Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kazimierz Wielki" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 43
Tytuł:
"Exultante spiritu". Dominikanie wobec powstania wydziału teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim
"Exultante spiritu". Dominicans and the Establishment of a Theological Faculty at the University of Krakow
Autorzy:
Gałuszka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37217232.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Uniwersytet Krakowski
dominikanie
Kazimierz Wielki
Aleksander IV
University of Krakow
Dominicans
Casimir the Great
Alexander IV
Opis:
W prezentowanym artykule autor przedstawia dwie hipotezy oraz nowe źródło dotyczące zagadnienia powstania Uniwersytetu Krakowskiego w 1364 r. i erygowania wydziału teologicznego w 1397 r. Poczynione obserwacje pozwalają w nowy sposób spojrzeć na zagadnienie stosunku dominikanów do powstania wydziału teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim. W latach 60. XIV w. bracia mogli rzeczywiście wspierać projekt króla Kazimierza Wielkiego trójwydziałowego uniwersytetu, zaplanowanego na model boloński. Zapewne ze spokojem przyjęli oni decyzję papieża Urbana V z 1364 r. o erygowaniu uczelni, która nie posiadała wydziału teologicznego. Pozycja dominikańskiej szkoły w Krakowie nie była więc zagrożona i bracia w kolejnych dziesięcioleciach kontynuowali rozwój miejscowego ośrodka oraz struktury szkolnictwa w całej prowincji zakonnej. Jednak na początku 90. lat XIV w. plany odnowienia Uniwersytetu Krakowskiego wraz z erygowaniem wydziału teologicznego musiały zaniepokoić krakowskich dominikanów. Zgodnie bowiem ze specjalnym przywilejem papieża Aleksandra IV ogłoszonym w bulli Exultante spiritu z 28 marca 1257 r. dopóki zakonna szkoła była jedynym tego rodzaju studium teologii w mieście, dominikański wykładowca mógł się obyć bez przechodzenia procedury zdobywania stopni uniwersyteckich. Otwarcie zaś wydziału teologicznego oznaczało nie tyle nawet reformę, ile rewolucję w dominikańskiego studium, w tym konieczność wypracowania nowej polityki kadrowej. 11 stycznia 1397 r. papież Bonifacy IX podjął historyczną decyzję o erygowaniu wydziału teologicznego w Krakowie. Pojawienie się nowego wydziału teologicznego musiało poruszyć tutejsze grono dominikańskich profesorów i – jak można przypuszczać – faktu tego nie przyjęli, „radując się w duchuˮ (exultante spiritu). Od tego momentu wszyscy miejscowi regensi dominikańscy musieli się legitymować posiadaniem odpowiednich stopni akademickich. 
In this article, the author proposes two hypotheses and a new source on the establishment of the University of Krakow in 1364 and the foundation of the theological faculty in 1397. The text opens up a new way of looking at the question of the Dominicans’ attitude to the creation of the theological faculty at the University of Krakow. In the 1460s, the friars may indeed have backed King Casimir the Great’s project of a three-faculty university, which was based the Bologna model. They probably calmly accepted Pope Urban V’s 1364 decision to found a university that did not have a theological faculty. The position of the Dominican school in Krakow was therefore not threatened, and the friars continued to develop the local center and the educational structure of the entire monastic province in the following decades. However, in the early 1490s, plans to restore the University of Krakow with a theological faculty must have worried Krakow’s Dominicans. According to the special privilege by Pope Alexander IV which was announced in the Exultante spiritu bull of March 28, 1257, as long as the monastic school was the only theological college of its kind in the city, a Dominican lecturer did not have to go through the procedure of obtaining university degrees. The opening of the theological faculty, on the other hand, marked not so much even a reform as a revolution in Dominican college, which included the need to develop a new personnel policy. On January 11, 1397, Pope Boniface IX made the historic decision to open a theological faculty in Krakow. The emergence of the new theological faculty must have unsettled the local group of Dominican professors, and – as one might assume – they did not accept the fact exultante spiritu. From then on, all local Dominican regens were required to hold appropriate academic degrees.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/1; 43-62
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektka, projektantka, inwentaryzatorka i urzędniczka. Aktywność zawodowa Gizelli Gryczyńskiej w latach 1932–1939
Architect, Designer, Inventory Taker and Clerk. Professional Activity of Gizella Gryczyńska in the Years 1932–1939
Autorzy:
Lasek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15619075.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Gizella Margulies
Gizella Gryczyńska
Jews
history of Jews in Poland
inventorying historical monuments
Kazimierz Dolny
shtetl
female architects
architecture
Great Depression
Society for the Protection of the Monuments of the Past
Central Office for Inventorying Historic Monuments
Labour Fund
Żydzi
historia Żydów w Polsce
inwenaryzacja zabytków
sztetl
architektki
architektura
wielki kryzys
Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości
Centralne Biuro Inwentaryzacji Zabytków Sztuki
Fundusz Pracy
Opis:
Celem artykułu jest uzupełnienie biografii Gizelli Gryczyńskiej (do 1936 r. używającej panieńskiego nazwiska Margulies) - polskiej architektki pochodzenia żydowskiego. Analiza źródeł archiwalnych oraz materiałów zgromadzonych w Zbiorach Fotografii i Rysunków Pomiarowych Instytutu Sztuki PAN umożliwiła zaprezentowanie aktywności Gizelli Gryczyńskiej na polu inwentaryzacji zabytków. W artykule omówiono jej udział w akcji inwentaryzacyjnej w Kazimierzu Dolnym, prowadzonej w latach 1933–1934 pod egidą Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości w ramach rządowego Funduszu Pracy. Jednoczenie dzięki kwerendom w Archiwum Państwowym w Kielcach oraz Dziale Ewidencji Studentów Politechniki Warszawskiej udało się ujawnić szereg nieznanych dotąd materiałów źródłowych, rzucających nowe światło na działalność zawodową i życie osobiste Gizelli Gryczyńskiej po 1936 r., a tym samym ukazać dorobek życiowy bohaterki artykułu w odmiennej perspektywie, z uwzględnieniem kontekstu ekonomicznego i społecznego tamtych czasów.
The aim of the article is to supplement the biography of Gizella Gryczyńska, until 1936 Margulies, a Polish architect of Jewish origin. An analysis of archival sources and materials from the Collections of Photographs and Survey Drawings held at the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences has made it possible to present her activity in the field of inventorying historical monuments. The article describes Gizella Gryczyńska's participation in the inventory-taking action conducted in the years 1933–1934 in Kazimierz Dolny under the aegis of the Society for the Protection of the Monuments of the Past in the framework of the governmental Labour Fund. At the same time, search queries conducted in the State Archive in Kielce and in the Student Records Division of the Warsaw University of Technology revealed a number of hitherto unknown source materials that shed new light on Gryczyńska's professional activity and personal life after the year 1936. Thus, it has been possible to present her achievements in a new perspective, taking under consideration the economic and social context of the era.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2022, 84, 4; 981-1006
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Collegium desertum – niedokończona fundacja uniwersytecka Kazimierza Wielkiego
Autorzy:
Starzyński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608082.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Uniwersytet Krakowski
kolegia uniwersyteckie
Kazimierz Wielki
Polska XIV w.
Opis:
Der vorliegende Beitrag stellt den Versuch dar, die bisherigen Forschungsmeinungen zur Lage und zum Zeitpunkt des Baubeginns des ersten festen Sitzes der Universität König Kasimirs des Großen einer Revision zu unterziehen. Der Autor lokalisiert das alte Universitätsgelände in der Stadt Kasimir bei Krakau, und zwar auf einem Areal, das von den Straßen Tkacka (heute Józefa), Wąska, Św. Wawrzyńca und der Stadtmauer eingegrenzt war (dem ungefähren Mauerverlauf entspricht heute der Verlauf der Straße Dajwór). Den Anlaß zur Entstehung dieser Einrichtung gab wohl die Stiftung des Collegium Carolinum in Prag 1366. Das unvollendete Universitätsgebäude wurde seit Anfang des 15. Jahrhunderts als collegium bezeichnet, was im Zusammenhang mit der Neugründung der Universität in Krakau und der Stiftung des Kollegs König Wladislaus’ stand (1400). Mit der Zeit wurde das ältere Gebäude in Kasimir – wohl um es von dem neueren zu unterscheiden – als collegium antiquum und später als collegium desertum bezeichnet, um gegen Ende des Jahrhunderts vollständig zur Ruine zu werden und schließlich gänzlich in der jüdischen Stadt aufzugehen. Die Stiftung in Krakau stand in Verbindung mit Bemühungen um die Umstellung des Verfassung (vom hospitium zum collegium) und der Ausstattung der Hochschule, das von da an entsprechend dem Prager Modell auf kirchlichen Benefizien beruhte. Das Projekt wurde vom Tod König Kasimirs (1370) unterbrochen, dem es nicht mehr gegönnt war, seiner Universität die in Aussicht gestellten Einkünfte aus den Salzbergwerken zu übertragen. Sein Nachfolger Ludwig von Anjou war an der Fortführung dieser Initiative nicht mehr interessiert, so daß bei der Neugründung der Universität im Jahre 1400 der Stifter Wladislaus Jagiello ein neues Kolleg errichten ließ, das auch seinen Namen trug. 
The paper attempts a revision of current historiographic opinion on the localisation and the time of undertaking work on the first permanent premises of the University of Kazimierz the Great. The author outlines the university area in the town of Kazimierz, marked by the streets Tkacka (today Józefa), Wąska, Świętego Wawrzyńca and the city walls (now roughly equivalent to Dajwór Street). The decision was probably inspired by the foundation of Collegium Carolinum in Prague in 1366. The investment in Cracow was related to the attempted changing of the organisational model of the university (from hospitial to collegial) and the model of funding, based – as in Prague – on church benefices. The undertaking was interrupted by the death of King Kazimierz (1370).
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2016, 82
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jedyny Wielki
Autorzy:
Targański, Tomasz.
Powiązania:
Polityka 2020, nr 45, s. 65-67
Data publikacji:
2020
Tematy:
Kazimierz Wielki (król Polski ; 1310-1370)
Historia
Władcy
Artykuł z czasopisma społeczno-politycznego
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
Artykuł przybliża sylwetkę polskiego króla Kazimierza Wielkiego. Władca rządził w latach 1310-1370, a okres jego panowania był wyjątkowo pomyślny dla królestwa polskiego. Przedstawia jego działania dyplomatyczne, rezygnację z praw do Śląska na rzecz królestwa Czech oraz podbój ziemi krzemienieckiej, przemyskiej i halickiej na wschodzie. Omawia działania króla na rzecz rozwoju gospodarczego Polski m.in. tworzenie nowych miast i wsi, budowa zamków oraz fortyfikacja miast. Inne ważne osiągnięcia króla to założenie Uniwersytetu w Krakowie oraz reforma prawa. Autor opisuje także trzy pogrzeby Kazimierza Wielkiego.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Kazimierz Wielki i jego państwo : w siedemsetną rocznicę urodzin ostatniego Piasta na tronie polskim
Współwytwórcy:
Maciejewski, Jacek (1962- ). Redakcja
Nowakowski, Tomasz (historyk). Redakcja
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
Tematy:
Kazimierz Wielki (król Polski ; 1310-1370)
Piastowie (dynastia)
Władcy
Biografia
Opis:
Bibliogr. przy tekstach.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Kobiety w życiu króla Kazimierza Wielkiego w świetle Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae Jana Długosza
Autorzy:
Wójcik, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606625.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
woman
wife
relative
Casimir the Great
kobieta
żona
córka
krewna
królewna
księżniczka
król Kazimierz Wielki
Opis:
The article is an attempt to show the role of women in the life of King Casimir III The Great on the basis of Annales Seu Cronicae Incliti Regni Poloniae by Jan Długosz. Not only does the text describe his romances and wives, but also the relations with his mother, sister and daughters. Even at the beginning of his first marriage a conflict between Casimir’s mother Jadwiga and his newlywed wife Anna emerged. Both women wanted to be the Queen of Poland. Jadwiga’s withdrawal helped to adjust the quarrel. Casimir the Great was extremely fond of women, which drove him into chronic adultery. He paid special attention to their appearance. He maintained numerous lovers and prostitutes he used to visit. Nevertheless, only the second of his three wives, Adelaide could not bear the situation and after she had spent long years during which Casimir’s presence was scarce, she returned to her father’s home. Casimir would often treat women in an instrumental way and he must have harmed them with his behavior, however, he did take care of his daughters and other women related to him by blood. His relations with women can be illustrated to some extent by his attitude to the Virgin Mary. On the one hand, he worshipped her in Wiślica but on the other hand, he could not abstain from hunting on a holiday devoted to the Virgin Mary. Casimir could have sworn to change for the better even to the pope, but his inclination was too strong and he would soon return to his old sins. Długosz claims that the punishment for his debauchery was the end of the dynasty. Nevertheless, it should be noticed that the king took proper care of widows and the poor, including women. That is why impecunious women paid him the last tribute with deep regret.
Artykuł jest próbą ukazania miejsca kobiet w życiu króla Kazimierza III Wielkiego w oparciu o Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae Jana Długosza. Przy referowaniu zagadnienia nie ograniczono się jedynie do żon i miłostek Kazimierza Wielkiego, lecz wspomniano także o jego matce, siostrze oraz córkach. Już u progu jego pierwszego małżeństwa doszło do konfliktu pomiędzy matką Kazimierza, Jadwigą, a nowo poślubioną Anną. Chodziło o to, która z kobiet ma być uważana za królową Polski. Ustąpienie Jadwigi pozwoliło zażegnać ten spór. Kazimierz Wielki miał wielką słabość do kobiet i często popadał w grzech cudzołóstwa. Zwracał uwagę przede wszystkim na ich wygląd zewnętrzny. Utrzymywał wiele kochanek i nierządnic, z którymi się spotykał. Jednak spośród trzech kolejnych żon króla tylko druga, Adelajda, nie mogła wytrzymać tej sytuacji i po wielu latach przeżytych prawie bez obecności króla wróciła do ojcowskiego domu. Kazimierz nieraz traktował kobiety przedmiotowo i niejednej z nich wyrządził krzywdę swym postępowaniem. Troszczył się natomiast o swoje córki i inne kobiety związane z nim więzami krwi. Wiele światła na jego postawę wobec kobiet wnosi jego odniesienie do Matki Bożej. Z jednej strony oddawał hołd Maryi czczonej w Wiślicy, a z drugiej strony nie potrafił się powstrzymać od polowania w święto maryjne. Kazimierz mógł wielokrotnie obiecywać swoją poprawę i porzucenie cudzołóstwa, nawet papieżowi, ale miał słabą wolę i wciąż wracał do starych grzechów. W opinii Jana Długosza karą Bożą za rozpustę Kazimierza Wielkiego było to, że ród królewski wyginął. Należy jednak zauważyć, że król otaczał troską wdowy oraz ludzi biednych, pośród nich także kobiety. Dlatego gdy umarł, kobiety z ludu żegnały go z wielkim żalem.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2015, 34, 1
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Król ponad wszystkimi polskimi monarchami
Autorzy:
Panfil, Tomasz (1962- )
Powiązania:
Gazeta Polska 2020, nr 45, s. 80-82
Data publikacji:
2020
Tematy:
Kazimierz Wielki (król Polski ; 1310-1370)
Władysław Łokietek (król Polski ; ok. 1260-1333)
Piastowie (dynastia)
Gospodarka
Polityka
Władcy
Wojna
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
W artykule przedstawiono osiągnięcia króla Kazimierza Wielkiego z okazji 650. rocznicy jego śmierci. Kazimierz III Wielki był ostatnim monarchą z dynastii Piastów na tronie polskim, jest uważany za jednego z najwybitniejszych władców Polski. Kazimierz Wielki był doskonałym dyplomatą, wojownikiem oraz zarządcą. Obecnie prawdopodobnie nie ma Polaka, który nie znałby hasła „Zastał Polskę drewnianą, zostawił murowaną”.
Ilustracje.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Królowa Kikuta : niezwykła siostra Kazimierza Wielkiego
Niezwykła siostra Kazimierza Wielkiego
Autorzy:
Czarnecki, Łukasz (dziennikarz).
Powiązania:
Gazeta Polska 2021, nr 28, s. 72-74
Data publikacji:
2021
Tematy:
Elżbieta Łokietkówna (królowa Węgier ; 1305-1380)
Karol Robert (król Węgier ; 1288-1342)
Kazimierz Wielki (król Polski ; 1310-1370)
Kobieta
Książęta i księżne
Władcy
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
W artykule przedstawiono sylwetkę najstarszej siostry Kazimierza Wielkiego – Elżbiety Łokietkówny, żony węgierskiego króla Karola Roberta z rodu Andegawenów.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 43

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies