Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Doxa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Polemika z doksą granicy: wybrane przykłady artystycznego aktywizmu
    Challenging the border doxa: selected examples of border Artivism
    Autorzy:
    Antoszek, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2232084.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-05
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
    Tematy:
    doksa granicy
    granica meksykańsko-amerykańska
    aktywizm artystyczny
    border doxa
    border artivism
    The U.S.-Mexico border
    Opis:
    Odwołując się do tezy D. Roberta DeChaine’a zawartej w „Border Rhetorics: Citizenship and Identity on the US-Mexico Border”, w której autor postuluje zwrócenie uwagi na retoryczne funkcje granic artykuł analizuje polemikę z doksą granicy. W artykule omówione są wybrane przykłady artystycznego aktywizmu (artivism) z pogranicza meksykańsko-amerykańskiego oraz w obrębie Morza Śródziemnego od 2000 roku. Retoryczne znaczenie granicy, związane z wartościami, przekonaniami i postawami rozumiane jest jako doksa pogranicza, wpływająca na społeczne postrzeganie granic i migrantów. Omawiane w artykule prace artystów kwestionują związane z granicami narracje i podważają zasadność granic ze względu na ich szkodliwe skutki: tworzenie podziałów między ludźmi, społecznościami i środowiskiem naturalnym.
    Referring to D. Robert DeChaine’s argument in Border Rhetorics: Citizenship and Identity on the US-Mexico Border in which the author puts forward the need to analyze rhetorical functions of the border, the article examines the examples of challenging of the border doxa. Thereby the article discusses selected examples of border artivism taking place at the U.S.-Mexico border and the Mediterranean since the 2000s. The rhetorical meaning of the border related to values, beliefs and attitudes is understood as a border doxa that influences the social perception of borders and migrants. The works of the artists discussed in the article challenge border related narratives and question the legitimacy of borders, due to the detrimental effects they have, creating divisions between people, communities and the environment.
    Źródło:
    Res Rhetorica; 2022, 9, 2; 121-137
    2392-3113
    Pojawia się w:
    Res Rhetorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wokół toposu. Stanowisko Arystotelesa w niektórych kwestiach logicznych
    Around of the Topos. Aristotles Position on Some Logical Questions
    Autorzy:
    Babiński, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954792.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Arystoteles
    definicja
    topos
    wiedza (gr. episteme
    łac. scientia)
    mniemanie (gr. doksa
    łac. opinio)
    Aristotle
    definition
    place (topos)
    science (scientific knowledge
    Gr. episteme
    Lat. scientia)
    opinion (Gr. doxa
    Lat. opinio)
    Opis:
    The paper attempts to show the topos against the background of an outline of the theory of reasoning laid by Aristotle in the Topics, Analitycs and in the Rhetoric. Therefore the author considers first such definitional components as property, genus, and accident, and then shows what application these predicables have in propositional formulas, when they may be used as premisses. A further step is to characterize those propositions in the categories of truth and falsehood, knowledge and opinion. Following the idea of the Stagirite, it is stressed that knowledge differs from opinion by the general character and necessity of the premisses by which it is acquired. Therefore from the position of knowledge one decides truthfully, from the position of opinion one may only deduce that something may be true. This means, however, that where one speaks about opinions and nonessential attributes we enter the field which is determined not only by another kind of knowledge, but where this kind of knowledge has its proper tools. So if there, where cognition does not bear the signs of knowledge, and the terms under consideration do not satisfy the requirements which the terms to establish a proper definition should satisfy, one speaks about places, that is topoi, one assumes that the attempt at a description and systematization of probable reasoning is linked with the concept of topos. Hence when it comes to the same kind of knowledge which is revealed in dialectics and rhetoric, one considers the application of topos by the examples placed both in the Topics and in the Rhetoric. An analysis of the selected topoi makes us conclude that the concept of topos turns out to be a coherent part of the Aristotelian theory of reasoning. Thus the postulate to consider it in this light.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 3; 15-28
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Władza symboliczna terapeutów osób autystycznych
    Symbolic power of autistic people’s therapists
    Autorzy:
    Buława-Halasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920149.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    symbolic violence
    habitus
    doxa
    capital
    field
    Opis:
    Text is conceived on the model of the puzzle, because as in the time of their first laying each element should be turned face-up and properly perceive it to fit into a whole, so each term of the Bourdieu’s social theory will first be discussed separately and then complete into a larger whole through issues related to the treatment of people with autism. This article is an attempt to reinterpret the category of symbolic violence in relation to the rehabilitation of autistic people, theoretical proposition in the study of this process.
    Źródło:
    Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej; 2014, 6; 69-80
    2300-391X
    Pojawia się w:
    Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Iluzje prawniczego rozumu. O społecznych warunkach praktyk (bez)refleksyjnych
    Illusions of the legal mind on the social conditions of non-reflexive practices
    Autorzy:
    Dębska, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/597025.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    refleksyjna socjologia prawa
    Pierre Bourdieu
    pole prawne
    doksa prawna
    złudzenie scholastyczne
    reflexive sociology of law
    field of law
    legal doxa
    scholastic fallacy
    Opis:
    common characteristic of thus oriented approaches is their purely theoretic character. Pierre Bourdieu’s empirically grounded reflexive sociology questions the alleged reflexivity of an ‘ordinary’ agent’s actions, while attempting to explain the social conditions that need to occur for a real reflexivity of the intellectuals to come about. The purpose of this paper is to present conditions that hinder, or prevent the carrying out of fully reflexively oriented research of law. Firstly, it explains that individuals acting in the world almost always employ an embodied ‘practical sense’ – mental schemata and schemata of action developed in the process of socialisation. Secondly, the paper proves that subject’s (also a lawyer-researcher) way of thinking is a result of his or her position within a social structure (in the field of law). Thirdly, it is shown that the illusion of a fully distanced mind is a special kind of disposition of an intellectual – a disposition that prevents him or her from recognising the social conditions of her thinking. It is stipulated that what reflexively oriented research of law needs is not only the objectification of the research subject, but also a critical analysis of the researcher’s standpoint. For a lawyer his would mean, among others, the awareness of their entanglement in dogmas acquired in the course of their education, objectification of practice-derived experiences, or confrontation with subjects from outside of the legal field (eg. sociologiests).
    Źródło:
    Studia Prawno-Ekonomiczne; 2014, XCII (92); 11-23
    0081-6841
    Pojawia się w:
    Studia Prawno-Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W okowach prawniczego sensus communis. O trudnościach uprawiania krytycznie zorientowanej socjologii prawa
    Shackled by the legal sensus communis. On the difficulties of critically oriented sociology of law
    Autorzy:
    Dębska, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/927427.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    socjologia prawa
    Pierre Bourdieu
    legal doxa
    legal sociology
    Opis:
    The Polish sociology of law is unfamiliar with the critical sociology of law as proposed by P. Bourdieu – one of the most acclaimed contemporary sociologists. Therefore the main aim of the paper is to indicate the causes of this neglection. The text also points out way sin which Bourdieu’s approach can assist in describing and explaining the social functioning of the legal universe. There are several reasons for the lack of reception of Bourdieu’s theory. The lack of critical debates in the field of law is caused by the assumptions of the theory. Its main goal is to uncover the mechanisms of domination. Bourdieu’s project gives an opportunity not only to disclose the mechanisms by which the law preserves existing social relations, but also to discredit its universality by showing that it favours dominant groups and agents. As such, Bourdieu’s theory threatens the foundations of the field of law. Another reason for this negligence among the Polish sociologists of law is structural in nature. Firstly, the problem lies in the location of the field of law in the field of power.Secondly, in a specific position that sociology of law holds at faculties of law: academics who are working on that field are mostly lawyers entangled in legal thinking schemata (legal doxa), legal sensus communis which is considered as indisputable in the field of law.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 1(8); 18-28
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    L’euphémisme face à la construction de l’identité sociale. Le cas du discours médiatique
    Euphemism and the construction of social identity in the media discourse
    Autorzy:
    Dyoniziak, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/683379.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    euphémisme
    tabou
    doxa
    médiatisation de l’identité sociale
    euphemism
    taboo
    social identity
    media discourse
    Opis:
    The analysis is part of research on communication, especially the one concerning informative media strategy. It is responsible for creating semiotic-discursive construction of reality. Media undertake social discussion, which often leads to relativization of socio-cultural values in society. As a result, some concepts devaluate while others undergo social valuation. Doxa as the basis of social perception continues to be discussed and in some cases particular categorical imperatives are subject to the process of abolishing the taboo or quite the opposite. Such discussion is necessary firstly because of principles which regulate functioning of mass society and secondly because of ideas valued as paradigms of democratic behaviours. The analysis is limited to a number of euphemistic uses in French and Polish informative media. Its purpose is to find out whether euphemistic denominations influence creating particular social attitudes and whether they play a role in creating social identity. The above mentioned problem is directly connected with the phenomenon of information mediatisation in democratic societies. It is closely related to research on the area ideologisation because media create particular images of social reality. The analysis is also embedded in the context of social cognition, mainly by the aspect of appraisal and doxa.
    L’article présente quelques éléments de réflexion susceptibles de contribuer au développement d’une étude sur la portée sociale de l’euphémisation à l’exemple du discours médiatique. L’analyse porte sur quelques emplois euphémiques présents dans la presse française et polonaise (presse magazine et presse d’information générale) et doit répondre aux questions suivantes : les dénominations euphémiques auxquelles les agents médiatiques ont recours provoquent-elles l’instauration de nouvelles attitudes sociales, le changement des stéréotypes ou l’évolution dans les schèmes perceptifs ? Finalement, sont-elles importantes dans la création de l’identité sociale ? Le problème sera discuté d’abord dans le contexte de la doxa propre aux comportements des consommateurs (à l’exemple de la presse féminine) et ensuite, de celle qui est due à la citoyenneté contemporaine (à l’exemple de la presse d’information générale). Dans le second cas, il s’agit de l’emploi des dénominations désignant le statut matrimonial des personnes non mariées. On s’inspire de l’étude faite par Bonhomme et Horak (2009), selon laquelle l’euphémisation s’opère sur le contenu doxal propre à une société.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2017, 12; 97-111
    1505-9065
    2449-8831
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W stronę absurdu: Filipowicz - Camus
    Into the absurd: Filipowicz - Camus
    Autorzy:
    Gorzkowicz, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2033828.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie
    Tematy:
    Kornel Filipowicz
    Albert Camus
    absurd
    doxa
    beliefs about the world
    Opis:
    Based on selected works by Kornel Filipowicz, the article presents the writer’s reflection on the absurdity of the world in relation to Albert Camus’s literary and philosophical concept. The article has been divided into ve entitled parts, of which the rst one is an introduction to the article, and the last one is its conclusion. In Disintegration of the World two short stories by Filipowicz are presented, in which the theme of absurdity appears. According to the article’s author, they can refer to the idea of absurdity by Albert Camus. The part: Mapping the absurd uses the examples of Camus’s essays and Filipowicz’s stories to outline the ontic status of the absurd that both writers give. The next subsection, Two Sides of the Same, juxtaposes the reflections contained in one of Filipowicz’s short stories and Camus’s early parable, directing attention to both thinkers’ understanding of the idea of the absurd. In the Blind Men, the context of Pieter Bruegel’s painting „The Blind Leading the Blind” additionally appears in order to emphasise Filipowicz’s reflection on the existence of two opposing epiphanies in the world at the same time – absurdity and sense. The article closes Doxographical landscape with absurdity in the background. According to the author’s findings, the absurd in Filipowicz’s work appears in the doxographical impressions of his characters and is an expression of the subjectivity of human experience.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe PUNO; 2021, 1; 79-91
    2052-319X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe PUNO
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Idee i ideaty
    Ideals and ideats
    Autorzy:
    Heller, Michał
    Mączka, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2140696.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-08
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    scientific revolution
    meta-scientific revolution
    ideats
    themata
    episteme
    doxa
    Opis:
    The original view of Joseph Życiński, presented in his book The Structure of the Metascientific Revolution (1988), boils down to the observation that almost before our eyes a great revolution took place, not in science, but in the philosophy of science, that is the meta-scientific revolution. His concept of the meta-scientific revolution grew out of his fascination with the revolution that took place in the foundations of mathematics in the first decades of the twentieth century. Whether a change in science deserves to be called a revolution is determined by whether the transformations it underwent also reached the meta-level. The set of presuppositions underlying transformations on the meta-level Życiński calls ideata. One of the aims of this article is to critically reconstruct the meaning of this term. The action of Życiński’s book takes place mainly on meta-level, but the meta-level constantly interacts with what is happening in science itself. The book sometimes makes an impression as if it were a study of the history of science, but history of science in a specific sense – something like a “sampling” of history with numerous examples. Among the creations of human thought, it is difficult to point to an area that changes more dynamically than science itself, but looking at it from a meta-perspective allows us to grasp those of its features that operate on a much broader scale.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2022, 72; 203-212
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    COMMON-SENSE LEGITIMATION OF INFORMAL PRACTICES IN PRESENT-DAY SERBIA
    Autorzy:
    JOVANOVIĆ, MILOŠ
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1036396.pdf
    Data publikacji:
    2019-08-14
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Serbia
    Informality
    Legitimation
    Common-sense
    Doxa
    Opis:
    As a part of a larger research within the Horizon 2020 project Closing the Gap Between Formal and Informal Institutions in the Balkans, 38 semi-structured interviews with citizens of Serbia have been conducted in the period  July – October 2017. These comprise the database used for analysis of “narratives of informality” – stories of how the research participants legitimize (or rationalize) informal practices (using connections and acquaintances to “get things done”, giving/receiving bribe, exchange of favors, etc.), supplemented by the analysis of participants’ attitudes towards informal practices, particularly when using them themselves. An insight into the respondents’ ideas of informality was gained through describing and understanding doxa – beliefs of an individual as “a quasi-perfect correspondence between the objective order and the subjective principles of organization (with which) the natural and social world appear as self-evident” (Bourdieu) or senso comune (Gramsci) – “naturalized”, unreflected, practical knowledge taking the form of self-explanatory content of common sense, that which is taken for granted, what “everybody knows“, the knowledge of the world that is undisputed – “just the way it is”, the domain of indefinite beliefs and incoherent views of the world, the knowledge which “legitimizes with the absence of legitimizing”. The assumption is that the “quality” of doxa, in the sense of its positive or negative orientation, has a large impact on the possibility of changes in formal practices and procedures – in some cases serving as a stimulus for change, and as an obstacle to changes in others – situations in which the new/imported rules remain “empty shells” with little influence in social life.
    Źródło:
    Society Register; 2019, 3, 1; 105-120
    2544-5502
    Pojawia się w:
    Society Register
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La fonction argumentative de la doxa dans le discours sur le couple Macron
    Autorzy:
    Konowska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1371227.pdf
    Data publikacji:
    2021-05-19
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    stéréotype
    doxa
    argumentation dans le discours
    stigmatisation
    relation
    stereotype
    argumentation in discourse
    stigmatization
    relationship
    Opis:
    En analysant quelques échantillons du discours numérique sur le couple présidentiel français, cet article a pour objectif de déterminer comment certains stéréotypes concernant l’amour intergénérationnel sont convoqués de manière à argumenter contre la politique d’Emmanuel Macron. Les couples où la femme est bien plus âgée que son partenaire s’opposent à la doxa ambiante qui tient pour naturelle une relation où c’est le contraire. Les époux Macron sont ainsi stigmatisés et deviennent la cible de discours discriminants visant principalement Brigitte Macron, attaquée pour son âge et son physique. La thèse est que le recours aux stéréotypes relève d’une argumentation ad personam qui a pour but de discréditer le président de la République. Le caractère « anti-doxique » de sa relation avec Brigitte, mis au premier plan par ses antagonistes, agit comme un instrument de délégitimation de sa personne et, chemin faisant, de sa politique. Dans le cas analysé, l’argumentation ad personam s’effectue à travers une démarche toute singulière que l’on pourrait appeler ad hoc une argumentation « ad coniugem ».
    By analyzing a variety of samples of the digital discourse on the French presidential couple, the aim of this article is to determine how certain stereotypes concerning intergenerational love are invoked in order to argue against the policy of Emmanuel Macron. Couples with a significant age difference in favor of women violate current doxa, because the relationship where the man is older is “normal” or “imaginable”. The Macrons are thus stigmatized and become the target of discriminatory discourse which mainly attacks the president’s wife because of her age and physical appearance. The thesis is that the mentioned stereotypes are mobilized for ad personam argumentation which aims to discredit the President of the Republic. The “anti-doxic” character of his relationship with Brigitte, put in the foreground by his antagonists, acts as an instrument of delegitimization of his person and, in the process, of his policy. In the analyzed case, the ad personam argumentation is carried out in a very peculiar way that one could call ad hoc an “ad coniugem” argumentation.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2021, 16; 161-171
    1505-9065
    2449-8831
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La littérature d’exil est-elle une littérature mineure ?
    Is exile literature a minor literature?
    Czy literatura emigracyjna jest literaturą mniejszościową?
    Autorzy:
    Noghrehchi, Hessam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/966679.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    exile literature
    minor literature
    "doxa"
    language
    literatura emigracyjna
    literatura mniejszości
    język
    Opis:
    Czy literatura emigracyjna jako literacka twórczość mniejszości społecznej może stać się literaturą mniejszościową? Posługując się przykładem perskojęzycznych autorów piszących po francusku, niniejszy artykuł stara się przedstawić różne aspekty literatury emigracyjnej oraz mniejszościowej, jak chociażby: kontekst polityczny warunkujący jej powstanie, jej wydźwięk kolektywny, trudności związane z wyborem języka utworu, znaczenie „doxa” pisarza oraz czytelników, wizerunek, jaki narzuca autorowi społeczeństwo. Rozważania te ukazują pozorne podobieństwa omawianych typów literatur, aby wnet uwypuklić kontrasty pomiędzy nimi, badać przyczyny i konsekwencje tych różnic.
    Can the exile literature, as a literary production of a social minority, become a minor literature? Analyzing the example of the Persian speaker authors who write in French, this article tries to depict the various aspects of the minor literature and the exile literature, for instance: political context which determines the act of writing, collective character of the literatures in question, difficulties related to the choice of language, importance of writer’s and readers’ “doxa”, image that the society imposes on the author. These reflections show a seeming resemblance between the two types of literature just to contrast one with the other and examine the reasons, as well as the consequences, of the differences that can be observed.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2014, 009
    1505-9065
    2449-8831
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krytyczna analiza dyskursu sądowego dotyczącego prawnej sytuacji osób homoseksualnych w świetle art. 18 Konstytucji RP
    Critical analysis of a judicial discourse on the legal situation of homosexuals in the light of Article 18 of the Constitution of the Republic of Poland
    Autorzy:
    Zomerski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531561.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    homoseksualizm
    artykuł 18 Konstytucji
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    dyskryminacja
    ideologia
    doksa
    interpelacja
    homosexuality
    article 18 of the Constitution
    Critical Discourse Analysis
    discrimination
    ideology
    doxa
    interpellation
    Opis:
    W niniejszym artykule dokonuję próby analizy dyskursu sądowego poświęconego osobom homoseksualnym w świetle dyspozycji art. 18 Konstytucji. Celem pokazania tego jak w dyskursie sądowym dochodzi do reprodukcji nierównego traktowania osób homoseksualnych analizuje wybrane orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego oraz sądów administracyjnych. Na poziomie metodologicznym odwołuje się do Krytycznej Analizy Dyskursu. W konsekwencji analiza orzeczeń służy identyfikacji manewrów lingwistycznych, które umożliwiają reprodukcję nierównego traktowania osób homoseksualnych i w rezultacie, analiza ta ma miejsce pod kątem takich pojęć jak interpelacja (Althusser), ideologia (Žižek), doksa, czy habitus (Bourdieu). W pierwszej części przybliżam przedmiot rozprawy, oraz w ograniczonym zakresie opisuję stosunek prawa do homoseksualizmu w Europie w perspektywie historycznej. W drugiej części przybliżam genezę art. 18, na którego ostateczny kształt mieli główny wpływ politycy związani z Kościołem Katolickim. Następnie streszczam komentarze poświęcone art. 18, celem zobrazowania jak przepis ten odbierany jest w doktrynie prawa konstytucyjnego. W finalnej części przytaczam fragmenty wybranych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego oraz sądów administracyjnych. Jednym z celów tej części jest zidentyfikowanie sposobów myślenia, które umożliwiają osiągnięcie takiej wykładni art. 18 by z zakresu podmiotowego uprawnień przewidzianych dla niesformalizowanych związków wykluczyć osoby homoseksualne. Okazuje się, że błędy te sprowadzają się do bezrefleksyjnego odwoływania się do utrwalonej linii orzeczniczej, nieuzasadnionego odstępowania od wykładni językowej, czy opierania wykładni na różnego rodzaju przemilczeniach oraz kontrfaktycznych założeniach. Ten powszechny sposób interpretowania określam za Pierrem Bourdieu, za pomocą pojęcia doksy. Jej źródło upatruje w doktrynie katolickiej, zakładającej nienaturalność zachowań homoseksualnych i podporządkowanie ludzkiej seksualności celom prokreacji. Artykuł zamyka konkluzja, iż zdemaskowanie założeń aksjologicznych stojących za odczytaniem analizowanego przepisu zmieniłoby zasadniczo charakter dyskusji dotyczącej sytuacji prawnej osób homoseksualnych i być może doprowadziłoby do rychłego roztoczenia opieki ustawodawcy na związki homoseksualne. Jednocześnie wyrażam przekonanie, że zdanie sobie sprawy z konfliktu wartości i jego wyartykułowanie, czyniłoby zadość wymogom demokracji deliberatywnej czerpiącej z teorii komunikacyjnej Jürgena Habermasa, zachęcając przy tym członków społeczeństwa do włączania się w proces dyskursywnego negocjowania realiów społecznych.
    In this paper, I make an attempt to conduct a critical analysis of judicial discourse devoted to the situation of homosexual persons in the light of Article 18 of the Constitution of the Republic of Poland. In order to show how unequal treatment of homosexuals is being reproduced, I analyze selected rulings of the Polish Constitutional Tribunal, Supreme Court and administrative courts. On the methodological level I refer to the Critical Discourse Analysis. In the result, the analysis of chosen rulings is conducted in the attempt to spot linguistic maneuvers leading to the reproduction of unequal treatment of homosexuals. Thus, in the course of this analysis I apply such notions as interpellation (Althusser), ideology (Žižek), doxa and habitus (Bourdieu). On the whole, I argue that the flawed interpretation of Article 18 is the result of referring to established judicial standpoint, illegitimate departures from linguistic interpretation, or many kinds of concealment and counterfactual premises. The origins of doxa that is the basis of such practice, might be seen in the Catholic doctrine which is based on the assumption of unnatural character of homosexuality and subordination of human sexuality to aims of procreation. In the end, I come to the conclusion that unmasking of axiological presuppositions underlying interpretation of the analyzed provision would fundamentally change the character of discussion devoted to the legal situation of homosexuals, satisfying Habermasian standards of deliberative democracy, and it might eventually lead to recognition of one-sex relations by legislator.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 2(15); 80-97
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies