Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "III Reich" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-48 z 48
    Tytuł:
    Schlesier Ehrenmal – pomnik ku czci Ślązaków w Wałbrzychu
    Schlesier Ehrenmal – in memory of the Silesians in Wałbrzych
    Autorzy:
    Grygiel, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218320.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Wałbrzych
    Ehrenmal
    pomnik
    rewitalizacja
    dziedzictwo
    III Rzesza
    monument
    revitalization
    heritage
    III Reich
    Opis:
    Artykuł podejmuje temat historii pomnika ku czci Ślązaków – Schlesier Ehrenmal w Wałbrzychu, a także analizuje zagadnienie trudnego dziedzictwa kulturowego, jakim niewątpliwie jest budowla powstała w czasach nazistowskich. Mauzoleum powstało w latach 1936-38, by uczcić ofiary I wojny światowej, ofiary wypadków przy pracy i bojowników nazistowskich, wpisuje się tym samym w konwencję monumentów ku czci ofiar wojennych, a jednocześnie stanowi przykład propagandowego pomnika chwały, typowego dla architektury monumentalnej III Rzeszy. Wałbrzyski Ehremal to jedyna tego typu budowla zachowana na terenie Polski i jeden z nielicznych przykładów w Europie.
    The article presents the history of the monument commemorating the Silesians – Schlesier Ehrenmal in Wałbrzych, and analyses the issue of difficult cultural heritage as represented by the object erected during the Nazi period. The Mausoleum was built in the years 1936-38, to commemorate the casualties of World War I, victims of industrial accidents and Nazi militants, and so it represents the style of monuments commemorating war victims while, at the same time, it is an example of a propaganda monument of glory, typical for the monumental architecture of the III Reich. The Ehrenmal in Wałbrzych is the only building of its type preserved in Poland, and one of rare examples in Europe.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2013, 35; 17-28
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy stosunek do prawa rzymskiego jest miarą kultury prawnej? Rozważania na przykładzie III Rzeszy
    If the attitude to Roman Law is a measure of legal culture? Reflections on the example of the Third Reich
    Autorzy:
    Zmierczak, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/621921.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    odrzucenie prawa rzymskiego przez reżim nazistowski, prawo rzym- skie w programie NSDAP, paremie rzymskie a praktyka III Rzeszy.
    rejection of Roman law by Nazi regime, NSDAP Programme and Roman legal tradition, Roman legal paremiae in the practice of the III Reich.
    Opis:
    The NSDAP programme of 1920 contained the point 19, where one reads “We demand replacement of Roman law, serving the materialistic world order, by the German com- munity law”. This phrase was repeated by all Nazi lawyers and politicians, one can find it not only in Roland Freisler’s, Hans Frank’s and the statements of other politicians, but in almost all doctoral thesis, academic manuals and the like. The question here, is what did it mean. Analysis of the Nazi texts leads to the conclusion, that it was used to break with and justify rejection of many of the Roman general legal rules (paremiae), for instance “lex retro non agit”, “dura lex sed lex”, “nulla poena sine lege”, to annihilate and destroy the difference between “ius publicum and ius privatum”, and especially the Roman idea of property, understood as “ius utendi, fruendi et abutendi”. The verbal rejection of Roman legal tradition enabled justification of the deep changes in law, both criminal and civil, which not only presented the possibility of retroaction in criminal law, of which lex van der Lubbe was the best known but not unique example, it also served to deny the essence of property changing it into a kind of feudal possession, which meant that the owner had to act only on behalf and in the interest of the German people. Generally, because the Roman law meant certain formalism, clear formulation of legal notions and because the Nazis refused to accept any limitation of state activity, they fre- quently repeated that law is not in the statutes but it is in the hearts of Germans. It seems, that Roman law was also rejected in any totalitarian states, such regimes in principle reject any legal control over the scope of state activity. Carl Joachim Friedrich once stated, that they don’t even deserve the name “state”, because they don’t accept the legal basis of state power. Adam Lityński’s studies on Soviet law also confirm that Roman law and especially its most general rules, cannot be accepted by any totalitarian regime.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Iuridica; 2016, 15, 2; 73-83
    1732-9132
    2719-9991
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Propaganda a prawda historyczna – Fryderyk II w filmie fabularnym III Rzeszy
    Propaganda Versus Historical Truth – Frederick Ii in the Feature Films of the Third Reich
    Autorzy:
    Szukała, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591895.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    the Third Reich
    Third Reich films
    Frederick II
    propaganda
    III Rzesza
    film III Rzeszy
    Fryderyk II
    Opis:
    W kinie, od samego początku jego istnienia, chętnie sięgano do tematyki historycznej, jednak, co było regułą, na ekranie pokazywano zmitologizowaną wersję dziejów. Ta tendencja nie zmieniła się do chwili obecnej. Tym samym obraz filmowy jest ważnym źródłem służącym historykowi w badaniu stanu świadomości społeczeństwa w chwili powstania dzieła ekranowego. Wyraźnie obserwuje się ten fenomen w kinie niemieckim okresu weimarskiego i III Rzeszy, w czasach panującego kryzysu społeczno-gospodarczego i triumfu idei państwa totalitarnego. Ze wszystkich pruskich postaci narodowych w kinie, i to zarówno okresu weimarskiego, jak i III Rzeszy, najbardziej ulubioną stał się Fryderyk II. Nakręcono o nim zdecydowanie więcej filmów niż np. o innej wielkiej postaci pruskiej historii, jaką był Bismarck.
    Since the beginning of cinematography the filmmakers have been using historical plots. But, as a rule, it has always been a mythologised version that was shown, and not the real one. That tendency has not changed, and therefore films have always been an important source for historians to do research into the state of social consciousness at the moment when the film in question was being created. This phenomenon is quite visible in the German cinema in the Weimar Republic and the Third Reich, i.e. in times of the socio-economic crisis and the triumph of the totalitarian state. Among all the Prussian characters in the films made in the Weimar Republic and the Third Reich the favourite one was Frederick II. He was much more popular than – for example – Bismarck, another outstanding figure in the Prussian history.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2015, 3; 59-78
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    System propagandy a rozwój mediów w nazistowskich Niemczech w świetle „Dzienników” J. Goebbelsa
    The propaganda system and media development in Nazi Germany in the light of “The Diaries of Joseph Goebbels”
    Autorzy:
    Łuszczek, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/516407.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
    Tematy:
    Mass media
    propaganda
    J. Goebbels
    III Rzesza
    Third Reich
    Opis:
    Historia III Rzeszy posiada jeszcze wiele aspektów, które czekają na swoje wyjaśnienie bądź doprecyzowanie. Dotyczy to zwłaszcza aspektów społecznych i psychologicznych prowadzenia wojny. Jak to się mogło stać, że w obliczu pewnej klęski i beznadziejnej sytuacji na frontach zarówno armia niemiecka jak i naród nadal stawiali opór. Nowe światło rzucają na to „Dzienniki” jednego z najbliższych współpracowników Hitlera – J. Goebbelsa. Odnalezione na początku lat 90. XX w. w tajnych rosyjskich archiwach wojskowych doczekały się swojego krytycznego wydania kilka lat temu. J. Goebbels jawi się w nich jako wirtuoz propagandy w służbie zła. To jego działania w dużej mierze tak skutecznie podsycały opór Niemców. J. Goebbels z jednej strony stał się autorem wielu, do dziś wykorzystywanych chwytów marketingu politycznego (np. sposób zarządzania sytuacją kryzysową po klęsce pod Stalingradem) czy promotorem wielu wynalazków w zakresie rozwoju mediów (m.in. wspierał prace nad taśmą ma-gnetyczną i stereofonią). Nie tylko wiedział co powiedzieć Niemcom, ale także jak do tego wykorzystać najnowocześniejsze w tamtym czasie środki społecznego przekazu
    The history of the Third Reich still has many aspects that are waiting to be explained and clarified. This concerns in particular the social and psychological aspects of warfare. How could this happen that, facing a disaster and hopeless situation at the fronts, both German army and nation still resisted. A new light on this is shed by “The Diaries of Joseph Goebbels”, one of Hitler’s closest collaborators. The original text, found in secret Russian military archives in the early 1990s, saw its critical edition done a few years ago. J. Goebbels appears in them as a virtuoso of propaganda in the service of evil. This was his actions that, for the most part, fuelled so effectively the resistance of Germans. On the one hand, J. Goebbels was the author of many political marketing tricks, being still in use (e.g. the way in which the crisis situation after the defeat at Stalingrad was managed), or a promoter of many inventions in the field of media de-velopment (among others, supported the works on magnetic tape and stereophony). He not only knew what to tell Germans but also how to use the most modern at that time means of social communication for this purpose
    Źródło:
    Studia Paradyskie; 2017, 27; 335-354
    0860-8539
    Pojawia się w:
    Studia Paradyskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Propaganda III Rzeszy w przeddzień XI. Letnich Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936 roku (w świetle „Völkischer Beobachter” – naczelnego organu NSDAP)
    Propaganda of the Third Reich on the Eve of the 11th Summer Olympic Games in Berlin in 1936 (in the Light of ‘Völkischer Beobachter’ – the Official Organ of the NSDAP)
    Autorzy:
    Stępiński, Miłosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591887.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    the Third Reich
    propaganda
    Olympic Games
    III Rzesza
    Igrzyska Olimpijskie
    Opis:
    Dzień 16 marca 1933 r. należy do ważniejszych dat w historii międzynarodowego ruchu olimpijskiego i historii samych Igrzysk. To właśnie w tym dniu w Berlinie zapadły decyzje dotyczące losu XI. Igrzysk planowanych na 1936 rok. Decyzję o przyznaniu ich organizacji stolicy Republiki Weimarskiej zapadły w maju 1931 r. Naziści przejęli po 30 stycznia 1933 r. Olimpiadę niejako w spadku po znienawidzonej Republice Weimarskiej. Dostrzegli korzyści płynące z wykorzystania idei olimpijskiej i berlińskiej imprezy dla rozpropagowania własnych przekonań. W tym celu zapomnieli o wcześniejszych uprzedzeniach w stosunku do idei olimpijskiej. Pierwsze skrzypce w akcji propagowania Igrzysk odegrało nie Ministerstwo Propagandy i Oświecenia Narodowego J. Goebbelsa, lecz tzw. Wielka Trójka w składzie Theodor Lewald, Karl Ritter von Halt i Carl Diem. Przedmiotem artykułu jest przedstawienie zespołu wiodących działań, podjętych przez redakcję „Völkischer Beobachter”, naczelnego organu prasowego NSDAP, który wniósł swój wkład w osiągnięcie przez reżim hitlerowski sukcesu w zakresie propagandyolimpijskiej, jeszcze przed rozpoczęciem XI. Igrzysk w Berlinie.
    March 16th, 1933 is one of the most important dates in the history of the international Olympic Games movement and the Olympic Games themselves. It was on that day that the decisions concerning the planned 11th Olympic Games in 1936 were made in Berlin. The decision to confer the honour of organising the 1936 Olympics to the capital of the Weimar Republic was taken in May 1936. After January 30th, 1933 the Nazis inherited the Olympic Games from the Weimar Republic, the regime they sincerely despised. They saw the benefits resulting from using the Olympic Games as an instrument for propagating their own ideas. That is why they put aside their negative attitude towards the Olympic idea. The main organiser of the Olympic Games was not the Ministry of Public Enlightenment and Propaganda headed by Joseph Goebbels but the so called ‘GreatTroika’ composed of Theodor Lewald, Karl Ritter von Halt and Carl Diem. The article presents the action taken by the newspaper ‘Völkischer Beobachter’, the official organ of the NSDAP; the newspaper made a considerable contribution to the great success of the Nazi Regime’s propaganda, which the 11th Olympic Games turned out to be long before the opening ceremony.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2015, 3; 9-42
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kult przywódcy w III Rzeszy w filmie propagandowym Triumf Woli
    The Cult of the Leader in the Third Reich in the Propagandist Film the Triumph of the Will
    Autorzy:
    Wichert, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591898.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    the Third Reich
    propaganda
    German cinema
    III Rzesza
    kino niemieckie
    Opis:
    Propaganda stanowiła jedną z najważniejszych sfer aktywności narodowych socjalistów w okresie Republiki Weimarskiej i III Rzeszy. Centralnymi zagadnieniami nazistowskiej propagandy były szczególnie takie kwestie, jak rasizm i antysemityzm, ideologia egalitarnej wspólnoty narodowej, militaryzm oraz pseudoreligijny kult Adolfa Hitlera. Charakterystyczne dla indoktrynacji narodowego socjalizmu było jej ścisłe powiązanie z nowymi środkami masowego przekazu, przede wszystkim z filmem i radiem. Klasycznymi dziełami propagandy filmowej spod znaku swastyki były zwłaszcza audiowizualne dokumenty ze zjazdów NSDAP, które odbywały się w Norymberdze. Triumf woli autorstwa Leni Riefenstahl prezentuje kongres partii w roku 1934, czyli w momencie, kiedy konsolidowały się już totalitarne zręby reżimu hitlerowskiego. W obrazie tym, który służyć miał propagandowym celom nowych władców Niemiec, reżyserka przy pomocy odpowiednich technik montażu, organizacji ujęć oraz symboliki światła przedstawiła sugestywnie kult Hitlera jako charyzmatycznego przywódcy i politycznego zbawiciela narodu niemieckiego. Filmowanie dyktatora z ,,żabiej perspektywy”,czyli od dołu powodowało, że wydawał się on potężniejszym, zaś ukazywanie zebranych na zjeździe ludzi w swej masie stwarzało wrażenie ich nikłości wobec wszechobecnego Führera. Celem autorki Triumfu woli było również ukazanie emocjonalnego związku pomiędzy Führerem i jego ludem oraz podkreślenie bezgranicznej miłości Niemców do Hitlera. Film Leni Riefenstahl do dziś budzi kontrowersje wśród badaczy kina i historyków, którzy nieprzerwanie prowadzą dyskusje na temat jego dokumentalnych walorów estetycznych oraz propagandowego przesłania w duchu nazistowskiego mesjanizmu.
    Propaganda was one of the most important spheres of activity for the national socialists in the Weimar Republic and the Third Reich. The central questions of the Nazi propaganda were racism, anti-Semitism, the ideology of an egalitarian national community, militarism and a pseudo-religious cult of Adolf Hitler. The specific feature of the Nazi indoctrination was its close connection with the new mass media, first of all with the film and the radio. The classical cinematographic productions under the sign of the ‘Hakenkreuz’ were the audio-visual documents from the NSDAP conventions, which took place in Nuremberg. The Triumph of the Will directed by Leni Riefenstahl depicts the party congress in 1934, i.e. when the totalitarian foundations of the Nazi regime were being built. The film – meant to be a propagandist instrument of the new rulers of Germany – presents the cult of Hitler as a charismatic leader and a political saviour of the German nation in a convincing way thanks to an appropriate film editing, the organisation of takes and the symbolism of light. The dictator filmed from below (a worm’s eye view) appeared much bigger, and the mass of the people gathered at the convention gave the impression of their smallness compared to the omnipresent Führer. The director of The Triumph of the Will also sought to show an emotional link between the Führer and his people and to underline the unconditional love for Hitler felt by the Germans. The film is still giving rise to controversy among researchers and historians, who even today are engaged in a discussion on its documentary and aesthetic values and the propagandist message in the spirit of the Nazi messianism.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2015, 3; 79-106
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kino weimarskie i ciąg dalszy
    Weimar Cinema and After
    Autorzy:
    Zalewski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408649.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Tomasz Kłys
    Fritz Lang
    III Rzesza
    kino niemieckie
    Third Reich
    German cinema
    Opis:
    Książka Tomasza Kłysa Od Mabusego do Goebbelsa. Weimarskie filmy Fritza Langa i kino niemieckie do roku 1945 (2013), zgodnie ze swoim tytułem, obejmuje dwie części tematyczne: kino Fritza Langa aż do jego wyjazdu z Niemiec po przełomie hitlerowskim oraz dźwiękowe kino niemieckie okresu III Rzeszy. W innym przekroju w książce obecne są dwie warstwy strukturalne: zniuansowane analizy i interpretacje filmów niemieckiego mistrza, ale także kulturoznawcze opisy ekonomicznych, społecznych i kulturowych uwarunkowań życia w Niemczech weimarskich i hitlerowskich. Na wszystkich tych poziomach Kłys demonstruje bogatą wiedzę faktograficzną, wrażliwość estetyczną, błyskotliwość interpretacyjną, swadę pisarską. To, jak również bogaty materiał filmowy uwzględniony przez autora, czyni z książki Kłysa jedną z najciekawszych polskich pozycji filmoznawczych ostatnich lat.
    A book review of Tomasz Kłys’ Od Mabusego do Goebbelsa. Weimarskie filmy Fritza Langa i kino niemieckie do roku 1945 [From Mabuse to Goebbels. Weimar films of Fritz Lang and the German cinema until 1945] (2013). The book consists of two thematic parts: the films of Fritz Lang until his departure from Germany after the coming of the Nazis and the sound cinema of the period of the Third Reich. There are also two structural layers to the book: a nuanced analysis and interpretations of the films of the German master and descriptions of economic, social and cultural conditions of life in Germany during the Weimar Republic and under Hitler’s rule. At all these levels Kłys demonstrates rich factual knowledge, aesthetic sensitivity, insightful interpretation, and a talent for words. This combined with rich film material analysed by the author, makes Kłys’ book one of the most interesting work in the field of film studies published recently in Poland.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2014, 85; 241-245
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trybunał Ludowy jako organ wymiaru (nie)sprawiedliwości III Rzeszy
    The People’s Court as an Organ of the (In)Justice System of the Third Reich
    Autorzy:
    Bury, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27308740.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Trybunał Ludowy
    III Rzesza
    wymiar sprawiedliwości
    People’s Court
    Third Reich
    justice system
    Opis:
    W artykule opisano zagadnienia związane z powstaniem i działalnością Trybunału Ludowego – niemieckiego sądu karnego istniejącego w latach 1934–1945, orzekającego głównie w sprawach politycznych. W niniejszej pracy przedstawiono i omówiono genezę oraz ustrój Trybunału, sposób ukształtowania postępowania przed nim, zakres jego właściwości rzeczowej i miejscowej czy rolę, jaką pełnił w praktyce. Na uwadze mieć jednocześnie trzeba, że na przestrzeni czasu pozycja Trybunału Ludowego stopniowo ewoluowała, a zmianom podlegał nie tylko jego skład, ale też zakres właściwości, który stale rozszerzano, obejmując nim coraz to kolejne czyny. Rozważania zawarte w pracy poświęcono także w części przedstawieniu sylwetek sędziów orzekających w Trybunale i ich powojennym losom. Pomimo ważnej roli Trybunału Ludowego, jaką ten odegrał w wymiarze sprawiedliwości III Rzeszy, w rodzimej literaturze nie zgłębiano szczegółowo tematyki związanej z jego istnieniem. Dotychczasowe wypowiedzi przede wszystkim referowały się do obcej literatury, pomijając w zasadzie analizę aktów prawnych. Z tego też względu w niniejszej pracy zastosowano nie tylko metodę historycznoprawną, ale i formalno-dogmatyczną, szeroko odwołując się przy tym do aktów normatywnych rangi ustawowej i podustawowej stanowiących podstawę działalności Trybunału.
    The article describes issues related to the establishment and activity of the People's Court – a German criminal court existing in the years 1934–1945 adjudicating mainly in political cases. This paper presents and discusses the genesis and constitution of the Court, the proceedings before it, the scope of its material and local jurisdiction, and the role it played in practice. At the same time, it should be borne in mind that the position of the People’s Court evolved gradually over time, and not only its composition changed, but also the scope of its jurisdiction, which was constantly being expanded to cover more and more crimes. The work is also partly devoted to the presentation of the judges adjudicating in the Court and their post-war fate. Despite the important role played by the People's Court in the justice system of the Third Reich, the subject of its existence has not been explored in detail in Polish literature. Previous publications primarily referred to foreign literature, generally omitting the analysis of legal acts. For this reason, this work uses not only the historical and legal method, but also the formal and dogmatic method, making extensive references to normative acts of statutory and sub-statutory rank constituting the basis for the activity of the Court.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 593-623
    1732-9132
    2719-9991
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zjazdy norymberskie w oczach amerykańskich obserwatorów 1933–1938
    Autorzy:
    Sołuba, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/608788.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Parteitag
    propaganda
    naziści
    III Rzesza
    amerykańscy obserwatorzy
    Nazi Party
    Third Reich
    American observers
    Opis:
    Artykuł ukazuje spojrzenie przybyszów z USA na przebieg Parteitagów odbywających się w latach 1933–1938. W tekście zaprezentowano poglądy amerykańskich wizytatorów na sposób organizacji wydarzenia oraz ich odczucia względem nazistowskich gospodarzy. Ukazano powody wzrostu popularności Parteitagów wśród obserwatorów ze Stanów Zjednoczonych. W tekście nakreślono, w jakim stopniu propaganda III Rzeszy przynosiła realne efekty i przekładała się na wzrost sympatii pronazistowskich u obywateli USA.The article presents the perception gained by Americans of the party rallies (Parteitags) held in 1933–1938. It includes opinions of American visitors on the organisation of such rallies congresses and their feelings towards their Nazi hosts. There are also reasons of increased popularity of Parteitags among observers from the United States explained, together with an explication to what extent the propaganda of the Third Reich was effective and translated into the growth of pro-Nazi sympathies of American citizens.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 4
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nacjonalizm polski w optyce niemieckiej lat trzydziestych XX w.
    Polish nationalism in the German eyes of the thirties
    Autorzy:
    Stachowiak, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/619638.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Polish nationalism
    Third Reich
    Nazism
    National Socialism
    polski nacjonalizm
    III Rzesza
    nazizm
    narodowy socjalizm
    Opis:
    German interest in Polish nationalism was negligible in the nineteen thirties. Only the magazines and publications dealing with Eastern European issues devoted more time and space to Polish nationalism. They practically ignored the NSDAP sources. The issue of relations between Polish nationalism on the one hand and fascism and national socialism on the other has become the topic of academic research. So far,Germany at that time has never been analyzed in this context. A question worth considering is whether German journalism and academic publications were interested in the development of Polish nationalism. How did the proponents of the Nazi movement perceive their Polish ideological counterparts? What was the attitude of non-Nazi journalists and scholars? The aim of this paper is to try to complement the studies in the history of mutual relations of Polish and German nationalism.
    Niemieckie zainteresowanie polskim nacjonalizmem było w latach trzydziestych niewielkie. Więcej miejsca i uwagi poświęcały mu jedynie czasopisma i wydawnictwa zajmujące się szczególnie problematyką wschodnioeuropejską. Niemal całkowicie pomijały oficjalne źródła NSDAP. Problem relacji między polskim nacjonalizmem a faszyzmem i narodowym socjalizmem stał się przedmiotem refleksji naukowej. Niestety jak dotąd nie dokonano podobnej analizy biorąc jako punkt wyjścia Niemcy ówczesnej epoki. Warto zadać pytanie, czy również tam, w publicystyce, w publikacjach naukowych, rozwój polskiego nacjonalizmu wzbudzał zainteresowanie? Jak postrzegali swych polskich ideowych pobratymców zwolennicy ruchu nazistowskiego, jak odnosili się do nich publicyści i naukowcy proweniencji nienazistowskiej? Zadaniem niniejszego tekstu jest próba takiego uzupełnienia stanu badań nad dziejami wzajemnych odniesień nacjonalizmów w Polsce i Niemczech.
    Źródło:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2016, 4; 159-172
    1731-7517
    Pojawia się w:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    German preparations for the war in the light of documents of the Polish military intelligence (1933-1939) – selected aspects
    Niemieckie przygotowania do wojny w świetle dokumentów polskiego wywiadu wojskowego (1933-1939) – wybrane aspekty
    Autorzy:
    Nowacki, Krzysztof
    Szymanowicz, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146056.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
    Tematy:
    Wehrmacht
    Second Republic of Poland
    Third Reich
    military intelligence
    II Rzeczpospolita
    III Rzesza
    wywiad wojskowy
    Opis:
    As a result of the Treaty of Versailles the provisions concerning the issue of limitation of the armed forces were imposed on Germany. These provisions were unilaterally terminated by Germany two years after Adolf Hitler had come to power. There was introduced general and compulsory military service. On 21st May 1935, Hitler – as the Fuhrer and Reich Chancellor – signed the secret Reich Defence Law, which gave the Wehrmacht command wide powers to expand the army. Thus, the intensive development of the German army was initiated. After the Nazi Party came to power in Germany, gaining new information by the Polish military intelligence became increasingly difficult. It was connected with the expansion of the German counter-intelligence services, especially the Gestapo, as well as the police supervision over the German society. Through good operational work of the Polish intelligence the Polish side already before the outbreak of the war was relatively well familiarized with the particular phases of the overall German army’s armaments, as well as the German operational doctrine and methods of warfare.
    Traktat wersalski narzucał Niemcom m.in. ograniczenia dotyczące liczebności i uzbrojenia niemieckich sił zbrojnych. Niemcy starały się obchodzić je bardzo dyskretnie, w tym również dzięki współpracy ze Związkiem Sowieckim. Sytuacja zmieniła się diametralnie po dojściu do władzy Hitlera, który już w 1935 r. wprowadził ustawę zwiększającą, wbrew traktatowi wersalskiemu, liczebność armii niemieckiej, a także wprowadzającą zakazane rodzaje uzbrojenia. Od tej pory nastąpił jawny i gwałtowny rozwój armii niemieckiej oraz przemysłu zbrojeniowego, co z wielką uwagą obserwował polski wywiad wojskowy. W kolejnych latach powstawały raporty polskich służb wywiadowczych na temat powiększającego się niemieckiego potencjału militarnego i jego możliwości w trakcie zajmowania przez wojska III Rzeszy Austrii, Czech czy Kłajpedy. Niektóre z tych raportów bardzo trafnie przewidywały, jak będzie wyglądała strategia i taktyka Wehrmachtu w zbliżającym się konflikcie zbrojnym.
    Źródło:
    Scientific Journal of the Military University of Land Forces; 2019, 51, 2(192); 253-265
    2544-7122
    2545-0719
    Pojawia się w:
    Scientific Journal of the Military University of Land Forces
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cossacks in the service of the Third Reich
    Kozacy na służbie III Rzeszy
    Autorzy:
    Szymanowicz, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145376.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
    Tematy:
    Cossacks
    collaboration
    Third Reich
    USSR
    World War II
    Kozacy
    kolaboracja
    III Rzesza
    ZSRR
    II wojna światowa
    Opis:
    The origins of Cossacs probably date back to the 15th and 16th centuries. Cossacks appeared both in the south-eastern areas under the authority of the Commonwealth and in the south-west of Moscow. They played a significant role in the history of our country, fighting together with the Crown and Lithuanian armies in the wars against the Tatars, Turks, Moscow and Sweden. However, they also caused uprisings which seriously weakened the Commonwealth. In the 16th century, Cossack troops in the service of the rulers of Moscow were formed, used for conquests made by this country. Cossacks also suppressed uprisings and rebellions against tsarist authorities. During the civil war in Russia, a significant part of them sympathized with the Whites. After the Bolshevik occupation of the Cossack territories, there was repression compared by Lenin to the Vendée genocide during the French Revolution. Persecution also took place there during the collectivization and the Great Terror. Many Cossacks emigrated. Some of them in Germany, where they later began cooperation with the Nazis, especially after the Third Reich’s aggression against the USSR. After occupying the Cossack territories, the German authorities created local Cossack self-government structures. The first Cossack formations fighting on the Wehrmacht side also began to appear. During the war, tens of thousands of Cossacks who fought in German uniforms in the USSR, occupied Poland, Yugoslavia and northern Italy. They were used primarily to conduct anti-partisan activities. At the end of the war, the Cossacks tried to avoid Soviet captivity and surrender to the Western Allies’ troops. However, as a result of the British-Soviet agreement, they were handed over to the Soviet authorities, which condemned them to a tragic fate.
    Początki kozaczyzny sięgają najprawdopodobniej XV i XVI wieku. Kozacy pojawili się zarówno na południowo-wschodnich terenach podległych władzy Rzeczypospolitej, jak i południowo-zachodnich Moskwy. Odegrali niebagatelną rolę w historii naszego kraju, walcząc wspólnie z wojskiem koronnym i litewskim w wojnach przeciwko Tatarom, Turkom, Moskwie i Szwedom. Wywoływali jednak również powstania, które poważnie osłabiały Rzeczpospolitą. W XVI wieku uformowała się również organizacja wojsk kozackich na służbie władców Moskwy, wykorzystywana do podbojów prowadzonych przez to państwo. Kozacy tłumili również powstania i bunty skierowane przeciwko władzy carskiej. W trakcie wojny domowej w Rosji znaczna część z nich opowiedziała się po stronie białych. Po opanowaniu terenów kozackich przez bolszewików nastąpiły represje porównywane przez Lenina do ludobójstwa w Wandei z okresu rewolucji francuskiej. Prześladowania miały tam również miejsce w okresie kolektywizacji i wielkiego terroru. Wielu Kozaków udało się na emigrację. Część z nich na terytorium Niemiec, gdzie w późniejszym okresie rozpoczęli współpracę z nazistami, zwłaszcza po agresji III Rzeszy na ZSRS. Po zajmowaniu terenów kozackich władze niemieckie tworzyły lokalne struktury kozackiego samorządu. Zaczęły również powstawać pierwsze formacje kozackie walczące po stronie Wehrmachtu. W trakcie wojny w niemieckich mundurach na terenach ZSRS, okupowanej Polski, Jugosławii i w północnych Włoszech walczyło kilkadziesiąt tysięcy Kozaków. Byli wykorzystywani przede wszystkim do prowadzenia działań przeciwpartyzanckich. Pod koniec wojny Kozacy starali się uniknąć niewoli sowieckiej i poddawać wojskom zachodnich aliantów. Jednak na wskutek porozumienia brytyjsko-sowieckiego byli oni przekazywani władzom sowieckim, co skazywało ich na tragiczny los.
    Źródło:
    Scientific Journal of the Military University of Land Forces; 2020, 52, 1(195); 87-102
    2544-7122
    2545-0719
    Pojawia się w:
    Scientific Journal of the Military University of Land Forces
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sądy specjalne III Rzeszy jako „sądy doraźne frontu wewnętrznego” (1933–1945)
    Special courts of the Third Reich as “summary courts of the internal front” (1933–1945)
    Autorzy:
    Graczyk, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/621769.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-22
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    sądy specjalne
    III Rzesza
    proces karny
    ustrój sądów
    special courts
    Third Reich
    criminal trial
    court system
    Opis:
    The article is devoted to the theoretical analysis of special courts created in the Third Reich. Their genesis, system, and local and material jurisdiction, as well as proceedings before these courts are discussed. The tasks put before special courts by Nazi lawyers during peace and war are discussed, as well as the historical context associated with them. The study uses historical, and formal-dogmatic methods. The study is based primarily on literature of German provenance and normative acts
    Artykuł poświęcono teoretycznej analizie zagadnienia sądów specjalnych utworzonych w III Rzeszy. Omówiono ich genezę, ustrój, właściwość miejscową i rzeczową oraz postępowanie przed tymi sądami. Przedstawiono zadania stawiane przed sądami specjalnymi przez nazistowskich prawników w okresie pokoju i wojny oraz związany z nimi kontekst historyczny. W publikacji wykorzystano metodę historyczną oraz formalno-dogmatyczną. Opracowanie zostało oparte przede wszystkim na literaturze proweniencji niemieckiej oraz aktach normatywnych.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 165-201
    1732-9132
    2719-9991
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan niemieckich pułków pancernych w czerwcu 1941 roku przed operacją „Barbarossa”
    The Condition of the German Panzer Regiments in June 1941 before operation „Barbarossa”
    Autorzy:
    Frańczak, Radosław
    Kamińska, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2152482.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    operacja Barbarossa
    pułk pancerny
    dywizja pancerna
    czołg
    III Rzesza
    Operation Barbarossa
    armoured regiment
    armoured division
    tank
    Third Reich
    Opis:
    W czerwcu 1941 roku do ataku na ZSRS niemieckie wojska pancerne (Panzertruppen) mogły wykorzystać 17 pułków pancernych (w 17 dywizjach pancernych), które różniły się zarówno pod względem liczebnym, jak i jakościowym. Niemcy po kampanii na zachodzie Europy stworzyli nowe dywizje pancerne, ale przemysł zbrojeniowy nie był w stanie wyprodukować wystarczającej liczby czołgów średnich, mających wówczas stanowić główną siłę ognia. W związku z tym – w pewnym stopniu – zostali zmuszeni do użycia na szeroką skalę czołgów lekkich, które na początku lat czterdziestych XX wieku nie odpowiadały potrzebom pola walki. Chociaż stan niemieckich jednostek pancernych w czerwcu 1941 roku był niezadowalający, to nie ich jakość stanowiła główny powód porażki operacji „Barbarossa” (Unternehmen Barbarossa).
    In June 1941, the German armoured force had 17 armoured regiments (in 17 armoured divisions) at its disposal for the attack on the USSR, which varied in numbers and quality. After the campaign in Western Europe, Germany created new armoured divisions, but the arms industry was unable to produce a sufficient number of medium tanks, intended to be the main firepower at the time. As a result, the Pazerwaffe – to some extent – was forced to use on a large scale light tanks, which at the beginning of the 1940s did not meet the needs of the battlefield. Despite the unsatisfactory condition of the German armoured regiments in June 1941, it was not their quality that was the main factor in the failure of Operation Barbarossa.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2022, 1, 17; 95-117
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Droga do Norymbergi. Geneza sądowych rozliczeń ze zbrodniami III Rzeszy
    The Road to Nuremberg. The Genesis of Judiciary Settling Accounts with Crimes of the Third Reich
    Autorzy:
    Machcewicz, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478313.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    zbrodnie
    III Rzesza
    alianci
    procesy
    Norymberga
    Międzynarodowy Trybunał Wojskowy
    crimes
    Third Reich
    Allies
    trials
    Nuremberg
    International Military Tribunal
    Opis:
    The Road to Nuremberg. The Genesis of Judiciary Settling Accounts with Crimes of the Third Reich The first reported court trials for war crimes concerned offenses committed during the American Civil War (1861–1865). After World War I, the victorious nations of the Entente attempted to put the former German Emperor Wilhelm II and other German military leaders responsible for particularly drastic crimes. The former ruler took refuge in the Netherlands, which refused to extradite him, and the Reich Tribunal in Leipzig held a number of trials under heavy pressure from the victorious coalition. The majority of them led to acquittals or exceptionally short sentences, which resulted in the Leipzig process being labelled a travesty of justice; during World War II the allies regarded it as a negative experience which they should avoid repeating at all costs. During the period 1919–1920 several dozen trials concerning the slaughter of Armenians were held in Turkey by Turkish and British authorities, but they were equally inadequate for the scale of the crimes committed involving the murder of almost a million people. The anti-Hitler coalition thus could not draw on any real examples from the past when seeking to account for the crimes of the Third Reich and its allies, nor were there any international legal regulations or institutional solutions that they could look to. The first action taken to document the crimes committed in occupied countries were undertaken by governments-in-exile in London, primarily that of the Republic of Poland. It was pressure from that as well as other governments as well as others which led to the formation of the War Crimes Commission in October 1943, which developed a new legal concept and category: crimes against humanity. It turned out to be key in enforcing liability for crimes against civilians; it was invoked during the Nuremberg trials, and is also applied in many contemporary criminal proceedings. The first joint Allied commitment to prosecuting war crimes was the Moscow Declaration of 1 November 1943, but even after its adoption there were serious disagreements among the allies as to how this should be done. Winston Churchill, the Prime Minister of the United Kingdom, was opposed to the creation of an international tribunal, citing the different legal systems of the Allies and the fiasco of the Leipzig trials following World War I; he was a supporter of summarily executing the leaders of the Third Reich and fascist Italy. The legal framework of the post-war trials was only developed during the closing months of the war, with American politicians and lawyers playing a key role. Their contribution was to base the most important post-war trials on three pillars: the categories of crimes against humanity, crimes against peace and the charge of conspiracy to commit crimes (a direct transplant from the American legal system). The trials held before the International Military Tribunal, held in Nuremberg from 20 November to 1 October 1946, were an attempt, unprecedented in the history of civilization, by the international community to bring to justice the leaders of a defeated state to justice for their crimes. In spite of the numerous criticism levelled against various aspects of the Nuremberg trials, it ultimately became a point of reference and an example for later attempts at placing political and military leaders on trial for their crimes.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 1(25); 79-111
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Convicted Nazi Prosecutor: The 1950 Case of Josef Abbott Before the Court of Appeals in Gdańsk
    Skazany nazistowski prokurator. Sprawa Josefa Abbotta z 1950 r. przed Sądem Apelacyjnym w Gdańsku
    Autorzy:
    Graczyk, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2230849.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    prawnicy
    odpowiedzialność karna
    III Rzesza
    sądy specjalne
    zbrodnia sądowa
    lawyers
    criminal liability
    Third Reich
    special courts
    judicial crime
    Opis:
    This article is devoted to a case study of the Nazi prosecutor Josef Abbott held criminally liable before a Polish court for his activities in the Polish territories occupied by Germany during World War II. In the introduction, the problem of the criminal liability of the Third Reich’s lawyers is outlined, drawing attention to the different approaches used by the German Federal Republic and in the German Democratic Republic. This is followed by a look into Abbott’s life story, and an outline of the Special Court in Gdańsk (before which Abbott was the prosecutor) and of that Court’s president, who, despite the best efforts of Polish authorities, was not extradited. The most important element of this study is the discussion of the process against Abbott, which took place in the years 1949–1950. Special attention has been paid to the evidence gathered and its evaluation by the Polish court, as a result of which the defendant’s line of defence was rejected. The value of the case is that, against the background of the few examples of legally valid convictions of Third Reich lawyers, this one is distinguished by the provisions applied as the legal basis for the conviction and, consequently, by the adopted model of such lawyers’ liability.
    Opracowanie poświęcono tzw. case study – przypadkowi pociągnięcia do odpowiedzialności karnej przed sądem polskim nazistowskiego prokuratora Josefa Abbotta za jego działalność na ziemiach polskich okupowanych przez Niemcy podczas II wojny światowej. We wstępie zarysowano zagadnienie odpowiedzialności karnej prawników III Rzeszy, zwracając uwagę na odmienne podejście w Republice Federalnej Niemiec i Niemieckiej Republice Demokratycznej. Następnie przybliżono sylwetkę Abbotta, przedstawiono zarys Sądu Specjalnego w Gdańsku (przed którym Abbott oskarżał) i jego przewodniczącego, który mimo starań strony polskiej nie został ekstradowany. Najistotniejszy element opracowania stanowi omówienie tytułowego procesu Abbotta, który miał miejsce w latach 1949–1950. Szczególną uwagę zwrócono na treść zgromadzonych dowodów i ich ocenę przez sąd polski, w efekcie czego linia obrony oskarżonego została obalona. Wartość tytułowego kazusu polega na tym, że wśród niewielu przypadków prawomocnego skazania prawników III Rzeszy wyróżnia się on ze względu na zastosowane przepisy, stanowiące podstawę prawną skazania, a co za tym idzie zastosowany model odpowiedzialności tych prawników.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 323-350
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Zielone Diabły” na gruzach Festung Breslau. Niemieccy spadochroniarze w walkach o Wrocław w 1945 roku
    „Green Devils” in the Ruins of Festung Breslau. The Use of German Paratroopers in the Battle for Breslau in 1945
    Fallschirmjäger, Festung Breslau, Luftwaffe, Drittes Reich, 1945, Zweiter Weltkrieg, Ostfront, Flugwesen, Wehrmacht
    Autorzy:
    Cielecki, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/48519291.pdf
    Data publikacji:
    2024-09-24
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    spadochroniarze
    Festung Breslau
    Luftwaffe
    III Rzesza
    1945
    II wojna światowa
    front wschodni
    lotnictwo
    Wehrmacht
    paratroopers
    Third Reich
    World War II
    Eastern Front
    aircraft
    Fallschirmjäger
    Drittes Reich
    Zweiter Weltkrieg
    Ostfront
    Flugwesen
    Opis:
    Owiane sławą niemieckie jednostki spadochronowe z II wojny światowej zawsze budziły ciekawość wśród pasjonatów i badaczy historii. „Zielone Diabły”, jak niemieccy spadochroniarze byli nazywani przez przeciwnika, również znaleźli się w okrążonym Breslau (Wrocław) zimą 1945 r. Udział w walkach o miasto dwóch batalionów spadochronowych przez bardzo długi czas był bardzo enigmatyczny i budził zaciekawienie. Autor w artykule stara się w sposób chronologiczny przedstawić losy owych dwóch batalionów od momentu wylotu samolotami do Festung Breslau, aż do dnia kapitulacji miasta 6 maja 1945 r. W tekście zostały wykorzystane materiały niemieckie, rosyjskie i polskie – w większości nieznane polskiemu czytelnikowi. Autor sięgnął również po znane w wąskim gronie badawczym wspomnienia niemieckich spadochroniarzy z Festung Breslau, jak i po dokumenty sztabowe niemieckich jednostek walczących w twierdzy. Artykuł stara się rozwiązać szereg niejasności narosłych wokół tych dwóch batalionów, jak opisać ich szlak bojowy dzień po dniu.
    The famous German parachute units of World War II have always aroused curiosity among history enthusiasts and researchers. „Green Devils”, as the German paratroopers were called by the enemy, also found themselves in the encircled fortress of Breslau in the winter of 1945. The participation of two parachute battalions in the fighting was for a long time very enigmatic and aroused curiosity. In the article, the author tries to present in a chronological manner the fate of these two battalions, from the moment of their departure by plane to Festung Breslau until the city’s capitulation on 6 May 1945. The text uses German, Russian and Polish materials – most of which are unknown to Polish readers. The author also presents the memories of German paratroopers from Festung Breslau, as well as staff documents of the German units fighting in the fortress. The article also attempts to resolve a number of ambiguities that have accumulated around these two battalions by describing their day-to-day combat activities.
    Die berüchtigten deutschen Fallschirmjägereinheiten des Zweiten Weltkriegs haben bei Geschichtsinteressierten und Forschern schon immer Neugierde geweckt. Die „Grünen Teufel”, wie die deutschen Fallschirmjäger vom Feind genannt wurden, befanden sich im Winter 1945 auch im eingekesselten Breslau. Die Beteiligung der beiden Fallschirmjägerbataillone an der Schlacht um die Stadt war lange Zeit sehr rätselhaft und weckte Neugier. In diesem Artikel versucht der Autor, das Schicksal dieser beiden Bataillone chronologisch darzustellen, von dem Moment an, als sie mit Flugzeugen in die Festung Breslau eingeflogen wurden, bis zum Tag der Kapitulation der Stadt am 6. Mai 1945. Der Text stützt sich auf deutsches, russisches und polnisches Material, das dem polnischen Leser größtenteils nicht bekannt ist. Der Autor griff auch auf die Memoiren deutscher Fallschirmjäger von der Festung Breslau zurück, die nur einem kleinen Kreis von Forschern bekannt sind, sowie auf Stabsunterlagen der in der Festung kämpfenden deutschen Einheiten. Der Artikel versucht, eine Reihe von Unklarheiten zu beseitigen, die sich um die beiden Bataillone und die Beschreibung ihres täglichen Kampfverlaufs gebildet haben.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 2(288); 139-168
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paralele w sytuacji polityczno-militarnej Europy z lat 1936-1939 i 2013-2015
    Autorzy:
    Tkaczew, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/121534.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Towarzystwo Wiedzy Obronnej
    Tematy:
    III Rzesza
    Polska
    Europa
    Rosja
    rozpad ZSRR
    Ukraina
    Third Reich
    Polska
    Europe
    Russia
    collapse of the Soviet Union
    Ukraine
    Opis:
    Wskutek dążeń Rosji do powiększenia swojego imperium oraz poszerzenia strefy wpływu, obejmującej byłe republiki ZSRR doszło do konfliktu militarnego na wschodnich rubieżach Ukrainy. W publikacji opisano kolejne etapy dążeń i posunięć ekspansjonistycznych Rosji, zmierzających do cząstkowego rozszarpywania Ukrainy. Reakcja na te działania Europy Zachodniej w wielu aspektach była podobna do polityki ustępstw realizowanej przez mocarstwa europejskie w stosunku do Hitlera w latach 1936-1939. Znamy z autopsji efekty tej polityki i fakt zaboru Krymu Ukrainie nie może być akceptowany przez państwa Unii Europejskiej oraz NATO. Dlatego szczegółowo opisano skutki agresywnej polityki Rosji w jej najbliższym otoczeniu oraz uzasadniono potrzebę wprowadzenia i utrzymywania sankcji gospodarczych przeciwko temu państwu totalitarnemu. Przed zestawieniem i porównaniem cech podobnych, odnoszących się do tych dwóch wymienionych okresów, należy do każdego przedstawić w miarę spójne wprowadzenie.
    Źródło:
    Wiedza Obronna; 2015, 4; 101-134
    0209-0031
    2658-0829
    Pojawia się w:
    Wiedza Obronna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Natarcie niemieckiego III. Panzer-Korps na Ordżonikidze w listopadzie 1942 roku
    The attack of Germans III Armoured Corps on Ordzhonikidze in November 1942
    Autorzy:
    Frańczak, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2152491.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-15
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    Fall Blau
    operacja Edelweiß
    korpus pancerny
    Ordżonikidze
    III Rzesza
    Kaukaz
    1942
    Operation Edelweiß
    armoured corps
    Ordzhonikidze
    Third Reich
    Caucasus
    Opis:
    W dniach 25-26 października 1942 roku siły niemieckiego III. Panzer-Korps wraz z Gruppe Steinbauer rozpoczęły natarcie mające doprowadzić do okrążenia sowieckiej 37. Armii w rejonie miasta Nalczyk. Zadaniem wojsk niemieckich i rumuńskich było przełamanie obrony przeciwnika, a następnie uderzenie na jego prawe skrzydło i otoczenie go, by w efekcie powstała luka w linii frontu. Po wykonaniu wymienionych rozkazów 13. Panzer-Division wraz z 23. Panzer-Division miały skierować się na wschód – w stronę Ordżonikidze oraz Gruzińskiej Drogi Wojennej – otwierając tym samym dostęp do południowego Kaukazu i blokując alianckie dostawy sprzętu wojennego. Zachodnie przedmieścia Ordżonikidze były najdalej na południe wysuniętym punktem ZSRS, do którego dotarły niemieckie wojska lądowe podczas II wojny światowej.
    On October 25-26, 1942, the forces of the Germans 3rd Armoured Corps together with Steinbauer Combat Group launched an attack aimed at surrounding the Soviet 37th Army in the area of the city of Nalchik. The task of the German and Romanian forces was to break the enemy’s defense, and then strike his right flank, surround him and open a gap in the front line. After completing these tasks, the 13th Armoured Division and the 23rd Armoured Division were to head east – towards Ordzhonikidze and the Georgian Military Route – thus opening access to the South Caucasus and blocking Allied supplies of war equipment. The fighting in the western suburbs of Ordzhonikidze was the southernmost point of the USSR, reached by German land forces during World War II.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2022, 2, 18; 7-28
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W poszukiwaniu „rasy panów”. Archeologia jako narzędzie budowania mitologii nazistowskiej
    In search of the ‘master race’. Archaeology as a tool for building Nazi mythology
    Autorzy:
    Konik, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116604.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    NSDAP
    Hitler
    Nazizm
    master race
    Third Reich
    Norse mythology
    Aryan race
    nazizm
    rasa panów
    III Rzesza
    mitologia nordycka
    rasa aryjska
    Opis:
    Adolf Hitler i jego partia NSDAP uwiedli naród niemiecki nie tylko swoją ideologią polityczną, lecz także odwołaniem się do popularnego wówczas mitu o doskonałej rasie aryjskiej. Za każdym pozytywnym, twórczym działaniem w historii ludzkości, za każdym wielkim dziełem sztuki i przełomem naukowym mieli stać, jak głosili zwolennicy Hitlera, Aryjczycy, najlepsza i najbardziej twórcza z ras ludzkich. Nordyckie ludy północnej Europy, a zwłaszcza Niemcy, miały być potomkami starożytnych Aryjczyków i jako takie powinny zająć ich miejsce przodków. Artykuł dotyczy mitu Aryjczyków, jego włączenia do teorii ras ludzkich oraz wykorzystania go przez nazistów do podporządkowania Niemców i ich rasizmowi. Omawia wykorzystanie archeologii i odkryć archeologicznych w szczególności do uwiarygodnienia mitologii nazistowskiej i zbudowanej wokół niej narracji, a także najbardziej spektakularne przykłady karier archeologicznych w III Rzeszy. Kiedy archeolodzy zaangażowali się po stronie nazizmu, stali się współwinnymi konstruowania zbrodniczej i ludobójczej ideologii i systemu władzy.
    Adolf Hitler and his party, the NSDAP, seduced the German people not only their political ideology, but also their appeal to the then popular myth of the perfect Aryan race. It was the Aryans, the best and most creative of the human races, who, Hitler's followers proclaimed, were to be behind every positive, creative action in human history, behind every great work of art and scientific breakthrough. The Nordic peoples of northern Europe, and especially the Germans, were supposed to be the descendants of the ancient Aryans and as such should take their ancestral place. The article deals with the myth of the Aryans, its incorporation into the theory of human races, and its use by the Nazis to subjugate the Germans and racialize them. It discusses the use of archaeology and archaeological discoveries in particular to lend credence to the Nazi mythology and the narrative built around it, as well as the most spectacular examples of archaeological careers in the Third Reich. When archaeologists were involved on the side of Nazism, they became complicit in the construction of a criminal and genocidal ideology and system of power.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 43-56
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polski Komitet Imprez Sportowych w Berlinie na drodze ku normalizacji polsko-niemieckich stosunków politycznych (1932–1934). Polityczne kulisy pierwszego w historii meczu piłkarskiego reprezentacji Polski i Niemiec
    The Polish Committee for Sports Events in Berlin on the Road to Normalisation of Polish-German Political Relations (1932–1934). The Political Background of the First-Ever Football Match between the Polish and German National Teams
    Autorzy:
    Jung, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129806.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    polityka
    sport
    piłka nożna
    II Rzeczpospolita
    III Rzesza Niemiecka
    politics
    football
    the Second Republic of Poland
    The Third German Reich
    Opis:
    Artykuł poddaje omówieniu wyjątkową polską instytucję państwową działającą w okresie międzywojennym, Polski Komitet Imprez Sportowych w Berlinie (PKISB). Jej przedstawiciele poprzez sport realizowali ambicję kształtowania korzystnego wizerunku Polski we wrogiej II RP Rzeszy Niemieckiej. W dłuższej perspektywie Komitet okazał się narzędziem poprawy ogólnych stosunków polsko-niemieckich. Artykuł koncentruje się na początkowej fazie działalności PKISB, kiedy po dojściu do władzy Adolfa Hitlera stawką była przyszłość stosunków politycznych między dotychczas skłóconymi sąsiadami. Działalność tej instytucji została przeanalizowana głównie w odniesieniu do piłki nożnej jako najpopularniejszego sportu w Polsce i Niemczech.
    The article discusses a unique Polish-state institution functioning in the interwar period, the Polish Committee for Sports Events in Berlin (PKISB). Through sport, its representatives channelled the ambition to shape Poland’s favourable image in the German Reich which was hostile to the Second Polish Republic. In the long run, the Committee proved to be an instrument for improving general Polish-German relations. The article focuses on an initial phase of PKISB activity, when, after Adolf Hitler came to power, the future of political relations between the hitherto antagonised neighbours was at stake. The activities of this institution have been analysed mainly with reference to football as the most popular sport in Poland and Germany.
    Źródło:
    International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal; 2021, 27, 1; 119-150
    1641-4233
    2300-8695
    Pojawia się w:
    International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niemiecko-estoński i niemiecko-łotewski układ o przesiedleniu Niemców bałtyckich (1939 rok)
    Autorzy:
    Topij, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653741.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Łotwa
    Estonia
    Niemcy bałtyccy
    III Rzesza
    układ o przesiedleniu 1939 r.
    Latvia
    Baltic Germans
    Third Reich
    treaty on the resettlement of 1939
    Opis:
    Artykuł porusza kwestię przesiedlenia mniejszości niemieckiej z Łotwy i Estonii do III Rzeszy jesienią 1939 r. i skupia się na genezie niespodziewanej akcji przesiedleńczej oraz przedstawia rokowania niemiecko-estońskie i niemiecko-łotewskie, które doprowadziły do podpisania odpowiednich układów.The article deals with the question of resettlement of the German minority from Latvia and Estonia to the Third Reich in the autumn of 1939, focusing on the genesis of an unexpected resettlement action, and presenting the German-Estonian and German-Latvian negotiations that ended with the signing of treaties.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 1
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jako „przestroga przed demontażem demokracji”. Uwagi i refleksje na marginesie polskiej edycji krytycznej Mein Kampf Adolfa Hitlera, w przekładzie i opracowaniu Eugeniusza Cezarego Króla
    As ‘a Warning against the Dismantling of Democracy’. Notes and Reflections on the Margins of the Polish Critical Edition of Adolf Hitler’s Mein Kampf, Translated and Edited by Eugeniusz Cezary Król
    Autorzy:
    Bartnicka, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2032512.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Mein Kampf
    Adolf Hitler
    narodowy socjalizm
    III Rzesza
    edycja krytyczna
    II wojna światowa
    National Socialism
    Third Reich
    critical edition
    World War II
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest omówienie oraz próba oceny opublikowanej nakładem wydawnictwa Bellona polskiej edycji krytycznej Mein Kampf Adolfa Hitlera. Przekładu i opracowania podjął się Eugeniusz Cezary Król – wybitny niemcoznawca, który wcześniej dokonał już wyboru i tłumaczenia Dzienników Josepha Goebbelsa. Przygotowane przez niego wydanie Mein Kampf jest pierwszym pełnym polskim przekładem pracy Hitlera, który dodatkowo opatrzono naukowym komentarzem i aparatem krytycznym.
    This article discusses and evaluates the Polish critical edition of Adolf Hitler’s Mein Kampf published by Bellona Publishing House. The translation and edition have been undertaken by Eugeniusz Cezary Król, an outstanding expert on German matters who has already selected and translated Joseph Goebbels’ Diaries. The edition of Mein Kampf prepared by him is the first complete Polish translation of Hitler’s work and has been provided with a scholarly commentary and critical apparatus.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2021, 53, 3; 217-236
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wspomnienia o Władysławie Studnickim (oprac. M. Zakrzewski)
    Autorzy:
    Swianiewicz, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560341.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Władysław Studnicki
    Stanisław Swieniewicz
    Jerzy Giedroyc
    Kultura
    Third Reich
    Poland’s foreign policy
    pro-German faction
    Kultura, III Rzesza
    polityka zagraniczna Polski
    orientacja proniemiecka
    Opis:
    In autumn 1984 Jerzy Giedroyc published a German issue of Kultura. It contained articles by Polish authors such as Konstanty Jeleński, Adam Michnik, Zdzisław Najder, Jan Józef Lipski, Jerzy Stempowski, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński and Stanisław Swianiewicz. This list of renowned names emphasized the wish to familiarize the German reader with the greatest writers closely or loosely connected with the Literary Institute. The issue contained texts not only on the Polish-German relations, but was also a genuine attempt at promoting Kultura in German circles. An article by Swaniewicz was dedicated to the life of Władysław Studnicki – the most important representative of the pro-German faction during War World I and the Second Polish Republic. The article has never been published in the Polish language. Courtesy of the Literary Institute in Masoins-Laffitte, Folia Historica Cracoviensa presents the original Polish work which was later translated into German. It is a very special text. Not only does Swaniewicz perfectly outline the key tenets of Studnicki’s doctrine and detail the social backdrop of Studnicki’s opinions, but he also revisits a number of personal memories of this figure. Thanks to Swaniewicz, in addition to studying the concept of the leading Polish ‘Germanophile’, we may also sense it through the author’s insightful and, at times, surprising interpretation.
    Jesienią 1984 r. Jerzy Giedoryc wydał niemieckojęzyczny numer „Kultury”. Zawierał on artykuły polskich autorów takich jak m.in.: Konstanty Jeleński, Adam Michnik, Zdzisław Najder, Jan Józef Lipski, Jerzy Stempowski, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński oraz Stanisław Swianiewicz. Zestaw znanych nazwisk silnie podkreślał chęć przedstawienia czytelnikowi niemieckojęzycznemu  najwybitniejszych autorów mniej lub bardziej związanych z Instytutem Literackim. Prezentowane teksty nie tylko traktowały o zagadnieniu relacji polsko-niemieckich, ale też były swoistą promocją tego czym jest „Kultura” w kręgu niemieckim. Jeden z tekstów autorstwa Swianiewicza był poświęcony postaci Władysława Studnickiego – najważniejszego przedstawiciela orientacji proniemieckiej w latach I wojny światowej i II Rzeczpospolitej. Tekst nigdy nie wyszedł w języku polskim. Dzięki życzliwości Instytutu  Literackiego w Masoin Laffite na łamach pisma Folia Historica Cracoviensa ukazuje się polski pierwowzór opublikowanego niemieckiego tłumaczenia. A jest to tekst wyjątkowy. Swianiewicz nie tylko znakomicie przedstawia najważniejsze elementy doktryny Studnickiego, nie tylko wnikliwie przedstawia społeczne tło jego poglądów, ale przytacza szereg osobistych wspomnień odnośnie tej postaci. Dzięki Swianiewiczowi nie tylko poznajemy koncepcje czołowego polskiego „germanofila”, ale przede wszystkim odczujemy ją poprzez wnikliwą i miejscami zaskakująca interpretację autora.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2018, 24, 2
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stanisław Swianiewicz i jego wspomnienie o Studnickim [nota redakcyjna]
    Autorzy:
    Zakrzewski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560343.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Władysław Studnicki
    Stanisław Swieniewicz
    Jerzy Giedroyc
    Kultura
    Third Reich
    Poland’s foreign policy
    pro-German faction
    Kultura, III Rzesza
    polityka zagraniczna Polski
    orientacja proniemiecka
    Opis:
    In autumn 1984 Jerzy Giedroyc published a German issue of Kultura. It contained articles by Polish authors such as Konstanty Jeleński, Adam Michnik, Zdzisław Najder, Jan Józef Lipski, Jerzy Stempowski, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński and Stanisław Swianiewicz. This list of renowned names emphasized the wish to familiarize the German reader with the greatest writers closely or loosely connected with the Literary Institute. The issue contained texts not only on the Polish-German relations, but was also a genuine attempt at promoting Kultura in German circles. An article by Swaniewicz was dedicated to the life of Władysław Studnicki – the most important representative of the pro-German faction during War World I and the Second Polish Republic. The article has never been published in the Polish language. Courtesy of the Literary Institute in Masoins-Laffitte, Folia Historica Cracoviensa presents the original Polish work which was later translated into German. It is a very special text. Not only does Swaniewicz perfectly outline the key tenets of Studnicki’s doctrine and detail the social backdrop of Studnicki’s opinions, but he also revisits a number of personal memories of this figure. Thanks to Swaniewicz, in addition to studying the concept of the leading Polish ‘Germanophile’, we may also sense it through the author’s insightful and, at times, surprising interpretation.
    Jesienią 1984 r. Jerzy Giedoryc wydał niemieckojęzyczny numer „Kultury”. Zawierał on artykuły polskich autorów takich jak m.in.: Konstanty Jeleński, Adam Michnik, Zdzisław Najder, Jan Józef Lipski, Jerzy Stempowski, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński oraz Stanisław Swianiewicz. Zestaw znanych nazwisk silnie podkreślał chęć przedstawienia czytelnikowi niemieckojęzycznemu  najwybitniejszych autorów mniej lub bardziej związanych z Instytutem Literackim. Prezentowane teksty nie tylko traktowały o zagadnieniu relacji polsko-niemieckich, ale też były swoistą promocją tego czym jest „Kultura” w kręgu niemieckim. Jeden z tekstów autorstwa Swianiewicza był poświęcony postaci Władysława Studnickiego – najważniejszego przedstawiciela orientacji proniemieckiej w latach I wojny światowej i II Rzeczpospolitej. Tekst nigdy nie wyszedł w języku polskim. Dzięki życzliwości Instytutu  Literackiego w Masoin Laffite na łamach pisma Folia Historica Cracoviensa ukazuje się polski pierwowzór opublikowanego niemieckiego tłumaczenia. A jest to tekst wyjątkowy. Swianiewicz nie tylko znakomicie przedstawia najważniejsze elementy doktryny Studnickiego, nie tylko wnikliwie przedstawia społeczne tło jego poglądów, ale przytacza szereg osobistych wspomnień odnośnie tej postaci. Dzięki Swianiewiczowi nie tylko poznajemy koncepcje czołowego polskiego „germanofila”, ale przede wszystkim odczujemy ją poprzez wnikliwą i miejscami zaskakująca interpretację autora.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2018, 24, 2
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwarunkowania prawne procesu księdza Jana Machy przed Wyższym Sądem Krajowym w Katowicach w 1942 r.
    The Legal Circumstances of the Trial of Father Jan Macha before the National High Court in Katowice in 1942
    Autorzy:
    Graczyk, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2156721.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Sądy III Rzeszy
    Trybunał Ludowy
    kara śmierci
    zdrada stanu
    ksiądz
    the courts of the Third Reich
    the People’s Court
    capital punishment
    high treason
    priest
    Opis:
    Opracowanie poświęcono uwarunkowaniom prawnym procesu wytoczonego ks. Janowi Masze i towarzyszom przed Wyższym Sądem Krajowym w Katowicach w 1942 r., w którego efekcie polski duchowny wraz z dwoma współoskarżonymi został skazany na karę śmierci i stracony. Pierwszoplanową postacią opracowania jest ks. Macha ze względu na odgrywanie przez niego roli przywódczej, toteż omówiono jego życiorys, ustalenia aktu oskarżenia oraz przyjętą w nim kwalifikację prawną, a także wyrok i jego wykonanie. Przy wykorzystaniu metody historycznej i formalno-dogmatycznej przeprowadzono analizę kwalifikacji prawnej czynu zdrady stanu. Sięgnięto do orzecznictwa Trybunału Ludowego w Berlinie, które umożliwiło odniesienie wyroku wydanego w tytułowej sprawie do wielu innych, podobnych orzeczeń. Doprowadziło to do konkluzji, że sądy III Rzeszy traktowały każdą formę spotkań i zrzeszeń poza NSDAP i podległymi jej strukturami jako przygotowanie do zdrady stanu. Z tego punktu widzenia nie miało znaczenia dla skazania nastawienie konspiratorów na działalność charytatywną.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 37, 1; 501-522
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawo instrumentalne czy zinstrumentalizowane – kilka uwag o prawie III Rzeszy
    Law of Instrumental Character or Instrumentalized Law – a Few Remarks on the Law of the Third Reich
    Autorzy:
    Dąbrowska, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30097974.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Instrumentalisation of law
    instrumental character of law
    Third Reich
    Nazi law
    Radbruch’s formula
    instrumentalizacja prawa
    instrumentalny charakter prawa
    III Rzesza
    prawo nazistowskie
    formuła Radbrucha
    Opis:
    Prawo pełni funkcję regulacyjną w życiu społecznym. Jest to powiązane z jego instrumentalnym charakterem. Wykorzystywanie tego potencjału przyjmuje formę instrumentalizacji prawa. To zjawisko może mieć miejsce zarówno w procesie stanowienia prawa, jak i jego interpretacji i stosowania. Można dostrzec pozytywne i naganne formy instrumentalizacji prawa. Niniejsza praca ma na celu ukazanie różnicy między charakterem instrumentalnym prawa a jego instrumentalizacją na przykładzie prawa III Rzeszy. Z tego względu zostanie przeprowadzona analiza pojęć instrumentalizacji prawa, jego instrumentalnego charakteru oraz instrumentalnego użycia. Pozwoli to na oznaczenie ich granic i odniesienie do wybranych, konkretnych instytucji prawa III Rzeszy. Dodatkowo zostanie przedstawione tło historycznoprawne funkcjonowania wskazanych rozwiązań prawnych, co ukaże różnice między analizowanymi działaniami na przykładach z praktyki stanowienia, interpretacji i stosowania prawa w historii.
    Law fulfils a regulatory function in social life. This is related to its instrumental nature. The exploitation of this potential assumes the form of instrumentalisation of the law. This phenomenon can take place both in the process of law-making, as well as its interpretation and application. Both positive and reprehensible forms of law instrumentalisation can be discerned. The purpose of this paper is to characterise the difference between the instrumental character of law and its instrumentalisation on the example of the law of the Third Reich. To this end, an analysis of the concepts of instrumentalisation of law, its instrumental character as well as its instrumental use will be carried out. This will allow for determining the boundaries between them and to relate them to the selected, specific law institutions of the Third Reich. In addition, the historical and legal background of the functioning of the indicated legal solutions will be presented. This will allow to determine the aforementioned differences between the analysed activities on the basis of examples from the practice of establishing, interpreting and applying law in history.
    Źródło:
    Acta Iuris Stetinensis; 2023, 43; 43-60
    2083-4373
    2545-3181
    Pojawia się w:
    Acta Iuris Stetinensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz Polaków w szkoleniu światopoglądowym niemieckiej Policji Porządkowej w Generalnym Gubernatorstwie (1939–1945)
    The Image of Polish People in the Ideological Trainings of the German Order Police in the General Government (1939–1945)
    Autorzy:
    Przegiętka, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950974.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Order Police
    German occupation
    General Government
    ideological training
    national socialism
    Polska
    Third Reich
    Policja Porządkowa
    okupacja niemiecka
    Generalne Gubernatorstwo
    szkolenie światopoglądowe
    narodowy socjalizm
    Polska
    III Rzesza
    Opis:
    Artykuł dotyczy negatywnego i zgodnego z linią propagandy III Rzeszy obrazu Polaków, który był kreowany w szkoleniu światopoglądowym niemieckiej Policji Porządkowej w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945. Odwoływano się w nim do zakorzenionych w Niemczech pejoratywnych stereotypów, dehumanizując ludność okupowanego kraju, co nie pozostawało bez wpływu na postawy i zachowania funkcjonariuszy niemieckiej Policji Porządkowej. 
    The article deals with a negative image of Polish people created in line with the propaganda of the Third Reich by the ideological trainings for the German Ordnungspolizei (Order Police) in the General Government in 1939–45. The image was based on negative stereotypes popular in Germany that dehumanized the population of the occupied country; this was not without influence on the attitudes and behaviour of functionaries of the German Order Police.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2018, 50, 4; 57-78
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Штрихи до історії повсякдення Німеччини доби Третього рейху: на матеріалах соціологічного опитування за 1934 р.
    Szkice do historii codziennej Niemiec w okresie III Rzeszy: na podstawie materiałów sondażu socjologicznego z 1934 r.
    Autorzy:
    Dawletow, Oлександр
    Sałamacha, Ігор
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31233751.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Третій рейх
    нацистська диктатура
    маніпулювання свідомістю
    повсякденне життя
    The Third Reich
    Nazi dictatorship
    manipulation of consciousness
    everyday life
    III Rzesza
    dyktatura nazistowska
    manipulacja świadomością
    życie codzienne
    Opis:
    У статті здійснено аналіз автобіографій «бойової доби» НСДАП, що дозволило показати основні мотиваційні вектори «партайгеноссе» фюрера – знайти відповідь на питання чим саме привернув їх увагу нацизм у 20 - ті – на початку 30-х рр. ХХ ст. Також,  проаналізовано багато вцілілих конкурсних робіт, завдяки чому було виділено основний мотив, який вплинув на електоральний партійний вибір людей за доби існування Веймарської Республіки (1919-1933 рр.). Це привело до легального прориву нацистів до влади. Наразі, можна зазначити, що монографія Т.Абеля та першоджерела із зібрання американської бібліотеки Герберта Гувера є чудовим джерелом з доби існування і Третього рейху, і Веймарської Республіки. Праворадикальна мотивація багатьох ранніх членів нацистської партії добре узгоджується зі станом невдоволеності сучасною політичною ситуацією, що поширена і у Європі ХХI століття.
    The article analyzes the autobiographies of the "combat era" of the NSDAP, which made it possible to show the main motivational vectors of the Führer's "parteigenosse" - to find an answer to the question of what exactly attracted their attention to Nazism in the 1920s - at the beginning of the 1930s of the 20th century. Also, many surviving competition works were analyzed, thanks to which the main motive that influenced people's electoral party choice during the Weimar Republic (1919-1933) was highlighted. This led to the legal breakthrough of the Nazis to power. For now, it can be noted that T. Abel's monograph and primary sources from the collection of the American library of Herbert Hoover are excellent sources from the era of both the Third Reich and the Weimar Republic. The right-wing radical motivation of many early members of the Nazi Party fits well with the state of dissatisfaction with the current political situation, which is also widespread in Europe in the 21st century.
      W niniejszym artykule poddano analizie autobiografie „ery bojowej” NSDAP, co pozwoliło ukazać główne wektory motywacyjne „parteigenosse” Führera – znaleźć odpowiedź na pytanie, co dokładnie zwróciło ich uwagę na nazizm w latach dwudziestych XX wieku – na początku lat 30. XX w. Przeanalizowano także wiele zachowanych prac konkursowych, dzięki czemu uwydatniono główny motyw, który wpłynął na wybór partii elektoratu ludowego w czasach Republiki Weimarskiej (1919-1933). Doprowadziło to do prawnego przełomu nazistów do władzy. Na razie można zauważyć, że monografia T. Abela oraz źródła pierwotne ze zbiorów amerykańskiej biblioteki Herberta Hoovera są doskonałymi źródłami zarówno z epoki III Rzeszy, jak i Republiki Weimarskiej. Prawicowo-radykalna motywacja wielu wczesnych członków partii nazistowskiej dobrze wpisuje się w stan niezadowolenia z obecnej sytuacji politycznej, który jest powszechny także w Europie XXI wieku.
    Źródło:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2023, 6, 18; 1-10
    1733-2249
    Pojawia się w:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wywiad na Niemcy oczami kierownika Referatu „Zachód” Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego 1932–1939
    Intelligence Gathering against Germany as seen through the Eyes of the Head of the „West” Department, Division II of the Chief of the Main Staff of the Polish Army 1932–1939
    Geheimdienst gegen Deutschland aus der Sicht des Leiters der Abteilung „West” der Abteilung II des Hauptstabs der polnischen Armee 1932–1939
    Autorzy:
    Dubicki, Tadeusz
    Majzner, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158886.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-28
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    wywiad wojskowy
    II Rzeczpospolita Polska
    III Rzesza
    Oddział II Sztabu Głównego Wojska Polskiego
    military intelligence
    Second Polish Republic
    the Third Reich
    Second Bureau of the Polish Main Staff
    militärischer Geheimdienst
    Zweite Polnische Republik
    Drittes Reich
    Abteilung II des Hauptstabs der Polnischen Armee
    Opis:
    Artykuł jest krytyczną analizą opinii mjr. Adama Świtkowskiego na temat funkcjonowania wywiadu wojskowego przeciwko III Rzeszy, przygotowanej w 1943 r. jako wyraz protestu przeciwko fałszowaniu historii oraz deprecjonowaniu osiągnięć wywiadu „zachodniego” przed 1939 r. Największą zaletą zaprezentowanego dokumentu jest to, iż został on sporządzony przez oficera, który najdłużej spośród wszystkich kierował Referatem „Zachód”, na dodatek w kluczowym dla tej służby okresie, tj. w latach 1932–1939. W związku z tym, że powstał jako uzupełnienie przesłuchania przeprowadzonego na zlecenie Morskiego Sądu Wojennego w Londynie, w ramach śledztwa przeciwko kpt. Jerzemu Niezbrzyckiemu i mjr. Tadeuszowi Nowińskiemu – oskarżonym o zniesławienie ówczesnego kierownictwa Oddziału Informacyjno-Wywiadowczego Sztabu Naczelnego Wodza, koncentruje się na dwóch kwestiach tj. konsekwencjach afery „In.3” dla pracy wywiadu na Niemcy oraz jego roli w przygotowaniu kraju na agresję ze strony III Rzeszy. Równocześnie dostarcza jednak wielu dodatkowych informacji dotyczących jego struktur, modus opperandi i efektów działalności operacyjnej.
    The article is a critical analysis of major Adam Świtkowski’s opinion concerning the functioning of military intelligence against the Third Reich, which was documented in 1943 as an expression of protest against the falsifying of history and the depreciation of the achievements of „Western” intelligence before 1939. The biggest asset of the document in question is the fact that it was written by the longest serving head of the „West” Department, who was also in charge during its most important period, i.e. between 1932–1939. Świtkowski’s opinion was drafted to complement an interrogation commissioned by a Navy Court Martial in London, within the framework of an investigation into captain Jerzy Niezbrzycki and major Tadeusz Nowiński, who were accused of defaming the then head of the Information-Intelligence Department of the Commander in Chief’s Staff . The document focuses on two matters, i.e. the consequences of the „In.3” affair with regards to intelligence gathering against Germany, and the department’s role in preparing the country against any aggression from its western neighbor. At the same time, it provides the reader with a lot of supplementary information concerning the structure and modus operandi of the military intelligence service and the effects of its operational activity.
    Dieser Aufsatz stellt eine kritische Analyse des Gutachtens von Major Adam Świtkowski über die Funktionsweise des militärischen Geheimdienstes gegen das Dritte Reich dar, das 1943 als Protest gegen die Geschichtsfälschung und die Abwertung der Leistungen des „West” Geheimdienstes vor 1939 verfasst wurde. Das größte Verdienst des hier vorgelegten Dokuments besteht darin, dass es von dem Offi zier verfasst wurde, der von allen am längsten für die Dienststelle „West” zuständig war, und zwar in der für diese Dienststelle entscheidenden Zeit, d. h. 1932– 1939. Er wurde als Ergänzung zu dem vom Kriegsgericht in London in Auft rag gegebenen Verhör im Rahmen der Ermittlungen gegen Hauptmann Jerzy Niezbrzycki und Major Tadeusz Nowiński verfasst, die beschuldigt wurden, die damalige Führung der Informations- und Nachrichtendienstabteilung des Obersten Befehlshabers verleumdet zu haben. Das Dokument konzentriert sich daher auf zwei Themen, nämlich die Folgen der „In.3”-Affäre für die nachrichtendienstliche Arbeit über Deutschland und ihre Rolle bei der Vorbereitung des Landes auf den Überfall auf Polen durch das Dritte Reich. Gleichzeitig liefert es aber auch viele zusätzliche Informationen über die Strukturen der Dienststelle, ihren modus operandi und ihre operativen Auswirkungen.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2022, XXIII (LXXIV), 3(281); 211-241
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spory wokół kształtu niemieckiej radiofonii w okupowanej Polsce
    Autorzy:
    Fikus, Sebastian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1628426.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-23
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    radio broadcasting in the Third Reich
    Hans Frank
    Joseph Goebbels
    General Government
    Krakow
    Reichs-Rundfunk-Gesellschaft
    cultural discrimination
    radiofonia w III Rzeszy
    Generalna Gubernia
    Kraków
    dyskryminacja kulturalna
    Opis:
    Polityka radiofoniczna III Rzeszy wobec Polski w czasach okupacji stanowi część strategii dyskryminacji i kulturalnej eksterminacji. Ale była też pełna nieoczekiwanych zwrotów wynikających z nieustających sporów wokół jej pryncypiów. Zdumiewa konsekwentna postawa Hansa Franka, który domagał się dla Generalnej Guberni nie tylko odrębnej niemieckojęzycznej radiofonii, ale również szerokiego spektrum audycji w języku polskim. Nie udało mu się do tego przekonać władz w Berlinie.
    The Third Reich’s radio policy towards Poland during the occupation was part of the discrimination and cultural extermination strategy. But it was also full of unexpected twists and turns, resulting from constant disputes over its principles. One is astonished by the consistent attitude of Hans Frank. He demanded not only a separate German-language radio station for the General Government but also a broad spectrum of broadcasts in Polish. He failed in convincing the authorities in Berlin to agree to this idea.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2021, 53, 2; 51-65
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krótkie życie na „Wschodzie”. Żydzi z terenu Rzeszy deportowani do dystryktu lubelskiego
    „Short Life on the East”. Jews from the Territory of Third Reich Deported to Lublin District
    Autorzy:
    Kuwałek, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116936.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Third Reich
    German Jews
    Austrian Jews
    deportation
    Holocaust
    Majdanek
    Opole Lubelskie
    Zamość
    Izbica
    Piaski
    Nazism
    Sobibór
    ghetto
    III Rzesza
    Żydzi niemieccy
    Żydzi austriaccy
    deportacja
    holokaust
    nazizm
    getto
    Opis:
    W latach 1940-1942 z terenów III Rzeszy (dzisiejsze Niemcy i Austria) naziści deportowali około 30 000 Żydów. Duża część z nich została umieszczona w tzw. gettach tranzytowych, głównie w Izbicy, Piaskach, Opolu Lubelskim i Zamościu, gdzie zmuszeni byli przebywać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Od maja 1942 r. transporty z III Rzeszy kierowane były bezpośrednio do obozu zagłady w Sobiborze, a pewna grupa młodych i silnych mężczyzn została wytypowana do pracy w obozie koncentracyjnym na Majdanku lub w obozach pracy na terenie dystryktu lubelskiego. Wszyscy oni spotkali się z wielką brutalnością okupacji niemieckiej na wschodnich terenach Polski, prymitywnymi warunkami życia i głodem. Wszyscy przeżyli szok kulturowy w kontaktach z polskimi Żydami i środowiskiem nieżydowskim, co wywołało duże konflikty kulturowe i religijne. Sytuacja Żydów niemieckich i austriackich deportowanych do dystryktu lubelskiego była znacznie trudniejsza niż Żydów czeskich i słowackich, którzy mieli więcej kontaktów z miejscową ludnością żydowską i polską. Ten brak większych szans na przeżycie sprawił, że z grupy Żydów niemieckich w dystrykcie lubelskim ocalało zaledwie 20 osób. Niniejszy artykuł jest opisem ostatnich chwil ich tragicznego życia i opiera się głównie na relacjach polskich Żydów i Polaków, którzy byli świadkami losów Żydów niemieckich i austriackich. Niektóre informacje pochodzą także z powojennych niemieckich śledztw przeciwko sprawcom.
    In the years 1940-1942 from the territory of Third Reich (today Germany and Austria) Nazis deported about almost 30 000 Jews. Big part of them were located in so called transit ghettos, mainly in Izbica, Piaski, Opole Lubelskie and Zamość where they were forced to stay since few weeks until few months. Since May 1942 the transports from Third Reich were sent directly to the death camp in Sobibór and some group of young and strong men were selected for work in Majdanek concentration camp or labour camps in Lublin district. All of them met themselves with big brutality of the German occupation in Eastern part of Poland, primitive life condition and hunger. All of them survived culture shock in the contacts with Polish Jews and non-Jewish milieu which created the big culture and religious conflicts. The situation of German and Austrian Jews deported to Lublin district was much more difficult than Czech or Slovak Jews who had more contacts with local Jewish and Polish population. This lack of big chance to survive was the reason that from the group of German Jews survived in Lublin district only 20 people. This article is a description of last moment of their tragical life and based mainly on the testimonies given by Polish Jews and Poles who were the witnesses of the fate of German and Austrian Jews. Some information is taken also from post-war German investigations against perpetrators.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2014, 4, 4; 31-51
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ ustawodawstwa Trzeciej Rzeszy na polskie projekty ustaw eugenicznych (1933-1939)
    Influence of the Third Reich’s Law on the Projects of Eugenic Legal Acts in Poland (1933-1939)
    Autorzy:
    Jędrysiak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954675.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-22
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    eugenics
    Third Reich
    racism
    Germany
    Polska
    law
    Second Polish Republic
    Poland during the interwar period
    eugenika
    III Rzesza
    rasizm
    Niemcy
    Polska
    prawo
    II Rzeczpospolita
    Polska w okresie międzywojennym
    Opis:
    W polskim dyskursie naukowym temat rozwoju ruchu eugenicznego został już wielokrotnie poruszony. Wiele miejsca poświęcono zarówno ustawodawstwu przyjętemu w III Rzeszy jak i historii polskiego ruchu eugenicznego. Mniej miejsca we współczesnej nauce poświęcono jednak tematowi projektów polskich ustaw eugenicznych oraz ich analizy pod kątem prawnym, chociaż temat ten był komentowany przez prawników w okresie międzywojennym. Do tej pory nikt nie przebadał tego, w jakim stopniu koncepcje eugeniczne urzeczywistniane w nazistowskich Niemczech inspirowały polskie projekty analogicznych rozwiązań w zakresie prawa. Według części autorów inspiracje te są silne i łatwo dostrzegalne nawet po krótkiej analizie. Warto więc poddać tezę o silnym wpływie niemieckiego ustawodawstwa na polskie projekty krytycznej analizie. Celem pracy jest porównanie niemieckiego ustawodawstwa eugenicznego z polskimi koncepcjami w tym zakresie, w szczególności projektami autorstwa Leona Wernica. Dzięki wykorzystaniu metody prawno porównawczej w ujęciu historycznym wskazane zostały punkty zbieżne oraz rozbieżności w zakresie polskich projektów ustaw eugenicznych oraz ustaw nazistowskich: ustawy o zapobieganiu obciążeniom dziedzicznym i chorobowym potomstwa ustaw norymberskich, ustawy o ochronie zdrowa ludu niemieckiego. Polskie projekty to  opublikowany w 1934 r. projekt Ustawy z zakresu eugeniki zapobiegawczej, wydane w 1935 roku projekty czterech ustaw eugenicznych, a także ustawy: ,,O hamowaniu rozrodu osobników dysgenicznych” Wernica, ,,O hamowaniu rozrodu niepożądanego” Witolda Łuniewskiego oraz ,,Ustawy eugeniczna” Bohdana Ostromeckiego. Omówiona została także  tzw. ,,Ustawa eugeniczna” z 1938 roku. W pracy wskazano, iż jakkolwiek Wernic wprost wskazywał niekiedy na swoje inspiracje ustawodawstwem niemieckim i włoskim, tak koncepcje jego i innych polskich eugeników są oryginalne. Podobieństwa z ustawodawstwem niemieckim widać na przykładzie procedury sterylizacji czy też pewnej zgodności katalogu chorób, które kwalifikowały do sterylizacji. Propozycje polskie nie były jednak identyczne z nazistowskimi. Nie było w nich też treści rasistowskich oraz antyżydowskich. Co więcej, w Polsce mocniej niż w Niemczech akcentowano rolę tzw. eugeniki pozytywnej.
    The matter of development of the eugenic movement has already been described in Polish science. A lot has been written regarding both the law of the Third Reich, as well as the history of the Polish eugenic movement. However, the Polish project of eugenic laws have never been thoroughly analyzed from the legal point of view, despite this topic being an object to commentaries in the Interwar period. Up to this point no one attempted to analyze how strongly did the Nazi eugenic concepts influenced the Polish projects of eugenic laws. According to some authors such inspirations are easily noticeable. Thus the thesis that the German law strongly influenced the Polish projects shall be subjected to a critical analysis. The goal of the paper is to compare the German eugenic law with Polish concepts on that matter, especially projects made by Leon Wernic. Due to the use of the comparative legal analysis in the historical perspective, it was possible to indicate the similarities and dissimilarities between the Polish projects and the Nazi laws: Law for the Prevention of Hereditary and diseases of offspring; the Nuremberg Laws; the Law for the Protection of the Health of the German People. The Polish drafts include the Preventive Eugenics Act published in 1934, the drafts of four eugenics laws published in 1935; project of the law: ,,On the inhibition of reproduction of dysgenic individuals" created by Wernic; draft of the law ,,On the inhibition of undesirable reproduction" made by Witold Łuniewski and ,,Eugenics Laws" prepared by Bohdan Ostromecki. The so-called "Eugenics Act" of 1938 has also been analyzed. The paper indicates that although Wernic explicitly pointed out his inspiration by German and Italian legislation, his concepts as well as concepts of other Polish eugenicists are original. Similarities with German legislation can be seen for example in the procedure of sterilization or a certain concordance of the catalog of diseases which qualified for sterilization. The Polish proposals, however, were not identical with the Nazi proposals. Neither were they racist or anti-Jewish in content. Moreover, the role of so-called positive eugenics was more strongly emphasized in Poland than in Germany.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Iuridica; 2021, 20, 1; 53-80
    1732-9132
    2719-9991
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Heinrich George (1893–1946): między sztuką a polityką
    Autorzy:
    Kościelna, Joanna A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591921.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Kolberg
    Jud Süss
    Metropolis
    the Third Reich’s films
    the Weimar Republic’s cinema
    the history of the cinema
    Heinrich George
    film III Rzeszy
    kino okresu weimarskiego
    historia kina
    Opis:
    Born in Szczecin Heinrich George was one of the most outstanding theatre and cinema actors of the Weimar Republic and the Third Reich. He appeared in the films that played an important part in the history of the cinema (Metropolis directed by Fritz Lang, 1927; Berlin-Alexanderplatz directed by Phil Jutzi, 1931). When Hitler seized power in Germany, Heinrich George supported the Nazi regime in spite of his leftist convictions. After 1933 he appeared in many films both neutral in their meaning and the ones that were a pure Nazi propaganda such as Jud Süss directed by Veit Harlan. Heinrich George arouses controversy even in the present-day Germany. Appreciating his achievements as an actor it is not possible to ignore his involvement in Nazism.
    Urodzony w Szczecinie Heinrich George należał do najwybitniejszych aktorów teatralnych i filmowych okresu Republiki Weimarskiej i III Rzeszy. Zagrał w filmach, które odegrały ważną rolę w historii kina (Metropolis, reż. Fritz Lang, 1927, Berlin-Alexanderplatz, reż.: Phil Jutzi, 1931). Po przejęciu rządów w Niemczech przez Hitlera, mimo sympatii lewicowych, poparł nową władzę. Po 1933 roku zagrał w wielu filmach zarówno o względnie neutralnej wymowie, jak i w filmach będących wyraźnym odbiciem ideologii hitlerowskiej, w tym w osławionym filmie Żyd Süss (Jud Süss) w reżyserii Veita Harlana. Postać Heinricha George budzi kontrowersje, także we współczesnych Niemczech. Doceniając jego osiągnięcia aktorskie nie sposób pomijać zaangażowania po stronie nazizmu.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2015, 3; 107-133
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Organizacja Todta - powstanie, rozwój i zakres działalności w latach 1938-1940
    Todt’s Organisation – Establishment, Development and Scope of Activity in 1938–1940
    Autorzy:
    Kwieciński, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154457.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Organizacja Todta
    Fritz Todt
    III Rzesza
    niemiecka polityka okupacyjna w Europie
    II wojna światowa
    Organisation Todt
    Third Reich
    German occupation policy in Europe/German-occupied Europe
    World War II
    Opis:
    Organizacja Todta była zmilitaryzowaną strukturą budowlaną o ogromnym znaczeniu dla potencjału zbrojeniowego III Rzeszy. Poruszona w niniejszym tekście problematyka pozostaje na marginesie zainteresowań rodzimej historiografii, wobec czego podstawowym celem artykułu jest uzupełnienie tej luki badawczej. Ze względu na szeroki i wielopłaszczyznowy zakres zagadnienia autor zdecydował się na prezentację OT w pierwszej fazie jej funkcjonowania, od genezy związanej z programem budowy autostrad do zaangażowania podczas kampanii francuskiej 1940 r. Jest to okres obejmujący fazę formatywną oraz restrukturyzację organizacji w warunkach konfliktu wojennego. OT we wskazanych ramach czasowych przeszła istotne zmiany strukturalne, stając się nie tylko sprawną organizacja budowlaną, ale także nieodłącznym elementem wsparcia jednostek saperów i gwarantem sprawnej logistyki Wehrmachtu.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 501-517
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Śledztwo Centrali Badania Zbrodni Narodowosocjalistycznych w Ludwigsburgu w sprawie zbrodni dokonanej na polskich żołnierzach pod Ciepielowem 8 września 1939 roku
    Investigation by the Central Office for the Investigation of National Socialist Crimes in Ludwigsburg into the Crime Committed against Polish soldiers near Ciepielów on 8 September 1939
    Autorzy:
    Jagieła, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2230850.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    mord pod Ciepielowem
    zbrodnie wojenne
    III Rzesza
    Wehrmacht
    Centrala Badania
    Zbrodni Narodowosocjalistycznych
    śledztwo
    Ciepielów Massacre
    war crimes
    Third Reich
    Central Office for the
    Investigation of National Socialist Crimes
    investigation
    Opis:
    W latach 1965–1973 Centrala Badań Zbrodni Narodowosocjalistycznych w Ludwigsburgu (RFN) prowadziła śledztwo w sprawie zbrodni popełnionej 8 września 1939 r. na polskich żołnierzach w okolicach Ciepielowa. W jego trakcie przesłuchano trzech oficerów i kilkudziesięciu żołnierzy 29. Dywizji Piechoty Wehrmachtu. Śledztwo nie przyniosło przełomu w odtworzeniu tych wydarzeń, a nawet spowodowało podanie w wątpliwość m.in. tego, że na jednej z fotografii uważanych za dokumentację zbrodni widnieje ppłk Walter Wessel (wg części świadków miał to być ppłk Walter Fries). Przesłuchiwani zaprzeczyli opinii o mordowaniu polskich jeńców, co należy potraktować jako postępowanie mające na celu uniknięcie odpowiedzialności za zbrodnię. Przez pryzmat omawianego śledztwa możliwe jest bliższe przyjrzenie się mechanizmom działania niemieckiego wymiaru sprawiedliwości oraz jego stosunkowi do rozliczania zbrodni hitlerowskich na jeńcach wojennych w czasie II wojny światowej. Historiografia RFN bardzo krytycznie ocena rozliczenie państwa niemieckiego (również po zjednoczeniu) z nazistowską przeszłością.
    Between 1965 and 1973, the Central Office for the Investigation of National Socialist Crimes in Ludwigsburg (Germany) investigated the crime committed on 8 September 1939 against Polish soldiers near Ciepielów. In the course of the investigation, three officers and dozens of soldiers of the 29th Infantry Division of the Wehrmacht were questioned. The investigation did not produce a breakthrough in reconstructing the events and even led to doubts about, among other things, the fact that one of the photographs, believed to document the crime, shows Lt Col Walter Wessel - according to some witnesses, it showed a Lt Col Walter Fries. The people interrogated denied the claim that Polish prisoners had been murdered, which should be seen as a course of action aimed at avoiding responsibility for the crime. Through the lens of the investigation in question, it is possible to take a closer look at the mechanisms of the German justice system and its attitude towards accounting for Nazi crimes against prisoners of war during World War II. German historiography is very critical of the German state’s reckoning (also after reunification) with its Nazi past.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 306-322
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nachtigall in the battle for Lviv Ledge. Structure, tasks, actions
    Autorzy:
    Balaban, Mykola
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031302.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Nachtigall Battalion
    OUN-B
    Wehrmacht
    Roman Shukhevych
    Friedrich Heinz
    Third Reich
    the battle for Lviv ledge 1941
    Lviv
    Batalion Nachtigall
    Roman Szuchewycz
    III Rzesza
    bitwa o Lwów 1941
    II wojna światowa
    Opis:
    Thea article discusses the Nachtigall unit, its command structure, and functional characteristics in the advancing Wehrmacht. It also covers Nachtigall’s purpose and tasks during the battles for Lviv. The unit is studied in the context of the German military structure as of 1941.
    W artykule przedstawiona została wchodząca w skład Wermachtu jednostka Nachtigall oraz jej znaczenie w trakcie bitwy o Lwów. Omówiono jej strukturę dowodzenia oraz rolę i zadania w trakcie walk. Jednostka była badana w kontekście niemieckiej struktury wojskowej od 1941 roku.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 3; 85-106
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaopatrzenie lotnicze Festung Breslau w 1945 roku
    Fortress Breslau Air Supplies in 1945
    Die Luftversorgung der Festung Breslau im Jahr 1945
    Autorzy:
    Głowiński, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089415.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-30
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    Festung Breslau
    II wojna światowa
    III Rzesza
    6 Flota Powietrzna
    Luftwaffe
    9 Dywizja Strzelców Spadochronowych
    oblężenie Wrocławia 1945
    Fortress Breslau
    World War II
    Third Reich
    6th Air Fleet
    9th Parachute Rifle Division
    siege of Breslau 1945
    Zweiter Weltkrieg
    Drittes Reich
    6. Luftflotte
    9. Fallschirmjägerdivision
    Belagerung Breslaus 1945
    Opis:
    Festung Breslau ogłoszona latem 1944 r. była twierdzą tylko z nazwy. Do początku 1945 r. niewiele zrobiono, by to zmienić. Gdy 17 stycznia 1945 r. ogłoszono w mieście alarm bojowy, rozpoczęło się pospieszne formowanie garnizonu i ewakuacja cywilów. Kiedy w połowie lutego Sowieci okrążyli miasto, pozostało w nim ok. 200 tys. cywilów i 55–60 tys. żołnierzy. Nie brakowało im żywności i medykamentów, ale zapasy amunicji były bardzo skromne. Twierdza mogła się bronić tylko dzięki utworzonemu 15 lutego mostowi powietrznemu zorganizowanemu przez 6 Flotę Powietrzną. Ta zaś nie mogła istnieć bez utrzymania lotniska na Klein Gandau (Gądowie Małym), które wsparte miało być „lotniskiem miejskim” wybudowanym na gruzach dzielnicy naukowej, na osi Kaiserstrasse (pl. Grunwaldzki). Limit dostaw dobowych dla twierdzy wynosił 40 ton i początkowo udawało się go utrzymać, choć w kwietniu, po utracie Klein Gandau, spadł gwałtownie. Zasoby dostarczano początkowo lądującymi transportowymi Ju 52, później zrzucano je w zasobnikach i przesyłano szybowcami. Oprócz amunicji, broni i wyposażenia do twierdzy przybyło mostem powietrznym 1200 spadochroniarzy z 9 Dywizji Strzelców Spadochronowych, którzy istotnie wzmocnili obronę twierdzy. Z miasta zabrano 6600 żołnierzy, w tym 5225 rannych. Za ten wysiłek 6 Flota zapłaciła olbrzymią cenę. Nie dość, że straciła łącznie 147 samolotów zniszczonych i 61 poważnie uszkodzonych, to most powietrzny pochłonął ostatnie rezerwy paliwa, jakie miała upadająca III Rzesza.
    Breslau was declared to be a fortress (Festung) in the summer of 1944, but it was a fortress in name only. Up until the beginning of 1945 little had been done to change this. Then, on 17 January 1945, a combat alert was announced in the city, which resulted in a garrison being hastily formed and the evacuation of civilians. When the Soviets encircled Breslau in mid-February there was still approximately 200,000 civilians and 55–60,000 soldiers in the city. They had no shortage of food and medicine, but their ammunition supplies were very meagre. The fortress was only able to defend itself thanks to the airlift that began on 15 February, organized by the 6th Air Fleet. This airlift, in turn, could not have existed without the airport in Klein Gandau (Gądów Mały) being maintained, which was to be supported by the „city airport” that was built amongst the ruins of the scientific district at the Kaiserstrasse junction (Grunwaldzki Square). The city required 40 tons of supplies each day in order to function and it was possible to maintain this initially, although in April, after the loss of Klein Gandau, this figure dropped sharply. Resources were initially delivered by Junkers Ju 52 transport aircraft, they were later parachuted into the city in containers and were also shipped in using gliders. In addition to ammunition, weapons and equipment, 1,200 paratroopers from the 9th Parachute Rifle Division were airlifted into Breslau, which significantly strengthened the garrison. Additionally, 6,600 soldiers were airlifted out of the city, including 5,225 wounded. The 6th Air Fleet paid an enormous price for this effort. Not only did it lose a total of 147 destroyed and 61 seriously damaged planes, but the airlift also consumed the last fuel reserves of the crumbling Third Reich.
    Die Stadt Breslau, die im Sommer 1944 zur Festung ausgerufen wurde, erfüllte diese Funktion nur dem Namen nach. Bis Anfang 1945 war wenig getan worden, um dies zu ändern. Als am 17. Januar 1945 der Gefechtsalarm in der Stadt ausgerufen wurde, begannen die eilige Aufstellung einer Garnison und die Evakuierung der Zivilbevölkerung. Als die sowjetischen Truppen die Stadt Mitte Februar einkesselten, blieben dort etwa 200.000 Zivilisten und 55.000–60.000 Soldaten zurück. An Lebensmitteln und Medikamenten mangelte es nicht, doch die Munitionsvorräte waren sehr dürftig. Die Festung konnte sich nur dank der am 15. Februar von der 6. Luftflotte eingerichteten Luftbrücke verteidigen. Dies konnte nicht ohne die Aufrechterhaltung des Flugplatzes in Klein Gandau geschehen, der durch einen „Stadtflugplatz” unterstützt werden sollte, der auf den Ruinen des Wissenschaftsviertels auf der Achse der Kaiserstraße (Grunwaldzki-Platz) errichtet werden sollte. Das tägliche Versorgungslimit für die Festung lag bei 40 Tonnen und konnte zunächst aufrechterhalten werden, nach dem Verlust von Klein Gandau im April, verringerte sich diese Menge jedoch rapide. Die Lieferungen wurden zunächst mit gelandeten Ju 52-Transportern durchgeführt, später wurden sie in Containern abgeworfen und mit Segelflugzeugen überführt. Neben Munition, Waffen und Ausrüstung gelangten 1.200 Fallschirmjäger der 9. Fallschirmjägerdivision über die Luftbrücke in die Festung und verstärkten die Verteidigungsanlagen der Festung erheblich. In die andere Richtung, wurden aus der Stadt 6600 Soldaten evakuiert, darunter 5225 Verwundete. Die 6. Flotte zahlte einen hohen Preis für diesen Kraftakt. Während der Aktion wurden nicht nur insgesamt 147 Flugzeuge zerstört und 61 schwer beschädigt; die Luftbrücke kostete darüber hinaus die letzten Treibstoffreserven des kollabierenden Dritten Reichs.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2022, XXIII (LXXIV), 2 (280); 126-161
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kontakty polskich i niemieckich władz bezpieczeństwa w drugiej połowie lat trzydziestych XX wieku (kwestia zagrożenia komunistycznego)
    Autorzy:
    Przegiętka, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/602430.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    stosunki polsko-niemieckie
    polsko-niemiecka współpraca policyjna
    Tajna Policja Państwowa
    Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
    III Rzesza
    II Rzeczpospolita
    German-Polish relations
    German-Polish police cooperation
    Secret State Police
    Ministry of Interior
    Third Reich
    Second Polish Republic
    Opis:
    Podpisanie przez Polskę i Niemcy deklaracji o nieagresji 26 stycznia 1934 r. rozpoczęło nowy rozdział we wzajemnych relacjach, nie oznaczało jednak sojuszu politycznego, ponieważ Warszawa odmawiała udziału w pakcie antykominternowskim. Utrzymywaną w tajemnicy współpracę nawiązały jednak w 1935 r. polskie i niemieckie władze bezpieczeństwa, a jej celem była wymiana informacji o działalności ruchu komunistycznego.
    The non-aggression declaration signed by Poland and Germany on 26 January 1934 opened a new chapter in mutual relations. It did not, however, mean a political alliance since Warsaw refused the participation in the Anti-Comintern Pact. Nevertheless, in 1935 the Polish and German security forces entered into secret cooperation to exchange information on the activities of the communist movement.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2019, 126, 4
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The finale of a war criminal’s existence: mysteries surrounding Oskar Dirlewanger’s death
    Autorzy:
    Kuberski, Hubert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950429.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    II wojna światowa
    Oscar Dirlewanger
    francuska polityka okupacyjna
    okupacja Niemiec
    klęska III Rzeszy
    1 Armia francuska
    Second World War
    Oskar Dirlewanger
    French occupation policy
    occupation of Germany
    defeat of the Third Reich
    French First Army
    Opis:
    The death of Oskar Dirlewanger was shrouded in mystery. The discovery of documents in Ludwigsburg almost three decades ago by the German historian Hans-Peter Klausch brought us closer to the truth. The present article is an attempt to answer the question raised in 1993 as to who were the “Polnischen Wachmannschaft.” The attempt to identify the perpetrators was based on a query in two foreign and three Polish archives. The results came to light only after extensive research, and some conclusions are still beyond reach, as they depend solely on the participants of the events in Altshausen.
    Śmierć Oskara Dirlewangera była owiana tajemnicą. Odkrycie dokumentów w Ludwigsburgu przed prawie trzema dekadami przez niemieckiego historyka Hansa-Petera Klauscha przybliżyło do prawdy. Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie zasygnalizowane w 1993 roku, gdzie służyli „polnischen Wachtmannschaft”. Podjęta próba wyjaśnienie autorstwa oparła się kwerendzie w dwóch zagranicznych archiwach oraz trzech polskich. Efekty długo kazały na siebie czekać – a część wniosków nie może być nadal nadal ujawniona, opierając się jedynie na uczestnikach wydarzeń w Altshausen. 
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 3; 225-256
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Strategy of the Security Service of the Third Reich for Keeping High-Ranking Prisoners in the “Alpine Fortress” and Its Impact on Post-War International Relations
    Cтратегія служби безпеки Третього райху з утримання високопоставлених в’язнів у «Альпійській фортеці» та її вплив на повоєнні міжнародні відносини
    Autorzy:
    Lytvyn, Volodymyr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22676876.pdf
    Data publikacji:
    2023-11-20
    Wydawca:
    National Academy of Sciences of Ukraine. The Institute of History of Ukraine
    Tematy:
    World War II
    “Alpine Fortress”
    VIP prisoners
    castle Itter
    hotel “Pragser Wildsee”
    Province of Tyrol
    Ehrenhaftlinge
    security service of the Third Reich
    Друга світова
    «Альпійська фортеця»
    VIP в’язні
    замок Іттер
    готель «Прагсер Вільдзеє»
    провінція Тіроль
    спецслужби III Райху
    Opis:
    The article examines a layer of questions related to the issue of the use by the security service of the Third Reich of the strategy of capturing and keeping high-ranking hostages from occupied countries in special institutions for VIP prisoners, some of which were located on the territory of the “Alpine Fortress”. This topic is a “white spot” on the background of research in the field of world history, because there is a rather limited amount of research carried out by German, American and English historians. Despite their undeniable value for science, these studies were carried out to highlight a clearly defined range of questions, which, however, do not give an idea of the problem as a whole. At the same time, the purpose of this article is to focus on the implementation of a comprehensive approach to the study of this problem and the formation of a global view of the strategy of the Third Reich to keep VIP-prisoners on the territory of the “Alpine Fortress”. The main tasks are the description of the process of creating two separate specialized prisons, the verification of those VIP prisoners who passed through them and the outline of a possible global strategy of the leadership of the Third Reich for keeping high-ranking prisoners. Based on the results of the tasks set, the article reconstructs the ways of implementing the mentioned strategy, identifies its executors from among the servicemen of the SS and SD, and determines its impact on postwar international relations. The article emphasizes that the global strategy of the Reich's leadership is characterized by situationism and ill-consideredness. The Nazis invested great resources in the process of converting castles and hotels into prisons for VIP prisoners and provided them with reliable security. At the same time, it is extremely difficult to determine whether the German leadership had specific plans for what to do with VIP prisoners. However, no matter how paradoxical it may sound, it was the ill-conceivedness of this strategy that made it possible to create the prerequisites for phenomenal events that preserved for Europe and the world outstanding political and military figures who had considerable influence on their post-war system.
    У статті досліджується пласт питань, дотичних до проблематики використання службою безпеки Третього райху стратегії із захоплення та утримання високопоставлених заручників з окупованих країн у спеціальних закладах для VIP-в’язнів, деякі з яких розташовувалися на території «Альпійської фортеці». Ця тематика являє собою «білу пляму» на тлі досліджень у царині всесвітньої історії, адже існує доволі обмежена кількість досліджень, здійснених німецькими, американськими та англійськими істориками. Незважаючи на їх беззаперечну цінність для науки, ці дослідження здійснювалися для висвітлення чітко окресленого кола питань, які, однак, не дають уявлення про проблему загалом. Водночас, метою цієї статті є сфокусування на реалізації комплексного підходу для дослідження цієї проблеми і формування глобального уявлення про стратегію Третього райху з утримання VIP-в’язнів на території «Альпійської фортеці». Основними завданнями є характеристика процесу створення двох окремих спеціалізованих в’язниць, верифікація тих VIP в’язнів, які пройшли через них, та окреслення можливої глобальної стратегії керівництва Третього райху з утримання високопоставлених в’язнів. За результатами виконання поставлених завдань у статті реконструйовано шляхи реалізації названої стратегії, встановлено її виконавців із числа військовослужбовців СС та СД і визначено її вплив на повоєнні міжнародні відносини. У статті наголошується, що глобальна стратегія керівництва Райху вирізняється ситуативністю та непродуманістю. Нацистами були вкладені великі ресурси у процес перебудови замків та готелів у тюрми для VIP-в’язнів та забезпечено їх надійну охорону. Водночас, визначити, чи були в німецького керівництва конкретні плани щодо того, що робити з VIP в’язнями, вкрай важко. Однак, як не парадоксально це б не звучало, саме непродуманість цієї стратегії дозволила створити передумови для феноменальних подій, що зберегли для Європи та світу видатних політичних та військових діячів, які мали неабиякий вплив на їх повоєнний устрій.
    Źródło:
    The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings; 2023, 32; 178-201
    2411-345X
    2415-7198
    Pojawia się w:
    The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uczony wobec Trzeciej Rzeszy. Hans-Albrecht Fischer – profesor rzymskiego i niemieckiego prawa cywilnego na Uniwersytecie Wrocławskim
    An academic in the face of the Th ird Reich. Hans-Albrecht Fischer – Professor of Roman and German civil law at the University of Wrocław
    Autorzy:
    Kruszewski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/533183.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    legal education in the Third Reich
    philosophy of law
    Roman law, civil law
    concepts of ‘inability’ and ‘impossibility’
    the University of Wrocław
    nauka prawa w III Rzeszy
    filozofia prawa, prawo rzymskie
    prawo cywilne
    pojęcia: „niemożliwość” i „niemożność”
    uniwersytet wrocławski
    Opis:
    Hans-Albrecht Fischer was a professor of philosophy, Roman law, and German civil law. He had the luck and opportunity to meet the most eminent academics of his days on the path of his life. Some, including Karl Larenz and Julius Binder, destroyed their reputation after 1933 as partisans of the new system. Fischer did not follow that road, nor did he emigrate after 1933, thus choosing the most difficult of the potential roads, that of the socalled internal exile, like one of the most eminent writers of the time, Ernst Wichert. The years of the Third Reich were the time of avoiding and generalising. Ever more intensely suspected by the Nazis, Hans-Albrecht Fischer kept his employment for quite a simple reason, namely, all experts in the field left Germany in the beginning of the Third Reich, and there was no one to lecture civil law (as Roman had been stricken from the curriculum). Fischer made history with his short Contribution to the knowledge of the impossible, in which, being a master wordsmith, he proved the difference between ‘inability’ and ‘impossibility’ to the readers. The two works he wrote in the Third Reich provided the grounds to portray his heroic fight against censorship, which finally haunted the author to the point of contributing to his premature death.
    Hans-Albrecht Fischer był profesorem filozofii, prawa rzymskiego i niemieckiego prawa cywilnego. Miał szczęście spotkać na swej drodze życia najwybitniejszych uczonych epoki. Niektórzy po 1933 roku jak Karl Larenz, czy Julius Binder zniszczyli swoją reputację jako zwolennicy nowego ustroju. Tą drogą Fischer nie podążył, nie udał się też po 1933 roku na emigrację, wybierając najtrudniejszą z możliwych dróg, tzw. emigracji wewnętrznej, jak jeden z najwybitniejszych pisarzy epoki Ernst Wichert. Lata Trzeciej Rzeszy to lata uników, ogólników, w których coraz bardziej podejrzany dla nazistów Hans-Albrecht Fischer był zatrudniany z prozaicznego powodu, wszyscy specjaliści opuścili Niemcy w początkach Trzeciej Rzeszy i nie było nikogo, kto mógłby wykładać prawo cywilne (rzymskie usunięto z programu studiów). Fischer przeszedł do historii swych krótkim dziełem Przyczynek do nauki o niemożliwości, w którym jako mistrz słowa pokazał czytelnikom, czym różnią się od siebie „niemożliwość” i „niemożność”. Dwie prace napisane w okresie Trzeciej Rzeszy dają podstawę do ukazania heroicznej walki z cenzurą, która ostatecznie zamęczyła Autora i przyczyniła się do jego nagłej śmierci.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2015, 18; 107-130
    1733-0335
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zbrodnicze eksperymenty medyczne dotyczące układu kostno-szkieletowego kończyn dolnych, wykonywane na Polkach - więźniarkach w KL Ravensbrück oraz ich następstwa dla stanu życia, zdrowia i późniejszego funkcjonowania operowanych
    Criminal Medical Experiments on the Skeletal System of the Lower Limbs Conducted on Polish Women – the Prisoners of Ravensbrück Concentration Camp and Their Consequences for the Quality of Life, Health and Later Functioning of the Patients Operated
    Autorzy:
    Zima, Maria
    Górski, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154470.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    zbrodnicze eksperymenty medyczne
    KL Ravensbrück
    II wojna światowa
    III Rzesza
    zespół stresu pourazowego
    zbrodnie wojenne
    zbrodnie przeciwko ludzkości
    Nazi medical experiments
    Ravensbrück concentration camp
    World War II
    Third Reich
    post-traumatic stress disorder
    war crimes
    crimes against humanity
    Opis:
    Artykuł interdycyplinarnie przedstawia eksperymenty prowadzone przez niemieckich lekarzy w KL Ravensbrück na Polkach i ich wpływ na losy operowanych. Omówiono eksperymenty na kończynach dolnych: czyste kostne i septyczno-kostne. W oparciu o materiał dowodowy, ekspertyzy lekarskie i wspomnienia operowanych przedstawiono przebieg operacji i ich następstwa. Po wojnie eksperymenty te uznano za zbrodnie wojenne i przeciwko ludzkości. W zależności od stopnia okaleczenia podczas operacji oraz braku opieki pooperacyjnej i rehabilitacji, stresu wojennego, złych warunków obozowych u operowanych wystąpiło pogorszenie stanu zdrowia. Autorzy uznali doświadczenia za zbrodnicze eksperymenty medyczne. Dokonywali ich lekarze, ale z pogwałceniem etyki lekarskiej. Przeprowadzano je na zdrowych kobietach. Na skutek doświadczeń dochodziło do upośledzenia sprawności fizycznej, co prowadziło nawet do kalectwa. Ponadto wystąpił silny zespół stresu pourazowego, na który nałożyła się trauma poboozowa i krzywda związana z eksperymentami. Z racji dolegliwości chorobowych część kobiet została wyłączona z ról społecznych.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 476-500
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ‘Wszystkiemu winni są litewscy prowokatorzy…’. Aneksja Litwy przez ZSRR latem 1940 r. w świetle dokumentów dyplomatycznych i materiałów propagandowych
    Autorzy:
    Dworacki, Juliusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/632354.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    1940
    Lithuania
    Soviet Union
    Third Reich
    independence
    annexation
    Molotov-Ribbentrop Pact
    Mutual Assistance Treaty
    Antanas Smetona
    Juozas Urbšys
    Joseph Stalin
    Vyacheslav Molotov
    Litwa
    Związek Sowiecki
    III Rzesza
    niepodległość
    aneksja
    Pakt Ribbentrop-Mołotow
    traktat o wzajemnej pomocy
    Józef Stalin
    Wiaczesław Mołotow
    Opis:
    The research problem addressed in this paper is the issue of the process of the accession of the Republic of Lithuania to the Soviet Union in the summer of 1940 and the political context of this event. There is much historical and political controversy nowadays around the history of Kremlin politics in 1939–1941, but recently the subject of annexation of Lithuania has not been discussed, and the issue of relations and diplomatic relations between the two countries has not been described in detail so far in Polish historiography. The research question was formulated as follows: why, in spite of the October 1939 Mutual Assistance Treaty, did Moscow decide to change the status quo and directly annex the neighbouring country, disregarding the considerable number of alternative scenarios and extensive possibilities of controlling Lithuania's policy? The research was conducted by analysing the documents of the diplomatic services of both countries (among which diplomatic correspondence occupies a special place), the then Soviet press from the point of view of the propaganda message used, as well as using memoiristic sources. As a result of the conducted research, no definite reasons for initiating the process of annexation of Lithuania by the USSR were defined, but a number of factors that may have a significant impact on the Kremlin's move were revealed. These include the successes of the Third Reich in the Second World War at that time, which, according to Moscow, could threaten the position of the USSR in the Baltic States and the achievements made, as well as the Kremlin's far-reaching imperial plans and the search for borders in the region.
    Problemem badawczym poruszonym w niniejszej pracy jest zagadnienie procesu przyłączenia Republiki Litewskiej do Związku Radzieckiego latem 1940 r. oraz kontekst polityczny tego wydarzenia. Współcześnie wokół historii polityki Kremla w latach 1939–1941 istnieje dużo kontrowersji historycznych i politycznych, niemniej w ostatnim czasie w polskiej historiografii temat aneksji Litwy nie był poruszany, a zagadnienie relacji i zależności dyplomatycznych między obydwoma państwami nie było dotąd wyczerpująco opisane. Pytanie badawcze sformułowano następująco: dlaczego, mimo obowiązywania Układu o przyjaźni, współpracy i pomocy wzajemnej z października 1939 r., Moskwa zdecydowała się na zmianę status quo i bezpośrednią aneksję sąsiedniego państwa mimo znacznych alternatywnych szerokich możliwości kontroli polityki Litwy? Badanie przeprowadzono analizując opracowane dokumenty służb dyplomatycznych obydwu państw (wśród których szczególne miejsce zajmuje korespondencja dyplomatyczna), ówczesną prasę radziecką pod kątem stosowanego przekazu propagandowego, a także wykorzystano źródła memuarystyczne. W wyniku przeprowadzonych badań nie zdefiniowano jednoznacznych przyczyn zapoczątkowania procesu aneksji Litwy przez ZSRR, natomiast ujawniono szereg czynników mogących mieć znaczący wpływ na takie posunięcie Kremla. Należą do nich zarówno sukcesy III Rzeszy w II wojnie światowej w tym czasie co, zdaniem Moskwy, mogłoby zagrozić pozycji ZSRR w krajach bałtyckich i osiągniętym zdobyczom, jak również dalekosiężne plany imperialne Kremla i dążenie do rewizji granic w regionie.
    Źródło:
    Res Historica; 2019, 48
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Głosy z „Ostatniego kręgu” – między życiem a śmiercią, przeszłością a uniwersum czasowym
    Voices from the “Last Ring” – Between Life and Death, the Past and the Temporal Universe
    Autorzy:
    Kur, Elżbieta M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2095950.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-06
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Głosy z „Ostatniego kręgu”. Korespondencja z Konzentrationslager Auschwitz Józefa Kreta i Zofii Hoszowskiej-Kretowej
    nazizm
    nauka w III Rzeszy
    Voices from the “Last Ring”: Józef Kret and Zofia Hoszowska-Kretowa’s Correspondence from the Konzentrationslager Auschwitz
    Nazism
    science in the Third Reich
    Opis:
    Artykuł, inspirowany publikacją Głosy z „Ostatniego kręgu”. Korespondencja z Konzentrationslager Auschwitz Józefa Kreta i Zofii Hoszowskiej-Kretowej (Katowice 2020), zawiera refleksję nad nazizmem, edukacją, nauką oraz ideologią w III Rzeszy. Powodem podjęcia obecnych w niniejszym opracowaniu kwestii i jego głównym tematem jest bogata kontekstowość w możliwym interpretacyjnie podejściu do Głosów z „Ostatniego kręgu”. Wykorzystana metodologia badawcza to przede wszystkim analiza i interpretacja tekstologiczna oraz kontekstualna z uwzględnieniem innych perspektyw (np. edytorskiej, bibliologicznej, genologicznej, historycznej, kulturowej). Walorem analizowanej publikacji źródłowej jest bogata kontekstowość, skłaniająca do badań dotyczących takich obszarów, jak np. nauka i edukacja w systemach totalitarnych, epistolografia, cenzura.
    Inspired by the book Voices from the “Last Ring”: Józef Kret and Zofia Hoszowska-Kretowa’s Correspondence from the Konzentrationslager Auschwitz (Katowice 2020), this article contains a reflection on Nazism, education, science and ideology in the Third Reich. The reason for taking up these issues and the main topic of the article is the rich contextuality in this interpretative approach to Voices from the “Last Ring”. The research methodology indicated in the article is primarily the text-oriented and the contextual analysis and interpretation, which takes into account other perspectives (e.g., editorial, bibliological, genological, historical, and cultural). The value of the source publication analyzed here consists in its rich contextuality, which prompts research in such areas as, for example, science and education in totalitarian systems, epistolography, and censorship.
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2022, 29, 1; 1-14
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kampania polska 1939 r. w historiografii III Rzeszy. Wprowadzenie bibliograficzne do tematyki
    The Polish Campaign of 1939 in the Historiography of the Third Reich. Bibliographic Introduction to the Subject
    Der Polenfeldzug von 1939 in der Geschichtsschreibung des Dritten Reiches. Eine Bibliographische Einführung in die Thematik
    Autorzy:
    Rezmer, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158890.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-28
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    Kampania polska 1939 roku
    Wehrmacht w 1939 roku
    Wojsko Polskie w 1939 roku
    historiografia III Rzeszy
    The Polish campaign of 1939
    the Wehrmacht in 1939
    the Polish Army in 1939
    historiography of the Third Reich
    Polenfeldzug von 1939
    Wehrmacht von 1939
    Polnische Armee von 1939
    Historiographie des Dritten Reiches
    Opis:
    Artykuł omawia historiografię III Rzeszy tematycznie związaną z kampanią polską 1939 r. Bibliografia, opublikowana w Londynie w 1950 r., zawiera spis 280 publikacji dotyczących tej kampanii, edytowanych w III Rzeszy w latach 1939–1945. W zbiorach polskich bibliotek jest ich 128. Publikacje miały usprawiedliwić niemiecką agresję, gloryfikować zwycięstwo i tworzyć mit o niezwyciężoności Wehrmachtu. Jednak nawet wśród nich można znaleźć prace, które poddane surowej krytyce stanowią ważne źródło wiedzy o przebiegu walk i ludziach, którzy w nich uczestniczyli. Mają więc sporą wartość informacyjną. W wielu publikacjach zamieszczono ciekawe fotografie żołnierzy, broni, sprzętu, terenu walk i pobojowisk. Po 1945 r. historyków niemieckich kampania polska 1939 r. znikomo interesowała. Z tego powodu naukowych publikacji na ten temat powstało niewiele.
    Th e article presents the historiography of the Third Reich thematically related to the Poland campaign 1939. The bibliography published in London in 1950 contains a list of 280 publications concerning this campaign, edited in the Third Reich in 1939–1945. There are 128 in the collections of Polish libraries. The publications were supposed to justify German invasion, glorify victory and create the myth of invincibility of the Wehrmacht. However, even amongst them it is possible to find works, which, after being subjected to severe critique, constitute an important source of information about the hostilities and the people who participated in them. They have a signifi cant informative value. Th ere are interesting photographs of soldiers, weapons, equipment and battlefields included in them. After 1945 German historians showed little interest in Poland campaign 1939. As a result, few scientific publications on that subject were prepared.
    Der Aufsatz befasst sich mit der Geschichtsschreibung des Dritten Reiches zum Polenfeldzug von 1939. Die 1950 in London veröff entlichte Bibliographie enthält eine Liste von 280 Publikationen zu diesem Feldzug, die in den Jahren 1939–1945 im Dritten Reich herausgegeben wurden. In den Beständen polnischer Bibliotheken befi nden sich 128 Titel. Die Publikationen sollten die deutsche Aggression rechtfertigen, den Sieg verherrlichen und einen Mythos von der Unbesiegbarkeit der Wehrmacht schaff en. Doch auch unter ihnen fi nden sich Werke, die unter strenger Kritik eine wichtige Quelle für das Wissen über den Verlauf der Kämpfe und die daran beteiligten Menschen darstellen. Sie besitzen daher einen hohen Informationswert. Viele Veröff entlichungen enthalten interessante Fotos von Soldaten, Waffen, Ausrüstung und Schlachtfeldgeländen. Nach 1945 interessierten sich deutsche Historiker kaum noch für den Polenfeldzug von 1939. Aus diesem Grund wurden nur wenige wissenschaft liche Veröff entlichungen zu diesem Thema herausgegeben.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2022, XXIII (LXXIV), 3(281); 119-147
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka jednostki o charakterze autorytarnym (Erich Fromm), o osobowości autorytarnej (Theodor Adorno), o osobowości twardej (Hans Eysenck) oraz dogmatycznej (Milton Rokeach) i cechy wspólne dla tych konstruktów teoretycznych
    Characteristics of an authoritarian unit (Erich Fromm), with authoritarian personality (Theodor Adorno), with hard personality (Hans Eysenck) and dogmatic (Milton Romeach) and common features for these theoretical constructs
    Autorzy:
    Przybytek, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2212047.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Erich Fromm
    Theodor Adorno
    Hans Eysenck
    Milton Rokeach
    Adolf Hitler
    Józef Stalin
    autorytaryzm
    demokracja
    społeczeństwo
    prawica
    lewica
    nazizm
    faszyzm
    komunizm
    Niemcy
    Rosja
    III Rzesza
    ZSRR
    Adolf
    Hitler
    Joseph Stalin
    authoritarianism
    democracy
    society
    right-wing politics
    left-
    -wing politics
    Nazism
    fascism
    communism
    Germany
    Russia
    the Third Reich
    the
    USSR
    Opis:
    This article addresses the subject of Erich Fromm, Theodor Adorno, Hans Eysenck and Milton Rokeache theory characterizing personality particularly susceptible to the influence of authoritarianism, personality that combat democracy. In its first part there is the characteristics of these personalities, specifically authoritarian units (Erich Fromm), with authoritarian personality, hard personality (Hans Eysenck) and dogmatic (Milton Rozeach). The second part of this article is trying to find common features for these theoretical constructs. Mostly, however, it is a criticism of erroneous (in my opinion) thinking when creating these theories. I noticed that the creators of the majority of them not only describe personality types particularly susceptible to the influence of authoritarianism, but above all they condemn them. In practice, this comes down to attacking the extreme right. However, attention should be paid to several important issues that negate this attitude. With authoritarianism, only the right can be identified. The division of the right/left is not very sharp. In turn, authoritarianism does not always mean a lack of humanitarianism, intolerance, and persecution. Most of the above theoretical constructs indicate, in my opinion, it is wrong that the political features of a person acquire under the influence of the environment, the environment. However, they are not somehow inherited, genetically conditioned. In addition, I think that only a certain, smaller part of society has specific political views. And only among them there is a group of people with authoritarian tendencies. This part of a society that has unspecified political views can be a business – related political option, even authoritarian, if this option provides its benefits. The assumption that the political actions of society result from the internal features of individuals is another point with which it is difficult to (me) agree. In fact, the effectiveness of the ruling team decides.
    Artykuł podejmuje temat stworzonych przez Ericha Fromma, Theodora Adorno, Hansa Eysencka i Miltona Rokeacha teorii charakteryzujących osobowości szczególnie podatne na wpływ autorytaryzmu, zwalczające demokrację. W jego pierwszej części znajduje się charakterystyka tych osobowości, konkretnie jednostek o charakterze autorytarnym (Erich Fromm), o osobowości autorytarnej (Theodor Adorno), o osobowości twardej (Hans Eysenck) oraz dogmatycznej (Milton Rokeach). W drugiej części artykułu staram się znaleźć cechy wspólne dla tych konstruktów teoretycznych. W większości jest to jednak krytyka błędnego (moim zdaniem) myślenia przy tworzeniu tych teorii. Zauważyłem, że twórcy większości spośród nich, nie tylko opisują typy osobowości szczególnie podatne na wpływ autorytaryzmu, ale przede wszystkim je potępiają. W praktyce sprowadza się to do atakowania skrajnej prawicy. Jednak należy zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii, które negują takie nastawienie. Z autorytaryzmem nie można utożsamiać tylko prawicy. Sam podział prawica– –lewica nie jest zbyt ostry. Z kolei autorytaryzm nie zawsze oznacza brak humanitaryzmu, nietolerancję, prześladowania. Większość powyższych konstruktów teoretycznych wskazuje błędnie, że cechy polityczne człowiek nabywa pod wpływem otoczenia, środowiska. Natomiast nie są one jakoś dziedziczone, uwarunkowane genetycznie. Ponadto uważam, że tylko pewna, mniejsza część społeczeństwa ma sprecyzowane poglądy polityczne. I tylko wśród nich występuje grupa ludzi o skłonnościach autorytarnych. Ta część społeczeństwa, która ma niesprecyzowane poglądy polityczne może koniunkturalnie poprzeć pewną opcję polityczną, nawet autorytarną, jeżeli zapewni ona jej korzyści. Założenie, że polityczne działania społeczeństwa wynikają z wewnętrznych cech jednostek, to kolejny punkt, z którym trudno się zgodzić. W rzeczywistości decyduje skuteczność ekipy rządzącej.
    Źródło:
    Cywilizacja i Polityka; 2022, 20, 20; 322-358
    1732-5641
    Pojawia się w:
    Cywilizacja i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcje prawne w zakresie prawa międzynarodowego wypracowane w III Rzeszy a jej polityka okupacji
    Legal concepts in the field of international law developed in the Third Reich and its policy of occupation
    Autorzy:
    Migdał, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046964.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    systemy prawne w okresie II Wojny Światowej
    Akademia Prawa Niemieckiego
    prawo narodów
    prawo międzynarodowe
    occupatio bellica
    debellatio
    Konwencja Haska
    Regierungsverwaltung
    Kolonialverwalutng
    Aufsichtsverwaltung
    Grossraum
    Besatzungsrichtungen
    zasada wodzostwa
    III Rzesza
    I Republika Słowacka
    Protektorat Czech i Moraw
    Generalne Gubernatorstwo
    II Wojna Światowa
    typy i systemy okupacji
    ekonomia na terenach okupowanych
    polityka kulturowa i kulturalna
    reżim okupacyjny
    eksterminacja ludności
    zbrodnie wojenne
    aparat represji
    Republika Weimarska
    Hlinkowa Gwardia
    HSPL
    Hlinkowa Słowacka Partia Ludowa
    Gestapo
    SS
    Einsatzgruppe
    RSHA
    Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy
    Urząd Protektora Rzeszy
    NSDAP
    legal systems in the time of World War II
    Academy of German Law
    law of nations
    international law
    Hague Convention
    Führerprinzip
    the Third Reich
    the First Slovak Republic
    the Protectorate of Bohemia and Moravia
    General Government
    World War II
    types and systems of occupation
    economy in the occupied territories
    culture and cultural policy
    occupation regime
    extermination of population
    war crimes
    repressive state apparatus
    Weimar Republic
    Hlinka Guard
    Hlinka’s Slovak People's Party
    Reich Main Security Office
    Reich Protector Office
    Opis:
    Uwzględniając dotychczasowe doświadczenia w badaniach nad systemami okupacji krajów Osi w trakcie II wojny światowej a szczególnie dominującej III Rzeszy niemieckiej, wydaje się, że występują w tym zakresie duże braki a stan tych badań można uznać za daleko niewystarczający. Słabością istniejących badań jest ograniczenie się do polityki okupacyjnej i struktur formalnych, czyli ich pewna wycinkowość. Rzadko uwzględnia się w nich dokumentacje porównawczą, ukazującą całościowe kształtowanie się struktur organizacyjnych zarządów okupacyjnych z uwzględnieniem całokształtu doświadczenia oraz zbiorczego mechanizmu funkcjonowania, przy wykazaniu także jego efektywności. Celem niniejszego artykułu jest, próba ustalenia, czy i o ile wypełnianie okupacji lub innych form władztwa przez III Rzeszę hitlerowską nad innymi terytoriami państwowymi czy narodami stanowiło system polityczno-prawny, jak kształtowały się różne postacie władania nad poszczególnymi terytoriami i wobec podbitej ludności w określonej sytuacji prawnej, społeczno-gospodarczej i politycznej. Należy przy tym podkreślić, że pojęcie „okupacja” używane powszechnie w historii politycznej tego okresu, nie wystarczy do poprawnego opisu zjawiska w języku nauki prawa. Jest ono zbyt ogólne i prawnicze nieadekwatne do stanu prawnego ziem zajętych lub kontrolowanych przez Niemcy i to zarówno tych anektowanych w sposób bezprawny (takich jak „eingegliederte Ostgebiete” w Polsce) jak i tych które zostały podporządkowane politycznie z pozbawieniem zamieszkałych tam narodów ich suwerennej władzy politycznej (takich jak Protektorat Czech i Moraw) i wreszcie tych, które zostały jedynie włączone przymusowo w orbitę wpływów III Rzeszy z utrzymaniem w nich rządów satelickich (np. Słowacja).
    Taking into account previous experiences related to the investigation of occupation systems of the Axis powers during World War II, and in particular the dominant role of the Third Reich, it seems that there are large gaps in this area and the status of those studies can be considered largely insufficient. The weakness of the existing studies is their reduction to the occupation policy and formal structures, i.e. they are rather fragmentary. Only rarely do they take into consideration comparative documentation which shows the holistic development of organizational structures of invader’s administration along with its entire experience and collective functioning mechanisms as well as the demonstration of its effectiveness. This article is an attempt to determine whether and to what extent the exercise of occupation or other forms of governance by the Third Reich under Hitler’s rule over other territories or nations constituted a political and legal system, what were different types of governance over individual territories and conquered populations in a specific legal, socio-economic and political situation. It should be noted, however, that the term “occupation” used commonly in the political history of that period is not sufficient to properly describe this phenomenon in the language of law. It is too general and inadequate to the legal status of the territories occupied or controlled by Germany, including those illegally annexed (such as “eingegliederte Ostgebiete” [annexed Eastern territories] in Poland), those that have been politically subordinated with the deprivation of peoples living there of their sovereign political power (such as the Protectorate of Bohemia and Moravia), as well as those which were only forcibly incorporated into the orbit of influence of the Third Reich but with the maintenance of satellite governments (e.g. Slovakia).
    Źródło:
    Studia Prawnicze KUL; 2017, 2; 123-165
    1897-7146
    2719-4264
    Pojawia się w:
    Studia Prawnicze KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-48 z 48

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies