Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Galicia;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 350
Tytuł:
„[...] gdy stary Wawel otoczą wody kanału”. Niezrealizowana droga wodna łącząca Dunaj, Wisłę i Dniestr
“[...] when the old Wawel Castle is surrounded by the waters of the canal”. Uncompleted waterway connecting the Danube, Vistula and Dniester rivers
Autorzy:
Kozińska-Witt, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233581.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Galicja
Kraków
komunikacja wodna
Izba Handlowo-Przemysłowa
politycy żydowscy
Galicia
water transport
Chamber of Commerce and Industry
Jewish politicians
Opis:
Budowę kanału łączącego Dunaj i Wisłę zadecydowano w ustawie kanałowej w roku 1901. Początkowo kanał jedynie planowano, o czym dyskutowano w prasie. Dopiero w roku 1911 rzeczywiście rozpoczęto budowę, co przedstawiano w mediach jako zwycięstwo polityczne Koła Polskiego. Do końca Wielkiej Wojny zrealizowano jedynie ułamek pierwotnego planu. Najbardziej zyskał Kraków, który skanalizowano i zabezpieczono przed powodziami. Autorka przedstawia kolejne fazy projektu i naświetla kontekst wydarzeń z perspektywy elit krakowskich, szczególnie polityków żydowskich działających w Izbie Handlowo-Przemysłowej.
The construction of a canal linking the Danube and Vistula was decided by the 1901 Canal Act. Initially, the canal was only planned and discussed in the press. It was not until 1911 that the construction actually began, which was presented in the media as a political victory for the Polish Circle. By the end of the Great War, only a fraction of the original plan had been realised. The city of Kraków benefited most from the sewerage system and flood protection. The author presents the successive phases of the project and presents the context of events from the perspective of Kraków’s elite, particularly the Jewish politicians active in the Chamber of Commerce and Industry.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2022, 8: "Filozofia w Galicji III"; 356-396
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Babcia Austria”, Polonia rediviva i pułapki losu. Tadeusza Kudlińskiego glosa przewrotna do porozbiorowych dziejów – Saga rodu Grabowskich
Autorzy:
Kryński, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878209.pdf
Data publikacji:
2018-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
historia
literatura
Polska
Austro-Węgry
Galicja
history
literature
Polska
Austria-Hungary
Galicia
Opis:
This paper is an interpretation of Poland’s post-Partitions history as depicted in The Grabowski Saga, a story by Tadeusz Kudliński (1980). The focus is on the attitudes of the conservative Galician landed gentry to insurrectionary ideas.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2018, 3 (18); 89-107
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Chłop przypomina wielkiego poetę”. O debiucie prozatorskim pisarza tematu chłopskiego – Romana Turka
“A peasant resembles a great poet”. The meaning of the peasant inspired debut of writer, Roman Turek
Autorzy:
Jamrozek-Sowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340786.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
peasant prose
village
memoir
Galicia
Wola Dalsza
Łańcut
Wiesław Myśliwski
Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza
proza chłopska
wieś
wspomnienia
Galicja
Opis:
Celem artykułu jest opisanie okoliczności oraz znaczenia debiutu książkowego Romana Turka, pisarza pochodzenia chłopskiego, którego Wiesław Myśliwski zaliczył do grona swych literackich antenatów. Powieść zatytułowana Moja mama, ja i reszta ukazała się w 1961 r. nakładem ogólnopolskiego prestiżowego wydawnictwa – Ludowej Spółdzielni Wydawniczej z siedzibą w Warszawie. Fragmenty były uprzednio drukowane na łamach ogólnopolskich periodyków o tematyce wiejskiej: „Orki”, „Zarzewia” i „Zielonego Sztandaru”. Książka spotkała się z dużym odzewem czytelniczym, kolejne wznowienia w ramach prestiżowej serii „Biblioteka Powszechna” ukazały się w 1963, 1970, 1973 i 1989 r. Powieść ma charakter autobiograficzny. Stanowił pierwszą część tetralogii galicyjskiej, której tematem są skomplikowane losy, codzienność i świat wyobrażony mieszkańców podłańcuckich wiosek. Została życzliwie przyjęta przez krytykę. Recenzje ukazywały się w pismach ogólnopolskich. Niektórzy z krytyków wskazywali na jej oryginalny, a nawet przełomowy dla prozy tematu wiejskiego charakter. Niewątpliwy sukces zaskoczył samego autora, samouka, urodzonego w biednej wiosce nieopodal Łańcuta, weterana I i II wojny światowej oraz wojny 1920 r. o wschodnie granice Polski, przez niemal 40 lat palacza w łańcuckiej, słynnej w świecie, likierni hr. Potockich. Roman Turek zaczął pisać po przejściu na emeryturę. Wydał 9 utworów prozatorskich – powieści i zbiorów opowiadań. Apogeum jego popularności przypadło na lata 60. i 70. XX wieku. Był wówczas jednym z najpoczytniejszych w Polsce autorów literatury wspomnieniowej. Po śmierci w 1982 r. został niemalże zapomniany. Renesans zainteresowania jego twórczością związany jest z sięgającą początków drugiego dziesięciolecia XXI wieku, inspirowaną wydarzeniami artystycznymi, literackimi, naukowymi debatą nad kwestią chłopskiego dziedzictwa Polaków.
The aim of the article is to describe the circumstances and significance of the book debut of Roman Turek, a writer of peasant origins, whom Wiesław Myśliwski included among his literary predecessors. The autobiographical novel Moja mama, ja i reszta was published in its entirety in 1961 by Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, while fragments had previously been printed in national periodicals devoted to rural themes: "Orki", "Zarzewie" and "Zielony sztandar". Subsequent editions appeared in 1963, 1970, 1973 and 1989. It was the first part of the Galician tetralogy, the subject of which became the complicated fates and everyday life in the imaginary world of the inhabitants of the villages located near Łańcut. It was well received by the critics, some of whom highlighted the novel’s original, and even groundbreaking nature. The success surprised the author himself, a self-taught man born in a poor village near Łańcut, a veteran of World Wars I and II and the war of 1920, and a stoker in the world-famous liqueur factory of Count Potocki in Łańcut. Turek began writing after his retirement and published 9 works in prose – novels and short story collections. He was most popular in the 1960s and 1970s, being one of the most widely read authors of memoir literature in Poland. After his death in 1982, he was almost forgotten. The renaissance of interest in his work is associated with the debate on the issue of the peasant heritage of Poles, observed at the beginning of the second decade of the twenty-first century.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 25, 4; 86-98
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czarodziej klawiatury” w świecie dyplomacji. Rola Ignacego Jana Paderewskiego w walce o polskie granice (1919-1920)
“Keyboard wizard” in the world of diplomacy. The role of Ignace Jan Paderewski in the fight for polish borders (1919-1920)
Autorzy:
Krochmal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202870.pdf
Data publikacji:
2020-11-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Ignacy Jan Paderewski
Konferencja pokojowa w Paryżu
traktat wersalski
powstania śląskie
Galicja Wschodnia
Śląsk Cieszyński
Górny Śląsk
Wolne Miasto Gdańsk
Ignace Jan Paderewski
Paris Peace Conference
Treaty of Versailles
Silesian Uprisings
Eastern Galicia
Cieszyn Silesia
Upper Silesia
Free City of Gdańsk
Opis:
Ignacy Jan Paderewski (1860-1941) – światowej sławy pianista, kompozytor, polityk oraz mąż stanu i dyplomata odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu się odrodzonego państwa polskiego i jego granic. Aktywną działalność polityczną podjął w okresie pierwszej wojny światowej. W latach 1915-1918 pozyskał dla sprawy polskiej prezydenta Stanów Zjednoczonych, Woodrowa Wilsona i jego najbliższe otoczenie polityczne oraz ponad 4-milionową Polonię amerykańską. Realny wpływ na kształtowanie się terytorium i granic państwa polskiego zyskał po objęciu urzędu premiera polskiego rządu i ministra spraw zagranicznych, co miało miejsce 16 stycznia 1919 r. Doprowadził on do uznania odrodzonego państwa polskiego na arenie międzynarodowej przez Stany Zjednoczone (30 stycznia 1919 r.), Francję (23 lutego), Wielką Brytanię (25 lutego), Włochy (27 lutego), a następnie inne państwa. Reprezentował Polskę w Paryżu jako delegat na konferencję pokojową. W trakcie kilku miesięcy obrad walczył o włączenie do państwa polskiego Galicji Wschodniej, Śląska Cieszyńskiego i Górnego Śląska oraz Gdańska wraz z Pomorzem. Wspierali go w tych działaniach znani polscy uczeni, zarówno historycy (Szymon Askenazy, Oskar Halecki, Władysław Konopczyński), jak i geografowie (Eugeniusz Romer). Razem z Romanem Dmowskim podpisał w Wersalu w dniu 28 czerwca 1919 r. traktat pokojowy kończący I wojnę światową. Po rezygnacji z funkcji premiera w dniu 9 grudnia 1919 r. i wyjeździe z kraju, nadal interesował się sprawami polskimi. Do działalności politycznej powrócił w okresie inwazji bolszewickiej na Polskę. Od lipca 1920 r. do maja 1921 r. był na prośbę rządu polskiego i naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego polskim delegatem na konferencje międzynarodowe oraz przedstawicielem przy Lidze Narodów.
Ignace Jan Paderewski (1860-1941) – a world-famous pianist, composer, politician, statesman and diplomat played a significant role in shaping the reborn Polish state and its borders. He undertook active political activity during the First World War. In the years 1915-1918, he acquired the President of the United States, Woodrow Wilson and his closest associates, as well as over 4 million American Polonia for the Polish cause. He gained real influence on the shaping of the territory and borders of the Polish state after taking office as the Prime Minister of the Polish Government and the Minister of Foreign Affairs. This took place on January 16, 1919. Paderewski led to the recognition of the reborn Polish state in the international arena by the United States (January 30, 1919), France (February 23), Great Britain (February 25), Italy (February 27), and then other countries. He represented Poland in Paris as a delegate to the peace conference. During the several months of deliberations he fought for the incorporation into the Polish state of Eastern Galicia, Cieszyn Silesia and Upper Silesia, as well as Gdańsk together with Pomerania. He was supported in these activities by well-known Polish scholars, both historians (Szymon Askenazy, Oskar Halecki, Władysław Konopczyński) and geographers (Eugeniusz Romer). Together with Roman Dmowski, he signed at Versailles on 28 June 1919 a peace treaty ending World War I. After resigning from the post of prime minister on December 9, 1919 and leaving the country, he was still interested in Polish affairs. He returned to political activity during the Bolshevik invasion of Poland. From July 1920 to May 1921, at the request of the Polish government and the head of state Józef Piłsudski, he was a Polish delegate to international conferences and a representative at the League of Nations.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2020, 2(17); 27-59
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Garibaldi”, „Cavour” i polski Piemont
Autorzy:
Łazuga, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441986.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Galicja
Józef Piłsudski
Michał Bobrzyński
konserwatyści
Galicia
Jozef Pilsudski
Michal Bobrzynski
conservativists
Opis:
The author reflects upon the phenomenon of Galicia the day before and during World War I. He analyses how much there was in it of Polish and Ukrainian Piedmont. In this respect he looks into the so-called Austrian-Polish solution – the programme of the Krakow conservativists aiming at constructing the future state of Poland in connection with Austria-Hungary. He describes the evolution of this idea since its blooming at the beginning of war until its doom when the war ended. He pays special attention to “Piedmont scenarios” – the roles of Garibaldi and Cavour inscribed to Pilsudski and Bobrzynski. He also deliberates on what was left of those scenarios and the Austrian-Polish idea. And what further courses of life happened to the heroes of this historical drama.
Autor zastanawia się nad fenomenem Galicji w przededniu i podczas I wojny światowej. Analizuje, ile w niej było polskich i ukraińskich Piemontów. Śledzi pod tym kątem tzw. rozwiązanie austro-polskie – program krakowskich konserwatystów budowy przyszłej Polski w związku państwowym z Austro-Węgrami. Opisuje ewolucję tej idei od jej rozkwitu na początku wojny po klęskę, gdy wojna dobiegała końca. Szczególną uwagę zwraca na „piemonckie scenariusze” – role Garibaldiego i Cavoura przypisywane Piłsudskiemu i Bobrzyńskiemu. Rozważa też, co z tych scenariuszy i idei austro-polskiej zostało. I jakie były dalsze losy bohaterów tego historycznego dramatu.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 11-20
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Gazeta Literacka” jako przykład efemerydy literackiej okresu autonomii galicyjskiej
“Gazeta Literacka” as an Instance of Literary Ephemera from the Period of Galician Autonomy
Autorzy:
Białka, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147697.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
„Gazeta Literacka”
efemeryda literacka
autonomia galicyjska
prasa lwowska okresu autonomii galicyjskiej
“Gazeta Literacka”
literary ephemera
autonomy of Galicia
Lviv press of the period of Galician autonomy
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie „Gazety Literackiej. Najtańszego pisma w Galicji”, efemerydy lwowskiej ukazującej się w 1871 roku, w szerszym kontekście ruchu wydawniczego Lwowa okresu autonomii galicyjskiej oraz omówienie jego struktury tematycznej i rodzajowej. Zaprezentowane zostały również wyniki analizy szaty graficznej oraz ilustracji obecnych w „Gazecie Literackiej”. Materiałem badawczym było 9 kolejnych numerów czasopisma udostępnionych w formie zdigitalizowanej w Jagiellońskiej Bibliotece Cyfrowej. Opracowanie uzupełniają notki biograficzne osób publikujących w gazecie. „Gazeta Literacka” stanowi interesujące źródło do studiów nad historią prasy ukazującej się we Lwowie w XIX wieku, zwłaszcza z punktu widzenia wzajemnego oddziaływania i uzupełniania się treści polityczno-społecznych i kulturalno-literackich opublikowanych na łamach ogólnodostępnej prasy.
The paper aims to present “Gazeta Literacka. Najtańsze pismo w Galicji” (Literary Gazette. The Cheapest Newspaper in Galicia), a Lviv ephemeral newspaper from 1871, in a broader context of the publishing movement of Lviv in the period of Galician autonomy and to discuss its thematic and genre structures. The layout and illustrations included in “Gazeta Literacka” are analyzed as well. The study bases on 9 consecutive issues made available in a digitalized form in the Jagiellonian Digital Library and is supplemented by biographical notes of authors who published in the newspaper. “Gazeta Literacka” constitutes a fascinating source for exploring the history of the Lviv press in the 19th century, particularly from the point of view of mutual influence and complementarity of its political, social, cultural, and literary content.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2019-2020, 69-70; 99-118
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“I beg for one thing only, the great good gift – oblivion”: Maria Hagen-Schwerin, a Galician woman poet and author
„O jedno ja proszę, o ten dar wielki, cenny: zapomnienie…”. Maria Hagen-Schwerin, galicyjska pisarka i poetka
Autorzy:
Kardas, Klaudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087802.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the late 19th century
artists and literati in Galicia
Cracow
women writers
popular romances of high life
aristocrats in fiction and in real life
Gabriela Zapolska (1857–1921)
Maria Hagen-Schwerin (1859–1918)
Maria Hagen-Schwerin
Maria Hagen
Maria Hagenowa
Alces
arystokracja
wyższe sfery
literatura XIX wieku
pozytywizm
Galicja
Opis:
Maria Hagen-Schwerin was a 19th-century novelist and poet. She was a prolific author of popular romances with aristocratic heroes and plots that revolve around love and marriage in high society. However, what kept Mrs Hagen in the public eye was her unconventional life style, her debts and an unending string of affairs whose sensational twists eclipsed anything that could be found her polite fiction. Her feuds, especially with another controversial woman of the fin-de- siècle Cracow, the playwright and novelist Gabriela Zapolska, were the talk of the town. Maria Hagen descended, on her father's side from a long line of nobles (Łoś) and on her mother's side from one of Cracow's wealthiest merchant families (Kirchmayer). Her elder brother Wincenty Łoś was an acclaimed writer and art collector. It is no exaggeration to say that Maria Hagen was heir to a family legacy of great achievements and of great scandals, too, in politics as well as in economic and social life. Some of her ancestors also ventured into literature thus building a family tradition which continued for three centuries. Maria Hagen picked up that thread and became a successful writer in her day. Now she belongs to that large category of writers once famous, but quickly forgotten. The problem lies not in the fact that nobody reads her books, but that her work has attracted virtually no attention from students of nineteenth-century literature and culture, and, astonishingly enough, no critical study of her work has been written for over 150 years since her death.
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 3; 313-330
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„INSERATY (KRAJOWE) (ZAGRANICZNE)” WOBEC KWESTII NARODOWOŚCIOWEJ (UKRAIŃSKIEJ I ŻYDOWSKIEJ) W GALICJI. PRZYCZYNEK DO BADAŃ NAD KRAKOWSKĄ PRASĄ GOSPODARCZĄ XIX W. (CZĘŚĆ I)
„INSERATY (KRAJOWE) (ZAGRANICZNE)” IN RELATION TO THE NATIONALITY ISSUE (UKRAINIAN AND JEWISH) IN GALICIA. A CONTRIBUTION TO THE STUDY OF THE KRAKOW BUSINESS PRESS OF THE 19TH CENTURY (PART I)
Autorzy:
Przybytek, Piotr
Przybytek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418847.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
nacjonalizm, nacjonalizm gospodarczy, konserwatyzm, liberalizm, Polacy, Ukraińcy, Żydzi, Galicja, zabór austriacki, prasa gospodarcza, prasa handlowa, polska prasa pod zaborami, „Inseraty (krajowe) (zagraniczne)”.
nationalism, economic nationalism, conservatism, liberalism, Poles, Ukrainians, Jews, Galicia, the Austrian partition, economic press, trade press, the Polish press under annexation, „Inseraty (krajowe) (zagraniczne)”.
Opis:
Powyższy artykuł skupia się na wątkach narodowościowych w „Inseratach (krajowych) (zagranicznych)” – gazecie handlowej z 1867 r. Na jej łamach bagatelizowano problem ukraiński, okazując większą niechęć Żydom, o wiele mniej licznym od Ukraińców. Taka tendencja była niezgodna z ogólną postawą wśród Polaków w Galicji – za większy problem uważano kwestię ukraińską, nie żydowską. Wyjątkiem od reguły były także organy prasowe pierwszych efemerycznych partii chrześcijańsko-społecznych. Dominowała problematyka żydowska, co skłania do wniosku, iż dla tworzącego się ruchu katolicko-społecznego stanowiła ona być może najważniejsze zagadnienie. Takie postawienie sprawy nasuwa pytanie, jak ta kwestia przedstawiała się nie tylko w prasie handlowej, co nawet w całej prasie gospodarczej Krakowa? Jak odnoszono się do kwestii żydowskiej, a jak do rusińskiej (ukraińskiej)? Kogo uważano za większego wroga? Oczywiście prasę gospodarczą można badać pod takim kątem w innych galicyjskich ośrodkach prasowych.
The above article focuses on nationalistic motifs in „Inseraty (krajowe) (zagraniczne)” – a commercial paper from 1867. The Ukrainian problem was downplayed in its pages, showing a greater reluctance of Jews, much less numerous than Ukrainians. Such a tendency was inconsistent with the general attitude among Poles in Galicia - the Ukrainian, not the Jewish one was considered a bigger problem. An exception to the rule were also the press organs of the first ephemeral Christian-social parties. Jewish issues prevailed, which leads to the conclusion that for the emerging Catholic-social movement it was perhaps the most important issue. Such a case raises the question of how this issue was presented not only in the trade press, what even in the entire economic press of Krakow? How did you refer to the Jewish question, and how to refer to the Ruthenian (Ukrainian) question? Who was considered a bigger enemy? Of course, the business press can be examined at this angle in other Galician press centers.
Źródło:
Colloquium; 2020, 12, 1; 121-141
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„INSERATY (KRAJOWE) (ZAGRANICZNE)” WOBEC KWESTII NARODOWOŚCIOWEJ (UKRAIŃSKIEJ I ŻYDOWSKIEJ) W GALICJI. PRZYCZYNEK DO BADAŃ NAD KRAKOWSKĄ PRASĄ GOSPODARCZĄ XIX W. (CZĘŚĆ II)
„INSERATY (KRAJOWE) (ZAGRANICZNE)” IN RELATION TO THE NATIONALITY ISSUE (UKRAINIAN AND JEWISH) IN GALICIA. A CONTRIBUTION TO THE STUDY OF THE KRAKOW BUSINESS PRESS OF THE 19TH CENTURY (PART II)
Autorzy:
Przybytek, Piotr
Przybytek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418358.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
nacjonalizm, nacjonalizm gospodarczy, konserwatyzm, liberalizm, Polacy, Ukraińcy, Żydzi, Galicja, zabór austriacki, prasa gospodarcza, prasa handlowa, polska prasa pod zaborami,„Inseraty (krajowe) (zagraniczne)”.
nationalism, economic nationalism, conservatism, liberalism, Poles, Ukrainians, Jews, Galicia, the Austrian partition, economic press, trade press, the Polish press under annexation, „Inseraty (krajowe) (zagraniczne)”.
Opis:
Powyższy artykuł skupia się na wątkach narodowościowych w „Inseratach (krajowych) (zagranicz-nych)” – gazecie handlowej z 1867 r. Na jej łamach bagatelizowano problem ukraiński, okazując większą niechęć Żydom, o wiele mniej licznym od Ukraińców. Taka tendencja była niezgodna z ogólną postawą wśród Polaków w Galicji – za większyproblem uważano kwestię ukraińską, nie żydowską. Wyjątkiem od reguły były także organy prasowe pierwszych efemerycznych partii chrześcijańsko-społecznych. Dominowała problematyka żydowska, co skłania do wniosku, iż dla tworzącego się ruchu katolicko-społecznego stanowiła ona być może najważniejsze zagadnienie. Takie postawienie sprawy nasuwa pytanie, jak ta kwestia przedstawiała się nie tylko w prasie handlowej, co nawet w całej prasie gospodarczej Krakowa? No właśnie: jak odnoszono się do kwestii żydowskiej, a jak do rusińskiej (ukraińskiej)? Kogo uważano za większego wroga? Oczywiście prasę gospodarczą można badać pod takim kątem w innych galicyjskich ośrodkach prasowych.
The above article focuses on nationalistic motifs in „Inseraty (krajowe) (zagraniczne)" – a commercial paper from 1867. In its pages the Ukrainian problem was downplayed, showing a greater reluctance of Jews, much less numerous than Ukrainians. Such a tendency was inconsistent with the general attitude among Poles in Galicia - the Ukrainian, not the Jewish one was considered a bigger problem. An exception to the rule were also the press organs of the first ephemeral Christian-social parties. Jewish issues prevailed, which leads to the conclusion that for the emerging Catholic-social movement it was perhaps the most important issue. Such a case raises the question of how this issue was presented not only in the trade press, what even in the entire economic press of Krakow? Exactly: how did you refer to the Jewish question, and how to refer to the Ruthenian (Ukrainian) question? Who was considered a bigger enemy? Of course, the business press can be examined at this angle in other Galician press centers.
Źródło:
Colloquium; 2020, 12, 2; 89-100
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jaka szkoła, taki nauczyciel”, czyli narodowościowe konteksty pracy nauczyciela ludowego w Galicji drugiej połowy XIX i początku XX wieku
As the school, so the teacher”. The ethnic context of the working environment of country teachers in Galicia in the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century
Autorzy:
Varanytsya, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970046.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Galicja
nauczyciel ludowy
ruch narodowy
inteligencja
Galicia
teacher
national movement
intellectuals
Opis:
Fach nauczyciela ludowego rozpatruje się w kontekście wymogów ruchu narodowego na tle zaostrzenia stosunków polsko-ukraińskich w Galicji w drugiej połowie XIX i na początku XX w. Nauczyciele szkół ludowych, jako najniższe ogniwo warstwy inteligenckiej, zobowiązywali się do bycia działaczami ruchu narodowego i do wykonywania funkcji poïredników między szerokimi warstwami społeczeństwa a intelektualną elitą kraju. Te obowiązki często przeczyły zawodowej funkcji nauczyciela.
From the standpoint of ideologists of national movements teachers as the lowest link of intellectuals were obliged to carry out the intermediary functions between diěerent population stratums and elite representatives. These responsibilities often contradicted with the educational function of a teacher, compelling him to seek a compromise between national and professional requirements. The teacher’s choice in favor of national duties has often become a source of conflicts with a school administration and authorities in province.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2015, 5; 235-244
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„O skalnym oleju” – publikacja księdza Franciszka Siarczyńskiego z 1828 roku
“O skalnym oleju” (“The rock oil”) – priest Franciszek Siarczyński’s publication from 1828
Autorzy:
Wójcik, A. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122229.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
ropa naftowa
Galicja
XIX w.
history of mining
petroleum
Galicia
19th century
Opis:
Ksiądz Franciszek Siarczyński (1758–1829) – geograf, historyk, publicysta, bibliotekarz, redaktor czasopism, żył w okresie obfitującym w różne wydarzenia dziejowe. Przeszedł do historii jako badacz dziejów Polski. Działalność rozpoczął w Warszawie, gdzie był wykładowcą w pijarskim Collegium Nobilium, a następnie w Collegium Regium. Był także proboszczem w Jarosławiu, Kozienicach, Łańcucie i kanonikiem katedralnym warszawskim i przemyskim. Od 1827 r. kierował – jako pierwszy dyrektor – Biblioteką im. Ossolińskich we Lwowie. Zainteresowania geograficzne u Franciszka Siarczyńskiego szły przede wszystkim w kierunku opracowywania słowników geograficznych. Zbierał także i opracowywał materiały dotyczące surowców mineralnych występujących w Galicji, w tym soli kamiennej (1788) oraz ropy naftowej (1828).
Priest Franciszek Siarczyński (1758–1829) was a geographer, historian, journalist, librarian, and editor of magazines. He lived in time abounding in various historical events and went down in the annals as a researcher of Polish history. He started his career in Warszawa where he was a lecturer in Piarists’ Collegium Nobilium and then in Collegium Regium. He was also a parish priest in Jarosław, Kozienice and Łańcut as well as a canonry of the cathedral in Warszawa and Przemyśl. Since 1827 was the manager and first director of Te Ossolińscy Library in Lwów. Siarczyński’s geographical interests went primarily towards the development of geographical dictionaries. He also worked on mineral resources occurring in Galicja, including rock salt (1788) and crude oil (1828).
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2016, 3; 242-253
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Romantyczne” podróże Augusta Bielowskiego
August Bielowski’s “romantic” travels
Autorzy:
Kawalec, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546926.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Lwów
Galicja w latach 20. i 30. XIX w. literatura
ludoznawstwo
romantyzm
Lviv
Galicia in the 1920s and 1930s literature
ethnic studies
romanticism
Opis:
W drugiej połowie lat 20. oraz w latach 30. XIX wieku Lwów miał coraz więcej do zaoferowania młodym ludziom. Reaktywowany w 1817 r. i dość prężnie rozwijający się uniwersytet przyciągał młodzież galicyjską pragnącą zdobyć wykształcenie akademickie, by w przyszłości zapewnić sobie stabilną egzystencję. I choć wszechnica lwowska, w pełni zgermanizowana, daleka była od krzewienia postaw narodowych, to za sprawą kilku profesorów nieśmiało, ale dość skutecznie rozbudzała głęboko uśpione pragnienia. Pierwsze pisma literackie publikowane przez braci Chłędowskich, teatr lwowski kierowany przez Jana Nepomucena Kamińskiego, twórczość Aleksandra Fredry – wszystko to budowało atmosferę sprzyjającą samokształceniu oraz pierwszym samodzielnym próbom literackim studentów. Wśród nich zaczęli pojawiać się liderzy, którzy potrafili skupić wokół siebie grono przyjaciół i motywować ich do wzmożonej pracy na polu literatury i przeszłości dziejowej. Jednym z takich organizatorów życia literackiego we Lwowie był August Bielowski, wokół którego powstała grupa literacka nazwana po latach „Ziewonią”. Niniejszy tekst poświęcony został początkowemu okresowi działalności literackiej Bielowskiego, który wraz z przyjaciółmi szukał nowych, oryginalnych źródeł literatury narodowej. Dostrzegał je w twórczości ludowej i słowiańskiej. Opisywane w tekście podróże Augusta Bielowskiego po Galicji miały na celu uzasadnić słuszność stawianej tezy. Służyły zebraniu materiału źródłowego (pieśni, opowieści ludowych, wierzeń, zwyczajów przechowujących pielęgnowane przez wieki tradycje, sięgające niekiedy do czasów pogańskich), który służył za kanwę późniejszej twórczości poetów. Opisy podróży oddają atmosferę, charakter i warunki, w jakich się odbywały. Ukazują dziewiczą przyrodę, obfitują w poetyckie opisy krajobrazów, wskazują na niekłamaną fascynację ludowością, odsłaniają również początki formowania się profesjonalnych badań etnograficznych, archeologicznych i historycznych.
In the second half of the 1920s and in the 1930s Lviv had more and more to offer for young people. The buoyantly developing university, reactivated in 1817, attracted Galician youth, wanting to obtain academic education in order to have a stable existence in the future. Although the fully Germanised Lviv university was far from cultivating patriotic attitudes, thanks to several professors, gradually but efficiently, the deeply hidden desires were awaken. The first literary journals published by the Chłędowski brothers, the Lviv theatre managed by Jan Nepomucen Kamiński, the works by Aleksander Fredro – all of this created an atmosphere which fostered self-education and the first independent literary attempts made by students among whom leaders emerged, able to gather a group of friends and to motivate them to work in the field of literature and historic past. August Bielowski was one of such organisers of cultural life in Lviv and, consequently, the literary group in later years called “Ziewonia” was created around his figure. The present study is dedicated to the initial period of Bielowski’s literary activity, who, along with his friends, looked for new and original sources of national literature. He noticed them in folk and Slavic works. The study describes Bielowski’s travels in Galicia, the aim of which was to prove the validity of his thesis and to gather source materials (songs, folk stories, beliefs, customs which preserved traditions cultivated throughout centuries, sometimes even from pagan times). Subsequently, they were used as the basis for the poets’ literary activity. The descriptions of travels reflect the atmosphere, character and conditions in which they took place. They show virgin nature, abound in poetic depictions of landscapes, show genuine fascination of folklore and reveal the beginnings of the formation of professional ethnographic, archaeological and historic research.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 15, 2; 38-55
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ruch Pedagogiczny” przykładem czasopisma popularyzującego przekaz radiowy treści pedagogicznych w latach 1918–1939
„The Pedagogical Movement” Is an Example of a Magazine Popularising Radio Broadcasting of Pedagogical Content in the Years 1918–1939
Autorzy:
BARNAŚ-BARAN, EWA
AUSZ, MARIUSZ
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/457157.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
Galicja
radio
nauczanie
"Ruch Pedagogiczny”
Galicia
education
„Ruch Pedagogiczny”
Opis:
W artykule podjęto próbę ukazania zaangażowania czasopisma „Ruch Pedagogiczny” w popularyzację korzystania z radia jako istotnego źródła wiedzy pedagogicznej. Powołane w Krakowie w 1912 r. czasopismo miało przybliżać, zwłaszcza nauczycielom w Galicji, nowatorskie rozwiązania w dziedzinie nauczania i wychowania oraz nowinki techniczne, które wspomagały proces nauczania. Na początku XX w. upowszechniano osiągnięcia ruchu „nowego wychowania”, kontynuowano tę praktykę pod odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 r. Pod koniec lat 20. XX w. próbowano zainteresować dyrekcje szkół i nauczycieli audycjami i wykładami pedagogicznymi w radiu. W artykułach z lat 30. XX w. nie znaleziono przykładów na propagowanie pedagogiki za pomocą radia.
The article attempts to show the involvement of the magazine „Ruch Pedagogiczny” in the popularization of the use of radio as an important source of pedagogical knowledge. Established in 1912, the magazine in Kraków was to familiarize teachers in Galicia, in particular, with innovative solutions in the field of teaching and upbringing, as well as with technical innovations that supported the teaching process. At the beginning of the 20th century, the achievements of the New Education movement were disseminated and this practice was continued under Poland's regaining independence in 1918. At the end of the 1920s, attempts were made to make the school manage-ment and teachers interested in radio programmes and pedagogical lectures. In articles from the 1930s there were no examples of promoting pedagogy by means of radio.
Źródło:
Edukacja-Technika-Informatyka; 2018, 9, 3; 25-32
2080-9069
Pojawia się w:
Edukacja-Technika-Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Sibi et posteritati". Autoprezentacja i reklama w środowisku architektów, budowniczych i inżynierów w Galicji u schyłku XIX i na początku XX wieku
"Sibi et posteritati". Self-presentation and promotion in the community of architects, builders and engineers in Galicia at the turn of the 19th century
Autorzy:
Laskowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145800.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architekt
budowniczy
inżynier
środowisko techniczne
Galicja
reklama
promocja
wiek XIX-XX
architect
builder
engineer
Galicia
promotion
presentation
turn of 19th century
Opis:
Reprezentanci środowisk technicznych u schyłku XIX i na początku XX wieku stosowali bardzo wiele różnorodnych zabiegów mających zapewnić im nie tylko zdobywanie nowych zleceń, ale także sławę, prestiż i uznanie społeczne oraz pamięć u potomnych. Częste kłótnie między poszczególnymi środowiskami, ale i waśnie wewnątrz nich sprawiały, iż w Galicji końca XIX i początku XX wieku kwestia promocji i reklamy była na ogół sprawą indywidualną poszczególnych twórców. Obok środków oczywistych, jak chociażby reklama prasowa, pojawiły się nowe, wykorzystujące samo dzieło architektury jako ważny ich nośnik, skierowany wprost do odbiorcy i działający permanentnie. Stąd elewacje galicyjskich budowli (w większym stopniu niż ich wnętrza) pokryły się stosownymi inskrypcjami, napisami, inicjałami i portretami swych twórców, a nawet ściennymi reklamami wprost naśladującymi anonse prasowe. Równocześnie dużą wagę przywiązywano do wszelkich drobiazgów biurowych, używanych w kontaktach z klientami, jak papiery firmowe, indywidualne nadruki czy pieczęcie. Cały ten repertuar miał sprawić, by sława wyzwolonego z anonimowości architekta trwała nie tylko wśród współczesnych, ale i wśród potomnych.
Architects, builders and engineers at the turn of the 19th century in many ways practiced to gain not only commissions, but also fame, prestige, public accolade and everlasting, eternal existence in people's mind. In Galicia of that time the community of architects, builders and engineers was extremely at variance and that is why presentation and promotion was generally an individual matter. Using ways completely self-explanatory, like advertisements, representatives of this community reached for some new ways, which used the work of architecture itself as a new form of communication, addressed straight to the customer and which influence is permanent. That is why facades of buildings in Galicia (much more than their interiors) were covered by an appropriate inscriptions, sentences, initials and portraits of their creators, sometimes even by murals modeled as advertisements in the newspapers. At the same time representatives of the community carefully cared for all stationery and office supplies, used daily to keep in touch with their clients. All these endeavours were designed for letting an architect, liberated from anonymity, to be held in fame not only in contemporary but also in posterity times.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 1; 35-54
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Szkoła” źródłem w badaniach historyczno-pedagogicznych polskich instytucji edukacyjnych doby zaborów
“Szkoła” as a Source in Historical and Pedagogical Research into the Polish Educational Institutions of the Partitions Period
Autorzy:
Wałęga, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970086.pdf
Data publikacji:
2016-11-04
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
czasopismo „Szkoła”
polskie instytucje edukacyjne edukacja
zabory
Galicja
Galicia
magazine “Szkoła”
Polish educational institutions educations
Partitions of Poland
Opis:
Artykuł stanowi próbę ukazania znaczenia czasopisma pedagogicznego „Szkoła” w badaniach nad dziejami polskich placówek edukacyjnych drugiej połowy XIX i początków XX wieku. Czasopiśmiennictwo jako źródło do dziejów oświaty i wychowania cieszy się od wielu lat znacznym zainteresowaniem licznych badaczy. „Szkoła” stanowi w tym zakresie niezwykle cenny materiał do badań. To pierwsze w Galicji czasopismo pedagogiczne, którego wydawanie środowiska nauczycieli i działaczy oświatowych zainicjowały w 1868 roku. Jego powstanie było widocznym sygnałem aktywizacji galicyjskich pedagogów oraz wyrazem ich dążeń do pełnego wykorzystania przyznanych Polakom pod zaborem austriackim swobód. W 1871 roku pismo zostało oficjalnym organem działającego we Lwowie Towarzystwa Pedagogicznego (od 1906 roku Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego). Na łamach tego periodyku, w ciągu 70 lat jego istnienia, toczono dyskusje o konieczności powoływania nowych placówek edukacyjnych, anonsowano powstanie wielu tego typu instytucji oraz informowano o ich dalszym rozwoju. Ze względu na to, że „Szkoła” dedykowana była przede wszystkim problemom szkolnictwa ludowego i kształceniu nauczycieli tych placówek w seminariach nauczycielskich, to im właśnie poświęcano najwięcej uwagi. Jednak na kartach pisma nie zabrakło także tekstów poświęconych innym szczeblom i typom szkół. To tam dokumentowano niezwykle starannie rozwój szkolnictwa żeńskiego, które w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku przechodziło znaczące zmiany i rozszerzało ofertę oświatową m.in. o żeńskie gimnazja czy seminaria nauczycielskie. Na łamach „Szkoły” można też szukać wyraźnych śladów rozwoju edukacji przedszkolnej czy placówek przeznaczonych dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz wielu innych instytucji edukacyjnych.
The article is an attempt to show the significance of the educational magazine “Szkoła” in research into the history of Polish educational institutions in the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century. Periodicals as a source of the history of education have been the subject of interest of numerous researchers for many years and in that respect “Szkoła” represents extremely valuable research material. It was the first educational periodical in Galicia whose publication was initiated by teachers and educational activists in 1868. Its creation was a visible signal of the engagement of Galician educationalists, and a manifestation of their aspirations for the full use of liberties granted to Polish people under Austrian rule. In 1871 the magazine became the official organ of the Educational Association (since 1906 Polish Educational Association), active in Lvov. During the 70 years of the existence of this magazine, its pages witnessed discussions about the necessity of setting up new educational institutions, announcements of the establishment of such institutions and information about their further development. Since “Szkoła” was primarily dedicated to the problems of village education and the training of teachers from such institutions in teacher training colleges, it was they who drew the most attention. However, the magazine also featured texts about other levels and types of schools. It was “Szkoła” which very carefully documented the development of female education, which in the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century underwent significant changes, and expanded its educational offer with middle schools for girls or teacher training colleges, among other things. In the pages of “Szkoła” one can also look for clear signs of the development of pre-school education or institutions for disabled children and youth, as well as many other educational institutions.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 2; 253-270
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 350

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies