Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Knee" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 106
Tytuł:
Effect of clinic-based and telemonitored home-based intervention on pain intensity, functioning and quality of life in patients with knee osteoarthritis
Autorzy:
Ojoawo, Adesola Ojo
Odesanya, Oluwaseun
Kunuji, Kayode
Mbada, Chidozie Emmanuel
Adedeji, Oluwafemi Olusesan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38695724.pdf
Data publikacji:
2024-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
clinical-based
knee osteoathritis
telemonitored
tera-band
Opis:
Introduction and aim. The study assessed and compared the effects of clinic-based and telemonitored home-based interventions on pain intensity, functioning and quality of life in patients with knee osteoarthritis (KOA). Material and methods. Forty-two patients were recruited purposely and randomly allocated into clinic-based (CBG) and telemonitored home-based group (THG) equally. The CBG and THG received isometric exercises to strengthen the quadriceps and hamstring muscles using theraband. THG received the exercise at home they were monitored on phone thrice in a week, while the CBG did the exercise in the hospital. The subjects performed four sets of eight repetitions three days in a week for eight weeks. Pain intensity, functioning and health related quality of life (HRQoL) were assessed at pretreatment, 6th and 8th week of intervention. Data was analyzed with descriptive and inferential statistics. Alpha level was set at 0.05. Results. There was a significant reduction (p<0.001) among pre-treatment, 6th and 8th week intervention in pain intensity, functional pain intensity and quality of life of CBG and THG. CBG showed significant reduction (p<0.001) in pain intensity, function and increase in HRQoL than THG at 8th week. Conclusion. Clinic-based and telemonitored home-based interventions were both effective in the management of KOA but clinic-based intervention was better than telemonitored home-based intervention.
Źródło:
European Journal of Clinical and Experimental Medicine; 2024, 22, 1; 73-81
2544-2406
2544-1361
Pojawia się w:
European Journal of Clinical and Experimental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anatomical knee endoprostheses – does a better-fit lead to better outcomes? A review article
Endoprotezy anatomiczne stawu kolanowego – czy lepsze dopasowanie to lepsze wyniki? Praca przeglądowa
Autorzy:
Maciąg, Bartosz Michał
Budzińska, Martyna
Żarnovsky, Krystian
Adamska, Olga
Stolarczyk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2186040.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Exemplum
Tematy:
total knee arthroplasty
anatomic knee prosthesis
morphometric implants
całkowita endoprotezoplastyka stawu kolanowego
implanty anatomiczne
implanty morfometryczne
Opis:
Introduction. Total knee replacement is the most efficient method of treating end-stage osteoarthritis of the knee joint. The surgery aims to relieve patients of pain, restore range of motion and improve patients’ quality lives. Prostheses design is still being modified and improved through cooperation between orthopaedic surgeons and engineers. Some of the most modern solutions aimed to fit native patients’ anatomy as much as possible are anatomic knee systems. Materials and methods. The literature was reviewed, and articles related to the subject were researched. Therefore, publications including keywords such as total knee replacement, anatomic implants and morphometric implants were searched in the PubMed, Cochrane and Google Scholar databases. All data was selected and verified individually. Analysis and synthesis of studies were prepared separately. Results. Many studies describe the advantages of anatomic prostheses over standard prostheses. Anatomical prostheses have a broader range of available sizes, thus providing better coverage of the distal end of the femur and the proximal tibia, allowing for the resection of less bone tissue, which is beneficial in the event of a possible need for a future revision of the endoprosthesis, enabling better selection of the tibial element rotation by better matching to the tibial plateau, which affects the alignment and patellar movement, and the structure of the trochlear geometry that also affects the patellar movement and reduces the risk of trochlear dysplasia. Conclusions. Anatomical implants enable better alignment of the prosthesis elements and the native femoral and tibial bone. Using these models makes it possible to obtain a greater range of motion and, consequently, improved functional outcomes compared to non-anatomical ones. It also enables less bone resection and better radiological outcomes.
Wstęp. Endoprotezoplastyka całkowita stawu kolanowego jest uznawana za najskuteczniejszą metodę leczenia zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego. Celem operacji jest zmniejszenie bólu kolan, przywrócenie zakresu ruchu i poprawa jakości życia pacjentów. Projekt protez jest wciąż modyfikowany i udoskonalany dzięki współpracy ortopedów i inżynierów. Jednymi z najnowocześniejszych rozwiązań mających na celu maksymalne dopasowanie do anatomii pacjentów są anatomiczne systemy kolanowe. Materiał i metody. Dokonano przeglądu literatury i przeanalizowano artykuły związane z tą tematyką. W bazach PubMed, Cochrane i Google Scholar przeszukano publikacje zawierające słowa kluczowe takie jak całkowita endoprotezoplastyka stawu kolanowego, implanty anatomiczne, implanty morfometryczne. Wszystkie dane zostały dobrane i zweryfikowane indywidualnie. Analizę i syntezę badań przygotowano osobno. Wyniki. Wiele artykułów opisuje przewagę protez anatomicznych nad modelami protez standardowych. Protezy anatomiczne posiadają szerszy wachlarz dostępnych rozmiarów przez co oferują lepsze pokrycie dalszego końca kości udowej oraz bliższego piszczelowej, pozwalają na resekcję mniejszej ilości tkanki kostnej co jest korzystne w przypadku możliwej w przyszłości konieczności rewizji endoprotezy, umożliwiają lepsze dobranie rotacji elementu piszczelowego przez lepsze dopasowanie do plateau piszczeli co wpływa na alignment i tor ruchu rzepki, a także budowa bruzdy dla rzepki wpływa korzystnie na tor ruchu rzepki i zmniejsza ryzyko rozwoju dysplazji. Wnioski. Implanty anatomiczne umożliwiają lepsze dopasowanie elementów protezy do natywnej struktury kości. Dzięki zastosowaniu tych modeli możliwe jest uzyskanie większego zakresu ruchu w stawie, a w rezultacie lepszych wyników funkcjonalnych. Implanty anatomiczne pozwalają także na mniejszą resekcję tkanki kostnej.
Źródło:
Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska; 2023, 88, 1; 13-16
0009-479X
2956-4719
Pojawia się w:
Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effects of Integrated Therapeutic Exercises on Pain and Disability in Medial Knee Osteoarthritis
Autorzy:
Raghav, Sumit
Singh, Anshika
Mani, Suresh
Srivastava, Anirudh
Kumar, Mukul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761968.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
knee osteoarthritis
integrated exercises
pain
disability
Opis:
The purpose of this study was to compare the effect of quadriceps isometric exercises along with hip abductors isometric exercises as integrated exercise with quadriceps exercises in reducing pain, disability in medial knee osteoarthritis. The Total of 54 patients (both male and female) were recruited in this study but on the basis of inclusion and exclusion criteria, only 32 were included in this study. Womac index was opted as outcome measures to collect the data of pain, disability and functional limitation. Participants were randomly assigned to integrated exercise group; (n = 16) (mean age 52) who performed exercises [Quadriceps isometric along with hip abductor isometric exercises] and quadriceps isometric exercises group (n = 16) (mean age 49) performed for 3 weeks. 32 patients were analyzed and the effect of integrated exercises [Quadriceps isometric along with hip abductor isometric exercises] showed a statistically significant difference in pain, disability and functional limitation (p < 0.000). Total duration to collect the pre and post data of pain, disability and functional limitation was 3 weeks. 3 weeks of exercise protocol was effective in both groups in terms of reducing pain and disability but integrated exercises were found to be more effective than quadriceps exercise in improving the pain, disability and functional limitation over the time at the level of significance.
Źródło:
Central European Journal of Sport Sciences and Medicine; 2023, 44; 55-62
2300-9705
2353-2807
Pojawia się w:
Central European Journal of Sport Sciences and Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Getting athletes back in the game: A comprehensive rehabilitation assessment of knee injuries
Autorzy:
Arsovski, Denis
Domazeti, Erblin
Jovanovska, Tanja
Ristevska-Dimitrovska, Gordana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13102428.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Tarnowska
Tematy:
knee rehabilitation
physical activity
athletes
physical therapy
knee pain
Opis:
Movement is an essential characteristic that has developed over the course of human evolution. With the inclusion of various populations in sports activities, sports have become an important part of people’s daily lives. Knee injuries are common among athletes, with knee joint being the most vulnerable to various injuries. Knee injuries require appropriate treatment to allow the athlete to return to their sports activities. Additionally, this study aimed to increase awareness of the importance of preventing knee injuries in sports and to highlight the potential impact of such injuries on an athlete’s ability to participate in their sport.A cross-sectional study was conducted to evaluate the functional outcomes of athletes with knee injuries. The study included 38 patients with knee injuries (ACL, meniscal injuries, collateral ligament injuries) out of which 21 were physically active athletes, 9 were not, but they were athletes who were not involved in sports at the time of the testing and 8 were recreational athletes. The majority of respondents (76%) reported that they sustained the injury during sports activities. Knee pain was reported as at least once a week by most respondents. The study highlights the importance of proper knee injury prevention measures during sports activities and the need for prompt and effective rehabilitation for those who do suffer injuries. Overall, these findings have important implications for the treatment and management of knee injuries among athletes and individuals seeking to maintain an active lifestyle.
Źródło:
Health Promotion & Physical Activity; 2023, 22, 1; 8-17
2544-9117
Pojawia się w:
Health Promotion & Physical Activity
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The anatomical description of the pericruciate fat pad (PCFP) – a brief report of cadaveric dissection
Anatomiczny opis ciała tłuszczowego okołokrzyżowego (PCFP) – krótki raport z oceny preparatów anatomicznych
Autorzy:
Kanak, Michał
Mostowy, Marcin
Domżalski, Marcin
Lesman, Jędrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311529.pdf
Data publikacji:
2023-11-20
Wydawca:
Wydawnictwo Exemplum
Tematy:
knee
anatomy
pericruciate fat pad
dissection
blood vessels
arthroscopy
staw kolanowy
anatomia
ciało tłuszczowe okołokrzyżowe
dysekcja
naczynia krwionośne
artroskopia
Opis:
Introduction. Fat pads of the human knee joint are relatively well-known structures except for the pericruciate fat pad (PCFP). Aim. The study aimed to describe (1) the anatomy of the pericruciate fat pad (PCFP) and (2) its relation to the middle genicular artery (MGA). Materials and methods. Four male cadaveric lower limbs were dissected. PCFP was excised, and its horizontal and vertical lengths and volume were measured. The presence of MGA was assessed, and its internal diameter was registered. Results. PCFP was located in the intercondylar fossa. Its superior, inferior, medial&lateral and posterior borders were the intercondylar roof, tibial plateau, femoral condyles, and posterior knee capsule, respectively. The anterior part of the PCFP enveloped the posterior cruciate ligament (PCL). PCFP had a homogenous appearance of adipose tissue with small lobules. It was connected to the PCL with a fibrous process. The mean horizontal&vertical length and volume were 56.85±3.4 mm (range 52.1-60.2 mm), 42.8±5.8 mm (range 34.2-46.1 mm) and 43.75±4.79 ml (range 40-50 ml), respectively. The MGA penetrated the PCFP in all four examined limbs; its mean diameter was 1.18±0.33 mm (range 0.8-1.55 mm). Conclusions. PCFP is a relatively large structure, with MGA present within all examined cases. Care must be taken when performing surgeries involving the posterior intra-articular part of the knee because the PCFP may present an underestimated potential for oedema and bleeding.
Wstęp. Ciała tłuszczowe stawu kolanowego są już relatywnie dobrze poznanymi strukturami z jednym wyjątkiem – ciałem tłuszczowym okołokrzyżowym (PCFP). Cel. Do celów badania należały: (1) dysekcja, opis i pomiar cech anatomicznych PCFP oraz (2) ocena obecności, morfologii i relacji tętnicy środkowej kolana (MGA) względem PCFP. Materiał i metody. Dysekcji zostały poddane cztery kończyny dolne z męskich zwłok. PCFP zostało wycięte, a następnie zmierzono jego długość horyzontalną i wertykalną oraz objętość. Oceniono obecność, morfologię i relację MGA względem PCFP oraz zmierzono jej średnicę wewnętrzną. Wyniki. PCFP było zlokalizowane w dole międzykłykciowym. Granice PCFP stanowiły od strony górnej, dolnej, przyśrodkowej i bocznej oraz tylnej kolejno dach dołu międzykłykciowego, plateau piszczeli, kłykcie udowe i tylna torba stawowa. Przednia część PCFP otaczała więzadło krzyżowe tylne (PCL), do którego przyłączone było włóknistą wypustką. PCFP miało konsystencję homogennej tkanki tłuszczowej z małymi płacikami. Średni wymiar horyzontalny, wertykalny i objętość wyniosły kolejno 56,85±3,4 mm (zakres wartości 52,1-60,2 mm), 42,8±5,8 mm (zakres wartości 34,2-46,1 mm) i 43,75±4,79 ml (zakres wartości 40-50 ml). MGA przeszywała wszystkie 4 ciała tłuszczowe w górno-tylnym brzegu a jej średnica wewnętrzna wyniosła 1,18±0,33 mm (zakres wartości 0,8-1,55 mm). Wnioski. PCFP jest stosunkowo dużą strukturą z MGA obecną w każdym z 4 badanych przypadków. Należy zachować dodatkową ostrożność podczas operacji tylnego przedziału kolana, ponieważ PCFP może wykazywać niedoceniany potencjał do obrzęku i krwawienia.
Źródło:
Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska; 2023, 88, 4; 187-192
0009-479X
2956-4719
Pojawia się w:
Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Assessment of Factors That Influence Outcome Following Fixation of Periprosthetic Distal Femur Fractures Associated with Total Knee Arthroplasty
Autorzy:
Fakoya, Keji
Sedarous, Ramy
Seifo, Mina
Okoro, Tosan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409185.pdf
Data publikacji:
2022-07-01
Wydawca:
Fundacja Edukacji Medycznej, Promocji Zdrowia, Sztuki i Kultury Ars Medica
Tematy:
periprosthetic fractures
distal femur
total knee arthroplasty
functional outcome
Opis:
Background. Periprosthetic distal femur fractures following total knee arthroplasty (PDFFTKA) are increasingly common [1], mainly in elderly patients with significant co-morbidities [2]. Surgical management usually requires balancing prompt fixation for early mobilization with the need to consider the least physiologically demanding option [3].The aim of this study was to assess predictors of clinical and radiological outcome in patients with PDFFTKA treated with open reduction and internal fixation (ORIF). Materials and methods. A retrospective cohort study of patients managed for PDFFTKA over the last 21 years in the Trauma & Orthopaedics Department of the Royal Shrewsbury Hospital (RSH) was carried out. Radiological images, pre- and post-operatively, were assessed for fracture related parameters. Last known functional status was evaluated using the most recent outpatient review letters. After assessment of normality of data, evaluation of predictors of clinical and radiological outcome was made using correlation analyses. Results. There was no statistically significant correlation between age, primary TKA to fracture interval, and length of intact medial cortex vs clinical outcome for the parametric variables evaluated. For non-parametric variables assessed, there was a statistically significant correlation between clinical outcome and evidence of callus formation (Spearman rho value -0.476; p=0.022). In stratifying the patients with ‘poor’ and ‘good’ outcome, there was no difference noted in primary TKA to fracture interval, or length of intact medial cortex (mm) between both groups. In terms of the number of comminuted fragments and anterior flange to fracture distance (mm), there was also no difference noted between the ‘poor’ and ‘good’ functional groups. Conclusions. 1. There was no observed correlation in pre-operative patient and fracture related variables with outcome in this population of patients with PDFFTKA. 2. Post-operative evidence of callus formation appears to be directly related to better clinical outcomes.
Źródło:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja; 2022, 24(3); 193-199
1509-3492
2084-4336
Pojawia się w:
Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Congenital dislocation of the knee with bilateral absence of the fibula and suspected Apert syndrome – case report
Wrodzone zwichnięcie kolana z obustronnym brakiem strzałki i podejrzeniem zespołu Aperta – opis przypadku
Autorzy:
Gąska, Marcin
Sienkiel, Tomasz
Shadi, Milud
Jasiewicz, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2193812.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Exemplum
Tematy:
congenital knee dislocation
Apert syndrome
surgery
wrodzone zwichnięcie kolana
zespół Aperta
leczenie operacyjne
Opis:
Congenital dislocation of the knee is a rare deformity, with an unknown etiology. The treatment of this malformation depends on its extensiveness and applies both conservative approach and surgical procedures. The aim of this study is to evaluate treatment outcomes obtained in the patient with congenital dislocation of the right knee and other multiple abnormalities of the motor system as well as the suspicion of Apert syndrome. Between 2005 and 2019, patient with congenital knee dislocation was treated surgically in two medical centers. Authors performed a retrospective analysis of available data from medical archives. The patient first presented to the authors of this study at the age of nine months. Imaging diagnostics revealed complete luxation of the right knee, grade III according to Leveuf and club feet with no fibula bones in the lower legs. The objective of the multi-stage surgical treatment was to enable the patient to walk. Stage one involved a reposition of the congenital right knee dislocation following the Curtis and Fisher technique. The next stage involved a foot surgery – first the left one and then the right. At the age of 5, during the follow-up, the patient was very active: he kept walking, running and jumping and both his feet were in the right position. However, in the following year, a gradual increase of rotation disorders was observed in both lower legs. When the child was 6 years, he underwent derotation osteotomies in both tibia bones. Next, at the age of 12, he underwent anterior femoral hemiepiphysiodesis around right knee with two 8-plates. Plates were removed when he was 14. The last follow-up took place when the patient was 14. The patient is 100% able-bodied and can walk on his own. To sum up, patients with congenital knee dislocation make up a highly complex group that requires multidisciplinary care and frequently also multistage treatment.
Wrodzone zwichnięcie stawu kolanowego jest rzadką deformacją o nieznanej etiologii. Leczenie tej wady rozwojowej zależy od stopnia jej zaawansowania i obejmuje zarówno podejście zachowawcze, jak i zabiegi chirurgiczne. Celem pracy jest ocena wyników leczenia pacjenta z wrodzonym zwichnięciem kolana prawego i innymi licznymi nieprawidłowościami narządu ruchu oraz podejrzeniem zespołu Aperta. W latach 2005–2019 pacjent z wrodzonym zwichnięciem stawu kolanowego był leczony chirurgicznie w dwóch ośrodkach ortopedycznych. Autorzy przeprowadzili analizę retrospektywną dostępnych danych z archiwów szpitalnych. Pacjent zgłosił się po raz pierwszy do autorów pracy w wieku 9 miesięcy. W badaniach obrazowych stwierdzono całkowite zwichnięcie kolana prawego, typ III wg Leveufa oraz deformację końsko-szpotawą stóp z brakiem strzałek w obrębie obu goleni. Celem etapowego leczenia operacyjnego było umożliwienie choremu samodzielne poruszanie się: w pierwszym etapie przeprowadzono repozycję wrodzonego zwichnięcia stawu kolanowego prawego wg Curtisa i Fishera. Kolejnym etapem było leczenie operacyjne stóp – najpierw lewa, potem prawa. W wieku 5 lat chory podczas badania kontrolnego był bardzo aktywny – samodzielnie chodził, biegał, z prawidłowym ustawieniem stóp. W ciągu kolejnego roku zaobserwowano stopniowe narastanie zaburzeń rotacyjnych w obrębie obydwu podudzi. W 6. roku życia wykonano osteotomie derotacyjne obu kości piszczelowych. Następnie w 12. roku życia z powodu pojawienia się zaburzeń kątowych wielopłaszczyznowych wykonano w obrębie lewej kończyny dolnej zablokowanie chrząstki wzrostowej dystalnej kości piszczelowej od przodu płytką 8-plate oraz w obrębie prawej kończyny dolnej zablokowanie chrząstki wzrostowej kości piszczelowej w części bliższej od przodu dwoma płytkami 8-plate. Płytki z kości piszczelowej lewej usunięto w 14. roku życia. Ostatnie badanie kontrolne miało miejsce w 14. roku życia chorego: był w 100% sprawny fizycznie i mógł samodzielnie chodzić. Wielokrotne operacje, w tym leczenie wrodzonych zwichnięć stawu kolanowego, mogą przynieść dobry efekt funkcjonalny w złożonych deformacjach kończyn dolnych.
Źródło:
Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska; 2022, 87, 1; 36-40
0009-479X
2956-4719
Pojawia się w:
Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwie interesujące fibule z Ryczywołu, pow. kozienicki
Two Interesting Fibulae from Ryczywół, Kozienice County
Autorzy:
Kuś, Grzegorz
Rzeźnik, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28328247.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
znaleziska luźne
zapinki kolankowate
Bügelknopffibeln
okres wpływów rzymskich
okres wędrówek ludów
stray finds
knee-brooches
Roman Period
Migration Period
Opis:
Dwie fibule, którym poświęcone jest niniejsze opracowanie, zostały znalezione podczas badań powierzchniowych z zastosowaniem wykrywaczy metali, przeprowadzonych w 2020 r. na stanowisku nr 7 (AZP 68-70/16) w Ryczywole, gm. Kozienice, pow. kozienicki. Stanowisko to jest położone na północno-wschodnim skraju wcinającego się w dolinę Wisły cypla terasy nadzalewowej, w odległości ok. 1,5 km na południowy wschód od obecnego ujścia Radomki do Wisły (ryc. 1). Stanowisko wchodzi w skład większego zespołu osadniczego kultury przeworskiej, datowanego ramowo od młodszego okresu przedrzymskiego po młodszy okres rzymski. <br></br> Pierwsza fibula, która została wykonana ze stopu miedzi, zachowała się fragmentarycznie (ryc. 2: 1). Jest to mała (29 mm długości) zapinka kolankowata z małym grzebykiem na główce, zbliżona do typu Almgren 132 (O. Almgren 1923, 69–70, ryc.132). Zapinki typu Almgren 132 są zróżnicowanego pod względem wielkości, formy i materiału użytego do ich wykonania. Żelazne egzemplarze pochodzą głównie z obszaru kultury przeworskiej i luboszyckiej, natomiast z obszaru kultury wielbarskiej znane są okazy wykonane ze stopu miedzi lub srebra. Stylistycznie, omawiana zapinka najbliższa jest właśnie wielbarskim zapinkom typu Almgren 132, chociaż bliskie nawiązania znajduje również nad górną Łabą i w dorzeczu Morawy, głównie wśród zapinek wariantu BGKF D wg Eduarda Droberjara (E. Droberjar 2012, 239-241, ryc. 3:11). Brak bezpośrednich analogii do omówionej fibuli oraz fakt, że jest ona znaleziskiem luźnym, nie pozwalają na określenie jej bliższej chronologii. Niemniej uwzględniając jej cechy stylistyczne i odwołując się do ogólnych ustaleń poczynionych dla tej grupy zabytków, omawianą zapinkę można datować na fazę B2/C1-C1a okresu wpływów rzymskich. <br></br> Druga fibula znaleziona w Ryczywole (ryc. 2: 2) została wykonana ze stopu miedzi i zachowała się fragmentarycznie. Posiada pełną pochewkę i kulisty guzek na główce, co pozwala zaliczyć ją do tzw. Bügelknopffibeln, które znane są przede wszystkim z zachodniogermańskiego kręgu kulturowego, ale także z obszaru grupy dębczyńskiej, kultury wielbarskiej i kultury czerniachowskiej, a pojedyncze egzemplarze również z obszaru kultury przeworskiej. Omówiona zapinka należy do grupy znalezisk o zasięgu interregionalnym. Znajduje ona bliskie nawiązanie stylistyczne wśród znalezisk pochodzących z zachodniogermańskiego kręgu kulturowego jednak najbliższe analogie można dla niej wskazać wśród materiałów wiązanych z szeroko rozumianym gockim kręgiem kulturowym. Jej datowanie można odnieść do dotychczasowych ustaleń dla Bügelknopffibeln i określić ramowo - od fazy C3 okresu wpływów rzymskich po fazę D1 okresu wędrówek ludów. <br></br> Omówione znaleziska potwierdzają istnienie dalekosiężnych kontaktów ludności zamieszkującej w okresie wpływów rzymskich i na początku okresu wędrówek ludów okolice dzisiejszego Ryczywołu.
In 2020, a surface survey using metal detectors was conducted at site 7 at Ryczywół, Kozienice County. The site is located on the north-eastern edge of a promontory of a fluvial terrace cutting into the Middle Vistula Valley, about 1.5 km southeast of the present-day confluence of the rivers Radomka and Vistula (Fig. 1). It is part of a larger Przeworsk Culture settlement complex. During the survey, 10 fragments of pottery from the Roman Period or the Migration Period (including vessels made with the help of a potter’s wheel), a denarius of Marcus Aurelius and two copper-alloy fibulae were found at the site. <br></br> The first of the two fibulae is a small (29 mm long) knee-shaped brooch with a small crest on the head, similar to Almgren type 132, pre-served without a spring and pin (Fig. 2:1). Brooches of this type vary in size, form and material used in their manufacture. Iron specimens come mainly from the area of the Przeworsk and Luboszyce Cultures, while pieces made of copper or silver alloy are known from the area of the Wielbark Culture. Stylistically, the brooch in question most resembles Wielbark Culture fibulae of Almgren type 132, although close references are also found in the Upper Elbe region and in the Morava River basin, mainly among brooches of variant BGKF D distinguished by Eduard Droberjar. The lack of direct analogies and the fact that the discussed fibula is a stray find do not allow its more precise dating. Nevertheless, taking into account its stylistic features and referring to the general findings regarding this artefact group, the brooch can be dated to phase B2/C1−C1a of the Roman Period. <br></br> The second fibula (43 mm long) is likewise damaged (Fig. 2:2). It has a full catch-plate and a spherical knob on the head, which allows it to be identified as one of the so-called Bügelknopffibeln, known primarily from the West Germanic cultural circle. They are also encountered in the area of the Dębczyno group, the Wielbark and Chernyakhov Cultures, with isolated specimens found in the Przeworsk Culture territory. It has close stylistic analogies among finds from the West Germanic cultural circle, but its closest parallels can be identified among materials associated with the Goth cultural circle in the broad sense. It should be dated within the range adopted for Bügelknopffibeln, i.e., from phase C3 of the Roman Period to phase D1 of the Migration Period. <br></br> The two brooches are evidence of long-distance contacts maintained by the population inhabiting the area of present-day Ryczywół in the Roman Period and at the beginning of the Migration Period.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2022, LXXIII, 73; 264-273
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Enhanced algorithm for energy optimization and improvised synchronization in knee exoskeleton system
Autorzy:
Arunamithra, J.
Saravanan, R.
Venkatesh Babu, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24200592.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Komputerowej Nauki o Materiałach i Inżynierii Powierzchni w Gliwicach
Tematy:
knee exoskeleton
feature extraction
data classification
ANN algorithm
egzoszkielet kolana
ekstrakcja cech
klasyfikacja danych
algorytm ANN
Opis:
Purpose: The purpose of the study is to develop an augmented algorithm with optimised energy and improvised synchronisation to assist the knee exoskeleton design. This enhanced algorithm is used to estimate the accurate left and right movement signals from the brain and accordingly moves the lower-limb exoskeleton with the help of motors. Design/methodology/approach: An optimised deep learning algorithm is developed to differentiate the right and left leg movements from the acquired brain signals. The obtained test signals are then compared with the signals obtained from the conventional algorithm to find the accuracy of the algorithm. Findings: The obtained average accuracy rate of about 63% illustrates the improvised differentiation in identifying the right and left leg movement. Research limitations/implications: The future work involves the comparative study of the proposed algorithm with other classification technologies to extract more reliable results. A comparative analysis of the replaceable and rechargeable battery will be done in the future study to exhibit the effectiveness of the proposed model. Originality/value: This study involves the extended study of five frequency regions namely alpha, beta, gamma, delta and theta, to handle the real-time EEG signal processing exoskeleton, model.
Źródło:
Archives of Materials Science and Engineering; 2022, 117, 2; 79--85
1897-2764
Pojawia się w:
Archives of Materials Science and Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Histological aspects of whole-body vibration in the knee remobilization of Wistar rats
Autorzy:
da Costa, Juliana Roncini Gomes
Tavares, Alana Ludemila de Freitas
Bertolini, Gladson Ricardo Flor
Wutzke, Maria Luiza Serradourada
Boaro, Carolina De Toni
Rodriguez, Diego Francis Saraiva
Costa, Rose Meire
Ribeiro, Lucinéia de Fátima Chasko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054522.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
articular cartilage
knee
synovial membrane
vibration
Opis:
Introduction and aim. The knee is one of the joints where immobilization is most used, however, it can cause morphological changes in the joint tissues and is a challenge to be overcome during rehabilitation. Whole-body vibration (WBV) is capable of generating repetitive oscillatory movements, which cause mechanical stimuli that interfere with tissue plasticity. The aim of this study was to analyze the knee morphology of Wistar rats submitted to remobilization with WBV. Material and methods. 32 male rats were used, divided into four groups (n=8): Control Group (G1), Immobilization Group (G2), Immobilized Group and Free Remobilization (G3), Remobilized Group with WBV (G4). For immobilization, a plastered apparatus was used for 15 days. G3 and G4 carried out free remobilization or with WBV, respectively, for 2 weeks. The knee joints were processed for light microscopy. Results. The WBV led to a reduction in the inflammatory infiltrate in the articular cavity and greater presence of adipocytes in the subintima of the synovial membrane. Conclusion. Remobilization with WBV induced a better tissue response in the synovial membrane when compared to free remobilization.
Źródło:
European Journal of Clinical and Experimental Medicine; 2022, 2; 159-166
2544-2406
2544-1361
Pojawia się w:
European Journal of Clinical and Experimental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kinematic analysis of instantaneous centre of rotation of prosthetic knee mechanisms
Autorzy:
Grodzka, Kinga
Sajewicz, Eugeniusz
Dziemianowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/2215322.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
knee prosthesis
instantaneous center of rotation
four-bar linkage
Opis:
The purpose of this work was to determine the influence of kinematic evidence, based on the trajectories of the instantaneous center of rotation (ICR) on the optimization of the functionality of selected prosthetic knee mechanisms. For the research 11 commercially used knees based on the articulated quadrilateral mechanism were used to visualize the operation of mechanisms with two methods: analytical and graphic. The generated paths were compared in terms of position changeability and shape. It was found that depending on the position of the ICR related to the axes of the mechanism, prosthetic knees obtained different level of stability and energy expenditure. The results have also shown that ICR point position and shapes of its trajectories are variable for particular classes of mechanisms. An analysis of the obtained results suggests that manipulation of the position of the instantaneous center of rotation by a suitable design of the linkages length of the mechanism enable to achieve the desired features, corresponding to the real needs of patients.
Źródło:
Advances in biomedical engineering; 55-70
9788367185400
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Knee joint osteoarthritis diagnosis based on selected acoustic signal discriminants using machine learning
Autorzy:
Karpiński, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097441.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Promocji Wiedzy
Tematy:
acoustic emission
machine learning
osteoarthritis
knee joint
kinetic chain
Opis:
This paper presents the results of a preliminary study on simplified diagnosis of osteo-arthritis of the knee joint based on generated vibroacoustic processes. The analysis was based on acoustic signals recorded in a group of 50 people, half of whom were healthy, and the other half – people with previously confirmed degenerative changes. Selected discriminants of the signals were determined and statistical analysis was performed to allow selection of optimal discriminants used at a later stage as input to the classifier. The best results of classification using artificial neural networks (ANN) of RBF (Radial Basis Function) and MLP (Multilevel Perceptron) types are presented. For the problem involving the classification of cases into one of two groups HC (Healthy Control) and OA (Osteoarthritis) an accuracy of 0.9 was obtained, with a sensitivity of 0.885 and a specificity of 0.917. It is shown that vibroacoustic diagnostics has great potential in the non-invasive assessment of damage to joint structures of the knee.
Źródło:
Applied Computer Science; 2022, 18, 2; 71--85
1895-3735
Pojawia się w:
Applied Computer Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medial tibial plateau fracture following unicompartmental knee arthroplasty – characteristics, risk factors, pathogenesis and treatment methods. Literature review and case report
Złamanie przyśrodkowego plateau kości piszczelowej po jednoprzedziałowej endoprotezoplastyce stawu kolanowego – charakterystyka, czynniki ryzyka, patogeneza i metody leczenia. Przegląd literatury i opis przypadku
Autorzy:
Balabekyan, Arnak
Domżalski, Marcin Edward
Mostowy, Marcin
Lesman, Jędrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2191598.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Exemplum
Tematy:
tibial fractures
unicompartmental knee arthroplasty
fracture fixation
złamania kości piszczelowej
endoprotezoplastyka jednoprzedziałowa stawu kolanowego
stabilizacja złamania
Opis:
Introduction. Medial tibial plateau fracture (MTPF) after medial unicompartmental knee arthroplasty (UKA) is a rare but significant complication. Materials and methods. MEDLINE, ScienceDirect and Cochrane Library databases were searched using specific search terms. The inclusion criteria were articles in English, medial unicompartmental knee arthroplasty intraoperative or stress MTPF, reported patients’ demographics and fracture characteristics, the treatment process, any case with a follow-up for a minimum of 3 months and the reported outcome. The exclusion criteria were lateral tibial plateau fracture, traumatic injury, all cases with a follow-up shorter than 3 months and no reported outcome. Results. From 374 records initially found, 36 were included in the analysis highlighting the characteristics, causes and mechanisms of UKA-related MTPF. As to the treatment outcomes, only 10 studies with a total of 19 cases met our inclusion and exclusion criteria. What was also reported was a case report of a 52-year-old patient diagnosed with MTPF one week after UKA and treated using ORIF with support plate and bone augmentation. At the 8-month follow-up, the patient was complaint-free and received 88 points in the KOOS Score. Conclusions. Several measures were proposed in the literature to minimize the risk of UKA-related MTPF. One of them is appropriate patient selection (BMI, BMD). As to the operative technique, positioning tibial pins too close to the medial tibial cortex and tibial plateau, extending the sagittal and vertical cut, damaging the posterior cortex and using excessive force during hammering should be avoided. In addition, the proper tibial component size and placement (considering the gender, race and knee alignment) is also important. UKA-related MTPF was reported to be managed with either conservative treatment, ORIF or revision to total knee arthroplasty (TKA). While conservative treatment carries a high risk of failure, and the revision to TKA is a massive procedure associated with the removal of all UKA components, ORIF was reported to bring favorable outcomes, being less invasive than revision to TKA.
Wstęp. Złamanie przyśrodkowego plateau kości piszczelowej po przyśrodkowej jednoprzedziałowej alloplastyce stawu kolanowego jest rzadkim, ale istotnym powikłaniem. Materiał i metody. Bazy danych MEDLINE, ScienceDirect i Cochrane Library zostały przeszukane przy użyciu określonych haseł wyszukiwania. Kryteriami włączenia były artykuły w języku angielskim, przyśrodkowa jednoprzedziałowa endoprotezoplastyka stawu kolanowego, śródoperacyjne lub przeciążeniowe złamanie przyśrodkowego plateau kości piszczelowej po jednoprzedziałowej endoprotezoplastyce stawu kolanowego, zgłoszone dane demograficzne pacjentów wraz z charakterystyką złamań, proces leczenia, każdy przypadek z obserwacją trwającą co najmniej 3 miesiące i zgłoszonym wynikiem. Kryteriami wykluczenia były boczne złamania kości piszczelowej, uszkodzenia pourazowe, wszystkie przypadki z okresem obserwacji krótszym niż 3 miesiące, brak zgłoszonych wyników. Wyniki. Spośród 374 początkowo znalezionych wyników 36 zostało włączonych do analizy podkreślającej cechy, przyczyny i mechanizmy złamania przyśrodkowego plateau kości piszczelowej związanych z przyśrodkową jednoprzedziałową alloplastyką stawu kolanowego. Jeśli chodzi o wyniki leczenia, tylko 10 badań z łącznie 19 przypadkami spełniło nasze kryteria włączenia i wyłączenia. Opisano również przypadek 52-letniego pacjenta, u którego w tydzień po przyśrodkowej jednoprzedziałowej alloplastyce stawu kolanowego zdiagnozowano złamanie przyśrodkowego plateau kości piszczelowej, które leczono otwartym nastawieniem z wewnętrzną stabilizacją płytą podporową i augmentacją kości. Po 8 miesiącach obserwacji pacjentka nie zgłaszała dolegliwości i uzyskała 88 punktów w skali KOOS. Wnioski. W literaturze zaproponowano kilka środków w celu zminimalizowania ryzyka złamania przyśrodkowego plateau kości piszczelowej związanego z jednoprzedziałową alloplastyką stawu kolanowego. Jednym z nich jest odpowiedni dobór pacjenta (wskaźnik masy ciała, gęstość mineralna kości). Jeśli chodzi o technikę operacyjną, należy unikać umieszczania szpilek piszczelowych zbyt blisko przyśrodkowej kory piszczelowej i plateau piszczeli, wydłużania cięcia strzałkowego i pionowego, uszkadzania kory tylnej i używania nadmiernej siły podczas uderzania młotkiem. Ponadto, istotny jest również odpowiedni rozmiar i umiejscowienie komponentu piszczelowego (biorąc pod uwagę płeć, rasę i oś kolana). Zgłoszono, że złamanie przyśrodkowego plateau kości piszczelowej po przyśrodkowej jednoprzedziałowej alloplastyce stawu kolanowego było leczone nieoperacyjnie, otwartym nastawieniem i wewnętrzną stabilizacją lub rewizją do całkowitej endoprotezoplastyki stawu kolanowego. Podczas gdy leczenie nieoperacyjne niesie ze sobą wysokie ryzyko niepowodzenia, a rewizja do całkowitej endoprotezoplastyki stawu kolanowego jest masywną procedurą związaną z usunięciem wszystkich elementów przyśrodkowej jednoprzedziałowej protezy stawu kolanowego, doniesiono, że otwarte nastawienie i wewnętrzna stabilizacja przynosi korzystne wyniki, ponieważ jest mniej inwazyjna niż rewizja do całkowitej endoprotezoplastyki stawu kolanowego.
Źródło:
Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska; 2022, 87, 3; 109-117
0009-479X
2956-4719
Pojawia się w:
Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
No Overactivism: Robert Lewandowski’s Use of Gentle Protest to Avoid National Political Backlash
Aktywizm bez przerostu formy nad treścią: łagodna forma protestu Roberta Lewandowskiego jako środek zaradczy przeciwko atakom politycznym na szczeblu krajowym
Autorzy:
Bridgman, Timothy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341474.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
polityka sportu
Robert Lewandowski
aktywizm sportowców
łagodny protest
przesadny aktywizm/przerost formy nad treścią w aktywizmie
negatywna reakcja polityczna/kontratak
gest przyklękania
UEFA RESPECT (Szacunek)
politics of sport
athlete activism
gentle protest
overactivism
political backlash
taking the knee
UEFA RESPECT
Opis:
The last few years have seen the return of athlete activism into major international sports events held worldwide as a mindset based on social responsibility and political freedom of speech has spread into the selfperception of many current top athletes. However, while these athletes may have experienced a recent personal transformation, the national political backlash accompanying activism remains set in a long tradition condemning political interference in sports. This article provides a background on the tradition of castigating political athlete activists, a theory on why and how national political backlash occurs, and evidence on the successful use of gentle activism to avoid such scenarios. The research examines a case study of Polish international footballer Robert Lewandowski’s ‘pointing the finger’ during a World Cup qualifier in 2022 to illustrate how alternative moderate forms of activism can be adopted. This study aims to introduce the term ‘overactivism’ into the politics of sport as a concept where the athlete prioritises retaining long-term political relevancy over maximising the political impact of a single event.
W ciągu ostatnich kilku lat odnowił się trend aktywistyczny na niwie sportowej manifestowany na najważniejszych międzynarodowych imprezach sportowych na całym świecie, a postawa oparta na odpowiedzialności społecznej i politycznej wolności słowa stała się elementem tożsamości własnej wśród wielu czołowych sportowców. Jakkolwiek sportowcy mogli niedawno doświadczyć osobistej transformacji, towarzyszącej aktywizmowi, ataki polityczne w kręgach krajowych pozostają osadzone w długiej tradycji braku przyzwolenia dla ingerencji sportowców w świat polityki. W niniejszym artykule omówiono korzenie, z których wyrasta tradycja piętnowania sportowców angażujących się w aktywizm polityczny, przedstawiono teorię, dlaczego i w jakiej formie sportowców tych spotykają ostre ataki polityczne w reprezentowanym przez nich kraju, jak również pokazano, że wybór łagodnych form wyrazu aktywizmu pozwala skutecznie uniknąć powyższych scenariuszy. W badaniu przeanalizowano studium przypadku polskiego piłkarza Roberta Lewandowskiego „wskazującego palcem” podczas eliminacji do Mistrzostw Świata w 2022 roku. Przykład Lewandowskiego posłużył jako ilustracja alternatywnych, umiarkowanych środków uprawiania aktywizmu. Celem niniejszego badania jest wprowadzenie terminu „przesadnego aktywizmu/ przerostu formy nad treścią w aktywizmie” do dziedziny polityki sportu w kontekście decyzji sportowców, by przedłożyć utrzymanie długofalowej pozycji politycznej nad uzyskanie maksymalnego efektu politycznego w następstwie pojedynczego wydarzenia.
Źródło:
International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal; 2022, 30, 2; 31-48
1641-4233
2300-8695
Pojawia się w:
International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pain management in total knee arthroplasty. A comprehensive review
Leczenie bólu po zabiegu całkowitej endoprotezoplastyki stawu kolanowego. Kompleksowy przegląd badań
Autorzy:
Domagalska, Małgorzata
Reysner, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2191578.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Exemplum
Tematy:
total knee arthroplasty
multimodal analgesia
pain
IPACK block
adductor canal block
periarticular injections
całkowita endoprotezoplastyka kolana
analgezja multimodalna
ból
blokada IPACK
iniekcje okołostawowe
blokada kanału przywodzicieli
Opis:
Total knee arthroplasty (TKA) is one of the most common surgeries performed to relieve joint pain in patients with end-stage osteoarthritis or rheumatic arthritis of the knee. However, TKA is followed by moderate to severe postoperative pain that affects postoperative rehabilitation, patient satisfaction, and overall outcomes. Historically, opioids have been widely used for the perioperative pain management of TKA. However, opioids are associated with undesirable adverse effects, such as nausea, respiratory depression, and urine retention, which limit their application in daily clinical practice. This review aimed to discuss the current postoperative pain management regimens for TKA. Our review of literature demonstrated that multimodal analgesia is considered the optimal regimen for perioperative pain management of TKA and improves clinical outcomes and patient satisfaction, through a combination of several types of medications, including preemptive analgesia, especially local infiltration analgesia and peripheral nerve blockade. Multimodal analgesia provides superior pain relief, promotes knee recovery, and reduces opioid consumption and related adverse effects in patients undergoing TKA.
Całkowita alloplastyka stawu kolanowego (TKA) jest jedną z najczęściej wykonywanych operacji w celu złagodzenia bólu stawów kolanowych u pacjentów ze schyłkową chorobą zwyrodnieniową lub reumatycznym zapaleniem stawu kolanowego. Ból pooperacyjny występujący po alloplastyce stawu kolanowego ma nasilenie od umiarkowanego do ciężkiego, co wpływa na rehabilitację pooperacyjną, zadowolenie pacjenta i ogólne wyniki leczenia. W przeszłości opioidy były szeroko stosowane w leczeniu bólu okołooperacyjnego po TKA. Jednak stosowanie opioidów wiąże się z różnymi działaniami niepożądanymi, takimi jak nudności, depresja oddechowa czy zatrzymanie moczu, co ogranicza ich zastosowanie w codziennej praktyce klinicznej. Celem tej pracy było omówienie aktualnych schematów leczenia bólu pooperacyjnego po TKA. Nasz przegląd piśmiennictwa wykazał, że analgezja multimodalna jest uważana za optymalny sposób leczenia bólu okołooperacyjnego po TKA. Ta metoda leczenia dzięki połączeniu kilku rodzajów leków o różnych mechanizmach działania, a także stosowaniu analgezji z wyprzedzeniem, a zwłaszcza analgezji regionalnej, ze szczególnym uwzględnieniem blokad nerwów obwodowych, zapewnia doskonałą ulgę w bólu, sprzyja regeneracji stawu kolanowego oraz zmniejsza zużycie opioidów i związane z nimi działania niepożądane u pacjentów poddawanych TKA.
Źródło:
Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska; 2022, 87, 4; 173-180
0009-479X
2956-4719
Pojawia się w:
Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 106

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies