Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Chełmno" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 118
Tytuł:
[Recenzja]: Marek G. Zieliński, Archiwum Fary Chełmińskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2019, ss. 487, 1 nlb., 86 il.
[Review]: Marek G. Zieliński, Archiwum Fary Chełmińskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2019, ss. 487, 1 nlb., 86 il
Autorzy:
Laszuk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783965.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
fara chełmińska
archiwalia
inwentarz
Chełmno
Chełmno parish
archival documentation
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 113; 527-534
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisarze miejscy w kancelarii chełmińskiej od XIV do XVI wieku
The city’s notaries in the chancery of Chełmno from the 14th to the 16th century
Autorzy:
Superczyński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193976.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Chełmno
the city’s chancery
diplomacy
the city’s books of Chełmno
intellectual elite of Chełmno
Opis:
The article addresses the hitherto unknown notaries of Chełmno in the context of the development of the city’s chancery from the 14th to the 16th centuries. On the basis of the thorough analysis of the sources – the city’s books (The judicial book of the city of Chełmno of the years 1330–1430, books of town councilors, accounting books) documents (recorded in the books and included in diplomatic codices) twelve notaries appearing in the sources as early as the first half of the 14th century have been identified. The author concentrated on the hitherto unknown notaries such as Nicolaus Konin (1328), Iohannes (1333) or ; eodricus (1360–1370). The best known head of the city’s chancery in Chełmno is Konrad Bitschin (he held the o¢ ce of the notary in the years 1430–1438) described by both German and Polish historians. The article shows the notary’s contribution in the organization and reform of the chancery indicating at the same time his achievements in other fields. The range of the notary’s work in the chancery is described by the extracts of the manuscript by Konrad Bitschin cited by the German historian Franz Schultz - „Manuale notarii civitatis Culmen”, where the city’s books established by him were recorded. The comparison of the condition of the city’s archive before Konrad Bitschin’s term of office with the list of new volumes gives us a picture of intensive works, the aim of which was to order the archive and to make the work of the Chełmno chancery more effective. Indicating the successors of Konrad Bitschin – Jacob Schoensee or Andreas Zommer – the author underlined the change in the way of running the chancery and much worse aptitude of the subsequent notaries, which was reflected in a much less accurate manner to keep the books. Apart from the description of the individual heads of the city’s chancery, the article addresses the nature of the work of the chancery, the most important duties of notaries, their remuneration and education.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2016, 81, 3; 37-58
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
About the date when the foundation privilege was granted to Chełmno and Toruń,
O czasie wystawienia przywileju lokacyjnego Chełmna i Torunia
Autorzy:
Dorna, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193870.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
diplomatics
the Chełmno privilege
Kulmer Handfeste
the Teutonic Order
Chełmno Land
Opis:
The article addresses the problem of dating the foundation privilege for Chełmno and Toruń. The author presents the discussion which has been held so far in reference to the problem; he also attempts to estimate the value of the arguments used in the debate. The author devotes a great deal of space to the analysis of the argumentation of the German researcher Marc Löwener, who made an attempt to revise the well-established opinion that the foundation privilege for Chełmno and Toruń had been issued on 31 December 1233. According to the author, the attempt did not bring convincing arguments for dating the Chełmno foundation privilege in 1232; still, the author considered this option to be adequate. The author maintains that the evidence for the aforementioned dating of the document is the content of the document issued by the Magdeburg burgrave Burchard von Querfurt in Schraplau in 1233. In the same way, the author interpreted the results of his research on the various styles of commencing a new year in the Monastic State. According to the findings, the Teutonic knights in the 13th century used the a nativitate style. Another argument supporting the opinion that the Chełmno foundation privilege was issued in 1232 is the fact that in the Chełmno document the title “Lodewicus in Quidin provisor” was used with reference to the governor of Kwidzyn, while in 1233 the title should have taken the form of “provisor Insule Sancte Marie”.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2015, 80, 4; 85-102
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawne aspekty hodowli zwierząt w średniowiecznych miastach ziemi chełmińskiej i terenów przygranicznych
Legal aspects of animal husbandry in medie- val towns of Chełmno Land and its borderlands
Juristische Aspekte der Tierzucht in Städten im Gebiet von Kulm im Mittelalter
Autorzy:
Modrzyński, Paweł Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529572.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
ziemia chełmińska
średniowiecze
Chełmno Land
medieval
Źródło:
Rocznik Toruński; 2015, 42; 203-220
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miles Christi – Ksiądz Biskup Kazimierz Józef Kowalski, Ordynariusz Diecezji Chełmińskiej
Miles Christi - Bishop Kazimierz Józef Kowalski, Ordinary of the Diocese of Chelmno
Autorzy:
Liedtke, Joanna Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2150959.pdf
Data publikacji:
2015-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Kowalski Casimir Joseph
diocese of Chelmno
Church after World War II
ordinary of Chelmno diocese
Pelplin
Opis:
In the work titled „Miles Christi – Bishop Casimir Joseph Kowalski, Ordinary Chełmno Diocese”, among other things, there was presented the influence of the first after war ordinary on the development and rebuilding of Chelmno Church in a very difficultafter-occupation period. The description of bishop’s activity was preceded by the presentation of his way from childhood till the moment he settled in Pelpin. Bishop Kazimierz Joseph Kowalski was born in March 2, 1896 in Gniezno, then grew up in the house fulfilled with the spirit of piety and patriotism. He was involved in the Wielkopolska Uprising. After that, he took priestly vows and graduated from the Seminary in Poznań in 1922. When he took the holy orders, he went abroad to study philosophy. In 1935 the priest was nominated to be a dean of seminary in Poznań. After the war, he returned to Poznań. Chelmno diocese was one of the oldest Polish dioceses. It was devastated like never before under the occupation during World War II. In April 12, 1946 in Rome there was published the bull appointing priest Kazimierz Joseph Kowalski to the position of 56th ordinary of Chelmno diocese. The act of the acceptance of the rule took place in June 30, 1946.Thepriest chose as the motto of his bishop’s way words: Miles Christi. At the very beginning of his service, he gave three addresses: to priests, the faithful and the young. Then he started to organize works at The Seminary. In 1959 he organized the Diocesan Synod. He also took care of the ill and the suffered. He became famous as a big Marian advocate and a bard of Marian cult. During his ruleit is preaching the word of God that was perhaps his the most important duty. The bishop took a very active part in the works of the Polish Episcopate. He was the first ordinary in Chelmno diocese who participated in works of the Second Vatican Council (1962 – 65). Bishop Kazimierz Joseph Kowalski died in May 16, 1972 in Czestochowa.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2015, 16; 23-41
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba rekonstrukcji socjotopografii średniowiecznego Chełmna na przykładzie kwartału większego
An Attempt to Reconstruct the Socio‑topography of Medieval Chełmno via the Example of the Great Quarter
Autorzy:
Superczyński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106621.pdf
Data publikacji:
2022-09-16
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Chełmno
Middle Ages
history of cities
socio‑topography
Opis:
The article is a contribution to the development of the full socio‑topography of medieval Chełmno (Kulm) and shows the problems related to the development of the social and occupational structure of this city in the light of surviving city records. It indicates gaps in the sources database, and, at the same time, the possibilities and research methods of socio‑topography via the example of Chełmno. The text includes an annex in the form of a list of townspeople of the great quarter, prepared on the basis of a compilation of data from several rent registers and other archival sources. Attached to the annex is a city map showing the plot grid, on which the occupational structure of the inhabitants is marked.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2022, 25; 306-332
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Techniki budowy zamków w ziemi chełmińskiej. Nowe dane w świetle badań archeologiczno‑architektonicznych z lat 2016–2018
Autorzy:
Wasik, Bogusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28713085.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
castles
construction
construction technique
Teutonic Order
Chełmno Land
Opis:
In the years 2016–2018, as part of the research project “Castra terrae culmensis – na rubieży chrześcijańskiego świata”, five castles at the Chełmno land were studied. They supplemented the existing knowledge concerning construction techniques. Castles in Starogród and Bierzgłowo represent the oldest period of brick construction in Prussia. They constituted a continuation of wood and earth fortifications. When building the walls, the older embankments were completely removed (Starogród) or lowered (Bierzgłowo). The curtains were set in narrow ditches, at different levels. The castle in Lipienek represents a type of castle, which was built around 1280. However, it was located in the place of a gord, which deviates from the rule when it comes to this type of castles. However, here the builders took advantage of designing methods, construction staging, and large embankment works typical for such type of castles. However, the presence of a rampart forced a modification of the standard technique. It was necessary to partially level it in order to be able to build the basement walls individually. The presence of earthworks – embankments, was also found in the fore court II in Papowo Biskupie. They were also characteristic for irregular castle zwingers erected during this period (Starogród, Bierzgłowo). Whereas, in Unisław it is possible to trace the technique of building an arcade foundation.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2023, 26; 276-299
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grafika polskich tygodników ilustrowanych dla dzieci w drugiej połowie XIX wieku na przykładzie warszawskiego, lwowskiego i poznańskiego „Przyjaciela Dzieci”
Graphics of Polish weekly illustrated magazines for children in the second half of the 19th century on the example of the „Children’s Friend” from Warsaw, Lviv and Poznan
Autorzy:
Kamisińska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/557511.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
„Przyjaciel Dzieci” (Lwów 1861-1866)
„Przyjaciel Dzieci” (Warszawa 1861-1915)
„Przyjaciel Dzieci” (Pelplin/Chełmno 1866-1868)
„Przyjaciel Dzieci” (Poznań/Chełmno 1869-1873)
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki badań grafiki pięciu polskich czasopism dla dzieci, ukazujących się niezależnie w drugiej połowie XIX na ziemiach trzech zaborów pod tytułem – „Przyjaciel Dzieci”. Do analizy układu graficznego oraz szaty graficznej wykorzystano schemat zaproponowany przez W. Frantza, analizy rzeczowej ilustracji dokonano zgodnie z typologią tematyczną K. Krużela, a formalnej według projektu opracowanego przez autorkę na potrzeby badań ilustracji w czasopismach dla dzieci. Próby oceny wartości artystycznych ilustracji dokonano w oparciu o autorski model obejmujący elementy składowe przedstawień, a także dynamikę obrazu, ogólny klimat ilustracji, technikę wykonania i wiążący się z nią styl. Wykorzystano także elementy ikonologiczno-ikonograficznej metody analizy dzieła sztuki E. Panofsky’ego.
The article presents the results of the study of graphics of five Polish periodicals for children, released independently in the second half of the 19th century on the ground of three partitions, entitled „Children’s Friend” (Przyjaciel Dzieci). The analysis of the graphic design and layout has been conducted using the schematic proposed by W. Frantz, the factual analysis of the illustrations has been done according to the thematic typology by K. Krużel, and the formal analysis was done using the project developed by the author for the needs of the study of the illustrations in children’s magazines. An attempt to perform the assessment of artistic values of the illustration has been done using the author’s model, incorporating the elements of presentations, as well as the picture’s dynamics, general climate, technique and style associated with it. The elements of iconologic- -iconographic method of a work of art analysis by E. Panofsky was also used.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia; 2015, 13; 15-51
2081-1861
2300-3057
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona przeciwpożarowa w Toruniu w świetle ustawodawstwa wilkierzowego (XIII– XVI w.)
Autorzy:
Modrzyński, Paweł Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891425.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
prawo chełmińskie
Toruń
Chełmno
przepisy przeciwpożarowe
wilkierze
średniowiecze
renesans
Opis:
W czasach średniowiecza wraz rozwojem prawa chełmińskiego miasta pruskie rozpoczęły kodyfikację przepisów przeciwpożarowych. Toruń jako przodujący ośrodek prawa chełmińskiego wydał wiele regulacji w kwestii pożarnictwa. Podobnie było w pobliskim Chełmnie. Owe regulacje zostały zawarte w wilkierzach miejskich. Przepisy przeciwpożarowe wprowadziły obowiązek uczestnictwa mieszczan w akcjach pożarniczych. Określono również sprzęt przeciwpożarowy, jaki mieszczanie powinni posiadać w domu. Ustalono nagrody dla mieszczan, którzy wyróżnili się przy gaszeniu pożarów. Miasto zobowiązało się także do udzielania pomocy finansowej pogorzelcom. Miasta wydały też wiele przepisów prewencyjnych. Zabraniano przetrzymywania materiałów łatwopalnych na terenie miasta – przede wszystkim drewna opałowego oraz siana. Miasta starały się wypierać zabudowę drewnianą na rzecz ceglanej. Nowe budynki musiały być oddzielone murami grodzi-żarowymi. Przepisy przeciwpożarowe powstałe w średniowieczu obowiązywały nadal w czasach nowożytnych. Regulacje były w miarę upływu czasu modyfikowane. Przejawiało się to w wydawaniu coraz bardziej szczegółowych i obszerniejszych przepisów wilkierzowych. Przepisy przeciwpożarowe były nieodłącznym elementem prawa chełmińskiego oraz czynnikiem kształtującym miasta średniowieczne, jak i wczesnonowożytne.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2017, 44; 7-22
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wychowanie patriotyczne w katolickich stowarzyszeniach młodzieży męskiej i żeńskiej w diecezji chełmińskiej przed wybuchem II wojny światowej
Autorzy:
Wojciechowski, Czesław.
Powiązania:
Organizacje paramilitarne i pokrewne na Pomorzu w przededniu II wojny światowej: materiały sesji naukowej w Toruniu w dniu 18 listopada 1995 roku Toruń, 1996 S. 151-155
Współwytwórcy:
Rezmer, Waldemar (1949- ). Redakcja
Wojciechowski Mieczysław. Redakcja
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Adres gratulacyjny dla dyrektora Gimnazjum Chełmińskiego Wojciecha Łożyńskiego z okazji 50-lecia pracy pedagogicznej. Źródło do dziejów Chełmna z 1881 roku w zbiorach Muzeum Ziemi Chełmińskiej
The Congratulatory Diploma for the Director of the Chełmno Gymnasium, Wojciech Łożyński, on the Occasion of the 50th Anniversary of Teaching. Source for the History of Chełmno from 1881 in the Collection of the Chełmno Land Museum
Autorzy:
Soborska-Zielińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52770070.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Tematy:
Wojciech Łożyński
Karl Natter
Chełmno
XIX w.
historia szkolnictwa
Muzeum Ziemi Chełmińskiej
19th century
history
of education
Museum of the Chełmno Land
Opis:
In 1881, Chełmno witnessed a very important ceremony. The 50th anniversary of work was celebrated by the long-time director of the Chełmno gymnasium, Dr. Wojciech Łożyński (1808‒1884). Thanks to his efforts, the gymnasium achieved a very high academic level, becoming a center of Polish culture in the Prussian partition. He led to the construction of a modern school building and renovation of the school church. Knowing seven languages, he studied literature and ancient philosophy. He received an honorary doctorate from the University of Bonn and an honorary citizenship of Chełmno. Apart from the press coverage, the material trace of the jubilee celebrations is the congratulatory diploma given to the jubilarian by the teachers’ college. The certificate was awarded by a teacher in the Cadet Corps in Chełmno Karl Natter. The document is an important historical and iconographic source for the history of the city and education. This diploma was presented by Dr. Jerzy Szews in 1987 at the request of the Łożyński family to the collection of the Chełmno Land Museum in Chełmno.
Źródło:
Tabularium Historiae; 2021, 9; 43-67
2543-8433
Pojawia się w:
Tabularium Historiae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomezania – trudne czterdziestolecie (1637–1677)
Pomezania - schwierige vierzig Jahre (1637-1677)
Autorzy:
Józefczyk, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171568.pdf
Data publikacji:
2011-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Bistum Pomesanien
Bischöfe von Chelmno
katholische Seelsorge
Zweiter Schwedischer Krieg
Opis:
Dieser Aufsatz knüpt sich an einen Artikel von demselben Verfasser in Studia Elbląskie IX/2000 veröffentlicht. Nach dem ersten Schwedisch-Polnischen Kriege (1626–1636) gab es viele Schwierigkeiten in Pomesanien (Der Grosse und Kleine Werder mit dem Sthumer Weichselland). Tausende von Menschen kamen ums Leben, fast alle Dörfer fielen als Opfer ds Feuers. Vor dem Kiege waren tätig 64 katholische Kirchen mit den 34 Priestern. Im Verlauf der Krieges 23 Kirchen und Kapellen wurden vernichtet und nur 12 Priester und konnten nicht immer willig ihre Pfarreien in Besitz nehmen. Die Zeit von 1637 bis 1655 wurde benutzt, um dieses Land wiedererbauen und katholische Seelsorge wieder herzustellen. Leider, ein neuer blutiger schwedisch-polnischen Krieg (1655–1660) machte erneut mit diesen Bestrebungen ein Ende. Die Kirchen wurden geschlossen oder den Lutherischen übergegeben. Nach dem Kriege konnten nur 6 Priester ihre Pfarreien besetzen, starben in Exil 7, überhaupt wollten nicht kommen 3, und zuletzt über 13 ist keine Notitz zu finden. Schwert, Feuer, Hunger und Seuche verwüsteten das arme Land. Nach dem Friedensvertrag im Jahre 1660 versuchten die Culmer Bischöfe das katholische Leben in Pomesanien erwecken. Die brauchten viele Priester, die über gute Deutsch-Polnischkenntnisse verfügten. Manche Pfarreien wurden erst in den Jahren 1663–1664 oder noch später von den neuen Pfarrern besetzt. Durch Brennen, und Plünderung in dem gänzlich ausgessosenem Land herrschte Elend. Für die katholische Kirche war es so wichtig um die Hauptaeinkommensquelle der Geistlichen, das Pfarrland wiedezugewinnen, und alte Abgaben an die Priester zu versichern. Es gelang dem Bischoff Małachowski Im Jahre 1677 mit den meistens lutherichen Grossbauern einen friedlichen Vertrag zu schliessen und in dieser Weise. de Koexistenz der zwei Bekenntnissen zu versichern.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2011, 12; 7-23
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Personel kancelarii miasta Chełmna w XVI–XVIII wieku
The Personnel of Town Chancery in Chełmno in the Sixteenth to Eighteenth Centuries
Autorzy:
Superczyński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1059229.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
town chancery
town officials
prosopography
chełmno
royal prussia
early modern period
Opis:
The research undertaken in the article is put in the context of the social, administrative and economic transformations undergone by Chełmno (Kulm), which had been a bishop’s town since 1505. These changes also had a significant impact on the organisation of the town’s chancery, which carried out tasks and duties entrusted by municipal authorities. This was reflected in an increase in the number of town officials working in the chancery, to which court secretaries belonged. They formed a professional group, which was characterised by their economic, political and cultural activity against the background of Chełmno community in the early modern period. The main research objective of the article is to create a comprehensive picture of the social environment of Chełmno town chancery from the sixteenth century until 1772, the personnel of which constituted the intellectual elite of the town, and to present the characteristic traits of this group. At the same time, the text presents the profiles of town secretaries and clerks previously unknown or rarely mentioned in the scholarly literature. Methods applied in the research involve critical analysis of the preserved town books and individual documents, both manuscript and edited. On the basis of data collected from the primary sources, a prosopographical analysis has also been conducted. The result of the studies is an overview picture of the professional group formed by the secretaries and clerks of early modern Chełmno, which includes their social origins, family ties, non-professional activity and wealth.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2020, 85, 2; 5-32
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarzut czarostwa jako kalumnia w praktyce sądowej mniejszego miasta pomorskiego w drugiej połowie XVII i XVIII wieku
The allegation of witchcraft as an insult in the judicial practice in a smaller town of the Royal Prussia in the second half of the 17th and 18th centuries
Autorzy:
Kitowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193985.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
the Chełmno law
witches
calumny, slander
judicial practice
Nowe nad Wisłą
Opis:
The Chełmno law (ius culmense) and other legal systems in force protected good reputation. It was reflected for example in the fact of penalizing any kinds of verbal insults and slanders (calumny) which were not supported by appropriate evidence; they were treated as an insult to the legal interest of a human being. It also concerned false allegations of witchcraftt. The subject matter of the article is the practice of adjudicating cases concerning slander (calumny) and including the allegation of witchcraft in smaller towns of the Royal Prussia (the second half of the 17th–18th centuries). On the basis of the judicial files of the town of Nowe nad Wisłą, the author presented the background of false allegations, the model of conduct of the judicial bodies and the catalogue of punishments used by the courts. It constitutes a contribution to a more extensive discussion about trials concerning witchcraft in the Prussian province and other parts of the Polish Kingdom in the early modern period.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2016, 81, 3; 59-72
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procesy o czary przed sądem sołtysim Kowalewa (Pomorskiego) w XVII–XVIII wieku
Witch Trials in the Court of the Village Head (sołtys) in Kowalewo (Pomorskie) in the 17th–18th Centuries
Autorzy:
Wijaczka, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194114.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Early Modern period
Chełmno land [Culm land]
criminal law
witches
devil
witchcraft
Opis:
The article discusses witch trials in the court of the village head [sołtys] in Kowalewo (Pomorskie) in the Early Modern period. It is the first scientific study referring to the subject matter. The description of witch trials in the court in Kowalewo was possible thanks to the preserved books of the town council, which included the information concerning trials, accusations or sometimes only sentences. The course of the trials indicates that in Kowalewo and the vicinities it was strongly believed that witches serving the devil existed. The belief increased in the times of economic and social crises, which were quite abundant in Poland in the 16th–18th centuries.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2017, 82, 2; 101-119
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The editors of 'Nadwiślanin' in conflict with Prussian law
Twórcy „Nadwiślanina” w konflikcie z prawem pruskim
Autorzy:
Gzella, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058470.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish press under Prussian rule in the 19th century
press law trials
Royal Prussia — Chełmno (Kulm)
„Nadwiślanin”
zabór pruski
Chełmno
prawo prasowe
procesy prasowe
1850–1866
Opis:
Throughout its publishing history (1850–1866) the editors of the Nadwiślanin, a weekly published at Chełmno (Kulm) in Royal Prussia, were the target of harassment by the Prussian police, prosecutors and courts. Print runs of the magazine were often seized, the editors taken to court and sentenced to fines and terms of imprisonment.
W latach 1850–1866 nakładca i redaktorzy odpowiedzialni „Nadwiślanina” wielokrotnie stykali się z działaniami policji pruskiej, prokuratury i sędziów. „Aresztem” obejmowano poszczególne numery pisma, wytaczano procesy prasowe twórcom periodyku, niejednokrotnie skazywano ich na kary finansowe i pobyt w więzieniu.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 2; 53-71
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Susze meteorologiczne w rejonie stacji ZMŚP w Koniczynce (Pojezierze Chełmińskie) w latach 1951-2010
Meteorological droughts in the region of the station of integrated environmental monitoring in Koniczynka (Chełmno Lakeland) in the years 1951-2010
Autorzy:
Bąk, B.
Kejna, M.
Uscka-Kowalkowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338212.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
Koniczynka
Pojezierze Chełmińskie
susza meteorologiczna
wskaźnik SPI
Chełmno Lakeland
meteorological drought
SPI
Opis:
W pracy przedstawiono problem występowania susz meteorologicznych na rolniczym obszarze zlewni Strugi Toruńskiej. Analizę zmienności miesięcznych susz meteorologicznych w latach 1951-2010 przeprowadzono na podstawie danych ze stacji Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego w Koniczynce (Pojezierze Chełmińskie). Jest to rejon charakteryzujący się niewielką sumą roczną opadów - 548 mm, o bardzo dużej ich zmienności z roku na rok (od 307 mm w 1951 r. do 1050 mm w 1980 r.). W poszczególnych miesiącach zmienność opadów jest jeszcze większa (współczynnik zmienności zmienia się od 49% w marcu do 93% w czerwcu). Intensywność suszy w każdym miesiącu oceniono za pomocą wskaźnika standaryzowanego opadu SPI (Standardized Precipitation Index). W Koniczynce w badanym wieloleciu susze pojawiały się we wszystkich miesiącach roku. Stwierdzono 73 okresy suszy, które łącznie trwały 186 miesięcy, czyli przez 26% miesięcy badanego wielolecia. Najczęściej pojawiały się jednomiesięczne susze (28 razy), oraz dwu- (15 razy) i trzymiesięczne (po 13 razy). Przeciętny okres suszy trwał 2,5 miesiąca, a najdłuższy - 10 miesięcy. Najwięcej ekstremalnych susz pojawiło się w marcu, kwietniu, sierpniu i grudniu, silnych susz w lutym i we wrześniu, a umiarkowanych w sierpniu i w grudniu. Dla rolnictwa istotne znaczenie mają susze meteorologiczne w okresie wiosennym (III-V) i letnim (VI-VIII). W wieloleciu 1951-2010 trwały one łącznie 96 miesięcy, co stanowi 13% badanego okresu i powodowały opóźnienie siewu i wschodów roślin lub całkowite ich usychanie. W niektórych latach, np. w 1971, 1975, 1996, 2003 r., wczesnowiosenną suszę meteorologiczną poprzedzała dodatkowo susza w miesiącach zimowych.
The paper presents the problem of meteorological droughts in an agricultural catchment of the Struga Toruńska. The analysis of monthly variation of meteorological droughts between 1951 and 2010 was based on data from the Station of Integrated Environmental Monitoring in Koniczynka (Chełmno Lakeland). The region is characterized by a small sum of annual rainfall (548 mm), and a high year-to-year variability (from 307 mm in 1951 to 1050 mm in 1980). For particular months, the variability coefficient was even higher ranging from 49% for March to 93% for June. The intensity of drought in each month was assessed using Standardized Precipitation Index (SPI). In Koniczynka, droughts were recorded in all months of the year. Seventy three periods of drought were recorded which lasted in total 186 months i.e. 26% of the study period. Most frequent were one-month droughts (28), two-month (15) and three-month (13) droughts. The average dry period lasted 2.5 months; the longest lasted 10 months. The extreme droughts appeared most often in March, April, August and December (3 cases in each), severe droughts - in February and in September (4), and moderate droughts in August and December (7). Meteorological droughts particularly important for agriculture are those in the spring (March-May) and summer (June-August) time. In the years 1951-2010 they lasted 96 months in total, which represented 13% of the study period (March-August). They caused delayed sowing and sprouting of plants or complete plant wilting. Moreover, in some years (1971, 1975, 1996, 2003) meteorological drought in the winter months preceded the early spring drought.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 2; 19-28
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A spatial model of forest area in the middle ages based on historical, archaeological and geographic data: Case study of 13th-century Chełmno Land (North-Central Poland)
Autorzy:
Molewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15805005.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
historical landscape reconstruction
forest area
Middle Ages
Multi-Criterion Evaluation
Chełmno Land
Opis:
The settlement established under German law in Chełmno Land in the 13th century, the resultant changes in the structure of agriculture and land cultivation techniques, and the growing demand on wood as timber, fuel and raw materials for crafts, all combined to contribute to the significant deforestation of the territory. The extent of this deforestation remains conjectural. The purpose in creating a model of forest area in 13th-century Chełmno Land was to attempt to reconstruct it and determine its size and, consequently, to verify hypotheses concerning the scale and the ultimate end of deforestation in the research area. The spatial model is based on published historical and archaeological data relating to selected components of the geographical environment that pertain to the forest area. A retrogressive method combined with Multi-Criterion Evaluation (MCE) was used to build a forest area model. The basic platform for collecting, analysing and visualising spatial data was the geographic information system (GIS). The presented estimates indicate that the forest area of Chełmno Land in the 13th century was larger than had previously been assumed, at about 20–25% of the entire territory.
Źródło:
Quaestiones Geographicae; 2022, 41, 3; 53-74
0137-477X
2081-6383
Pojawia się w:
Quaestiones Geographicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaangażowanie duchowieństwa katolickiego w ruch trzeźwościowy na Pomorzu przed 1920 rokiem
The Roman Catholic Clergy’s Activity In Sobriety Movement In Pomerania before 1920
Autorzy:
Głodowski, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558589.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
ruch trzeźwościowy
alkoholizm
pijaństwo
diecezja chełmińska
sobriety movement
alcoholism
drunkenness
Diocese of Chełmno
Opis:
Z powodu dramatycznej plagi pijaństwa na terenach zaboru pruskiego już w latach 30. XIX w. podjęto akcję promocji trzeźwości i towarzystw trzeźwościowych. Zapoczątkowany wtedy ruch rozrastał się mimo trudności związanych z Wiosną Ludów, wojną 1870, Kulturkampfem i Hakatą. Zaangażowany był w ten ruch Kościół katolicki. Szczególny czas rozwoju tych dzieł przypadł na okres po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. W artykule zaprezentowane są źródła i rozwój ruchu trzeźwościowego na Pomorzu, ze szczególnym uwzględnieniem działalności i wpływu na życie społeczne Bractw Trzeźwościowych. Dzięki zaangażowaniu duchowieństwa katolickiego działały one w 233 parafiach (na 274) w diecezji chełmińskiej. Wielość grup i różnorodność ich członków wskazuje, jak wielki miały one wpływ na świadomość społeczną.
Due to the dramatic plague of drunkenness in the Prussian partition there had been attempts to promote sobriety and the idea of sobriety societies already in the thirties of the XIX century. The Prussian government in the days of Frederick William III partnered with the American government asking them to send sobriety promoters to the Prussian state. Just after 1842, when the circular appeared in the Poznan Archdiocese to ask priests to pay attention to the danger of drunkenness and alcoholism, brought by the overuse of „hot drinks” (high grade), the clergy engaged in work in the field of sobriety. Since that moment a significant development of sobriety societies had taken place. However that growth was tempered by political events of 1848 (Springtime of Nations), then the war of 1870 and the period of the Kulturkampf and Hakata when sobriety activities were considered subversive. It was demanded that all public meetings had to be held in German (The Muzzle Law). It should be kept in mind that after partitioning there was no native Polish government on Polish territories which is why the Catholic Church, which retained its administration, led in the anti‑alcoholic action. Whereas the time after regaining independence by the Polish Republic was connected with an explosion of new sobriety brotherhoods and organisations in the Polish Pomerania and the Diocese of Chelmno. That was the period of increased activity and a multitude of forms promoting the sobriety which affected the public consciousness of the threat of drunkenness and alcoholism. This paper is an attempt to show the development of anti‑alcoholic thought and the origins and growth of sobriety movement in Pomerania. The tradition of overuse of alcohol in Poland having the origins in the past centuries cannot be ignored though. Despite the lack of comprehensive historical studies on the fight against alcoholism, both for the whole of Poland and Pomerania in the discussed post‑partitioning and interwar period, there is a number of scientific reviews and many studies of historical source character. The aim of this paper is therefore to study in particular anti‑alcoholic activities, institutions and individuals to whom we owe the creation and operation of not only the famous Brotherhoods of Sobriety, but also the great impact of sobriety movement on the society. The basic research issues concerning the creation and functioning are reflected in pastoral letters of Chelmno bishops. Starting from 1837, throughout the whole period of the partition and the time of the Second Republic, the track of those matters can be kept in the pastoral letters. Within the Chelmno Diocese, which included 27 vicariates, there was no vicariate without Brotherhood of Sobriety. The Diocese of Chelmno, consisting of 274 parishes, was taking pride in 233 Brotherhoods of Sobriety. The multitude of sobriety organizations and the people from different social strata involved in their activities is a confirmation of the fact, that the mass movement of sobriety in XIX century and up to 1920 helped to change public consciousness of the interwar period. These changes of consciousness and collective experience gained, had on impact on the fact that in the years after 1920 the Poles turned out to be able to use the opportunity, develop and defend the regained statehood. For the coordination of sobriety activities in the Diocese in 1929 the Chelmno bishop established the General Secretariat. The new Statute of Brotherhoods and Temperance Brotherhoods Union was also arranged and approved on Nov. 5, 1931 and the bishop himself led all of the Chelmno Diocese’s Temperance Brotherhoods. It’s worth of special emphasis. Nowadays it’s hard to find such an example. It’s a great confirmation of the catholic clergy’s involvement in the fight with drunkenness and alcoholism.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2010, 26; 143-158
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opieka biskupów chełmińskich nad katolikami Diecezji Pomezańskiej w Prusach Królewskich: synody i wizytacje
Care of Chełmno Bishops for catholics of Pomesanien Diocese in Royal Prussia: synods and visitations
Autorzy:
Piotrowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146986.pdf
Data publikacji:
2021-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
biskupi chełmińscy
oficjalat pomezański
synody
wizytacje
Bishops of Chełmno
Offizialat Pomezanien
synods
visitations
Opis:
Sekularyzacja i odgórna protestantyzacja państwa krzyżackiego w XVI wieku spowodowały, że przy wierze Kościoła katolickiego pozostała jedynie część historycznej diecezji pomezańskiej, nad którą opiekę sprawowali władcy Polski w granicach Prus Królewskich. Od 1601 roku Stolica Apostolska pasterską pieczę nad tą ocalałą „resztką” powierzała biskupom chełmińskim, którzy jednocześnie byli biskupami pomezańskimi. Rządcy podejmowali wielorakie działania, by zapewnić wiernym odpowiednią opiekę duszpasterską oraz dać poczucie bezpieczeństwa pośród współmieszkańców z innych wyznań, szczególnie wywodzących się ze wspólnoty ewangelicko-augsburskiej. W tym celu zwoływali synody dla obu diecezji, aby porządkować życie lokalnego Kościoła, korzystając ze wskazań właściwych dla całej prowincji kościelnej w Polsce. Na miarę możliwości przeprowadzano wizytacje kanoniczne wszystkich parafii, by przekonywać się o jakości życia i poziomie religijnym diecezjan. Dla zapewnienia właściwej opieki duszpasterskiej rządca diecezji ustanawiał dla tego terenu oficjała, który otrzymywał szerokie uprawnienia, aby w imieniu biskupa nadzorował duszpasterstwo i administrację tej części diecezji, którą z czasem nazywano „oficjalatem pomezańskim” lub „malborskim”. W omawianym okresie biskupi troszczyli się o rozwój duszpasterstwa w diecezji, życia sakramentalnego, a także działalności oświatowej i opiekuńczej. Akcentowali potrzebę osobistej karności i wysokiego poziomu życia moralnego kapłanów oraz pracowników kościelnych, by dawać przykład wiernym. Kładli nacisk, by duchowieństwo godnie sprawowało świętą liturgię i sakramenty, by głosiło żywą wiarę i przekazywało ją następnym pokoleniom. Dbali o kondycję materialną w diecezji, która najboleśniej doświadczyła podczas wojen XVII wieku, gdy świątynie były niszczone i bezczeszczone, a wyposażenie stawało się łatwym łupem. Wymagali, by proboszczowie zabiegali o odbudowę kościołów, o utrzymanie oraz niezbędne remonty i konserwację, aby nie doprowadzać bezmyślnie do destrukcji świątyń i budynków plebanijnych. W spokojniejszych latach, gdy Pomezania już nie była wojenną areną, kapłani byli zachęcani, aby należycie troszczyli się o bieżące utrzymanie świątyń. Polecali baczenie na dobra doczesne Kościoła, dzięki którym można było bezpiecznie rozwijać wszelką działalność kościelną. Pilnowali godziwego uposażenia kapłanów i pracowników kościelnych, a jednocześnie nie pozwalali materialnie wykorzystywać osób świeckich. W 1772 roku Prusy Królewskie zostały zaanektowane przez Królestwo Prus w ramach zaboru pruskiego, a możliwość swobodnego działania i posługi Kościoła katolickiego została mocno ograniczona przez pruskie władze. W ostateczności, dla uregulowania porządku kościelnego w nowej rzeczywistości geopolitycznej w Królestwie Prus, papież Pius VII w 1821 roku wydal bullę De salute animarum. Jej mocą katolicka część diecezji, czyli oficjalat pomezański (dekanaty: malborski, nowostawski, dzierzgoński, sztumski i żuławski) został włączony do sąsiadującej diecezji warmińskiej. W ten sposób diecezja pomezańska definitywnie przestała istnieć na mapie Kościoła powszechnego, choć formalno-prawnie nigdy nie została zniesiona.
The secularisation and top-down Protestantisation of the Teutonic state in the sixteenth century meant that only a part of the historic Pomesanien diocese remained with the faith of the Catholic Church, cared for by the Polish rulers within the boundaries of Royal Prussia. From 1601, the Apostolic See entrusted the pastoral care of this surviving „remnant” to the bishops of Chełmno (ger. Kulm), who were also bishops of Pomezanian. The rulers undertook a variety of measures to ensure that the faithful received appropriate pastoral care and a sense of security among their fellow inhabitants of other denominations, particularly those from the Evangelical-Augsburg community. To this end, they convened synods for both dioceses, in order to order the life of the local church, using the guidelines appropriate for the whole church province in Poland. As far as possible, canonical visitations of all parishes were carried out in order to ascertain the quality of life and the religious level of the diocesans. To ensure proper pastoral care, the diocesan ruler appointed an official for that area, who was given wide powers to oversee, on behalf of the bishop, the pastoral care and administration of that part of the diocese, which in time was called the „Offizialat Pomesanien” or the „Offizialat Marienburg”. In the period under discussion, the bishops were concerned with the development of the pastoral ministry in the diocese, the sacramental life, as well as educational and caring activities. They stressed the need for personal discipline and a high level of moral life of priests and church workers to set an example to the faithful. They emphasised that the clergy should celebrate the sacred liturgy and the sacraments with dignity, and that they should proclaim the living faith and pass it on to future generations. They took care of the material condition of the diocese, which suffered most severely during the wars of the 17th century, when churches were destroyed and desecrated, and furnishings became easy prey. They required that pastors strive to rebuild churches, for maintenance and necessary repairs and upkeep, so that temples and parsonage buildings were not wantonly led to destruction. In calmer years, when Pomesania was no longer a war zone, priests were encouraged to take proper care of the day-to-day upkeep of churches. They recommended keeping an eye on the temporal goods of the Church, thanks to which all church activities could be safely developed. They watched over the decent salary of priests and church workers, and at the same time did not allow lay people to be materially exploited. In 1772 Royal Prussia was annexed by the Kingdom of Prussia as part of the Prussian partition, and the ability of the Catholic Church to operate and minister freely was severely restricted by the Prussian authorities. As a last resort, to regulate the ecclesiastical order in the new geopolitical reality in the Kingdom of Prussia, Pope Pius VII in 1821 issued the bull De salute animarum. By virtue of that bull, the Catholic part of the diocese, i.e. the Pomezanian Officiate (decanates: Marienburg, Neuteich, Christburg, Stuhm, und Werder) was incorporated into the neighbouring Diocese of Ermland. In this way, the Pomesanien Diocese definitively ceased to exist on the map of the universal Church, although formally and legally it was never abolished.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2021, 22; 161-179
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz Feliks Ożga i jego zmagania z komunistycznym aparatem represji
Priest Feliks Ożga and His Struggle with the Communist Repressive Apparatus
Autorzy:
Czwołek, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194118.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
the Catholic Church
the Chełmno diocese
martyrdom of clergymen
military regional courts
repressive apparatus
Opis:
The article presents the repressions of the communist apparatus against the clergyman of the Chełmno diocese – priest Feliks Ożga. The problems of the priest started at the end of the 1940s, when in his sermons he criticized the political system of the time. In 1951 he was sentenced for the first time for his anti-Polish activity and imprisoned for 8 months. The real problems of the priest commenced when he started to cooperate with activists of the youth independence organization of the Home Army “Orlęta.” During the attempt to arrest the priest, officers of the Security Bureau beat him up and abducted him. The Curia of the Bishop of Chełmno set up a committee, the aim of which was to explain all the circumstances of the nightly events in Konarzyny. Eventually, the Military Regional Court in Gdańsk sentenced the priest Feliks Ożga for 8 years in prison for his anti-Polish activity. After he was released from jail, the priest did not give up his activity, which entailed further repressions.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2017, 82, 2; 169-191
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diecezja pelplińska w kontekście reorganizacji struktur Kościoła w Polsce 1992 roku
Autorzy:
Walkusz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1830545.pdf
Data publikacji:
2018-10-20
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
Church organization
Chełmno/Pelplin diocese
Church history
organizacja kościelna
diecezja chełmińska/pelplińska
historia Kościoła
Opis:
W wyniku półtorarocznej pracy odpowiedniej komisji przygotowawczej, zaangażowania nuncjusza apostolskiego w Polsce oraz osobistych sugestii Ojca Świętego, sfinalizowano proces generalnej, zakreślonej na szeroką skalę reformy kościelnych struktur administracyjnych w kraju, co zostało usankcjonowane 25 marca 1992 r. bullą Totus tuus Poloniae populusoraz odpowiednimi aktami wykonawczymi. Na mocy tych dokumentów zmieniła się struktura dotychczasowej diecezji chełmińskiej. Bulla zmieniła jej nazwę, zgodnie zresztą ze słowami dokumentu: „Dioecesis Pelplinensis – vetre nomina Cullmensis appelata” (diecezja pelplińska – dawnie/dotychczas zwana chełmińską), przyłączając  do niej wydzielone terytorium archidiecezji gnieźnieńskiej i diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, z jednoczesną utratą niektórych terenów na rzecz nowo powstałej diecezji toruńskiej oraz na rzecz diecezji gdańskiej.
As a result of one and a half years of work of an appropriate preparatory commission, involvement of the Apostolic Nuncio in Poland, and personal suggestions of the Holy Father, the process of general, large-scale reform of the Church administrative structures in the country was finalized. It was sanctioned on March 25, 1992 by the bull "Totus tuus Poloniae populus" and appropriate implementing acts. Based on these documents, the structure of the current Chełmno diocese has changed. The bull has changed its name, according to the words of the document: "Dioecesis Pelplinensis – vetere nomine Culmensis appelata" (Pelplin diocese – formerly/until now known as Chełmno diocese). The bull has joined it with territories separated from the archdiocese of Gniezno and the diocese of Koszalin-Kołobrzeg. Simultaneously, it lost some of the areas in favour of the newly founded Toruń diocese and in favour of the diocese of Gdańsk.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2018, 52; 397-406
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Younger Bronze Age and the beginning of the Iron Age in Chełmno land in the light of the evaluation of selected finds of metal products
Młodsza epoka brązu i początki epoki żelaza na ziemi chełmińskiej w świetle oceny wybranych znalezisk wyrobów metalowych
Autorzy:
Gackowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497967.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
Tematy:
bronze and iron products
Younger Bronze Age
Early Iron Age
Chełmno land
Lusatian culture
Źródło:
Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2016, 11; 165-208
2084-4409
Pojawia się w:
Analecta Archaeologica Ressoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamki pokrzyżackie w województwie chełmińskim w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Post-Teutonic castles in Chełmno province in the times of Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Bogusz, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218022.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
zamki
Prusy Królewskie
województwo chełmińskie
Krzyżacy
architektura
castles
Chełmno Voivodeship
Royal
Prussia
Teutonic Order
architecture
Opis:
Zamki dawnego państwa krzyżackiego w Prusach, jako wybitne pomniki architektury gotyckiej, budziły zainteresowanie od XIX wieku. Ich nowożytne przekształcenia były jednak traktowane na marginesie. W czasach, kiedy Prusy Królewskie były częścią Rzeczypospolitej, zamki te stały się jednak siedzibami koronnych dostojników i przez nich były rozbudowywane i modernizowane, aby sprostać wymaganiom nowej epoki. W niniejszym tekście scharakteryzowano nowożytne przekształcenia zamków na przykładzie wybranych obiektów z terenu województwa chełmińskiego. Można je podzielić na dwie zasadnicze grupy. W pierwszej główny nacisk inwestycyjny skupiał się na przekształceniu zamku wysokiego (dawnego domu konwentu) w wygodną rezydencję starościńską bądź biskupią. Do grupy tej zaliczyć można zamki w Lipienku, Golubiu, Starogrodzie i Lubawie. Modernizacje objęły przede wszystkim wnętrza piano nobile, ale także (w różnym stopniu) elewacje, np. przez ich otynkowanie i przekształcenie formy okien. Natomiast druga grupa zamków charakteryzuje się przebudową starych i wznoszeniem nowych budynków na parchamach i przedzamczach. W przypadku tych obiektów (Grudziądz, Brodnica, Wąbrzeźno) zabudowa poza zamkiem wysokim pełniła ważną rolę rezydencjonalną. Modernizowane w stylu renesansowym i barokowym zamki pozostały siedzibami starostów i biskupów aż do rozbiorów. Dopiero zmiana władzy państwowej przypieczętowała ich degradację i ostateczne opuszczenie.
Castles of former Teutonic state in Prussia, treated as outstanding examples of gothic architecture, have been within the researchers’ interests since 19th c. Their modern transformations were treated marginally, though. In the times, when the Royal Prussia was a part of the Republic of Poland, they became the seats of the Crown dignitaries and therefore they were expanded and modernized to fulfill the needs of a new epoch. The text presented above, characterizes modern castle transformations on the examples of selected objects from the area of Chełmno Voivodeship. They can be divided into two main groups. The first – the principal investment effort was concentrated on the transition of the high castle (former convent house) into a comfortable residence of a starost or a bishop. This group includes castles in: Lipienko, Golub, Starogród and Lubawa. The modernizations concerned mainly interiors – piano nobile, but also (in various forms), facades, e.g. plastering them and changing window forms. The other group is characterized by rebuilding old and erecting new structures in outer and inner wards. In case of these objects (Grudziądz, Brodnica, Wąbrzeźno) the buildings, except for the high castle, served very important residential purposes. Castles modernized according to renaissance or baroque styles remained starosts’ and bishops’ seats until the country partition periods, when the change of the state authority sealed their degradation and final abandonment.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2015, 41; 20-35
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz Stanisław Kujot jako duszpasterz
Priest Stanisław Kujot as a Clergyman
Autorzy:
Rozynkowski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194234.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
clergymen of the Chełmno diocese
the 19th century
the Scientific Society in Toruń
the parish church of St. Nicholas in Gniew
Collegium Marianum in Peplin
the parish church in Grzybno
the Chełmno diocese
Opis:
On 10 April 1870 a deacon Stanisław Kujot was ordained priest in the cathedral in Pelplin. It means that one of the challenges in the research on his life is the question about the activity of this clergyman. So far this question has been addressed marginally, which is partly understood since the scarce information about the priest can be found only in scattered sources. However, the article refers to a very important group of sources – parish registers. The description of the service of the priest Stanisław Kujot reveals new pieces of information about him, which are connected with his stay in such places as the parish church of St. Nicholas in Gniew, Collegium Marianum in Pelplin and the parish church in Grzybno. The most important period were the years 1893 – 1914 when he worked as a parish priest in Grzybno
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2017, 82, 2; 159-168
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bieg to zdrowie
Autorzy:
b.
(br).
Powiązania:
Przegląd Pożarniczy 2002, nr 2, s. 49
Data publikacji:
2002
Tematy:
Grabowska, Jadwiga
Państwowa Straż Pożarna. Komenda Główna PSP (Warszawa)
Państwowa Straż Pożarna. Komenda Powiatowa PSP (Chełmno, woj. kujawsko-pomorskie)
Mistrzostwa Polski Strażaków w Biegu Ulicznym (2; 2002; Chełmno, woj. kujawsko-pomorskie)
Biegi zawody 2002 r.
Opis:
Mistrzostwa Polski Strażaków w Biegu Ulicznym w Chełmnie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
„Statut sprawy elokacyjnej dla obywateli chełmińskich domy posiadających” – źródło ujawniające mechanizm dzierżawy gruntów miejskich Chełmna od XVII po XIX wiek
”Statute of the Elocation Case for Chełmno Citizens who Own Houses” – a Source Revealing the Mechanism of the Lease of Chełmno Municipal Land from the 17th to the 19th Century
Autorzy:
Zieliński, Marek G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52769506.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Tematy:
Chełmno
XVII‒XIX wiek
historia miast
źrodłoznawstwo
17th‒19th century
city history
source studies
Opis:
The term elocation probably derives from the Latin word eloco, meaning to rent. It refers to the allocation process characteristic of Chełmno for townspeople, owners of houses and empty squares in the city, land outside the city. The purpose of this allocation was to give the townspeople the opportunity to obtain additional income enabling the maintenance of already existing houses and the development of empty squares in good condition. The income from leased land was also supposed to secure the property in the event of natural disasters and damages. The first elocation was carried out in 1602, the next ones took place every fifty years. For the elocation of 1852, its statute was preserved, showing the mechanism of allocating land to townspeople not only in the mid-nineteenth century. 
Źródło:
Tabularium Historiae; 2021, 9; 11-42
2543-8433
Pojawia się w:
Tabularium Historiae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deportiert ins Getto. Eine quantitative Analyse der Juden aus Trier im Getto in Litzmannstadt
A quantitative analysis of the Jewish victims from Trier (Germany) in the Litzmannstadt Ghetto
Autorzy:
Koerfer, Benjamin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967278.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ghetto
jews
deportation
living conditions in the ghetto
ghetto society
extermination camp Chelmno
Rumkowski
Holocaust
Litzmannstadt
Trier
Opis:
In October 1941 about 512 Jews from Luxembourg and Trier were deported to the ghetto in Litzmannstadt (Łódź). They were part of a total of 20.000 Jews brought there from the ‘German Reich’, joining the horrible living conditions of some hundred thousand Polish Jews. This article aims to show the fate of these WesternEuropean Jews in the ghetto by examining an exemplary group of 120 persons among those deported from Trier. After short descriptions of the ghetto’s role during the extermination of the European Jews and the persecution of Jews in the ‘German Reich’ and Trier before autumn 1941, the focus is on the integration of the Jews from western Europe (and especially from Trier) in the existing ghetto society as well as on their living and working conditions. After this how and when the Jews from Trier died in the ghetto and the extermination camp at Chelmno will be described. This article is a short version of my master thesis from Trier University. It features several new findings about the fate of the Jews from Trier. Moreover it is meant to be an exemplary study about the Jews from western Europe in the ghetto in Litzmannstadt and their coexistence with Polish Jews.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica; 2014, 10; 219-238
2449-6820
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litogeneza piaszczystych osadów międzymorenowych w środkowej części Pojezierza Chełmińskiego
Lithogenesis of intertills sand deposits from the central part of the Chełmno Lakeland
Autorzy:
Kenig, K.
Jochemczyk, L.
Trzepla, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074493.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
litologia
stratygrafia
osad międzymorenowy
osad fluwioglacjalny
Pojezierze Chełmińskie
lithology
stratigraphy
interglacial sands
glaciofluvial sands
Chełmno Lakeland
Polska
Opis:
Intertills sand deposits of the Augustovian, Great and Eemian Interglacials were recognized in eight borehole sections of the Chełmno Lakeland. Wartanian glaciofluvial sediments were also studied. All these deposits are well defined in the area by lithological analyses of granulation, mineral composition of light and heavy fractions, roundness of quartz grains and calcium carbonate content. Their Great and Eemian Interglacial age is evidenced by palynological analyses. Among various lithological features distinguishing the interglacial deposits from glaciofluvial ones the most important are mineral characteristics such as contribution of light and heavy fractions. Quantitative lithological features of the interglacial and glaciofluvial sand deposits resulted from many geologic and sedimentologic factors.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2006, 54, 9; 807-814
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przywilej dla Błonia (1380 r.) na tle lokacji miast za panowania Janusza I Starszego
Town Privileges for Błonie (1380 r.) During the Reign of Janusz I the Old
Autorzy:
Płowik, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134382.pdf
Data publikacji:
2022-02-24
Wydawca:
Państwowa Uczelnia Zawodowa im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
Tematy:
Błonie
municipal location charter
Chełmno law
Janusz I the Old
lokacje miejskie
prawo chełmińskie
Janusz I Starszy
Opis:
Niniejsza praca zawiera analizę przywileju, który wystawił książę Janusz I Starszy dla swojego miasta Błonia w 1380 r. W nim to nadał mieszczanom prawo stosowania prawa chełmińskiego, zwolnił ich z powinności prawa książęcego oraz opłat celnych na terenie całego kraju. Badanie porównawcze wykazuje, że takie same postanowienia zawierały przywileje nadawane później innym wspólnotom miejskim we wschodniej dzielnicy mazowieckiej. Aby przedstawić kontekst wystawienia przywileju, w pracy przedstawiony jest również zarys sytuacji politycznej i gospodarczej na Mazowszu w drugiej połowie XIV w., początki i przebieg lokacji na prawie niemieckim mazowieckich miast oraz dzieje Błonia przed 1380 r. Celem tej pracy była odpowiedź na pytanie o datę lokacji Błonia, mając na względzie istnienie co najmniej dwóch typów przywilejów, odgrywających w procesie lokacyjnym ważną rolę. Przywilej dla Błonia okazał się zamykającym ten proces, co pozwala przesunąć datę początków miasta wstecz.
This article contains an analysis of the privilege issued by Duke Janusz I the Old for his city of Błonie in 1380. In it, he granted the townspeople the right to apply the Chełmno law, released them from the obligation of the ducal law (ius ducal) and customs duties throughout the country. The comparative study shows that the same provisions contained privileges later granted to other urban communities in the eastern district of Mazovia. In order to present the context of issuing the privilege, the work also presents an outline of the political and economic situation in Mazovia in the second half of the 14th century, the beginnings and course of the municipal location charter under German law of Mazovian cities and the history of Błonie before 1380. The purpose of this work was to answer the question about the date of the municipal location charter of Błonie, bearing in mind the existence of at least two types of privileges that play an important role in the location process. The privilege for Błonie turned out to be the end of this process, which allowed to postpone the date of the city's beginnings.
Źródło:
Studia Mazowieckie; 2021, 16, 2; 37-64
1231-2797
2720-5991
Pojawia się w:
Studia Mazowieckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-50 z 118

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies