Problematyka deregulacji w zakresie liberalizowania przepisów związanych z pozaaplikacyjnymi ścieżkami dostępu do zawodu radcy prawnego w kontekście postanowień art. 17 Konstytucji RP

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów zdecydowanie ułatwiła dostęp do wykonywania zawodu radcy prawnego, zarówno poprzez otwarcie ścieżek pozaaplikacyjnych, jak i poprzez umożliwienie migracji pomiędzy zawodami prawniczymi. Abstrahując od oceny zasadności takiego rozwiązania, pojawiła się kwestia podmiotu uprawnionego do definiowania zasad dostępu do zawodu zaufania publicznego. W tym kontekście istotne jest rozważenie w szczególności art. 17 Konstytucji RP, dotyczącego samorządów zawodowych. Samorząd zawodowy radców prawnych ma bowiem za zadanie zapewnienie należytego wykonywania zawodu radcy prawnego w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. Trybunał Konstytucyjny zważył, iż tzw. deregulacja zawodów prawniczych nie rzutuje na kompetencje i prawa samorządów zawodowych, określonych w art. 17 Konstytucji, mimo iż w opinii Trybunału jedynym podmiotem zdolnym kształtować warunki dostępu do zawodu radcy prawnego jest ustawodawca. Rolą samorządu radcowskiego jest natomiast przestrzeganie ustanowionego prawa, w szczególności ocena kandydatów pod kątem spełnienia ustawowych wymogów do wpisu na listę radców prawnych, jak również osób wykonujących zawód pod kątem realizacji interesu publicznego. Paradoksalnie, uznać więc należy, że deregulacja dostępu do zawodu radcy prawnego spowodowała wzrost odpowiedzialności izb samorządowych za jakość usług świadczonych przez radców prawnych.

The Act of 13th June 2013 to change laws regulating performing certain professions definitely facilitated access to the profession of a legal adviser as well as by opening paths ignoring legal counsel apprenticeship program, as well as by enabling migration between the legal professions. Because of that appeared a question of who is entitled to define the rules for access to the profession of public confidence. In this context, it is important to consider, in particular, article 17 of the Constitution of the Republic Of Poland for professional self-government. The professional self-government of legal advisers is designed to ensure the proper practice of the profession of a legal counsel within the limits of the public interest. The Constitutional Court has scaled that deregulation of the legal profession does not affect the competence and rights of professional self-government referred in article 17 of the Constitution, despite the fact that, in the opinion of the Court, the only body able to form the conditions of access to the profession of a legal adviser is the legislature. The role of professional self-government is the compliance of the established law, in particular the assessment of the candidates for the fulfillment of the statutory requirements for registration on the list of legal advisors, as well as those carrying out the profession of legal adviser. In fact deregulation of access to the profession of a legal adviser has resulted in an increase in the responsibility of the professional self-government for the quality of services provided by legal councils.