Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Goethe," wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 35
Tytuł:
Wędrówka Fausta
Faust’s Wanderings
Autorzy:
Jackiewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231847.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Faust
Johann Wolfgang Goethe
René Clair
szatan
archetyp
satan
archetype
Opis:
Postać Fausta, wraz z motywem pragnienia wiedzy, samowiedzy i wiecznej młodości, wreszcie konfrontacji ze złem uosabianym przez szatana, należy do archetypów kultury europejskiej. Autor śledzi wędrówkę Fausta począwszy od przełomu XV i XVI w., kiedy to zaistniał jako postać historyczna i stał się bohaterem ludowej legendy, po współczesność. W końcu XVI w. frankfurcki drukarz Johann Spiess poświęcił mu książkę, która zyskała ogromną popularność. Potem pisali o nim Christopher Marlowe i Johann Wolfgang Goethe, wreszcie Tomasz Mann. Jackiewicz opisuje przeobrażenia tej postaci w kontekście warunków historycznych i kulturowych. Interesuje go też, jak Fausta przyswoiła sztuka filmowa, najpierw w epoce niemej (u Louisa Lumiére’a, Georges’a Mélièsa i Friedricha Wilhelma Murnaua), po czasy współczesne. Sporo miejsca poświęca analizie filmu René Claira Urok szatana (La beauté du diable, 1950). Porównuje wizję Claira z pierwowzorami literackimi, ale przede wszystkim sytuuje ją w polu francuskiej tradycji humanistycznej, a także wobec noweli Jeana Marcenaka. (Materiał nierecenzowany; pierwodruk: „Kwartalnik Filmowy” 1953, nr 10, s. 40-65).
The figure of Faust, along with the motif of the desire for knowledge, self-knowledge and eternal youth, and finally confrontation with evil personified by Satan, belongs to the archetypes of European culture. The author traces Faust’s journey from the turn of the 15th and 16th centuries, when he emerged as a historical figure and became the hero of folk legend, to the present day. At the end of the 16th century, the Frankfurt printer Johann Spiess dedicated a book to him, which became extremely popular. Then Christopher Marlowe and Johann Wolfgang Goethe wrote about him, and finally Thomas Mann. Jackiewicz describes the transformations of this figure in the context of historical and cultural conditions. He is also interested in how Faust was adapted in film art, first in the silent era (by Louis Lumiére, Georges Méliès and Friedrich Wilhelm Murnau), and to the researcher’s contemporary times. He devotes a lot of space to the analysis of René Clair’s film Beauty and the Devil (La beauté du diable, 1950). He compares Clair’s vision with literary prototypes, but above all, he places him in the field of the French humanistic tradition, as well as in relation to Jean Marcenac’s novella. (Non-reviewed material; originally published in Kwartalnik Filmowy 1953, no. 10, pp. 40-65).
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 125; 180-205 (pol), 206-231 (eng)
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motywy faustyczne w twórczości Czesława Miłosza
Faustian Motifs in the Works of Czesław Miłosz
Autorzy:
Ćwiklak, Kornelia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432363.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Miłosz
Goethe
Faust
Faust warszawski
Warsaw Faust
Faustian motifs
Polish post-WWII literature
Opis:
The article discusses the references to Faust by Johann Wolfgang Goethe present in the works of Czesław Miłosz. They appear in his poems, as well as in essays and non-literary texts, e.g. interviews. The references to Goethe in Miłosz’s work are also of interest, especially included in autobiographical statements. The article attempts to indicate certain regularities concerning the occurrence of intertextual references to Goethe’s tragedy, related to the poet’s worldview, his aesthetic choices and biographical context. The considerations included in the article lead to the conclusion that the hero of the tragedy symbolises the content which, after World War II, made it possible to name and understand the processes that led to the catastrophe of war and the rejection of humanity. Faust can be a tool for self-characterisation or an accusation against German culture and the cult of science and progress, leading to the alienation of the individual.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2023, 44; 227-250
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Salon gospođe Talfj i njene metode posredovanja srpske kulture u Nemačkoj
Mrs. Talfjs salon and her methods of mediating Serbian culture in Germany
Salon pani Talfj i jej metody mediacji kultury serbskiej w Niemczech
Autorzy:
Mikovic, Lazar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670817.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
Narodne pesme Srba
kultura
Berlin
književni krugovi
nemački književni listovi 20-ih godina 19. veka
književnost
Štiglic
Crna Gora
Herderova poetika
Vuk Stefanović Karadžić
braća Grim
Gete
Marko Kraljević
prevodi
salon
narodni duh
kružok
folk songs of the Serbs
culture
literary circles
German literary magazines of the 20s 19. century
Stieglitz
Montenegro
Herder’s poetics
brothers Grimm
Goethe
translations
folk spirit
pieśni ludowe Serbów
środowisko literackie
niemieckie czasopisma
literackie lat 20. XIX w.
literatura
Stiglic
Czarnogóra
poetyka Herdera
bracia
Grimm
przekłady
koło
duch ludowy
Opis:
Stvaranje kulturoloških i poetoloških uslova u nemačkim kulturno-političkim centrima pogodnim za recepciju narodne poezije uopšte a time i srpske; koncetualizacija i tekstualizacija slike Srba, naročitno na osnovu Talfjinih prevoda sprske narodne poezije u nemačkoj književnosti i publicistici 20-ih i 30-ih godina 19. veka. Formiranje književnih krugova u Berlinu na čelu sa Geteom, braćom Grim, Kopitarom, Štiglicom i Farnhagenom. Opis puta u knjizi Poseta Crnoj Gori, s posebnim Štiglicovim interesovanjem za narodna predanja, legende i epsku narodnu poeziju u Njegoševoj Grlici. Navodi se i Štiglicov značaj kao kulturnog posrednika i jednog od najboljih Talfjinih sledbenika.
Salon pani Talfj i jej metody mediacji kultury serbskiej w NiemczechW artykule podjęto tematy stworzenia warunków kulturowych i poetyckich w niemieckich ośrodkach kulturalnych i politycznych odpowiednich dla recepcji poezji ludowej w ogóle, a co za tym idzie – poezji serbskiej oraz konceptualizacji i tekstalizacji obrazu Serbów, zwłaszcza na podstawie tłumaczeń serbskiej poezji ludowej Talfji w literaturze niemieckiej i publicystyce lat 20. i 30. XIX wieku. Omówiono powstanie kół literackich w Berlinie pod przewodnictwem Goethego, braci Grimm, Kopitara, Štiglica i Varnhagen. Opracowanie zawiera opis wycieczki w książce Wizyta w Czarnogórze i odnotowuje szczególne zainteresowanie Štiglica folklorem, legendami i epicką poezją ludową w Grlicy Njegoša. Wspomina również o znaczeniu Štiglica jako mediatora kulturowego i jednego z najlepszych naśladowców Talfji.
Creation of cultural and poetic conditions in German cultural and political centres suitable for the reception of folk poetry in general, and thus also of Serbian poetry; conceptualization and textualization of the image of Serbs, especially based on Talfja's translations of Serbian folk poetry in German literature and nonfiction in the 20s and 30s of 19th century. Formation of literature circles in Berlin led by Goethe, Brothers Grimm, Kopitar, Stieglitz and Varnhagen. Description of the trip in the book Visit to Montenegro, with Stieglitz's special interest in folklore, legends and epic folk poetry in Njegos's Grlica. Stieglitz's importance as a cultural mediator and one of Talfja's best followers is also mentioned.
Źródło:
Językoznawstwo; 2023, 19, 2; 269-277
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sielanka – dualizm – katastrofa. O związku tytułowego bohatera Cierpień młodego Wertera J. W. Goethego z naturą
Idyll – dualism – catastrophe. On the relationship between the protagonist of J. W. Goethe’s The Sufferings of Young Werther and nature
Autorzy:
Kornatowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408236.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
J. W. Goethe
Werther
nature
ecology
Werter
natura
ekologia
Opis:
Artykuł poświęcony jest lekturze powieści J. W. Goethego Cierpienia młodego Wertera pod kątem relacji tytułowego bohatera z naturą. W chronologicznej analizie nature writing Wertera w listach do Wilhelma uwzględnione zostały jego przeżycia, postawy, uczucia i reakcje związane ze światem natury, ich wpływ na jego poglądy, a także związki między indywidualizmem i pozycją społeczną Wertera a jego ekologiczną świadomością. Werter postrzega naturę albo jako obiekt estetyczny i źródło autentyczności oraz wolności, albo jako niszczycielską siłę zagrażającą człowiekowi. Z tej perspektywy okazuje się, że źródłem problemów i tragicznego końca bohatera jest jego nieumiejętność objęcia świadomością pełni natury, przemożny wpływ dualistycznego poglądu, który każe mu odbierać naturę jako radykalnie korzystną i dobroczynną lub pochłaniającą, poddającą wszystko rozkładowi.
This article explores a reading of J. W. Goethe’s novel The Sufferings of Young Werther in terms of the protagonist’s relationship with nature. The chronological analysis of Werther’s nature writings incorporated in his letters to Wilhelm addresses his experiences, attitudes, feelings and reactions in relation to the natural world, their influence on his views, as well as the relationship between Werther’s individualism and social position and his ecological awareness. Werther sees nature either as an aesthetic object and a source of authenticity and freedom, or as a destructive force that threatens man. From this perspective, it appears that the source of the protagonist’s predicament and tragic end is his inability to apprehend the full scope of nature, the overwhelming effect of a dualistic view that makes him perceive nature as either unilaterally benevolent and auspicious or, radically destructive and causing decay.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2023, 12; 187-200
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomenologia postaci. Z inspiracji Hansa Ursa von Balthasara
The Phenomenology of Form. Inspired by Hans Urs von Balthasar
Autorzy:
Urban, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762692.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
filozofia nowożytna
fenomenologia
postać
forma
idea
piękno
H. U. von Balthasar
J. W. Goethe
modern philosophy
phenomenology
figure
form
beauty
H. U. von Balthasar
Opis:
Pojęcie postaci (formy) wywodzi się pierwotnie ze świata myśli greckiej, który stworzył pojęcia eidos (wskazujące zarówno na obraz, jak i na ideę) i morphe (określające przede wszystkim postać). Zostały one przejęte z jednej strony ze świata życia organicznego, z drugiej zaś ze świata myśli i twórczości techniczno-artystycznej oraz (jeśli można tak powiedzieć) przeniesione i w sposób uszlachetniony przeznaczone do użytku filozoficznego. Pojęcie formy (postaci) zdominowało jednak nie tylko myśl grecką, lecz w takim samym stopniu również średniowieczną, gdzie wywoływało wyobrażenie czegoś pełnego, doskonałego, określającego. W filozofii nowożytnej pojęcie postaci w świecie życia organicznego pojawia się w myśli J. W. Goethego oraz w myśli filozoficzno-teologicznej H. U. von Balthasara. Pojęcie postaci, która z każdej strony wydaje się inna, a jednocześnie cały czas promieniuje pełnym światłem bytu, może stanowić wprowadzenie nie tylko do rozumienia człowieka, zwierząt czy roślin, ale do świata różnorodności postrzegania tej samej rzeczywistości. Na czym ono polega? Przede wszystkim, w przeciwieństwie do krytycznego spojrzenia Kanta czy analitycznego nauk przyrodniczych, na spojrzeniu syntetycznym i umiejętności dostrzegania żywej postaci. Piękno ukazuje się w świecie w widocznych formach i daje się nam przede wszystkim w tajemnicy postaci lub obrazu. Tylko postać rości sobie prawo do pełnego imienia piękna i jest miejscem, w którym ukazuje się blask piękna odwiecznego. 
The concept of a figure (form) comes originally from the world of Greek thought, which created the notions of eidos (indicating both an image and an idea) and morphe (primarily describing a figure). They were taken from the world of organic life on the one hand, and from the world of thought, technical and artistic creativity on the other, and, so to speak, transferred and ennobled for philosophical use. The concept of form (figure), however, dominated not only Greek thought, but also medieval to the same extent, where it evoked the idea of something complete, perfect, defining. In modern philosophy, the concept of a figure in the world of organic life appears in the thought of J. W. Goethe and in the philosophical and theological thought of H. U. von Balthasar. The concept of a character who seems different from each side, and at the same time constantly radiates the full light of being, can introduce not only the understanding of man, animals or plants, but also the world of the diversity of perceptions of the same reality. What is it about? First of all, in contrast to Kant’s critical view, or the analytical view of natural sciences, on the synthetic view and the ability to see a living figure. Beauty appears in the world in visible forms and is given to us, above all, in the secret of a figure or an image. Only the figure claims the full name of beauty and is the place where the splendor of eternal beauty is revealed. 
Źródło:
Logos i Ethos; 2022, 60, 2; 73-88
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Empfindsam glückselig – Zur Bedeutung der Glückseligkeit in der Epoche der Empfindsamkeit am Beispiel von Sophie von La Roches "Geschichte des Fräuleins von Sternheim"
‘Empfindsam glückselig’ - On the Meaning of ‘Glückseligkeit’ in the Era of Sensibility Using the Example of Sophie von La Roche’s "The Story of the Fraulein von Sternheim"
Autorzy:
Dingelmaier, Theresia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2159840.pdf
Data publikacji:
2021-10-12
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Empfindsamkeit
Glückseligkeit
Sophie von La Roche
Goethe
Gefühl
sensibility
sense
emotion
Opis:
Der Beitrag beschaftigt sich ausgehend von Goethes Die Leiden des jungen Werthers mit dem Gefuhl der Gluckseligkeit in der Literatur der Aufklarung und Empfindsamkeit am Beispiel von Sophie von La Roches Die Geschichte des Fräuleins von Sternheim und damit dem unmittelbaren Vorfeld der Zeit um 1800. Unter Ruckgriff auf eudaimonie-Konzeptionen der Antike und der Fruhen Neuzeit sollen die Gluckseligkeit bzw. literarische Darstellungen, die als Medium der Erkundung und Herstellung menschlicher Gluckseligkeit – und damit auch der Annaherung an die Innenwelt des Menschen – fungieren, analysiert und vorgestellt werden. Die These ist, dass im Lichte einer verstarkt der ‚gluckseligen Innerlichkeit’ der Protagonist*innen zugewandten literaturwissenschaftlichen Untersuchung neue Erkenntnisse uber die Literaturepoche Empfindsamkeit und damit auch das angestrebte Gefuhlsleben der Zeit vor 1800 zutage treten.
Taking Goethe’s The Sorrows of Young Werther as a starting point, the article deals with the feeling of ‘Gluckseligkeit’ in the literaturę of the Enlightenment and Empfindsamkeit, using Sophie von La Roche’s The Story of the Fraulein von Sternheim as an example, and thus regarding the immediate run-up to the period around 1800. Drawing on the conceptions of eudaimonia formed in the antiquity and the early modern period, the author analyses and discusses literary representations that function as a medium for exploring and producing human ‘Gluckseligkeit’ - and thus for approaching the ‘inner world’ of human beings. The thesis is that in the light of a literary study that increasingly focuses on the ‘gluckselige Innerlichkeit’ of the protagonists, new insights into the literary epoch of Empfindsamkeit and thus also into the aspired emotional life of the time before 1800 come to light.
Źródło:
Studia Germanica Gedanensia; 2021, 44; 60-68
1230-6045
Pojawia się w:
Studia Germanica Gedanensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spojrzeć w twarz Meduzie: Jerzy Grotowski wobec romantyzmu i mitu Fausta cz. 1. „Farsa-misterium”: Faust według J.W. Goethego, Teatr Polski, Poznań, 1960
Autorzy:
Kallaus, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029797.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Jerzy Grotowski
Faust
Romanticism
farce-mystery
J.W. Goethe
myth
archetype
romantyzm
farsa-misterium
mit
archetyp
Opis:
Przedmiotem artykułu jest pierwsza z dwóch reinterpretacji mitu Fausta przez Jerzego Grotowskiego – inscenizacja Fausta według tekstu J.W. Goethego w Teatrze Polskim w Poznaniu w 1960, będąca próbą dialektycznej polemiki z romantyczną i metafizyczną wizją Goethego. Spektakl ukazuje wczesną estetykę reżysera, opisaną jako „farsa-misterium”, w której dominuje fascynacja rytuałem jako laicką formą doświadczenia religijnego. Mit Fausta jest w nim próbą konfrontacji reżysera z archetypem, którego celem jest uwolnienie energii duchowej widzów poza mitem i religią i odnowienie świadomości wspólnoty przez wzbudzenie grozy. Celem rozważań jest wykazanie, że historia Fausta ma dla Grotowskiego istotne znaczenie jako wcielenie mitu, poprzez które realizują się dążenia Grotowskiego do przełamania traumy śmierci i przekroczenia ograniczeń kondycji ludzkiej, typowe dla wrażliwości romantycznej.
The subject of this paper is the first of the two re-interpretations of the myth of Faust by Jerzy Grotowski –  the performance of Faust by J.W. Goethe in the Polish Theatre in Poznań (1960), in which Grotowski enters into polemics with Goethe’s romantic and metaphysical vision. The spectacle shows Grotowski’s early aesthetics called as “farce-mystery”, displaying his fascination with ritual as a performative secular alternative to religious experience. The myth of Faust shows his creative confrontation with the archetype, which aims to liberate the spiritual energy beyond religion and myth to renew the community’s sense of the sacred. The author sets out to prove that the story of Faust is of crucial significance to Grotowski as an incarnation of myth that helps him to cope with the trauma of death and go beyond the limits of human condition, which reveals his romantic sensibility.  
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 609-630
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spröde Individualitäten Zu [Friederike Helene Ungers] Bekenntnissen einer schönen Seele
Fragile Individualities. On Bekenntnisse einer schönen Seele by [Friederike Helene Unger]
Kruche indywidualności. Bekenntnisse einer schönen Seele [Friederike Helene Unger]
Autorzy:
Bürger, Christa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1627423.pdf
Data publikacji:
2021-04-23
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Schöne Seele
Jungfräulichkeit
weibliche Allianzen
Liebe ohne Begehren
Kunst als Zufluchtsort
Goethe
Unger
piękna dusza
dziewictwo
kobieca solidarność
miłość pozbawiona pożądania
sztuka jako schronienie
beautiful soul
virginity
female alliances
love beyond desire
art as a refuge
Opis:
Christa Bürger interpretiert die Ergänzung des Goethe entliehenen Titels von Ungers Roman als Einspruch der Autorin gegen die Aneignung der Geschichte einer Frau, die darin als Entsagende erscheint. In den „von ihr selbst geschriebenen Bekenntnissen“ wird derart ein Programm erkennbar: für eine weibliche Allianz, d.h. ein von der herrschenden Geschlechterordnung abweichendes, selbstbestimmtes Leben und eine Sprache, die eine Liebe jenseits des Begehrens zum Ausdruck zu bringen vermag – im Medium der Kunst. Der Essay steht im Zusammenhang eines seit Ende der 70er Jahre des letzten Jahrhunderts gemeinsam mit Peter Bürger entwickelten Projekts einer kritischen Literaturwissenschaft, unter Einschluss einer verdrängten weiblichen Tradition.
Autorka artykułu interpretuje podtytuł powieści Friederike Helene Unger jako protest autorki przeciwko zawłaszczeniu kobiecej historii, w której postać kobieca staje się ucieleśnieniem ideału wyrzeczenia (Entsagung). Wyznania, „spisane przez nią samą” (tak podtytuł ów można przetłumaczyć), mają charakter programowy: ewokują bowiem wizję kobiecego przymierza, tzn. kształtowanego zgodnie z własną wolą życia, sytuującego się z dala od obowiązującego porządku płci, oraz języka, jaki potrafi wykreować miłość pozbawiona pożądania – za pośrednictwem sztuki. Esej wpisuje się w rozwijany wraz z Peterem Bürgerem począwszy od lat 70. minionego wieku projekt literaturoznawstwa krytycznego, włączającego do badań wypartą tradycję pisarstwa kobiet.
In her article, Christa Bürger interprets the subtitle of Friederike Helene Ungers novel as a protest against the appropriation of a woman’s history, which reduced her life to an embodiment of an ideal of resignation. “The confession, written by herself” takes on the role of a manifesto; it evokes a vision of female alliance, i.e., of a life that is self-determined and situated far from the predominating gender arrangements, and of a language that, through art, is capable of creating a vision of love beyond desire. The article is related to a project of critical literary studies, developed in cooperation with Peter Bürger since the 1970s, examining the displaced tradition of women’s writing.
Źródło:
Wortfolge. Szyk Słów; 2021; 1-13
2544-4093
Pojawia się w:
Wortfolge. Szyk Słów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wer blind wählet – Eine Jungsche Lektüre von Goethes "Die Wahlverwandtschaften"
Who Chooses Blindly – A Jungian Reading von Goethe’s "Elective Affinities"
Autorzy:
Ferro Milone, Giulia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131709.pdf
Data publikacji:
2021-10-12
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Goethe
kollektives Unbewusstes
Individuationsprozess
Archetypus
Schicksal
Wahl
collective unconscious
individuation process
archetype
fate
choice
Opis:
Was passiert eigentlich in Goethes Roman Die Wahlverwandtschaften? Was passiert, wenn die Individuen von unbewussten Prozessen wie denjenigen, die sich in der Metapher der chemischen Affinitäten verstecken, überwältigt werden? Der vorliegende Beitrag möchte sich mit diesen Fragen aus tiefenpsychologischer Perspektive befassen und aufzeigen, dass Goethe in seinem Roman sich sehr nah an einem Konzept des Unbewussten und der Psyche positioniert, wie es Carl Gustav Jung etwa hundert Jahre später konzipiert hat. Die Individuen, die als Gefangene einer rigiden Lebenseinstellung unbewusst (blind) wählen, sind nicht imstande wahre Entscheidungen zu treffen und für sie bleibt das Leben letzten Endes ein Rätsel.
What actually happens in the Elective Affinities? What happens if individuals are overwhelmed by unconscious processes such as those that are hidden in the metaphor of the chemical affinities? This article addresses these questions from the psychological perspective and shows that Goethe positioned himself in his novel very close to the concepts of the unconscious and the psyche, as Carl Gustav Jung conceived about a hundred years later. The individuals who choose unconsciously (blindly) are unable to make actual decisions because they are prisoners of a rigid attitude of life, and in the end, life remains a mystery to them.
Źródło:
Studia Germanica Gedanensia; 2021, 44; 86-98
1230-6045
Pojawia się w:
Studia Germanica Gedanensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Yiddish, or Jewish German? The Holocaust, the Goethe-Institut, and Germany’s Neglected Obligation to Peace and the Common European Cultural Heritage
Autorzy:
Kamusella, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040221.pdf
Data publikacji:
2021-09-13
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Europe
Goethe-Institut
Holocaust remembrance
Katastrofe
Yiddish
Opis:
The vast majority of Holocaust victims and survivors were Ashkenazim. Their main language was Yiddish. Yiddish is very close to German, the main difference being that the former is written in Hebrew letters, while the latter in Latin ones. Postwar Europe’s moral foundation is Holocaust remembrance. But this remembrance to be effective, it must be active in the absence of Holocaust survivors. A way to ensure that could be the novel school and university subject of Yiddish for reading purposes. As a result, researchers and interested Europeans would start reading documents and books in Yiddish again. Germany’s premiere cultural organization, Goethe-Institut, is uniquely well-placed and morally obligated to facilitate the relaunch, popularization and cultivation of the skill to read Yiddish-language sources and publications for both the sake of research and for pleasure.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2021, 18, 2; 1-18
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analyse des Liebe-Motivs in der Marienbader Elegie von Johann Wolfgang Goethe und im Roman Ein liebender Mann von Martin Walser
Analysis of the Love Motif Based on J. W. Goethe’s “Marienbad Elegy” and the Novel M. Walser’s “Ein liebender Mann”
Autorzy:
Szyndler, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458597.pdf
Data publikacji:
2020-06-20
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
J. W. Goethe’s “Marienbad Elegy”
M. Walser’s “Ein liebender Mann”
love motif
Opis:
19-year-old Ulrike von Levetzow was Goethe’s last love. The 74 year old poet immortalised his feelings in a masterpiece of German love poetry “Marienbad Elegy“. Nearly two hundred years later Martin Walser based his novel “Ein liebender Mann“ on that love story. Not a lot is known about what truly happened between the famous poet and the young lady on that memorable summer of 1823 in Marienbad. Walser used this lack of historical details to let his creativity run free and tell the story in his own way. His version of the story argues with the picture that the lovestruck Goethe painted in his “Elegy“. The poem’s lyrical motifs are analysed and often debunked in the novel, treated as idealised and thus untrue. This article follows Walser’s analysis, in which Goethe’s view as a person was subjected to quite a questionable deconstruction.
Źródło:
Linguistische Treffen in Wrocław; 2020, 17; 317-328
2084-3062
2657-5647
Pojawia się w:
Linguistische Treffen in Wrocław
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ciemności pełne światła. Niemiecka literatura i malarstwo przełomu osiemnastego i dziewiętnastego wieku wobec problemu (samo)poznania
A Darkness Full of Light: German Literature and Painting of the Turn of the 19th Century Facing the Problem of Cognition and Introspection
Autorzy:
HAAS, Agnieszka K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046878.pdf
Data publikacji:
2020-01-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Platon, Johann Wolfgang von Goethe, Friedrich Hölderlin, Philipp Friedrich Freiherr von Hardenberg (Novalis), Philipp Oto Runge, Caspar David Friedrich, Friedrich Schiller
Plato, Johann Wolfgang von Goethe, Friedrich Hölderlin, Philipp Friedrich Freiherr von Hardenberg (Novalis), Philipp Oto Runge, Caspar David Friedrich, Friedrich Schiller
Opis:
Artykuł omawia sposoby ukazywania światła i ciemności w wybranych utworach niemieckich poetów przełomu osiemnastego i dziewiętnastego wieku: Friedricha Hölderlina i Georga Ph.F. Freiherra von Hardenberga (pseud. Novalis). Wychodząc od sposobu rozumienia światła u Platona i ukazując inne źródła poetyckiej inspiracji romantyków (neoplatonizm, alchemię, nauki empiryczne, teozofię Jakoba Böhmego czy idealizm subiektywny Johanna G. Fichtego), uwzględniając przy tym realizację koncepcji światła w malarstwie Philippa O. Rungego i Caspara D. Friedricha, autorka analizuje związki poszczególnych utworów literackich z Faustem Goethego. Przeprowadzone analizy ukazują, że ciemność traktowana jest przez Novalisa i Hölderlina jako okoliczność towarzysząca spotkaniu z transcendentną rzeczywistością oraz przeciwstawiana charyzmatycznemu oślepieniu i poetyckiej inspiracji. Zainteresowanie Hölderlina i Novalisa filozofią Fichtego oraz przeniesienie – w ich poetyckim przekazie – wszystkich doświadczeń do świadomości owocuje zniwelowaniem opozycji między światem idei a codziennością, a także między światłem a ciemnością.
The present article discusses the issues of darkness and light in selected works by Friedrich Hölderlin and Georg Philipp Friedrich Freiherr von Hardenberg (Novalis), notable German poets of the turn of the 19th century. The author considers Plato’s concept of light and other sources of Romantic inspiration in poetry, such as Neoplatonism, alchemy, empirical sciences, Jakob Böhme’s theosophy, and Johann G. Fichte’s subjective idealism, as well as the ways light is portrayed in paintings by Philipp O. Runge and Caspar D. Friedrich. Against this background, the author analyzes the motifs of light and darkness appearing in selected poems by Hölderlin and Novalis in order to refer them to Johann W. von Goethe’s Faust. The author observes that, according to Novalis and Hölderlin, darkness necessarily accompanies the encounter of a human being with the transcendent reality. Both poets also draw a contrast between metaphysical darkness and the charismatic blindness caused by poetic inspiration. Hölderlin’s and Novalis’s interest in Fichte’s philosophy, as well as their tendency to transfer – in the poetic message – all the experiences to the consciousness, reconciles the world of ideas with that of everyday life, as well as light with darkness. Translated by Dorota Chabrajska
Źródło:
Ethos; 2017, 30, 3 (119); 188-212
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Milcząca mowa ciała. O prozie niemieckiego romantyzmu
The Silent Body Language: On the Prose of German Romanticism
Autorzy:
HAAS, Agnieszka K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047477.pdf
Data publikacji:
2020-01-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
mowa ciała, romantyzm, antropologia, Johann Wolfgang Goethe, Johann Gotfried Herder, Wilhelm W. Wackenroder, Ludwig A. von Arnim, Clemens Brentano, Ernst T.A. Hoffmann
body language, Romanticism, anthropology, Johann Wolfgang Goethe, Johann Gottfried Herder, Wilhelm W. Wackenroder, Ludwig A. von Arnim, Clemens Brentano, Ernst T.A. Hoffmann
Opis:
Żyjemy w czasach wzmożonej fascynacji ciałem jako takim, czemu wyraz dają liczne przekazy kultury. Niemniej poszukiwanie przyczyn tego stanu rzeczy w dewaluacji wyższych wartości byłoby uproszczeniem. Zainteresowanie ciałem wynika raczej z potrzeby zdefiniowania tożsamości. Własności percepcyjne, estetyczne i komunikacyjne ludzkiego ciała jako pierwotnego medium odpowiedzialnego za odczuwanie podstawowych bodźców i gromadzenie doświadczenia w odniesieniu do świata zewnętrznego były i nadal pozostają obiektem zainteresowania twórców, a coraz częściej także badaczy literatury. Odbiór i ocena bodźców sensorycznych, a także wyrażanie siebie w sposób postrzegalny dla innych są możliwe dzięki ciału istniejącemu w czasie i przestrzeni. Jako wyznacznik tożsamości jest ono także elementem świata tekstowego, który rządząc się swoimi prawami, pozwala na przekraczanie barier świata realnego. Dlatego niewerbalny sposób komunikacji społecznej ukazywany w tekście literackim ma co najmniej dwojakie znaczenie – staje się dopowiedzeniem przekazu werbalnego, ale bywa i czymś innym, nierzeczywistym – symbolem, metaforą ludzkiego bytu i projekcją pragnienia, by przekraczać granice świata empirycznego. Dlatego mowa ciała postaci literackich nie zawsze daje się zrozumieć przy użyciu kategorii psychologicznych. Omówione tu przykłady zaczerpnięto z literatury niemieckiej przełomu osiemnastego i dziewiętnastego wieku.
Today, we live in an age of increased fascination with the body, which is vividly manifested in various areas of culture. However, seeking the reasons for such a situation in the transvaluation of higher values would amount to simplification. Rather, the interest in the body reveals the need to define human identity. The body as a primordial medium enabling the reception of various stimuli through its special qualities that pertain to perception, aesthetic evaluation and communication, and thus accumulating experience in the human being’s relation to the external world, has always provided an area of interest for artists, and, increasingly, for literary scholars. Reception and evaluation of sensory stimuli, as well as intersubjective expression, are feasible owing to the body which exists in time and space. Being a major identity determinant, the body has become an inherent element of the textual world, which—while governed by its own rules—enables transgression of barriers in the real world. Therefore non-verbal social communication as shown in literary texts has at least a double meaning: it can not only complement the verbal message, but also assume nonfactual qualities, for instance when it becomes a symbol, or a metaphor of the human condition, or the projection of a desire to transgress the borders of the empirical word. Therefore categories taken from psychology are not always sufficient to explain the meaning of the body language of literary characters. Instances of the above tendencies are discussed in the present article, based on German literature of the turn of the 19th century.
Źródło:
Ethos; 2016, 29, 1 (113); 104-123
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monodramat jako metadramat: Rozmowa w domu państwa Stein o nieobecnym panu von Goethe Petera Hacksa
Monodrama as metadrama: Charlotte by Peter Hacks
Autorzy:
Šemberová, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1986601.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
Peter Hacks
J.W. Goethe
Charlotte
von Stein
monodrama
metadrama
Opis:
The monodrama Ein Gespräch im Hause Stein über den abwesenden Herrn von Goethe is a multidimensional literary experiment in the post-war German playwriting history. Written in 1974, the play was first published by the East German publishing house Aufbau (1976), and to this day, it remains the most recognizable literary work of Peter Hacks, who was born in Breslau (1928-2003). The drama belongs to the middle phase of the work of an author, who, along with Heiner Müller, is considered one of GDR’s greatest playwright. Hacks confronted the figure and work of Goethe many times in both his literary texts and essays on the poetics of drama. Ein Gespräch in Hause Stein… had its theater premiere in 1976 in Staatsschauspiel Dresden and since then has been played on over 200 stages of the German-speaking region and in more than twenty other countries. The Polish premiere of the play, translated by Zbigniew Krawczykowski, took place in 1978 at the Ateneum Theater in Warsaw, where it was directed by Aleksandra Śląska. A year later, the Czechoslovak premiere took place on the Prague stage Divadlo on Vinohradech with Iva Janžurova starring as Charlotte. The play’s plot takes place in October 1786 at the home of Charlotte von Stein and her husband, Josias. Divided into five acts, the drama maintains the Aristotelian principle of three unities. Alongside these classical tragedy similarities. Hacks uses Brecht's technique of distancing (V-Effekt), which modifies the theatre's basic aesthetic assumptions. The paper aims to analyze the modifications in the structure of Hacks’s dramatic text, taking into account the postulate of socialist classics and the literary typology of metadrama (Vieweg-Marks 1989). The analysis is intended to answer the question suggested in the title: namely, how Peter Hacks’s play presents and dramatizes the love of Charlotte von Stein and Johann Wolfgang von Goethe almost 200 years later. As such, this paper is a continuation of the latest research on Ein Gespräch im Hause Stein... conducted in the tradition of German and Czech German Studies.
Źródło:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2020, 6, 2; 119-130
2719-8278
Pojawia się w:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Nie)obecność Boga osobowego w niemieckiej literaturze drugiej połowy osiemnastego wieku
On the (Un-)Presence of a Personal God in the German Literature of the Late 18th Century
Autorzy:
HAAS, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047102.pdf
Data publikacji:
2020-01-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Gottfried W. Leibniz, Alexander Pope, Christoph M. Wieland, Johann W. von Goethe, Friedrich Schiller, Friedrich Hölderlin
Opis:
Trzęsienie ziemi w Lizbonie w roku 1755 uchodzi za wydarzenie, które zmieniło losy świata. Zmieniło także utrwaloną na chrześcijańskim Zachodzie wiarę w Bożą opatrzność i przekonanie o prawdziwości religijnej wizji świata. Niektórych filozofów utwierdziło ono w sceptycyzmie wobec tak zwanego optymizmu Leibniza. Od połowy osiemnastego wieku zmienia się w literaturze niemieckiej sposób mówienia o Bogu i boskości, także w kontekście „kryzysu optymizmu”, który miał wówczas nastąpić.
The 1755 Lisbon earthquake is considered an event that changed the course of world history. It also changed the belief in the Divine Providence popular in the Christian West and confirmed some philosophers in their skeptical opinion on the so-called Leibnizian optimism. In mid-18th century German writers changed their way of speaking about God and Divinity, which was in part conditioned by the ‘optimism crisis’ characteristic of the period in question. Translated by Dorota Chabrajska
Źródło:
Ethos; 2016, 29, 3 (115); 175-198
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 35

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies