba używanych języków na poszczególnych obszarach UE jest zależna od migracji społecznych, jednolitości narodowościowej państwa, uwarunkowań historycznych, a także poziomu i kierunków dążeń patriotycznych w społeczeństwie. Wymuszenie zatem na członkach UE tożsamych rozwiązań, implikujących de facto w większości z nich konieczność zmiany ustawy zasadniczej jest obecnie zadaniem całkowicie niewykonalnym.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 489-496
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modele ustrojowe stolicy Polski i wybranych państw Unii Europejskiej
System Models of the Capital of Poland and Selected European Union Countries
Autorzy:
Bidziński, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129837.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitution
capital
metropolis
system
konstytucja
stolica
metropolia
ustrój
Opis:
Regulations concerning the position, status and model of functioning of capitals in European countries have not been unified. Both Poland and other European Union countries use their own, autonomous solutions. It is a fact that there are a lot of similarities in this area, but nevertheless they do not have formal, legal, regulatory or directive conditions. The many similarities have historical or geopolitical roots. A number of regulations are also related to the care for the stability of legal solutions, the organizational stability of the state and international bodies and institutions. The conducted analysis allows, however, to distinguish three main organizational models, which have certain advantages, but also negative management and organizational aspects.
Regulacje dotyczące pozycji, statusu oraz modelu funkcjonowania stolic w państwach europejskich nie zostały zunifikowane. Tak Polska, jak i inne kraje Unii Europejskiej korzystają z własnych, autonomicznych rozwiązań. Faktem jest, że w tym obszarze występuje sporo podobieństw, niemniej jednak nie mają one uwarunkowań formalnoprawnych, rozporządzeniowych czy dyrektywalnych. Liczne podobieństwa mają swoje korzenie historyczne lub geopolityczne. Szereg regulacji związanych jest też z dbałością o stabilność rozwiązań prawnych, stałość organizacyjną państwa oraz organów i instytucji międzynarodowych. Przeprowadzona analiza pozwala jednak wyodrębnić trzy główne modele organizacyjne, które mają pewne zalety, ale także i negatywne aspekty zarządczo – organizacyjne.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 109-114
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka deregulacji w zakresie liberalizowania przepisów związanych z pozaaplikacyjnymi ścieżkami dostępu do zawodu radcy prawnego w kontekście postanowień art. 17 Konstytucji RP
The issue of deregulation in terms of liberalizing the provisions related to the without legal counsel apprenticeship program access to the profession of a legal adviser in the context of the provisions of article 17 of the Constitution RP
Autorzy:
Bidziński, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941040.pdf
Data publikacji:
2015-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
deregulacja, samorząd zawodowy, radcowie prawni, Konstytucja
Opis:
Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów zdecydowanie ułatwiła dostęp do wykonywania zawodu radcy prawnego, zarówno poprzez otwarcie ścieżek pozaaplikacyjnych, jak i poprzez umożliwienie migracji pomiędzy zawodami prawniczymi. Abstrahując od oceny zasadności takiego rozwiązania, pojawiła się kwestia podmiotu uprawnionego do definiowania zasad dostępu do zawodu zaufania publicznego. W tym kontekście istotne jest rozważenie w szczególności art. 17 Konstytucji RP, dotyczącego samorządów zawodowych. Samorząd zawodowy radców prawnych ma bowiem za zadanie zapewnienie należytego wykonywania zawodu radcy prawnego w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. Trybunał Konstytucyjny zważył, iż tzw. deregulacja zawodów prawniczych nie rzutuje na kompetencje i prawa samorządów zawodowych, określonych w art. 17 Konstytucji, mimo iż w opinii Trybunału jedynym podmiotem zdolnym kształtować warunki dostępu do zawodu radcy prawnego jest ustawodawca. Rolą samorządu radcowskiego jest natomiast przestrzeganie ustanowionego prawa, w szczególności ocena kandydatów pod kątem spełnienia ustawowych wymogów do wpisu na listę radców prawnych, jak również osób wykonujących zawód pod kątem realizacji interesu publicznego. Paradoksalnie, uznać więc należy, że deregulacja dostępu do zawodu radcy prawnego spowodowała wzrost odpowiedzialności izb samorządowych za jakość usług świadczonych przez radców prawnych.
The Act of 13th June 2013 to change laws regulating performing certain professions definitely facilitated access to the profession of a legal adviser as well as by opening paths ignoring legal counsel apprenticeship program, as well as by enabling migration between the legal professions. Because of that appeared a question of who is entitled to define the rules for access to the profession of public confidence. In this context, it is important to consider, in particular, article 17 of the Constitution of the Republic Of Poland for professional self-government. The professional self-government of legal advisers is designed to ensure the proper practice of the profession of a legal counsel within the limits of the public interest. The Constitutional Court has scaled that deregulation of the legal profession does not affect the competence and rights of professional self-government referred in article 17 of the Constitution, despite the fact that, in the opinion of the Court, the only body able to form the conditions of access to the profession of a legal adviser is the legislature. The role of professional self-government is the compliance of the established law, in particular the assessment of the candidates for the fulfillment of the statutory requirements for registration on the list of legal advisors, as well as those carrying out the profession of legal adviser. In fact deregulation of access to the profession of a legal adviser has resulted in an increase in the responsibility of the professional self-government for the quality of services provided by legal councils.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 4 (26); 125-134
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Head of a ward as a person performing a public function in the light of Act on access to public information
Ordynator jako osoba pełniąca funkcję publiczną w świetle ustawy o dostępie do informacji publicznej
Autorzy:
Bielski, Karol
Szustakiewicz, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1361000.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
ordynator
dostęp do informacji publicznej
ochrona zdrowia
szpital
zakład opieki zdrowotnej
działalność lecznicza
lekarz kierujący oddziałem
Konstytucja
head of a ward
access to public information
health protection
hospital
healthcare institution
healthcare services
physician managing a ward
Constitution
Opis:
The article is aimed at presenting, analysing and assessing legal aspects of classifying a head of a ward as a person performing a public function in the light of the Act on access to public information. Access to public information is a citizen’s right of key importance in a democratic state ruled by law. The right has its basis in the Constitution of the Republic of Poland, where in accordance with Article 61 para. 1, “A citizen shall have the right to obtain information on the activities of organs of public authority as well as persons discharging public functions. Such right shall also include receipt of information on the activities of self-governing economic or professional organs and other persons or organizational units relating to the field in which they perform the duties of public authorities and manage communal assets or property of the State Treasury.” The right to healthcare is also a constitutional right laid down in Article 68 para. 1 of the Constitution. Healthcare services are financed from public funds. The function of the head of a ward is deeply rooted in the practice of hospital functioning and plays a significant role in the organisation of 24-hour inpatient healthcare. In case law and literature, there are differences in the classification of heads of a ward as persons performing public functions. The article presents an analysis of the status of the head of a ward as an obliged entity in the light of the Act on access to public information.
Przedmiotem artykułu jest prezentacja, analiza i ocena prawna kwalifikacji ordynatora jako osoby pełniącej funkcję publiczną w świetle ustawy o dostępie do informacji publicznej. Dostęp do informacji publicznej należy do praw obywatela o kluczowym znaczeniu w demokratycznym państwie prawa. Prawo to znajduje oparcie w Konstytucji, gdzie zgodnie z art. 61 ust. 1 “Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa”. Prawo do ochrony zdrowia jest również prawem konstytucyjnym, określonym w art. 68 ust. 1 Konstytucji. Świadczenia ochrony zdrowia finansowane są ze środków publicznych. Funkcja ordynatorska jest głęboko zakorzeniona w praktyce funkcjonowania szpitali, pełniąc doniosłą rolę w organizacji całodobowej stacjonarnej opieki zdrowotnej. W orzecznictwie i literaturze istnieją rozbieżności co do zakwalifikowania ordynatorów do grupy osób, których działalność jest pełnieniem funkcji publicznej. W niniejszym artykule przedstawiono analizę statusu ordynatora jako podmiotu zobowiązanego w świetle ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Źródło:
Ius Novum; 2019, 13, 2; 194-206
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Informal Constitutional Change. The Case of Poland
Nieformalna zmiana konstytucji. Polski przypadek
Autorzy:
Bień-Kacała, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941125.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
system
informal
change
transformation
amendment
constitution
ustrój
nieformalna
zmiana
transformacja
nowelizacja
konstytucja
Opis:
This article describes the theoretical concept of constitutional change. The cases of constitutional changes and amendments since 1989 have been analyzed in the text. The historical approach is used as a background for the current Polish events conceptualization. The theories formulated by Y. Raznai, R. Albert, B. Ackermann, S. Griffin, D. Landau are applied for purpose of the analysis. The authors consider the problems of: constitutional change, constitutional amendment and dismemberment, constitutional moment, as well as a kind of constitutionalism, which is connected to an abuse of power by the parliamentary majority (illiberal constitutionalism). This paper analyses following issues: the conceptualization of constitutional amendment procedure and constitutional change in formal and informal ways as well as the constitutional moment. Moreover, the Polish academia opinions on the amendment and change are presented. Eventually, the identification of the recent Polish systemic events from a theoretical perspective and the summary of the research are provided. The assessment of current events takes into account the historical background – the transformation started in 1989 and ended with the adoption of the 1997 Constitution. The conclusion is connected to identification of the constitutional moments which legitimize or not the transformation of the system.
Artykuł dotyczy teoretycznej kwestii zmiany konstytucji. Analizie poddane zostały przypadki zmian i nowelizacji ustawy zasadniczej od roku 1989. Rozważania historyczne stanowią tło dla konceptualizacji obecnie dokonywanych modyfikacji ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. W analizie wykorzystane zostały teorie sformułowane przez Y. Raznai, R. Alberta, B. Ackermanna, S. Griffina, D. Landau. Pozwoliło to na przedstawienie problemów zmiany konstytucji oraz jej nowelizacji, budowy konstytucjonalizmu oraz jego psucia, momentu konstytucyjnego, a także konstytucjonalizmu, który związany jest z nadużyciami demokratycznie uzyskanej władzy przez większość parlamentarną (illiberal constitutionalism). W kolejnych częściach artykułu omówiono problem nowelizacji konstytucji i działania władzy ustrojodawczej oraz władzy dokonującej jedynie korekt istniejącego systemu. Przy czym czynnikiem legitymizującym podejmowane rozstrzygnięcia ustrojodawcze uczyniono tzw. moment konstytucyjny. Następnie przedstawiono kwestie zmiany formalnej i nieformalnej konstytucji. Po czym przybliżono zdanie doktryny polskiej dotyczące teorii wskazanych w pierwszej części rozważań. Jako tło historyczne oraz materiał porównawczy dla oceny obecnych wydarzeń ustrojowych przyjęto transformację ustrojową rozpoczętą w 1989 r. i zakończoną uchwaleniem konstytucji w 1997 r. Ocena tych wydarzeń związana jest z zaistnieniem momentu konstytucyjnego, który pozwala legitymizować transformację ustroju państwa. Taki też wniosek pojawił się w krótkim podsumowaniu artykułu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 6 (40); 199-218
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenia wolności wypowiedzi z uwagi na przesłankę „ochrony zdrowia”. Kilka uwag inspirowanych pandemią SARS-CoV-2 w Rzeczypospolitej Polskiej
Restrictions on Freedom due to the Premise of “Health Protection”. A Few Remarks Inspired by the SARS-CoV-2 Pandemic in the Republic of Poland
Autorzy:
Biłgorajski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074672.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
health protection
public health
freedom of expression
pandemic
Constitution of the Republic of Poland
ochrona zdrowia
zdrowie publiczne
wolność wypowiedzi
pandemia
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Opis:
There is no question that “health protection” is the premise for the establishment of constitutional restrictions on rights and freedoms. It has been so far the subject of legal science only exceptionally and occasionally; mainly in the context of restrictions on the freedom of economic activity. It was only the SARS-CoV-2 pandemic in the Republic of Poland that brought a wider interest in this category, referring it also to the limitations of another fundamental freedom – freedom of expression. Considering the above, the analysis of legal limitations on the freedom of expression, imposed on the basis of the premise of health protection, seems to be by all means justified and purposeful.
Nie podlega kwestii, że „ochrona zdrowia” – jako przesłanka ustanawiania ograniczeń konstytucyjnych wolności i praw – była dotychczas przedmiotem zainteresowania nauki prawa jedynie wyjątkowo i okazjonalnie; głównie w kontekście ograniczeń swobody działalności gospodarczej. Dopiero pandemia SARS-CoV-2 w Rzeczypospolitej Polskiej przyniosła szersze zainteresowanie omawianą kategorią, odnosząc ją w szerokim zakresie także do ograniczeń innej fundamentalnej wolności – swobody wypowiedzi. Biorąc pod uwagę powyższe, analiza ograniczeń wolności wypowiedzi, ustanawianych z uwagi na przesłankę ochrony zdrowia, wydaje się ze wszech miar uzasadniona i celowa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 53-64
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Significance of the Constitutional Public Interest Clause for the Process of Amending the Constitution of Republic of Poland
Znaczenie konstytucyjnej klauzuli interesu publicznego w procesie zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Bisztyga, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918775.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
public interest
general clause
constitution
constitutional amendment
: interes publiczny
klauzula generalna
konstytucja
zmiana konstytucji
Opis:
The purpose of the article is to conduct an axiological reflection using the notion of public interest, on preparation and the procedure for amending the constitution. The article provides a theoretical attempt to capture and place public interest in the broadly socially and publicly understood process of constitutional change. This attempt is not dictated solely by the desire to conduct theoretical – legal and intellectual speculation. This is supported by the increasing voices of the need to amend the existing constitution, which are often superficial, populist and de facto formulated from the position of the supremacy of the state over the individual. The time-varying connotations of the general public interest clause are related to the axiology of selected constitutional principles. The public interest, understood at a given moment in the development of social life, should be a determinant of the process broadly, i.e. both the social and the legislative sense of the constitutional amendment. Similarly, the very direction of constitutional changes should be an expression of social interest.
Celem artykułu jest przeprowadzenie aksjologicznej refleksji z wykorzystaniem pojęcia interesu publicznego, nad przygotowaniami i procedurą zmiany konstytucji. Nie jest nim natomiast rozwinięcie komentarza do konstytucyjnej regulacji trybu zmiany konstytucji. Artykuł dostarcza teoretycznej próby ujęcia i ulokowania interesu publicznego w szeroko, społecznie i publicznie pojętym procesie zmiany konstytucji. Podjęcie tej próby nie jest dyktowane wyłącznie chęcią przeprowadzenia teoretyczno-prawnej i intelektualnej spekulacji. Przemawiają za tym podnoszące się głosy o potrzebie zmiany obowiązującej konstytucji, które często mają charakter powierzchowny, populistyczny i de facto są formułowane z pozycji nadrzędności państwa względem jednostki. Zmienne w czasie konotacje generalnej klauzuli interesu publicznego pozostają w związkach z aksjologią wybranych zasad naczelnych konstytucji. Interes publiczny pojmowany w danym momencie rozwoju życia społecznego powinien stanowić determinantę procesu szeroko, to jest zarówno społecznie, jak i legislacyjnie pojętego sposobu zmiany konstytucji. Podobnie sam kierunek zmian konstytucji powinien stanowić wyraz interesu społecznego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 49-60
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunki pomiędzy państwem a kościołami i związkami wyznaniowymi w Polsce
Relations between the state and churches and religious associations in Poland
Autorzy:
Bisztyga, Andrzej
Kuczma, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929065.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wolność sumienia i religii
gwarancje wolności sumienia i religii
stosunki między państwem a kościołami i związki wyznaniowe
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
freedom of conscience and religion
guarantees of freedom of conscience and
religion
relations between the state and churches and religious associations
the Constitution of the Republic of Poland
Opis:
Wolność sumienia i religii jest podstawą nowoczesnej koncepcji demokratycznego państwa rządzonego prawem. Koncepcja ta stanowi jednocześnie źródło ograniczeń tej wolności. Wolność sumienia i religii nie może być rozpatrywana wyłącznie w sferze psychiki i w sferze prywatności. Wręcz przeciwnie, ma on ważny wymiar prawa publicznego. Autorzy przedstawiają i analizują regulację konstytucyjną na tle zasad określających pozycję kościołów i związków wyznaniowych w państwie oraz ich stosunki z państwem.
Freedom of conscience and religion is the foundation of the modern concept of a democratic state ruled of law. This concept is a source of limitations for this freedom. This freedom cannot be considered solely in the sphere of the psyche and in the sphere of privacy. The author presents and analyzes the regulation in question against the background of the principles determining the position of churches and religious associations in the state and their relations with the state.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 281-294
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolności i prawa jednostki w stuletniej perspektywie polskiego konstytucjonalizmu
Freedoms and rights of the individual in the hundredyear perspective of Polish constitutionalism
Autorzy:
Bisztyga, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929719.pdf
Data publikacji:
2021-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Wolności i prawa jednostki
konstytucyjny katalog wolności i praw jednostki
polski konstytucjonalizm
gwarancje wolności i praw jednostki
100-lecie polskiego konstytucjonalizmu
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 21 marca 1921 r.
Konstytucja marcowa.
Freedoms and rights of the individual
the constitutional catalog of individual freedoms and rights
Polish constitutionalism
guarantees of individual freedoms and
rights
the 100th anniversary of Polish constitutionalism
the Constitution of the Republic of Poland of March 21
1921
the March Constitution.
Opis:
Setna rocznica uchwalenia Konstytucji marcowej stwarza okazję do prześledzenia konstytucyjnych regulacji dotyczących wolności i praw jednostki w czasowej perspektywie wieku polskiego konstytucjonalizmu. W opracowaniu podjęto zabieg prezentacji ewolucji katalogów wolności i praw jednostki właściwych kolejnym, polskim, konstytucyjnym regulacjom z uwzględnieniem zagadnienia gwarancji tych wolności i praw oraz implementacji europejskich narzędzi z tego zakresu. Autor udowadnia tezę o zasadniczym braku ciągłości zawartych w Konstytucji marcowej rozwiązań z zakresu wolności i praw jednostki w 100-letniej perspektywie polskiego konstytucjonalizmu. Zaznacza także, że historię kształtowania się konstytucyjnego statusu jednostki w republikańskiej Polsce cechuje ustrojowa i koncepcyjna nieciągłość.
The hundredth anniversary of the adoption of the March Constitution provides an opportunity to trace the constitutional regulations regarding the freedoms and rights of an individual in the time perspective of the age of Polish constitutionalism. The study undertook the procedure of presenting the evolution of catalogs of freedoms and rights of an individual proper to successive Polish constitutional regulations, taking into account the issue of guarantees of these freedoms and rights and the implementation of European tools in this field. The author proves the thesis about the fundamental lack of continuity of the solutions in the field of individual freedom and rights contained in the March Constitution in the 100-year perspective of Polish constitutionalism. He also points out that the history of shaping the constitutional status of an individual in republican Poland is characterized by a systemic and conceptual discontinuity.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 153-169
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretacja w służbie doktryny. Oryginalizm konstytucyjny w Stanach Zjednoczonych
Autorzy:
Błaszczyk, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054202.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
originalism
the Constitution of the United States
constitutionalism
political and legal doctrine
interpretation
oryginalizm
Konstytucja Stanów Zjednoczonych
doktryny polityczno-prawne
interpretacja
Opis:
Problem prawidłowej interpretacji Konstytucji Stanów Zjednoczonych ma charakter węzłowy i dotyka płaszczyzny filozoficznej, prawnej i politycznej, odnosi się bowiem do zagadnień uniwersalnych, związanych ze studiami nad państwem i prawem. Dla doktryn polityczno-prawnych interesujący jest zwłaszcza ideologiczny (polityczny) aspekt egzegezy ustawy zasadniczej, ponieważ interpretacja z konieczności wiąże się z wyborami dotyczącymi aksjologii. W tym stanie rzeczy szczególnie godny uwagi wydaje się być oryginalizm jako teoria specyficzna dla jurysprudencji amerykańskiej. Odwołuje się on do ścisłej interpretacji Konstytucji. Zakłada, że historyczne rozumienie przepisów lub wąsko pojmowane intencje prawodawcy ustalone w chwili uchwalania relewantnych przepisów wiążą sędziego orzekającego współcześnie. W założeniu pozwala to na neutralną i odideologizowaną egzegezę Konstytucji. Oryginalizm jest też mocnym głosem w sporze o wartość prawa i opowiada się za separacją prawa i polityki. Samo powstrzymywanie się od dynamicznej i kreacyjnej interpretacji ustawy zasadniczej jednak może być – i często jest – niewolne od implikacji politycznych. Decyzja o utrzymaniu dawno ustalonej interpretacji petryfikuje ustrój oraz konstytucyjny katalog praw i wolności, a idea „wierności Konstytucji” wyznacza kierunek aktywności politycznej pozostałych organów i oddziałuje na wyobraźnię polityczną opinii publicznej. Oryginalistyczna interpretacja Konstytucji prowadzi m.in. do obrony prawa do posiadania broni, wolnego rynku i federalizmu oraz do sprzeciwu wobec programów pozytywnej dyskryminacji, powszechnego obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego czy prawa do aborcji. Hołdując tradycyjnemu rozumieniu przepisów, z konieczności wspiera normy i wartości, które wobec przemian społecznych uchodzą dziś za konserwatywne. Stąd też stosowany współcześnie oryginalizm przyjmuje postać aktywizmu sędziowskiego i przypomina doktrynę polityczno-prawną, choć ze względu na swój formalny charakter (broni ustalonego ładu niezależnie od jego treści) doktryną sensu stricto nie jest.
Since the problem of the interpretation of the Constitution of the United States is multifaceted and touches the topics of philosophy, law and politics, it refers to universal issues studied by the discipline of political and legal doctrines. In this context the ideological (political) aspect of the interpretation is perhaps the most important, as interpretation necessarily involves adjudication in axiological choices. In this state of affairs, originalism, a theory specific to American jurisprudence, seems particularly interesting. It refers to the strict interpretation of the Constitution. It assumes that the historical understanding of the text or the legislator’s intentions established at the time when the relevant provisions were adopted bind the courts, especially the Supreme Court conducting the judicial review. This approach is intended to achieve neutral and ideological exegesis of the Constitution. It is a strong voice in the dispute over the value of law and for the separation of law and politics. However, simply refraining from a dynamic and creative interpretation of the Constitution can, and often involves law in politics. The decision to maintain a long-established interpretation petrifies the system and closes the constitutional catalog of rights and freedoms, while the idea of “faithfulness to the Constitution” sets the direction of the political agenda of other powers and influences the political imagination of the public. The originalist interpretation of the Constitution leads, i.a., to defense the right to gun ownership, the free market and federalism, and to oppose positive discrimination programs, universal health insurance obligations or the right to abortion. By adhering to the traditional understanding of regulations, it necessarily supports norms and values that are considered conservative today. Hence, originalism takes the form of judicial activism and resembles the political and legal doctrine, although due to its formal nature (it defends an established order regardless of its content), it is not a doctrine in the strict sense.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2020, 67, 2; 9-36
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w konstytucji PRL
Autorzy:
Boboli, Andrzej (historia).
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 1/2, s. 123-129
Data publikacji:
2021
Tematy:
PZPR
Konstytucja Polski (1952)
Konstytucja
Zmiana konstytucji
Polityka
Krytyka społeczna
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Tematem artykułu są prace nad nowym tekstem ustawy zasadniczej, uwzględniającym przynależność do światowego systemu socjalistycznego. W grudniu 1975 poseł Edward Babiuch w imieniu klubu poselskiego PZPR poinformował o pracach nad nowymi zapisami w konstytucji i powołaniu Komisji Nadzwyczajnej do prac nad nowym kształtem tego dokumentu. W kraju systematycznie spadała stopa życiowa, rosło zadłużenie gospodarki w bankach zachodnich. Po wprowadzonej w 1975 roku reformie administracyjnej, planowano następną pozwalającą wprowadzić ustrój prezydencki w Polsce, co spotkało się z krytyką. Propozycja zmian w konstytucji PRL wywołała protesty wśród inteligencji i strony kościelnej. Negatywnie do tego projektu odniosły się polskojęzyczne media zachodnie: Wolna Europa, Deutsche Welle i BBC . W wystąpieniu „list 59” polscy intelektualiści skrytykowali i zaprotestowali przeciw zmianom ustawy zasadniczej. Niemniej sejm 10 lutego 1976 roku nowelizację konstytucji PRL uchwalił.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Wstęp do Konstytucji Węgier ze szczególnym uwzględnieniem „Narodowego wyznania wiary”
The Introduction the Fundamental Law of Hungary Special Focus on the National avowal
Autorzy:
Bódi, Stefánia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525210.pdf
Data publikacji:
2018-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
prawo konstytucyjne
Konstytucja Węgier
chrześcijaństwo
Republika Węgierska
Constitution
Constitutional Law
Fundamental Law of Hungary
christianity
The Hungarian Republic
Opis:
Ustawa Zasadnicza Węgier weszła w życie 1 stycznia 2012 r. Ustawa Zasadnicza w warstwie aksjologicznej jest konstytucją konserwatywną, zawierającą również elementy chrześcijańskie, która teraz po raz pierwszy zawiera Narodowe wyznanie wiary (kredo). Pierwsza z sześciu części Ustawy Zasadniczej nosi tytuł Narodowe wyznanie wiary, zawarte w niej przepisy można dosłownie uznać za kredo, samostanowienie (samookreślenie) państwa. W stosunku do poprzedniej konstytucji, obecna zawiera wiele nowatorskich rozwiązań, które należy ocenić pozytywnie.
The Fundamental Law of Hungary came into force on 1st January 2012. In its mentality it is a conservative, christian constitution having National avowal for the first time. From the six parts of the Fundamental Law of Hungary the title of the first one is the National avowal, the regulations involved can be regarded as an avowal, the self-definition of the state. In the structural and content renewal of the Fundamental Law of Hungary several positive statements can be read compared to the previous ones.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 5 (45); 225-234
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autonomia kościołów i innych związków wyznaniowych we współczesnym prawie polskim
The autonomy of churches and other religious organizations in contemporary Polish law
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887702.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
freedom of conscience and religion
churches and other religious organizations
the Constitution of the Republic of Poland
wolność sumienia i wyznania
kościoły i inne związki wyznaniowe
Konstytucja RP
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościół
autonomia kościoła
Kościół katolicki
relacje państwo-kościół
stosunki państwo–kościół
związki wyznaniowe
Opis:
Autonomia związków wyznaniowych, czyli ich zdolność do tworzenia i rządzenia się własnym prawem wewnętrznym (prawem kościelnym), jest istotnym przejawem kolektywnej wolności sumienia i wyznania. Jest to zarazem jedna z podstawowych cech systemu rozdziału państwa i wspólnot religijnych. Konstytucja RP z 2 kwietnia z 1997 r. w szerokim zakresie gwarantuje autonomię wspólnotom religijnym. Jej art. 25 ust. 3 stanowi, że stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowych są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności w swoim zakresie, a także współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Autor opracowania dokonuje w nim analizy i interpretacji zasady poszanowania autonomii związków wyznaniowych w swoim zakresie, odwołując się przy tym do wypowiedzi doktryny prawa oraz treści ustawodawstwa wyznaniowego.
The autonomy of religious organizations, or their capacity to lay down and be governed their own internal law (church law), is an ample indication of the collective freedom of conscience and denomination. This autonomy also typifies the system of separation between the state and religious communities. The 2 April 1997 Constitution of the Republic of Poland confers on religious communities the right to enjoy substantial autonomy. Its Article 25(3) reads that the relationship between the state and churches and other religious organizations are based on the principle of respect for their autonomy and the mutual independence of each in its own sphere, as well as on the principle of cooperation for the individual and common good. The author of this study analyses and interprets the aforesaid principle, referring to the doctrine of law and ecclesiastical legislation.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2012, 15; 85-109
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjny wyraz zasady niezależności państwa i związków wyznaniowych
The Constitutional Expression of the Principle of Independence of the State and Religious Associations
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074781.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
independence of the state and the church
sovereignty
constitution
religious freedom
catholic social teaching
niezależność państwa i kościoła
suwerenność
konstytucja
wolność religijna
katolicka nauka społeczna
Opis:
The aim of the study is to specify and analyze the expression of the principle of independence of the state and religious associations in contemporary constitutions. This is preceded by an attempt to establish the ideological roots of the principle of independence of the above-mentioned entities. Primarily, the formal-dogmatic and legal-comparative methods were used. The historical and legal method was used as a subsidiary. The texts of all binding constitutions were analyzed in terms of the articulation of the aforementioned principle of religious relations. The principle of independence of the state and religious associations is one of the main normative directives of religious relations in contemporary Poland. It has ideological roots not only in Catholic social teaching, but also in the liberal doctrine. Since the end of the 20th century, it has found a permanent place in the constitutionalism of a number of European secular (non-religious) states and some Latin American states.
Celem pracy jest wyszczególnienie oraz analiza wyrażenia zasady niezależności państwa i związków wyznaniowych we współczesnych konstytucjach. Poprzedza to próba ustalenia ideowych korzenie zasady niezależności wymienionych podmiotów. Posłużono się przede wszystkim metodą formalno-dogmatyczną oraz prawno-porównawczą. Subsydiarnie zastosowano metodę historyczno-prawną. Dokonano analizy tekstów wszystkich obowiązujących konstytucji pod kontem artykulacji wspomnianej zasady stosunków wyznaniowych. Zasada niezależności państwa i związków wyznaniowych jest jedną z głównych normatywnych dyrektyw stosunków wyznaniowych we współczesnej Polsce. Posiada ona ideowe korzenie nie tylko w katolickiej nauce społecznej, ale także w doktrynie liberalnej. Znalazła od schyłku XX w. trwałe miejsce w konstytucjonalizmie szeregu europejskich państw świeckich (awyznaniowych) oraz niektórych państw latynoamerykańskich.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 201-211
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obsada godności Muftiego Muzułmańskiego Związku Religijnego a zasady Konstytucji RP
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788251.pdf
Data publikacji:
2018-01-08
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
Muzułmański Związek Religijny
mufti
Konstytucja RP
autonomia i niezależność związków wyznaniowych
wolność religijna
Muslim Religious Union
Mufti
Constitution of the Republic of Poland
autonomy and independence of religious associations
religious freedom
Opis:
Celem podjętych badań była analiza obsady godności Muftiego Muzułmańskiego Związku Religijnego w świetle zasad Konstytucji RP, istniejących przepisów oraz orzecznictwa sądów cywilnych i administracyjnych. Przy wykorzystaniu metody dogmatycznej z uwzględnieniem wykładni językowej i funkcjonalnej, podjęto próbę ustalenia sposobu obsady urzędu Muftiego oraz jego statusu prawnego w Muzułmańskim Związku Religijnym. Otrzymane wyniki pozwoliły na sformułowanie krytycznej oceny. W Muzułmańskim Związku Religijnym trwa spór o obsadę urzędu Muftiego. Pilną koniecznością jest uchylenie ustawy z 21 kwietnia 1936 r. o stosunku Państwa do Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz statutu zatwierdzonego przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia z 26 sierpnia 1936 r. Może to nastąpić w drodze orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego albo w wyniku uchwalenia nowej ustawy na podstawie umowy Muzułmańskiego Związku Religijnego z Radą Ministrów.
The purpose of the undertaken research was to analyze the filling in the post of Mufti of the Muslim Religious Union in relation to the principles of the Constitution of the Republic of Poland, existing acts and jurisdiction of civil and administrative courts. Using the dogmatic method with emphasis on language and functional interpretation, an attempt was made to determine the method of the filling of the Mufti office and his legal situation in the Muslim Religious Union. The obtained results allowed for the formulation of a critical evaluation. In the Muslim Religious Union there is a dispute over the establishment of the Mufti office. It is urgent to repeal the Act of April 21, 1936, on the relationship of the State to the Muslim Religious Union in the Republic of Poland and the statute approved by the Council of Ministers by way of an ordinance of August 26, 1936. This can be done either by a Constitutional Court decision or by passing a new law on the basis of the Muslim Religious Union Agreement with the Council of Ministers.
Źródło:
Studia Prawnicze; 2018, 1 (213); 7-28
0039-3312
2719-4302
Pojawia się w:
Studia Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opinia prawna w sprawie wniosku grupy kościołów do Rady Ministrów z dnia 15 lutego 2010 r.
A Legal Opinion on the Application of a Group of Churches Submitted to the Council of Ministers on 15 February 2010
Autorzy:
Borecki, Paweł
Pietrzak, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1890832.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
relations between the state, churches and other religious organizations
churches and other religious organizations
bilateralism
Law on Religion
kościoły i inne związki wyznaniowe
bilateralizm
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościół
Konstytucja RP
wolność sumienia i wyznania
Opis:
Opinia dotyczy wniosku z dnia 15 lutego 2010 r. złożonego przez grupę dziewięciu kościołów i innych związków wyznaniowych należących do pentakostalnego nurtu chrześcijaństwa. Wniosek skierowany był do Prezesa Rady Ministrów i dotyczył przystąpienia przez Radę Ministrów do rozmów w celu zawarcia umowy i wydania odpowiedniej ustawy o stosunkach między Rzecząpospolitą Polską a wnioskującymi Kościołami, zgodnie z art. 25 ust. 5 Konstytucji RP. Analizując obowiązujące prawo oraz przebieg postępowania w sprawie wniosku autorzy opinii krytycznie oceniają działania i zaniechania w tej sprawie naczelnych organów władzy i administracji państwowej.
The opinion refers to the application dated 15 February 2010 submitted by a group of nine churches and other religious associations belonging to the Pentacostal Christian movement. The application was addressed to the Prime Minister and requested the entry of the Council of Ministers into talks on concluding an agreement and passing relevant law on the relations between the Republic of Poland and the applying churches, in accordance with Article 25(5) of the Constitution of the Republic of Poland. By analysing the applicable law and the administrative procedure adopted for the examining of the application, the authors share a critical opinion on the activities and omissions of the supreme bodies of public administration.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2012, 15; 291-308
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
USTAWA Z 20 LUTEGO 1997 R. O STOSUNKU PAŃSTWA DO GMIN WYZNANIOWYCH ŻYDOWSKICH W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W ŚWIETLE KONSTYTUCJI RP Z 1997 R.
The Relations of the Polish State and the Jewish Religious Communities in the Republic of Poland Act of February 20, 1997 in light of the 1997 Constitution of Republic of Poland
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143503.pdf
Data publikacji:
2022-10-19
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Judaizm
gminy wyznaniowe żydowskie
Konstytucja RP
ustawy wyznaniowe
równouprawnienie związków wyznaniowych
Judaism
Jewish religious communities
the Constitution of the Republic of Poland
legislation concerning religions
equal rights for Churches and religious unions
Opis:
Ustawa z 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP była najbardziej sporną indywidualną ustawą wyznaniową uchwaloną po 1989 r. Prace legislacyjne nad tym aktem trwały w latach 1992-1997. Ta ustawa jest najbardziej korzystną regulacją normatywną dotycząca wyznawców judaizmu spośród dotychczas obowiązujących na ziemiach polskich. Szczegółowa analiza rzeczonego aktu ujawnia jednak pewną ambiwalencję ustawodawcy polskiego. Porównanie z innymi indywidualnymi ustawami wyznaniowymi z lat 1989-1997 pozwala na sformułowanie tezy, że w szeregu swoich postanowieniach ustawa jest niezgodna z postanowieniami Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Zachodzi, co wielce prawdopodobne, wtórna niekonstytucyjność jej postanowień. Wiele spośród nich wydaje się kolidować zwłaszcza z zasadą równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych, zasadą poszanowania przez państwo ich autonomii, zasadą poprawnej legislacji, zasadą zaufania obywateli do państwa i stanowionego przezeń prawa, a nawet wolnością sumienia i religii. Rażące jest zwłaszcza wprowadzenie kryterium obywatelstwa polskiego jako przesłanki członkostwa w żydowskich gminach wyznaniowych. Gorsze jest także w pewnych aspektach unormowanie tzw. postępowania regulacyjnego. Można również mówić, że w ustawie z 20 lutego 1997 r. prawodawca dopuścił się istotnych przemilczeń w porównaniu z innymi ustawami wyznaniowymi. Nie uznał zwłaszcza następstwa prawnego współczesnych żydowskich gmin wyznaniowych po ich przedwojennych poprzedniczkach. Należy stwierdzić, że ustawa z 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP po upływie ćwierćwiecza od jej ustanowienia domaga się kompleksowej nowelizacji.
Ustawa z 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP (the Relations of the Polish State and the Jewish Religious Communities in the Republic of Poland Act of February 20, 1997) is the Polish legislative act concerning religions which has raised the most controversy since 1989. The work to draft the Act was carried out in 1992-1997. It is the most favorable of all the legislative acts previously in force in Poland for the followers of Judaism. However, on examination, we may observe a certain amount of ambivalence in the approach the Polish legislator has taken. Some of the provisions in this Act have turned out to be unconstitutional with respect to the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997 and are most likely marked by a secondary degree of unconstitutionality. A comparison with other Polish legislation concerning Churches and religious unions passed in 1989-1997 suggests that in a number of its provisions, the 1997 Act regulating the Polish State’s relations with Jewish Religious Communities is inconsistent with the provisions of the Polish Constitution of 1997. A number of them appear to infringe the principle of equal rights for all the Churches and other religious unions, the principle of the State’s recognition and respect of their autonomy, the principle of good legislation, the principle of citizens’ trust in the State and the laws it enacts, and even freedom of conscience and religion. The introduction of the criterion of Polish citizenship as a condition for membership of a Jewish religious community registered in Poland is a particularly glaring example of legislative malpractice. Some aspects of the 1997 Act appear to be defective as regards its provisions for regulatory proceedings. Another defect the 1997 Act has been accused of is that the legislator made significant omissions in comparison with other legislation concerning Churches and religious unions. In particular, it did not recognize the legal succession of contemporary Jewish religious communities to their pre-war predecessors. 25 years after its adoption, the 1997 Act on the relations of the Polish State with the Jewish Religious Communities in the Republic of Poland requires comprehensive amendment.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2022, 22, 3; 79-105
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność sumienia i wyznania cudzoziemców w prawie polskim
The freedom of conscience and religion of foreigners in Polish law
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043847.pdf
Data publikacji:
2014-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
freedom of conscience and religion
foreigners
discrimination
constitution
concordat
wolność sumienia i religii
cudzoziemcy
dyskryminacja
konkordat
Konstytucja RP
Opis:
W prawie polskim, w dziedzinie wolności sumienia i wyznania cudzoziemcy nie posiadają w pełni takich samych uprawnień, co obywatele polscy. Konstytucja z 1997 r. dopuszcza możliwość ograniczenia w drodze ustawy konstytucyjnych wolności i praw cudzoziemców w porównaniu z obywatelami polskimi. Zasadę egalitaryzmu w traktowaniu obu tych grup wyrażają natomiast ratyfikowane lub podpisane przez Polskę najważniejsze akty prawa międzynarodowego dotyczące wolności sumienia i wyznania. Najlepszy poziom gwarancji równego traktowania cudzoziemców z obywatelami w sferze wspomnianej wolności zapewni jednak dopiero ratyfikacja Protokołu nr 12 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 1950 r. Wskazane jest również przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do najważniejszych aktów prawnych zabezpieczających status bezpaństwowców (z 1954 r. i z 1961 r.). Z kolei przewidziany przez Konkordat polski z 1993 r. wymóg posiadania przez biskupów w Polsce rodzimego obywatelstwa należy ocenić krytycznie jako przejaw postrzegania hierarchii Kościoła Katolickiego w kategoriach politycznych, a zarazem przejaw dyskryminacji tego wyznania. Powyższe zarzuty, uzupełnione także zarzutem naruszenia zasady niezależności i autonomii właściwych konfesji, czy nawet naruszeniem wolności sumienia i wyznania cudzoziemców, można postawić wobec postanowień polskiego ustawodawstwa uzależniającego pełnienie funkcji kierowniczych w niektórych związkach wyznaniowych od posiadania obywatelstwa polskiego. Są to ograniczenia znamienne dla systemu powiązania państwa ze związkami wyznaniowymi. Za najdalej idące ograniczenia swobód religijnych cudzoziemców wypada uznać zakaz ich członkostwa w gminach wyznaniowych żydowskich, a przede wszystkim nie możność wystąpienia z wnioskiem o rejestrację związku wyznaniowego. Wskazane ograniczenia ustawowe zasługują na jak najszybsze zniesienie. Nie odpowiadają one realiom stosunków społecznych, szczególnie w aspekcie międzynarodowym. Ich utrzymanie grozi bowiem porażką Polski przed międzynarodowymi organami ochrony wolności i praw człowieka. Ograniczenia swobody cudzoziemców w sprawach religijnych mają także charakter przedmiotowy i niedyskryminacyjny, tzn. dotyczą ich na równi z obywatelami polskimi. Wynikają one zwłaszcza z uwarunkowań społeczno-politycznych współczesnej Polski. Jesteśmy państwem wciąż dość homogenicznym pod względem etnicznym i wyznaniowym. Czynnik ten nieprzerwanie oddziałuje na polskie ustawodawstwo po roku 1989. Zarazem funkcji liberalizującej w zakresie szeroko rozumianej wolności sumienia i wyznania nie spełniło dotychczas wyraźnie ani orzecznictwo sądów powszechnych i Sądu Najwyższego, ani tym bardziej Trybunału Konstytucyjnego.
According to Polish law foreigners do not have fully the same privileges as Polish citizens in the field of freedom of conscience and religion. The Constitution of 1997 allows the limitation of constitutional rights and freedoms of foreigners in comparison with Polish citizens by law. On the other hand, the principle of egalitarianism in the treatment of both groups is expressed in the most important acts of international law concerning the freedom of conscience and religion ratified or signed by Polish authorities. Nevertheless, the best guarantee of equal treatment of foreigners and citizens in the area of that freedom could only be fully provided due to the ratification of Protocol No. 12 to the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms of 1950. Moreover, Polish accession to the most vital legal acts protecting the status of stateless persons (from 1954 and 1961) is highly recommended Consequently, the requirement of having native citizenship by Polish bishops provided by the Polish Concordat in 1993 should be assessed critically as the manifestation of the perception of the Catholic Church hierarchy in political terms as well as the discrimination of the Catholic religion. The above mentioned allegations, which can be supplemented with the charges of the breach of the principle of independence and autonomy of the relevant confessions, or even the violation of freedom of conscience and religion of the foreigners, can be put against the provisions of the Polish legislation, which conditions holding managerial functions in some religious associations on having Polish citizenship. There are significant limitations to the system of relations between the State and religious associations. The most far-reaching restriction of the religious freedoms concerning foreigners seems to be the ban on their membership in the Jewish religious communities, and above all, the lack of an opportunity to apply for the registration of a religious association. All of the above mentioned legislative restrictions should be immediately abolished as they do not correspond with the reality of social relations, particularly in an international context. Their maintenance might cause a failure of Polish authorities in case they were sued by the international human rights and freedoms organizations. Additionally, the restrictions of freedom in religious matters concerning foreigners also have objective and non-discriminatory nature, ie. they are the same as the restrictions concerning Polish citizens. In particular, they derive from socio-political condition of contemporary Poland. Unfortunately, our country is still ethnically and religiously homogenical. This factor continuously affects Polish legislation after the year1989. At the same time, neither the case law of ordinary courts nor the case law of the Supreme Court or even the Constitutional Court have fulfilled the liberalizing function in the broadest sense of freedom of conscience and religion.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2014, 17; 23-46
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakaz dyskryminacji ze względu na wyznanie lub światopogląd w prawie polskim
Prohibition of discrimination on grounds of religion or beliefs in the Polish Law
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043908.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
równe traktowanie wolność sumienia i wyznania
zakaz dyskryminacji
związki wyznaniowe
Konstytucja RP z 1997r.
prohibition of discrimination
freedom of conscience and religion
religious denomination
equality
the Polish Constitution of 1997
Opis:
We współczesnym prawie polskim występują dwie przeciwstawne tendencje, widoczne już w Konstytucji RP z 1997 r. Wyraźne jest dążenie do zwalczania dyskryminacji ze względu na przekonania w sprawach religijnych we wszystkich dziedzinach życia jednostki, z wyjątkiem życia prywatnego. Gwarancje mają zarówno charakter generalny jak i szczegółowy, szczególnie w szeroko rozumianej dziedzinie zatrudnienia. Jednocześnie występuje zjawisko dyskryminacji w dziedzinie ochrony prawnej oraz w dziedzinie wolności uzewnętrzniania przekonań w sprawach religijnych osób wyznających światopogląd niereligijny. Zjawisko dyskryminacji (nierównego traktowania) ze względu na wyznanie występuje także pomiędzy wyznawcami różnych związków wyznaniowych w Polsce. Wiąże się ono ściśle ze zróżnicowaniem sytuacji prawnej związków wyznaniowych. Optymalne położenie prawne i faktyczne posiadają wyznawcy największych i najstarszych kościołów chrześcijańskich, które uzyskały indywidualną regulację ustawową w latach 1989-1997. Polska, aby lepiej zapobiegać nierównemu traktowaniu ze względu na wyznanie lub światopogląd powinna podpisać i ratyfikować Protokół nr 12 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.
In the contemporary Polish law, there are two opposing trends already visible in the Constitution of 1997. Clear is to strive to eliminate discrimination based on belief in religious matters in all areas of the unit, with the exception-pretty private life. Guarantees are both of a general nature and detail, especially in the wider field of employment. At the same time clearly the phenomenon of discrimination in the field of legal protection and in the field of freedom to manifest one's beliefs in religious matters irreligious people professing belief. The phenomenon of discrimination (unequal treatment) because of religion there is so-that between followers of different religious communities in Poland. It is connected closely with the diversity of the legal status of religious organizations. It should be noted that the optimum position of the legal and factual followers have the largest and oldest Christian Regarding the Church-hunt, which received individual statutory regulation in 1989-1997. Poland, to better prevent unequal treatment on grounds of religion or believe should sign and ratify Protocol No. 12 to the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2015, 18; 135-200
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada niezależności państwa i związków wyznaniowych w prawie polskim – zagadnienia podstawowe w ujęciu krytycznym
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47087711.pdf
Data publikacji:
2022-04-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
sovereignty
autonomy
Constitution of the Republic of Poland
Concordat
niezależność państwa i związków wyznaniowych
suwerenność
autonomia
Konstytucja RP
konkordat
Opis:
The principle of independence of the state and the Church is one of the fundamental norms of religious relations in contemporary Poland. It is permanently embedded in the Polish legal system. It appears in the Constitution of the Republic of Poland of 1997 and in the Concordat of 1993. It was also expressed in the Act of 1989 on Guarantees of Freedom of Conscience and Religion and in individual denominational acts of 1989‒1997. On the other hand, this principle is contradicted by the denominational laws of 1928 and 1936. The principle of independence of the state and religious associations appears in Polish law together with the principle of autonomy and cooperation of these entities. Guaranteeing the principle of independence of the state and religious associations is especially the result of the negative experiences of the state’s denominational policy in the years 1944‒1989. In the field of juridization of the principle of independence of the state and the Church, there are clear similarities between the relevant provisions of the Constitution of the Republic of Poland and the Polish Concordat. Certain legislative standardization is also present in the denominational acts of 1989‒1997. Appropriate models were provided primarily by the Act of 1989 on the attitude of the State to the Catholic Church in the Republic of Poland. From 1989, the Polish legislator put emphasis primarily on guaranteeing the rights of religious communities towards the state. Paradoxically, among the religious associations with an individual statutory regulation from 1989‒1997, few, although the most far-reaching, restrictions on independence (self-government) in relations with the state were provided for the Catholic Church. However, the independence of the state from the Church was not sufficiently ensured.
Źródło:
Studia Iuridica; 2021, 89; 9-30
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Promieniowanie” konstytucji
„Radiance” of constitution
Autorzy:
Borsiak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596097.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
konstytucja
prawo konstytucyjne
prawo prywatne
zasady państwa prawnego
constitution
constitutional law
private law
the rule of law
Opis:
Tekst poświęcony jest zjawisku wpływania zasad wyrażonych w konstytucji na inne gałęzie prawa, w szczególności zaś na prawo prywatne, czyli zjawisku tzw. „promieniowania konstytucji”. Punktem wyjścia jest przedstawienie genezy wynikającej z orzecznictwa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Karlsruhe oraz omówienie ewolucji jaką przeszły relacje zasad prawa konstytucyjnego i niemieckiej Ustawy Zasadniczej w stosunku do Bürgerliches Gesetzbuch. Następnie temat zostaje omówiony na gruncie prawa amerykańskiego, w odniesieniu do precedensowego charakteru common law oraz w zestawieniu z doktryną „żywej konstytucji”, pozwalającą na elastyczną, zgodną z duchem epoki interpretację Konstytucji USA. Wreszcie następuje analiza prawa polskiego oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy przedstawione zjawisko występuje również w relacji Konstytucji RP i polskiego prawa cywilnego, czego przesłanką mogłaby być np. zasada bezpośredniego obowiązywania ustawy zasadniczej, stanowiąca podstawę do nie tylko wertykalnego, ale i horyzontalnego jej oddziaływania.
The text deals with the phenomenon of influencing the principles expressed in the Constitution on the other branches of law, in particular to the private law. The starting point is to present the origins in jurisdiction of the Federal Constitutional Court in Karlsruhe and discussion on the evolution of the relationship between constitutional law and the principles of the German Basic Law in according to the BGB, especially in the context of protection of social rights. Then, the subject was discussed in reference to American law, in relation to the nature of the common law, and combining with the doctrine of a “living constitution”, which allows a flexible, up to date interpretation of the US Constitution. Finally, there is the analysis of the Polish law and attempt to answer the question, whether presented phenomenon also occurs on the basis of regulations of the Constitution of the Republic of Poland and the Polish civil law, what premise may be, eg. the principle of direct application, which is the basis for not only vertical, but also horizontal impact.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2016, XCVIII; 11-30
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
IS THE BAN ON ENTERING INTO MARRIAGE FOR PEOPLE WITH MENTAL DISORDERS AND IMPAIRED MENTAL CAPACITY NECESSARY TO ENSURE ADEQUATE PROTECTION FOR MARRIAGE AND THE FAMILY?
CZY ZAKAZ ZAWIERANIA MAŁŻEŃSTW PRZEZ OSOBY Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI I Z OBNIŻONĄ SPRAWNOŚCIĄ UMYSŁOWĄ JEST NIEZBĘDNY DLA ZAPEWNIENIA ODPOWIEDNIEJ OCHRONY MAŁŻEŃSTWU I RODZINIE?
Autorzy:
Borski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444074.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
marriage,
family,
mental disease,
mental underdevelopment,
family and guardianship code,
constitution
małżeństwo
rodzina
choroba psychiczna
niedorozwój umysłowy
kodeks rodzinny i opiekuńczy
konstytucja
Opis:
The ban on marriages by persons suffering from serious mental disorders or affected by impaired mental capacity has been present in the Polish family legislation for many years. Therefore, there is a question whether the reasons followed by the legislator introducing it several dozen years ago into the legal system remain valid. The author tries to answer this question, at the same time indicating arguments in favour of reviewing the existing legal status. These are arguments raised not only in legal sciences, but also in medical sciences including psychiatry.
Zakaz zawierania małżeństw przez osoby cierpiące na poważne zaburzenia psychiczne lub dotknięte obniżeniem sprawności umysłowej jest obecny w polskim ustawodawstwie rodzinnym od wielu lat. Pojawia się związku z tym pytanie, czy powody, jakimi kierował się ustawodawca, wprowadzając go kilkadziesiąt lat temu do systemu prawnego, nadal zachowują swoją aktualność. Autor stara się udzielić odpowiedzi na to pytanie, wskazując jednocześnie argumenty przemawiające za rewizją istniejącego stanu prawnego. Są to argumenty podnoszone nie tylko na gruncie nauk prawnych, ale także nauk medycznych, w tym psychiatrii.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2020, 1, XX; 59-73
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag na temat procedury głosowania w nowym kodeksie wyborczym.
A few notes on the voting process in the new election code.
Autorzy:
Borski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444070.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
Konstytucja,
Trybunał Konstytucyjny,
wybory,
kodeks wyborczy,
dwudniowe głosowanie
Constitution,
Constitutional Tribunal,
elections,
election code,
two-day voting
Opis:
5 stycznia 2011 r. został uchwalony kodeks wyborczy, który zastąpił aż pięć dotychczas obowiązujących ustaw wyborczych (ustawę o wyborze Prezydenta RP, ordynację wyborczą do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, ordynację wyborczą do Sejmu i Senatu RP, ustawę o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta oraz ordynację wyborczą do Parlamentu Europejskiego). Część przepisów nowo uchwalonej ustawy stała się przedmiotem kontroli konstytucyjności Trybunału Konstytucyjnego, który 20 lipca 2011 r. wydał zaskakujące orzeczenie (orzeczenie nie zapadło jednomyślnie, zdania odrębne złożyło aż dziewięciu sędziów), w którym skonstatował, iż art. 4 § 2 i 3 Kodeksu, przewidujący możliwość zarządzenia dwudniowego głosowania w wyborach do Sejmu i do Senatu oraz na urząd Prezydenta RP, jest niezgodny odpowiednio z art. 98 ust. 2 i 5 oraz art. 128 ust. 2 Konstytucji. Niniejszy artykuł stanowi próbę przedstawienia argumentacji, jaką przyjął Trybunał, wydając przedmiotowe orzeczenie, a także skutków tego orzeczenia dla realizacji zasady powszechności wyborów w Polsce.
On 5th January, 2011 the Election Code was enacted, which replaced five then currently valid election acts (the act on the election of the President of the Republic of Poland, town council, district council, and provincial parliament electoral law, Republic of Poland’s Sejm (lower house of the Polish Parliament) and Senate electoral law, law on direct election of the rural commune mayor, mayor, and mayor (of cities), and the European Parliament electoral law). A part of the regulations of the newly enacted act became the subject of the control of constitutionality by the Constitutional Tribunal, which on 20th July, 2011 gave a surprising judgement (this judgement was not passed unanimously, nine judges were of a different opinion), in which it stated that art. 4 § 2 and 3 of the Code, which provides for the possibility of ordering a two day voting in the elections to the Sejm and Senate and for the office of the President of the Republic of Poland, is inconsistent with art. 98 passage 2 and 5 as well as art. 128 passage 2 of the Constitution. This article constitutes an attempt to present the argumentation adopted by the Tribunal when issuing this judgement as well as the effects of this judgement to the realisation of the rule of generality of the elections in Poland.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2012, 12; 63-74
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce umów międzynarodowych w porządku prawnym Rzeczypospolitej Polskiej
Position of international agreements in the legal order in the Republic of Poland
Autorzy:
Borski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443907.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
umowa międzynarodowa
konstytucja
prawo międzynarodowe
prawo krajowe
international agreement
constitution
international law
national law
Opis:
Otwarcie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej na prawo międzynarodowe i procesy integracyjne wyraża się przede wszystkim w regulacjach rozdziału I zatytułowanego „Rzeczpospolita”, zawierającego normy dotyczące ustroju i podstawowych instytucji społeczeństwa i państwa. Oczywiście ważne zasady ustrojowe znajdują się również w innych rozdziałach Konstytucji, a także wynikają z interpretacji zawartych w niej przepisów. Właśnie Konstytucja z 1997 r. – po raz pierwszy w historii polskiego konstytucjonalizmu – szerzej podjęła tę problematykę, a w szczególności kwestię obecności prawa międzynarodowego w polskim porządku prawnym. Jest to – jak podkreśla m.in. L. Garlicki – problem o znacznym stopniu sporności na skalę światową. W rozdziale I polskiej Konstytucji, w art. 9, zapisano jedną z zasad o niewątpliwie fundamentalnym znaczeniu ustrojowym w państwie: „Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego”. Spośród przepisów Konstytucji odnoszących się do prawa międzynarodowego, ten ma najbardziej ogólny charakter. Podkreślono w nim wobec społeczności międzynarodowej, że Polska jest państwem prawa także w stosunkach zewnętrznych. Zastosowano przy tym formułę szerszą niż zasada pacta sunt servanda z Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów z roku 1969, gdyż mowa jest o całym prawie międzynarodowym, obejmującym także powszechnie uznane zasady prawa międzynarodowego oraz prawo zwyczajowe
Openness of Polish Republic Constitution for international law and integration processes is expressed mainly in regulations of the Ist chapter entitled ”the Republic”, including norms concerning the system and basic institutions of society and country. Obviously, important system principles can be found also in other chapters of the Constitution. They also result from interpretations of regulations included in it. The Constitution from 1997, for the first time in Polish constitutionalism, deals with those problematic aspects, and in particular with the issue of international law presence in the Polish legal order. As L. Garlicki emphasizes it is a problem of a considerable debatability on a world scale. In the first chapter of the the Polish Constitution in art. 9 we can find one of the rules that is of fundamental constitutional meaning in the state: “The Republic of Poland shall respect international law binding upon it”. It has the most general character among other rules referring to international law. It has been emphasized in it towards international society that Poland is a legal state also in respect of foreign relations. A clause that is wider in its sense than the principle pacta sunt servanda from Vienna Convention on Treaties Law from 1969, was applied because it covers the whole international law, including also commonly known principles of international law and common law.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2014, 14/2; 17-32
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obywatelska inicjatywa ustawodawcza w polskim porządku prawnym – próba oceny z perspektywy praktyki parlamentarnej
Civil legislative initiative in the Polish legal order – an attempt of its assessment from the perspective of parliamentary practice
Autorzy:
Borski, Maciej
Przywora, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692682.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
direct democracy
civil legislative initiative
the Constitution of the Republic of Poland
Sejm
demokracja bezpośrednia
obywatelska inicjatywa ustawodawcza
Konstytucja RP
Sejm RP
Opis:
The aim of this article is to present and evaluate the legal regulations concerning a bill initiated by citizens from the perspective of the practice of its application. This issue does not have a theoretical dimension only, but is also of significant practical importance, because an interest in this legal mechanism amongst citizens is increasing rapidly and influences the shape of the civil society. The problem that continues to exist are numerous barriers or regulations governing parliamentary works that make it difficult for citizens to use the right to initiate bills that is constitutionally guaranteed. They range from the requirement to register the committee at the initial stage to the final stage of parliamentary work on the project. In the concluding part of the article some proposals of the necessary amendments to the existing regulations governing the civil right of legislative initiative are made.
Celem opracowania jest podjęcie próby przedstawienia oraz oceny regulacji prawnych dotyczących postępowania z obywatelskim projektem ustawy w polskim porządku prawnym z perspektywy praktyki stosowania tej instytucji. Podejmowane zagadnienie ma nie tylko wymiar teoretyczny, ale również kluczowe znaczenie praktyczne, bowiem zainteresowanie tym mechanizmem prawnym wśród obywateli z każdym rokiem jest coraz większe i wpływa na kształt społeczeństwa obywatelskiego. Problem w tym, iż istnieje wiele barier, przepisów utrudniających obywatelom skuteczne korzystanie z przysługującego im konstytucyjnego prawa, począwszy od rejestracji komitetu aż po etap prac parlamentarnych nad projektem. Biorąc to pod uwagę w  podsumowaniu zaproponowano kierunki zmian w zakresie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 2; 19-33
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza i założenia pierwszej konstytucji Republiki Finlandii z 1919 r.
The Genesis and Principles of the First Constitution of the Republic of Finland of 1919
Autorzy:
Bożyk, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108878.pdf
Data publikacji:
2022-06-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Finland
genesis of the republic
the 1919 constitution
principles of the political system
system of government
Finlandia
geneza republiki
konstytucja z 1919 r.
zasady ustroju
system rządów
Opis:
W dziejach konstytucjonalizmu nader istotny etap stanowiło przyjęcie nowych konstytucji w wielu państwach europejskich na przestrzeni kilku lat po zakończeniu I wojny światowej. Były to w zdecydowanej większości te państwa, które w tamtym historycznym momencie uzyskały niepodległość wskutek rozpadu dwóch wielkich imperiów: Cesarstwa Rosyjskiego oraz Austro-Węgier. Ustanowione wówczas konstytucje praktycznie wszędzie deklarowały liberalno-demokratyczny model ustroju politycznego, czego przykładem może być chociażby konstytucja marcowa w II RP czy też ustawy zasadnicze Czechosłowacji, Litwy, Łotwy oraz Estonii. Zaliczają się do nich także ówczesne regulacje konstytucyjne w Republice Finlandii, których analiza jest zasadniczym celem niniejszego opracowania. W pierwszej kolejności niezbędne jest ukazanie genezy przyjętych rozwiązań prawnoustrojowych i wzorców, które przesądziły o ich ostatecznym kształcie. Szczególną uwagę poświęcić jednak należy zasadom i podstawowym instytucjom ustroju państwowego Finlandii ukształtowanym w treści Aktu o Formie Rządu z 1919 r., który nie był zresztą wtedy jedynym aktem rangi konstytucyjnej określającym system ustrojowy tego państwa. Warto też postawić pytanie, dlaczego przyjęta w tamtym okresie pierwsza konstytucja Republiki Finlandii, w odróżnieniu od ówczesnych konstytucji znacznej części państw europejskich (w tym II Rzeczypospolitej), nie została zastąpiona w latach trzydziestych całkowicie nową ustawą zasadniczą, stwarzającą podstawy autorytarnego systemu rządów. Uwagi zaprezentowane w tym artykule są wynikiem analizy fińskich aktów konstytucyjnych dwudziestolecia międzywojennego oraz dostępnej literatury historyczno-prawnej i prawno-ustrojowej.
In the history of constitutionalism, a very important stage was the adoption of new constitutions in many European countries within a few years after the end of World War I. The vast majority of these countries gained independence at that historic moment as a result of the collapse of two great empires: the Russian Empire and the Austro-Hungarian Empire. The constitutions established at that time practically everywhere declared a liberal-democratic model of the political system, an example of which could be the March Constitution in the Second Polish Republic or the fundamental laws of Czechoslovakia, Lithuania, Latvia and Estonia. They also include the then-constitutional regulations in the Republic of Finland, the analysis of which is the main goal of this study. First of all, it is necessary to show the genesis of the adopted legal solutions and patterns that determined their final shape. However, special attention should be paid to the principles and basic institutions of the state system of Finland, as laid down in the Act on the Form of Government of 1919, which was not the only act of constitutional rank defining the system of that state at that time. It is also worth asking why the first constitution of the Republic of Finland adopted at that time, unlike the then constitutions of a significant part of European countries (including the Second Polish Republic), was not replaced in the 1930s by a completely new constitution, creating the basis for an authoritarian system of government. The comments presented in this article are the result of an analysis of the Finnish constitutional acts of the interwar period and the available historical and legal as well as legal and political literature.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2021, 20, 2; 29-43
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o pozycji ustrojowej argentyńskiego Kongresu Narodowego
A few remarks on the political position of the Argentine National Congress
Autorzy:
Bożyk, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929651.pdf
Data publikacji:
2021-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Argentyna
konstytucja
podział władz
Kongres Narodowy
Argentina
constitution
separation of powers
National Congress
Opis:
Treścią tych kilku krótkich refleksji zawartych w artykule jest problematyka pozycji ustrojowej argentyńskiego Kongresu Narodowego. Autor analizuje w nim te regulacje ustawy zasadniczej, które określają miejsce i rolę organu władzy ustawodawczej w ramach prezydenckiego systemu rządów. Koncentruje się przede wszystkim na ukazaniu statusu parlamentu w świetle konstytucyjnych zasad ustrojowych, a zwłaszcza zasady podziału władz. Następnie zwraca uwagę na wzajemne relacje między Kongresem Narodowym a władzą wykonawczą, które są decydujące dla faktycznego statusu parlamentu federalnego. Stara się przy tym ukazać, jaki wpływ na pozycję ustrojową Kongresu Narodowego miała rewizja konstytucji w 1994 r., której wynikiem było wprowadzenie do ustroju politycznego Argentyny pewnych elementów parlamentarnego systemu rządów.
The content of these short reflections contained in the article is the issue of the political position of the Argentine National Congress. In it, the author analyzes those regulations of the constitution which define the place and role of the lrgislative body within the presidential system of government. It focuses primarily on presenting the status of the parliament in the light of constitutional principles of the system in particular the principle of separation of powers. He then points to the mutual relations between the National Congress and the executive branch which are decisive for the effective status of the federal parliament. At the same time, he tries to show the impact of the 1994 revision of the constitution on the political position of the National Congress, which resulted in the introduction of certain elements of the parliamentary system of government into the political system of Argentina.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 437-448
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo prezydenta Francji do rozwiązania Zgromadzenia Narodowego
Autorzy:
Bożym, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1393191.pdf
Data publikacji:
2016-03-31
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
President of France
dissolution of the National Assembly
constitution of the Fifth
Republic
guardian of the constitution
umpire
Prezydent Francji
rozwiązanie Zgromadzenia Narodowego
konstytucja V Republiki
strażnik konstytucji
arbiter
Opis:
Artykuł omawia jedną z kompetencji własnych prezydenta Francji, jaką jest prawo do rozwiązania Zgromadzenia Narodowego. Autor opisuje to uprawnienie prezydenckie w czasach III Republiki, IV Republiki i w aktualnej V Republice. Podaje przyczyny, jakie legły u podstaw podjęcia przez prezydenta decyzji o rozwiązaniu Zgromadzenia Narodowego oraz efekty, jakie ono przyniosło. Zwraca uwagę na małe prawdopodobieństwo wykorzystania przez prezydenta tego instrumentu w przyszłości z uwagi na zrównanie kadencji prezydenckiej z parlamentarną.
The article discusses one of the prerogatives of the President of France, i.e. the right to dissolve the French National Assembly. The author describes this presidential power at the time of the Third Republic, the Fourth Republic and the present Fifth Republic. He presents underlying reasons why the President dissolved the National Assembly and what it resulted in. He highlights low probability that the president will do it in the future due to the fact that the presidential and parliamentary terms are equal.
Źródło:
Ius Novum; 2016, 10, 1; 79-88
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucja helwecka (1798) – pierwsza konstytucja Szwajcarii
Autorzy:
Branecki, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524907.pdf
Data publikacji:
2014-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Szwajcaria
konstytucja
ustrój
historia
Switzerland
constitution
political system
history
Opis:
Konstytucja helwecka z 1798 r. była pierwszym aktem rangi konstytucyjnej w historii państwowości szwajcarskiej. Opracowana przez Szwajcarów, zawierała obce tradycji helweckiej rozwiązania ustrojowe i wobec oporu części kantonów została narzucona siłą pod presja wojsk francuskich. Przez 5 lat jej obowiązywania, w oparciu o jej uregulowania, miał miejsce eksperyment ustrojowy polegający na całkowitym zerwaniu z wielowiekowym modelem konfederacji kantonów na rzecz państwa „jednolitego i niepodzielnego”. Konstytucja tworzyła też pierwsze organy władzy ustawodawczej Republiki (Senat i Wielką Radę), wykonawczej – Dyrektoriat Wykonawczy i sądowniczej –Trybunał Najwyższy. Ponadto wprowadziła szereg swobód i wolności obywatelskich.
The constitution of the Helvetic Republic of 1798 was the first act of constitutional rank in the history of the State. Developed by the Swiss, foreign institutional solutions separate Swiss tradition contained and to the resistance of the cantons has been imposed by force under the pressure of the French troops. For 5 years of duration, based on her settlement had taken place political experiment where a total rupture with the centuries-old model of Confederation of cantons to the State of a „One and indivisible”. The Constitution also created the first legislative authority of the Republic (the Senate and the Great Council), the Executive – Directorate and Judicial power – the Supreme Court. In addition, a set of freedoms and civil liberties.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 5 (21); 57-71
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kompetencje naczelnych organów kierowania obronnością Rzeczypospolitej Polskiej
Competences of the supreme defence control bodies of the Republic of Poland
Autorzy:
Braniewicz, Oktawia Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2186140.pdf
Data publikacji:
2021-03-22
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
obronność
Prezydent
Rada Ministrów
Polska
Konstytucja
defence
President
Council of Ministers
Polska
Constitution
Opis:
Prawa, obowiązki i funkcje poszczególnych organów państwa w zakresie bezpieczeństwa i obronności zależą od wielu uwarunkowań. W Polsce w procesie kreowania, budowania oraz kształtowania bezpieczeństwa, określanym narodowym, biorą udział liczne organy. Kluczowymi uczestnikami tego procesu są organy konstytucyjne, do których należą organy władzy wykonawczej – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, oraz organy władzy wykonawczej – Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, minister właściwy do spraw obrony narodowej i minister właściwy do spraw wewnętrznych. Autorka przybliżyła kluczowe kompetencje naczelnych organów kierowania obronnością RP.
The rights, obligations and functions of individual state organs in the field of security and defence depend on many conditions. In Poland, many bodies participate in the process of creating, building and shaping national security. The key participants in this process are constitutional organs, which include - the Sejm of the Republic of Poland and the executive organs - the President of the Republic of Poland, the Council of Ministers, the Prime Minister, the minister responsible for national defence and the minister responsible for internal affairs. The author introduces the key competences of the supreme defence management authorities in Poland.
Źródło:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny; 2020, 15; 49-60
1896-1819
2391-5145
Pojawia się w:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumentalization of the Constitutional Order as a Tool of Political Control in the Post-Soviet Space. The Case of the Republic of Georgia
Instrumentalizacja porządku konstytucyjnego jako narzędzie kontroli politycznej w przestrzeni postsowieckiej. Przypadek Republiki Gruzji
Autorzy:
Brodowski, Jan
Krzysztan, Bartłomiej
Piechowiak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928748.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Georgia
constitution
the rule of law
state of law
political system
Gruzja
konstytucja
idea praworządności
państwo prawa
system polityczny
Opis:
Georgia is one of the most democratized states in the post-Soviet space. This article presents the mechanisms of instrumentalization and ideologization of the Georgian constitution and its political and social context. The absence of a consolidated state of the law was found to have four causes: 1) colonial experiences of the Enlightenment; 2) heritage of Soviet legislation; 3) rapid Westernization of the legal system; 4) political actors and parties manipulating the constitution in the name of particularistic interests.
Gruzja jest jednym z najbardziej zdemokratyzowanych państw w regionie Kaukazu Południowego i Azji Centralnej. Celem artykułu jest przedstawienie mechanizmów instrumentalizacji i ideologizowania konstytucji w bieżącej walce politycznej oraz wskazanie kontekstu politycznego i społecznego. Wyróżniono cztery zasadnicze przyczyny braku skonsolidowanego państwa prawa: 1) kolonialne doświadczenia oświecenia, 2) dziedzictwo sowieckiego prawodawstwa, 3) szybka westernizacjia systemu prawnego, oraz 4) manipulowanie konstytucją przez graczy i partie polityczne dla realizacji partykularnych celów i interesów.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 281-290
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekstradycja obywatela w świetle Konstytucji RP i wybranych umów międzynarodowych
Citizen Extradition in the Light of the Constitution of the Republic of Poland and Selected International Agreements
Autorzy:
Brodowski, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129906.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
citizenship
extradition
extradition and citizenship
extradition and the Constitution of the Republic of Poland
obywatelstwo
ekstradycja
ekstradycja a Konstytucja RP
ekstradycja a obywatelstwo
Opis:
The article deals with the issue of extradition of a Polish citizen in the light of the Constitution of the Republic of Poland and selected international agreements as well as the nature, scope and significance of citizenship in correlation with a potential extradition. It presents the methods of presenting the issue of citizenship of the person covered by the application for the issuance by the constitutional norms of selected states and regulating the extradition turnover of representative international agreements. The aim of the article is to analyze binding norms in the scope of the indicated issues, both those which qualify citizenship as an obligatory obstacle to extradition and those which give it an optional character. As part of the work, the research methods traditionally used in legal sciences were used, namely the formal-dogmatic metod, the comparative metod and the historical-legal metod.
Artykuł podejmuje problematykę ekstradycji obywatela polskiego w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i wybranych umów międzynarodowych oraz charakteru, zakresu i znaczenia obywatelstwa w korelacji z potencjalnym wydaniem. Prezentuje poszczególne sposoby ujmowania kwestii obywatelstwa osoby objętej wnioskiem o wydanie przez normy rangi konstytucyjnej wybranych państw i regulujące obrót ekstradycyjny, reprezentatywne umowy międzynarodowe. Celem artykułu jest analiza wiążących norm w zakresie wskazanej problematyki, zarówno tych które kwalifikują obywatelstwo jako obligatoryjną przeszkodę ekstradycyjną, jak i tych które nadają jej charakter przeszkody względnej. W ramach pracy zastosowano tradycyjnie wykorzystywane w naukach prawnych metody badawcze, a mianowicie metodę formalno – dogmatyczną, metodę komparatystyczną oraz metodę historyczno – prawną.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 315-326
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada pacta sunt servanda a Konstytucja RP
The principle of pacta sunt servanda and the Polish Constitution
Autorzy:
Brodowski, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929031.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Zasada pacta sunt servanda
prawo międzynarodowe a prawo krajowe
prawo międzynarodowe a konstytucja
The principle of pacta sunt servanda
international law and national law
international law and the constitution
Opis:
Artykuł podejmuje problematykę zakresu, roli i miejsca jednej z najważniejszych zasad prawa międzynarodowego zasady pacta sunt servanda w Konstytucji RP. Prezentuje przeciwstawne poglądy przedstawicieli doktryny i stanowisko Autorki w przedmiotowej materii, orzeczenia sądów międzynarodowych i krajowych oraz możliwe rozwiązania ewentualnych kolizji pomiędzy normą prawa wewnętrznego a normą prawa międzynarodowego. Odnosi się także do konsekwencji odmowy wykonania zobowiązania wynikającego z prawa międzynarodowego na skutek przyznania pierwszeństwa i stosowania kolizyjnej w stosunku do niej normy konstytucyjnej oraz kontrowersyjnej na gruncie Konstytucji RP kwestii skuteczności norm prawa zwyczajowego międzynarodowego i zasad ogólnych prawa uznanych przez narody cywilizowane.
The article deals with the range, role and place of one of the most important principles of international law, the principle of pacta sunt servanda in the Polish Constitution. It presents opposing views of the representatives of the doctrine and the author’s position on the subject matter, decisions of international and national courts, and possible solutions to possible collisions between the norm of domestic law and the norm of international law. It also refers to the consequences of refusing to perform an obligation under international law as a result of granting primacy and applying constitutional rule that is contradictory to it and the question of the effectiveness of customary international law norms and general principles of law recognized by civilized nations, which is controversial under the Polish Constitution.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 471-488
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Supreme Court of the United States as an Autonomous Source of Constitutional Norms
Autorzy:
Bryk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619255.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
United States Constitution
Supreme Court of the USA
constitutional rights
judicial activism
liberal anthropology
judicial statutory construction
creation of law
Konstytucja USA
Sąd Najwyższy USA
prawa konstytucyjne
aktywizm sędziowski
antropologia liberalna
sądowa interpretacja
tworzenie prawa
Opis:
The landmark decisions of the Supreme Court change the ethos of adjudicating. The substantive due process doctrine allowed the Court to become an actual lawgiver. This doctrine widely extended the understanding of the due process clause of the 5th and 14th Amendments. Increased power of statutory construction corresponded with the doctrine of loose constructionism (living constitution). Decisions like Griswold v. Connecticut and Roe v. Wade created new constitutional rights, emanating from the radical liberal anthropology. Adjudication became a field of an ideological battle in the culture war over anthropology determining the law’s content . In the classical and Christian understanding, being free is considered as having one’s identity discovered as an ontological constant, thus allowing an individual to develop himself according to the nature’s essence . The liberal anthropological revolution defines freedom as a power of self-creation, serving individual’s preferences. The liberal elites, employing ideas of social engineering, attempt to enforce rules based on coexistence and relationship of equal rights. Individual rights emanate from the autonomous, personal choice of life values, the key of the constitutional interpretation. The wider this right of self-definition , the wider the scope of the state’s intervention. In Griswold v. Connecticut the right to privacy signified deep cultural change rooted in such an anthropology. This “emancipation project” is thus built on an axiology destroying relations, becoming a kind of a religion of secular salvation. The state serves here as a demiurge and is sacralized. This causes an increasing abyss between the elites and the rest of the citizens, with a corresponding social disintegration of it’s public life. For instance Obergefell v. Hodges enforces a new anthropological definition of marriage, beginning to delegitimize creeds and actions of religious communities. This reflects a global phenomenon of connecting individual liberal rights with politics of identity and the post-modern culture of right understood as autonomous will without reasoning about its ontological, universal basis. The Supreme Court decisions are not separated from wider culture, but based on the new anthropological understanding of man as a consumer, with his individual will becoming the very basis of rights.
Niektóre kluczowe orzeczenia Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych zmieniają model amerykańskiego etosu orzeczniczego. Doktryna substantive due process dała Sądowi władzę de facto stanowienia prawa. Poszerzyła też znacząco rozumienie pojęcia due process, zawartego w poprawkach V i XIV Karty Praw. Zwiększona władza interpretacyjna Sądu korespondowała z doktryną tzw. living constitution. Orzeczenia takie, jak Griswold v. Connecticut i Roe v. Wade czy Obergefell v. Hodges tworzą nowe konstytucyjne prawa w duchu antropologii radykalnie liberalnej, ale też pole bitwy ideowej w wojnie o kulturę, dotyczącej antropologii determinującej prawo. Prawo jednostki wynika z autonomicznego wyboru wartości jako klucza interpretacji konstytucyjnej. Im szersze prawo indywidualnego autodefiniowania swego życia, tym szerszy zasięg państwa. W orzeczeniu Griswold v. Connecticut prawo do prywatności sygnalizowało głęboką zmianę kulturową opartą na takiej liberalnej antropologii. Jej „emancypacyjny” projekt, w oparciu o aksjologię niszczącą relacje, stanowi rodzaj „religii” świeckiego zbawienia, którego demiurgiem jest sakralizowane państwo, z rosnącym dysonansem między elitami a resztą obywateli i dezintegracją społeczeństwa, w tym życia publicznego. Orzeczenie Obergefell v. Hodges narzuciło nową antropologicznie definicję małżeństwa, delegitymizując publiczne poglądy i działania instytucji religijnych. Decyzja jest objawem zjawiska globalnego, w którym liberalne prawa jednostki wiążą się z polityką tożsamości i postmodernistyczną kulturą praw jako autonomicznego chcenia, z ignorowaniem pytania o ich ontologiczne, uniwersalistyczne umocowanie. Orzeczenia Sądu Najwyższego nie są zatem zawieszone w próżni prawnej. Opierają się na antropologii traktującej człowieka jako konsumenta, gdzie wola jednostki ma stać się jednocześnie żądaniem prawa.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2022 r., sygn. III FSK 1364/21
Commentary to the judgment of the Supreme Administrative Court of October 18, 2022 (III FSK 1364/21)
Autorzy:
Brzeziński, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24987644.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
prawo podatkowe
podatek od spadków i darowizn
zwolnienie podatkowe
orzecznictwo podatkowe sądów
Konstytucja RP
tax law
inheritance and donation tax
tax exemption
tax jurisprudence of the courts
Constitution of the Republic of Poland
Opis:
Glosa zawiera krytyczne uwagi do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2022 r., sygn. III FSK 1364/21. Podstawowym zastrzeżeniem wobec wyroku sądu jest nieuwzględnienie konstytucyjnego aspektu oceny sprawy będącej przedmiotem rozstrzygania.
The commentary contains critical remarks to the judgment of the Supreme Administrative Court of October 18, 2022 (III FSK 1364/21). The main objection to the judgment of the court is the failure to take into account the constitutional aspect of the case under consideration.
Źródło:
Kwartalnik Prawa Podatkowego; 2023, 2; 145-152
1509-877X
Pojawia się w:
Kwartalnik Prawa Podatkowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organy władzy publicznej w zakresie ochrony cyberbezpieczeństwa w wybranych strategiach cyberbezpieczeństwa
Public authorities competent in cyberspace protection in selected cybersecurity strategies
Autorzy:
Brzostek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920253.pdf
Data publikacji:
2021-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
systemy rządów
cyberbezpieczństwo
strategia cyberbezpieczeństwa
organy władzy publicznej
constitution
systems of government
cybersecurity
cybersecurity strategy
public authorities
Opis:
Spójny system cyberbezpieczeństwa jest gwarantem bezpieczeństwa sieci. Zasadniczą rolę w jego organizacji, zarządzaniu i monitorowaniu odgrywa rząd i podlegle mu organy. W oparciu o konstytucyjne uprawnienia i obowiązujące prawo, organy władzy publicznej poszczególnych państw, tj. USA, Francji i Niemiec wpływają na kształt polityki poprzez stworzenie strategicznych planów działania w zakresie cyberbezpieczeństwa.
A consistent cybersecurity system is a guarantee of network security. The government and its subordinate bodies play a key role in shaping, organizing, managing and monitoring it. Based on constitutional powers and applicable law, public authorities of individual countries, i.e. the USA, France and Germany, influence the shape of politics by creating strategic action plans in the field of cybersecurity
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 1 (59); 297-310
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PRL : starcia trzeciomajowe
Autorzy:
Brzostek, Błażej (1977- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 5, s. 35-38
Data publikacji:
2021
Tematy:
Konstytucja Polski (1791)
Konflikt społeczny
Prześladowania polityczne
Upamiętnianie
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu są obchody święta Konstytucji 3 maja w okresie PRL-u. W 1946 roku, w trakcie represji wobec podziemia i Polskiego Stronnictwa Ludowego w ostatniej chwili władze zakazały manifestacji obchodów tego święta, to wtedy miejsce miały pierwsze starcia ludności z milicją, przeprowadzono masowe aresztowania. Starcia 3 maja powtarzały się jednak w Polsce systematycznie, jedno z ostatnich tak potężnych odbyło się w 1982 roku na Starym Mieście w Warszawie z użyciem przez milicję działek wodnych i barykad. Barbakan kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk. W 1990 roku Sejm RP przywrócił oficjalne święto trzeciomajowe.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Godność pracownika jako wartość
Autorzy:
Brzostek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1198464.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
praca
pracownik
godność
konstytucja
kodeks pracy
csr
Opis:
Praca jest w wielorakich wymiarach powiązana z godnością człowieka, będąc zarówno celem, jak i wyrazem człowieczeństwa. Obejmuje fizyczną, psychiczną i duchową sferę człowieka, jego indywidualność i wyjątkowość. Stanowi o samorealizacji osoby ludzkiej. Godność jest także wartością normatywną, na jej podstawie można kierować określone roszczenia i powoływać się na nią przed sądem. Godność człowieka nie jest prawem podmiotowym, uzyskanym w wyniku przyjęcia określonej normy w akcie prawnym, lecz jest prawem naturalnym. Jest bowiem przyrodzonym i niezbywalnym prawem człowieka. Aksjologiczne oparcie praw człowieka na ideałach godności ludzkiej znajduje odzwierciedlenie w regulacjach prawa międzynarodowego, a także na poziomie ustawodawstwa krajowego. Jej zachowanie jest podstawową wartością w całym systemie prawa. Znajduje także odzwierciedlenie w społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) oraz społecznej nauce Kościoła.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2015, 14, 30; 259-282
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do idei republikanizmu
A Gloss to the Idea of Republicanism
Autorzy:
Buchner, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420629.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
republikanizm
arystokracja
cnota
wolność
równość
liberalizm
demokracja
liberalna demokracja
salus rei publicae
konstytucja
decyzjonizm
prewencja
republic
republicanism
aristocracy
virtue
liberty
equality
liberalism
democracy
liberal democracy
constitution
decisionism
prevention
Opis:
The article tries to understand the idea of republicanism in the contemporary political context. The author maintains that the classic republican idea, which materialized in the Roman Republic, is nowadays very far from the forms of political life which could be accepted by our republics. For this reason, the very qualification of the republic has been often abused without any reference to  its real history. In order to confirm this thesis, some examples of republican options are mentioned as being involved in the historical process. In conclusion, the democratic republics of our days are regarded as being destructive to the various forms of liberty because they are obliged to suffer the pressure of the bureaucracy and that of parliamentary democracy.
Artykuł stanowi próbę zrozumienia idei republikanizmu we współczesnym kontekście politycznym. Autor stawia tezę, że klasyczna idea republikanizmu, ucieleśniona w Republice Rzymskiej, daleko odbiega od form, jakie przyjmują dzisiejsze republiki. Dlatego często nadużywa się samego określenia republiki bez odpowiedniego odniesienia do rzeczywistości historycznej. Na potwierdzenie tej tezy przytoczono przykłady republikańskich opcji, wskazując na ich historyczne uwikłania. Konkluzję wywodu stanowi teza, że dzisiejszerepubliki demokratyczne nie mają wiele wspólnego z instytucjami dawnej Republiki Rzymskiej, ponieważ ich przemożny demokratyzm niszczy znane niegdyś, zróżnicowane formy wolności, poddając je jednolitej presji biurokracji i parlamentaryzmu.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2013, 4, 7; 135-155
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne prawa człowieka w konstytucjach polskich
Personal Social Rights in Polish Constitutions
Autorzy:
Bucińska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807593.pdf
Data publikacji:
2019-11-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
społeczne prawa człowieka
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej
godność osoby ludzkiej
human social rights
freedom
Constitution of the Republic of Poland
dignity of
human being
Opis:
The article aims at presenting the evolution of people’s guarantee of their social rights enshrined in Polish constitutions, beginning with the March Constitution of 1921. That constitution addressed the issue of social rights but to a limited degree. It pointed to the freedom of work, freedom of assembly and the right to social security. Such perspective did not differ much from the accepted standards of constitutional regulation of the time. Subsequently, the constitution of 1935 disregarded human rights, emphasising only civil obligations. The constitution of 1952, however, did feature a long catalogue of personal social rights. It is of note that the subject now was not a “human” but “citizen”, therefore the rights contained therein were deprived of their universal nature. The superiority of social rights over the political ones was now stressed. The interpretation and implementation of human rights were influenced by values that were thought to form the basis of legal order, such as social ownership. The interpretation of social rights changed along with the political and socioeconomic transformation in the constitution of 1992. Yet, the most radical alterations are contained in the Constitution enacted in 1997. These changes were significant not because the array of rights was now markedly greater, but because the axiological dimension which affected the interpretation of the rights was altered. The following values and principles were assumed to be fundamental: the principle of a democratic state of law, the principle of social market economy, the freedom of economic enterprise and private ownership. All recognised freedoms and rights of persons now followed from the inherent dignity of human beings. Human dignity, at the same time, forms the source and limits of rights and freedoms.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2009, 19, 1; 35-45
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne podstawy wspierania rodziny przez władze publiczne w Polsce
Constitutional Basis for the Support of the Family by the Public Authorities in Poland
Autorzy:
Bucoń, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942328.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rodzina
Konstytucja RP
władze publiczne
matka
dziecko
family
the Constitution of the Republic of Poland
the public authorities
mother
child
Opis:
Artykuł jest poświęcony problemowi wsparcia rodziny przez władze publiczne na tle przepisów Konstytucji RP. W artykule została omówiona istota rodziny, dobro rodziny jako wartość konstytucyjna, prawo rodziny znajdującej się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych oraz kwestia pomocy udzielanej matce przed i po urodzeniem dziecka (art. 71 Konstytucji). Zdaniem autora Konstytucja tworzy wystarczające podstawy do udzielania pomocy przez władze publiczne rodzinom, które takiej pomocy wymagają. Kluczowe znaczenie odgrywa pod tym względem nakaz uwzględniania dobra rodziny w prowadzonej przez państwo polityce społecznej i gospodarczej. Jednakże ostateczny kształt i zakres pomocy określany jest w drodze ustawy.
The article is devoted to the problem of the support for the family by public authorities in the light of the provisions of the Constitution of the Republic of Poland. The article discusses the essence of the family, the good of the family as a constitutional value, the right of a family in a difficult material and social situation to special help from public authorities and the issue of help given to the mother before and after childbirth (Article 71 of the Constitution). According to the author, the Constitution creates sufficient grounds for providing support by public authorities to families which require such support. In this respect, the key issue is the requirement to take into account the good of the family in the state’s social and economic policy. However, the final shape and scope of assistance is determined by law.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 4 (50); 113-130
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies