Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Descartes" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 50
Tytuł:
Wolność Boga w tworzeniu obrazu wiedzy ludzkiej a wolność człowieka do jej przyjmowania jako zagadnienie w filozofii R. Descartes’a
God’s Freedom In Creating an Image of Human Knowledge and Human Freedom In Receiving It in Descartes’ Philosophy.
Autorzy:
Śliwiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945763.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Descartes’ Philosophy
God
Human
Freedom
Opis:
The topic of freedom in Descartes’ philosophy is usually being connected with human freedom. It is understood in the traditional perspective of distinguishing right from wrong and truth from false. This aspect is, in my opinion, sufficiently explained. The same applies to Descartes’ ethics, connections of which with Antiquity were often mentioned. In the paper I bring up quite different issue. It rests on the question what it means that God creates the truth and what consequences it has for human validity (and necessity) of recognizing and receiving it, what is its status and, finally, how it reconfigures the relation between God and the man.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2012, 18
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dowód matematyczny z punktu widzenia formalizmu matematycznego. Część I
Mathematical Proof from the Formalistic Viewpoint. Part I
Autorzy:
Wójtowicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013332.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Descartes
Berkeley
Peacock
Pasch
formalism
formalizm
Opis:
This article is the first one to examine the evolution of the notion of mathematical proof in a historical perspective. First I present the intuitive, approach of Descartes, according to which mathematical proof is based on self-evident principles. I follow with an analysis of Berkeley’s mathematical instrumentalism and argue that he can be considered a predecessor of modern formalism. The article also deals with the ideas of Peacock and Pasch, and their role in the development of the modern formalistic viewpoint.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 2; 123-138
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Integralność poznania ludzkiego w ujęciu Błażeja Pascala. Z dziejów filozofii zdrowego rozsądku
The integral character of human knowledge according to Blaise Pascal. on the history of the philosophy of common sense
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431241.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Pascal Blaise
Descartes Rene
Reid Thomas
Kartezjusz
Opis:
Artykuł omawia koncepcję poznania w ujęciu Błażeja Pascala na tle dyskusji epistemologicznych XVII i XVIII wieku. Wskazuje na integralność ludzkiej wiedzy postulowanej przez Pascala. Winna ona zespalać z jednej strony rozum, pojęty w sensie operacji dyskursywnej, z intuicją i instynktem, a z drugiej – poznanie naturalne z wiarą. Pascal wychodzi poza zestaw prawd dostępnych w poznaniu ugruntowanym na dyskursie ('raison'). Szczególną rolę wyznaczał intuicji określanej w kategoriach 'sentir' czy nawet 'instinct', operując takimi kategoriami jak 'esprit de finesse', utożsamiany z 'sens droit' czy 'esprit de justesse', istotnymi w odniesieniu do poznania 'principes'. Równocześnie tak pojęte wyposażenie ludzkiego umysłu ('lumière naturelle') odpowiada aspektywnie wiedzy ugruntowanej na 'cœur, przeciwstawianej interpretowanemu racjonalistycznie 'raison', gdy na gruncie religii 'lumière naturelle 'jest komplementarne wobec 'inspiration' czy 'révélation'. Podejście to, opozycyjne wobec przejawów naturalistycznie pojętego racjonalizmu, wydaje się wpisywać w długi ciąg filozofii zdrowego rozsądku liczącej się z realiami ludzkiej natury. Sięga ona myśli Arystotelesa, mimo nowożytnej kontestacji jego nauki. Punktem odniesienia rozważań Pascala nade wszystko jest jednak epistemologia Kartezjusza podkreślającego znaczenie apriorycznych elementów poznania, traktowanych jako naturalne wyposażenie ludzkiego umysłu, do których odwołuje się intuicja czy instynkt. Konsekwencją integralności poznania jest akceptacja maksymalistycznie pojętej filozofii, nawet jeśli w nowożytności zmienił się paradygmat – z metafizycznego na epistemologiczny. Traktowanie ówczesnych ograniczeń w zakresie wykładu metafizyki jako przejawu minimalizmu, a nawet swoistego agnostycyzmu, nie wydaje się jednak uprawnione dlatego, że ze względu na zmianę nowożytnego paradygmatu to epistemologia była głównym terenem, na którym rozgrywały się podstawowe spory filozoficzne. Owocowały one określonymi rozstrzygnięciami światopoglądowymi, istotnymi w perspektywie ówczesnej dominacji kultury religijnej. Być może nawet, że to właśnie religijne milieu wymuszało podjęcie wątków metafizycznych, które stanowiłyby fundament światopoglądu religijnego. W tym kontekście wymóg ten aktualizowało ówczesne szkolnictwo, preferując u schyłku wieku oświecenia szkocką filozofię zdrowego rozsądku, broniącą integralności ludzkiej wiedzy wobec przejawów filozoficznego minimalizmu, a nawet swoistego sceptycyzmu, groźnego dla ładu kulturowego.
This paper discusses the conception of knowledge according to Blaise Pascal against the backdrop of epistemological discussions in the seventeenth and eighteenth centuries. It indicates the integral character of human knowledge as postulated by Pascal. This knowledge should combine reason, conceived in the sense of discourse, with intuition and instinct; on the other hand, it should combine natural knowledge and faith. Pascal goes beyond an array of truths accessible in the knowledge based on discourse (raison). He attributed a special role to intuition defined in terms of sentir or even instinct, using such categories as esprit de finesse, identified with sens droit or esprit de justesse, the categories essential in the knowledge of principes. At the same time this kind of endowment of the human mind (lumière naturelle) corresponds in some respects to the knowledge grounded on cœur, the knowledge set in opposition to raison, rationalistically understood, whereas in religion lumière naturelle is complementary to inspiration or révélation. This approach, opposite to the naturalistic manifestations of rationalism, seems to belong to a long history of common sense philosophy that takes into account the realities of human nature. It goes back to Aristotle, despite the modern contestation of his doctrine. The point of reference for Pascal is, above all, Descartes’s epistemology. The French philosopher stressed the importance of the a priori elements of knowledge, the elements treated as a natural endowment of the human mind, to which intuition or instinct refer. As a result of the integral character of knowledge one approves of a philosophy that is conceived in a maximalist manner, even though this paradigm changed in modernity from metaphysical to epistemological. Now treating the then limitations with regard to metaphysics as a manifestation of minimalism, or even a peculiar agnosticism, does not seem to be justified. This is because of the fact that the modern paradigm had changed; it was epistemology that became the main territory on which basic philosophical debates were conducted. They brought about some definite solutions in worldview, solutions essential in view of the then domination of culture by religion. Perhaps it was the religious milieu that enforced metaphysical questions which would make up the foundation of religious worldview. In this context, the era’s education implemented this requirement. At the end of the Enlightenment it preferred the Scottish school of common sense philosophy, the school that defended the integral character of human knowledge up against any manifestations of philosophical minimalism, or even peculiar skepticism, in itself dangerous for the cultural order.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 4; 5-73
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Why We Are Not “Persons”
Autorzy:
Cottingham, John
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451419.pdf
Data publikacji:
2018-04-27
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
person
human
soul
Aristotle
Descartes
Locke
Kant
Opis:
To the question “What are we?”, the common-sense answer is “human beings”; but many philosophers prefer to say we are “persons”. This paper argues that the philosophical use of “person” (to mean, roughly, a conscious, rational agent) is problematic. It takes us away from the sound Aristotelian idea that our biological nature is essential to what we are, and towards the suspect Lockean idea that a person could migrate from one body to another. This dualistic Lockean conception is often laid at Descartes’s door, but Descartes himself in many passages underlines our status as human beings. There is a further danger in the idea of personhood as rational agency if (following Kant) it is seen as that which makes someone worthy of moral respect. Respect should be recognized as an inalienable and absolute human entitlement, independent of our circumstances, capacities, group-membership, qualifications or faculties.
Źródło:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture; 2018, 2, 1(3); 5-16
2544-302X
Pojawia się w:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O powodach irytacji Kartezjusza stanowiskiem Gassendiego
On the Reasons for Descartes’ Irritation at Gassendi’s Position
Autorzy:
Kopania, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423371.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Descartes
Gassendi
polemic
Disquisitio metaphysica
Kartezjusz
polemika
Opis:
This article analyses the reasons why Descartes refused to enter into a polemic with Gassendi after the publication of his new objections to Meditations. It argues that Descartes’ irritation was justified because the sensualist limitations of Gassendi’s position made him unable to understand the issues which constituted an important novelty in Descartes’ philosophy. For his part, Descartes is likely to have suspected that Gassendi was not even trying to understand the essence of his philosophy.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 13-40
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Swinburne’s Hyper-Cartesian Dualism
Autorzy:
Cottingham, John
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791256.pdf
Data publikacji:
2021-03-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dualism
Descartes
human being
soul
hyper-Cartesian
embodiment
Opis:
This paper maintains that Swinburne’s argument that the body is not essential to who I am is vulnerable to a similar objection to that put forward by Arnauld against Descartes: how do I know that my self-identification furnishes a complete and adequate account of the essential “me,” sufficient to show I could really continue to exist even were the body to be destroyed? The paper goes on to criticize Swinburne’s “hyper-Cartesian” position, that we are simply “souls who control bodies,” and thus only contingently human. This denial of our essential humanity compares unfavorably with Descartes’s own more intuitively attractive view that the human being is a genuine entity in its own right.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 1; 23-31
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Descartes’ Socratic Method
Autorzy:
Drozdek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423150.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
COGNITION
METHODICAL DOUBTING
DESCARTES
SOCRATES
THE MAIEUTIC METHOD
Opis:
Descartes considered himself as an originator of the method of methodical doubting, but, at the same time, he viewed his ideas as most ancient of all. In fact, he fairly closely followed in the footsteps of Socrates and his maieutic method of extracting the truth from an interlocutor in two phases: the elenctic method to demolish the interlocutor’s convictions and then coaxing the truth from him. Descartes’ methodical doubt is but a version of the elenctic method. Descartes also shares with Socrates the conviction of the existence of truth independent of the cognitive subject, which assured the possibility of successful conclusion of methodical doubting as well as the maieutic method.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2012, 24; 215-232
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Discours de la méthode pour bien conduire sa raison et chercher la vérité dans les sciences, plus la Dioptrique, les Météores et la Géométrie qui sont des essais de cette méthode
Geometria (księga II, strony 315-323)
Autorzy:
Błaszczyk, Piotr
Mrówka, Kazimierz
Descartes, Rene
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437295.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
Descartes
The Geometry
geometrical curve
continuous quantity
point
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2014, 4, 2; 439-446
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Response to Essays on Are We Bodies or Souls?
Autorzy:
Swinburne, Richard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791265.pdf
Data publikacji:
2021-03-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Descartes
essence
personal identity
physical event
mental event
soul
Opis:
This paper consists of my responses to the comments by nine commentators on my book Are we Bodies or Souls? It makes twelve separate points, each one relevant to the comments of one or more of the commentators, as follows: (1) I defend my understanding of “knowing the essence” of an object as knowing a set of logically necessary and sufficient conditions for an object to be that object; (2) I claim that there cannot be thoughts without a thinker; (3) I argue that my distinction of “mental” from “physical” events in terms of whether anyone has privileged access to whether or not they occur, is a clear one; (4) and (5) I defend my account of metaphysical modality and its role in defending my account of personal identity; (6) I defend my view that Descartes’s argument in favor of the view that humans are essentially souls fails, but that my amended version of that argument succeeds; (7) I claim that my theory acknowledges the closeness of the connection in an earthly life between a human soul and its body; (8) I argue that my Cartesian theory of the soul-body relation is preferable to Aquinas’s theory of that; (9) I argue that a material thing cannot have mental properties; (10) I argue that any set of logically necessary conditions for an object to be the object it is, which together form a logically sufficient condition for this, mutually entails any other such set; (11) I deny that a dualist needs to provide an explanation of how the soul has the capacities that it has; and finally (12) I defend my view that souls have thisness, and claim that that is not a difficulty for the view that God determines which persons will exist.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 1; 119-138
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Descartes i problem nieśmiertelności duszy ludzkiej
Descartes and the Problem of Immortality of the Human Soul
Autorzy:
Kopania, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488485.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Descartes
dusza ludzka
metafizyka
etyka
human soul
metaphysics
ethics
Opis:
Descartes argumentował, wychodząc od swej słynnej tezy „Myślę, więc jestem”, o której sądził, że jest jedynym twierdzeniem niepowątpiewalnym, że udowodnił istnienie jedynie dwóch substancji: materialnej i duchowej, które są całkowicie różne, odrębne i autonomiczne w swych działaniach. Od czasu, gdy pisał swoje Medytacje o pierwszej filozofii, żywił głębokie przekonanie, że może także udowodnił nieśmiertelność duszy ludzkiej na mocy tezy o jej substancjalnej odrębności. Jednakże w trakcie pisania Medytacji, a szczególnie w rezultacie dyskusji ze swymi oponentami, przekonał się, że na gruncie jego filozofii taki dowód jest po prostu niemożliwy. W artykule ukazuje się tok myślenia Descartes’a oraz proces zastępowania metafizycznego punktu widzenia etycznym punktem widzenia.
Descartes argued, starting from his famous thesis “I think, therefore I am” which he thought to be the only unquestionable proposition, that he succeeded in proving that there are only two substances – material and spiritual – which are entirely distinct, separate, and autonomous in their actions. From the time he wrote his Meditations on First Philosophy he was deeply convinced that he was also able to prove the immortality of the human soul by virtue of the claim of its substantial distinctness. However, when writing his Meditations, and especially as a result of the discussions with his opponents he became convinced that on the ground of his philosophy such a proof was simply impossible. This article presents Descartes’ way of thinking, and the process of replacing the metaphysical point of view with the ethical point of view.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2014, 62, 4; 9-32
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charles-Claude Genest: Cartesianism and Theology
Charles-Claude Genest: kartezjanizm i teologia
Autorzy:
Drozdek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119806.pdf
Data publikacji:
2022-06-29
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Charles-Claude Genest
Kartezjusz
fizyko-teologia
Descartes
physico-theology
Opis:
Charles-Claude Genest was a Catholic priest who in his versified work, Principles of philosophy, proposed evidence of the existence of God and of the immortality of the soul. In this undertaking he used as his philosophical foundation the ideas of Descartes, in particular, his cogito principle, the ontological argument for the existence of God, and his physical theory of vertices and the plenum. However, Genest used in his arguments to a much larger extent physico-theological ideas than Descartes did.
Charles-Claude Genest (1639–1719) był księdzem katolickim, który w swoim wierszowanym dziele Zasady filozofii zaproponował dowód na istnienie Boga i na nieśmiertelność duszy. W tym przedsięwzięciu wykorzystał jako podstawę filozoficzną idee Kartezjusza, w szczególności zasadę Cogito, ontologiczny dowód na istnienie Boga oraz fizyczną teorię wirów i plenum. Jednak Genest wykorzystywał w swoich wywodach idee fizyko-teologiczne w znacznie większymstopniu aniżeli Kartezjusz.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2022, 42, 1; 113-123
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Metaphysics of Cartesian Science
Autorzy:
Esfeld, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143650.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Descartes
methodological scepticism
modern science
res cogitans
res extens
Opis:
The argument of this paper is that the rationale, potential and limits of modern science are evident in Descartes, and in respect of its basic Cartesian features are still valid today. Its rationale is objectivity, its potential is a great improvement in human living conditions, and its limit is that, due to its striving for objectivity, modern science cannot in principle encompass human thought and action. Cartesian dualism is therefore well grounded, and can be elaborated on without any commitment to two autonomous types of substances.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2022, 19, 2; 1-25
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mary Astell projekt edukacyjny
Mary Astell educational project
Autorzy:
Szczap, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40693680.pdf
Data publikacji:
2016-10-23
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
kobiety
edukacja
filozofia
Astell
Kartezjusz
women
education
philosophy
Descartes
Opis:
Artykuł przedstawia postać XVII-wiecznej myślicielki, Mary Astell. Ze względu na swoją twórczość pisarską i działalność społeczną została nazwana „pierwszą angielską feministką”. Posługując się argumentami teologicznymi i filozoficznymi przekonywała, że kobiety powinny się kształcić. Odrzucała powszechną opinię, według której kobiety z natury są mniej inteligentne od mężczyzn. Za mniejszą sprawność intelektualną kobiet winiła determinizm społeczny oraz niewiarę kobiet we własne możliwości. Była przekonana, że odpowiednia edukacja i zastosowanie metody Kartezjusza może odmienić los kobiet. W przeciwieństwie do innych zwolenników edukacji kobiet, nie postulowała wyłącznie by kobiety uczyły się konkretnych zawodów i dzięki temu mogły stać się samodzielne. Astell doceniała zalety kształcenia umysłowego i chciała żeby kobiety rozwijały się oraz kontemplowały Prawdę. Do realizacji tego celu miała być powołana specjalna placówka, będąca miejscem, w którym kobiety mogą się realizować. A także miała to być alternatywa dla tradycyjnej drogi życiowej, jaką było małżeństwo. Astell nie tylko opisywała swój edukacyjny projekt, próbowała go także wcielić w życie.
The article presents the figure of the 17th-century thinker, Mary Astell. Due to her literary work and social activities, she has been called "the first English feminist." Using theological and philosophical arguments, she argued that women should be educated. She rejected the common opinion that women are naturally less intelligent than men. She blamed women's lower intellectual proficiency on social determinism and women's lack of belief in their own abilities. Astell was convinced that proper education and the application of Cartesian methods could change the fate of women. Unlike other advocates of women's education, she did not only propose that women learn specific professions to become independent. Astell valued intellectual education and wanted women to develop themselves and contemplate Truth. To achieve this goal, a special institution was to be established, a place where women could fulfill their potential. It was also to serve as an alternative to the traditional life path of marriage. Astell not only described her educational project but also tried to bring it to life.
Źródło:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny; 2016, 11; 25-30
1896-1819
2391-5145
Pojawia się w:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kartezjusz Chomsky’ego. Uwagi o znaczeniu myśli Kartezjusza dla badań Chomsky’ego nad językiem i poznaniem
Chomsky’s Descartes: Remarks on the Importance of Descartes’s Thought for Chomsky’s Research on Language and Cognition
Autorzy:
Sztajer, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488563.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Descartes
Chomsky
lingwistyka kartezjańska
język
poznanie
Cartesian linguistics
language
cognition
Opis:
Artykuł poświęcony jest zarówno odczytaniu myśli Kartezjusza przez Noama Chomsky’ego, jak i znaczeniu wybranych idei Kartezjusza dla rozwijanych przez Chomsky’ego koncepcji języka i poznania. Stawiam pytanie o rzeczywisty wpływ myśli Kartezjusza na koncepcje zaproponowane przez Chomsky’ego, przede wszystkim zaś na ideę tzw. lingwistyki kartezjańskiej. Stawiam tezę, że choć można wyróżnić kilka istotnych cech filozofii Kartezjusza, które miały wpływ na koncepcję Chomsky’ego, przekonanie o istotnej inspiracji kartezjańskiej wydaje się nieuzasadnione. Kartezjusz nie odegrał żadnej istotnej roli w kształtowaniu się tradycji językoznawczej, która rzekomo zachowała ciągłość do XIX wieku i której oddziaływanie dostrzegalne jest we współczesnym językoznawstwie. Określenie „lingwistyka kartezjańska” nie odnosi się do żadnego spójnego zbioru poglądów na język, zaś rzekomych reprezentantów lingwistyki kartezjańskiej nie łączą wspólne założenia na tyle istotne, by można ich włączyć do tej samej tradycji.
The article focuses on Chomsky’s interpretation of the philosophy of Descartes as well as on the importance of selected Descartes’s ideas for the theories of language and cognition developed by Chomsky. The main questions concerns the actual influence of Descartes on the theory proposed by Chomsky, especially on the so called Cartesian linguistics. The thesis is advanced that although it is possible to point out several Cartesian ideas that influenced Chomsky’s thought, it cannot be said that this influence was essential to the development of his theory of language and cognition. Descartes played no essential role in the development of the linguistic tradition that continued until the 19th century and that is still visible in the present day linguistics. The term “Cartesian linguistics” does not refer to any coherent body of knowledge concerning language. The alleged representatives of Cartesian linguistics do not share any essential assumptions and thus they cannot be seen as representatives of the same tradition.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 1; 85-100
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In Pursuit of True Wisdom: How the Re-Emergence of Classical Wonder Should Replace Descartes’s Neo-Averrostic Sophistry
Autorzy:
Nehez, Jason
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507568.pdf
Data publikacji:
2020-06
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Averroes
Aquinas
Descartes
wisdom
science
skepticism
wonder
metaphysics
one
many
Opis:
Modern mathematical physics often claims to make philosophy obsolete. This presentation aims to show that the modern concept of wisdom fundamentally diverges with the thinking of Descartes, that, strictly speaking, at least in his metaphysical first principles, if not in his chief aim, he may be a sophist and no philosopher at all. Descartes denies the classical understanding of philosophy and thereby reduces the human person to an intellect separate from the body. Descartes initiated a popular understanding of sophistry that reverberates to today in our modern institutions of philosophy and science. But St. Thomas Aquinas anticipated this divergence and gave a defense of true wisdom in his writing against Averroes. This presentation concludes with what constitutes real philosophy and science as presented by St. Thomas Aquinas, namely sense wonder that creates a search for the true knowledge of the unity responsible for true causes of true effects. For a true restoration of philosophy and science we will need a reemergence and recovery of this understanding of wisdom.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2020, 9, 2; 287-315
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 50

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies