Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Historia" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Język i gwara żołnierza jako wskaźniki zmian rzeczywistości wojskowej
Autorzy:
Wiland, Tadeusz.
Powiązania:
W: Wojsko w badaniach socjologicznych / pod red. nauk. Tadeusza Leczykiewicza, Zdzisława Zagórskiego Wrocław : WSO, 1998 Wydanie specjalne, S. 267-274, Zeszyty Naukowe : Wyższa Szkoła Oficerska im. Tadeusza Kościuszki
Współwytwórcy:
Leczykiewicz, Tadeusz. Redakcja
Zagórski, Zdzisław (1946- ). Redakcja
Data publikacji:
2672
Tematy:
Socjologia wojskowa materiały konferencyjne.
Język wojskowy historia Polska
Opis:
Materiały konferencji naukowej "Wojsko w badaniach socjologicznych". Wrocław, 27-28.05.1998.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
“Aucune résonance politique”. Polish Art Historians and Franco’s Spain, 1958–1973
„Aucune résonance politique”. Polscy historycy sztuki i Hiszpania za czasów Franco, 1958–1973
Autorzy:
García-Montón González, Patricia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38711211.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
transnarodowa historia historii sztuki
geografia akademicka
historia horyzontalna
uczeni
kontakty historyków sztuki
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Hiszpania Franco
Comité International d’Histoire de l’Art (CIHA)
transnational history of art history
academic geography
horizontal history
scholars
art historians’ networks
Polish People’s Republic
Franco’s Spain
Opis:
XXIII Międzynarodowy Kongres Historii Sztuki, który odbył się w Granadzie w 1973 r., stanowił punkt zwrotny w stosunkach między historykami sztuki z Hiszpanii czasów generała Franco i ich kolegami z PRL. Pierwsze kontakty zostały nawiązane już w latach 50. XX w. dzięki wyjazdom Jana Białostockiego i Lecha Kalinowskiego m.in. do Madrytu i Barcelony. Ich wzmocnienie nastąpiło w latach 60. dzięki organizacji dwóch wystaw poświęconych sztuce hiszpańskiej w Krakowie i Poznaniu. Dopiero jednak kongres w Granadzie pozwolił polskiej delegacji zyskać nowe istotne doświadczenia. Artykuł analizuje polsko-hiszpańskie relacje w zakresie historii sztuki, które wcześniej pomijano zapewne ze względu na „peryferyjne” położenie polskiej i hiszpańskiej historii sztuki w geografii dyscypliny z okresu zimnej wojny.
The 23rd CIHA Congress, held in Granada in 1973, marked a turning point in the relationships between art historians who carried out their professional activity in the Polish People’s Republic and Franco’s Spain. First contacts began as early as the 1950s, thanks to Jan Białostocki and Lech Kalinowski’s trips to Madrid and Barcelona, among other cities, strengthened in the 1960s by the organisation of two exhibitions in Cracow and Poznań devoted to Spanish art. Nevertheless, the Granada congress became a new experience for the Polish delegation. This paper aims to delve into these contacts that have not been taken into consideration before, perhaps due to the “peripheral” position of both historiographies in the geography of the history of art history during the Cold War.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 2; 187-205
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologia kultury a ewaluacja edukacyjna
Cultural anthropology and educational evaluation
Autorzy:
Walczak, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342800.pdf
Data publikacji:
2024-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ewaluacja edukacyjna
jakościowe badania edukacyjne
zwrot lingwistyczny
historia ewaluacji
ewaluacja antropologiczna
educational evaluation
anthropological evaluation
linguistic turn
qualitative educational research
history of evaluation
Opis:
The paper describes the connections between cultural anthropology and educational evaluation. It starts from the history of anthropologically oriented educational evaluation, when a qualitative-oriented approach emerged from a dominant, post-Tyleran tradition. It analyses connections between anthropological evaluation and anthropological paradigms, in particular the phenomenological one. The next section explores the notion of culture, a central category for ethnographic research, making anthropological evaluation distinctive from other research using a qualitative methodology. It presents the discussion about the notion of culture and the meaning of an inclusive approach to the research on school cultures. The third part describes distinctive features of anthropological evaluation, contrasted to the “traditional” anthropology. In the fourth part, conclusions from a postmodern critique of the linguistic turn are described: involvement in the power/knowledge relationships, an ontoepistemological status of collected data, fluidity and ambiguity of the evaluator’s roles. The next section covers probably the most obvious aspects of anthropological evaluation – the methodological implications. The last, sixth part presents challenges for doing evaluations in anthropological settings: keeping the integrity of the roles, reflecting on the biases, limitation in influence on change, “competition” with the postpositivist approach, and logistic difficulties.
Artykuł jest próbą zarysowania związków między ewaluacją edukacyjną a antropologią kultury. W pierwszej części przedstawiono początki rozwoju ewaluacji zorientowanej antropologicznie, od wyodrębnienia się nurtu badań jakościowych z dominującego podejścia osadzonego w Tylerowskiej tradycji począwszy. Przeanalizowano także związki ewaluacji antropologicznej z antropologicznymi paradygmatami, w szczególności znaczenie nurtu fenomenologicznego. Kolejna część została poświęcona kategorii kultury, centralnej dla badań etnograficznych i ewaluacji antropologicznej, wyróżniającej się spośród innych nurtów sięgających po metodologię jakościową. Przedstawiono dyskusję dotyczącą pojęcia kultury i znaczenie inkluzywnego podejścia do badania kultur szkoły. Część trzecia zawiera omówienie cech dystynktywnych ewaluacji antropologicznej, rysowanych w opozycji wobec „tradycyjnej” antropologii. W części czwartej omówiono wnioski wynikające z postmodernistycznej krytyki okresu zwrotu lingwistycznego: kwestie uwikłania w relacje władzy/wiedzy, ontoepistemologicznego statusu gromadzonej wiedzy oraz płynności i wieloznaczności ról ewaluatora. Kolejna część poświęcona jest zapewne najbardziej oczywistemu aspektowi ewaluacji antropologicznej, czyli metodologicznym implikacjom dla uprawiania ewaluacji edukacyjnej. W ostatniej, szóstej części przedstawiono wyzwania związane z realizacją ewaluacji w nurcie antropologicznym: utrzymania integralności ról, urefleksyjnienia przedsądów, ograniczeń w inicjowaniu zmiany, „rywalizacji” z orientacją postpozytywistyczną i trudności logistycznych.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2024, 1(143); 26-41
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architekt Maksymilian Goldberg (1895–1942)
The Architect Maksymilian Goldberg (1895–1942)
Autorzy:
Kiecko, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145664.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Maksymilian Goldberg
Hipolit Rutkowski
Polish architecture
Modernist architecture
architecture of the Second Republic
architecture of Warsaw
Modernism
theory of architecture
history of architecture
architektura polska
architektura modernistyczna
architektura II Rzeczypospolitej
architektura Warszawy
modernizm
teoria architektury
historia architektury
Opis:
Maksymilian Goldberg był jednym z najważniejszych międzywojennych architektów warszawskich. Wraz z Hipolitem Rutkowskim brał udział w licznych konkursach architektonicznych i realizował głównie projekty budynków mieszkalnych oraz wnętrz. Angażował się w działalność organizacyjną i społeczną środowiska architektów jako współorganizator i aktywny członek SAP i SARP oraz założonej przez architektów związanych z miesięcznikiem „Dom – Osiedle – Mieszkanie” Poradni Budowlanej świadczącej usługi mniej zamożnym klientom. Był również teoretykiem architektury, którego w większości nieopublikowane koncepcje teoretyczne stanowiły inspirację dla idei zawartych w traktacie Bohdana Lacherta Rozważania o niektórych cechach twórczości architektonicznej (1960). Artykuł zarysowuje obraz bogatej twórczości, przede wszystkim projektowej, ale też teoretycznej Goldberga, która wciąż jeszcze czeka na monograficzne opracowanie i właściwą ocenę.
Maksymilian Goldberg was one of most important interwar architects active in Warsaw. Together with Hipolit Rutkowski, he successfully participated in several architectural competitions, mainly concerning designs for residential buildings and interiors. He was involved in organisational and social activities in the architectural milieu as a co-organiser and active member of the Association of Polish Architects (SAP) and Association of Architects of the Republic of Poland (SARP), as well as the Building Advisory Service, a body that provided services to less affluent clients, instituted by architects associated with the monthly magazine “Dom – Osiedle – Mieszkanie”. He was also a theoretician of architecture, whose mostly unpublished theoretical concepts inspired the ideas contained in Bohdan Lachert’s treatise Rozważania o niektórych cechach twórczości architektonicznej (1960). The article outlines Goldberg’s oeuvre, primarily in design but also in theoretical concepts, which despite its richness still awaits monographic study and proper evaluation.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 1; 97-126
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Barokowy twórca średniowiecznej przeszłości miast Germanii Słowiańskiej (nieco o społecznych funkcjach historii regionalnej i potrzebie jej modyfikacji)
The Baroque author of the medieval past of Slavic Germanic cities (a piece on the social functions of regional history and the need of modification thereof)
Autorzy:
Cetwiński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409719.pdf
Data publikacji:
2024-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Slavic Germania
historical writing
regional history
Abraham Hosemann
history of cities and towns in Lusatia and Silesia
Germania Słowiańska
pisarstwo historyczne
dziejopisarstwo regionalne
historia miast i miasteczek Łużyc i Śląska
Opis:
Historical writing often borders on non-fiction and novelistic fiction. The sparse source base is sometimes supplemented by the imagination of the historian him/herself. The critical scholar confines him/herself to demonstrating that an impressive mixture of legendary themes, folk tales and popular beliefs make up a „mythologised or falsified picture of the past”. The goal is simply to decide who is writing, for whom and for what purpose?
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2024, 1(40); 154-163
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biały Krzyż „Solidarności” i jego historia. Z dziejów tożsamości Gorzowa Wielkopolskiego
‘Solidarity’ White Cross and its History. A Contribution to the History of the Identity of Gorzów Wielkopolski
Autorzy:
Rymar, Dariusz A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34106896.pdf
Data publikacji:
2024-06-05
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
Biały Krzyż „Solidarności
NSZZ „Solidarność
historia Gorzowa Wielkopolskiego
tożsamość Gorzowa Wielkopolskiego
the White Cross of Solidarity
NSZZ Solidarity
the history of Gorzów Wielkopolski
the identity of Gorzów Wielkopolski
Opis:
The article depicts the history of the White Cross. It was made in 1981 on the occasion of the outdoor Mass, organised by the Independent Self-Governing Trade Union (Polish: NSZZ) “Solidarity”. Later the Cross was moved to the vicinity of the [Gorzów] Cathedral. In 1982 when the Union was suspended and then disbanded under martial law by the Communist authorities the place around the Cross became the meeting point for Solidarity activists. On August 31, 1982, the White Cross was the place where five to ten thousand people gathered to start the most numerous rally in the history of Gorzów. In March 1983 under pressure from the authorities the diocese decided to move the Cross again, that time to Żeromski Street, where a new church was being built. There the White Cross was again unveiled in 1986, and a year later a commemorative plaque was added. In the years that followed replicas and miniatures of the White Cross appeared in various places in Gorzów; thus, the White Cross has become one of the symbols of the town and an element of its identity.
Artykuł opisuje losy Białego Krzyża. Został on wykonany w roku 1981 z okazji mszy polowej, którą zorganizowali związkowcy z NSZZ „Solidarność”. Następnie przeniesiono go pod katedrę. W roku 1982 stał się miejscem spotkań działaczy „Solidarności”, która w okresie stanu wojennego była zawieszona a następnie zlikwidowana przez władze komunistyczne. 31 sierpnia 1982 r. pod Białym Krzyżem rozpoczęła się największa manifestacja w historii Gorzowa Wielkopolskiego. Uczestniczyło w niej 5-10 tys. mieszkańców miasta. Na skutek nacisku władz kierownictwo diecezji w marcu 1983 r.zdecydowało o przeniesieniu Białego Krzyża na ul. Żeromskiego, gdzie budowano nowy kościół. Tu Biały Krzyż ponownie odsłonięto w roku 1986, a rok później umieszczono koło niego tablicę pamiątkową. W kolejnych latach repliki i miniatury Białego Krzyża ustawiono w różnych miejscach miasta. Stał się w ten sposób jednym z symboli miasta i jego tożsamości.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2024, 1 (29); 325-349
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Sprache als wichtiger Faktor der deutschen Nationalidentitätsbildung im 19. Jahrhundert
Language as an important factor in the formation of German national identity in the 19th century
Język jako istotny aspekt kształtowania tożsamości narodowej w XIX w.
Autorzy:
Wróbel, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38086314.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
Turnbewegung
Nation
Identität
Nationalbewusstsein
Friedrich Ludwig Jahn
Geschichte
Sprache
19. Jahrhundert
Deutschland
Sport
language
19th century
gymnastic language
Geman
history
identity
national identity
tożsamość
naród
język
historia
Niemcy
XIX wiek
Opis:
Dieser Beitrag beschäftigt sich mit dem Problem der Beziehung zwischen Sprache, Nation und Identität am Beispiel der Jahnschen Turnsprache im 19. Jahrhundert in Deutschland. Die Analyse konzentriert sich auf die Rolle der Sprache als nationalen Hauptfaktor im Bildungsprozess der Burgerschaft, des nationalen Bewusstseins und der nationalen Identitätsbildung. Es werden der historische Hintergrund des Turnens, die Entstehung der Turnbewegung und die wichtigsten Eigenschaften der Turnsprache als Determinant der Nationalidentität vorgestellt. Von Bedeutung sind auch kulturelle, gesellschaftliche und politische Aspekte, die einen groβen Einfluss auf die Kommunikation im Sportbereich und Bildung des nationalen Selbstbewusstseins im 19. Jh. in Deutschland hatten. Turnen oder einfach Sport ist auch heute ein Mittel der nationalen Innenpolitik. Er gibt den Bürgern die Gelegenheit, sich mit Staat und Gesellschaft zu identifizieren. Im Laufe der Zeit haben viele innere und äuβere Faktoren die Turnbewegung beeinflusst aber die von Jahn gegebenen Grundlagen sind für die modernen Leibesübungen auch heute ernst zu nehmen.
In this article we will deal with the problem of the relationship between the language and moulding national identity of citizens using the example of the Jahnovian language of gymnastics in the 19th century in German. Friedrich Ludwig Jahn endeavoured in many ways to enrich and purify the German language as an expression of national consciousness. We will focus on the role of gymnastic language as the main nation-forming factor in the process of building civic attitudes, deepening national awareness.
Rozważania skupiają się na problemie relacji między językiem a kształtowaniem tożsamości narodowej obywateli na przykładzie Jahnowskiego języka gimnastyki w XIX wieku. Analiza koncentruje się na roli języka jako istotnego czynnika narodotwórczego w procesie budowania postaw obywatelskich oraz kształtowania świadomości narodowej obywateli. Wyodrębnione zostały cechy języka gimnastyki, historia jego powstania oraz czynniki polityczne, kulturowe, społeczne, które wpłynęły zarówno na stworzenie ruchu gimnastycznego jak i języka, jako narzędzia komunikacji na placu gimnastycznym i wyznacznika budowania tożsamości narodowej w XIX wieku w Niemczech.
Źródło:
Językoznawstwo; 2024, 20, 1; 221-233
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność hrabiny Marii Tarnowskiej w Polskim Czerwonym Krzyżu w dwudziestoleciu międzywojennym
The Activity of Countess Maria Tarnowska in the Polish Red Cross in the Interwar Period
Autorzy:
Sobczak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41904153.pdf
Data publikacji:
2024-06-28
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
humanitaryzm
dobroczynność
pielęgniarstwo
Polski Czerwony Krzyż
historia kobiet
humanitarianism
charity
nursing
Polish Red Cross
women’s history
Opis:
Artykuł przybliża mniej znany aspekt życia hrabiny Marii Tarnowskiej, jakim była podejmowana przez nią w dwudziestoleciu międzywojennym działalność dobroczynna w ramach Polskiego Czerwonego Krzyża. W swojej aktywności stawiała przede wszystkim na rozwój pielęgniarstwa. Ponadto popularyzowała idee szeroko pojętego humanitaryzmu, wspierała rozwój opieki medycznej, zachęcała ludność wiejską do dbałości o zdrowie i higienę. W niniejszym artykule wydane drukiem wspomnienia hrabiny Marii Tarnowskiej zostały skonfrontowane z relacjami pielęgniarek PCK i współpracowniczek hrabiny. Są to głównie materiały źródłowe pozyskane w czasie kwerendy w Archiwum Biura Zarządu Głównego PCK. Skorzystano także z materiałów przechowywanych w Archiwum Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża w Genewie oraz z dostępnych opracowań.
The article takes a closer look at a lesser-known aspect of Countess Maria Tarnowska’s life, which was her philanthropic activity within the Polish Red Cross in the inter-war period. In her activities, she focused primarily on the development of nursing. In addition, she popularised the ideas of broad humanitarianism, supported the development of medical care and encouraged the rural population to take care of their health and hygiene. In this article, the printed memoirs of Countess Maria Tarnowska have been confronted with the accounts of the PCK nurses and the Countess’s associates; these are mainly source materials obtained during a search in the Archives of the Office of the Main Board of the PCK. Materials available in the Archives of the International Committee of the Red Cross in Geneva and available studies were also used.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2024, 1(16); 31-60
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edward S. Curtis and the Complex Legacy of The North American Indian Project
Edward S. Curtis i złożoność dziedzictwa jego projektu pt. The North American Indian
Autorzy:
Rokosz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340882.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Edward S. Curtis
The North American Indian
rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej
Indianie amerykańscy
historia amerykańskiej fotografii
etnografia
Native Americans
history of American photography
ethnography
Opis:
In 1907 Edward S. Curtis published the first volume of The North American Indian – the 20-volume series which was his life achievement, completed in 1930. During thirty years he took probably about 40,000 photographs of Native Americans belonging to various tribes. These included both portraits and depictions of everyday life of the peoples his generation believed were vanishing. During the field work he also collected textual material documenting the tribes’ histories, legends, rituals as well as biographies of individual people. The project, in its immensity, exhausted the resources and did bring Curtis the recognition he hoped for. His works were rediscovered in 1972 and since then photographs have been either criticised for being staged and not depicting the Native tribes’ life as it really was, or appreciated both for their aesthetic quality and documentary value. The article provides an overview of the project, discusses the controversies surrounding it and its significance from today’s perspective. It also refers to the legacy of Curtis’s work and the way contemporary artists remain in a dialogue with it.
W 1907 r. amerykański fotograf Edward S. Curtis opublikował pierwszy tom dzieła The North American Indian – 20-tomowej serii ukończonej w 1930 r., opisującej i ilustrującej życie 80 plemion żyjących w zachodniej części Stanów Zjednoczonych. Przez trzydzieści lat Curtis wykonał prawdopodobnie około 40 tysięcy fotografii Indian amerykańskich i zgromadził ogromny materiał etnograficzny dotyczący codziennego życia plemion, ich legend, mitów, historii. Wykonane zdjęcia to zarówno portrety, jak i przedstawienia różnego typu zajęć przedstawicieli „znikającej rasy”, jak postrzegano na początku wieku rdzennych mieszkańców kontynentu. Projekt został ukończony ogromnym kosztem i nie przyniósł Curtisowi doczesnej sławy. Jego prace zostały odkryte na nowo w 1972 r. i od tego czasu są zarówno krytykowane za zafałszowywanie rzeczywistości oraz niewielką wartość dokumentalną, jak i doceniane za walory estetyczne i sam fakt zaistnienia, umożliwiający potomkom zobaczenie swoich odległych przodków. Artykuł omawia założenia projektu, jego efekty, źródła kontrowersji, a także współczesne znaczenie kulturowe tego ogromnego i jedynego w swoim rodzaju przedsięwzięcia.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2024, 30, 1; 22-35
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomenologia i filmoznawstwo. Stefana Morawskiego komentarz do koncepcji Romana Ingardena
Phenomenology and Film Studies: Stefan Morawski’s Commentary on Roman Ingarden’s Theory
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38625050.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Roman Ingarden
Stefan Morawski
historia teorii filmu
filmoznawstwo
fenomenologia
estetyka
history of film theory
film studies
phenomenology
aesthetics
Opis:
Stefan Morawski w artykule Ingardenowska koncepcja sztuki filmowej analizuje dwie wypowiedzi wielkiego filozofia poświęcone filmowi: z 1931 i 1947 r., umieszcza je na tle ówczesnej światowej myśli filmowej i zadaje pytanie o ich oryginalność. Z jednej strony prace Ingardena w dużym stopniu pokrywają się z intuicjami innych badaczy, z drugiej – stanowią ważną część badań porównawczych (między filmem a innymi dziedzinami sztuki). Przede wszystkim jednak refleksje te odegrały ogromną rolę w rozwoju polskiej myśli filmowej oraz w próbie zastosowania założeń estetyki fenomenologicznej do badań nad ontologią dzieła filmowego i procesami jego odbioru.
In the article “Ingarden’s Concept of Film Art,” Stefan Morawski analyses two texts devoted to film, written by the great philosopher in 1931 and 1947. He places them in the context of the world film theory of the time and asks questions about their originality. On the one hand, Ingarden’s works largely coincide with the intuitions of other scholars, but on the other hand, they are an important stage in the field of comparative studies (film vs. other arts). Above all, however, they played a huge role in the development of Polish film thought and in the attempt to apply the assumptions of phenomenological aesthetics to research on the ontology of the film work and the processes of its reception.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 225-240
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Film i nieubłagane tryby historii
Film and the Inexorable Wheels of History
Autorzy:
Rutkowska, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51480337.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Władysław Jewsiewicki
prehistoria kina
historia kina
archeologia kina
Nowa Historia Kina
polskie kino przedwojenne
prehistory of cinema
history of cinema
archaeology of cinema
New Cinema History
Polish pre-war cinema
Opis:
Autorka opisuje sylwetkę i twórczość Władysława Jewsiewickiego, który jest uważany za pioniera prehistorii i historii polskiego kina przedwojennego. Po odzyskaniu przez Polskę państwowości w 1918 r. aż do wybuchu II wojny światowej nie powstała żadna syntetyczna historia filmu i kina, nie było też archiwum filmowego. Jewsiewicki na początku lat 50. sporządził pierwszy spis filmów fikcjonalnych, dokumentalnych, reklamowych, propagandowych, oświatowych i animowanych powstałych w latach 1896-1939 oraz tekstów o filmie, opisywał dzieje pierwszych wynalazków kinematograficznych, spisał też syntetyczne dzieje filmu niemego i dźwiękowego w Polsce przedwojennej. Kolejne pokolenia historyków filmu odwoływały się do jego prac dokumentacyjnych. Obecnie żywo rozwija się trend regionalnych historii kina przedwojennego w nurcie Nowej Historii Kina, a także w nawiązaniu do archeologii filmu i mediów z inspiracji Thomasa Elsaessera.
The author describes the figure and work of Władysław Jewsiewicki, who is considered a pioneer of the prehistory and history of Polish pre-war cinema. After Poland regained statehood in 1918, until the outbreak of the World War II, no synthetic history of film or cinema was created, nor was there a film archive. In the early 1950s, Jewsiewicki compiled the first list of fictional, documentary, advertising, propaganda, educational, and animated films created in 1896-1939, as well as texts about film; he described the history of the first cinematographic inventions and wrote a synthetic history of silent and sound film in pre-war Poland. Subsequent generations of film historians referred to his documentary works. Currently, the trend of regional histories of pre-war cinema is developing dynamically in the New Cinema History, as well as in reference to the archaeology of film and media inspired by Thomas Elsaesser.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 127; 249-256 (pol), 257-264 (eng)
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia – kultura – język. O mechanizmach rozwoju polszczyzny
History – culture – language. Mechanisms of language development: The case of Polish
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40494497.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
historia
kultura
język
ewolucja języka
mechanizmy rozwoju polszczyzny
czynniki pozajęzykowe
czynniki wewnętrznojęzykowe
czynniki zewnętrznojęzykowe
history
culture
language
language evolution
mechanisms of development of the Polish language
extralinguistic factors
language-internal factors
language-external factors
Opis:
Interpretacja mitu o wieży Babel pozwala wychwycić ogólny mechanizm kształtowania się języków: zdarzenie / dzieje / historia > zmiany kulturowe > zmiany językowe, czyli zjawisko pozajęzykowe > zmiany zewnętrznojęzykowe > zmiany wewnętrznojęzykowe. Najczęstsze zajwiska pozajęzykowe to ruchy migracyjne, wydarzenia polityczne, wydarzenia nadnaturalne i uwarunkowane cywilizacyjnie. Czynniki zewnętrznojęzykowe układają się w cztery opozycyjne procesy występujące w dwóch płaszczyznach : demokratyzacja <--> elitaryzacja; etnicyzacja <--> globalizacja. W tej sferze czynników kształtują się także wzory mowy, których repertuar sprowadza się do pięciu typów opozycji: konserwatyzm – modernizm, kosmopolityzm – nacjonalizm, puryzm – liberalizm, normatywizm – wolicjonalizm, racjonalizm – emocjonalizm. Na oddziaływania czynników pozajęzykowych i zewnętrznojęzykowych nakładają się mechanizmy wewnętrznojęzykowe regulujące proporcje między składnikami systemu językowego: kompletacja, ekonomizacja, unifikacja, repartycja i nobilitacja.
Interpreting the myth of the Tower of Babel enables us to capture the general mechanism of language development: an event / experiences / history > cultural changes > linguistic changes, i.e., an extra-linguistic phenomenon > external language changes > internal language changes. Among the most common extralinguistic phenomena are migrations, political events, supernatural and civilization-driven events. External factors affecting language change form an array of four divergent processes along two separate lines: democratization ↔ eliticization; ethnicization ↔ globalization. These factors also influence the emergence of language patterns, the repertoire of which boils down to five types of oppositions: conservatism – modernism, cosmopolitanism – nationalism, purism – liberalism, normativism – volitionalism, rationalism – emotionalism. The impact of extralinguistic and language-external factors overlaps with the internal linguistic mechanisms that balance the components of a linguistic system: completion, economization, unification, repartition, and nobilitation.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 815, 6; 11-22
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ingardenowska koncepcja sztuki filmowej
Ingarden’s Concept of Film Art
Autorzy:
Morawski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38625049.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Roman Ingarden
historia teorii filmu
fenomenologia
estetyka
swoistość filmu
badania porównawcze
history of film theory
phenomenology
aesthetics
film specificity
comparative studies
Opis:
Przedmiotem rozprawy są dwa teksty Romana Ingardena poświęcone filmowi: krótki fragment książki O dziele literackim z 1931 r., zatytułowany Widowisko kinematograficzne („film”), oraz niezależnie opublikowany w 1947 r. większy szkic Kilka uwag o sztuce filmowej. Dzieło filmowe ujmowane jest w nich w całym systemie fenomenologicznej teorii sztuki, porównywane do innych dzieł (np. teatru czy malarstwa), przede wszystkim zaś do literatury, z którą dzieli wspólne cechy warstwowości i intencjonalności. Stefan Morawski rekonstruuje ten system, a następnie zadaje pytanie o miejsce filmoznawczej refleksji Ingardena na tle światowej teorii swego czasu. W konkluzjach wybrzmiewa, że o ile nie stanowi ona oryginalnych rozpoznań, o tyle w znaczący sposób wpłynęła na dalszy rozwój filmoznawstwa (zwłaszcza w Polsce) i zawiera szereg inspiracji do dalszych badań.
The article discusses two texts by Roman Ingarden on film: a short excerpt “The Cinematographic Drama (The Film)” from his book The Literary Work of Art (1931) and a longer sketch Kilka uwag o sztuce filmowej [Some Remarks on Film Art], published separately in 1947. In both texts, the film work is described within the whole system of the phenomenological theory of art. It is compared to other works (e.g., theatre or painting), and above all to literature, with which it shares the characteristics of layering and intentionality. Stefan Morawski reconstructs this system and then considers the place of Ingarden’s reflection on film against the background of the world theory of his time. Morawski concludes that while it lacks originality, it has significantly influenced the development of film studies (especially in Poland) and remains inspirational for further research.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 185-224
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jean-Jacques Rousseau in Polish Education
Jan Jakub Rousseau w pedagogice polskiej
Autorzy:
Wnęk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51749879.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe EDUsfera
Tematy:
historia wychowania
pedagogika naturalna
Rousseau
oświecenie
recepcja
history of education
naturalistic education
Enlightenment
reception
Opis:
Introduction. The article presents the historical reception of Rousseau’s body of work in Poland. Since the publication of Emile in 1762, Polish pedagogues and historians of education have continued to be interested in the pedagogical ideas presented within the treatise. Over the years, Polish literature on the history of pedagogy has expanded to include various works on Rousseau’s approach to education. This article emphasises that particular attention is given to this luminary of pedagogy within history of education textbooks. Historical analyses have also been published that present the role of the French Enlightenment in laying the foundations of modern education and upbringing. The current Polish historical and pedagogical literature lacks a study showing the reception of the Geneva philosopher’s pedagogical thought in Poland. This article may be a starting point for further research on the development of Polish educators’ interest in innovative Western European educational thought. Starting from the end of the 18th century, interest in the work of the author of Emile is visible in each of the following eras. This undoubtedly proves the popularity and originality of his pedagogical views and their strong influence on educational theory and practice in other countries. Aim. The aim of the article is a general characterization of the reception of Rousseau’s educational thought by Polish educators. Materials and methods. Method of document analysis. Results. The article provides a general overview of major works on Rousseau’s approach to education written by Polish authors.
Wprowadzenie. Artykuł ukazuje dzieje recepcji myśli pedagogicznej Rousseau w Polsce. W teście zasygnalizowano, że począwszy od ukazania się Emila w 1762 r. aż po czasy najnowsze trwa zaciekawienie polskich pedagogów i historyków wychowania ideami pedagogicznymi zawartymi w tym dziele. Na przestrzeni lat polska literatura historyczno-pedagogiczna została wzbogacona różnej wartości pracami traktującymi o pedagogice Rousseau. W artykule podkreślono, że szczególnie dużo uwagi poświęca się temu klasykowi pedagogiki w podręcznikach do historii wychowania. Powstają także opracowania historyczne wskazujące na rolę francuskiego oświecenia w budowaniu zrębów nowoczesnej myśli oświatowo-wychowawczej. W dotychczasowej polskiej literaturze historyczno--pedagogicznej brakuje opracowania ukazującego recepcję w Polsce myśli pedagogicznej genewskiego filozofa. Niniejszy artykuł może stanowić punkt wyjścia do dalszych badań nad rozwojem zainteresowań polskich pedagogów zachodnioeuropejską nowatorską myślą edukacyjną. Począwszy od końca XVIII wieku w każdej z następnych epok widoczne jest zaciekawienie twórczością autora Emila. Świadczy to bez wątpienia o popularności i oryginalności jego poglądów pedagogicznych, silnego ich oddziaływania na teorię i praktykę edukacyjną w innych krajach. Cel. Celem artykułu jest ogólna charakterystyka recepcji przez polskich pedagogów myśli wychowawczej Rousseau. Materiały i metody. W artykule zastosowano metodą analizy dokumentów. Wyniki. Artykuł daje ogólny przegląd najważniejszych prac jakie o pedagogice Rousseau napisali Polacy.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2024, 31, (1/2024); 217-236
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz Walerian Meysztowicz (1893–1982). Droga do objęcia katedry nadzwyczajnej prawa kanonicznego na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
Father Walerian Meysztowicz (1893–1982). The road to the Extraordinary Chair of Canon Law at the Faculty of Theology of the Stephen Bathory University in Vilnius
Священник Валериан Мейштович (1893–1982). Путь к заведованию Чрезвычайной кафедрой канонического права на Богословском факультете Университета Стефана Батория в Вильнюсе
Священик Валеріан Мейштович (1893–1982). Шлях до завідувача Надзвичайної кафедри канонічного права на Богословському факультеті Вільнюського університету імені Стефана Баторего
Autorzy:
Żukowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33526268.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Валерiaн Мейштович
Друга Річ Посполита
Віленський університет Стефана Баторего
канонічне право
історія науки
Валериан Мейштович
Вторая Речь Посполитая
Университет Стефана Батория в Вильнюсе
каноническое право
история науки
Walerian Meysztowicz
Second Polish Republic
Stephen Bathory University in Vilnius
canon law
history of science
II Rzeczpospolita
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
prawo kanoniczne
historia nauki
Opis:
Artykuł traktuje o pewnym okresie życia ks. Waleriana Meysztowicza (1893–1982) i jego związkach z Wilnem. Autor stara się przybliżyć okoliczności pobierania nauki na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie oraz w wileńskim Seminarium Duchownym. Następnie omawia sprawę nostryfikacji uzyskanego w Rzymie doktoratu świętej teologii, co umożliwiło W. Meysztowiczowi objęcie wykładów zleconych oraz otworzyło drogę kariery naukowej. Kolejnym etapem była habilitacja i uzyskanie docentury z zakresu prawa kanonicznego. Po przejściu na emeryturę ks. Bronisława Żongołłowicza to w W. Meysztowiczu widziano jego następcę w Katedrze Prawa Kanonicznego na Wydziale Teologicznym USB. Sam B. Żongołłowicz bardzo promował W. Meysztowicza. Na podstawie przewidzianej prawem procedury W. Meysztowicz otrzymał od Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej nominację profesorską w dniu 14 września 1937 r. Z uwagi na liczne obowiązki dyplomatyczne wynikające z posady w Ambasadzie Rzeczypospolitej Polskiej przy Stolicy Apostolskiej, W. Meysztowicz nie mógł wykonywać swoich obowiązków wykładowcy akademickiego. Karierę naukową w Wilnie przerwał mu wybuch II wojny światowej.
Стаття присвячена певному періоду в житті Священикa Валеріана Мейштовича (1893–1982) тайого зв’язкам з Вільнюсом. Автор намагається описати обставини його навчання у Вільнюському університеті імені Стефана Баторего та у Вільнюській семінарії. Далі він розглядає питання нострифікації отриманого в Римі докторату священного богослов’я, що дозволило В. Мейштовичу займатись замовленими лекціями і відкрило шлях до академічної кар’єри. Потім була габілітація і ступінь доктора з канонічного права. Після виходу на пенсію Священикa Броніслава Жонґоловича, саме у В. Мейштовічеві вбачалийого наступника на кафедрі канонічного права на Богословському факультеті ВУСБ. Сам В. Жонґоллович всіляко сприяв просуванню В. Мейштовича. Згідно з юридично встановленою процедурою, 14 вересня 1937 р. В. Мейштович отримав номінацію на професорське звання від Президента Республіки Польща. Через численні дипломатичні зобов’язання, пов’язані з посадою в Посольстві Республіки Польща при Апостольський столиці, В. Мейштович не міг виконувати свої обов’язки академічного викладача. Його академічна кар’єра у Вільнюсі була перервана початком Другої світової війни.
В статье рассматривается определенный период жизни священника Валериана Мейштовича (1893–1982), а также его связи с Вильнюсом. Автор пытается описать обстоятельства его обучения в университете Стефана Батория в Вильнюсе и в Вильнюсской семинарии. Затем он обсуждает вопрос о нострификации полученной в Риме степени кандидата наук в области священного богословия, которая позволила В. Мейштовичу получить заказ на проведение лекций и открыла путь к академической карьере. Следующим этапом стало получение степени доктора и должности доцента в области канонического права. После ухода на пенсию священника Бронислава Жонголловича именно в В. Мейштовиче виделиего преемника на Кафедре канонического права на Богословском факультете Университета Стефана Батория. Сам В. Жонголлович значительно продвигал В. Мейштовича. В соответствии с установленной законом процедурой В. Мейштович получил профессорское назначение от президента Республики Польша 14 сентября 1937 г. Из-за многочисленных дипломатических обязанностей, связанных с его должностью в Посольстве Республики Польша при Святом Престоле, В. Мейштович не мог выполнять свои обязанности в качестве академического преподавателя. Его научая карьера в Вильнюсе была прервана началом Второй мировой войны.
The article discusses a period in the life of Fr. Walerian Meysztowicz (1893–1982) and his connections with Vilnius. The author attempts to describe the circumstances of his education at the Stephen Bathory University in Vilnius and at the Vilnius Seminary. He then discusses the recognition of the doctorate of sacred theology obtained in Rome, which enabled W. Meysztowicz to take up commissioned lectureships and opened the way to an academic career. This was followed by habilitation and a docent title in canon law. After Fr. Bronisław Żongołłowicz’s retirement, it was W. Meysztowicz who was seen as his successor in the Chair of Canon Law at the Faculty of Theology of the Stephen Bathory University. B. Żongołłowicz himself intensely promoted W. Meysztowicz. Based on the procedure envisaged by law, W. Meysztowicz received his professorial appointment from the President of the Republic of Poland on 14 September 1937. Due to his numerous diplomatic duties resulting from his post at the Embassy of the Republic of Poland to the Holy See, W. Meysztowicz was unable to fulfil his duties as an academic lecturer. His academic career in Vilnius was interrupted by the outbreak of the Second World War.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2024, 2; 181-214
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies