Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Historical Methodology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-46 z 46
    Tytuł:
    Ancient Armenia: Evidence and Models
    Autorzy:
    Traina, Giusto
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52398504.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Ancient Armenia
    Roman History
    Iranian History
    Politology
    Historical Methodology
    Opis:
    The history of the kingdom of Greater Armenia (after 188 BCE–428 CE) has been generally interpreted from two different standpoints, an ‘inner’ and an ‘outer’ one. Greater Armenia as a marginal entity or a sidekick of Rome during the endless war with Iran, and even Iranian scholars neglected or diminished the role of Armenia in the balance of power. This paper discussed some methodological issues.
    Źródło:
    Electrum; 2021, 28; 13-20
    1897-3426
    2084-3909
    Pojawia się w:
    Electrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Research on the Cities of Pre-Partition Poland in the Last Decade (Trends, Achievements, Perspectives): Bibliographical Survey
    Autorzy:
    Okniński, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28698010.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    cities
    townspeople
    urban culture
    Marxism
    historical research methodology
    history of historiography
    Opis:
    The article contains a synthetic review of the most important subjects and directions of research in the field of the history of cities and townspeople in pre-partition Poland (to the end of the eighteenth century) based on scholarly publications from the last ten years. The author characterises the attitude of contemporary historians of cities towards questionnaires and research methods worked out in the second half of the twentieth century in the area of socio-economic history. He also outlines the prospects for the further development of Polish urban historiography, emphasising the importance of taking inspiration from the achievements of cultural anthropology and the cooperation of historians with representatives of other humanistic disciplines.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2023, 126; 143-154
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Filozofia tomistyczna w metodologii historii Feliksa Konecznego
    Thomistic philosophy in the historical methodology of Feliks Koneczny
    Autorzy:
    Nowik, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/452557.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    Feliks Koneczny
    tomizm
    metodologia historii
    filozofia dziejów
    teoria cywilizacji
    thomism
    historical methodology
    philosophy of history
    theory of civilization
    Opis:
    Feliks Karol Koneczny was born in Cracow in 1862. He studied history at the Jagiellonian University and worked in various Cracow science institutions focusing mainly on specific studies about Poland and neighboring countries. Between 1919 and 1929 he worked at the Vilnius University, later returning to Cracow. In this time period he focused on the philosophy of history, publishing his most important works from this area: "Polskie Logos i Ethos", "O wielości cywilizacyj" and "Rozwój moralności". Koneczny died in Cracow in 1949. In his historical studies he was careful to correctly state individual events sticking to the positive traditions of the Cracow school. When creating historical syntheses he considered connecting to Thomism with his philosophical concept of necessary people. He considered historical philosophy, upon which the laws of history are formed from, a final step to historical studies. He used this as a base for his famous theory of civilization as a method of living community. Building historical methodology based on thomistic philosophy lead to Koneczny’s civilization theory differing from other well known ideas of Oswald Spengler and Arnold Toynbee or Erazm Majewski. Without the concepts of people as beings with a body, soul, knowledge, and freedom, Koneczny couldn’t have used the basic categories that comprise the “Quincunx” concepts of truth, goodness, beauty, health and well-being He considered his biggest scientific discovery claiming that there can not be synthesis between civilizations. It is the main similarity between his theory of modern civilization, and the most popular modern theory of Samuel Huntington.
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2013, 2; 155-167
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    History of Polish Diarism – Selected Contexts
    Autorzy:
    Garbula, Joanna Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519612.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    diary
    memoire
    diary writing
    history
    methodology of historical sciences
    Opis:
    In this article, I raise issues connected with the history of Polish diary writing since the Middle Ages until the early 20th century. I discuss the process and directions of establishing diary writing a separate branch of historical literature. Texts of historical nature (memoirs or diaries) were referred to by their authors as stories, notes of events, diaries or a course of life. Their origin can be traced back to medieval chronicles describing events that involved the Polish nation, in which the authors shyly included scattered and miniscule autobiographical mentions. Diary writing in Poland began to assume shape as a genre at the turn of the 15th and 16th centuries. There was a growing number of diaries in which the reality was described with a bias. This was a manifestation of the specific ‘zeitgeist’: the commonplace belief in the historical importance and meaning of the events witnessed or attended by the author, making them worth describing for future generations. Owing to vivid and expressive historical accounts, the 17th century expansive growth of diary writing entered the realm of fine literature. The 18th century brought changes in the methodology of historical sciences, as reflected by the prevalence of memoirs over diaries, and the perception of a memoir as a form of autobiography. The development of diary writing at the turn of the 18th and 19th centuries was associated with surmounting the limitations of the class system and the emergence of a modern nation as a socio-cultural structure. In this historical setting, plebeian diaries, authored by ordinary people, were gaining in popularity. Diaries were written by representatives of all classes and social strata, be it aristocracy, urban-based intelligentsia originating from nobility, peasants or workers. In the first half of the 20th century, in addition to diaries written by individuals, practised for centuries, the way was paved for mass diary writing. Writing plebeian diaries was encouraged by scholars and editors of journals. At the same time, an institution of collective and competition diary writing emerged, in which the attitude to history was similar to that advocated by representatives of the Annales schools, namely history seen in connection with everyday life.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2022, 46; 7-21
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia w archiwach i archiwa w historii. Udział archiwów państwowych w rozwoju historiografii polskiej
    History in archives and archives in history. State archives’ share in development of Polish historiography
    Autorzy:
    Chorążyczewski, Waldemar
    Gut, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51532327.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    zawód archiwisty
    nauki pomocnicze historii
    archiwistyka
    metodologia historii
    nauki humanistyczne
    mikrohistoria
    archiwa społeczne
    archiwa państwowe
    archivist profession
    ancillary historical sciences
    archival science
    historical methodology
    humanities
    microhistory
    social archives
    state archives
    Opis:
    Celem tego studium jest uchwycenie najgłębszych związków metodologicznych pomiędzy archiwami i nauką historyczną, konstytuujących z jednej strony archiwa jako instytucje naukowe, a z drugiej gwarantujących historii status dyscypliny naukowej. Polskie archiwa państwowe są dla nas przestrzenią poddającą się w dziedzinie archiwalnej najłatwiej obserwacji interesujących nas zjawisk i trendów, a jednocześnie pretekstem do rozważań szerszych, dzięki wytyczaniu przez archiwa państwowe w każdym chyba kraju generalnych kierunków rozwojowych całej dziedziny archiwalnej. Podobnie traktujemy historiografię polską, rozumiejąc, że żadna dyscyplina, nawet humanistyczna lub społeczna, nie jest narodowa, a tylko w tym czy innym kraju uprawiana. Podstawą źródłową przy tego typu badaniach są oczywiście w pierwszym rzędzie publikowane tradycyjnie lub w Internecie teksty wyrażające stanowiska i poglądy osób szczególnie aktywnych w zakresie refleksji nad przeszłością, teraźniejszością i przyszłością dziedziny archiwalnej. Wzajemne odkrywanie się przez historię i archiwa miało miejsce w dobie oświecenia i romantyzmu, co zakończyło się okrzepnięciem historii jako dyscypliny naukowej uprawianej zasadniczo na uniwersytetach, a także ukształtowaniem się instytucji archiwalnych nowego typu, coraz silniej powiązanych nie z administracją i sądownictwem (choć te związki nigdy nie znikły), ale na pierwszym miejscu z nauką historyczną. Wykształcił się etos zawodu archiwisty już nie jako prawnika i urzędnika, lecz historyka wyedukowanego uniwersytecko. Zdarzały się sytuacje, gdy profesor uniwersytetu, a jednocześnie dyrektor archiwum, specjalnie zatrudniał w archiwum swych seminarzystów, by zdobyli naukową ogładę. Archiwa stawały się kuźnią kadr naukowych, a jednocześnie chętnie zatrudniały historyków wyposażonych w odpowiednie rekomendacje profesorów uniwersyteckich. Fakultety historyczne uniwersytetów kształciły albo wprost archiwistów, albo uczonych użytkowników, dobrze rozumiejących specyfikę pracy archiwów. Archiwa stały się jakby naturalnym warsztatem pracy historyków, obok bibliotek naukowych. Zasób archiwalny do badań naukowych wykorzystywali równolegle lub często wspólnie zarówno historycy zatrudnieni na uniwersytetach, jak i historycy zatrudnieni w roli kustoszy archiwaliów. Archiwa, a szczególnie pracownie naukowe, stały się miejscami spotkań: historyka z ludźmi z przeszłości przemawiającymi poprzez archiwalia, z archiwistami i innymi historykami. Wytworzył się etos zawodu archiwisty jako osoby naukowo kompetentnej, by pożądane archiwalia odszukać, odczytać literalnie i zinterpretować, czyli przeprowadzić pełną krytykę źródła. Wiek XX przyniósł jeden jeszcze obszar działań archiwów, który jest newralgiczny dla nauki historycznej, mianowicie kształtowanie zasobu archiwalnego, w tym decydowanie o tym, co będzie stanowiło źródła historyczne dostępne w archiwach i pozwalające tworzyć uczone konstrukcje przeszłości. Na polu tym podejmowanych jest wiele decyzji kontrowersyjnych. Teoria selekcji zrodzona w łonie historii modernistycznej, procesualnej, nie zadowala obecnych historyków codzienności, mentalności i mikrohistorii. Archiwa państwowe starają się w jakiś sposób sprostać przemianom nauki historycznej, co nie w pełni się udaje. W sukurs przychodzą historii archiwa społeczne, nastawione właśnie na dokumentowanie życia małych grup społecznych. W dobie postulowanej szerokiej dostępności archiwów dla każdego, w tym nieuczonego użytkownika, wiele metod i zasad pracy archiwów podlega rewizji. Nie spowoduje to zniknięcia uczonych historyków z archiwów. Samo ich przygotowanie będzie zawsze ich uprzywilejowywało w archiwach. Z ich wiedzy i doświadczenia w pracy z archiwaliami archiwa będą mogły korzystać w realizacji swojej misji w informacyjnym społeczeństwie przyszłości, zwłaszcza jeśli nie wszyscy archiwiści będą historykami, na co się zanosi.
    The objective of this study is to capture the deepest methodological relations between archives and study of history, on one hand constituting archives as scientific institutions and on the other, guaranteeing history’s status as a discipline of science. Polish state archives are, for us, the space in which it is easiest to observe phenomena and trends we are interested in, and at the same time an opportunity for broader consideration, as in probably every country the state archives determine general direction for the development of the entire archival field. We treat Polish historiography in the same way, understanding that no discipline, even humanist or social, is ever national; it is only being practised in one or other country. Source base for such study are of course first and foremost texts, published traditionally or on the Internet, expressing the positions and views of persons particularly active in scope of reflection over the past, present and future of the archival field. The mutual discovery of history and archives took place during the Enlightenment and Romanticism eras, and resulted in reinforcement of history’s position as a discipline of science, pursued predominantly at the universities, and emergence of new type of archival institutions, increasingly linked with administration and the judiciary (although these links have never disappeared), but first and foremost with study of history. The professional ethos of archivists has emerged, no longer as lawyers and clerks, but university-educated historians. On occasion, a university professor, who at the same time was the director of archives, would deliberately employ his students in the archives so they could obtain a scholarly polish. Archives became the training ground for academic scholars, and at the same time they were happy to employ historians with appropriate recommendations from University professors. History faculties at universities educated either archivists as such, or skilful archive users, who understood well the specificity of archival work. Next to scientific libraries, archives have become a natural working environment for historians. Archival fonds were used for scientific research at the same time, or frequently even jointly, by historians employed at universities and historians employed as curators of archival materials. Archives, and in particular the research facilities, have become places of meetings: of historians with people from the past, speaking through archival materials, with archivists and with other historians. Professional ethos of an archivist emerged, as that of a person scientifically competent to find desired archival materials, read them verbatim and interpret them, i.e. conduct complete critique of the source. 20thcentury brought on one more area of activity for the archives, which is pivotal for the study of history, namely shaping the archival fonds, including determination of what would constitute historical sources available in archives and allowing construction of learned structures of the past. Many controversial decisions are made in this field. Theory of selection born within the modernist, processual history, is not satisfactory to current historians of everydayness, mentality and microhistory. State archives are trying to somehow keep up with the transformations of the study of history, not entirely successfully though. Social archives, geared specifically to document the life of small social groups, are of assistance here. In the era of postulated broad availability of archives to everyone, including the unskilled users, many methods and principles of archival work are subject to revision. It will not lead to disappearance of educated historians from archives. Their very background will always put them in a privileged position in archives. The archives will be able to use their knowledge and experience in work with archival materials to fulfil their mission in the information society of the future, especially if not all archivists are going to be historians, which seems a probable turn of events.
    Źródło:
    Archeion; 2019, 120; 50-88
    0066-6041
    2658-1264
    Pojawia się w:
    Archeion
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lukiana z Samosat traktat „Jak należy pisać historię” i jego znajomość w pismach dotyczących refleksji historiograficznej w dawnej Polsce
    Autorzy:
    Lewandowski, Ignacy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631232.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    HISTORICAL METHOD
    METHODOLOGY OF HISTORY
    HISTORIOGRAPHY
    HISTORICAL CRITICISM
    Opis:
    The article contains a short presentation of the treatise entitled How to write history. The hand which wrote it was Lucian of Samosata’s, a Greek rhetor and sophist (2nd cent.). It is the sole treatise concerning methodology of history that the antiquity left us. Knowledge of the text is also transparent in the writings of authors who created on the territory of the Polish “Republic of the Gentry” in the 16th and 17th cent., and who were keen on historiographic reflection, such as  Stanisław Iłowski, Jan Firlej of Dąbrowica, Bartłomiej Keckermann and Szymon Starowolski.  
    Źródło:
    Studia Europaea Gnesnensia; 2012, 6; 9-20
    2082-5951
    Pojawia się w:
    Studia Europaea Gnesnensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    History and management. Typology of research approaches
    Autorzy:
    Górski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/703280.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    history
    management
    historical perspective
    methodology
    Opis:
    The article presents relationship between history and management. Methodological inspirations between these disciplines have been shown and also the achievements carried out within the history of business and organizational theory have been described. The author has characterized the “historical turn” in organizational researches in the 1990s of XX century. In the subsequent part of the article, three methodological approaches have been characterized, namely: narrative research and storytelling, business history, and historical perspective in organizational research. The achievements of Polish researchers in the distinguished areas of research were taken into account. At the end, barriers to greater interest of using the historical perspective in the research of organizations, conducted by Polish researchers, have been presented. They are as follows: small share of historical knowledge in the education of management adepts, domination of a historical paradigms in organization and management research, the lack of continuity in the development of Polish organizations and scientific reflection on organizations and management in the 20th century and low historical awareness of Polish entrepreneurs and managers.
    Źródło:
    Nauka; 2018, 3
    1231-8515
    Pojawia się w:
    Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jezus historii a Chrystus wiary. Refleksje metodologiczne
    Autorzy:
    Romaniuk, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1165227.pdf
    Data publikacji:
    1976
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Jezus historyczny
    metodologia
    historical Jesus
    methodology
    Opis:
    Certains principes méthodologiques du Problème „Jésus der Geschichte und Christus des Glaubens” constituent le thème principal de cette étude. Après quelques remarques d’introduction sur l’évangiles comme source unique de tout ce que nous pouvons savoir de Jésus, apres avoir discemé trois périodes dans le temps de 1’activité terrestre de Jésus enseignant par ses paroles et par ses actes, on constate plusieures deformations ainsi des paroles que des actes du Christ Sauveur. On dresse, en fin, une liste des regles qui peuvent aider à degager les ipsissima verba et les ureigene Taten du Signeur.
    Źródło:
    The Biblical Annals; 1976, 23, 1; 39-48
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archeologia w mieście, miasto w archeologii. Wybrane zagadnienia badań archeologicznych w miastach historycznych
    ARCHAEOLOGY IN A TOWN, A TOWN IN ARCHAEOLOY. SELECTED ISSUE OF ARCHAEOLOGICAL RESEARCH OFHISTORICAL TOWN
    Autorzy:
    Rozwałka, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/498009.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    HISTORICAL ARCHAEOLOGY
    URBAN ARCHAEOLOGY
    TERMIINOLOY
    METHODOLOGY OF ARCHAEOLOGICAL RESERCH
    Opis:
    In the introductory article of a volume that presents archaeological and other disciplinary research into a historical town, selected issues are discussed in the framework of the complicated research process required to understand the past of historical towns. This new field of science is facing many methodological and organizational problems. The main theme of this article is that the further development of archaeological explorations of the town requires the definition of terminology, holistic research methods (most of all stratigraphy) and an acceptance of an interdisciplinary canon. Historical archaeology dealing with towns has transformed itself into a specific field of archaeology that uses familiar excavation techniques, but differs from prehistoric archaeology by drawing on sources from other fields like history, town-planning,architecture, cultural anthropology and with its own descriptive language of past times.
    Źródło:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2012, 7; 13-24
    2084-4409
    Pojawia się w:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    HISTORIA NAJNOWSZA - POMIĘDZY PEWNOŚCIĄ A ZWĄTPIENIEM?
    CONTEMPORARY HISTORY - BETWEEN CERTAINTY AND DOUBT?
    Autorzy:
    ŁASZKIEWICZ, Hubert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909928.pdf
    Data publikacji:
    2018-04-23
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Sources analysis
    professional ethics of historian
    moral judgments in history
    methodology of history
    methodology of social sciences
    historical synthesis
    cumulative concept of historical science
    metaphors in historical argumentation
    Opis:
    The paper discuss the regulatory principles which might be included into discussion on the controversy over the uses and misuses of contemporary history in Poland. The main proposals are as follow. We need greater methodological awareness that sources we are using whilst describing and interpreting the history are not refl ecting the whole past (which is simply impossible). While observing divergent versions of reconstructed past one should notice that the most divergent matt ers are connected with ethics. Three levels of ethics and moral judgments are listed: professional ethic of historian (is he a judge or observer), ethics/moral judgments of the past we investigate, moral judgment about the past. However tempting, metaphorical use of language should be limited at least at this stage of controversy, for there are not a commonly agreed set of metaphors, thus their use might only complicate the exchange of opinions.
    Źródło:
    Historia@Teoria; 2017, 4, 6; 87-96
    2450-8047
    Pojawia się w:
    Historia@Teoria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Normy etyczne pracy naukowej historyka w kontekście specyfiki naukowego poznania historycznego
    Ethical standards of the work of historians in the specific context of historical cognition
    Autorzy:
    Urban, Gabriel Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2168154.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    historia
    etyka
    metodologia
    polityka historyczna
    history
    ethics
    methodology
    historical policy
    Opis:
    The existing „Code of Ethics for Employees” in Poland, as well as other documents prepared by representatives of all sciences gathered in research institutes of the appropriate reputation, do not in themselves distinguish between the specific characteristics of particular fields, especially between the humanities and nature sciences, The scientist in itself based on the general ethical standards in force in the European cultural circle. The purpose of this article is to attempt to exemplify the ethical dangers inherent in its scientific activity, and which derives from the specificity of the theory of historical cognition, whose verification differs fundamentally from the verification of conclusions formulated by rigorous sciences or social sciences based on statistical methods. This task was also undertaken with an indication of differences in the intensity of problematic ethical issues depending on the intent and object of historical research.
    Źródło:
    Polish Biographical Studies; 2017, 5; 153-167
    2353-9291
    Pojawia się w:
    Polish Biographical Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Nowa epoka” jako kategoria kompensacyjna. Metodologiczne wyzwania opisu a casus dwudziestowiecznej Macedonii
    Autorzy:
    Miodyński, Lech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677658.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Macedonia
    historical breakthrough
    instrumentalisation of culture
    description methodology
    time images
    Opis:
    “The New Epoch” as a compensating category. Methodological challenges of description and the case of twentieth-century MacedoniaThis article depicts the functions and possible means of describing Macedonian historiosophic and cultural visions stemming from the political transformations of 1991. These are presented against the backdrop of changes in collective consciousness in the 20th century. Issues of research methodology and the identity of the new beginning idea (and its components) in four contexts (genetic, onthological, axiological and processual) are depicted. Within the first of these, attention is drawn to the problems of retrospective temporal orientation, assimilation of the past, “synchrony of history” and reflection of prototypes, a new conceptual network of reconstructed meanings, and selection of causalities. The second context relates to the deliberate-beneficent idea of time, the domination of “structural history”, the constructive application of previous – mainly romantic – historiosophic categories: a nation’s moral predestination (Hegel), crisis as a factor of change (Burckhardt), subordination of the category of history towards freedom in the succession of epochs (Fichte), breakthrough as a stopping of the process of decay (corso – ricorso – Vico), and the importance of periodisation and turning points. The third context includes the following items: the bond of descent towards a claim of newness and liberation, “correcting the lack of fulfilment” of the past, the “positive Apocalypse” of perpetual national revolution, the heroisation of everyday life, the politisation of culture and re-interpretation of tradition: antiquity (the sphere of archaeology), the Middle Ages, folklore, revolts and national renaissance; and the romanticism of sacrifice and lynching in the light of a postmodern neutralisation of heroism. The fourth context consists of socially-compensated elements themselves: a) national (with four indications), state-political (institutional), c) historical-cultural (identifying-imagological), and d) material-economic (pragmatic). The various scenarios for restoring their memory are also present in this part: cleansing in the past, establishment in the present and liberation in the future. Their image is made complete by a short presentation of heritage canonisation patterns and ethnocentric re-evaluation of methodologies in the Macedonian humanities after 1991.  „Nowa epoka” jako kategoria kompensacyjna. Metodologiczne wyzwania opisu a casus dwudziestowiecznej MacedoniiW artykule przedstawia się funkcje i możliwe sposoby opisu macedońskich wizji historiozoficznych i kulturowych wyrosłych na gruncie politycznego przełomu 1991 roku – ujęte na tle przemian kolektywnej świadomości w XX wieku. Problemy metodologii badań oraz tożsamości idei nowego początku (i jej części składowych) ukazane są w czterech kontekstach: genetycznym, ontologicznym, aksjologicznym i procesualnym. W ramach pierwszego z nich zwraca się uwagę na takie zagadnienia jak retrospektywna orientacja temporalna, asymilacja przeszłości, „synchronia historii” i odbicia prototypów, nowa konceptualna sieć rekonstruowanych znaczeń, selekcja związków przyczynowych. Drugi kontekst odnosi się do celowościowo-zbawczego wyobrażenia czasu, dominacji „historii strukturalnej”, twórczego zastosowania dawnych – głównie romantycznych – kategorii historiozoficznych: moralnej predestynacji narodu (Hegel), kryzysu jako czynnika zmiany (Burckhardt), podrzędności kategorii historii wobec wolności w następstwie epok (Fichte), przełomu powstrzymującego proces rozkładu (corso – ricorso – Vico), znaczenia periodyzacji i cezur. W trzecim kontekście zawierają się między innymi następujące problemy: więź pochodzenia a roszczenie nowości i wyzwolenia, „korekta niespełnienia” przeszłości, „pozytywna apokalipsa” permanentnej rewolucji narodowej, heroizacja codzienności, polityzacja kultury i interpretacja związku „natura – duch”, reinterpretacja tradycji: antyk (sfera archeologii), średniowieczne, folklor, powstania i odrodzenie narodowe; romantyzm ofiary i samosądu a ponowoczesna neutralizacja heroizmu, nowy epos i tragedia. Na ostatni kontekst składa się omówienie zespołu samych pierwiastków społecznie kompensowanych: (a) narodowego (z czterema wyznacznikami), (b) polityczno-państwowego (instytucjonalnego), (c) historyczno-kulturowego (identyfikacyjno-imagologicznego), (d) materialno-ekonomicznego (pragmatycznego). Obecne są w nim także różne scenariusze rewindykacji tych pierwiastków: oczyszczenie pamięci – w przeszłości, fundacja pamięci – w teraźniejszości, i wyzwolenie pamięci – w przyszłości. Ich obraz uzupełnia krótkie przedstawienie schematów kanonizacji dziedzictwa i etnocentrycznego przewartościowania metodologii humanistycznych w macedońskiej nauce po 1991 roku.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2014, 14
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metodologie językoznawcze a tekst retoryczny. Z doświadczeń analiz historycznej prozy użytkowej
    A rhetorical text analysed by linguistic methodologies: selected remarks on the analysis of the historical utility prose
    Autorzy:
    Smoleń-Wawrzusiszyn, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2119814.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    metodologia językoznawcza
    retoryka
    synkretyzm metodologiczny
    historyczna proza użytkowa
    linguistic methodology
    rhetorical methodology
    methodological syncretism
    historical utility prose
    Opis:
    This paper discusses methodological dilemmas that a linguist faces when working on a historical rhetorical text. The author ponders upon the relationship between the variety of linguistic methodological approaches with the pragmatic-linguistic stand as paramount and the rhetorical methodology. Also, attempts at consolidating these two types of approach are ventured. The major problem encountered by linguists is that the particular layers of analysis overlap, which is mostly due to the fact that the rhetorical plane of the text must always be taken into account by the linguists in their analyses. The solution put forward by the author is that of a syncretic approach: a harmonious consolidation of the analytical linguistic methodology with the research tools developed by classical rhetorical theory, leading to a consistent, holistic account of the subject matter. These methodological reflections result from the author’s analysis of the 19th-century rhetoric texts by Jan Śniadecki.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2012, 12; 225-238
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Periodicals readership as a source of scientific research in the scope of ecological education history in the postmodern culture
    Czasopiśmiennictwo jako źródło badań naukowych w zakresie historii edukacji ekologicznej realizowanych w kulturze ponowoczesnej/postmodernizmu
    Autorzy:
    Wolter, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2098558.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    kultura ponowoczesna/postmodernizmu
    historia edukacji ekologicznej
    źródła drukowane
    czasopiśmiennictwo
    metodologia badań historycznych
    postmodern culture
    history of ecological education
    printed materials
    periodicals
    methodology of historical research
    Opis:
    The purpose of the article is to explain the methodological aspects of the source space in the 21st century exemplified by periodicals as the basis of historical research in the scope of ecological education in the Second Republic of Poland (1918-1939). In this context this article presents a scheme of the features of postmodern culture (the second half of the 20th century and the first decades of the 21st century) and examples of a dozen periodicals, which constitute a source basis for scientific research in the scope of educational history (both specific/ environmental and dedicated to the youth and children).
    Celem artykułu jest wyjaśnienie metodologicznych aspektów przestrzeni źródłowej w XXI wieku, na przykładzie czasopiśmiennictwa jako podstawy do badań historycznych w zakresie edukacji ekologicznej w II Rzeczypospolitej (1918-1939). W tym kontekście zaprezentowano zarys cech kultury ponowoczesnej/postmodernizmu (II połowy XX i pierwszych dekad XXI wieku), podano egzemplifikacje dwunastu czasopism stanowiących podstawę źródłową do badań naukowych w zakresie historii edukacji (zarówno fachowych/przyrodniczych, jak również przeznaczonych dla dzieci i młodzieży).
    Źródło:
    Forum Pedagogiczne; 2021, 11, 1; 285-297
    2083-6325
    Pojawia się w:
    Forum Pedagogiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projektowanie w kontekście historycznym - Czyli słów kilka o Sanockim Wzgórzu Zamkowym
    Aspects of designing in a historical context - A few words about the Castle Hill in Sanok
    Autorzy:
    Kutiak, A. B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/369283.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    kontekst historyczny
    metodologia projektowania
    Sanok
    zamek
    historical context
    methodology of design
    castle
    Opis:
    Projektowanie w kontekście historycznym powinno być próbą znalezienia kompromisu pomiędzy potrzebami bieżącymi, a przeszłością danego miejsca. Czy jest to próba udana może być przedmiotem subiektywnych ocen, ale droga poszukiwań wydaje się być możliwa do ujęcia w obiektywne ramy. Niniejszy tekst ma na celu zaprezentowanie pokrótce metod kształtowania architektury w miejscu o bogatej, choć nie zawsze jasnej historii na przykładzie rewaloryzacji Wzgórza Zamkowego w Sanoku.
    Designing in a historical context should be an approach for finding a compromise between current needs and a heritage of the place. If successfulness of results can be an object of subjective assessment, the method itself seems possible to be objectively framed. This article aims to shortly present project of revalorization of The Caste Hill in Sanok as a case study of methods of creating architecture in place of reach but not always clear history.
    Źródło:
    Przestrzeń i Forma; 2011, 16; 99-110
    1895-3247
    2391-7725
    Pojawia się w:
    Przestrzeń i Forma
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O „Homo metahistoricus” Jana Pomorskiego
    Autorzy:
    Solarska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2041031.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    methodology of history
    historical thinking
    historiography
    community
    metodologia historii
    myślenie historyczne
    historiografia
    wspólnota
    Opis:
    W niniejszym tekście przedstawiam książkę Jana Pomorskiego Homo metahistoricus. Studium sześciu kultur poznających (Lublin 2019). Głównym zamierzeniem jest rekonstrukcja podstawowych idei i założeń autora oraz relacji pomiędzy proponowanymi przez niego pojęciami. Wskazuję również na pytania, do których postawienia inspiruje analizowane myślenie oraz na wagę pól problemowych, które one otwierają.
    In this paper I present the book of Jan Pomorski Homometahistoricus. Studium sześciu kultur poznających (Lublin 2019). My main goal concerns the reconstruction of basic ideas and presuppositions of the Author and the relations between the concepts which he proposes. I also indicate the questions that are inspired by the thought analyzed, as well as the importance of the fields of problems which them open.
    Źródło:
    Res Historica; 2021, 51; 787-792
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historical and methodical bases of special psychologists’ professional training
    Autorzy:
    Daria, Suprun,
    Tetiana, Hrygorenko,
    Zhanna, Kovalchuk,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/890409.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
    Tematy:
    higher psychological education
    historical and theoretical foundations
    scientific research
    methodology
    scientific psychological and pedagogical research methods
    discipline "Methodology of teaching psychology"
    Opis:
    The article deals with historical and theoretical and methodological foundations of modern methodology of teaching psychology in the context of special psychologists’ education. Historical teaching experience of indicated discipline in domestic and foreign institutions of higher education is reviwed. The present historical and pedagogical analysis of students’ training and introduction of modern methodology of teaching psychology as a training discipline of penitentiary, special and clinical psychologists initiated by Academician of NAPS of Ukraine, Viktor Synov and his scientific school is delightened. The nature and structure of discipline are viewed. Particular attention is paid to finding and developing of the optimal set of methods of its providing, developing programs and definition of developed program’s efficiency. The practical results of scientists’ work in defining spheres are analyzed. The results of the experimental study of the motivational component of the professional readiness of psychologists (special, clinical) to work on a specialty in the structure of professional training are highlighted. The prospects for further research in the context of improving the psychological preparation of personnel for various types of special schools are outlined.
    Źródło:
    International Journal of Pedagogy, Innovation and New Technologies; 2019, 6(2); 116-122
    2392-0092
    Pojawia się w:
    International Journal of Pedagogy, Innovation and New Technologies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Perspektywa historyczna w badaniu praktyki i koncepcji zarządzania ludźmi
    The Historical Perspective in the Study of the Theory and Practice of Workforce Management
    Autorzy:
    Górski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/598983.pdf
    Data publikacji:
    2018-04-15
    Wydawca:
    Instytut Pracy i Spraw Socjalnych
    Tematy:
    zarządzanie zasobami ludzkimi
    perspektywa historyczna
    metodologia badań
    human resources management
    historical perspective
    research methodology
    Opis:
    Rozwój zarządzania ludźmi, zarówno w postaci refleksji teoretycznej, jak i praktyki, jest przedmiotem wielu publikacji naukowych. Ich autorzy próbują go wyjaśnić, wskazując jednocześnie na czynniki wewnętrzne i zewnętrzne, kształtujące funkcję personalną. Wymieniają takie uwarunkowania, jak: strategie firm, demograficzne, społeczne, kulturowe, gospodarcze, prawne i technologiczne, lecz bardzo często nie wyjaśniają, w jaki sposób oddziałują one na funkcję personalną. Autor artykułu przedstawia argumenty za wykorzystaniem perspektywy historycznej w badaniach refleksji teoretycznej i praktyki zarządzania ludźmi. Zastosowanie jej nakazuje badaczom wzięcie pod uwagę politycznego, społeczno-kulturowego i gospodarczego kontekstu oraz wyjaśnienia, w jaki sposób wpływa on na zmiany zarówno praktyki, jak i refleksji teoretycznej. W artykule podane są przykłady wykorzystania tej perspektywy w badaniach zarządzania zasobami ludzkimi.
    The evolution of workforce management, both theoretical reflection and practice, is the topic of numerous scientific papers. The authors of such papers strive to explain it and identify the multiple internal and external factors molding the personnel function. They specify factors such as company strategy, demographic, social, cultural, economic, legal, and technological. However, they rarely explain how these factors affect the personnel function. The author of the article presents arguments for applying a historical perspective in the study of the theory and practice of workforce management. Adopting a historical perspective in such study forces researchers to consider the social, political, cultural, and economic contexts and explain how they influence change in both practice and theory. The article also provides examples in the application of such a perspective in human resource management studies.
    Źródło:
    Zarządzanie Zasobami Ludzkimi; 2018, 2 (121); 49-61
    1641-0874
    Pojawia się w:
    Zarządzanie Zasobami Ludzkimi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Perspektywa historyczna w badaniach organizacji i zarządzania. Zagadnienie strategii badawczych
    Historical perspective in organization and management studies. The issue of research strategies
    Autorzy:
    Górski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2130816.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    metodologia badań
    organizacja i zarządzanie
    perspektywa historyczna
    research methodology
    organization and management
    historical perspective
    Opis:
    W artykule, bazując na najnowszej literaturze przedmiotu, przedstawiono wybrane zagadnienia metodologiczne badań wykorzystujących perspektywę historyczną w analizach organizacji i zarządzania. Zwrócono uwagę na dylematy związane z połączeniem różnych podejść teoretycznych w organizacji i zarządzaniu oraz sposobów rozumienia, czym jest historia i podstawowych zasad metodologii badań historycznych. Analiza wybranych trzech publikacji opartych na badaniach empirycznych ilustruje tezę o różnorodności prowadzonych badań w tym obszarze, jak również o akceptacji podstawowych założeń dotyczących tak natury badanych zjawisk, wykorzystanych źródeł, jak i metod ich interpretacji.
    The article, based on the latest literature on the subject, presents selected methodological issues which arise in research following the historical perspective in organizational and management studies. Attention was paid to dilemmas related to the combination of various theoretical approaches in organization and management, as well as the ways of understanding what history is and the crucial methodological principles of historical sciences. The three selected publications based on empirical research – referred in the article – illustrate the thesis on the diversity of research conducted in this area. Their analysis also confirms basic assumptions regarding the nature of the studied phenomena, the used sources, and the methods of their interpretation.
    Źródło:
    Prakseologia; 2020, 162; 115-130
    0079-4872
    Pojawia się w:
    Prakseologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O źródle historycznym. Próba weryfikacji niektórych koncepcji z perspektywy źródłoznawczej
    Autorzy:
    Skibiński, Edward
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1896514.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    źródło historyczne
    metodologia historii
    semiotyka
    rzeczywistość
    komunikacja
    historical source
    methodology of history
    semiotics
    reality
    communication
    Opis:
    The article discusses the bases of the contemporary concept of the theory of sources. I have made an attempt at re-interpreting this basic concept of historical methodology based on the semiotic concept of signs and reality.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2020, 4 (27); 163-179
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Українське театрознавство першої третини хх століття: робота з першоджерелами
    Ukraińskie studia teatralne w pierwszych trzech dekadach XX wieku. Praca z materiałami źródłowymi
    Ukrainian theatre studies in the first three decades of the 20th century. Working with sources materials
    Autorzy:
    Korzhova, Anastasiia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1363436.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-13
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
    Tematy:
    Іван Франко
    Володимир Перетц
    Володимир Рєзанов
    методологія театрознавства
    дослідження історичних джерел
    Iwan Franko
    Władimir Peretz
    Władimir Rezanow
    teatr: metodologia badawcza źródeł historycznych
    Ivan Franko
    Volodymyr Peretz
    Volodymyr Rezanov
    theatre study methodology: historical sources research
    Opis:
    У статті здійснено спробу на основі аналізу текстів провідних українських істориків театру першої третини ХХ століття виявити їхні методологічні принципи. Визначено, що підходи театрознавців зазначеного періоду до дослідження першоджерел було зумовлено академічною традицією дисциплін історико-філологічного циклу, з яких постало театрознавство, і процесом самоідентифікації науки про театр. Виявлено, що для досліджень істориків театру характерні наступні ознаки: історична і жанрова атрибуція джерел; визначення композиційних і стилістичних особливостей тексту; порівняльний аналіз (визначення джерел наслідування, паралелей тощо). Разом із тим, дослідження кожного з істориків мають свої особливості: зроблено акцент на національній складовій (І. Франко), сюжетних архетипах (В. Рєзанов), сценічних ефектах і поетиці театру (В. Перетц), його естетичній (О. Кисіль) і соціологічній (П. Рулін) складових. Встановлено, що зміни способів роботи з першоджерелами протягом першої третини ХХ століття свідчать не лише про індивідуальні особливості підходів різних дослідників, а й про різні етапи театрознавства. Способи роботи з джерелами опосередковано виявляють зміну як предметного поля дослідження, так і методи, на які спиралися дослідники різних поколінь.
    W artykule na podstawie analizy tekstów czołowych ukraińskich historyków teatru trzech pierwszych dziesięcioleci XX wieku podjęto próbę ukazania ich podstaw metodologicznych. Ustalono, że podejście teatroznawców z tego okresu do badania materiałów źródłowych wynikało z akademickiej tradycji dyscyplin historyczno-filologicznych, z której wyłoniło się teatroznawstwo, oraz z procesu samoidentyfikacji nauki o teatrze. Stwierdzono, że badania te charakteryzują następujące cechy: atrybucja historyczna i gatunkowa źródeł; określenie cech kompozycyjnych i stylistycznych tekstu; analiza porównawcza (identyfikacja źródeł, podobieństwa itp.). Jednak studia poszczególnych badaczy różnią się grupą odrębnych właściwości: nacisk na komponent narodowy (I. Franco), archetypy fabularne (V. Rezanov), efekty sceniczne i poetykę teatru (V. Peretz), jego estetyczny (A. Kisel) i socjologiczny (P. Roulin) wymiar. Ustalono, iż różnice w sposobie pracy ze źródłami we wspomnianym okresie świadczą nie tylko o indywidualnym podejściu uczonych, ale także o różnych etapach rozwoju teatroznawstwa. Sposoby pracy ze źródłami pośrednio ujawniają zmianę zarówno dziedziny badań, jak i metod, po które sięgali badacze różnych pokoleń.
    The article attempts to identify leading Ukrainian theatre historians of the first third of the 20th century methodological principles based on the analysis of their texts. It was established that the approach of theatre experts from this period to the study of source materials resulted from the academic tradition of historical and philological disciplines, from which theatre studies emerged, and from the process of self-identification of theatre science. These studies are characterized by the following features: historical and species attribution of sources; defining the compositional and stylistic elements of the text; comparative analysis (identification of sources, similarities, etc.). However, the studies of individual researchers differ in the group of distinct properties: the national component emphasis (I. Franko), the plot archetypes (V. Rezanov), the stage effects and the poetics of the theatre (V. Peretz), its aesthetic (O. Kysil) and sociological (P. Rulin) component. It was found that differences of working with sources in the said period testify not only to the individual approach of scholars, but also to various stages of the development of theatre studies. Working with sources indirectly reveals the change in both the field of research and the methods that researchers of different generations sought.
    Źródło:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2020, 6; 53-71
    2450-3584
    Pojawia się w:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia, archeologia i etnografia jako dyscypliny nieprzydatne do badania wierzeń słowiańskich według Dariusza Andrzeja Sikorskiego („Religie dawnych Słowian”)
    History, archaeology and ethnography as disciplines unsuitable for the study of Slavic beliefs according to Dariusz Andrzej Sikorski in his „Religions of the ancient Slavs”
    Autorzy:
    Rutkowski, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/53349608.pdf
    Data publikacji:
    2024-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    historical sources
    methodology
    research methods
    religion
    the Slavs
    przekazy źródłowe
    metodologia
    metody badań
    religia
    Słowianie
    Opis:
    For the author of the book presented below, the topic of Slavic beliefs is only a pretext for formulating writing technique-related postulates. A discussion with D.A. Sikorski should not take place in the field of methodology, or the field of the substance, and even less in the field of extra-academic research motivations. A historian should give voice to the source accounts (which does not necessarily mean considering them historically reliable), and this is made possible by appropriate methods. D.A. Sikorski, on the other hand, believes that the method is secondary, as long as it leads to results that are consistent with the ‘state of the facts’, which in practice have nothing to do with the sources. His proposal, however, is unacceptable for it is characterised by unreliability, one-sidedness, undermining of source testimony and replacing it with one’s own fantasies in accordance with a preconceived thesis that „it is not known how it actually was, but it is known that the Slavs did not have their own beliefs”. The result is a methodological trap: positivism has been taken to its ultimate consequences and turned upside down, becoming voluntarism within which you can undermine whatever you see fit.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2024, 3(42); 231-251
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jerzy Topolski’s History of Historiography
    Autorzy:
    Stobiecki, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20312028.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    Jerzy Topolski
    history of historiography
    methodology of history
    theory of historiography
    Polish historical writing after 1945
    Opis:
    The place of the history of historiography in Topolski’s comprehensive oeuvre has not been subjected to a holistic analysis yet. I will try to highlight some of the key topics rather than propose an exhaustive interpretation of them The article concentrates on the analysis of both the notion of historiography itself, as well as interpretation the main historiographic work of the Poznan historian.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2021, 51, Spec. iss.; 153-166
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Experiences and Challenges of Editing and Publishing Primary Legal-Historical Sources in Croatia
    Autorzy:
    Pastović, Dunja
    Hameršak, Filip
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/924118.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    legal-historical sources
    sources edition
    Croatia
    Yugoslavia
    edition methodology
    theory of edition
    digitalisation
    critical apparatus
    archive
    Opis:
    The authors approach the topic of editing and publishing primary legal-historical sources from the perspective of Croatian legal history as an academic discipline. Based on the earlier texts by Jakov Stipišić and Ivan Filipović, the first part of the text discusses several possible approaches towards the editing and publishing of documents, showing that critical intellectual activity is required already when the initial scope and mode of selecting and preparing the sources is decided upon. As a consequence, editing and publishing priorities are more or less directly connected to the particular interests and general methodological presumptions shared by the archivists, librarians and (legal) historians of a given society. The second part of the text – based on the works of Stjepan Antoljak, Zrinka Nikolić-Jakus, Mladen Ančić and personal insight – is thus dedicated to the most significant or illustrative (either in a positive or a negative way) source-editing and publishing projects on what is today the territory of the Republic of Croatia, in as much as some of them were influenced not only by strictly scientific, but also by political or ideological reasons. Pre-modern as well as modern and recent legal acts and other historical sources, including those typical of popular oral culture, are taken into account here. Finally, the authors reflect on the possible future of great editing projects, fearing that digitalization is only an incomplete answer to the precarious status of humanities and (historic) social sciences.
    Źródło:
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 3; 485-505
    2084-4115
    2084-4131
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historical Context and Culture of Remembrance and they Significance for Comparative Education
    Kontekst historyczny i kultura pamięci oraz ich znaczenie dla edukacji porównawczej
    Autorzy:
    Nowakowska-Siuta, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50439214.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    comparative education
    methodology of comparative education
    historical method in comparative education
    culture of remembrance
    comparative research
    Opis:
    The article presents a new approach to comparative education in the Polish comparative discourse, based primarily on the ideas of pedagogical constructivism, opening a discussion on a new method- ological paradigm, which is the place of historical context and memory in comparative research. In Polish comparative education there is a tendency to attach less importance to the role of history and memory for a comprehensive grasp of the meaning of the phenomena analyzed and the search for answers to important cognitive problems. The traditional approach is focused on the present and fu- ture perspective and this is how educational problems are perceived in the discourse of comparative education. Taking into account the importance of historical thinking in the methodology of compara- tive education is important insofar as it shows a wide context and helps understand rather than only present phenomena. The contextual analysis, including the embedding of phenomena in their logic of historical events, is the basic task of comparative education.
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2022, 66; 7-16
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    POLITYZACJA/MITOLOGIZACJA HISTORII, CZYLI W CZYM NEURONAUKA (I METODOLOGIA) MOŻE POMÓC BADACZOWI HISTORII NAJNOWSZEJ?
    THE POLITICIZATION/MYTHOLOGIZATION OF HISTORY OR HOW MIGHT NEUROSCIENCE (AND METHODOLOGY) SUPPORT THE RESEARCHER OF THE CONTEMPORARY HISTORY
    Autorzy:
    POMORSKI, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909935.pdf
    Data publikacji:
    2018-04-23
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    homo historicus
    homo metahistoricus
    politicization of history
    neuroscience
    methodology
    social responsibility social ca pital
    historical thinking
    Opis:
    The narratives created by historians with respect to events of the past serve not only the cognitive aims, but may also be used in the current discourse of power and as such be referred to as ‘historical politics’. In such cases the spotlight is no longer on the historical truth, but rather on the ability to legitimize the power exercised by one social group or political party over the rest of the society. The reason why one reaches for historical myth and politicizes historical narrative is that the emotions evoked in the process can access the mind of a common creator of history (homo historicus) much easier compared to historians’ refi ned analysis based on credible sources and proper methodology. From the perspective of historical politics, a historian – being a rational entity aware of its past (homo metahistoricus) – becomes something redundant, an obstacle that has to be silenced, suppressed or removed. All that matt ers is homo historicus, as it is the ballot in his or hers hand that will eventually determine winners and losers on election day. As is known, history writt en by the victors diff ers substantially from the one writt en by the defeated. Having diagnosed this way the situation relating to every historian aware of social responsibility of the results of historical studies, the author underlines that historical narrative may be applied to building both positive and negative social capital. Th e myth and politicization of history act toward dividing a community, rather than uniting it. Th ere is no way to create an eff ectively operating community without referring to past experiences, although when describing those experiences, it is very easy to fall into various traps of historical thinking. For this reason, neuroscience and methodology are of such a great importance to the historian of the 20th Century History.
    Źródło:
    Historia@Teoria; 2017, 4, 6; 15-42
    2450-8047
    Pojawia się w:
    Historia@Teoria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The specifics of the investigation of manifestations of political extremism from the perspective of expert witness
    Autorzy:
    Svoboda, Ivo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1832526.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
    Tematy:
    Extremism
    historical discourse
    research methodology
    extremism
    Nazism
    neo-Nazism
    political extremism
    right-wing extremism
    racism
    xenophobia
    Opis:
    The paper deals with the specifics of the investigation of manifestations of political extremism. Political extremism and particularly right-wing political extremism is a present phenomenon, which is from the perspective of Criminology research so specific, that it requires a specific approach in its assessment, especially from a position of legal experts. therefore it is advisable to choose a suitable specific methodology of scientific research on this phenomenon and the need for the court to provide findings that are relevant in the decision in a particular case. in conclusion, the author is then proposing general principles and approaches to solve this current phenomenon of our time.
    Źródło:
    Security Dimensions; 2015, 14(14); 30-35
    2353-7000
    Pojawia się w:
    Security Dimensions
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Fieldwork in Oral History Research
    Autorzy:
    Kurkowska-Budzan, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943403.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Ośrodek Pamięć i Przyszłość
    Tematy:
    oral history
    metodologia oral history
    pamięć
    dziennik badań
    badania historyczne
    oral history methodology
    remembrance
    research diary
    historical research
    Opis:
    The article concerns the problem of a lack of both academic tools as well as a catalogue of basic epistemological objectives that could serve oral history in Poland. It has to be stated, however, that there are already many institutions, conferences and journals, that focus on the issue of oral history. The author proposes some solutions that could improve this methodological gap, based on her own experience in oral history, such as introducing a research diary as a scientific research tool. 
    Źródło:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2016, 6; 7-19
    2719-7522
    2084-0578
    Pojawia się w:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z problematyki interpretacji przypowieści Jezusa
    The problem of the interpretation of Jesus’ parables
    Autorzy:
    Nowak, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559171.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    alegoria
    hermeneutyka
    historyczny przegląd badań
    metafora
    metodologia
    przypowieści Jezusa
    allegory
    hermeneutics
    historical review of research
    Jesus’ parables
    metaphor
    methodology
    Opis:
    Współczesna teologia biblijna reprezentuje zgodność w kwestii, iż jądrem Jezusowego posłannictwa jest zwiastowanie królestwa Bożego. Wyjątkowe miejsce przypada przy tym tej formie nauczania, jaką są przypowieści. Dzięki swej obrazowości dobrze przemawiają one do wyobraźni słuchaczy czy czytelników. Jednak ów obrazowy charakter, który może rodzić wrażenie prostoty, staje się niekiedy źródłem trudności interpretacyjnych. Nie zawsze bowiem potrafimy we właściwy sposób odczytać nakreślony w przypowieści obraz. Dzieje egzegezy, a także całe dzieje Kościoła ukazują, jak w przypadku tych rzekomo łatwych tekstów łatwo zejść na interpretacyjne manowce. Przez wiele wieków, począwszy od Ojców Kościoła, a przecież nawet już na etapie przekazu oraz reinterpretacji tradycji ewangelicznej przez prazbór i ewangelistów, przypowieści interpretowane były w sposób alegoryczny, co jednak – jak ukazują to współczesne badania – nie znajduje swego uzasadnienia.
    Contemporary biblical theology is in accordance with the issue that proclamation of the kingdom of God is the center of Jesus mission. In order to convey the message of God to many different facets of society, Jesus often spoke in parables. These memorable illustrations are an effective form of teaching because they easily appeal to the human imagination. However, this figurative type which generates the impression of simplicity sometimes becomes the source of difficulties. History of exegesis and also the whole Church history is laden with examples of how human beings have often misinterpreted parables. Modern theological studies often focus on the need to examine parables in their historical context. Such an examination, can lead to a more thorough appreciation of the humanities; especially literature, philosophy, sociology and psychology. Perhaps more importantly, a critical interpretation of parables increases the knowledge of those involved in judeo-christian religious studies and inter-religious disciplines.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2011, 29; 91-121
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oral history and historical education in Poland. Possibilities and application
    Autorzy:
    Kierzkowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943400.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Ośrodek Pamięć i Przyszłość
    Tematy:
    oral history
    edukacja historyczna
    historia
    Polska
    dyskurs historyczny
    świadek historii
    metodologia historii
    polska edukacja
    muzea
    historical education
    history
    Polska
    historical discourse
    witness to history
    history methodology
    Polish education
    museums
    Opis:
    The article deals with an issue of the possible applications of oral history to teaching history at Polish schools. The author states that oral history as an element of educating young people should become a natural part of teaching processes. It can become a factor increasing their awareness of their local history and of the links connecting them with the previous generations. It is also an efficient way of avoiding teaching based only on archival facts and events. This statement is illustrated by chosen examples of the use of oral history at schools and discusses the possibilities of its further use.
    Źródło:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2016, 6; 81-100
    2719-7522
    2084-0578
    Pojawia się w:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania nad społeczną historią niepełnosprawności w Polsce – kierunki, metody, wyzwania
    Studies in Social History of Disability in Poland: Approaches, Methods, Challenges
    Autorzy:
    Głąb, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080819.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    disability studies
    social model of disability
    human-right model of disability
    methodology of historical research
    primary sources
    studia o niepełnosprawności
    społeczny model niepełnosprawności
    prawno-człowieczy model niepełnosprawności
    metodologia badań historycznych
    źródła historyczne
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    The article will consider research directions on a social history of disability based on the social and the human-rights models of disability, as well as the concept of disability included in the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities. The article contains the basic methodology of historical research on the subject, the main research fields, and an overview of primary sources. In addition, the periodisation of the subject was introduced.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2020, 50; 321-349
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Edition and Publication of Historical Sources in Poland from the Perspective of Historians of Political and Legal Thought
    Autorzy:
    Barwicka-Tylek, Iwona
    Malczewski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/924093.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    source edition
    legal historical source
    translation of historical source
    institute of national
    remembrance
    the karta centre
    history of political and legal thought
    methodology of edition
    polish political thought
    republican thought
    socialist regime
    Opis:
    The article discusses the current state of edition of legal historical sources in Poland from the perspective of historians of political and legal thought. The authors begin by explaining the idea and scope of „source base”specific to their field of research. Three following issues are discussed later: (a) translation of foreign sources into Polish; (b) critical (re)edition of classic Polish texts in political thought; (c) edition of 20th century documental sources by the Institute of National Remembrance and The KARTA Centre. The authors make a number of comments and requests concerning the subject of discussion.
    Źródło:
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 3; 517-525
    2084-4115
    2084-4131
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kultura poznająca w roli kreatora źródła historycznego. Wokół „Dziwnej klęski” Marca Blocha
    Historian as a Cognitive Culture and as a Creator of the Historical Source. Some Remarks on Strange Defeat by Marc Bloch
    Autorzy:
    Pomorski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080892.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Marc Bloch
    Strange Defeat
    historical record
    methodology of the contemporary history
    „Dziwna klęska”
    źródło historyczne
    metodologia historii najnowszej
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    Marc Bloch — one of the most distinguished 20th Century historians – is the author of Strange Defeat: A Statement of Evidence Written in 1940. Serving as a staff offi cer, Bloch witnessed the fall of France in 1940 from the front line. This book is so interesting from the methodological point of view, because we are presented here with a historical source created by a historian, who additionally knows how an ideal type of historical evidence ought to be written. This French historian thought that history is also written to give contemporaries lessons on how to avoid the mistakes of the past. This is an important message of Strange Defeat.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2018, 48; 221-244
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Implementacja metodyki BIM dla odtworzenia dokumentacji zabytkowego obiektu budowlanego na przykładzie budynku Ambasady Norwegii w Federacji Rosyjskiej
    Implementation of the BIM methodology for reconstruction of documentation of the historical building facility on the example of the Embassy of Norway in Russian Federation
    Autorzy:
    Łaguna, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/161789.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
    Tematy:
    budynek zabytkowy
    dokumentacja techniczna
    rekonstrukcja
    inwentaryzacja
    metodologia BIM
    modelowanie informacji o budynku
    historical building
    technical documentation
    reconstruction
    inventorying
    BIM methodology
    building information modelling
    Opis:
    Artykuł ma na celu prezentację wykorzystania metodyki BIM (z ang. Building Information Modelling), czyli budowania modelu informacyjnego, w procesie inwentaryzacji oraz tworzenia wirtualnej bazy danych dla zabytkowego budynku mieszczącego placówkę Ambasady Norwegii w Moskwie. Autor skupił się na narzędziach oraz metodach służących odtworzeniu precyzyjnej dokumentacji architektoniczno-budowlanej, mogącej służyć jako podstawa ewentualnych prac projektowych oraz w procesie eksploatacji i zarządzania obiektem. Zaprezentowany przykład pokazuje bardzo prostą implementację precyzyjnych metod pomiarowych na bazie narzędzi LIDAR oraz modelowania bazy danych w oparciu o metodykę BIM, przy użyciu oprogramowania Autodesk Revit.
    The article aims to present the use of BIM methodology (Building Information Modelling), in the process of inventorying and creating a virtual database for a historical building housing the Embassy of Norway in Moscow. The author has focused on tools and methods serving to reconstruct precise architectural and constructional documentation, which may be useful as a base for possible designing works as well as in the process of exploitation and management of the facility. The presented example shows a very simple implementation of precise measurement methods based on LIDAR tools and database modeling based on BIM methodology, using the Autodesk Revit software.
    Źródło:
    Przegląd Budowlany; 2018, 89, 5; 12-18
    0033-2038
    Pojawia się w:
    Przegląd Budowlany
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W stronę origines de la Pologne contemporaine – poszukiwania metodologiczne Stefana Kieniewicza w latach 1946–1948
    Autorzy:
    Wolniewicz, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689966.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Polish historiography
    history of historical writing
    methodology
    “integral history”
    social history
    marxism
    Stefan Kieniewicz
    historiografia polska
    historia historiografii
    metodologia
    „historia integralna”
    historia społeczna
    marksizm
    Opis:
    This article deals with Stefan Kieniewicz’s theoretical reflection on history in the years 1946–1948. A distinguished student of the history of the lands of partitioned Poland, Kieniewicz played his part in the elaboration of the Marxist interpretation of this period of Polish history. In the period under consideration, scholars still enjoyed a significant amount of freedom in the pursuit of their studies, including in terms of the search for methodological inspirations. The author’s attention is specifically drawn to Kieniewicz’s discussioin of the strenghts and weaknesses of the traditional model of historical research (the one based on the doctrine of individualistic historicism) on one hand and what was then regarded as new approaches to historical studies, inspired by Marxism and sociology, on the other. The author also attempts to show the extent to which these new inspirations informed Kieniewicz’s concept of ‘integral history’ and his program of the social history of partitioned Poland.
    Przedmiotem artykułu jest refleksja metodologiczna Stefana Kieniewicza, jednego z najwybitniejszych badaczy porozbiorowych dziejów Polski i współtwórcy ich marksistowskiej interpretacji. Rozważania ograniczają się do lat 1946–1948, w których refleksję taką można było podejmować ze względną swobodą. W artykule ukazano dokonaną przez Kieniewicza konfrontację założeń tradycyjnego modelu historii (opartego na indywidualistycznym historyzmie) z tendencjami modernizacyjnymi inspirowanymi przez nauki socjologiczne i marksizm, a także wpływ tych poszukiwań na wizję „historii integralnej” i program historii społecznej Polski porozbiorowej.
    Źródło:
    Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2017, 9
    2450-8381
    2450-8373
    Pojawia się w:
    Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródło - źródłoznawstwo - metoda w badaniach Aleksandra Gieysztora
    Autorzy:
    Koczerska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1900684.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    historia historiografii
    źródło historyczne
    źródłoznawstwo
    nauki pomocnicze historii
    metodologia historii
    history of historiography
    historical source
    source studies
    auxiliary sciences of
    history
    methodology of history
    Opis:
    This paper describes how Aleksander Gieysztor consciously worked on mastering the research methods of history already during his studies; it presents the diversity of research issues he undertook and shows various types of historical sources (written, archaeological and folklore) that Gieysztor used in his work.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2021, 3 (30); 72-95
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    It is good to ask good questions – posing questions in oral history interview as a theoretical problem
    Autorzy:
    Jarząbek, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943392.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Ośrodek Pamięć i Przyszłość
    Tematy:
    oral history
    metodologia oral history
    źródło historyczne
    wywiad
    teoria oral history
    pytania w historii ustnej
    oral history methodology
    historical source
    interview
    oral history theory
    questions in oral history
    Opis:
    The author discusses an issue of forming questions in oral history. There are two types of them – research questions and interview questions. Instead of analyzing how to ask questions, the interviewer should rather focus on why to ask them. The article proves that asking questions in oral history is less about formal elements such as what language should be used or what matters should be raised, but more about such elements as emotions or the overall atmosphere of an interview. The author gives some clues on how to prepare proper questions, what difficulties may appear and what to avoid in order to carry out a good interview.
    Źródło:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2016, 6; 21-32
    2719-7522
    2084-0578
    Pojawia się w:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teoria historii i badanie wartości. W stronę apologii upraktycznienia
    Autorzy:
    Solska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/644220.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Axiologie
    historische Forschung und Bildung
    Methodologie
    praktischer Sinn
    Praktischwerden
    axiology
    historical research and learning
    methodology
    practical sense and practicization
    aksjologia
    badanie i uczenie historii
    metodologia
    sens praktyczny
    upraktycznienie
    Opis:
    Das Ziel des Artikels ist die Untersuchung der Axiologie der historischen Forschung und Bildung, eines früher marginalisierten Bereichs der methodologischen Reflexion. Die Hauptprämisse für das Bedürfnis, eine getrennte Axiologie der Geschichtswissenschaft zu bilden, ist die Tatsache, dass es schwierig ist, über die Vergangenheit (besonders wissenschaftlich) zu schreiben, und dass die Geschichtswissenschaft an sich unter dem Gesichtspunkt eigener Geschichte und Theorie ein axiologisches Problem bildet. Daher die nächste These, dass sich die Axiologie der Geschichte auf der Feststellung „des praktischen Sinnes“ der Arbeit eines Historikers konzentrieren soll, der vielleicht in der intellektuellen Geschichte Europas zu finden ist. Die vorgeschlagene Axiologie der Geschichte gründet also auf der Überlegung der Postulate der praktischen Vernunft im historischen Diskurs, auf der Untersuchung der Frage, ob Plato die Historiker aus dem Staat vertreiben würde und auf der Analyse des Begriffs des Praktischwerdens, der zwei Kategorien konnotiert: praktisches Denken und historische Praxis. Zur Ergänzung lege ich die Idee eines axiologisch engagierten Forschers auch im Kontext der Loyalität, des Nonkonformismus und der Inkompatibilität solcher Werte wie Patriotismus, Objektivität und Streben nach Wahrheit vor dem Hintergrund der ausgewählten Fragen der Sozialpolitik dar.
    The purpose of this study is to consider the axiology of historical research and learning – the previously marginalized area of methodological reflection. A given thesis states, that the theory of a scientific field is essentially a study of values in every sphere of methodological analysis. The main question among the premises to distinguish the axiology of history as a part of methodological research is this: why is it difficult to write about the past (especially in the scientific mode), assuming that historiography itself is an axiological problem, in the perspective of its own history and theory. Hence another thesis, that the axiology of history would focus on determining the “practical sense” of a historian’s work, which can be found in the intellectual history of our (European) culture. The introduced conceptualization is composed by: the postulates of practical reason in historical discourse; the question: would Plato proscribe historiography and banish historians from his politeia; and the notion of “practicization” which connotes two categories: practical reasoning and historical practice. To comlement the analysis the topic of an „axiologically involved researcher” is raised in the context of loyalism and nonconformity, and incompatibilities between values, as well as several issues concerning science policy.
    Celem artykułu jest analiza aksjologii badań i edukacji historycznej, marginalizowanego wcześniej obszaru refleksji metodologicznej. Formułuję tezę, że teoria danej dziedziny naukowej to w istocie badanie obecnych w różnych sferach analizy metodologicznej wartości. Główną przesłanką potrzeby wyodrębnienia aksjologii historii jest fakt, że trudno jest pisać o przeszłości (zwłaszcza w sposób naukowy), a historiografia w perspektywie własnych dziejów i własnej teorii sama stanowi problem aksjologiczny. Stąd kolejna teza, że aksjologia historii powinna skoncentrować się na ustalaniu „praktycznego sensu” pracy historyka, który być może można znaleźć w  intelektualnej historii Europy. Proponowana aksjologia historii formuje się zatem poprzez rozważenie postulatów rozumu praktycznego w dyskursie historycznym, analizę  kwestii, czy Platon wypędziłby historyków z państwa oraz analizę pojęcia „upraktycznienia”, które konotuje dwie kategorie: rozumowanie praktyczne oraz praktykę historyczną. Dla uzupełnienia, ideę badacza „aksjologicznie zaangażowanego” przedstawiam również w kontekście lojalizmu i nonkonformizmu, niekompatybilności takich wartości, jak patriotyzm, bezstronność i dążenie do prawdy oraz w kontekście wybranych zagadnień polityki społecznej.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2018, 25
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadek historii. Swobodne wspominanie a krytyka źródła historycznego – o ambiwalencji metody w zachodnioniemieckiej oral history około roku 1980
    Contemporary witness. Free recall versus historical source criticism – on the ambiguity of the method of West German oral history around 1980
    Autorzy:
    Maubach, Franka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/634729.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Ośrodek Pamięć i Przyszłość
    Tematy:
    oral history
    naoczny świadek
    niemiecka historia mówiona
    wywiad jako źródło historyczne
    społeczeństwo post-dyktatorskie
    pamięć
    metodologia
    contemporary witness
    german oral history
    interview as a historical source
    post-dictatorial society
    memory
    methodology
    Opis:
    Only recently has the contemporary witness become the subject of academic study. The emerging scholarship views this figure as belonging to a specific historical period, namely the post-Holocaust era. Today, the narrations of the contemporary witness are commonly understood as constructs, as stories developed synchronously in the course of the interview. The article takes a closer look at the formative period of the German Oral History studies around 1980, a field deeply informed by post-dictatorial sensibilities. It locates the figure of the contemporary witness, the interviewer and the interview methods employed within the historical context in which they emerged. Moreover, if we consider other Oral History approaches developed elsewhere and compare the German approach to Fritz Schütze’s narrative interview method for the social sciences, it can be identified as a genuinely historical, diachronically operating approach.  By letting the interviewees talk about their memories uninterrupted, they were encouraged to reflect on their lives as a whole. A the same time, pioneers of the field such as Lutz Niethammer and Alexander von Plato developed ways to verify the narrations’ plausibility and thus to evaluate the reliability of the interview as istorical source. This combination of empathy and skepticism, of unconditional interest in a person’s full life-story and its critical verification became the hallmark of German Oral history Studies, not least because emerged in a post-dictatorial society. Rather than studying memories as mere constructions of the past, they developed a methodology aimed at enabling historians to get access to the actual past experiences which they believed are contained in the retrospective testimonies of individual human beings.
    Only recently has the contemporary witness become the subject of academic study. The emerging scholarship views this figure as belonging to a specific historical period, namely the post-Holocaust era. Today, the narrations of the contemporary witness are commonly understood as constructs, as stories developed synchronously in the course of the interview. The article takes a closer look at the formative period of the German Oral History studies around 1980, a field deeply informed by post-dictatorial sensibilities. It locates the figure of the contemporary witness, the interviewer and the interview methods employed within the historical context in which they emerged. Moreover, if we consider other Oral History approaches developed elsewhere and compare the German approach to Fritz Schütze’s narrative interview method for the social sciences, it can be identified as a genuinely historical, diachronically operating approach. By letting the interviewees talk about their memories uninterrupted, they were encouraged to reflect on their lives as a whole. A the same time, pioneers of the field such as Lutz Niethammer and Alexander von Plato developed ways to verify the narrations’ plausibility and thus to evaluate the reliability of the interview as istorical source. This combination of empathy and skepticism, of unconditional interest in a person’s full life-story and its critical verification became the hallmark of German Oral history Studies, not least because emerged in a post-dictatorial society. Rather than studying memories as mere constructions of the past, they developed a methodology aimed at enabling historians to get access to the actual past experiences which they believed are contained in the retrospective testimonies of individual human beings.
    Źródło:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2013, 3; 39-72
    2719-7522
    2084-0578
    Pojawia się w:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O przeszłości i jej postrzeganiu, czyli kilka refleksji wokół książki Andrzeja Nowaka O historii nie dla idiotów. Rozmowy i przypadki, Kraków 2019, Wydawnictwo Literackie, ss. 623
    On the Past and Its Perception, or Some Reflections on Andrzej Nowak’s Book O historii nie dla idiotów. Rozmowy i przypadki, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2019, pp. 623
    Autorzy:
    Białokur, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233549.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    historia Polski X–XXI w.
    historia historiografii polskiej
    warsztat naukowy historyka
    pamięć i polityka historyczna
    history of Poland 10th–21st cc.
    history of Polish historiography
    methodology of historian
    memory and historical policy
    Opis:
    Przedmiot recenzji stanowi książka, która intryguje zarówno tytułem, jak i układem, a jej autor Andrzej Nowak to historyk, którego dorobek naukowy jest nie tylko bogaty, ale i szeroko komentowany. Część 1 zawiera 10 intrygujących rozmów z wybitnymi historykami polskimi i zagranicznymi, które Nowak przeprowadził na przestrzeni minionych 30 lat, w tym m.in. z Piotrem Wandyczem, Richardem Pipesem, Henrykiem Samsonowiczem i Antonym Polonskym. Część 2 obejmuje autorskie opracowania Nowaka z lat 2009–2019, poświęcone najważniejszym wątkom polskiej historii, z akcentem położonym na dzieje XX w.
    The subject of the present review is a book intriguing both by its title and layout. At the same time, its author, Andrzej Nowak, is a historian whose scientific achievement is rich and widely commented on. The first part of the reviewed work comprises ten intriguing conversations with outstanding Polish and foreign historians, held by Andrzej Nowak over the past thirty years, such as Piotr Wandycz, Richard Pipes, Henryk Samsonowicz, and Antony Polonski. The second part consists of Nowak’s original essays written between 2009 and 2019 and devoted to Polish history’s most critical topics, with special emphasis on the history of the twentieth century.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2021, 53, 1; 297-314
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kluczowe pojęcia myślenia historycznego: wprowadzenie do dyskusji
    Core Concepts of Historical Thinking: Introduction
    Autorzy:
    Wiśniewski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080713.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    core concepts
    historical thinking
    conceptual thinking
    theoretical history
    practical methodology
    case studies
    subjectivity
    young researchers
    kluczowe pojęcia
    myślenie historyczne
    myślenie pojęciowe
    historia teoretyczna
    metodologia praktyczna
    studia przypadku
    podmiotowość
    młodzi badacze
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    The paper is an introduction to the Historyka’s special issue about “Core Concepts of Historical Thinking.” It presents framework and assumptions which shape a profile and content of the volume. It shows understanding of “knowledge of the past” broader than discipline of history only, as well as the methodological characteristics of such an account. It pays an attention to the link between conceptual thinking and the meaning of subjectivity in the modern humanistic reflection. Discussion about “core concepts of historical thinking” concerns not an allegedly, abstract and static structure of concepts which would rule historical thinking per se, but it is focused on the role of concepts which are shaped in the practices of specific researchers and their interactions with the material analyzed. The paper also situates the discussion in the context of recognized currents and ideas about meaning of concepts in humanities, especially in the methodology of historical research. In conclusion, the circumstances of the volume’s emergence is shown.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2021, 51; 7-24
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trudny Norwid, trudna metodologia. Jak badać Norwida?
    Difficult Norwid, Difficult Methodology. How to Study Norwid? (transl. by Jan Kłos)
    Autorzy:
    Kasperski, Edward
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117109.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    dystans historyczny
    dystans hermeneutyczny
    dystans poznaczy
    hermetyzm
    historia
    interpretacja
    krytyka
    metodologia
    Norwid
    norwidologia
    norwidolog
    poznanie
    recepcja
    rekonstrukcja
    relatywizacja
    uniwersalizm
    historical distance
    hermeneutical distance
    cognitive distance
    hermeticism
    story
    interpretation
    criticism
    methodology
    Norwidology
    Norwidologian
    knowledge
    reception
    reconstruction
    relativisation
    universalism
    Opis:
    Cyprian Norwid's literary biography, his literary and artistic endeavour show a boundary situation in the humanities and challenge the existing technique of study and methods of interpretation. This boundary situation was composed by the following elements: a) Norwid's peripheral in his own epoch that resulted in a lack of acceptance and communication, b) poverty and the struggle for survival, c) few publications during his lifetime, dispersal and loss of a part of his manuscripts, d) isolation during his sojourn abroad in France, Italy, and the United States, e) his hermetic language and thought, f) universalistic aesthetic and philosophical attitude that was in conflict with the positivistic and utilitaritarian tendencies of the epoch, g) an unusually broad and heterogenic group of sourcews, h) discontinuity and multifarious reception, i) combination of innovation and traditionalism The author confronts the writer's boundary situation with the current research standards and methodologies. In part I, he considers the influence of the historical, hermeneutic, and cognitive distance on the modes of research interpretation and presentation of Norwid; he discusses the methods and effects of taming and consuming his historical novelty, and puts together the real and historical presence in the writer's epoch with postmortem symbolical presence Part II analyses methods of the reconstruction of the “true Norwid” and stresses the impact of the writer's image, promoted as “true,” on the time, circumstances, and manner of the reconstruction itself. This part claims that if we make one of many Norwid's images “always and everywhere true,” then we have aspirations to cognitive exclusiveness, make it uniform and appropriate the poet's image. As a result, his interpretation is made rigid Part III discusses the tension between the poet's universalism – e.g. his declaration of eternal and universally valid truths – the historical genesis and the shape of this kind of messages typical of the epoch. The ahistorical relationship to the poet's declarations gives rise to a phenomenon that is called interpretation of “Norwid by way of Norwid” in Norwidology, a fact that should be deemed vicious circle from the methodological point of view Part IV Mythologies and Methodologies evaluates the usefulness of contemporary standard research methods in solving difficulties that compose the knowledge of Norwid. This part indicates the incommensurable character of cognitive and methodological presuppositions, which Norwid himself used in his interpretation and description of the world together with the presuppositions that are used in contemporary theories of knowledge and methodologies The final conclusion of the paper reads that the difficulties in studying Norwid make us aware that the author of Silence is not for the contemporary methodologies merely a passive “object” with which, as the “hermeneutics of violence” declares, one can make everything whatever one wills, but it is a challenge for them that unveils both their strong and weak points. He is therefore their critical partner, and at times also a constructive alternative
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2010, 27-28; 53-76
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edition of the Provisional Judicial Rules of the Judex-Curial Conference from 1861 and the Methodology of Editions of Historical Legal Sources
    Autorzy:
    Gábriš, Tomáš
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/924117.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    legal history
    source edition
    legal historical source
    methodology of edition
    theory of edition
    Slovakian law
    Hungarian law
    Austrian law
    customary law
    source of law
    continuity of law
    Judex-Curial Conference
    March Constitution of 1848
    Austro-Hun
    Opis:
    The paper explains the methodology applied in the edition of historical legal sources of major importance for the 19th and 20th centuries Slovakia – the edition of the Provisional Judicial Rules (“PJR”) of the Judex-Curial Conference of 1861. At the Conference, legal scholars and politicians adopted a decision to abandon the previous twelve years of neoabsolutism and centralism introduced by the Austrian law, and opted for a renewal of the traditional Hungarian legal system with some changes introduced by the laws of March 1848 (the March Constitution of 1848). At the same time they retained some rules of Austrian origin and created some rules that were entirely new, particularly in the field of civil procedural law and inheritance law. While evaluating the legal nature of the PJR, the literature used to claim that they never became law because Parliament of 1861 was not created legally (representatives were not elected under the electoral law enacted as part of the March Constitution of 1848) and because the monarch, Francis Joseph I, had not yet been crowned (his coronation took place in 1867). Therefore the legislative process could not be successfully completed. The only solution that was reported to was the recognition of the exceptional situation which dominated in Hungary between 1861–1867 – it was the period between neoabsolutism and another provisorium, a period of “limited constitutionalism”. Under such conditions it was not possible to meet the formalities of official legislation process. Thus PJR could become binding only de facto – through the power of persuasion. However, after a corpus of case law began to consolidate during several years, it could be argued that the PJR was transformed from the actual source of judicial decision-making into customary law.
    Źródło:
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 3; 463-483
    2084-4115
    2084-4131
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Remarks on the Methodology of Comparative Legal Research in the Context of the History of Law in Poland
    Uwagi o metodologii badań prawno-porównawczych w kontekście historii prawa w Polsce
    Autorzy:
    Gałędek, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2120455.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    metodologia
    historyczne porównywanie praw
    historia prawno-porównawcza
    diachroniczne
    synchroniczne
    Polska
    recepcja prawa rzymskiego
    francuski Kodeks handlowy kodyfikacja
    przeszczep prawny
    methodology
    historical legal comparison
    comparative legal history
    diachronic
    synchronic
    Polska
    reception of Roman Law
    French Commercial Code
    codification
    legal transplant
    Opis:
    Is there anything outstanding about the history of law in Poland? Is it particularly conducive to comparative research? In my attempt to answer these questions, I focussed on presenting two distinct comparative law methods: historical legal comparison and comparative legal history. The paper is divided into two parts. The first part elaborates on the characteristics of the respective methods and on the challenges of comparative legal history in a temporally diachronic perspective and why they are not so pronounced in historical legal comparison. In this part, I tried to document the claim that the existence of a comparative platform of similarities is a condition to obtain more reliable and better-documented results of comparative research. In the second part, I focussed on three cases visualising the possibilities for comparative legal research on the history of law in Poland. Regarding the pre-partition times, I analysed the comparative possibilities related to an analysis of the impact of the Roman law on the Old Polish legal culture. The other two examples concerned the history of law in post-partition Poland. First, I explored the potential triggered by the adoption of foreign laws in Poland in terms of comparative research. I used French commercial law to exemplify the problem. Then, I undertook to show the dormant potential of the particular situation of Poland divided into different legal areas for the development of the country’s own codes of law.
    Czy dzieje prawa w Polsce wyróżniają się czymś szczególnym? Czy historia prawa w Polsce stwarza wyjątkowo korzystne warunki dla prowadzenia badań komparatystycznych? Podejmując się odpowiedzi na te pytania, skoncentrowałem się na prezentacji dwóch różnych ujęć prawno-porównawczych – na tzw. historycznym porównywaniu praw oraz porównawczej historii prawa. Artykuł został podzielony na dwie części. W pierwszej z nich zawarłem rozbudowane uwagi wstępne charakteryzujące oba podejścia i wyjaśniające, na czym polegają problemy związane z zastosowaniem porównawczej historii prawa w ujęciu temporalnie diachronicznym oraz dlaczego one nie występują w takim stopniu przy stosowaniu historycznego porównywania prawa. W tej części starałem się udokumentować twierdzenie, iż istnienie tzw. porównawczej platformy podobieństw stanowi warunek osiągnięcia pewniejszych i lepiej udokumentowanych wyników badań komparatystycznych. W drugiej części skupiłem się na trzech egzemplifikacjach obrazujących możliwości prowadzenia badań prawno-porównawczych nad dziejami prawa w Polsce. W odniesieniu do czasów przedrozbiorowych koncentruję się na możliwościach komparatystycznych związanych z analizą wpływu prawa rzymskiego na staropolską kulturę prawną. Pozostałe dwa przykłady dotyczą historii prawa na ziemiach polskich w czasach porozbiorowych. Najpierw skupiam swoją uwagę na potencjale, jaki dla badań komparatystycznych stworzyła sytuacja przeszczepienia na grunt polski obcych praw. Analizuję ten problem na przykładzie francuskiego prawa handlowego. Następnie staram się wskazać na potencjał, jaki drzemie w szczególnej sytuacji, w jakiej znalazły się ziemie polskie podzielone na różne obszary prawne i wykorzystania tego faktu w pracach nad stworzeniem własnej kodyfikacji.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2022, 99; 65-81
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Feliksa Konecznego nauka o cywilizacjach wobec współczesnych zjawisk życia społecznego
    Autorzy:
    Bednarczyk, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/644294.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Wissenschaft von den Zivilisationen
    historische Gesetze
    Geschichtsphilosophie
    Philosophie der Wissenschaft
    Methodologie der Geschichte
    Zeitgeschichte
    Feliks Koneczny
    civilization studies
    historical laws
    philosophy of history
    philosophy of science
    methodology of history
    contemporary history
    nauka o cywilizacjach
    prawa historyczne
    filozofia historii
    filozofia nauki
    metodologia historii
    historia najnowsza
    Opis:
    Folgende Überlegungen sind der Analyse der gegenwärtigen Dimension der Wissenschaft von den Zivilisationen in der Auffassung Feliks Konecznys gewidmet. Der Verfasser beweist ihre Überlegenheit über den konkurrierenden Theorien, indem er sich auf solche Aspekte wie der Begriff der Zivilisation, ihre Klassifizierung sowie Gesetze, die ihre innere Entwicklung bedingen oder gegenseitige Beziehungen stützt. Als der größte Vorzug der geschichtsphilosophischen Konzeption des polnischen Gelehrten wird das Recht der Angemessenheit unter den Werten angesehen, auf denen das Bestehen aller Zivilisationen beruht. Dieses Recht hat den logischen Schlüsselcharakter. Obwohl sich der Verfasser dessen bewusst ist, dass Konecznys Wissenschaft von den Zivilisationen, wie jede geisteswissenschaftliche Theorie, nicht der Fehler entbehrt, glaubt er, dass sie aufgrund des logischen Charakters der sie bildenden Gesetze den besten Ausgangspunkt für die Überlegungen über den gegenwärtigen Ausmaß der interkulturellen Beziehungen bildet. 
    The  science of civilizations by Feliks Koneczny is reviewed in juxtaposition  of  other contemporary theories on this subject. The superiority of this theory  is stressed  taking into account   the notions of civilization, their classification as well as the laws governing their internal development and  relations. In view of the author the law of proportionality between the values on which the functioning of all civilizations is based, represents the most significant  asset of Koneczny's historic and philosophical  theory. While   aware that Koneczny's theory,  as any theory developed on the basis of the humanities,  cannot not be devoid of errors,  the author  argues that  given the logical nature of the laws governing his theory , it represents  the best launching pad for deliberating on  why present-day  intercultural relations are developing the way they do.
    Niniejsze rozważania poświęcone są analizie współczesnego wymiaru nauki o cywilizacjach w ujęciu Feliksa Konecznego. Jej wyższość nad konkurencyjnymi teoriami autor wykazuje odwołując się do takich aspektów, jak pojęcie cywilizacji, ich klasyfikacja, a także prawa warunkujące ich wewnętrzny rozwój oraz wzajemne relacje. Jako największy atut koncepcji historiozoficznej polskiego uczonego wskazane zostaje kluczowe dla niej – posiadające charakter logiczny – prawo współmierności pomiędzy wartościami, na których oparte jest funkcjonowanie wszystkich cywilizacji. Choć autor zdaje sobie sprawę, że Konecznego nauka o cywilizacjach – jak każda teoria tworzona na gruncie nauk humanistycznych – nie może nie być pozbawiona błędów, uważa, że ze względu na logiczny charakter tworzących ją praw, stanowi ona najlepszy punkt wyjścia do rozważań na temat tego, dlaczego relacje międzykulturowe przybierają współcześnie taki, a nie inny wymiar.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2017, 22
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Widzenie ześrodkowane, ogląd, epopteia. O twórczości naukowej Wiesława Juszczaka
    Concentrated Vision, Perception, Epopteia. On the Scholarly Output of Wiesław Juszczak
    Autorzy:
    Kasperowicz, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15596841.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Wiesław Juszczak (1932–2021)
    art theory
    methodology of art history
    dilemmas of historical cognition
    interpretation of the past
    imagination
    ecphrasis
    myth
    origins of artistic creativity
    Romanticism
    post-Impressionism
    Modernism
    teoria sztuki i metodologia historii sztuki
    dylematy poznania historycznego
    interpretacja przeszłości
    wyobraźnia
    ekfraza
    mit
    geneza twórczości artystycznej
    romantyzm
    postimpresjonizm
    modernizm
    Opis:
    W naukowej twórczości Wiesława Juszczaka, bardzo zróżnicowanej pod względem tematycznym, ale także konceptualnego ujęcia konkretnych problemów, można jednak dostrzec stałe wątki, powracanie do fundamentalnych problemów: roli wyobraźni w poznaniu historycznym i tworzeniu artystycznym, genezy sztuki i jej poznawczych dążeń, znaczenia relacji pomiędzy słowem a obrazem (w ekfrazie, w krytyce artystycznej). Problemy te Juszczak podejmował czy to artykułach o metodologicznym charakterze, czy to w niezrównanych interpretacjach poszczególnych dzieł i artystów, czy to – z czasem coraz częściej – w tekstach – esejach o charakterze filozoficznych rozważań. Dokonania naukowe Profesora pozwalają zobaczyć w nim historyka sztuki i filozofa sztuki, cechującego się oryginalnością myśli i mistrzowską formą jej wyrazu, świetnego znawcy sztuki romantyzmu i symbolizmu europejskiego, niestrudzonego poszukiwacza początków tworzenia w kulturze archaicznej Grecji, humanisty godnego tego miana w najwyższym znaczeniu.
    The scholarly output of Wiesław Juszczak (1932–2021) is very diverse with regard to both the range of topics and the conceptual approaches to particular issues; yet it is possible to discern in it certain permanent themes, a desire to revisit fundamental problems, such as the role of the imagination in historical cognition and artistic creativity, the origins of art and of its cognitive pursuits, or the significance of the relationship between the word and the image (in ecphrasis, in art criticism). Those issues he approached sometimes in articles of a methodological nature, sometimes in incomparable interpretations of particular artworks and artists, and sometimes – with time, increasingly frequently – in essayistic texts that had the quality of philosophical deliberations. Wiesław Juszczak’s scholarly achievements allow us to see him as a historian and at the same time a philosopher of art, endowed with an originality of thought and a masterful form of its expression, an exceptional authority on the art of European Romanticism and Symbolism, a tireless hunter for the beginnings of artistic creation in the culture of archaic Greece, and a humanist worthy of this name in the highest degree.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2022, 84, 4; 689-714
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-46 z 46

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies