Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "GUŁag" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 29
Tytuł:
Историографический дискурс политических репрессий в СССР позднего сталинизма (1946-1953 гг.)
Historiographical discourse of political repressions in the USSR of late stalinism (1946-1953)
Dyskurs historiograficzny o represjach politycznych w ZSRR późnego stalinizmu (1946-1953)
Autorzy:
Степанов, Михаил
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1815763.pdf
Data publikacji:
2021-03-16
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
историография
политические репрессии
этнические
депортации
квазирепрессии
антисемитизм
СССР
ГУЛАГ
сталинизм
historiography
political repressions
ethnic deportations
antisemitism
USSR
GULAG
stalinism
quasi-repressions
deportacje narodowościowe
Opis:
В статье в историографическом контексте проанализирована проблема сталинских политических репрессий в СССР (1946-1953 гг.). В качестве базовых проблем выступили следующие: 1) уголовное преследование советских граждан, обвиненных в совершении «контрреволюционных преступлений»; 2) формирование в рамках советской политики борьбы с проявлениями космополитизма нового направления – так называемых «квазирепрессий»; 3) особенности реализации послевоенных этнических депортаций; 4) развитие системы ГУЛАГ-а в годы позднего сталинизма. Делается вывод, что, несмотря на определенный прогресс в исследовании данной проблематики, в центральных (обобщающих) публикациях присутствуют определенные сложности на региональном уровне, т.к. послевоенная репрессивная политика в СССР изучена здесь лишь фрагментарно.
The article analyzes the problem of stalinist political repressions in the USSR (1946-1953) in a historiographical context. The basic problems are the following: 1) criminal prosecution of soviet citizens accused of committing "counter-revolutionary crimes"; 2) the formation of a new direction in the framework of the soviet policy of combating manifestations of cosmopolitanism – the so-called "quasi-repressions"; 3) features of the implementation of post-war ethnic deportations; 4) the development of the GULAG system in the years of late stalinism. It is concluded that, despite some progress in the study of this issue in the central (generalizing) publications, there are certain difficulties at the regional level, since the post-war repressive policy in the USSR is studied only fragmentally.
W historiograficznym kontekście badaniu poddano problem stalinowskich represji politycznych na terenie Związku Radzieckiego w latach 1946- -1953. Podstawowymi kierunkami przeprowadzonych analiz były następujące obszary: 1) prześladowanie obywateli radzieckich poprzez postępowania karne z oskarżenia o popełnienie „przestępstw kontrrewolucyjnych”; 2) ukształtowanie w ramach radzieckiej polityki walki z przejawami kosmopolityzmu nowego kierunku działań – tzw. „quasi-represji”; 3) specyfika realizacji powojennych przesiedleń poszczególnych nacji; 4) rozwój systemu GUŁAG w latach późnego stalinizmu. W wyniku przeprowadzonego postępowania badawczego stwierdzono, że pomimo pewnego postępu w eksploracji tej problematyki, w głównych publikacjach (uogólniających) występują określone trudności na poziomie regionalnym, gdyż powojenna polityka represji w ZSRR została zbadana tylko fragmentarycznie.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2020, 17, 17; 225-256
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лагерные стихи как свидетельство
Autorzy:
Колошук, Надежда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826370.pdf
Data publikacji:
2019-09-16
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
camp poetry
sacral function
an anthology «Poetry of GULAG prisoners»
revival of the soul
resistance totalitarianism
verbal oral form of communication
Opis:
A «camp poetry» term in present Russian internet space is used more frequent in a value «protection song», «chanson on a protection theme». A camp creativity is pushed to the periphery of literary process. Actuality of this research is conditioned which community and cultural sense of GULAG poetry. A research novelty is determined by the choice of material and methods of his analysis, by outgoing from him conclusions about the features of gulag lyric poetry. We use determination a «camp poetry» foremost in direct sense: it was created in camps by the prisoners of camps, which being an inalienable element and reflection of camp reality, experiencing of its existential experience. This lyric poetry is unique as the literary phenomenon, because it testifies to extreme spiritual experience.
Źródło:
Conversatoria Litteraria; 2016, 10; 315-330
1897-1423
Pojawia się w:
Conversatoria Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Смерть в географии, или память похоронена в земле («Предел забвения» Сергея Лебедева)
Śmierć w geografii, czyli pamięć przekazana ziemi („Granica zapomnienia Siergieja Lebiediewa)
Death in geography – a memory passed on to the Earth (“Oblivion” by Sergei Lebedev)
Autorzy:
Zilborowicz, Bożena Zoja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085386.pdf
Data publikacji:
2021-10-22
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
память
пустота
смерть
след
лагерь
pamięć
pustka
śmierć
ślad
łagier
memory
emptiness
death
trace
Gulag
Opis:
Цель статьи - анализ топографии романа С. Лебедева "Предел забвения", понимаемой как цельная система природных компонентов, актуализирующих вопрос о заброшенном и забытом постсуществовании советских лагерей. Природа представляется как разрушительная стихия, превращающая Гулаговскую Атлантиду в мир абстрактных смертей, лишенных культурно-общественного значения.  Природный ландшафт не является носителем исторической памяти, напротив - это свидетель, молчание которого ставит под вопрос само существование Гулага как места преступления.
The objective of this article is to analyse the topography of the novel “Oblivion”, understood as the comprehensive system of nature’s components by which the writer rises the question about the lost and forgotten post-existence of the Soviet Gulags. In Lebedev’s work, the nature appears as a destructive element, transforming the Gulag’s Atlantis into the world of abstract deaths, performed in a physical dimension, however, devoted of a socio-cultural dimension. The natural landscape does not act as a bearer of a historical memory; conversely, it is a silent witness whose silence calls into question the very existence of the concentration camp as a crime scene
Celem artykułu jest analiza topografii powieści "Granica zapomnienia", rozumianej jako całościowy system komponentów przyrodniczych, za pomocą których pisarz aktualizuje pytanie о zagubione i zapomniane post-istnienie sowieckich GUŁAG-ów. Przyroda jawi sie w utworze jako żywioł destrukcyjny, antymemorialny, przekształcający Atlantydę GUŁAG-u w świat abstrakcyjnych śmierci, dokonanych w wymiarze fizycznym, jednakże pozbawionych wymiaru kulturowo-społecznego. Pejzaż przyrodniczy nie występuje w roli nosiciela pamięci historycznej, pzreciwnie, to niemy świadek, którego milczenie stawia pod znakiem zapytania samo istnienie łagru jako miejsca zbrodni.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2021, 4 (176); 31-46
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Spóźniony, zakłopotany spadkobierca”. Męskie inicjacje w cieniu łagru, purgi, totemicznej krwi
“A Late, Embarrassed Descendant”. Male Initiations in the Shadow of a Gulag Camp, Purga, and Totemic Blood
Autorzy:
Ubertowska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534537.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Sergei Lebedev
ecocriticism
masculinity studies
gulag literature
Opis:
What this article attempts to gauge are the possibilities stemming from combining two methodologies: masculinity studies (as a part of gender studies) and ecocriticism/environmental studies. The material for the analysis is the novel by Sergei Lebedev, Oblivion. The author of the article reconstructs the hegemonic pattern of male initiation present in the novel and related with post-communist inheritance of Grandfather II, one of the novel’s characters. Overcoming the imposed pattern of masculinity (authoritative, totalitarian) takes a form of journey into subarctic Russia and seeking the traces of gulag camps. Climate-related factors play a significant role in this process: motifs of Purga, of permafrost, and endemic plant species of Ural and Syberia.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2020, 15, 1
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A human being after Auschwitz and Gulag or How to Interrogate about a Human Being
Autorzy:
Smirnov, Sergey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470034.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
a human being
anthropology
situation “after Auschwitz and GULAG”
testimony
simulacrum
anthropological alternative
anthropological practice
Opis:
The paper focuses on possibility and problematicity of modern interrogation about a human being. Problematicity emerges as a man is put in a situation called “after Auschwitz”, which is described with the categories of irreducibility (irreducibility of experience, means of self-determination). It is shown that the cultural form of representing such ultimate experience is testimony, which itself problematizes after Auschwitz. Precedents of such testimonies are described with examples of the works by Primo Levi and Varlam Shalamov. The author reveals the principal difference in the answers given by witnesses and the answers offered by interpreters such as contemporary philosophers. An attempt is made to substantiate that the modern experience of philosophizing about a human being – the modern anthropology – has to reject traditional efforts to determine a human being as “thing existent” or find some determinant essence. It is due to the situation “after Auschwitz” that questions all previous methods of human thinking. Moreover, a modern person increasingly chooses the so-called withdrawal scenario for a human being, rejection of actual social life in favour of imitating life and generating simulacrums, withdrawal to the virtual reality. The author takes a provocative example of Jean Baudrillard, who showed that the entire contemporary creative work of human beings is reduced to generating simulacrums – empty, meaningless signs. The latter becomes a popular trend obtaining a mass character. In response to this withdrawal trend the author proposes a different scenario: an anthropological alternative in the form of anthropological practices of self-determination and testimonies about such anthropological practices.
Źródło:
Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture; 2015, 4; 95-108
2299-4645
Pojawia się w:
Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie akcenty w publicystyce Aleksandra Sołżenicyna
Polish features in the Aleksandr Solzhenitsyn’s writing
Autorzy:
Siemianowska, Iza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482033.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
writing
Polish features
Aleksandr Solzhenitsyn
The Gulag Archipelago
Jerzy Wegierski
Opis:
Poland and Polish people are shown in the Aleksandr Solzhenitsyn’s writing in the context of complicated Polish-Russian relations. In Repentance and Self-limitation the author criticises Polish nation for being unable to repent and admit making mistakes in the past in a historical context. At the same time he claims that Russians have a natural ability to repentance, that is a condition of a moral renewal of a nation. Nevertheless, the overall picture of the Polish nation in Solzhenitsyn’s writing is positive. This Russian Nobel prize winner highlights Polish courage, pride and their undeterred struggle for freedom. In The Gulag Archipelago the author eternalises a Polish scientist named Jerzy Wegierski, a prisoner of a forced labour camp, who had been Solzhenitsyn’s friend till his death. It is also very important to highlight Solzhenitsyn’s respect and attitude toward the Pope John Paul II. The article is an attempt to recall and analyse Polish features in the Aleksandr Solzhenitsyn’s writing.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2017, 3, XXII; 73-82
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metafizyczna potęga bieli
The Metaphysical Power of White
Autorzy:
Ruszar, Józef Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130724.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Jan Polkowski
Ryszard Krynicki
Bruno Jasieński
Sołówki
Wyspy Sołowieckie
GUŁag
komunistyczne zbrodnie
świętość w literaturze/sacrum w literaturze
współczesna poezja religijna
Solovki
Solovetsky Islands
GULAG
communist crimes
sanctity in literature/sacred in literature
contemporary religious poetry
Opis:
Interpretacja wiersza Jana Polkowskiego Morze białe analizuje fenomen istnienia współczesnej poezji religijnej niekoniecznie tematycznie zajmującej się Bogiem. Istotą takiej poezji jest wizja świata, z gruntu religijna, zakładająca ufność i zawierzenie bez względu na świecką materię wiersza, który może opisywać najgorsze zbrodnie. Autor ukazuje, że w przypadku najlepszej poezji religijnej zasada anima naturaliter christiana oznacza, że fundamentalna dobroć Boga istnieje w wierszach bezwiednie, właśnie naturalnie, a nie jako coś dodanego czy wykoncypowanego.
The interpretation of Jan Polkowski’s poem Morze białe [White Sea] analyzes the phenomenon of contemporary religious poetry that does not necessarily thematically deal with God. The essence of such poetry is a vision of the world, fundamentally religious, assuming trust and entrustment regardless of the secular matter of the poem, which can describe the worst of crimes. The author shows that in the case of the best religious poetry, the principle of anima naturaliter christiana implies that the fundamental goodness of God exists in the poems involuntarily, simply naturally, and not as something added or crafted.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 501-512
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kontrrewolucjonista i sabotażysta”. Major dr Franciszek Michał Amałowicz ps. „Tatar” – lekarz, oficer Wojska Polskiego i Armii Krajowej w obozach sowieckich
„Counter-revolutionary and Saboteur”. A Biography of Major Dr. Franciszek Michał Amałowicz „Tatar” – Doctor, Officer of the Polish Army and Home Army
„Konterrevolutionär und Saboteur”. Major Dr. Franciszek Michał Amałowicz „Tatar” – Arzt, Offizier der polnischen Armee und der Heimatarmee in sowjetischen Lagern
Autorzy:
Rogut, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23203165.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
GUPWI
Franciszek Michał Amałowicz ps. „Tatar”
lekarz
oficer
Wojsko Polskie
Armia Krajowa
II Rzeczypospolita
represje komunistyczne
aparat bezpieczeństwa
NKWD
obozy sowieckie
represje sowieckie
obozy kontrolno-filtracyjne
Stalinogorsk
więzień polityczny
GUŁag
Franciszek Michał Amałowicz „Tatar”
doctor
officer
Polish Army
Home Army
Second Polish Republic
communist repressions
security apparatus
NKVD
Soviet camps
Soviet repressions
control and filtration camps
political prisoner
GULAG
Arzt
Offizier
Polnische Armee
Heimatarmee
Zweite Polnische Republik
kommunistische Repressionen
Sicherheitsapparat
sowjetische Repressionen
Opis:
Franciszek Michał Amałowicz „Tatar” urodził się 28 września 1903 r. we Lwowie. Jako 15-letni ochotnik walczył z Ukraińcami w 1918 r. w obronie swojego miasta, w wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920, a następnie 1921 r. w III powstaniu śląskim. Ukończył studia medyczne w Wojskowej Szkole Sanitarnej, a także pracował w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego. Doktor wszechnauk medycznych, mjr WP w kampanii polskiej 1939 r., walczył z Niemcami w szeregach 55 Pułku Piechoty 14 Dywizji Piechoty Armii „Poznań”. W 1940 r. wstąpił w szeregi konspiracji Armii Krajowej (AK), a od listopada 1942 r. został dowódcą III Rejonu „Dęby” Obwodu „Obroża” (Rembertów) AK. 9 listopada 1944 r. jako ofiara sowieckich represji znalazł się w obozie specjalnym Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego w Skrobowie koło Lubartowa, następnie został wywieziony do obozu jenieckiego Народный комиссариат внутренних дел (NKWD) nr 388 w Stalinogorsku (obecnie Nowomoskowsk), a później do obozu kontrolno-filtracyjnego NKWD nr 283 w Stalinogorsku. Skazany jako „szczególnie niebezpieczny przestępca” trafił jako więzień polityczny m.in. do Wiatskiego исправительно-трудовые лагеря (ITŁ), Obozu Specjalnego nr 1 Mineralny (Минеральный-Минлаг) w okolicach Inty, obozu Министерство внутренних дел (MWD) nr 476 w mieście Asbiest. Do Polski powrócił dopiero w 1954 r. Z początkiem 1970 r. mjr Amałowicz był rozpracowywany operacyjnie przez Służbę Bezpieczeństwa. Zmarł w Józefowie koło Warszawy 16 kwietnia 1975 r. w wieku 72 lat.
Franciszek Michał Amałowicz „Tatar” was born on 28 September 1903, in Lviv. As a 15-year-old volunteer Amałowicz fought against the Ukrainians in 1918 in defence of his city, after which he participated in the Polish-Soviet War of 1919– 1920 and the Third Silesian Uprising in 1921. Amałowicz then studied medical science at the Sanitary Training Centre and the Central Institute of Physical Education, graduating in 1929. As a Doctor of Medical Science and a Major in the Polish Army he fought in the ranks of the 55th Infantry Regiment of the 14th Infantry Division of the „Poznań” Army during the Polish campaign of 1939 against the Germans. In 1940, he joined the Home Army (Armia Krajowa), and in November 1942, he became the commander of the 3rd region „Dęby” of the „Obroża” District (Rembertów). On 9 November 1944, as a victim of Soviet repression, he was sent to a special camp of the Main Directorate of Information of the Polish Army in Skrobowo near Lubartów, he was then deported to the Народный комиссариат внутренних дел (NKVD) POW camp No. 388 in Stalinogorsk (now Novomoskovsk), and later to the NKVD control and filtration camp No. 283 in Stalinogorsk. Convicted as a „particularly dangerous criminal”, he was sent to various camps as a political prisoner, including the correctional labour camp at Viatsky, Special Camp No. 1 Mineralny (Минеральный-Минлаг) near Inta, and camp No. 476 of the USSR Ministry of Internal Affairs in the city of Asbiest. He was returned to Poland in 1954. At the beginning of 1970, Major Amałowicz was operationally investigated by the Security Service. He died in Józefów near Warsaw on 16 April 1975, at the age of 72.
Franciszek Michał Amałowicz „Tatar” wurde am 28. September 1903 in Lemberg geboren. Als 15-jähriger Freiwilliger kämpfte er 1918 bei der Verteidigung seiner Stadt gegen die Ukrainer, im polnisch-bolschewistischen Krieg 1919–1920 und dann 1921 im Dritten Schlesischen Aufstand. Sein Medizinstudium absolvierte er am Sanitätsschulungszentrum und am Zentralinstitut für Leibeserziehung. Der promovierte Mediziner war Major der polnischen Armee im Polenfeldzug 1939 und kämpfte im 55. Infanterieregiment der 14. Infanteriedivision der Armee „Poznań” gegen die Deutschen. 1940 trat er in die Reihen der Heimatarmee (Armia Krajowa) ein und wurde ab November 1942 Kommandeur der 3. Distrikts „Dęby” des Bezirks „Obroża” (Rembertów). Am 9. November 1944 kam er als Opfer der sowjetischen Repressionen in das Speziallager der Hauptinformationsdirektion der polnischen Armee in Skrobów bei Lubartów und wurde dann in das Народный комиссариат внутренних дел (NKWD)-Kriegsgefangenenlager Nr. 388 in Stalinogorsk (heute Nowomoskowsk) und später in das NKWD-Kontroll- und Filtrationslager Nr. 283 in Stalinogorsk gebracht. Als „besonders gefährlicher Straftäter” verurteilt, wurde er als politischer Häftling u. a. in das Korrektionslager Wjatskij, des Speziallagers Nr. 1 Mineralny (Минеральный-Минлаг) in der Nähe von Inta und das Lager Nr. 476 des Innenministeriums der UdSSR in der Stadt Asbiest geschickt. Erst 1954 kehrte er nach Polen zurück. Ab Anfang 1970 wurde Major Amalovich vom Sicherheitsdienst operativ unterwandert. Er starb am 16. April 1975 im Alter von 72 Jahren in Józefów bei Warschau.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV (LXXV), 4(286); 186-216
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heroizm w Gułagu
Heroism in the Gulag
Autorzy:
Raźny, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52412164.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
heroizm
cierpienie
śmierć
wartości
Gułag
heroism
suffering
death
values
Gulag
Opis:
Dla podjętego tematu istotne jest znaczenie występujących w tytule pojęć. Heroizm wyraża aksjologiczny i metafizyczny wymiar poświęcenia człowieka w imię wartości fundamentalnych dla sensu i celu jego istnienia. To właśnie pojęcie podpowiada antropologiczno--filozoficzne kryteria interpretacji literatury stanowiącej świadectwo życia w łagrze. Gułag wnosi natomiast do tak określonej interpretacji perspektywę historyczno-ideologiczną. Prezentując postawy heroiczne w Gułagu, literatura łagrowa potwierdza określone przez Maxa Schelera znaczenie heroizmu jako postawy moralnej i zarazem egzystencjalnej. Wyrasta ona z pozycji przekraczania własnego ja w ofiarnym akcie poświęcenia w imię wybranych wysokich wartości duchowych, moralnych, kulturowych. W ofiarnym akcie ja ludzkiego (aż do ofiary własnego życia) ujawnia się metafizyczna istota wartości, dla której jest on dokonywany. Ujawnia się także perspektywa metafizycznej nadziei na inne – prawdziwe – życie, nade wszystko po śmierci. Heroizm w Gułagu stanowił nie tylko zaprzeczenie rozpaczy  nicości, ale również świadectwo poświęcenia dla wartości przewyższającej system obozowy i ideologię komunizmu. Poświęcenie to oznaczało zgodę na cierpienie i śmierć w imię wybranej wartości. Literatura łagrowa podaje przykłady heroicznych postaw zajmowanych w imię religii, drugiego człowieka, wolności, rodziny, sztuki. Najbardziej reprezentatywne pod tym względem są utwory A. Sołżenicyna, W. Szałamowa, E. Giznburg, W. Bukowskiego. One też są przywoływane w niniejszej pracy.
The meaning of the concepts appearing in the title is of significance for the topic undertaken here. Heroism expresses the axiological and metaphysical dimension of human sacrihttps fice in the name of values fundamental to the sense and purpose of human existence. This very concept suggests anthropological-philosophical criteria of interpreting literature constituting a testimony to life in a prison camp. The Gulag, however, adds a historical-ideological perspective to such an interpretation. In presenting heroic attitudes in the Gulag, prison camp literature confirms the meaning of heroism as a moral and simultaneously existential stance, as described by Max Scheler. It originates from the position of transgressing one’s own I in the sacrificial act of self-sacrifice in the name of selected higher spiritual, moral and cultural values. In the sacrificial act of the human I (even up to the act of sacrificing one’s own life), the metaphysical essence of the values for which the act is being carried out is disclosed. The metaphysical perspective of hope for a different – authentic – life, in particular after death, is also discused. Heroism in the Gulag was not only the negation of despair and nothingness, but also a testimony of sacrifice for the value surpassing the camp system and the communist ideology. This sacrifice signified a reconciliation with suffering and death in the name of the selected value. Camp literature presents examples of heroic attitudes taken on in the name of religious values, a fellow human being, freedom, family or art. The most representative in this aspect are the works of: A. Solzhenitsyn, W. Shalamov, E. Ginzburg, W. Bukovsky. They are also cited in this work.
Źródło:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU; 2018, XIV; 169-189
2451-4985
2543-9561
Pojawia się w:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sołżenicyn wobec Ukrainy. Od łagrowego braterstwa do roszczeń terytorialnych i „antymajdanu”
Solzhenitsyn on Ukraine. From Gulag brotherhood to territorial claims and the “anti-Maidan”
Солженицын и Украина. От братства по ГУЛАГу к территориальным претензиям и «антимайдану»
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/53991973.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Solzhenitsyn on Ukraine
Gulag brotherhood
territorial claims
last years of Solzhenitsyn’s life
the “anti-Maidan” of Solzhenitsyn from 2005
Solzhenitsyn and Putin
Opis:
Artykuł traktuje o fundamentalnej ewolucji poglądów wielkiego rosyjskiego pisarza Aleksandra Sołżenicyna (1918–2008) w „kwestii ukraińskiej” – od łagrowego braterstwa, zarysowanego przede wszystkim w Archipelagu Gułag (1973–1975), aż do gniewnych filipik przeciwko tzw. „leninowskim granicom” nowej Republiki Ukraińskiej, ogłaszanych przez Sołżenicyna w trybie narastającym po 1991 roku. Z tego punktu widzenia zostały przeanalizowane w artykule tak różne utwory Sołżenicyna, jak wspominany już Archipelag Gułag, Jak odbudować Rosję? (1990), Rosja w zapaści (1998), a także jego ustne wypowiedzi, ogłaszane w latach 1992–2008 wobec prasy i telewizji rosyjskiej. Najbardziej paradoksalny wydaje się fakt, iż Sołżenicyn w 2005 roku uznał Rewolucję Pomarańczową w Kijowie – całkowicie notabene w zgodzie z prezydentem Putinem – za wielkie  zagrożenie także i dla Rosji. Pisarz traktował bowiem owe wydarzenia w stolicy Ukrainy – nie mając ku temu żadnych racjonalnych podstaw – za powtórkę niegdysiejszej rosyjskiej rewolucji lutowej 1917 roku, którą z kolei przedstawił w sposób ze wszech miar potępiający w wielotomowej epopei historycznej Czerwone Koło (1971–2005).
В данной статье рассматривается принципиальная эволюция взглядов великого русского писателя Александра Солженицына (1918–2008) на «украинский вопрос» – от гулаговского братства, изложенного прежде всего в Архипелаге ГУЛАГ (1973–1975), до гневных выпадов против так называемых «ленинских границ» новой Украинской республики, обнародованных Солженицыным в нарастающем режиме после 1991 года. С этой точки зрения анализируются произведения Солженицына с 1967 по 2008 год. Это прежде всего Архипелаг ГУЛАГ, а также такие политические произведения: Как нам обустроить Россию? (1990), Россия в в обвале (1998), а также его устные заявления, сделанные в российской прессе и на телевидении в период с 1992 по 2008 год. Парадоксальнее всего то, что Солженицын в 2005 году рассматривал «оранжевую революцию» в Киеве – кстати, в полном согласии с президентом Путиным – как большую угрозу и для России. Писатель рассматривал события в украинской столице – не имея на то никаких рациональных оснований – как повторение русской Февральской революции 1917 года, которую он, в свою очередь, совершенно осуждающе изобразил в многотомной исторической эпопее Красное колесо (1971–2005).
This article deals with the fundamental evolution of the views of the great Russian writer Aleksandr Solzhenitsyn (1918–2008) on the “Ukrainian question” – from the Gulag brotherhood, outlined above all in The Gulag Archipelago (1973–1975), to the angry fillips against the so-called “Leninist borders” of the new Ukrainian Republic, promulgated by Solzhenitsyn in an escalating mode after 1991. Solzhenitsyn’s works from 1967 to 2008 are analyzed here from this point of view. This is primarily the Gulag Archipelago, but also political works such as Rebuilding Russia. Reflections and Tentative Proposals (1990), Russia in Collapse (1998), as well as his oral statements made to the Russian press and television between 1992 and 2008. Most paradoxical of all is the fact that Solzhenitsyn, in 2005, saw the Orange Revolution in Kiev – in complete agreement with President Putin, incidentally – as a great threat to Russia too. The writer regarded the events in the Ukrainian capital – without any rational basis for doing so – as a repetition of the Russian March Revolution of 1917, which he in turn depicted in an utterly condemnatory manner in his multi-volume historical epic, The Red Wheel (1971–2005).
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2024, 2 (186); 7-40
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultura pamięci i polityka historyczna w dzisiejszej Rosji
Autorzy:
Nikžentaitis, Alvydas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676484.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
memory culture
culture of remembrance
politics of memory (historical politics)
Russia
Stalin’s cult
myth of the Great Patriotic War
the Gulag (the Main Administration of Corrective Labour Camps and Settlements)
Opis:
Memory culture and historical politics in today’s RussiaConsidering that other countries are still conducting their studies, it is too early to make conclusions and summarise the question of Russia’s memory culture and historical politics. However, it is possible to share some insights concerning this topic:(1) This analysis indicates that Russia’s case is in stark contrast to the opinions of those theorists who negate the existence of national memory culture. In Russia, this culture began to materialise in 2005, after the complicated period of post-Soviet transformation. What became central was the narrative of the empire (derzhava), whose status should also be recognised by the rest of the world. The main symbolical resource used in the construction of the motif of powerful Russia is a myth of victory in the Great Patriotic War. More recently, however, this general myth has been strengthened by selected facts from other historical periods.(2) Symbolical figures of Russia’s memory culture – both those developing and those already formed – are continuously reinterpreted. Since 1992 the myth of victory has undergone a few stages of transformation: the first years of Boris Yeltsin’s presidency (until 1995) were dominated by active efforts to deconstruct this myth; in the period between 1995 and 2000 it was restored, with a particular stress put on the status of Russian people as the unconquered victim; in 2000–2005, the State regained its vital place in the structure of the myth. Recently, the myth has been instrumentalised and used as an argument in Russia’s confrontation with the West. The period since 2011 has seen a noticeable increase in attempts to expand the symbolic instrumentarium through active use of selected facts from other historical periods(3) Although what dominates in Russia is the imperial mega narrative (derzhava),there is also an alternative stream that makes a substantial opposition – the myth of a victim. The years 2009–2013 have shown us that the memory of Stalin’s crimes is really strong. In this sense, the structure of memory in Russia, although with some exceptions, is comparable to the Polish one. On the other hand, substantial differences are noticed in comparison with Germany, Lithuania or Belarus. Those countries have only one memory culture, although with different topics included in the content. Ukraine remains beyond the regional context: even though the process of forming a single policy of remembrance is in place, it is only in its initial phase.  Kultura pamięci i polityka historyczna w dzisiejszej RosjiBadania nad zagadnieniem kultury pamięci w Rosji i krajach ościennych ciągle trwają, dlatego nie można jeszcze mówić o ich podsumowaniu. Istnieją jednak przesłanki, by przedstawić pewne wnioski na ten temat.1. Przeprowadzona analiza ukazuje, że przypadek Rosji wyraźnie przeczy poglądom tych teoretyków, którzy negują możliwość istnienia narodowej kultury pamięci. Po skomplikowanym etapie transformacji postsowieckiej w Rosji kultura pamięci w 2005 roku nabrała konkretnych kształtów. W jej centrum znalazła się opowieść o imperium (dieržava), którego status powinna uznać także reszta świata. Podstawowym symbolicznym zasobem dla toposu silnego państwa rosyjskiego jest mit zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej. Jednak w ostatnim czasie do wzmocnienia mitu centralnego aktywnie wykorzystuje się także selektywnie wybrane fakty z innych epok historycznych.2. Symboliczne figury tworzącej się czy też już ukształtowanej kultury pamięci są w Rosji stale reinterpretowane. Także mit zwycięstwa po 1992 roku przeszedł kilka etapów transformacji: w pierwszych latach prezydentury Borysa Jelcyna (do roku 1995) dominowały aktywne próby dekonstrukcji tego mitu, w latach 1995–2000 był on odnowiony, akcentowano przede wszystkim status rosyjskiego narodu jako niepokonanej ofiary. W latach 2000–2005 w centrum mitu znów usytuowano państwo, a w ostatnim czasie został on poddany instrumentalizacji i wykorzystany jako argument w konfrontacji Rosji z Zachodem. Po 2011 roku wyraźnie widać próby ilościowego rozszerzenia zasobu instrumentarium symbolicznego za pomocą aktywnego wykorzystania wybranych faktów z innych epok historycznych.3. Choć w Rosji wyraźnie dominuje meganarracja imperialna (dieržava), to jednak ma ona swoją konkurencję. W Rosji nadal w silnej opozycji do mitu zwycięstwa pozostaje mit ofiary. Lata 2009–2013 wyraźnie pokazały żywotność pamięci o ofiarach stalinowskich. W tym sensie struktura pamięci Rosji, choć z pewnymi wyjątkami, może być porównywana do polskiej, jednocześnie różniąc się istotnie od niemieckiej, litewskiej czy białoruskiej. W tych krajach dobitnie wyrażona jest jedna kultura pamięci, choć jej treść zawiera różne wątki tematyczne. W kontekście regionalnym nie mieści się Ukraina, w której jednolita polityka pamięci jest wprawdzie formowana, ale to dopiero początek procesu.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2018, 42
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powieść dokumentalna Franciszka Alachnowicza „7 lat w szponach GPU”: geneza utworu, cztery wersje
“7 years in the clutches of GPU” by Franciszek Alachnowcz’s: oeuvre as a testimony of the epoch
Autorzy:
Moskwin, Andriej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117790.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarus
Belarusian literature
documentary prose
Gulag
the Solovetsky Islands
Franciszek Alachnowicz
Opis:
“7 Years in the Clutches of the GPU” by Franciszek Alachnowicz is a very important book in Belarusian literature. Using his own experience Alachnowicz showed how the Gulag and the process of humiliating a man functioned. In the article its author demonstrates the way Alachnowicz returned to his text four times and each time he supplemented it by adding new details. The book was published in Polish in 1935 and in 1937, and in Belarusian in 1937 and in 1942.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2019; 47-88
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Peryferyjne zjawiskagospodarcze ewoluujący system światowy. Próba porówniania geopolitycznego znaczenia sowieckiego górnictwa archipelagu Gułag i północnoamerykańkich gorączek złota
Peripheral Economic Phenomena and Evolving World System. An Attempt at a Comparison of Geopolitical Importance of the Soviet Gulag Archipelago Mining and the North American Gold Rushes
Autorzy:
Mikołajec, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540429.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
system światowy
geopolityka
Gułag
gorączka złota
USA
ZSRR
world system
geopolitics
Gulag
gold rush
USSR
Opis:
Artykuł jest próbą porównania dwóch zjawisk górniczych: północnoamerykańskich gorączek złota i górnictwa obozów pracy sowieckiego GUŁ-agu. Oba zjawiska były formami peryferyjnego górnictwa i ekspansji europejskiej cywilizacji na niezagospodarowane obszary. Większość gorączek złota miało miejsce w XIX i na początku XX wieku w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii, Południowej Afryce i Nowej Zelandii. Niektóre obozy GUŁ-agu były położone w odległych regionach północno-wschodniej Syberii. Mimo wszystkich różnic między nimi, istniało wiele podobieństw dotyczących zarówno irracjonalnych jak i racjonalnych cech tych zjawisk.
The article is an attempt at a comparison of two mining phenomena: North American gold rushes and mining of the Soviet Gulag labour camps. Both of them were a form of the peripheral mining and the European civilization expansion towards undeveloped areas. Major gold rushes took place in the 19th and early 20th centuries in the United States, Canada, Australia, South Africa and New Zeland. Some of the Gulag camps were positioned in the remote areas of northeastern Siberia. In spite of all the differences between them, there existed many similarities which concerned both irrational and rational features of these phenomena.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2014, 9; 201-212
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Vow to Testify: On the Gulag and Intertextual Economy of Literature (Karlo Štajner, Varlam Shalamov, Danilo Kiš)
Autorzy:
Lugarić Vukas, Danijela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508914.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
economy
GULAG
witness
testimony
Štajner
Shalamov
Kiš
(post)memory
Opis:
The Vow to Testify: On the Gulag and Intertextual Economy of Literature (Karlo Štajner, Varlam Shalamov, Danilo Kiš)Departing from the “aesthetics of unrepresentability” of testimonial literature and implied “belatedness and collapse of witnessing” (G. Agamben, Sh. Felman, D. Laub), the paper engages in the economic foundations of literature through analysis of symbolic meanings of economic metaphors in Štajner’s memoirs Seven Thousand Days in Siberia and Shalamov’s story Lend-Lease, and through illuminating different aspects of intertextual and intercultural exchange between Štajner’s memoirs and Kiš’s “pseudo-factual” fiction A Tomb for Boris Davidovich. What is testimony and can it be – considering the nature of the one who testifies and the language in which he testifies – “valid,” “valuable,” “useful,” to use the language of economy? Can we think about Kiš’s literary appropriation of Štajner’s memoirs as an outlet for reclaiming the voice not only of Štajner, but also of Kiš’s father, who perished in Auschwitz? What are the uses of economic hypothesis in literary studies? Zavjet svjedočenja: o Gulagu i intertekstualnoj ekonomiji književnosti (Karlo Štajner, Varlam Šalamov, Danilo Kiš)Polazeći od “estetike neizrecivosti” književnosti svjedočenja te implicirane “zakašnjelosti i kolapsa svjedočenja” (G. Agamben, Sh. Felman, D. Laub), rad prilazi složenoj problematici ekonomskih temelja književnosti kroz analizu simboličkog značenja ekonomskih metafora u Štajnerovim memoarima 7000 dana u Sibiru i Šalamovljevoj znamenitoj priči Po Lend-Leasu te kroz intertekstualni i interkulturni upis Štajnerovih memoara u Kiševu “pseudočinjeničnu” fikciju u djelu Grobnica za Borisa Davidoviča. Što je svjedočenje i može li ono biti – s obzirom na status svjedoka kao subjekta izricanja i jezik na kojem svjedoči – “valjano” i “korisno” (iskoristimo li jezik ekonomije)? Može li se o Kiševoj aproprijaciji Štajnerovih memoara razmišljati kao o jednom od načina vraćanja prava glasa ne samo Štajneru, nego i Kiševom preminulom ocu, stradalom u Auschwitzu? U čemu je epistemološka korist ekonomskih analiza u proučavanju književnosti? Przysięga świadectwa: O gułagu i intertekstualnej ekonomii literatury (Karlo Štajner, Warlam Szałamow, Danilo Kiš)Wychodząc naprzeciw koncepcjom mówiącym o „poetyce niewyrażalności” literackich świadectw oraz założeniu o „spóźnieniu i upadku świadectwa” (G. Agamben, Sh. Felman, D. Laub), artykuł podejmuje problematykę ekonomicznych podstaw literatury poprzez analizę znaczeń (symboli) metafor ekonomicznych w pamiętniku Siedem tysięcy dni na Syberii Karlo Štajnera oraz opowiadaniu Z lend lease’u Warłama Szałamowa, a także poprzez wskazanie na różne aspekty intertekstualnej i międzykulturowej wymiany pomiędzy wspomnieniami Štajnera a fikcyjną literaturą „pseudo-faktu” Danilo Kiša w książce Grobowiec dla Borysa Dawidowicza. Czym jest świadectwo i czy może być – biorąc pod uwagę to, kim jest świadek i język, w którym daje świadectwo – „ważne”, „wartościowe”, „użyteczne”, używając języka ekonomii? Czy możemy zinterpretować literackie przywłaszczenie wspomnień Štajnera dokonane przez Kiša jako jeden ze sposobów przywracania prawa głosu nie tylko Štajnerowi, ale także ojcu Kiša, który zginął w Auschwitz? Jakie są zastosowania hipotezy ekonomicznej w literaturoznawstwie?
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2019, 8
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 29

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies