Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Critical Legal Theory" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Reflective Legal Positivism
    Refleksyjny pozytywizm prawniczy
    Autorzy:
    Dyrda, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2140834.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    legal positivism
    reflective methodology
    holistic pragmatism
    law as planning critical legal positivism
    institutional theory of law
    pozytywizm prawniczy
    refleksyjna metodologia
    holistyczny pragmatyzm
    teoria prawa jako planu
    krytyczny pozytywizm prawniczy
    instytucjonalna teoria prawa
    Opis:
    Argument sporów teoretycznych uznawany jest współcześnie za główne zagrożenie dla tradycyjnych sposobów pojmowania prawa przez praktyków i akademików, zresztą nie wyłącznie w paradygmacie pozytywistycznym. Argument ten wskazuje na głęboko sporny charakter dyskursu prawoznawczego. Obecnie jest to jeden z najczęściej dyskutowanych argumentów w ramach tzw. prawoznawstwa ogólnego. W niniejszym artykule podążam za ideą S. Shapiro, że pozytywiści powinni uznać siłę tego argumentu. Rekonstruuję krótko argument i dyskutuję trzy nowe podejścia pozytywistyczne, które akomodują spory teoretyczne jako centralne zjawisko w prawoznawstwie. Argumentuję, że główną cechą wspólną dyskutowanych ujęć pozytywistycznych jest przynajmniej milcząca akceptacja holistycznej i metafilozoficznej metodologii, dzięki której spory teoretyczne mogą zostać systematycznie i pojęciowo wpisane w pejzaż prawno-instytucjonalny. Ten holistyczny zwrot nie jest zaskakujący, bowiem metodologia Dworkina jest także zasadniczo holistyczna. Na końcu wskazuję powody, dla których holistycznie podrasowany pozytywizm prawniczy – będący już bardzo bliskim krewnym realizmu prawniczego – jest lepszą „refleksyjną” teorią prawa niż teoria Dworkina.
    The argument of theoretical disagreement has been deemed the most serious contemporary challenge to the traditional views of law, not merely for academic legal positivists but for all lawyers and scholars. Although coined by Ronald Dworkin for the specific purpose of opposing conventionalist and positivist theories of law, the argument recognises the general truth that jurisprudence is an inevitably agonistic enterprise. Nowadays, it is one of the most discussed arguments in general jurisprudence. In this paper, I follow Shapiro’s idea that legal positivists have to accept the challenge and accommodate the argument – they simply cannot dismiss it as conceptually irrelevant. I briefly reconstruct the argument and discuss three positivist accounts that accommodate the phenomenon of theoretical disagreement. I also argue that one of the common features of these positivistic responses is a tacit acceptance of a holistic and meta-philosophical perspective that allows theoretical disagreements to fit within the boundaries of the legal‒institutional framework. The holistic turn is no surprise given that Dworkin’s methodology is also in principio holistic. I conclude, however, that holistically pimped legal positivism – being a conscious close neighbour of legal realism – is a more reflective theory of law than the Dworkinian one.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 34-48
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Critical Jurisprudence of Duncan Kennedy and the Status of the Theory of Legal Interpretation
    Krytyczna jurysprudencja Duncana Kennedy’ego a status teorii interpretacji prawniczej
    Autorzy:
    Łakomy, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955464.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    theory of legal interpretation
    the political
    hermeneutic universalism
    critical legal studies
    indeterminacy thesis
    adjudication
    teoria wykładni prawa
    polityczność
    hermeneutyczny uniwersalizm
    ruch studiów krytycznych nad prawem
    teza o niezdeterminowaniu
    Opis:
    The article attempts to analyse the status of the theory of legal interpretation that emerges from the contributions of one of the representatives of critical legal studies (CLS). Legal interpretation is analysed by using concepts drawn from hermeneutic universalism and the post-structural philosophy of politics. The concepts of Duncan Kennedy, an American philosopher of law, are subjected to analysis, and his concept of adjudication, the indeterminacy thesis and the hermeneutic of suspicion is addressed. The paper puts forward the thesis that the political nature of law – alongside factors closely related to social structure – is also determined by factors which pertain to the cognitive subject. This fact has crucial importance for determining the status of the theory of legal interpretation.
    Celem niniejszego artykułu jest dokonanie analizy statusu teorii interpretacji prawniczej, jaki wyłania się z koncepcji przedstawicieli ruchu studiów krytycznych nad prawem (critical legal studies, CLS). Interpretacja prawnicza jest badana przy wykorzystaniu koncepcji hermeneutycznego uniwersalizmu oraz poststrukturalnej filozofii polityki. Analizie poddane zostały koncepcje amerykańskiego filozofa prawa, jednego z najbardziej znanych przedstawicieli CLS – Duncana Kennedy’ego – jego koncepcja orzekania, teza o niezdeterminowaniu oraz hermeneutyka podejrzeń. Niniejszy tekst stawia tezę, że polityczność prawa – poza przyczynami związanymi ściśle ze strukturą społeczną – uwarunkowana jest również przyczynami leżącymi po stronie podmiotu poznającego. Ten fakt ma kluczowe znaczenie dla określania statusu interpretacji prawniczej.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2020, 12, 3; 70-89
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Critical Legal Theory in Central and Eastern Europe: In Search of Method
    Autorzy:
    Mańko, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/685850.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    critical legal theory
    the political
    law and ideology
    Central and Eastern Europe
    Opis:
    Critical legal theory emerged in the United States in the 1970s, at a time when Central and Eastern Europe belonged to the Soviet bloc and was subject to the system of actually existing socialism. Therefore, the arrival of critical jurisprudence into the region was delayed. In Poland, the first texts on critical and postmodern legal theory began to appear at the end of the 1990s and the beginning of the 2000s. Lech Morawski’s monograph, characteristically entitled What Legal Scholarship Has to Gain from Postmodernism?, published in 2001, officially inaugurated a broader interest in postmodern legal theory. Adam Sulikowski has been the main representative of critical legal theory in Poland, developing a postmodern theory of constitutionalism. Other sub-fields of postmodern and critical legal theory, gradually developing in Central European jurisprudence, include such areas as law and literature, law and ideology, law and neocolonial theory, as well as feminist jurisprudence. There is a noticeably growing influence of critical sociology and critical discourse analysis which seem to be a promising paradigm for invigorating critical legal theory from an empirical perspective. The concept of “the political”, in the sense used by Chantal Mouffe, has been evoked to propose a “political theory of law” conceived as an analysis of the juridical phenomenon through the lens of the political. Recently, it has found its concrete applications in the political theory of judicial decision-making.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2019, 89; 5-14
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Delimiting Central Europe as a Juridical Space: A Preliminary Exercise in Critical Legal Geography
    Autorzy:
    Mańko, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/685838.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    critical jurisprudence
    critical legal geography
    legal theory
    comparative law
    legal families
    legal taxonomy
    Central Europe
    Opis:
    The aim of the present paper is to contribute to the on-going discussion, both in legal theory and in comparative law, concerning the status of Central Europe and its delimitation from other legal regions in Europe, notably Romano-Germanic Western Europe but also Eastern Europe and Eurasia. The paper adopts the methodological perspective of critical legal geography, understood as a strand of critical jurisprudence laying at the interstices of spatial justice studies, critical geography, comparative law, sociology of law and legal history. The paper proceeds by identifying the notion of Central Europe with reference to a specific list of countries, then proposes a number of objective criteria for delimitng Central Europe and applies them in order to highlight the difference between Central Europe and other adjacent legal regions. Following that, the paper enquires as to whether Central Europe should be deemed to be a ‘legal family’, a ‘legal union’ or simply a ‘legal space’ or ‘space of legal culture’.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2019, 89; 63-80
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Legal Form, COVID and the Political: Notes Towards a Critique of the Corpus Iuris Pandemici
    Forma prawna, COVID i polityczność: przyczynek do krytyki corpus iuris pandemici
    Autorzy:
    Mańko, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2034091.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    forma prawna
    COVID-19
    polityczność
    krytyczna teoria prawa
    legal form
    the political
    critical legal theory
    Opis:
    The scholarly analysis and critique of law always take place under circumstances of scarcity of academic resources. At any given moment, the number of academic jurists mastering a given legal system and being capable of analysing and critiquing it at a professional scientific level is limited. The pandemic of COVID-19 only exacerbated this phenomenon, exposing the importance of making methodological and paradigmatic choices. What critical legal theory teaches us is that the choice of method and approach to the analysis and critique of legal materials is not politically neutral. Asking about the political goals and choices behind solutions adopted by legislators, ministers, civil servants, law enforcement officers, and judges, and about the actual interests impacted by their decisions is much more important and topical in these difficult times. A sociologically oriented critical legal theory can provide the necessary tools for such an analysis of the corpus iuris pandemici.
    Akademicka analiza i krytyka prawa zawsze odbywa się w warunkach niedostatku zasobów. W danym momencie liczba prawników-akademików, którzy znają dany system prawny i są w stanie go analizować i poddawać krytyce na profesjonalnym poziomie naukowym jest ograniczona. Pandemia COVID-19 jedynie pogłębiła to zjawisko, uwypuklając znaczenie dokonywanych wyborów dotyczących metody i paradygmatu badań. Krytyczna teoria prawa wskazuje, że wybór metody i podejścia do analizy i krytyki materiałów prawnych nie jest neutralny politycznie. Pytanie o polityczne cele i wybory stojące za rozwiązaniami przyjmowanymi przez ustawodawców, ministrów, urzędników państwowych, funkcjonariuszy organów ścigania i sędziów, a także o rzeczywiste interesy, na które wpływają ich decyzje, jest niezwykle aktualne w tych trudnych czasach. Socjologicznie zorientowana krytyczna teoria prawa może dostarczyć niezbędnych do tego narzędzi do prowadzenia tego rodzaju badań nad corpus iuris pandemici.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2021, 96; 33-46
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nauki prawne wobec problemu polityczności: zagadnienia wybrane z perspektywy jurysprudencji krytycznej
    Legal Sciences and the Problem of the Political: The Perspective of Critical Jurisprudence
    Autorzy:
    Mańko, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531608.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    nauka prawa
    polityczność
    antagonizm
    analityczna teoria prawa
    dogmatyka prawnicza
    legal science
    the political
    antagonism
    analytical legal theory
    legal dogmatics
    critical legal theory
    Opis:
    Wzrastające zainteresowanie związków zjawisk prawnych z politycznością uzasadnia podjęcie problemu polityczności nauki prawa. Artykuł podejmuje problem związków z politycznością dwóch subdyscyplin prawniczych – analitycznej teorii prawa oraz dogmatyki prawniczej, prowadząc rozważania z perspektywy jurysprudencji krytycznej, będącej prawniczą aplikacją teorii krytycznej. W tym celu najpierw definiuje pojęcie polityczności, rozumianej w duchu Mouffe jako wymiar antagonizmu leżący u podstaw każdego społeczeństwa. Tak rozumianą polityczność (the political) należy odróżnić od polityki (politics) oraz poszczególnych polityk (policies). Co się tyczy analitycznej teorii prawa, artykuł stawia tezę, iż jest ona programowo (choć milcząco) polityczna, a jej nastawienie badawcze sprowadza się do blankietowej afirmacji formy prawnej, przy uchyleniu się do ustosunkowania się konkretnego do jego treści. Z kolei co się tyczy dogmatyki prawniczej, nawiązując do Sawy Frydmana artykuł stawia tezę, iż dogmatyk, pomimo deklarowanej apolityczności, w rzeczywistości dokonując doktrynalnej wykładni prawa podejmuje kolejne decyzje, które są nie tylko decyzjami interpretacyjnymi, ale też politycznymi, bowiem wyznaczają kolejne etapy w antagonistycznych zmaganiach w społeczeństwie.
    The growing interest in the connections between legal phenomena and the political (das Politische, le politique) justifies an analysis of the problem of the relationship of legal sciences towards the political. The article focuses on two juridical sub-disciplines: analytical legal theory and legal dogmatics, and the analysis is conducted from the perspective of critical jurisprudence, a juristic application of critical theory. Towards this end, first the concept of ‘the political’ is defined, along the lines of Chantal Mouffe, as a dimension of antagonism, which lies at the foundation of any society. The political, understood in this way, must be differentiated both from ‘politics’ and from ‘policies’. As far as analytical legal theory is concerned, the article claims that it is programmatically (yet tacitly) political, as it affirms the juridical form as such, abstracting from its concrete content. As far as legal dogmatics is concerned, the article claims, following Sawa Frydman, that the dogmatician, despite his declared apoliticality, when performing a doctrinal interpretation of law, makes in fact decisions which are not only interpretive, but also political ones, setting subsequent stages in the antagonistic struggles within society.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2018, 3(18); 38-50
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On Law, Ideology, and Violence: A Reply to Maciej Pichlak
    Autorzy:
    Mańko, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2185940.pdf
    Data publikacji:
    2023-01-15
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    critical legal theory
    critical jurisprudence
    law and ideology
    law and the political
    law and violence
    adjudication
    legal interpretation
    Opis:
    The present paper is a reaction to Maciej Pichlak’s article "Law in the Snares of the Political: Addressing Rafał Mańko’s Critical Philosophy of Adjudication" which was published in this journal (“The Critique of Law” 2020, 12(3), pp. 109–125). The present response addresses selected issues raised in Pichlak’s critique, focusing on three aspects: law and the political, the importance of justice in the critical project, and finally the question of adjudication and ideology. On a more general note, the polemic reveals the importance of philosophical, political and ideological commitments and presuppositions of legal theorists and poses the question of the limits of the autonomy of jurisprudential debates vis-à-vis such commitments.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 1; 326-338
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Critical Dimensions of the ‘Legal Culture’ Approach: The Case of Classical Eurasianism and Eurasia’s Legal Union
    Autorzy:
    Nazmutdinov, Bulat
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/685828.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Legal Culture
    Critical Legal Theory
    Classical Eurasianism
    Сultural Turn
    Legal Union
    Legal Family
    Mestorazvitie
    Opis:
    This paper refers to the accurate usage of the word “Eurasian”, which is tightly connected with Russian Eurasianism, an intellectual movement that existed in the Interwar period, in the years 1921–1939. Nowadays, the concept of “Legal Culture” is rendered banal by comparative legal thinkers, who reduce it to legal tradition or even the legal system as a social system. In contrast to these theories, the Eurasianist jural project was mostly culture-oriented. For instance, the Eurasianist idea of Language Union, provided by Nikolai Trubetzkoy and the famous linguist Roman Jakobson, could be useful for developing a new concept of Legal Union instead of the idea of legal family. Piotr Savitzky’s notion of “Mestorazvitie”, Jakobson’s “method of linking”, and Nickolai Alekseev’s idea of “Right-Duty” could be very fruitful concepts for establishing cultural jurisprudence.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2019, 89; 81-93
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Experiences and Challenges of Editing and Publishing Primary Legal-Historical Sources in Croatia
    Autorzy:
    Pastović, Dunja
    Hameršak, Filip
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/924118.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    legal-historical sources
    sources edition
    Croatia
    Yugoslavia
    edition methodology
    theory of edition
    digitalisation
    critical apparatus
    archive
    Opis:
    The authors approach the topic of editing and publishing primary legal-historical sources from the perspective of Croatian legal history as an academic discipline. Based on the earlier texts by Jakov Stipišić and Ivan Filipović, the first part of the text discusses several possible approaches towards the editing and publishing of documents, showing that critical intellectual activity is required already when the initial scope and mode of selecting and preparing the sources is decided upon. As a consequence, editing and publishing priorities are more or less directly connected to the particular interests and general methodological presumptions shared by the archivists, librarians and (legal) historians of a given society. The second part of the text – based on the works of Stjepan Antoljak, Zrinka Nikolić-Jakus, Mladen Ančić and personal insight – is thus dedicated to the most significant or illustrative (either in a positive or a negative way) source-editing and publishing projects on what is today the territory of the Republic of Croatia, in as much as some of them were influenced not only by strictly scientific, but also by political or ideological reasons. Pre-modern as well as modern and recent legal acts and other historical sources, including those typical of popular oral culture, are taken into account here. Finally, the authors reflect on the possible future of great editing projects, fearing that digitalization is only an incomplete answer to the precarious status of humanities and (historic) social sciences.
    Źródło:
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 3; 485-505
    2084-4115
    2084-4131
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Law in the Snares of the Political. Addressing Rafał Mańko’s Critical Philosophy of Adjudication
    Prawo w sidłach polityczności. Polemika z Rafała Mańki krytyczną koncepcją orzekania
    Autorzy:
    Pichlak, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1963052.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    critical theory of law
    critical legal studies
    theory of adjudication
    the political nature of adjudication
    the legitimacy of adjudication
    adjudication ethics
    krytyczna teoria prawa
    krytyczne studia nad prawem
    teoria orzekania
    polityczność prawa
    polityczność orzekania
    legitymizacja orzekania
    etyka orzekania
    Opis:
    The paper aims at reconstruction and critical discussion with the main tenets of political theory of adjudication, as presented by Rafał Mańko in his book, W stronę krytycznej filozofii orzekania. Polityczność, etyka, legitymizacja [Towards a Critical Philosophy of Adjudication. The Political, Ethics, Legitimacy]. In the paper, I demonstrate: that the interpretation of the concept crucial for the entire theory – which is the concept of political – has been chosen by Mańko in an ideological and a priori manner; that the choice above effectively prevents the realisation of the main objective of the book, which is to legitimise adjudication; that the adoption of the ethics of adjudication advocated in the book is – in the light of the basic assumptions of that very publication – both improbable and hardly acceptable. Finally, I claim that Mańko’s theory, due to its totality, can distinguish neither between legitimate law and violence, nor between justified and unjustified adjudication. As a result, it loses its critical force. All these problems are not peculiar to Mańko’s theory, but they are general weaknesses of various versions of critical jurisprudence.
    Tekst ma na celu rekonstrukcję i krytyczną polemikę z głównymi założeniami politycznej teorii orzekania, przedstawionej w pracy Rafała Mańki W stronę krytycznej filozofii orzekania. Polityczność, etyka, legitymizacja. Wykazuję kolejno, że: interpretacja kluczowego dla całej pracy pojęcia, jakim jest pojęcie polityczności, zostaje wybrana przez Mańkę w sposób ideologiczny i aprioryczny; wybór ten uniemożliwia realizację głównego celu książki, czyli legitymizację orzekania; realizacja proponowanej przez autora etyki orzekania jest (w świetle jego własnych założeń) zarówno mało prawdopodobna, jak i niezbyt pożądana. Wreszcie, z racji na totalny charakter krytyki, teoria ta nie jest zdolna odróżnić legitymowanego prawa od przemocy, a orzeczenia uzasadnionego od nieuzasadnionego. W konsekwencji, traci ona swoje krytyczne ostrze. Jak wskazuję, nie są to przypadłości wyjątkowe dla omawianej koncepcji, ale bardziej powszechne słabości różnych wariantów krytycznej teorii prawa.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2020, 12, 3; 109-125
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sędzia między realiami polityczności a imperatywami etycznymi. Odpowiedź na recenzję Mateusza Wojtanowskiego
    A Judge Between the Reality of the Political and Ethical Imperatives: A Reply to the Review by M. Wojtanowski
    Autorzy:
    Rafał, Mańko
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1202305.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-11
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    krytyczna filozofia orzekania
    krytyczna teoria prawa
    orzekanie
    ideologia
    polityczność
    critical philosophy of adjudication
    critical legal theory
    adjudication
    ideology
    the political
    Opis:
    Projekt krytycznej filozofii orzekania – aplikacji założeń jurysprudencji krytycznej do problematyki sądowego stosowania prawa – stanowi w istotnej mierze polemikę z projektem juryscentryzmu Artura Kozaka. O ile krytyczna filozofia orzekania podziela tezy juryscentryzmu dotyczące w szczególności społecznego tworzenia rzeczywistości prawnej, o tyle nie podziela wywodzonych stąd wniosków o zdeterminowaniu sędziowskich rozstrzygnięć przez imperatywy instytucjonalne. Przyjmując za Duncanem Kennedym umiarkowaną wersję tezy o niezdeterminowaniu, krytyczna filozofia orzekania stoi na stanowisku, że imperatywy wynikające z tzw. tradycyjnych metod prawniczych nie stawiają sędziemu oporu przy poszukiwaniu rozstrzygnięcia dylematu interpretacyjnego. To, co sędzia odczuwa jako opór, ma w istocie charakter imperatywów ideologicznych, politycznych i ekonomicznych, ujętych jedynie w formę prawną. Wypływa stąd wniosek, że w istocie decyzja sędziowska jest decyzją polityczną, gdyż nie jest nigdy do końca zdeterminowana w sposób jednoznaczny przez materiały prawne (przepisy, precedensy, zwyczaje intepretacyjne), lecz zawsze pozostaje w pewnej mierze otwarta. W konsekwencji prowadzi to do stwierdzenia, że w realiach polityczności (strukturalnych konfliktów społecznych) sędzia powinien kierować się nie tylko imperatywami lex i ius, ale także powinien on podążać za imperatywami etycznymi. Te ostatnie obejmują, z jednej strony, wymóg transparentności rozumowań prawniczych (nieukrywania pozaprawnych przesłanek rozstrzygnięcia), a z drugiej – uświadomiony wybór ideologicznych przesłanek orzekania. Krytyczna filozofia orzekania, jako projekt zorientowany emancypacyjnie, preferuje w tej mierze proemancypacyjną orientację sędziego, tj. dążenie do podejmowania rozstrzygnięć maksymalizujących rzeczywisty zakres wolności jednostki i uwolnienie jej od wszelkich form dominacji.
    The project of a critical philosophy of adjudication – the application of the presuppositions of critical jurisprudence to the area of judicial application of law – is, to a large extent, a polemic with Artur Kozak’s project of juriscentrism. Whereas the critical philosophy of adjudication accepts, by and large, juriscentrism’s claims concerning especially the social construction of legal reality, it does not accept the views concerning the determination of judicial decisions by institutional imperatives. Adopting Duncan Kennedy’s conception of the moderate indeterminacy thesis, critical philosophy of adjudication claims that the imperatives following from so-called traditional legal methods cannot be seen as limiting the judge when she needs to decide an intepretive dilemma. What the judge may perceive as resistance, are in fact ideological, political and economic imperatives, only cloaked in legal form. This leads to the conclusion that, in essence, a judicial decision has a political character, because it is never fully determined in an unequivocal manner by legal materials (provisions, precedents, intepretive habits), but it always remains, to a certain extent, open. In consequence, the judge, acting under the reality of the political (i.e. structural social conflicts) should not only follow the imperatives of the lex (legislation) and the ius (legal tradition), but also should abide by moral imperatives. The latter include, on the one hand, the requirement of transparency of legal reasoning (e.g. not concealing the extra-legal factors behind a decision), and, on the other hand, a conscious choice of the ideological premises of the decision. Critical philosophy of adjudication, as an emancipatory project, prefers in this respect a pro-emancipatory stance of the judge, i.e. that she strives to make decisions maximising the actual scope of freedom of the individual and liberating her from any form of domination.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 127-132
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawa a ideologia. Prawa jednostki z perspektywy krytycznej myśli prawniczej i społecznej (wybrane zagadnienia)
    Rights and Ideology. Individual Rights From the Perspective of Critical Legal and Social Theory (Some Remarks)
    Autorzy:
    Sulikowski, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1832912.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    prawa jednostki
    Krytyczne Studia nad Prawem
    Szkoła Frankfurcka
    krytyczna teoria społeczna
    lewicowa filozofia polityczna
    postmarksizm
    human rights
    Critical Legal Studies
    Frankfurt School
    critical social theory
    leftist political philosophy
    post-marxism
    Opis:
    Problematyka praw jednostki jest ewidentnie fundamentalnym zestawem zagadnień dla nowoczesnej myśli społecznej i prawniczej. Tryumf tej problematyki można chyba nawet uznać za jeden z wyznaczników filozoficznej moderny. Mainstreamowe podejście do praw jednostki jest jednoznacznie optymistyczne i afirmatywne. Oto ludzkość, realizując Kantowski postulat sapere aude, odkryła/stworzyła i twórczo rozwija najlepszy w dziejach zestaw normatywnych wyznaczników funkcjonowania jednostek i grup. Autor przyjmuje całkowicie odmienną perspektywę. Celem tekstu jest generalizująca interpretacja wątków poświęconych prawom jednostki w krytycznej myśli prawniczej i społecznej. Tę ostatnią Autor rozumie jako zespół emancypacyjnych dyskursów, którego prawniczą lokalną odmianę stanowi ruch krytycznych studiów nad prawem, nie tylko w wydaniu amerykańskim, lecz także europejskim (rozmaite teorie gender i queer, teorie postkolonialne, socjologia krytyczna, teorie komunikacyjne, teorie posthumanistyczne). Bezpośrednia intertekstualna genealogia wielu reguł przyjmowanych przez te dyskursy sięga do tzw. French theory, czyli myśli francuskich poststrukturalistów, a zwłaszcza M. Foucaulta, oraz do programów teorii krytycznej Szkoły Frankfurckiej.
    The topic of fundamental rights is crucial from the perspective of contemporary social and legal thought. The triumph of fundamental rights can even be referred to as one of the indicators of philosophical modernity. The mainstream approach to fundamental rights is unequivocally optimistic and affirmative. According to this vision, humanity, following Kant's injunction sapere aude, discovered/created and is creatively developing a historically optimal set of normative indicators of functioning for individuals and groups. Author prefers different visions of fundamental rights. His aim is to interpret in a generalising manner the approach to individual rights in critical legal and social thought. He understands the latter as a set of emancipatory discourses, the juridical local variation of which is the Critical Legal Studies movement, not only in its American version, but also in its European version (encompassing various gender and queer theories, post-colonial theories, critical sociology, communication theories, post-humanist theories). The direct intertextual genealogy of various rules adopted by those discourses leads back to the so-called “French theory”, i.e. the thought of French post-structuralists, in particular Michel Foucault and to the programmes of critical theory elaborated by the Frankfurt School.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2015, 43, 4; 17-32
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies