Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Constitutional Court" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 168
Tytuł:
The Right to Conscientious Objection as a Constitutional Category: Selected Issues. A Comparative Study of Fundamental Laws and Constitutional Courts’ Jurisprudence
Prawo do sprzeciwu sumienia jako kategoria konstytucyjna w świetle komparatystycznego studium ustaw zasadniczych i orzecznictwa sądów konstytucyjnych: wybrane zagadnienia
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32081087.pdf
Data publikacji:
2024-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
comparative study
constitution
constitutional court
right to conscientious objection
konstytucja
sąd konstytucyjny
prawo do sprzeciwu sumienia
komparatystyka
Opis:
The article presents the results of a comparative study focusing on the right to conscientious objection in constitutions of modern states. This right is primarily associated with military service. In approximately a dozen constitutions, it stands as an independent, general right to conscientious objection. The constitutional scope of the given right is typically broad, with lawmakers seldom specifying the sources or conditions for its exercise. The contentious nature of the analysed right causes its explicit challenge in several constitutions. Case law, especially that of constitutional courts, reveals that the normative presence and the specifics of the right to conscientious objection within a particular legal system may not necessarily originate directly from constitutional provisions. Court decisions rendered in various countries sometimes attribute a constitutional character to this right, even when the fundamental law does not explicitly articulate it. Conversely, there are occasional restrictive interpretations of unequivocal constitutional provisions regarding conscientious objection.
W artykule zaprezentowano rezultaty komparatystycznego studium konstytucji współczesnych państw pod kątem gwarantowanego w nich prawa do sprzeciwu sumienia. Prawo to najczęściej dotyczy służby wojskowej. W pojedynczych przypadkach sprowadza się do innej partykularnej klauzuli sumienia. W kilkunastu konstytucjach przyjmuje postać generalnego prawa do sprzeciwu sumienia. Unormowania konstytucyjne tytułowego prawa są zwykle ogólne. Z rzadka ustrojodawcy określają źródła sprzeciwu sumienia czy warunki skorzystania z prawa do sprzeciwu sumienia, w szczegółach odsyłając do ustaw. Kontrowersyjność tytułowej kategorii prawa tłumaczy jego eksplikatywne zakwestionowanie w kilkunastu ustawach zasadniczych. Praktyka orzecznicza, zwłaszcza sądów konstytucyjnych, pokazuje że normatywny byt i zakres treściowy prawa do sprzeciwu sumienia w danym porządku prawnym niekoniecznie jest prostą konsekwencją postanowień konstytucji. W judykaturze poszczególnych państw zdarza się uznawać konstytucyjny charakter prawa do sprzeciwu sumienia pomimo braku jego wyraźnego wyartykułowania w tekście ustawy zasadniczej, jak i czynić wykładnię zawężającą językowo jednoznacznych przepisów konstytucyjnych w tym względzie.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 2(78); 163-183
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
American Progressivism and the U.S. Supreme Court Jurisprudence: Chinese Exclusion Cases – the Origins of the Doctrine of Consular Non-Reviewability
Amerykański progresywizm i orzecznictwo Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych: Chinese Exclusion Cases oraz geneza doktryny Consular Non-Reviewability
Autorzy:
Sokalska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18105012.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional law
jurisprudence
judicial review
the Supreme Court of the United States
the Progressive Movement
Chinese immigration
orzecznictwo
prawo konstytucyjne
Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych
kontrola sądowa
ruch progresywny
chińska imigracja
Opis:
At the turn of the 19th and 20th centuries, the American reform movements tried to match American ideals with the challenges of the times. Progressive attitudes highlighted the necessity of reforms. The Chinese issue, often risen in the public dialogue, was the subject of deliberation of the Supreme Court, the Congress, and the federal executive branch of government. Chae Chan Ping v. United States and subsequent cases established the doctrine of consular noneviewability referring to immigration law and delineating the scope of judicial review for decisions concerning the admission of immigrants to the United States. They also strengthened the plenary power doctrine. We may ask if the Supreme Court judgments were in conformity with the ideas of American Progressivism. Unfortunately, the Chinese Exclusion Cases were not compatible with the visions of progressive reformers and reflected anti-Chinese sentiment rather than an aspiration for reforms.
Na przełomie XIX i XX w. ruchy reformatorskie w USA próbowały dopasować amerykańskie ideały do wyzwań czasu. Postępowe podejście podkreślało konieczność reform. Często podnoszona w dialogu publicznym kwestia chińska była przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego, Kongresu i federalnej władzy wykonawczej. Chae Chan Ping v. United States i kolejne sprawy ustanowiły doktrynę consular non-reviewability odnoszącą się do prawa imigracyjnego i wyznaczającą zakres kontroli sądowej dla decyzji dotyczących przyjmowania imigrantów do Stanów Zjednoczonych. Wzmocniły one również doktrynę plenary power. Możemy postawić pytanie czy orzeczenia Sądu Najwyższego były zgodne z ideami amerykańskiego progresywizmu. Niestety, Chinese Exclusion Cases nie były kompatybilne z wizjami postępowych reformatorów i odzwierciedlały raczej antychińskie nastroje niż dążenie do reform.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 325-339
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessments of the Polish Constitutional Tribunal performance: effects of the survey administration method
Autorzy:
Joński, Kamil
Rogowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28860749.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish constitutional crisis
court legitimacy
court assessment
Opis:
‘Legitimacy’, ‘reputation’ or ‘institutional trust’ inspired by judicial institutions constitutes an important aspect of the rule of law. Consequently, scholars developed survey-based methods to quantify ‘legitimacy’ as understood in the Weberian sense. Thereby, the survey response quality can meaningfully impact the obtained results. Moreover, one can expect, that sharpening political polarization observed in various countries could amplify such measurement problems. The goal of this paper is to examine the assessments of the Polish Constitutional Tribunal (CT) using two distinct surveys carried out in March 2022 by CBOS (Public Opinion Research Center). Both asked about the overall assessment of the CT performance, as well as electoral preferences (voting intent and preferred political party), frequency of religious practices, self-assessment of economic conditions and included a battery of standard demographic controls. Both overall assessment levels as well as individual-level determinants of the CT assessment (using probit models) had been compared. The findings document that, regardless of the survey data collection mode, controlled for demographic factors, the assessment of CT depends upon variables representing political polarization. This finding can be interpreted as an indication of its political de-legitimization. Moreover, five years after the constitutional crisis, and nearly one and a half years since the abortion verdict, over 40 per cent of respondents of the Allerhand Institute Survey admitted they ‘don’t know precisely’ the task of the CT or even ‘haven’t heard’ about it, indicating a substantial lack of knowledge. The second group of findings documents differences between CAPI and CAWI polls. According to the authors’ knowledge, it is the first attempt to examine respondent-level determinants of CT assessment, and test their sensitivity to the survey data collection mode, thereby contributing to our understanding of the Polish CT legitimacy five years after the constitutional crisis, and methodological aspects of such measurements in general.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2023, 85, 3; 259-278
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparative Analysis of the Models of Constitutional Review in Portugal and in Poland
Analiza porównawcza modeli kontroli konstytucyjności w Portugalii i w Polsce
Autorzy:
Szostak, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18105009.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional court
constitutional crisis
constitutionality inspection
diffuse inspection
concentrated inspection
kontrola konstytucyjności
sąd konstytucyjny
kryzys konstytucyjny
kontrola rozproszona
kontrola skoncentrowana
Opis:
The article critically analyses the models of the constitutionality inspection adopted in Portugal and in Poland. For this purpose the comparative method has been applied, comparing Portuguese and Polish approaches. Theoretical aspects of the constitutionality inspection are discussed and the notions of the centralised and the diffuse inspection model are introduced. Then the paper analysis the actual inspection practices in both countries discussing the diffuse and concentrated inspection separately. Constitutional rules pertaining to the direct effect of the constitutions, constitutional jurisdiction of judges and operation of the constitutional courts are considered. The article concludes that in both countries different models of constitutionality inspection operate. In Portugal operates the mixed constitutionality inspection model while in Poland, despite views advocating for permissibility of the diffuse control, the centralised model functions.
Artykuł krytycznie analizuje modele kontroli konstytucyjności przyjęte w Portugalii i w Polsce. W tym celu zastosowano metodę komparatystyczną, porównującą rozwiązania portugalskie z polskimi. Przedstawiono kwestie teoretyczne związane z pojęciem kontroli konstytucyjności oraz przedstawiono pojęcia kontroli skoncentrowanej i rozproszonej. Następnie w publikacji przeanalizowano faktyczne modele kontroli w obu państwach z osobnym rozważeniem kontroli rozproszonej i skoncentrowanej. Rozważono przy tym zasady konstytucyjne dotyczące bezpośredniego stosowania konstytucji, konstytucyjnej jurysdykcji sędziów i działania sądów konstytucyjnych. Artykuł kończy się konkluzją, że w obu krajach funkcjonują odrębne modele kontroli konstytucyjności. W Portugalii funkcjonuje model mieszany, podczas gdy w Polsce, pomimo poglądów o dopuszczalności kontroli rozproszonej, funkcjonuje model scentralizowany.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 311-324
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialog orzeczniczy między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości – kooperacja czy konfrontacja?
Judicial dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU – cooperation or confrontation?
Autorzy:
Haczkowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30097997.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the Constitutional Court
the Court of Justice of the EU
the judicial dialogue
pro-EU interpretation
common values
Trybunał Konstytucyjny
Trybunał Sprawiedliwości UE
dialog orzeczniczy
wykładnia prounijna
wspólne wartości
Opis:
Dialog orzeczniczy między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości kształtował się ponad 20 lat. Początkowo, jeszcze przed akcesją Polski do UE, przybrał formę dokonywania wykładni przyjaznej integracji europejskiej i prawu unijnemu. Następnie przybierał różne formy konstytucyjnej rozmowy, w tym współpracy z Trybunałem Sprawiedliwości w ramach pytań prejudycjalnych. Dialog odbywał się z poszanowaniem pozycji ustrojowych i wzajemnych jurysdykcji oraz respektowaniem zasady lojalnej współpracy i pierwszeństwa prawa unijnego. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego po 2020 roku widoczne jest odejście od dialogu na rzecz postawy konfrontacyjnej. Trybunał Konstytucyjny wybrał bowiem „kolizyjny kurs” w dialogu z Trybunałem Sprawiedliwości UE. Wydaje się, że pożądanym rozwiązaniem jest poszukiwanie wspólnego mianownika w postaci wspólnych wartości konstytucyjnych, które stanowią podstawę aksjologii systemów prawnych państw członkowskich oraz fundament funkcjonowania UE. Prawo UE opiera się bowiem na tradycjach konstytucyjnych państw członkowskich. Wspólne wartości konstytucyjne państw członkowskich powinny stanowić podstawę poszukiwania kompromisu, niwelowania napięć, które w organizacji ponadnarodowej o tak wielowarstwowej strukturze, jaką jest Unia Europejska, są nieuniknione. Celem publikacji jest przedstawienie procesu kształtowania się dialogu orzeczniczego między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości UE. W niniejszej publikacji zastosowano metodę prawno-dogmatyczną oraz metodę historyczno-prawną.
The jurisprudential dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU has developed over more than 20 years. Initially, before Poland’s accession to the EU, it took the form of making interpretations friendly to European integration and EU law. It then took on various forms of constitutional dialogue, including cooperation with the Court of Justice in the context of preliminary questions. The dialogue took place with respect for constitutional positions and mutual jurisdictions, and with respect for the principle of loyal cooperation and the primacy of Union law. The jurisprudence of the Constitutional Court after 2020 shows a departure from dialogue towards confrontation. The Constitutional Court has chosen a “collision course” in dialogue with the Court of Justice of the EU. It would seem desirable to seek a common denominator in the form of common constitutional values that underpin the axiology of the legal systems of the Member States and underpin the functioning of the EU. EU law is in fact based on the constitutional traditions of the Member States. The common constitutional values of the Member States should form the basis for a search for compromise and for the elimination of tensions that are inevitable in a supranational organization with such a multi-layered structure as the European Union. The aim of the publication is to present the process of shaping the judicial dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU. This publication uses the legal-dogmatic method and the historical-legal method.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 44; 59-77
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do punktu 2 lit. b wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 października 2021 r., K 3/21
Autorzy:
Dąbrowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48545526.pdf
Data publikacji:
2023-06-22
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Constitutional Court
judgment
international agreement
application of law
Opis:
The author offers a critical commentary on the point 2b of the Constitutional Tribunal judgment of 7 October 2021, K 3/21. The Tribunal claims that issuing court verdicts on the basis of the provisions which are not binding, having been revoked by the Sejm and/or ruled by the Constitutional Tribunal, is inconsistent with Art. 2, 7, 8(1), 90(1), and 178(1) of the Constitution. The Constitutional Court reconstructs the mentioned above jurisdiction of the courts based on the Art. 19(1), second subparagraph, of the Treaty on European Union. The author doesn’t agree with this statement and argues that the Tribunal incorrectly and unlawfully interprets the provisions of the Treaty. Furthermore, the verdict is in contrary to Art. 2 and 42 of the Polish Constitution and the principle of non retroactivity of law. Moreover, the Tribunal’s decision violates the concept of the Constitutional Tribunal judicature with the deferred clause. The author claims that the Tribunal’s decision does not cause any legal effects and the courts in Poland will not apply it during resolving cases.
Źródło:
Studia Iuridica; 2022, 95; 95-109
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjna zasada ochrony konsumenta (art. 76 Konstytucji RP) w orzecznictwie Sądu Najwyższego
The Constitutional Principle of Consumer Protection (Article 76 of the Polish Constitution) in the Judgments of the Supreme Court
Autorzy:
Dąbrowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6567752.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ochrona konsumenta
wykładnia prawa
sąd najwyższy
konstytucyjna zasada ochrony konsumenta
stosowanie prawa
supreme court
consumers protection
constitutional principle of consumers protection
law application
law interpretation
Opis:
Jedną z zasad konstytucyjnych jest zasada ochrony konsumenta wyrażona w art. 76 Konstytucji. W pracy przyjęto hipotezę badawczą, zgodnie z którą zasada ta pełni istotną rolę w procesie stosowania prawa przez Sąd Najwyższy oraz uzasadniania orzeczeń tego Sądu. Weryfikacji hipotezy badawczej dokonano poprzez analizę kilkudziesięciu wyroków Sądu Najwyższego wydanych w okresie obowiązywania Konstytucji. Analiza ta pozwoliła na konfirmację hipotezy. Sąd Najwyższy przywołuje tytułową zasadę w wielu swoich wyrokach w celach perswazyjnych (by wzmocnić argumentację zawartą w uzasadnieniu), jak i stosuje ją jako wskazówkę interpretacyjną. Rola tytułowej zasady wzrosła po wejściu w życie przepisów o skardze nadzwyczajnej, gdyż odwołanie się do niej stwarza możliwość wzruszania prawomocnych orzeczeń, których wydanie doprowadziło do naruszenia praw konsumenta.
One of the constitutional principles is the principle of consumer protection expressed in Article 76 of the Constitution. The paper adopts a research hypothesis according to which this principle plays an important role in the process of application of the law by the Supreme Court and justification of its judgments. The hypothesis was verified through the analysis of several dozen judgments issued during the period of the Constitution. This analysis made it possible to confirm the hypothesis. The Supreme Court invokes the title principle in many of its judgments for persuasive purposes (to strengthen the argumentation contained in the justification) and also uses it as an interpretative guideline. The role of the title principle has increased after the entry into force of the provisions on the extraordinary complaint, as recourse to it creates the possibility to set aside final judgments whose issuance has led to the violation of consumer rights.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 63-74
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Standards for Review of the Concept of a “National Court” in EU Law
Wzorce kontroli pojęcia „sądu krajowego” w prawie unijnym
Autorzy:
Grądzka, Ilona
Krzysztofik, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344078.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Court of Justice
Polish Constitutional Tribunal
principle of judicial independence
national courts
Trybunał Sprawiedliwości
Trybunał Konstytucyjny
zasada niezawisłości sędziowskiej
sądy krajowe
Opis:
The aim of the article is to demonstrate the evolutionary approach of the Court of Justice to the criteria for review of the concept of a court within the meaning of EU law. It has been shown that there are three basic standards used by the Court in this area. The first one is an examination of the premises developed as part of the procedure of a question referred to for a preliminary ruling, which includes functional and systemic premises. The second one is based on Article 47 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union, which specifies three premises: independence, impartiality and establishment of a court by statute. The third standard of control indicated by the Court of Justice in the judgment in case C-64/16 is of a different nature. It has been applied to reforms of the justice system in the Member States and is based on the combined interpretation of three provisions: Article 2, Article 4 (2) and Article 19 (1) of the Treaty on European Union. The indicated standard was the cause of a lively discussion initiated by the constitutional tribunals of the Member States (the case of Poland and Romania). In principle, they do not question the right of the Court of Justice to review the concept of a court under the first and second standard. However, in relation to the reforms of the justice system, they emphasize their own competence, which is granted to them by their national constitutions. It should be noted that the fundamental problem that appears in the jurisprudence of both the Polish Constitutional Tribunal and the Court of Justice is the protection of primacy of the constitution and irrefutability of the judgments of constitutional tribunals by the Court of Justice.
Celem artykułu jest wykazanie ewolucyjnego podejścia Trybunału Sprawiedliwości (TS) do kryteriów kontroli pojęcia sądu w rozumieniu prawa unijnego. Wykazano, że wykształciły się trzy zasadnicze wzorce, z jakich korzysta Trybunał w tym obszarze. Pierwszy z nich to badanie przesłanek wypracowanych w ramach pytania prejudycjalnego, które obejmuje przesłanki funkcjonalne i ustrojowe. Drugi opiera się na art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, który wskazuje trzy przesłanki: niezawisłość, bezstronność oraz powołanie sądu na mocy ustawy. Odmienny charakter ma trzeci wzorzec kontroli, jaki wskazał TS w wyroku w sprawie C-64/16. Został on zastosowany do reform wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich i opiera się na łącznej interpretacji trzech postanowień art. 2, art. 4 ust. 2 i art. 19 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej. Wskazany wzorzec stał się przyczyną ożywionej dyskusji, jaką podjęły trybunały konstytucyjne państw członkowskich (sprawa Polski i Rumunii). Zasadniczo nie podważają one prawa TS do kontroli pojęcia sądu w ramach pierwszego i drugiego wzorca, natomiast w odniesieniu do reform wymiaru sprawiedliwości podkreślają własną kompetencję, jaką nadaje im konstytucja krajowa. Należy zauważyć, że podstawowym problemem, jaki zarysowuje się w orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego oraz TS jest ochrona prymatu konstytucji oraz niepodważalność przez TS wyroków trybunałów konstytucyjnych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 143-161
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Discretion of the Administrative Court Judge Understood as the Weighing of Constitutional Values
Swoboda sędziego sądu administracyjnego rozumiana jako ważenie wartości konstytucyjnych
Autorzy:
Wojciechowski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344098.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administrative court judge
discretionary power
weighing of constitutional values
institutional constitutionalisation
sędzia sądu administracyjnego
władza dyskrecjonalna
ważenie wartości konstytucyjnych
konstytucjonalizacja instytucjonalna
Opis:
The article demonstrates the relevant role of the administrative court judge in the process of institutional constitutionalisation. The discretionary power of the administrative judges is provided by the activities undertaken within the framework of the adopted jurisprudential strategies, whose value is expressed in taking into account the need to build the foundations for the possibility of carrying out the widest possible dialogue both in the constitutional and European fields. The criticism of the judicature justifies the claim that to the extent relating to the interpretation of law, the constitutional principles and the principles of the European law bear significant importance, established already by a certain tradition, which causes the scope of the concept of law to be relatively wide and subject to the said balancing while adjudicating a specific case.
Artykuł ukazuje istotną rolę sędziego sądu administracyjnego w procesie konstytucjonalizacji instytucjonalnej. Władza dyskrecjonalna sędziów administracyjnych wynika z działań podejmowanych w ramach przyjętych strategii orzeczniczych, których wartość wyraża się w uwzględnieniu potrzeby budowania podstaw dla możliwości prowadzenia jak najszerszego dialogu w obszarze zarówno konstytucyjnym, jak i europejskim. Krytyka judykatury uzasadnia twierdzenie, że w zakresie dotyczącym wykładni prawa zasady konstytucyjne i zasady prawa europejskiego mają istotne znaczenie, ugruntowane już pewną tradycją, co powoduje, że koncepcja prawa jest relatywnie szeroka i stanowi przedmiot wspomnianego wyważania przy rozstrzyganiu konkretnej sprawy.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 4; 147-156
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Transparency of Constitutional Reasoning: A Text Mining Analysis of the Hungarian Constitutional Court’s Jurisprudence
O transparentności uzasadnień konstytucyjnych. Analiza tekstowa orzecznictwa węgierskiego Trybunału Konstytucyjnego
Autorzy:
Sebők, Miklós
Gárdos-Orosz, Fruzsina
Kiss, Rebeka
Járay, István
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348120.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Hungarian Constitutional Court
constitutional reasoning
methods of interpretation
text mining
węgierski Trybunał Konstytucyjny
uzasadnienia konstytucyjne
metody interpretacji
analiza tekstowa
Opis:
The analysis of constitutional interpretation has received much attention in recent years. This article is a contribution to research using text mining methods to account for markers of constitutional reasoning in big data-sized text corpora. We examine how often the Hungarian Constitutional Court (the HCC) reflected on the various methods of interpretation. For this purpose, we have created a complex corpus covering all HCC decisions and orders between 1990 and 2021. We found evidence that the methodological practice of the HCC is not self-reflexive in general as only 44% of its decisions make a reference to at least one method of interpretation. We also show that the self-reflexive nature is even more prevalent (in fact, ubiquitous) in 100 doctrinally important decisions from the 30 years of jurisprudence in question. While this study is a first step towards the quantitative analysis of the reasoning of the constitutional judiciary, further mixed methods research is needed to account for intertemporal changes in such data and to refine the measurement of constitutional interpretation.
W ostatnich latach analiza interpretacji konstytucyjnej cieszy się dużym zainteresowaniem. Niniejszy artykuł stanowi wkład do badań z wykorzystaniem metod analizy tekstowej (text mining) celem wyjaśnienia znaczników uzasadnień konstytucyjnych w materiale tekstowym o charakterze big data. Badamy, jak często węgierski Trybunał Konstytucyjny (WTK) rozważał różne metody interpretacji. W tym celu zgromadziliśmy materiał obejmujący wszystkie decyzje i postanowienia WTK z lat 1990–2021. Znaleźliśmy dowody na to, że praktyka metodologiczna WTK generalnie nie jest autorefleksyjna, ponieważ w 44% decyzji powołuje się co najmniej na jedną metodę interpretacji. Wykazujemy także, że autorefleksyjny charakter jest nawet przeważający (wręcz wszechobecny) w 100 doktrynalnie istotnych decyzjach z omawianego 30-lecia orzecznictwa. Chociaż opracowanie stanowi pierwszy krok w kierunku ilościowej analizy rozumowania sądownictwa konstytucyjnego, potrzebne są dalsze badania metodami mieszanymi, aby uwzględnić międzyokresowe zmiany takich danych i udoskonalić pomiar interpretacji konstytucyjnej.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 3; 11-44
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ francuskiego Trybunału Konstytucyjnego na krajowy system podatkowy. Analiza na przykładzie podatku od bardzo wysokich dochodów (taxe sur les très hauts revenus)
The Influence of the French Constitutional Court on the National Tax System. Analysis on the Example of the High Income Tax (taxe sur les très hauts revenus)
Autorzy:
Popławski, Mariusz
Pahl, Bogumił
Mariański, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850682.pdf
Data publikacji:
2023-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo francuskie
prawo finansowe
trybunał konstytucyjny
podatek od bardzo wysokich dochodów
French law
financial law
control
Constitutional Court
high income tax
Opis:
This publication is a part of the study of the role of French Constitutional Court (Conseil constitutionnel) in the field of control of tax law regulations. The main purpose of this publication is not only to describe the specificity of the French legal system in this field but in the basis of the functional approach of the comparative legal method, the historical-descriptive and the dogmatic method, the verification of the thesis of the effectiveness of constitutional control of tax regulations in French legal system. This study that was done on the example of the high income tax (fr. taxe sur les très hauts revenus) however, it may be an incentive for further in-depth research in this area.
Niniejsza publikacja jest częścią badań nad rolą francuskiego Trybunału Konstytucyjnego (Conseil Constitutionnel) w zakresie kontroli regulacji prawa podatkowego. Głównym celem publikacji jest nie tylko opisanie specyfiki francuskiego systemu prawnego w tej dziedzinie, ale wykorzystując podejście funkcjonalne metody prawnoporównawczej, historyczno-opisowej i dogmatycznej, weryfikacja tezy o skuteczności konstytucyjnej kontroli przepisów podatkowych we francuskim systemie prawnym. Niniejszą analizę przeprowadzono na przykładzie podatku od bardzo wysokich dochodów (fr. taxe sur les très hauts revenus), niemniej jednak może ona stanowić asumpt do dalszych pogłębionych badań w tym zakresie.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 5(75); 327-338
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Chilling Effect” in the Judicial Decisions of the Polish Constitutional Tribunal as an Example of a Legal Transplant
Autorzy:
Chybalski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010003.pdf
Data publikacji:
2022-03-10
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Constitutional law
comparative law
legal transplant
Polish Constitutional Tribunal
European Court of Human Rights
Opis:
The paper is dedicated to describing the way of reception by the Polish Constitutional Tribunal of the “chilling effect”, i.e. an institution related to such activities of public authorities that form an indirect act of deterrence regarding the execution of constitutionally guaranteed rights and freedoms, esp. the freedom of expression. The discussed concept has originated in judicial decisions of the US Supreme Court and has spread into many contemporary legal systems, including jurisprudence of the European Court of Human Rights. Although it is evident that the Tribunal “took over” that concept from the ECHR, it in fact developed its own, unfortunately internally inconsistent, understanding of the chilling effect. Four different ways of application of chilling effect may be noticed in judicial decisions of the Polish CT, while only two of them reflect the perception of this institution by the US Supreme Court and the ECHR.
Źródło:
Review of European and Comparative Law; 2022, 48, 1; 209-234
2545-384X
Pojawia się w:
Review of European and Comparative Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Belgia jako laboratorium federalizmu bipolarnego
Belgium as a Laboratory of Bipolar Federalism
Autorzy:
Ujazdowski, Kazimierz M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074667.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Belgia
fedralizm bipolarny
Sąd Konstytucyjny
region
wspólnota
Belgium
bipolar federalism
Constitutional Court
community
Opis:
Having moved away from unitarism, Belgium is described as a federal state of communities and regions. A large number of interpreters of the Belgian Constitution believe that federalism is an essential element of its constitutional identity. However, a more detailed analysis is needed to interpret the political system of this state. The breakdown of the unity of the political community at the national level as well as the doubt about the existence of a political nation are of crucial importance. A striking identity and growing separateness of the two linguistic groups, Flemish and Walloon, are decisive factors behind the originality of the political system of modern Belgium. In the article, I point out that the distinctive feature of the Belgian federalism involves the bipolarity and domination of the constitutional mechanism based on co-determination and co-operation of the two linguistic groups as the actual subjects of the power in the state. The predominance of this mechanism has significant systemic effects, including the renunciation of reforms to rationalize parliamentarism. The article also shows the importance of the Constitutional Court, hitherto underestimated, in maintaining the Belgian unity.
Belgia po odejściu od unitaryzmu określana jest mianem państwa federalnego wspólnot i regionów. W opinii wielu interpretatorów Konstytucji Belgii federalizm stanowi zasadniczy element jej tożsamości konstytucyjnej. Jednakże, interpretacja ustroju tego państwa wymaga bardziej pogłębionej analizy. Decydujące znaczenie ma skruszenie jedności wspólnoty politycznej w skali kraju i wątpliwość co, do istnienia narodu politycznego. Wyrazista tożsamość i narastająca odrębność dwóch grup językowych: flamandzkiej i walońskiej stanowi decydujący czynnik kształtujący oryginalność ustroju współczesnej Belgii. W artykule wskazuję na to,że specyfika belgijskiego federalizmu polega na bipolarności i dominacji mechanizmu konstytucyjnego polegającego na współdecydowaniu i kooperacji dwóch grup językowych jako rzeczywistych podmiotów władzy w państwie. Dominacja tego mechanizmu wywiera istotne skutki ustrojowe, w tym rezultat w postaci zaniechania reform na rzecz racjonalizowania parlamentaryzmu. W tekście ukazuję także nie doceniane dotąd znaczenie Sądu Konstytucyjnego dla utrzymania jedności Belgii.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 93-105
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dudová and Duda before the Czech Constitutional Court: The question of autonomy of religious organizations
Dudová i Duda przed czeskim Sądem Konstytucyjnym: kwestia autonomii związków wyznaniowych
Autorzy:
Čačík, Marián
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154924.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
autonomia kościelna
Sąd Konstytucyjny Republiki Czeskiej
Sąd Najwyższy Republiki Czeskiej
duchowni
church autonomy
Constitutional Court of the Czech Republic
Supreme Court of the Czech Republic
clergy
Opis:
In the Czech Republic, the autonomy of churches is constitutionally guaranteed in a rather broad manner. The constitutional and legal basis for Church autonomy lies in the Charter of Fundamental Rights and Freedoms, which is part of the Czech constitutional order. It represents both an objective institutional guarantee (religious neutrality of the state) and the subjective right of religious communities to independence from the state and self-governance of their own affairs (the right to self-determination). Compared to other domains of the said autonomy, the staffing of churches is a relatively frequent subject of theoretical reflection and decision-making on the part of Czech courts. The Constitutional Court of the Czech Republic had to express its opinion on some problematic cases, in particular, the limits of Church autonomy. The case of Duda and Dudová is an example of a conflict between civil rights and the autonomy of churches in the modern Czech history. It started with Duda and Dudová’s dismissal from the pastoral ministry in the Czechoslovak Hussite Church in 1993, and the last (so far) decision related to this case was issued by the Constitutional Court in 2021. This article discusses the long and tortuous journey through the Czech judiciary system, which Duda, Dudová, and the Czechoslovak Hussite Church had to go through in order to clarify consequences of church autonomy. A particular deviation in the Supreme Court’s decision-making played an interesting role in this process. However, it was the Constitutional Court, which acted as the guardian of constitutional values (including the internal autonomy of churches), that placed this anomaly in the decision-making of the Supreme Court and, subsequently, general courts back within constitutional limits.
W prawie Republiki Czeskiej autonomia kościołów jest dość dobrze zagwarantowana. Konstytucyjnoprawne podstawy kościelnej autonomii odnaleźć można w Karcie Podstawowych Praw i Wolności, która jest częścią czeskiego porządku konstytucyjnego. Karta ta zawiera relewantną gwarancję instytucjonalną (religijna neutralność państwa), zapewniając ponadto wspólnotom religijnych podmiotowe prawo do niezależności od państwa i samorządu terytorialnego w swych własnych sprawach (prawo do samostanowienia o sobie). W porównaniu z innymi sferami objętymi omawianą autonomią, obsada stanowisk kościelnych jest relatywnie częstym przedmiotem refleksji teoretycznej i orzeczeń czeskich sądów. Sąd Konstytucyjny Republiki Czeskiej również był już zmuszony do wyrażenia swej opinii na temat kilku problematycznych spraw. Odniósł się w szczególności do granic kościelnej autonomii. We współczesnej historii Czech przykładem konfliktu pomiędzy prawami jednostki i autonomią kościołów stała się sprawa małżonków Duda (Duda i Dudová). Przyczyną konfliktu było ich zwolnienie z pełnienia posługi duszpasterskiej w Czechosłowackim Kościele Husyckim, do czego doszło w 1993 r. Natomiast ostatnie (jak dotąd) orzeczenie dotyczące tej sprawy zostało wydane przez Sąd Konstytucyjny w 2021 r. Celem niniejszego artykułu jest krytyczne omówienie długiej i skomplikowanej drogi sądowej, jaką Duda, Dudová i Czechosłowacki Kościół Husycki musieli pokonać w celu wyjaśnienia konsekwencji kościelnej autonomii. Interesującą rolę w tym procesie odegrało stanowisko, które w swym orzecznictwie zajął Sąd Najwyższy. Pozycję obrońcy wartości konstytucyjnych (włączając w to wewnętrzną autonomię Kościołów) zajął natomiast Sąd Konstytucyjny, który doprowadził do likwidacji anomalii wynikających z orzeczeń wydanych przez Sąd Najwyższy, a następnie również przez sądy powszechne, przywracając zgodność wiążących rozstrzygnięć z zasadami konstytucyjnymi.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2022, 25; 67-90
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Missed Constitutional Moments and Real Constitutional Conflicts in Hungary 1989 v. 2011
Przeoczone momenty konstytucyjne i prawdziwe konflikty konstytucyjne na Węgrzech 1989 v. 2011
Autorzy:
Szabó, Zsolt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162228.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Hungary
constitution-making
Constitutional Court
constitutional moment
constitutional review
Węgry
tworzenie konstytucji
Trybunał Konstytucyjny
moment konstytucyjny
kontrola konstytucyjności
Opis:
This paper, examining the Hungarian example argues that that the price is high if a constitutional moment to adopt a constitution based on wide societal compromise has been missed. The constitution-making process might then be completed either by activist courts or by activist political forces. Hungary experienced two major constitutional reforms, both missing a consensual constitutional momentum. The first transformation in 1989–90, which replaced the socialist authoritarian system by democracy, was brought about by political elites, lacking democratic legitimacy, keeping the formal legal framework of the socialist constitution. The second reform in 2011 brought a formally new constitution (Fundamental Law of Hungary), initiated and adopted solely by the governing party (FIDESZ) with a constitutional majority, without consensus. The Constitutional Court both times attempted to play an active, corrective role in the aftermath of the constitution-making.
Niniejszy artykuł, analizując przykład węgierski, dowodzi, że cena jest wysoka, jeśli przeoczono konstytucyjny moment przyjęcia konstytucji opartej na szerokim kompromisie społecznym. Proces tworzenia konstytucji może wtedy zostać zakończony albo przez sądy aktywistów, albo przez aktywistyczne siły polityczne. Węgry doświadczyły dwóch poważnych reform konstytucyjnych, przy czym obu brakowało konsensualnego rozmachu konstytucyjnego. Pierwszą transformację w latach 1989–1990, która zastąpiła socjalistyczny ustrój autorytarny demokracją, dokonały elity polityczne, pozbawione legitymacji demokratycznej, zachowujące formalne ramy prawne socjalistycznej konstytucji. Druga reforma z 2011 r. przyniosła formalnie nową konstytucję (Ustawę Zasadniczą Węgier), zainicjowaną i przyjętą wyłącznie przez partię rządzącą (FIDESZ) większością konstytucyjną, bez konsensusu. Trybunał Konstytucyjny za każdym razem próbował odgrywać aktywną, naprawczą rolę w stosunku do konstytucji.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 477-486
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 168

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies