Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Jewish poetry" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Kultura intelektualna Żydów sefardyjskich w średniowiecznej Hiszpanii
Intellectual Culture of the Sephardic Jews in Medieval Spain
Autorzy:
Zając, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807258.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura sefardyjska
średniowieczna Hiszpania
filozofia żydowska
poezja sefardyjska
Sephardic culture
medieval Spain
Jewish philosophy
Sephardic poetry
Opis:
W średniowiecznej Hiszpanii diaspora żydowska zwana sefardyjską stworzyła wspólnotę bogatą pod względem religijnym, gospodarczym, kulturalnym i intelektualnym. Dzieje i losy hiszpańskich Żydów były ściśle związane z dwoma kręgami religijno-kulturowymi. Najpierw z utworzonym przez islam kalifatem, a następnie, za czasów rekonkwisty, która stopniowo odzyskała al-Andalus, z Kościołem katolickim. Ten specyficzny kontekst historyczny i społeczno-kulturowy ukształtował sefardyjskie życie kulturalno-intelektualne. Artykuł prezentuje ich wkład w hiszpańską kulturę od VIII wieku aż do pamiętnego 1492 r., w którym zostali wygnani, zapoznając czytelnika z bogatym dorobkiem intelektualnym zarówno w dziedzinie humanistyki (poezja, filozofia), jak też medycyny, matematyki czy astronomii.
The Jewish Sephardic Diaspora in Medieval Spain created a rich community in regards to religious, economic, cultural and intellectual aspects. The history and the fate of the Spanish Jews were closely related to the two religio-cultural circles: the first was formed within the Islamic Caliphate, and the second alongside the Catholic Church during the Reconquista, which gradually regained al-Andalus. This specific historical and socio-cultural context shaped Sephardic cultural and intellectual life. The article presents their contribution to Spanish culture from the 9th to the 15th century and familiarizes with the rich intellectual achievements both in the humanities (poetry, philosophy) as well as in medicine, mathematics and astronomy.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2014, 5, 4; 35-65
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpaść w słowo mordercom. Paul Celan wobec recepcji własnej twórczości w kontekście powojennych niemieckojęzycznych dyskursów artystyczno‑politycznych
Interrupting When the Murderers Talk. Paul Celan on the Reception of His Works in the Context of Postwar German‑language Artistic and Political Discourses
Autorzy:
Zając, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699568.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
antysemityzm
Paul Celan
poezja
powojenne stosunki niemiecko-żydowskie
Zagłada
anti-Semitism
poetry
postwar German‑Jewish relations
Shoah
Opis:
The article is an attempt at analysing the mechanisms of discursive and symbolic violence that could be found in German-language reception of the works by Paul Celan. The criticism – among others by Günter Blöcker and Hans Egon Holthusen – was often grounded upon anti-Semitism; Celan reacted to such criticism highly affectively, noting with concern the return of rhetoric resembling that of Nazi propaganda. The poet expressed his anxieties in a series of letters and several poems; the author of this article interprets them.
Artykuł stanowi próbę analizy mechanizmów przemocy dyskursywnej i symbolicznej, które ujawniały się w przebiegu niemieckojęzycznej recepcji twórczości poety Paula Celana. Na krytykę (m.in. autorstwa Guntera Blöckera i Hansa Egona Holthusena), formułowaną nierzadko z pobudek antysemickich, Celan reagował w silnie afektywny sposób, rejestrując z niepokojem nawrót retoryki przypominającej nazistowską propagandę. Wyraz swoim niepokojom dał poeta w serii listów oraz w kilku wierszach – autor niniejszego tekstu dokonuje ich interpretacji.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2018, 4; 283-297
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Idea of God and Religion in the Poetry of Anna Frajlich
Autorzy:
Wróbel-Best, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440936.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Literary criticism
thematic critique
Polish-American poetry
Polish-Jewish diaspora in America
religious motifs in literature Frajlich-Zając Anna (1942-)
religion, philosophy and literature
sacrum in literature
Jewish poetry of the 20th century “homo viator” as a literary symbol
hermeneutics
Krytyka literacka
krytyka tematyczna
literatura polska na emigracji polska diaspora żydowska w Ameryce
motywy religijne w literaturze Frajlich-Zając Anna (1942-)
religia
filozofia i literatura
sacrum w literaturze
żydowska poezja XX wieku
“homo viator” jako symbol w.
literaturze
hermeneutyka literacka
Opis:
The presented article is a conceptual work. It examines the poetry of Anna Frajlich-Zając (born in 1942-). The article aims at presenting Frajlich’s poetry using a very unique perspective of God and religion, which was never applied to her poetry in the past. It is also an attempt to comprehensively envision this poetry as the “palimpsest of meanings” that leads to polyphony of aesthetic values. The research method applied to the article is based on thematic critique. We also use the principles of the “hermeneutic circle” by Wilhelm Dilthey (1833-1911) to conduct the analysis. The “hermeneutic circle” stresses synergistic effects between the “whole” and “parts” of poetic writings. Finally, we underline Frajlich’s symbolic imagination as part of our methodology. The article shows an evolving structure of the idea of God and religion in the poetry of Anna Frajlich. It introduces the concept of “homo viator,” “religious syncretism,” and “closed”/“open” religion. It provides the unique interpretation of Frajlich’s poetry. The intellectual conclusions of the article are not limited to academia and journalism. They are useful to investigate popular culture and links that exist among religion, literature as well as philosophy. The results of this analysis can lead to new solutions in the humanities (literature, art, and philosophy). Also, they provide grounds for further research. The article is socially applicable in academia. It could be interesting for students as well as educators/academic instructors. The article provides a new and creative analysis of literary writings by Frajlich.
Artykuł jest rodzajem tekstu konceptualnego. Analizuje on poezję Anny Frajlich, posługując się ideą Boga i religii, co prowadzi w rezultacie do oryginalnych rozwiązań. Jest on próbą całościowego opisania tej poezji (definiowanej, jako „palimpsest znaczeń”), która odsłania polifonię jakości estetycznych. Metodologia artykułu opiera się głównie na krytyce tematycznej oraz założeniach hermeneutyki Wilhelma Diltheya (1833-1911). Koło hermeneutyczne jest postrzegane w tej analizie jako zależność interpretacyjna pomiędzy „częścią” i „całością” dzieła. Wychodzimy z założenia, że jednostkowa oraz izolowana „część” poszczególnych utworów wiedzie nieuchronnie w stronę ukrytej, semantycznej „całości” w poezji Anny Frajlich. Artykuł odsłania rozwijającą się strukturę tej poezji i wprowadza różnorodne pojęcia („homo viator”, „synkretyzm religijny”, „zamknięta / otwarta religia” i inne), aby ją całościowo opisać. Analiza taka odsłania głębokie i unikalne warstwy wyobraźni poetyckiej Anny Frajlich. Wnioski i rozwiązania intelektualne, proponowane w artykule, mogą być przydatne nie tylko w badaniach naukowych, kręgach uniwersyteckich lub dziennikarskich. Są one również pomocne w definiowaniu współczesnych założeń kultury popularnej i socjologii kultury oraz relacji istniejących pomiędzy religią, literaturą i filozofią. Mogą one, ponadto, prowadzić do nowych odkryć w dziedzinie nauk humanistycznych, bo badanie linii rozwojowej (znaczenie Boga i religii) w poezji Anny Frajlich jest nowe, twórcze oraz oparte na utworach, wydanych zarówno w języku polskim jak i angielskim.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 4(4); 187-208
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Izrael Sztern – poeta osobny i jego dzieło
Israel Sztern – poet detached and work
Autorzy:
Trzemkowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165191.pdf
Data publikacji:
2013-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
poezja żydowska
literatura jidysz
Jewish poetry
Yiddish literature
Opis:
Izrael Sztern był jednym z najwybitniejszych poetów żydowskich XX w. Urodził się w Ostrołęce i spędził w niej dzieciństwo i wczesną młodość. Jest poetą niemal nieznanym w regionie, a pamięć o nim zaciera się także w kręgach ogólnopolskich. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie sylwetki tego specyficznego poety i przywrócenie jego dzieła współczesnym czytelnikom.
Izrael Sztern was one of the most distinguished Jewish poets of the twentieth century. Born in Ostrołeka, he spent his childhood and youth there. Nowadays he is almost unknown not only in his region of origin but also in nationwide circles. The main purpose of this article is to provide a description of that specific poet and to restore his work to contemporary readers.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2013, Zeszyt, XXVII; 518-529
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„NAD MORZEM MIASTO BIAŁO-BŁĘKITNE”… OBRAZ TEL AWIWU W POEZJI POLSKO- -ŻYDOWSKIEJ LAT MIĘDZYWOJENNYCH
“The seaside city white and blue”… The Image of Tel Aviv in the Jewish-Polish Poetry of the Interwar Era
Autorzy:
Tarnowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444599.pdf
Data publikacji:
2013-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
the Polish-Jewish poetry
the poetry of Anda Eker
the poetry of Maurycy Szymel
Opis:
The subject of the paper is the image of Tel Aviv that emerges from the poetry of the poets of the Jewish origin but writing in Polish, in the 20’s and the 30’s of the 20th century, especially from the poems of Anda Eker and Maurycy Szymel. In the Palestinian poems of the young poet Anda Eker who was traveling a few times to Erec Israel, Tel Aviv, showing many Arcadian traits, seems to be the symbol of freedom and safety for the Jews from all over the world. Yet, the poem The Jewish state of Maurycy Szymel, depicts that city – a symbol of the future Jewish state and simultaneously the modern Babylon – in the context of the Biblical extermination. The contestation of the urban utopia that appears in this poems, reflects characteristic for the Jewish Diaspora diversity of attitudes towards the Zionist idea.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2013, XV/1; 333-346
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Feminine Sphere of Yiddish Heritage: Review of the book: Joanna Lisek (2018), “Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.)”. Sejny: Wydawnictwo Pogranicze
Kobieca sfera dziedzictwa jidysz. Recenzja książki: Joanna Lisek (2018), „Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.)”. Sejny: Wydawnictwo Pogranicze
Autorzy:
Taczyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339650.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
historia Żydówek
kultura jidysz
herstoria literatury
poezja kobiet
podmiotowość kobieca
biografie kobiet
Jewish women’s history
Yiddish culture
herstory of literature
women’s poetry
female subjectivity
women’s biographies
Opis:
The review presents the monograph Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.) [Kol ishe: The Voice of Women in Yiddish Poetry (from the 16th Century to 1939)], published in 2018 by Joanna Lisek. The article focuses on the main topic of the monograph – the literary voices of women within Yiddish culture – and its historical, social and literary framework.
Celem recenzji jest prezentacja wydanej w 2018 r. monografii Joanny Lisek, Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.). Omówienie koncentruje się na głównym temacie publikacji – literackich głosach kobiet z kręgu kultury jidysz – oraz jego historycznych, społecznych i literackich ramach.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 273-280
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wydobywając (żydowskość) Seweryna Pollaka
Recalling (the Jewishness of) Seweryn Pollak
Autorzy:
Szulc-Woźniak, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699416.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Seweryn Pollak
Grzegorz Pollak
Wanda Grodzieńska
poezja
żydowska tożsamość
powstanie w getcie warszawskim
Koło Polonistów Słuchaczów Uniwersytetu Warszawskiego
poetry
Jewish Identity
The Warsaw Ghetto Uprising
Circle of Polish Philology Students of the University of Warsaw
Opis:
This article focuses on Seweryn Pollak’s poetry, despite him being known first and foremost as an essayist and translator. Although meeting mixed and negative reviews (including his own), Pollak’s poetry is not only a space where personal and fascinating accounts, memories, conversations with the loved ones, and farewells collide, but also the precise genre which the author chooses to talk of his Jewish ancestry, which is left unmentioned in his narrative works, including those addressed to his family and friends. Among Pollak’s poems, there are texts devoted to the Shoah that actualise the sense of danger and alienation; these painful recollections, although dictated by fear, happen to be the poems where self-reflection becomes sharp and thorough, whilethe poetic persona – predominant. Searching for an insightful perspective on Pollak and his work, this article turns to his captivating handwritten texts with a special emphasis put on the collections of letters exchanged between him and his wife, Wanda Grodzieńska.  
Artykuł przybliża sylwetkę Seweryna Pollaka, znanego przede wszystkim jako tłumacz i eseista, oraz koncentruje się na jego twórczości poetyckiej. Liryka autora Wypraw za trzy morza, oceniana różnie, często krytycznie (również przez niego samego), jest miejscem niezwykłych, osobistych wyznań, wspomnień, rozmów z najbliższymi i pożegnań. To tu, w poezji, Pollak mówi także o swoim żydowskim pochodzeniu, o którym milczy w tekstach prozatorskich, nawet adresowanych do bliskich. Istotne miejsce w lirycznych tomach Pollaka zajmują wiersze zawracające ku Zagładzie, aktualizujące poczucie zagrożenia i obcości. W utworach rozdrapujących rany pamięci, dyktowanych przez lęk, rozpoznanie siebie jest przenikliwe i śmiałe, a poetyckie „ja” –  najwyraźniejsze. Poszukując możliwie szerokiej perspektywy dla przedstawienia Pollaka, autorka odwołuje się do interesujących materiałów rękopiśmiennych – zwłaszcza do tomów korespondencji poety z żoną Wandą Grodzieńską.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 199-217
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wydobywając (żydowskość) Seweryna Pollaka
Recalling (the Jewishness of) Seweryn Pollak
Autorzy:
Szulc-Woźniak, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699378.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Seweryn Pollak
Grzegorz Pollak
Wanda Grodzieńska
poezja
żydowska tożsamość
powstanie w getcie warszawskim
Koło Polonistów Słuchaczów Uniwersytetu Warszawskiego
poetry
Jewish Identity
The Warsaw Ghetto Uprising
Circle of Polish Philology Students of the University of Warsaw
Opis:
This article focuses on Seweryn Pollak’s poetry, despite him being known first and foremost as an essayist and translator. Although meeting mixed and negative reviews (including his own), Pollak’s poetry is not only a space where personal and fascinating accounts, memories, conversations with the loved ones, and farewells collide, but also the precise genre which the author chooses to talk of his Jewish ancestry, which is left unmentioned in his narrative works, including those addressed to his family and friends. Among Pollak’s poems, there are texts devoted to the Shoah that actualise the sense of danger and alienation; these painful recollections, although dictated by fear, happen to be the poems where self-reflection becomes sharp and thorough, whilethe poetic persona – predominant. Searching for an insightful perspective on Pollak and his work, this article turns to his captivating handwritten texts with a special emphasis put on the collections of letters exchanged between him and his wife, Wanda Grodzieńska.  
Artykuł przybliża sylwetkę Seweryna Pollaka, znanego przede wszystkim jako tłumacz i eseista, oraz koncentruje się na jego twórczości poetyckiej. Liryka autora Wypraw za trzy morza, oceniana różnie, często krytycznie (również przez niego samego), jest miejscem niezwykłych, osobistych wyznań, wspomnień, rozmów z najbliższymi i pożegnań. To tu, w poezji, Pollak mówi także o swoim żydowskim pochodzeniu, o którym milczy w tekstach prozatorskich, nawet adresowanych do bliskich. Istotne miejsce w lirycznych tomach Pollaka zajmują wiersze zawracające ku Zagładzie, aktualizujące poczucie zagrożenia i obcości. W utworach rozdrapujących rany pamięci, dyktowanych przez lęk, rozpoznanie siebie jest przenikliwe i śmiałe, a poetyckie „ja” –  najwyraźniejsze. Poszukując możliwie szerokiej perspektywy dla przedstawienia Pollaka, autorka odwołuje się do interesujących materiałów rękopiśmiennych – zwłaszcza do tomów korespondencji poety z żoną Wandą Grodzieńską.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 199-217
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Topos of Childhood in Modern Poetry (1939–1989)
Autorzy:
Mielhorski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030548.pdf
Data publikacji:
2021-02-21
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
childhood in literature
poetry of the second half of the 20th century
childhood of the geographic borderlands
Jewish and war childhood
of the PRL period
Opis:
The paper problematises the literary image of childhood in poetry in relation to external historical and socio-political events. The material analysed covers Polish poetry from 1939 – 1989 (a clearly distinguished segment of the historical-literary process). The choice and ordering of the case studies results from the application of two research paradigms: (i) the paradigm concerned with autobiographical motifs, which refers to such topics of 20th century writings as exile (poetry of return by Łobodowski, Wierzyński etc.) immigration (nostalgic [pansentimentalism] and emotionally neutral motifs), Holocaust (motifs of fear, division between now and then, the role of imagination) and (ii) a generation-related paradigm, which allows us to follow the topos of childhood viewed from the perspective of history according to the order of generations entering Polish literature (from the 1920 Generation to the New Wave Groups) up to the succession of consecutive literary trends in the second half of the 20th century (e.g. soc-realism and soc-plans). Poetic texts concerning childhood in the light of history are viewed as records of “rites of passage” operating from the child’s phase of the pre-personalisation area - the child’s sense of being one with the world, experiencing the harmony of being - to the period of personalisation - when history leaves its mark on this period; characterised by the sense of one’s distinctiveness from reality, individual alienation, the need for rationalisation of one’s own existence and the existence of the surrounding reality. The role of history is to lead the child from the pre-personalistic period to the experience of personalisation.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 1; 364-394
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Egoistyczne analizy to moja ulubiona praca”. Rękopisy Broni Baum, czyli kiedy wiersz staje się egodokumentem
The Manuscripts of Bronia Baum, or when a poem becomes an egodocument
Autorzy:
Lisek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1384879.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Jewish poetry
religious feminism
pogrom
homoerotic poetry
poezja żydowska
religijny feminizm
poezja homoerotyczna
Opis:
Artykuł jest efektem badań nad spuścizną rękopiśmienną Broni (Brejndl) Baum (1896–1947) – ortodoksyjnej pisarki, działaczki, publicystki, która urodziła się w rodzinie chasydzkiej w Tomaszowie Mazowieckim, gdzie mieszkała do 1918 roku, później przeniosła się do Piotrkowa Trybunalskiego, następnie do Łodzi, z której w 1925 roku wyjechała do Erec Izrael (Ziemi Izraela). Publikowała wiersze i artykuły w jidysz na łamach „Der Jud”, „Dos Jidisze Togblat”, „Bejs Jakow” oraz w języku hebrajskim w „Bat Izrael” i „Baderech”. Była zaangażowana w działalność na rzecz religijnego feminizmu, edukacji dziewcząt, a także pomoc charytatywną. Celem artykułu jest pokazanie na podstawie rękopiśmiennej poezji Baum sytuacji, kiedy wiersz może być traktowany jako egodokument, odczytywany w kontekście zachowanego dziennika autorki. Obraz psychologiczny autorki i jej interpretacja wydarzeń historycznych rysujące się na kartach dziennika dopiero w poszerzeniu o materiał poetycki nabierają pełniejszego, ale też bardziej skomplikowanego charakteru. Wiersze pogromowe, erotyczne oraz te związane ze sferą sacrum wnoszą istotne treści do badań nad historią mentalności i tożsamością młodego pokolenia Żydówek ortodoksyjnych dojrzewających w czasie I wojny światowej.
This article is the result of research on the literary legacy of Bronia (Breyndl) Baum (1896–1947). An orthodox woman-writer, activist, and publicist, Baum was born into a Hasidic family in Tomaszow Mazowiecki, Poland, where she lived until 1918. She then moved to Piotrkow Trybunalski, later to Lodz, and then, in 1925, she emigrated to Eretz Isroel. Baum’s poems and articles in Yiddish appeared in Der Yud, Dos Yidishe Togblat, Beys Jakov, and in Hebrew in Bat Israel and Baderekh. Baum was active in supporting religious feminism, education for girls, and charitable works. The research presented in this article strives to demonstrate the manner in which Baum’s poetry can be treated as an egodocument when interpreted within the context of her diary. The psychological portrait of the author and her reading of historical events found in the pages of her diary take on a fuller and much more complicated character when they are supplemented by her poetic writings. The poems that deal with pogroms, eroticism, and spiritual reflections provide an important dimension to research on the historical mentality and identity of a generation of young orthodox Jewish women coming of age during the First World War.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2017, 8, 1; 39-56
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czerniowce literackie1 – alfabet, analfabet, alefbetgidariusz
Literary Chernivtsi - Alphabet, Analphabet, Alephbetgidary
Autorzy:
Kuczyńska-Koschany, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075964.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
interpretation
hermeneutics
geopoetics
Jewish poetry
interpretacja
hermeneutyka
geopoetyka
literatura żydowska
Opis:
Wychodząc od formuły topobiografii Helmuta Böttigera Paul Celan. Miasta i miejsca (Orte Paul Celans, 1996), podążam interpretacyjnie nie tylko tropem najsłynniejszego poety czerniowieckiego, lecz także innych ważnych pisarzy stolicy Bukowiny, takich jak: Rose Ausländer, Klara Blum, Olga Kobylańska, Dusza Czara-Rosenkranz, Selma Meerbaum-Eisinger, Else Keren, Immanuel Weissglas, Alfred Margul-Sperber, Alfred Gong, Isaac Schreyer, Georg Drozdowski, Moses Rosenkranz, David Goldfeld, Alfred Kittner, Jona Gruber, Manfred Winkler. Wspomagającymi koncepcjami okażą się zapewne: ukuta przez Petra Rychłę formuła „poszukiwania tożsamości żydowskiej w niemieckojęzycznej poezji Bukowiny” (tu także szczególne wcielenia mitu Jerozolimy i Atlantydy w poezji czerniowieckiej); status niemczyzny jako twórczego i jednocześnie śmiercionośnego oksymoronu Muttersprache/Mördersprache (język matki/język morderców) w poezji skazanych na zagładę Żydów, rozważania na temat inkarnacji, żywotności i gwałtownego zanegowania mitu Austria felix (Ewa Wiegandt, Maria Kłańska), Heideggerowski trop wynikający z lektury Friedricha Hölderlina, wreszcie etymologiczno-nomadyczne rozważania Tadeusza Sławka na temat ORT/WORT. Czerniowce jako fenomen literacki, a zwłaszcza poetycki, mogą stać się egzemplifikacją rozważań w ramach szeroko pojętej geopoetyki, lecz ich usytuowanie na pograniczu ukraińsko-rumuńsko-mołdawskim oraz wynikająca z długich i skomplikowanych dziejów multikulturowość (kilka religii, kilka alfabetów i języków, kilka grup etnicznych), czynią to miasto czymś daleko ciekawszym. Poezja stała się w Czerniowcach bardzo wyrazistą synekdochą kultury, figurą autoidentyfikacyjną pewnej kultury miejskiej.
In my interpretation, starting with Helmut Böttiger’s topobiographical formula Orte Paul Celans (1996), I am following not only the most famous poet of Chernivtsi, but also other important writers of the capital of Bukovina, such as: Rose Ausländer, Klara Blum, Olga Kobylanska, Dusza Czara-Rosenkranz, Selma Meerbaum-Eisinger, Else Keren, Immanuel Weissglas, Alfred Margul-Sperber, Alfred Gong, Isaac Schreyer, Georg Drozdowski, Moses Rosenkranz, David Goldfeld, Alfred Kittner, Jona Gruber, Manfred Winkler. Other supporting concepts will probably prove to be: the formula of “the search for Jewish identity in German-language poetry of Bukovina”, created by Peter Rychlo (in particular the special incorporations of the myths of Jerusalem and Atlantis in the poetry of Chernivtsi); the status of the German language as a creative and also deadly oxymoron Muttersprache/Mördersprache (mothers language / murderers’ language) in the poetry of the Jews sentenced to extermination; the reflections about the incarnation, the liveliness and the rapid negation of the myth of Austria felix (Ewa Wiegandt, Maria Kłańska); the Heiddeger’s trace, resulted from the reading of Friedrich Hölderlin and finally Tadeusz Sławek’s etymological-nomadic reflections about ORT/WORT. As a literary phenomenon and especially as a poetic one, Chernivtsi can become an exemplification of the widely understood geopoetics, but its localization on the borderland of Ukraine, Romania and Moldova and its multiculturalism (several religions, several alphabets and languages, several ethnical groups), which is a consequence of the long-lasting and complicated history of the region, make this city something far more interesting. In Chernivtsi, poetry became a very expressive synecdoche of the culture, a figure of self-identification of a certain urban culture.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2019, 9; 47-64
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
RUSSIAN, JEWISH OR HUMAN? JEWISH MYSTICAL THOUGHT IN THE POETRY OF BULAT SHALVOVICH OKUDZHAVA
ROSYJSKIE, ŻYDOWSKIE CZY LUDZKIE? ŻYDOWSKA MYŚL MISTYCZNA W POEZJI BUŁATA SZAŁWOWICZA OKUDŻAWY
Autorzy:
Kornacka-Sareło, Katarzyna Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911612.pdf
Data publikacji:
2018-08-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bulat Shalvovich Okudzhava
Jewish mysticism
Jewish philosophy of dialogue
poetry
imagology
Bułat Okudżawa
poezja
imagologia
mistycyzm żydowski
żydowska filozofia dialogu
Opis:
While looking at the literary output of Bulat Shalvovich Okudzhava from the perspective of imagology, one can see that the image of “the Other” in the poems of the Russian bard was created, paradoxically, just by this “Other”, and it was not constructed by the images (imagines) intrinsically present in the consciousness of the ethnocentric “Self” or “The Same”. In other words, in the case of Okudzhava’s poetry, the image of “the Other” stands on the basis of some ideas of Jewish mystics and the ones of Jewish philosophers of dialogue (Martin Buber, Franz Rosenzweig and Emmanuel Lévinas). Therefore, the aim of this article was to present the motifs stemming from Jewish mysticism in the poems-songs by Okudzhava which, as it seems, influenced theological, anthropological and ethical views of the bard. The distinctive feature of Okudzhava’s philosophical approach is perceiving every person, regardless of their ethnic or cultural origin, as a being responsible for themselves in the process of constituting themselves in their humanity. The same person is also responsible for other people, for the world of nature, and even for an impersonal and non-anthropomorphic godhead who does not intervene in human affairs. Therefore, Okudzhava – similarly to Jewish mystics – regards the human being as a co-creator of reality, obliged to perform ethically positive acts and respect an old Kabbalistic postulate tikkun ha-olam - “to mend the world”.
Spoglądając na literacki dorobek Bułata Szałwowicza Okudżawy z perspektywy imagologii, można dostrzec, że wizerunek Innego w poezji rosyjskiego barda został ukształtowany – paradoksalnie – właśnie przez Innego, nie zaś przez obrazy (imagines) utrwalone w kulturowej świadomości etnicznie Tożsamego. Innymi słowy – w przypadku Okudżawy – stworzony przez poetę portret Innego powstał dzięki pewnym ideom żydowskich mistyków oraz doktrynie żydowskich filozofów dialogu (Martina Bubera, Franza Rosenzweiga, Emmanuela Lévinasa). Tak więc celem autorki artykułu było ukazanie w pieśniach Okudżawy motywów pochodzących z żydowskiej myśli mistycznej, która, jak się wydaje, wywarła znaczący wpływ na teologiczne, antropologiczne i etyczne poglądy rosyjskiego barda. Charakterystyczne dla nich jest postrzeganie każdego człowieka – niezależnie od jego etnicznego pochodzenia – jako bytu odpowiedzialnego za siebie samego w procesie konstytuowania się w swoim człowieczeństwie oraz definiowania własnej podmiotowości. Ten sam człowiek, na co wskazuje interpretacja utworów rosyjskiego poety, powinien być również odpowiedzialny za innych ludzi, świat natury, a nawet za nieosobowe i nieantropomorficzne bóstwo: obojętne wobec ziemskiego dominium. Okudżawa – podobnie jak żydowscy mistycy i żydowscy filozofowie dialogu – postrzega zatem człowieka jako współtwórcę rzeczywistości, zobligowanego do realizacji aktów pozytywnych w porządku etycznym, podejmowanych w celu „naprawy świata”, określanej przez kabalistów jako tikkun ha-olam.
Źródło:
Porównania; 2017, 21, 2
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przy sublokatorskim oknie. O Oknie na tamtą stronę Władysława Szlengla
At the subtenant’s window. About Władysław Szlengel’s poem The window to the other side
Autorzy:
Kilanowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075534.pdf
Data publikacji:
2021-05-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Władysław Szlengel;
polish-jewish identity;
Warsaw ghetto's poetry
tożsamość polsko-żydowska;
poezja getta warszawskiego
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przypomnienie postaci polsko-żydowskiego poety getta warszawskiego, Władysława Szlengla, i ukazanie jego złożonej tożsamości. Rozważając problem marginalnej obecności poety w kanonie kultury polskiej, podejmuję próbę ponownego odczytania jego wiersza Okno na tamtą stronę, sytuując go w kontekście wpływów romantycznych i innych współczesnych mu tekstów. Celem tej lektury jest pełniejsze zrozumienie tożsamości Szlengla jako reprezentanta polsko-żydowskiej inteligencji, jednego z pokolenia żydowskich Kolumbów boleśnie odczuwających swą marginalizację i odrzucenie w kulturze, którą uznawali za swoją. Ową samoświadomość, za Hanną Krall, określam mianem sublokatorskiej.
The aim of this article is to remind the figure of the Polish-Jewish poet of the Warsaw Ghetto, Władysław Szlengel, and to show his complex identity. Considering the problem of the poet's marginal presence in the canon of Polish culture, I attempt to reread his poem The window to the Other Side, situating him within the context of romantic influences and other contemporary texts. The purpose of the reading is to better understand the identity of Szlengel as a representative of the Polish-Jewish intelligentsia, one of the generation of Jewish Kolumbowie, who suffered because of their marginalization and rejection in the culture they considered their own. I refer to this self-awareness, following Hanna Krall, as subtenant's identity.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2021, 13; 21-42
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„I zawsze w sercu obraz twój nosić będę…” – kobiety w pieśniach Mordechaja Gebirtiga
‘Your picture in my heart I will always carry…’ – women in Mordecai Gebirtig’s ballads
Autorzy:
Jeziorkowska-Polakowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117376.pdf
Data publikacji:
2011-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Mordechaj Gebirtig
poetry
the image of a woman and mother
the working class
the Jewish tradition
poezja
obraz kobiety i matki
środowisko robotnicze
tradycja żydowska
Opis:
Mordechaj Gebirtig (1877-1942), robotnik, stolarz, kupiec, poeta, aktor. Ze względu na niewielką ilość faktów biograficznych z jego życia, jego twórczość stała się jedynym źródłem informacji o latach życia poety. Debiutował w 1905 roku w krakowskim czasopiśmie „Socjaldemokrat”, piętnaście lat później ukazał się jego pierwszy tomik poezji Folkstimlech (Melodia ludowa), składający się z dwudziestu wierszy. Wydany w 1936 roku zbiór Majne lider (Moje pieśni) zawierał pięćdziesiąt cztery teksty piosenek wraz z melodiami (lata 1920‑1936). Analiza dorobku Gebirtiga, poza ujawnieniem jego biograficznych tajemnic, pozwala na stworzenie typowego portretu żydowskiej kobiety – od narodzin do śmierci. W twórczości poety zdaje się odbijać każdy etap: dzieciństwo, młodość, małżeństwo, macierzyństwo i starość. Powyższy cytat z ballad Mordechaja Gebirtiga ilustruje kobiety w różnych scenach. Wyłaniający się obraz wydaje się nie być jednorodny i klarowny, w dużej mierze determinują go ograniczenia wspólnotowe, z jakimi zetknęły się wszystkie te kobiety. Po prostu odgrywają role, które im przydzielono. Córki mogą być albo posłuszne, albo zbuntowane, żony – pokorne, niezadowolone, wymagające, panny są wspaniałe, piękne, kochające, przywołujące wspomnienia miłosne, czasem nawet upadłe… Takie jest życie. Można powiedzieć, że nie ma w tym nic nowatorskiego – zwyczajność i rzeczywistość. Ale w tym pozornie zwyczajnym i realistycznym portrecie jest cecha wyjątkowa i osobliwa: wyidealizowana wizja matki. Prawdziwe sanktuarium tradycji żydowskiej, chroniące rodzinę, wiarę i wszystkie najcenniejsze cnoty.
Mordecai Gebirtig (1877-1942), workman, carpenter, merchant, poet, actor. Due to scarce amount of biographical facts on his life, his works became the only source of information on poet’s years. He debuted in 1905 in Cracow’s magazine ‘Socjaldemokrat’, fifteen years later his first poetry volume Folkstimlech (Folk tune) compiling twenty poems has been published. Majne lider (My songs) collection, published in 1936, contained fifty four lyrics together with melodies (years 1920-1936). Analysis of Gebirtig’s works, apart from revealing his biographical mysteries, enables creation of typical Jewish woman portrait – from birth until death. Every phase seems to be reflected in poet’s works: the childhood, the youth, the marriage, the motherhood and the senility. The quotation from Mordecai Gebirtig’s ballads illustrate women in various scenes. The emerging image seems not to be homogenous and clear, it is greatly determined by community limitations that all those women had been encountered with. They simply play roles they were given. Daughters can either be obedient or rebellious, wives – humble, discontented, demanding, maids are magnificent, beautiful, loving, recalling their love affair memories, sometimes even fallen… This is life. One could say there is nothing innovative about this – ordinariness and reality. But in this seemingly ordinary and realistic portrait there is an exceptional and peculiar feature – idealized vision of a mother. True sanctuary of Jewish tradition, protecting family, faith and all most valuable virtues.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2011, 1, 1; 115-125
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lola Szereszewska (1895–1943) – zapomniana poetka pogranicza
Lola Szereszewska (1895–1943) – the Forgotten Poet of the Peripheries
Autorzy:
Gałczyńska, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699406.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
literatura polsko-żydowska
pogranicze
zapomnienie
poezja dwudziestolecia międzywojennego
uchodźcy
żydowska literatura kobieca
antysemityzm
Polish-Jewish literature
borderland
oblivion
poetry of 1920s and 1930s
refugees
Jewish women's literature
anti-Semitism
Opis:
This article aims at reading “Uchodźcom” [“To Refugees”] in the context of Polish-Jewish literature. A forgotten poet of the interwar period in Poland, Lola (Leonia) Szereszewska (1895–1943, born Lola Rotbard) is mostly unknown to readers and academics; she was, however, a respected author in after World War I. She published five volumes of poetry and poetic prose: Kontrasty [Contrasts] (1917), Trimurti. Fantazje historyczne [Trimurti. Historical Fancies] (1919), Ulica [The Street] (1930), Niedokończony dom [The Unfinished Home] (1936), Gałęzie [Branches] (1938), all in prestigious publishing houses. Reading her poems allows us to investigate the universal processes of exclusion and alienation.
Artykuł ma na celu interpretację wiersza Uchodźcom autorstwa zapomnianej poetki dwudziestolecia międzywojennego w kontekście literatury polsko-żydowskiej. Lola (Leonia) Szereszewska (1895–1943) z domu Rotbard jest we współczesnej recepcji badawczej i czytelniczej, z małymi wyjątkami, nieobecna, tymczasem w dwudziestoleciu międzywojennym była autorką rozpoznawalną. Wydała pięć tomów wierszy i prozy poetyckiej: Kontrasty (1917), Trimurti. Fantazje historyczne (1919), Ulica (1930), Niedokończony dom (1936), Gałęzie (1938), które zostały opublikowane w liczących się wydawnictwach. Interpretacja utworu poetyckiego pozwala zbadać uniwersalne procesy wykluczenia i wyobcowania.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 85-97
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies