Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Bazylianie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-35 z 35
    Tytuł:
    Василіяни у світі: минуле і сьогодення. Bazylianie w świecie: przeszłość oraz teraźniejszość, o. dr Wasyl Parasiuk (red.) OSBM, Wydawnictwo „Bazyliada”, Warszawa 2017
    Autorzy:
    Joanna, Getka,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/902233.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Wasyl Parasiuk
    Bazylianie
    Opis:
    -
    Źródło:
    Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 11; 322-325
    1898-4215
    Pojawia się w:
    Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Życie codzienne w klasztorze bazyliańskim w Galicji (do 1882 roku)
    Everyday ordinariness in the Basilian monastery in Galicia (until 1882)
    Autorzy:
    Lorens, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1203911.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Galicja
    bazylianie
    prowincja Zbawiciela
    monaster
    Opis:
    Po I rozbiorze Polski w granicach monarchii austriackiej znalazło się 36 monasterów i 4 podporządkowane im rezydencje, które od 1780 r. utworzyły prowincję zakonną pw. Zbawiciela. W wyniku reform józefińskich liczba klasztorów spadła w XIX w. do 14. Liczba zakonników w okresie 1780–1881 zmniejszała się z 314 do 59 osób. Życie w monasterze podporządkowane było wymogom reguły zakonnej nakazującej odprawianie godzin kanonicznych. Stanowiły one o rozkładzie zajęć w ciągu dnia. Codzienna egzystencja w dużej mierze uzależniona była od warunków mieszkaniowych. Jedną z większych trosk życia codziennego było wyżywienie, na które najczęściej się skarżono. Stałe posiłki w monasterze obejmowały obiad i kolację. W poszczególnych klasztorach zatrudniano świeckich kucharzy. Zapewnienie stosownej odzieży należało do obowiązków władz zakonnych, które na ten cel wypłacały zakonnikom co roku określoną sumę pieniędzy.
    After the first partition of Poland there were 36 monasteries and 4 related residences within the Austrian monarchy. Since 1780 they created a monastic province dedicated to the Saviour. As a result of Joseph’s reforms, the number of monasteries fell down to 14 in the 19th century. The number of monks went down from 314 to 59 within 1780–1881. Life in a monastery was subjected to the monastic requirements prescribing canonical hours, which dictated the schedule of activities during the day. Everyday existence depended mostly on housing conditions. One of the major concern of everyday existence was food, which was often the subject of complaints. Regular meals in a monastery included dinner and supper. Secular cooks were employed in some monasteries. The provision of proper garments was the responsibility of monastery’s authorities, which paid monks a sum of money for this purpose.
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2018, 4: "Codzienność w Galicji"; 103-122
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Monastycyzm Kościoła prawosławnego w I Rzeczypospolitej
    Monasticism of Orthodox Church in Polish-Lithuanian Commonwealth
    Autorzy:
    Pawluczuk, Urszula Anna
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23943699.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    monastycyzm
    bazylianie
    klasztory
    prawosławie
    Rzeczpospolita
    Opis:
    Rzeczpospolita od wieków związana jest z tradycją monastycyzmu wschodniego. Monastery w strukturach Kościoła prawosławnego zajmowały i zajmują najważniejsze miejsce, jako centra duchowości i przekazu tożsamości religijnej oraz kulturowej. Monastery na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej nie tworzyły sieci zakonnej-kongregacji, a poszczególne jednostki były od siebie niezależne. W krajach znajdujących się w kręgu bizantyjsko-słowiańskim, zanim jeszcze ukształtowały się struktury cerkiewne najpierw powstawały ośrodki monastyczne. Głęboka tradycja monastycyzmu, tkwiąca korzeniami w czasach Rusi Kijowskiej, swoją kontynuację znalazła w prawosławnych ośrodkach monastycznych XVI-wiecznej Rzeczypospolitej. W wiekach XVII-XVIII monastery, szczególnie na terenie miast Wielkiego Księstwa Litewskiego, stały się główną ostoją prawosławia i opozycji antyunijnej [=przeciwko unii kościelnej, unii brzeskiej]. Szczególnie ważne były monastery, w których znajdowały się słynące z cudów ikony czy relikwie świętych. Edukacja przyklasztorna zajmowała istotne miejsce w systemie edukacji religijnej młodego pokolenia, a bogate zbiory biblioteczne, chociażby monasteru supraskiego czy ławryszewskiego, znane były poza granicami kraju. Monastery dostarczały kandydatów na biskupów, były miejscami rozwoju sztuki sakralnej. W ośrodkach monastycznych mnisi oraz mniszki prowadzili m.in. pracownie ikonopisców i kopistów, drukarnie, przytułki, szpitale czy gospodarkę monasterską.
    The Commonwealth has had ties to the Eastern monastic tradition for centuries. In structures of the Orthodox Church, monasteries held, and continue to hold, the most important position as centres of spirituality and conveyance of identity, both religious and cultural. On Ruthenian territories of the Commonwealth, the monasteries did not form monastic networks-congregations; individual entities operated independently. In the countries of Byzantine-Slavic circle, monastic centres were established even before church structures were formed. Deep monastic tradition, dating back to the times of Kievan Rus’, found its continuation in Orthodox monastic centres of 16th century Commonwealth. In 17th and 18th centuries, the monasteries, especially those located in the cities of Grand Duchy of Lithuania, have become the mainstay of Orthodox faith and opposition against the Union of Brest. Particular importance was attached to monasteries, which held icons famous for miracles or relics of saints. Cloister schools were and important element of religious education of the young generation, and rich library holdings, such as those of Supraśl or Ławryszew monasteries were well known outside the country. The monasteries supplied bishop candidates, they fostered sacral art. In monastic centres, the monks and nuns have maintained icon painting and copying workshops, print houses, orphanages, hospitals and monastery economy.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 355-366
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świat chrześcijański wobec dziedzictwa słowiańskiego. Wyobrażenia ludowe w bazyliańskich Teologiach moralnych (XVIII wiek)
    The Christian world against the Slavic heritage. Basilian folk beliefs in Basilian’s Moral theologies (eighteenth century)
    Autorzy:
    Getka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951055.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    bazylianie
    drukarstwo ruskojęzyczne
    teologie moralne
    zabobony
    XVIII wiek
    Opis:
    Since the dawn of ages the mankind has been bothered with the existence problems. Therefore spells, magic and sorcerers have always been an object of interest of both secular society and the church hierarchy. The church treated them as a threat to the grounding of faith. Based on the decision of the Synod of Zamosc (1720) the Basilians written their moral theologies containing the teaching of the Church’s standards of conduct. The moral theologies were strongly influenced by folk beliefs and imaginings. Therefore Basilian’s moral theologies perfectly reflect the status of folk beliefs in the eighteenth century. Folk beliefs are not described explicitly, but descriptions of sins against Commandments give their image. The purpose of this article is to capture the state of folk beliefs on the one hand, and on the other hand – the dogmas of moral theology in the eighteenth century. Both of these systems have been modified, but even in these days still penetrate each other, especially in folk culture.
    Źródło:
    Studia Wschodniosłowiańskie; 2016, 16
    1642-557X
    Pojawia się w:
    Studia Wschodniosłowiańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Drogi kształtowania pamięci historycznej Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej
    Paths of forming historical memory of Uniate Church in Polish-Lithuanian Commonwealth
    Autorzy:
    Wereda, Dorota
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352279.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    pamięć historyczna
    Cerkiew unicka
    Rzeczpospolita
    Żyrowice
    Jozafat Kuncewicz
    bazylianie
    Opis:
    Istotnym elementem budowy tożsamości wspólnoty religijnej powstałej w konsekwencji unii brzeskiej było tworzenie pamięci historycznej. Kreatorami polityki pamięci Cerkwi unickiej były środowiska elit tworzonych przez zakon bazylianów i wywodzących się z niego hierarchów. W Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej nie wykształcił się wiodący ośrodek konsolidujący społeczność wiernych. W XVII wieku wobec istniejących sporów o cerkwie katedralne, ważnym miejscem pełniącym rolę integrującą stały się Żyrowice - popularne miejsce kultu wizerunku maryjnego i grobu arcybiskupa Jozafata Kuncewicza, zamordowanego w 1623 r. przez prawosławnych mieszkańców Witebska. Miejsca te nie utrzymały swojego statusu przez XVIII stulecie, co było efektem podjęcia przez biskupów w miastach będący stolicami ich diecezji inwestycji budowy nowych cerkwi katedralnych. Biskupi organizowali przestrzeń estetyczną na poziomie gustów artystycznych przeciętnego szlachcica i realizowali potrzebę zdefiniowania swojego miejsca w strukturze przestrzennej i w kontekście historycznym. Wybór barokowych gmachów był komunikatem wizualnym odczytywanym zarówno przez współczesnych, jak i potomnych, oznajmiającym włączenie do kultury sarmatyzmu o zachodnioeuropejskim i łacińskim kodzie kulturowym. Pamięć historyczna była wzmacniana przez pamięć liturgiczną. Ugruntowaniu pamięci i wiedzy historycznej oraz wzmocnieniu poczucia ciągłości tradycji metropolii kijowskiej służyły modlitwy za zmarłych hierarchów, członków rodzin książęcych i szlacheckich. Tworzeniu społeczności, której podstawą poczucia wspólnoty jest wspólna przeżywanie wydarzeń i tworzących wspólną historię Rzeczypospolitej Obojga Narodów, służyła praktyka mszy za Ojczyznę oraz liturgia w intencji monarchów, obchody lat jubileuszowych. Do pamięci historycznej Cerkwi unickiej hierarchowie wpisywali pamięć rodową eksponującą zasługi militarne w obronie Rzeczypospolitej.
    An important element of building the identity of religious community created as a result of Union of Brest was building a historical memory. Creators of such memory for the Uniate Church were the elite circles, formed by Basilian monks and Church officials originating from the Order. Uniate Church in the Commonwealth did not develop a leading centre that would consolidate the followers community. In 17th century, in light of disputes about cathedral churches, an important place serving the purpose of integration has emerged in Żyrowice – a popular place of the cult of visage of Virgin Mary, and location of the grave of Archbishop Josaphat Kuntsevych, murdered in 1623 by Orthodox inhabitants of Vitebsk. Those places did not maintain their respective positions throughout the 18th century, as bishops decided to invest in new cathedral churches in their diocese towns. The bishops have organized the aesthetic space along the lines of artistic tastes of an average nobleman, and realized the need to define their place in a spatial structure and historic context. Choice of baroque buildings was a visual message, announcing inclusion of Sarmatism, with its West European and Latin culture code, in the culture. Historical memory was reinforced by liturgical memory. Purpose of consolidating the historical memory and knowledge, as well as reinforcing the sense of continuity of Kiev Metropolis tradition, was serviced by prayers offered for deceased officials of the Church, members of ducal and nobility families. Community, for which the basis of communal identity was joint experience of events and building common history of the Commonwealth of Two Nations, was formed by practicing Holy Mass for the Motherland, liturgy devoted to monarchs and celebration of anniversary years. Historical memory of the Uniate Church was also expanded by Church officials to include family memories, emphasizing military efforts in defence of the Commonwealth.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 600-621
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cerkiew św. Mikołaja i klasztor bazyliański w Zamościu w XIX wieku
    St. Nicholas Church and Basilian Monastery in Zamość in the 19th century
    Autorzy:
    Lorens, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33761192.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Basilians
    church
    monastery
    dissolution
    Zamość
    bazylianie
    cerkiew
    monaster
    kasata
    Opis:
    Kościół pw. św. Mikołaja w Zamościu ma przeszłość związaną z przynależnością do różnych wyznań i obrządków religijnych. Wybudowany został na początku XVII w. jako cerkiew służąca wspólnocie prawosławnej zamieszkującej miasto. Na początku XVIII w. cerkiew została oddana bazylianom, którzy przy świątyni wznieśli klasztor funkcjonujący do 1865 r. W cerkwi św. Mikołaja w 1720 r. odbył się synod Kościoła unickiego w Rzeczypospolitej. Po kasacie placówek bazyliańskich w Królestwie Polskim gmach klasztorny przejęty został przez Skarb Królestwa Polskiego, zaś cerkiew wraz z wyposażeniem pozostawiono jako parafialną. W 1875 r. świątynię oddano Cerkwi prawosławnej, co wiązało się ze zmianami w jej wyglądzie. Po opuszczeniu Zamościa przez duchowieństwo prawosławne w 1915 r. świątynia została przejęta przez Kościół rzymskokatolicki.
    The St. Nicholas Church in Zamość has a history of belonging to various religions and rituals. It was built at the beginning of the 17th century as an Orthodox church serving the Orthodox community living in the city. At the beginning of the 18th century, the Orthodox Church was handed over to the Basilians, who built a monastery by the church, which operated until 1865. In 1720, a synod of the Unitarian Church in the Republic of Poland was held in St. Nicholas’ Orthodox Church. After the dissolution of Unitarian monasteries in the Kingdom of Poland, the monastery was taken over by the Treasury of the Kingdom of Poland, and the Orthodox Church and its equipment was left as a parish. In 1875 the temple was returned to the Orthodox, which was connected with changes in its appearance. After the Orthodox clergy left Zamość in 1915, the church was taken over by the Roman Catholic Church.
    Źródło:
    Res Historica; 2022, 53; 145-170
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kasata klasztoru bazyliańskiego w Lublinie w latach 1864–1866
    Dissolution of the Basilian monastery in Lublin in the years 1864-1866
    Autorzy:
    Lorens, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022935.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-21
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    monaster
    Lublin
    kasata
    cerkiew
    biblioteka
    Bazylianie
    monastery
    Basilians
    dissolution
    church
    library
    Opis:
    Monaster bazyliański w Lublinie w połowie XIX w. był jednym z pięciu klasztorów w Królestwie Polskim. O jego kasacie zdecydował namiestnik Teodor Berg rozporządzeniem z 10 XII 1864 r. Przeprowadzono ją 30 I 1865 r. Nieruchomości klasztorne zostały przejęte na rzecz Skarbu Królestwa Polskiego. Cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego stała się świątynią parafialną, zaś dotychczasowy przełożony klasztoru został jej tymczasowym administratorem jako wikariusz. Zabudowania klasztorne przeznaczono na mieszkanie parocha oraz unicką szkołę elementarną. W 1875 r. ze względu na likwidację Cerkwi unickiej w Królestwie Polskim parafia stała się prawosławną.
    In the mid-19th century, the Basilian monastery in Lublin was one of the five monasteries of this type in the Kingdom of Poland. Its dissolution was ordered by the governor Teodor Berg on 10 December, 1864, and carried out on 30 January, 1865. The monastic property was repossessed and taken over by the Treasury of the Kingdom of Poland. The Church of the Transfiguration of the Lord thus became a parish church, and the former monastery superior became its temporary administrator on the post of a vicar. The monastery buildings were to be used as the rector’s apartment and a Uniate elementary school. Following the liquidation of the Uniate Church in the Kingdom of Poland in 1875, the parish was joined to the Orthodox Church.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 114; 203-216
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność Sodalicji Mariańskiej w kolegiach bazyliańskich na ziemiach Rzeczypospolitej w XVIII i XIX wieku
    The activity of the Sodality of Our Lady in Basilian colleges in the territory of the Polish Republic in the 18th and the 19th centuries
    Autorzy:
    Lorens, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1026445.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    zakon
    bazylianie
    edukacja
    aktywizacja religijna
    order
    Basilian monks
    education
    religious activity
    Opis:
    The aim of this article is to present the activity of the Sodality of Our Lady functioning in public secondary schools run by the Basilian Order in eastern Poland in the 18th and the 19th centuries. The sources of the information were the books of the congregation, inventories of the monasteries and educational records stored in Polish and Ukrainian archives and printed reports of school visitations conducted by the Commission of National Education. We managed to find traces of the activity of the Sodality of Our Lady in 10 Basilian colleges, out of 20 functioning in the 18th century in the Polish-Lithuanian State. The activity of three schools- Buczacz, Owrucz and Podubiś- is the best documented one in sources. As far as the organizational pattern is concerned, these congregations followed the example of societies functioning in the colleges run by Jesuits. The students of the Sodality were distinguished by very good results in learning, impeccable behavior and devotion. The Marian Congregation helped to deepen faith and they paid special attention to the cult of Mary. They also prepared young people from the gentry background to take part in public life. The Congregation was a very important element in the educational process conducted in the public monastic schools.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2012, 97; 121-138
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwa pomniki z dziejów unii kościelnej
    Autorzy:
    Petrani, Aleksy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048457.pdf
    Data publikacji:
    1962
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    bazylianie
    XVII wiek
    rękopis
    kościół
    Basilian monk
    17th century
    manuscript
    church
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1962, 4; 363-398
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bazylianie wśród studentów braniewskich w XVII – XVIII wieku
    Basilians among Braniewo students in XVII – XVIII Centuries
    Autorzy:
    Bardovskyi, Pavlo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2144559.pdf
    Data publikacji:
    2021-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Braniewo (Braunsberg)
    Warmia
    szkolnictwo
    jezuici
    Alumnat Papieski
    bazylianie
    education
    Jesuits
    Papal Alumnate
    Basilians
    Opis:
    Braniewo nazywano „Atenami Północy”, było to jedno z niewielu miejsc w Rzeczypospolitej, gdzie można było otrzymać bardzo dobre wykształcenie. W ramach realizacji działalności szerzenia katolicyzmu na północ i wschód od początku XVII wieku w Braniewie zaczęli pobierać naukę mnisi greko-katolickiego zakonu bazylianów. Bazylianie zajmowali się działalnością misyjną i edukacyjną głównie wśród Rusinów, ale także Polaków i Litwinów. Wśród studentów Alumnatu Papieskiego w Braniewie, który istniał w latach 1578 – 1798, bazylianie stanowili dość sporą liczbę, ponad 10%. Poza faktem, iż byli oni obecni w tej placówce edukacyjnej, o ich losach wiadomo niewiele. Celem artykułu jest omówienie problematyki pochodzenia i studiów studentów bazyliańskich w Braniewie oraz ich dalszych losów wśród duchowieństwa greko-katolickiego.
    Braniewo was called the “Athens of the North’’, it was one of the few places in the Polish-Lithuanian Commonwealth where students could get an excellent education. Monks of the Greek-Catholic Basilian Order began to study in Braniewo from the beginning of the 17th century. That was a part of the implementation of spreading Catholicism to the north and east. Basilians were mainly engaged in missionary and educational activities among the Ruthenians, but also among the Poles and Lithuanians. Within the students of the Papal Alumnate in Braniewo, which existed in the years 1578 – 1798, Basilians constituted a considerable amount of all students – over 10%. Apart from the fact that they were present in this educational institution, not much is known about their fate. The aim of the article is to discuss the issues of the origin and studies of Basilian students in Braniewo and examine their further fate among the Greek Catholic clergy.
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2021, 22; 127-160
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Piśmiennictwo protestanckie w księgozbiorach bazyliańskich eparchii lwowskiej w XVIII wieku
    Protestant writings in the Basilian book collections of the Lviv eparchy in the 18th century
    Autorzy:
    Almes, Ivan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154650.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-07
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    Lviv eparchy
    Basilians
    monastery libraries
    protestant writings
    eparchia lwowska
    bazylianie
    biblioteki klasztorne
    piśmiennictwo protestanckie
    Opis:
    This article investigates the problem of spreading of the Protestant ideas in the Basilian monasteries of the Lviv eparchy in the 18th century. How did Reformation reach the Uniate monasteries of the early modern Ukraine? If so, how was it represented? These questions are examining in the paper. It has been studied above 100 book lists of the 30 monasteries from archives mostly in Lviv. Consequently, research found the works of 14 protestants, authors mainly of the 16th century and the first half of the 17th century. Treatises of the protestants were preserved in four monastery libraries, and also in at least four private Basilian book collections. Research states that Basilians in the Lviv eparchy didn’t know so much about Protestants, at least based on research on the book collections. It looks like that it was on the margins of Basilian intellectual interests. But it is obvious that such study perspective does not allow to fully show the reception of the Protestant tradition.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2022, 3; 359-374
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zakonnicy monasteru w Żyrowicach w świetle wizytacji sporządzonej w 1823 roku
    Monks of the monastery at Żyrowice in the light of a visitation made in 1823
    Autorzy:
    Pawluczuk, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2106696.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-09
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    bazylianie
    prowincja litewska
    Żyrowice
    monaster
    Kościół unicki
    Basilians
    Lithuanian Province
    Zhyrovitse
    monastery
    Uniate Church
    Opis:
    Artykuł przedstawia krótkie biografie bazylianów klasztoru w Żyrowicach w prowincji litewskiej, którzy zostali odnotowani w ostatniej wizytacji przeprowadzonej w 1823 r. Klasztor bazyliański w Żyrowicach został zamknięty w 1828 r., a po likwidacji unii w 1839 r. do monasteru powróciło życie monastyczne związane z Kościołem prawosławnym.
    The article presents short biographies of the Basilians of the monastery in Zhyrovitse in the Lithuanian province, who were recorded in the last visitation carried out in 1823. The Basilian monastery in Zhyrovitse was closed in 1828, and after the dissolution of the union in 1839, the monastic life associated with the Church returned to the monastery Orthodox.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2021, 28, 2; 184-196
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku
    Music in the Basilian monks’ pastoral work in the 18th-century Polish-Lithuanian Commonwealth
    Autorzy:
    Lorens, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408354.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    bazylianie
    kapela
    muzyka
    organy
    instrumenty muzyczne
    pieśni
    Basilian monks
    ensemble
    music
    organ
    music instruments
    songs
    Opis:
    Bazylianie angażowali się w pracę duszpasterską we własnych parafiach, pełnili posługę w sanktuariach licznie odwiedzanych  przez wiernych, a także prowadzili misje ludowe wśród ludności zamieszkującej teren wschodniej Rzeczypospolitej. W tej działalności ważną rolę pełniła muzyka, zarówno wokalna jak i instrumentalna. Bazylianie byli tymi, którzy do swych cerkwi wprowadzali muzykę instrumentalną, głównie organową. W drugiej połowie XVIII w. instrument ten był coraz częściej spotykany w świątyniach unickich. Z przeprowadzonej analizy wynika, że organy częściej występowały w klasztorach prowincji litewskiej, zwłaszcza w ośrodkach miejskich oraz położonych na Litwie, Wołyniu, w eparchii chełmskiej. Rzadziej wprowadzano organy do cerkwi bazyliańskich położonych w południowo-wschodniej Rzeczypospolitej: w województwie ruskim i podolskim. Oprócz organów na wyposażeniu cerkwi były instrumenty dęte i strunowe, używane przeważnie przy okazji odpustów. Przy monasterach utrzymywano kapele wokalno-instrumentalne. W XVIII w. działały one przy co najmniej sześciu klasztorach (Wilno, Chełm, Żyrowice, Poczajów, Uniów, Supraśl), zaś obecność instrumentów muzycznych odnotowano w pięciu kolejnych placówkach (Zahorów, Humań, Biała, Buczacz, Boruny). Bazylianie korzystali także z usług kapeli funkcjonujących przy kościołach łacińskich czy prywatnych zespołów magnackich. Zakonnicy dbali o wykonywanie tradycyjnego śpiewu cerkiewnego. Jednak obok niego zaznajamiali wiernych z pieśniami i hymnami łacińskimi, które tłumaczyli na język polski lub ruski (ukraiński). Sami również byli autorami tekstów pieśni religijnych przeznaczonych na różne okazje. Muzyka stosowana w działalności duszpasterskiej bazylianów w XVIII w. łączyła tradycyjną muzykę cerkiewną z wpływami zachodniej muzyki barokowej. 
    The Basilian monks were responsible for pastoral work in their own parishes, served in sanctuaries visited by large numbers of the faithful, and conducted ‘folk missions’ among the populations in the eastern parts of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Music, both vocal and instrumental, played an eminent role in their activities. They were the ones who introduced instrumental (mainly organ) music in the Eastern (Uniate) Church. In the 2nd half of the 18th century, the instrument was more and more frequently to be found in Uniate churches. Analyses prove that the organ was used in monasteries of the Lithuanian province, especially in cities and in Lithuania, Volhynia as well as the Chełm Eparchy. It was introduced less frequently in the southeast of the Commonwealth – the Ruthenian and Podolian provinces. Apart from the organ, the churches also had wind and string instruments at their disposal, but the latter were mostly used during parish feasts related to indulgencies. Monasteries had their vocal-instrumental ensembles. In the 18th century, they performed music in at least six of them (Vilnius, Chełm, Zhyrovichy, Pochaiv, Univ, Supraśl), while the presence of music instruments is recorded for five others (Zahorów, Uman, Biała, Buchach, and Baruny). The monks also used the services of ensembles established in Roman Catholic churches or at aristocratic houses. They cultivated traditional Eastern church singing, but at the same time familiarised the faithful with Latin songs and hymns translated into Polish or Ruthenian (Ukrainian). The monks themselves also wrote texts of religious songs for various occasions. The compositions applied by 18th-century Basilian monks in their pastoral work combined elements of traditional Eastern Church music with influences from Western Baroque music.
    Źródło:
    Muzyka; 2019, 64, 2; 49-69
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mnisi klasztoru bazylianów w Lublinie (1748–1779): informacje biograficzne
    Autorzy:
    Stecyk, Jurij
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607650.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    biography
    Basilianes
    monastic oath
    novitiate
    biografia
    bazylianie
    przysięga zakonna
    nowicjat
    біограма
    василіани
    чернечі обіти
    новіціат
    Opis:
    Based on personal data, the biographies of Basilians have been reconstructed. The general description of the monographs was carried out according to the following criteria: general age, territorial and social origin, prelude of monkhood, making a monastic oath, receiving ordination, education, monastic and ecclesiastical duties.
    Na podstawie danych osobowych w opracowaniu odtworzono życiorysy bazylianów. Ogólny opis prozopograficzny mnichów przeprowadzono według następujących kryteriów: ogólny wiek, pochodzenie terytorialne i społeczne, okres poprzedzający wstąpienie do klasztoru, sporządzenie przysięgi mnisiej, otrzymanie święceń, edukacja, obowiązki klasztorne i kościelne.
    На підставі персональних даних укладено біограми василіанського чернецтва. Подано загальну просопографічну характеристику монахів за наступними критеріями: загальний вік, територіальне та соціальне походження, вступ до чернецтва, складення чернечих обітів, отримання свячень, освітні студії, монастирські та церковні обов’язки.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2017, 72
    0239-4251
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bazylianie jako właściciele dóbr klasztornych w drugiej połowie XVIII wieku
    Autorzy:
    Lorens, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950008.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Basilian Fathers
    monastery
    economic instruction
    manor
    economy management
    serfdom
    bazylianie
    monaster
    instrukcja ekonomiczna
    folwark
    gospodarka
    poddaństwo
    Opis:
    The Basilian monks, by reason of their ownership of landed estates conferred to them by charters, managed monastic manors. In supervising their subjects and in organising work they followed the guidelines set out in economic instructions, such as an instruction for the procurator, i.e. the Basilian father stewarding a manor at the village of Werchrata in the Bełz Voivodeship, formulated in 1768. The instruction contains rules of the procurator’s conduct towards the owners of neighbouring estates, the domestics, servants and subjects of the monastery, his care for manorial buildings and livestock, for harvest and crops.
    Bazylianie z racji posiadania dóbr ziemskich, nadanych im na mocy fundacji, sprawowali zarząd nad folwarkami klasztornymi. W nadzorowaniu poddanych i organizacji pracy kierowali się wytycznymi sformułowanymi w instruktarzach ekonomicznych. Przykładem tego typu dokumentu była instrukcja dla prokuratora, czyli zakonnika zarządzającego gospodarstwem folwarcznym monasteru w Werchracie w województwie bełskim, pochodząca z 1768 r. Sformułowano w niej zasady postępowania prokuratora wobec właścicieli sąsiednich gruntów, czeladzi i poddanych klasztornych, opieki nad budynkami folwarcznymi i inwentarzem żywym oraz troską o zebranie i przechowywanie zbiorów. 
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2018, 79
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Druki cyrylickie z biblioteki bazylianów w Żyrowicach
    Cyrillic prints from the Basilians library in Żyrowice
    Autorzy:
    Jaroszewicz-Pieresławcew, Zoja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1195927.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    bazylianie
    Żyrowice
    biblioteka
    druki cyrylickie
    XV-XVIII w.
    the Basilians
    library
    cyrillic prints
    15th-18th centuries
    Opis:
    W artykule przedstawiono krótko historię i losy biblioteki klasztornej bazylianów w Żyrowicach. Na początku XIX w. liczyła ona 3867 tomów i była drugą, po wileńskiej, w prowincji litewskiej. Zbiory uległy rozproszeniu i obecnie znajdują się w wielu krajach. Celem autorki było identyfikacja i opis zachowanych do dziś egzemplarzy druków cyrylickich, ponieważ dokumentacja klasztorna jest niepełna. W badaniach pomocne były charakterystyczne znaki własnościowe naniesione w księgach w .1758 i 1759 roku. Z autopsji opisano księgi z Biblioteki Akademii Nauk im. Wróblewskich w Wilnie, Biblioteki Akademii Nauk w Sankt Petersburgu i Biblioteki Narodowej w Warszawie Pozostałe, przechowywane w bibliotekach w: Rosji (Moskwa), Ukrainie (Kijów i Lwów) i Wielkiej Brytanii (Londyn), odszukano w katalogach drukowanych i artykułach. naukowych. Wśród zachowanych druków klasztornych przeważają liturgiczne i cerkiewne. Są także dzieła ojców Kościoła wschodniego, hagiografie, gramatyki języka słowiańskiego i dzieło prawnicze Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego Pochodzą one nie tylko z drukarń bazyliańskich ale i prawosławnych działających od XV do końca XIVIII w. na ziemiach Rzeczypospolitej i Rusi Moskiewskiej.
    The article describes briefly the history of the Basilians monastery library in Żyrowice. It consisted of 3867 volumes at the beginning of the 19th century and was the second in the Lithuanian Province, the Vilnius was the first one. The collection was dispersed and can be found in many countries nowadays. The author aimed at identification and description of preserved copies of the Cyrillic prints, because the monastery documentation is incomplete. Specific provenance signs, placed on the books in 1758 and 1759, were helpful in the inquiry. The autopsy descriptions of the books from the Wróblewski Library of the Academy of Sciences in Vilnius, the library of the Academy of Sciences in Saint Petersburg, and the National Library of Poland in Warsaw were prepared by the author. The others, stored in the libraries of Russia (Moscow), Ukraine (Kyiv, Lviv), and Great Britain (London) were identified in printed catalogues and research articles. The majority of preserved monastic prints are liturgical and orthodox ones. Also works of the Orthodox Church Fathers, hagiographies, grammars of the Slavonic language, and the juristic work Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego [the Statute of the Great Duchy of Lithuania] were found. They come from either Basilian or Orthodox printing houses active from the 15th until the end of the 18th century at the territory of Poland and Moscow Ruthenia.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2021, 15, 1; 9-28
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowe źródło do dziejów synodu zamojskiego Cerkwi unickiej: bazyliański Diariusz protoarchimandryty Antoniego Zawadzkiego (25 sierpnia – 18 września 1720 roku)
    Autorzy:
    Skoczylas, Ihor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088346.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Basilians
    protoarchimandrite Antoni Zawadzki
    diary
    1720 Synod of Zamość
    bazylianie
    protoarchimandryta Antoni Zawadzki
    diariusz
    synod zamojski 1720 roku
    Opis:
    Przedmiotem publikacji jest fragment odnalezionego przez śp. prof. Ihora Skoczylasa Dziennika protoarchimandryty zakonu bazylianów o. Antoniego (Zawadzkiego). Źródło należy do kolekcji prawosławnego biskupa Pawła (właśc. Prokopa Dobrochotowa), zdeponowanej w Naukowo-Badawczym Archiwum Petersburskiego Instytutu Historii Rosyjskiej Akademii Nauk. Tekst dziennika, napisany w języku łacińskim i polskim, dotyczy wydarzeń zamojskiego synodu prowincjonalnego w 1720 roku (25 sierpnia – 18 września), dlatego nazwany został przez jego edytora Diariuszem synodu zamojskiego. Wydany jest zgodnie ze współczesnymi zasadami edycji źródeł historycznych, a poprzedza go rozbudowany wstęp omawiający tekst oraz przybliżający osobę o. Antoniego i kontekst historyczny wydarzeń. Diariusz należy do pisemnych źródeł narracyjnych tworzonych masowo w środowisku duchownych i świeckich elit metropolii kijowskiej. Jest aktem prawa publicznego i oficjalnym dokumentem zakonu bazylianów, a na jego blok tekstowy składają się: zapiski kronikarskie na temat wydarzeń synodu, opisy jego sesji i narad, czynności Zawadzkiego jako protoarchimandryty zakonu, dokumenty i korespondencja Kurii Rzymskiej i zakonu bazylianów, a także oficjalne rozporządzenia protoarchimandryty odnośnie do spraw administracyjnych, gospodarczych, duszpasterskich i finansowych.
    The subject of this publication is an excerpt from the diary of Father Antoni Zawadzki, a protoarchimandrite of the Basilian Order, found by the late Prof. Ihor Skoczylas. The source belongs to the collection of Orthodox Bishop Paweł (whose proper name was Prokop Dobrochotov), deposited in the Scientific and Research Archive of the St Petersburg Institute of the History of the Russian Academy of Sciences. The text of the diary, in Latin and Polish, refers to the events of the Provincial Synod in Zamość in 1720 (25 August–18 September), which is why its editor called it the Diary of the Synod of Zamość. It was published in accordance with the contemporary principles of editing historical sources, and is preceded by an extensive introduction discussing the text and introducing Father Antoni and the historical context of related events. The diary belongs to the written narrative sources created en masse among the clerical and lay elite of the Kyiv Metropolitan Archdiocese. It is an act of public law and an official document of the Basilian Order, and its text consists of chronicler’s notes on the events of the synod, descriptions of its sessions and deliberations, Zawadzki’s activities as the protoarchimandrite of the Order, documents and correspondence of the Roman Curia and the Basilian Order and official decrees of the protoarchimandrite regarding administrative, economic, pastoral and financial matters.    
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 118; 375-412
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie ruskojęzycznego drukarstwa bazyliańskiego w rozwoju języka ukraińskiego i białoruskiego
    Autorzy:
    Getka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437040.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
    Tematy:
    drukarstwo
    bazylianie
    XVIII wiek
    prosta mowa
    język ukraiński
    język białoruski
    Basilians’ typographies Ukrainian
    Belarusian cultures
    XVIII century
    national languages
    prosta mova
    Opis:
    Multilingualism of prints from Basilians’ typographies contributed to the rapprochement and interpenetration of cultures of Ruthenian nations (Ukrainians, Belarusians) with Polish and Western European cultures. Especially important in this context was the printing of original and translated works in Ruthenian language (religious and secular texts), similar to the spoken language of that period. This raised the prestige and confirmed the adequacy of this language for the purposes of literature. This was conducive to the development of national languages (Ukrainian and Belarusian).
    Źródło:
    Przegląd Środkowo-Wschodni; 2016, 1; 9-29
    2545-1324
    Pojawia się w:
    Przegląd Środkowo-Wschodni
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dom bazylianów i parafia unicka w Radecznicy (1869–1875)
    Autorzy:
    Dmitruk, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631906.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Orthodox Church
    Greek Catholic Church
    Radecznica
    Basilian monks
    diocese in Chelm and Warsaw
    Cerkiew prawosławna
    Kościół greckokatolicki
    bazylianie
    diecezja chełmsko-warszawska
    Opis:
    Autor omawia okoliczności przejęcia rzymskokatolickiego klasztoru bernardynów w Radecznicy przez Kościół greckokatolicki i osadzenie w nim unickich zakonników. Tekst porusza kwestię funkcjonowania domu bazylianów. Opisane są dzieje domu pokutnego, parafia unicka w Radecznicy oraz włączenie jej w struktury diecezji chełmsko-warszawskiej rosyjskiej Cerkwi prawosławnej w 1875 r.
    Źródło:
    Res Historica; 2015, 39
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dom bazylianów i parafia unicka w Radecznicy (1869–1875)
    Autorzy:
    Dmitruk, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/632267.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Orthodox Church
    Greek Catholic Church
    Radecznica
    Basilian monks
    diocese in Chelm and Warsaw
    Cerkiew prawosławna
    Kościół greckokatolicki
    bazylianie
    diecezja chełmsko-warszawska
    Opis:
    The author discussed about the acquisition Roman Catholic convent in Radecznica by Greek Catholick Church and rear for Basilian monks. The text describes the functioning of the Basilian home. The author describes penitential hause and parish Greek Catholic Church in Radecznica and incorporate into diocese in Chełm and Warsaw of the Russian Orthodox Church in 1875.
    Autor omawia okoliczności przejęcia rzymskokatolickiego klasztoru bernardynów w Radecznicy przez Kościół greckokatolicki i osadzenie w nim unickich zakonników. Tekst porusza kwestię funkcjonowania domu bazylianów. Opisane są dzieje domu pokutnego, parafia unicka w Radecznicy oraz włączenie jej w struktury diecezji chełmsko-warszawskiej rosyjskiej Cerkwi prawosławnej w 1875 r.
    Źródło:
    Res Historica; 2015, 39
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys historyczny parafii prawosławnego Soboru Katedralnego Narodzenia NMP w Białej Podlaskiej w latach 1875–1917
    Autorzy:
    Sęczyk, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607527.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    the orthodox church in the Kingdom Polish
    orthodox church
    basilian
    prawosławie w Królestwie Polskim
    Biała Podlaska
    cerkiew
    Bazylianie
    cerkiew prawosławna
    Jozafat Kuncewicz
    Opis:
    Orthodox Cathedral of the Nativity of the Blessed Virgin Mary was founded in 1875 with the former church after bazylianach. Since the beginning of the function of parish priests in the parish clergy exercised title protojereja to help were two priests and a deacon. The parish grew rapidly despite the material poverty and the resistance of former Uniates, belonged to the branches: Orthodox church in the city hospital in White, Sławacinek, Wolka Plebańska, Hruda and Cicibor. Orthodox clergy took an active part in the life: cultural, social and parishes of the city and undertook charity among treatment units. Business council was interrupted by the World War I, the estate folk evacuated into Russia, the temple was taken over by Protestants.
    Prawosławny Sobór Narodzenia NMP powstał w 1875 r. z byłej cerkwi po bazylianach. Od początku funkcję proboszczów w parafii sprawowali duchowni z tytułem protojereja, do pomocy mieli dwóch kapłanów oraz diakona. Parafia rozwijała się dynamicznie pomimo materialnego ubóstwa i oporu byłych unitów. Należały do niej filie: cerkiew w miejskim szpitalu w Białej, Sławacinku, Wólce Plebańskiej, Hrudzie i Ciciborze. Prawosławne duchowieństwo brało czynny udział w życiu kulturalnym i społecznym miasta i parafii oraz podejmowało akcje charytatywne wśród unitów. Działalność soboru przerwała I wojna światowa, majątek cerkiewny ewakuowano w głąb Rosji, a świątynię przejęli ewangelicy.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2014, 69
    0239-4251
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polonizmy w „prostej mowie” XVIII wieku
    The Polish features in “prosta mova” in 18th century
    Autorzy:
    Getka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594318.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    bazylianie
    drukarstwo
    typografia
    prosta mowa
    polonizmy
    język ukraiński XVIII w.
    zapożyczenia
    the Basilians
    printing
    typography
    “prosta mova”
    18th century
    Ukrainian language
    Polish language
    Opis:
    W artykule analizowane są polonizmy w języku ukraińskim XVIII w. Źródłem do badań są wydane w 1794 r. w Poczajowie Nauki parafialne..., ponieważ zgodnie z założeniem ich autora (Juliana Dobryłowskiego), są one pisane „prostą mową”, będącą zarazem zalążkiem współczesnego języka ukraińskiego. Wpływy polszczyzny są widoczne na wszystkich poziomach języka. Ponieważ jednak zarówno w fonetyce, jak i morfologii nie mają one charakteru systemowego (ujawniają się głównie w zapożyczeniach leksykalnych), szczególną uwagę poświęcono analizie leksyki tego języka. Zastosowana w badaniu metoda (wybór zwrotów tłumaczonych za pomocą spójnika чили) pozwala potwierdzić obserwacje, dotyczące języka XVII-wiecznych Rusinów, dla których język polski był bardziej zrozumiały od cerkiewnosłowiańskiego. Analiza wykazała również, że wpływ polszczyzny na język staroukraiński był kontynuowany w późniejszym okresie. Ponadto, jego skutki były trwałe, co znajduje odzwierciedlenie we współczesnym języku ukraińskim. Dlatego właśnie podjęta w artykule analiza polonizmów w tekście Nauk... z 1794 r., może być dopełnieniem ogólnego obrazu języka ukraińskiego XVIII w.
    This article applies to Polish language features in “prosta mova” (understood as spoken and written Ukrainian language in 18th century). The subject of the study is a relic of Ruthenian literature titled Nauki Parochialnija… edited in Pochajov Lavra in 1794. According to the author’s (Julian Dobrylovski) assumption, language of the piece, close to simple – spoken language was supposed to be understandable for believers of Greek Catholic Church. Nauki... are written in the language close to simple, spoken one. Thanks to this Nauki... is the remarkable material for the analysis of factual state of language in the century it was created in. The influence of Polish language is visible in phonetics, morphology as well as in lexical level. Since, however, both in phonetics and morphology, they are not systemic (mainly manifest themselves in lexical borrowings), particular attention was paid to the analysis of the language vocabulary. Method used in the study (selection of translated phrases with conjuction чили) allows to confirm the observations on the language of the seventeenth-century Russians, for whom the Polish language was more understandable than “slavic”. The analysis also showed that the influence of the Polish language which has characterized the old Ukrainian language, was continued thereafter. What’s more, its effects are permanent and this is reflected in the modern Ukrainian language. The presence of Polish layer in Nauki... can be explained by the orientation of Dobrylowski on the language of the dominated in the region culture and the influence of Polish language on Ukrainian and Belorussian languages from ancient times. The analysis of Nauki... language has a capital meaning in the studies of literature Ukrainian language development. It fulfills already existing notices and language description of the period of their creations with the religious, pulpit literature work.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2013, 59; 45-59
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kult relikwii Jozafata Kuncewicza w Białej Podlaskiej w XVIII-XIX wieku
    The cult of Josaphat Kuntsevychs relics in Biała Podlaska in the 18th and 19th centuries
    Autorzy:
    Sęczyk, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564131.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-08
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    Kościół grekokatolicki św. Jozafat Kuncewicz Bazylianie unici diecezja unia brzeska kasata
    Greek Catholic Church St. Josaphat basil Uniates the diocese the Union of Brest dissolution
    Opis:
    Od 1765 r. relikwie bł. Jozafata Kuncewicza przechowywano w cerkwi klasztoru bazylianów w Białej Podlaskiej, wywarły one duży wpływ na szerzenie na Podlasiu unii brzeskiej. Miasto stało się miejscem kultu religijnego zarówno grekokatolików i rzymsko-katolików. Święto ku czci Jozafata obchodzono dwa razy do roku 26 września i 12 listopada, do uświetnienia nabożeństw sprowadzano kapelę instrumentalną z Leśnej Podlaskiej, oraz urządzano widowiska pirotechniczne. Relikwie przechowywano w trumnie, bogato zdobioną z szklanymi okienkami, zawierała większą część ciała męczennika od głowy do pasa bez jednego ramienia. W celu zapewnienia bezpieczeństwa relikwiom papieże kilkakrotnie wydawali dekrety, nakazywali sporządzać oględziny relikwiarza, trumnę zamykano dwoma zamkami, opieczętowywano i zabijano gwoździami. Mimo wielu wysiłków w zapewnieniu bezpieczeństwa, grobowiec w XIX w. został kilkakrotnie sprofanowany przez nowicjusza z miejscowego klasztoru, prawosławnych duchownych, ludzi świeckich na polecenie władz carskich. Szerzenie kultu zostało przerwane przez kasatę klasztoru bazylianów w 1864 r., nowy proboszcz parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny Mikołaj Liwczak zniósł doroczne odpusty ku czci świętego, następnie usuną relikwie z cerkwi na czas remontu budynku. Ostatecznie szczątki Jozafata pogrzebano potajemnie w podziemiach cerkwi w 1873 r.
    Since 1765, the relics of Blessed Josaphat Kuntsevych were stored in the Basilian monastery church in Biała Podlaska. They had an enormous impact on spreading the Union of Brest in Podlasie region. The town became a place of religious worship for both Greek and Roman Catholics. A feast in honor of Josaphat was celebrated twice a year, on September 26 and November 12. To add even more honor to the services, the instrumental band from Leśna Podlaska was invited and pyrotechnic spectacles were arranged. The relics were stored in a coffin, which was richly decorated with glass windows. It contained most of the martyr’s body from the head to the waist without one arm. In order to ensure the safety of the relics, pops issued several decrees, ordered inspections of the reliquary casket and the coffin itself had two locks, the seal and nails hammered. Despite numerous efforts to ensure security, in the 19th century the tomb was repeatedly desecrated by a novice of a local monastery, Orthodox clergy and lay people at the behest of tsarist authorities. The spread of the worship was halted by the dissolution of the Basilian monastery in 1864. The new pastor of the Nativity of the Blessed Virgin Mary’s parish – Mikołaj Liwczak abolished annual carnivals in honor of the Saint and then removed the relics from the church for the renovation of the building. Eventually, the Josaphat’s remains were buried secretly in the church’s basement in 1873.
    Źródło:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2016, 14; 59-65
    1643-4374
    Pojawia się w:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan bibliotek i zbiorów archiwalnych bazyliańskich klasztorów w świetle wizytacji (1799-1824)
    Autorzy:
    Wodzianowska, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088454.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    libraries
    visitation files
    monastic archives
    Basilian fathers
    the Uniate Diocese of Lutsk
    Greek Catholic Church
    biblioteki
    akta wizytacyjne
    archiwa klasztorne
    bazylianie
    unicka diecezja łucka
    Kościół greckokatolicki
    Opis:
    Do podstawowych źródeł w badaniach nad książnicami klasztornymi obok ka-talogów bibliotecznych należą akta wizytacyjne, rejestrujące liczebność wspólnot, zabudowania klasztorne, podstawy finansowe jak i wielkość księgozbiorów monasterskich. Wizytatorzy odnotowywali liczbę tomów, zawartość treściową, pomieszczenia bibliotek jak i przechowywaną dokumentację archiwalną po-szczególnych placówek zakonnych. Zachowane wizytacje monasterów bazyliańskich pozwalają na analizę 27 księgozbiorów na terenie unickiej diecezji łuckiej w ciągu pierwszego ćwierćwiecza XIX wieku. Dokumentacja ta umożliwia ustalenie liczebności zbiorów, tempa ich przyrostu, zakresu tematycznego. Kilkanaście lat później, po kasacie bazylianów, większość tych bibliotek została rozproszona, spora część książek przekazana placówkom oświatowym a cenniejsze egzemplarze do muzeów i bibliotek uniwersyteckich. Akta wizytacyjne stanowią więc cenne źródło do rozpoznania zbiorów, miejsc w których były przechowywane, a także zawartości archiwów klasztornych. Gromadzono w klasztorach zarówno dzieła teologiczne, jak i literaturę piękną, manuskrypty i wydania zachodnioeuropejskie. Zasięg polskich i zagranicznych typografii świadczył o wysokiej kulturze intelektualnej zakonu. Książnice stanowiły przede wszystkim wsparcie w pracy duszpasterskiej i oświatowej zakonników. Biblioteki zakonne były zróżnicowane pod względem wielkości, organizacji i wartości merytorycznej, ale nawet niewielkie wspólnoty rozproszone w wiejskich ośrodkach dawały możliwość obcowania z książką i kształcenia dla miejscowej młodzieży. Niewątpliwie tworzyły one pejzaż kulturowy tych ziem.
    The basic sources in the research on monastic libraries, apart from library catalogues, include visitation files, recording the numerical size of communities and the size of monastic book collections. The visiting inspectors recorded the number of volumes, contents, library rooms and the archival documentation of individual monastic institutions. The preserved visitations to Basilian monasteries allow for the analysis of 27 book collections in the Uniate Diocese of Lutsk during the first quarter of the 19th century. This documentation makes it possible to determine the number of collections, the pace of their increase, and their thematic scope. Several years later, after the dissolution of the Basilian Fathers, most of these libraries would be dispersed, a large part of the books donated to educational institutions, while more valuable items were transferred to museums and university libraries. Visitation files are therefore a valuable source for exploring the collections, the places where they were stored, as well as the contents of the monastic archives. Monastic libraries varied in size, organization, and substantive content. They served primarily as support in the pastoral and educational work of monks. Both theological works and fiction works, as well as Western European manuscripts and editions were collected in the monasteries. The range of Polish and foreign typographies testified to the high intellectual culture of the order. Even small communities scattered in rural centres offered the opportunity of contact with books and educating local youth. Undoubtedly, they formed the cultural landscape of these lands.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 116; 457-482
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pieśni o. Tymoteusza Szczurowskiego w „Śpiewniku kościelnym” ks. Michała Marcina Mioduszewskiego
    Songs by Father Tymoteusz Szczurowski in 'Śpiewnik kościelny' [Church Songbook] by Father Michał Marcin Mioduszewski
    Autorzy:
    Shkurgan, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28409435.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Zgromadzenie Księży Misjonarzy
    pieśni kościelne
    bazylianie
    śpiewnik unicki
    pieśni unickie
    misja bazyliańska
    Congregation of Missionary Fathers
    church songs
    basilian convent
    uniate songbook
    uniate songs
    basilian mission
    Opis:
    Ks. Michał Marcin Mioduszewski CM (1787–1868) wydał Śpiewnik kościelny (Kraków 1838), w którym zamieścił ujednolicone wersje tekstów pieśni z polskiego repertuaru rzymskokatolickiego wraz z ich jednogłosowymi melodiami. Ten drukowany zbiór był wynikiem zapoczątkowanej przez jego autora w 1830 roku kilkuletniej akcji zbierania i gromadzenia pieśni kościelnych, kontynuowanej także po wydaniu śpiewnika. W opublikowanym następnie Dodatku do Śpiewnika kościelnego (Kraków 1842) obok repertuaru rzymskokatolickiego, po pieśniach za umarłych i przed zapisami śpiewów mszalnych, Mioduszewski zamieścił blok poetyckich i muzyczno-poetyckich anonimowych przekazów polskojęzycznych utworów opatrzony tytułem „Pieśni w cerkwiach dyecezyi chełmskiej obrządku grecko-katolickiego używane”, podając w słowie wstępnym do dodatku informację, że pieśni unickie pochodzą z pracy pt. Misja Bialska [Supraśl 1792 – O.S.] o. Tymoteusza Szczurowskiego. Pieśni cerkiewne usystematyzowano w śpiewniku tematycznie (pieśni Pańskie, o Najświętszej Maryi Pannie, o świętych, przygodne). Jak ustalono, w sumie w Śpiewniku kościelnym (we wzmiankowanym Dodatku oraz w kolejnych, wydanych w Lipsku drukach: Dodatku II (1849) i Dodatku III (1853)) Mioduszewski opublikował 44 pieśni bazyliańskiego misjonarza o. Tymoteusza Szczurowskiego (1740–1812), z których 27 zostało wydanych wraz z melodiami, a pozostałe wyłącznie w postaci tekstów. Wobec braku wcześniejszych źródeł nutowych pieśni Szczurowskiego, szczególnego znaczenia nabierają ich muzyczno-poetyckie przekazy opublikowane w dziewiętnastowiecznym Śpiewniku kościelnym. Drukowany nutowy zbiór niewątpliwie przyczynił się do popularyzacji w XIX wieku pieśni tego unickiego misjonarza. Dzięki dokonaniom ks. Michała Marcina Mioduszewskiego pieśni bazylianina o. Tymoteusza Szczurowskiego zostały uchronione od zapomnienia.
    Father Michał Marcin Mioduszewski CM (1787–1868) published his Śpiewnik kościelny [Church Songbook] (Kraków 1838), including Polish songs from the Catholic repertoire with standardized texts and melodies for a solo voice. The printed volume was a result of the author’s search for sacred songs, which he had collected for several years since 1830 and continued after the publication. In a later publication, Dodatek do Śpiewnika kościelnego [A Supplement to the Church Songbook] (Kraków 1842), in addition to the Roman Catholic repertoire, funeral songs and scores of mass chants, Mioduszewski included a set of poetic and musical-poetic anonymous compositions in Polish with the title “Songs performed in the Greek Catholic churches of the Chełm diocese”. In the foreword to the songs, he informed the readers that the Greek Catholic repertoire was borrowed from a work titled The Biała Mission [Supraśl 1792 – O.S.] by Father Tymoteusz Szczurowski. The songs were categorized according to subject (divine, about the Holy Virgin, about the saints and daily prayers). It has been determined that in his Śpiewnik kościelny (including the above-mentioned Supplement and its subsequent continuations printed in Leipzig: Supplement II (1849) and Supplement III (1853)) Mioduszewski published a total number of 44 songs written by a Basilian missionary, Father Tymoteusz Szczurowski (1740–1812), 27 of which were published with their melodies, while the remainder were included only in textual form. In the absence of earlier sources containing scores of Szczurowski’s songs, their musical-poetic versions published in the nineteenth-century church songbook are of particular significance. There can be no doubt that this printed collection contributed to the popularization of the legacy of this Greek Catholic missionary in the nineteenth century. The published results of Father Michał Marcin Mioduszewski’s efforts saved the songs written by Basilian monk Tymoteusz Szczurowski from oblivion.
    Źródło:
    Muzyka; 2018, 63, 3; 117-136
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Księga cudów Najświętszej Marii Panny monasteru Bazylianów w Poczajowie: analiza ponadkonfesyjnej mentalności religijnej (XVII – początek XIX wieku)
    Autorzy:
    Łoś, Walentyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/686391.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Pochaiv Monastery
    The Book of Miracles
    Pochayiv Mother of God
    Basilian Fathers in Pochaiv
    Volyn
    non-confessional mentality
    monaster Poczajowski
    Księga Cudów
    Poczajowska Bogarodzica
    oo. Bazylianie
    Wołyń
    mentalność ponadkonfesyjna
    Opis:
    This article presents the Book of Wonders of The Pochaiv Mother Of God Icon, the original which was kept in the Archives of the Dominican Fathers in Krakow and after many years became available to scientists. The records in the book cover the 17th – early 19th century, and primarily focus on the 18th century, when the Icon (1773) was crowned it lent colour on the over confessional religious mentality of the population of these areas. The author of the article also focuses on the analysis of The Book, its characteristic and unique features which combine two traditions: the Eastern Orthodox and the Catholic West. The article gives a lot of information not only about the number of believers who have experienced miracles, social and financial status, but also about their religious affiliation, which interests us most, because Uniates, Catholics and Orthodox inhabitants of the studied areas have raised thanksgiving for miracles made by the wonderful Icon.
    Artykuł przedstawia Księgę Cudów Ikony Bogarodzicy Poczajowskiej, której oryginał przechowywany jest obecnie w Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie i po długiej przerwie powraca do naukowego obiegu. Zapisy księgi obejmują okres od XVI do początku XIX wieku, przede wszystkim jednak skupiają się na wieku XVIII, kiedy doszło do koronacji cudownej ikony Najświętszej Maryi Panny Poczajowskiej (1773), i rzucają światło na kwestię ponadkonfesyjnej mentalności religijnej ludności na wschodnich ziemiach Rzeczypospolitej (tereny ukraińskie) od XVII wieku do początku stulecia XIX. Analiza Księgi wykazała charakterystyczne i unikatowe jej cechy, które są rezultatem połączenia miracularnej tradycji prawosławnego Wschodu i katolickiego Zachodu. Artykuł dostarcza równie informacje na temat wiernych, którzy doświadczyli cudów, pozwala wnosić o ich liczebności, statusie społecznym i finansowym, a także o religijnej przynależności. Ten ostatni czynnik interesuje nas szczególnie, ponieważ uniccy, katoliccy i prawosławni mieszkańcy badanych terenów wznosili wspólne dziękczynienie za cuda dokonywane przez Najświętszą Marię Pannę w cudownej ikonie poczajowskiej.
    Źródło:
    Orientalia Christiana Cracoviensia; 2018, 10
    2450-2936
    2081-1330
    Pojawia się w:
    Orientalia Christiana Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność bazylianów w Brześciu Litewskim w XVII-XIX wieku
    Activities of the Basilian Fathers in Brest-Litovsk between the 17th and the 19th Century
    Autorzy:
    Wereda, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807017.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    klasztor Bazylianów w Brześciu; bazylianie; szkoły bazyliańskie; klasztor w mieście; biblioteki zakonne
    Basilian monastery in Brest; the Basilian Order; Brest; Basilian schools; monastery in the city; monastery libraries
    Opis:
    Artykuł przedstawia dzieje klasztoru Bazylianów w Brześciu i jego rolę w życiu religijnym i społecznym miasta w XVII-XVIII wieku. Klasztor został ufundowany w 1638 r. i stanowił zaplecze dla działalności hierarchów Cerkwi unickiej. Zakonnicy z brzeskiej placówki bazylianów wspomagali biskupów w pracach organizacyjno-administracyjnych diecezji włodzimiersko-brzeskiej. Bazylianie w Brześciu nie prowadzili parafii. Wydarzeniami gromadzącymi wiernych były obchody odpustowe. W cerkwi bazyliańskiej kultem otaczani byli święci związani z duchowością Cerkwi unickiej oraz wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego. Przy cerkwi funkcjonowało bractwo św. Piotra i Pawła. Zakonnicy prowadzili szkołę dla dzieci mieszczan i szlachty, w utrzymaniu której partycypowało miasto. Pod koniec XVIII stulecia bazylianom powierzono prowadzoną przez jezuitów szkołę wydziałową. Bazyliańska szkoła uzyskała status powiatowej szkoły szlacheckiej. Przy klasztorze znajdowała się biblioteka, w zasobach której znajdowały się książki zakupione i podarowane przez bazylianów oraz przejęte po skasowanym klasztorze Jezuitów w Brześciu. Klasztor był traktowany jako miejsce zapewniające zakwaterowanie i wyżywienie przez okoliczną szlachtę.
    The article presents the history of the Basilian monastery in Brest and its role in the religious and social life of the city in the 17th and 18th centuries. The monastery was founded in 1638 and provided the basis for the activi-ties of the hierarchs of the Uniate Church. The monks from the Brest post of the Basilian Order assisted the bishops in the organizational and administrative work of the Diocese of Volodymyr and Brest. The Basilians in Brest did not run the parish. The event that brought the faithful together were the celebrations of church fete. The Basilian church was devoted to the saints associated with the spirituality of the Uniate Church and the im-age of the crucified Christ. The brotherhood of St. Peter and Paul was also associated with the church. The monks ran a school for children of townsmen and gentry, the school was also financed by the city. At the end of the 18th century, the Basilians took care of the Jesuit faculty school. The Basilian school obtained the status of a poviat gentry school. At the monastery there was a library, which housed books purchased and donated by the Basilians and taken over from the dissolved Jesuit monastery in Brest. The monastery was treated as a place providing accommodation and meals by the local nobility.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2; 113-140
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prywatne księgozbiory bazylianów prowincji koronnej zakonu na podstawie proweniencji wynotowanych z druków XVI-XVIII wieku w zbiorach Ossolineum. Zarys zagadnienia
    Private book collections of Basilian monks of the order’s Crown province on the basis of the proveniences derived from 16th-18th century prints from Ossolineum library. The outline of the topic
    Autorzy:
    Pidłypczak-Majerowicz, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472439.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    Polska XVIII w.
    bazylianie
    prowincja koronna
    księgozbiory prywatne zakonników –
    stare druki –
    badania proweniencyjne
    Poland 18th century
    Basilian monks
    Crown province
    monks’ private book collections
    old prints
    provenance research
    Opis:
    Badania proweniencyjne prowadzone w zbiorach starych druków pozwalają wyłonić różne większe lub mniejsze kolekcje. Podwaliny wielu dużych prywatnych i państwowych kolekcji starych druków od końca XVIII w. stanowiły książki z dawnych bibliotek klasztornych. Zapisy własnościowe ujawniają, obok nazw klasztorów i miejscowości, w których się one znajdowały, także nazwiska zakonników gromadzących swoje prywatne księgozbiory – pozostawiane zwykle w klasztorach, w których umierali ich właściciele. Prywatne księgozbiory członków zakonu bazylianów prowincji koronnej wzbogaciły kilka klasztorów, głównie w Dobromilu, skąd bibliotekę przejęli bazylianie z Krechowa. Na kilkudziesięciu drukach z prywatnych zbiorów ich właściciele podpisali się swoim nazwiskiem, co pozwala śledzić przyrost bazyliańskich księgozbiorów i przeanalizować ich treść i funkcje oraz ocenić wartość gromadzonych przez zakonników książek.
    Provenance research implemented to the collections of old prints allows to determine the other, different bigger and smaller collections. Books from former conventual libraries established foundation of many large private and state owned collections of old prints from the end of 18th century onward. Except the names of convents and places they were situated in proprietary records contains also the names of the monks building their own private book collections, which usually – after their deaths - were left at convents their owners lived in. Basilian monks of the order’s Crown province left their private book collections in several convents, mainly in Dobromil, from where library collections were overtaken by Basilian monks from Krechów. Several tens of prints from private collections were signed with names by their proprietors, what allows following the growth of Basilian monks’ book collections, analysing their content and functions as well as describing the value of the books collected by these monks.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2016, 10; 95-106
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zapomniane źródła o zdobyciu Zamościa w 1809 roku (wspomnienia O. Hermana Łabowskiego, zamojskiego bazylianina i kazanie dziękczynne ks. Onufrego Skotnickiego, infułata zamojskiego)
    Autorzy:
    Ziółek, Ewa M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33338605.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Basilian monks in Zamość
    Polish-Austrian war in 1809
    capture of Zamość in 1809
    bazylianie w Zamościu
    wojna polsko-austriacka w 1809 roku
    zdobycie Zamościa w 1809 roku
    Opis:
    Artykuł prezentuje dwa mało znane źródła, odnoszące się do dziejów Zamościa i wojny polsko-austriackiej. Głównym jest wspomnienie bazylianina, o. Hermana Łabowskiego, przełożonego klasztoru bazyliańskiego w Zamościu. Obejmuje ono zasadniczo niecałe trzy miesiące 1809 roku – od maja do lipca. W tym czasie miało miejsce jedyne w dziejach twierdzy zdobycie jej szturmem przez wojsko polskie, następnie konstytuowanie się władz tymczasowych Galicji Zachodniej i dwie uroczystości – dziękczynienie za zwycięstwo i zaprzysiężenie władz polskich. Do swoich wspomnień o. H. Łabowski włączył treść kazania infułata zamojskiego, ks. Onufrego Skotnickiego, wygłoszonego na uroczystościach dziękczynnych w dniu 28 maja 1809 roku. Treść tego kazania pozostawała nieznana, aczkolwiek istnieją przesłanki, że mogło być wydrukowane. Zatem edytowane źródło składa się właściwie z dwóch tekstów dwóch autorów. Niniejszą edycją zostają one przywrócone historiografii.
    The article presents two little-known sources relating to the history of Zamość and the Polish-Austrian war. The main one is the memoir of Basilian Father Herman Łabowski, superior of the Basilian monastery in Zamość. It essentially covers less than three months of 1809, from May to July. The only capture of the fortress in its history by the Polish army took place at that time, followed by the constitution of the provisional authorities of Western Galicia and two celebrations – thanksgiving for the victory and the oaths of the Polish authorities. In his memoirs, Fr H. Łabowski included the content of a sermon by the prelate of Zamość, Rev. Onufry Skotnicki, delivered at a thanksgiving celebration on 28 May 1809. That content remained unknown, although there are indications that it may have been printed. Consequently, the edited source actually consists of two texts by two authors. With this edition they are restored to historiography.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 573-598
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recepcja pieśni o. Tymoteusza Szczurowskiego w środowiskach katolickich dziewiętnastowiecznej Warszawy
    The reception of songs by Father Tymoteusz Szczurowski in the catholic environments of 19th-century Warsaw
    Autorzy:
    Shkurgan, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28015410.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Zgromadzenie Księży Misjonarzy
    bazylianie
    Śpiewnik kościelny
    pieśni religijne
    klasztor oo. bazylianów w Warszawie
    Congregation of the Mission
    Basilian monks
    The Church Songbook
    religious songs
    monastery of the Basilian Fathers in Warsaw
    Opis:
    W zasobach Archiwum Zgromadzenia Księży Misjonarzy na Stradomiu w Krakowie pod sygnaturą Muzyka 15 dostępne są dwa arkusze rękopisu nutowego z XIX w. zawierającego unicki repertuar pieśniowy. Źródło to pochodzi prawdopodobnie ze zbiorów domu Zgromadzenia Księży Misjonarzy przy Kościele św. Krzyża w Warszawie, przekazanych ze stolicy do krakowskich misjonarskich archiwaliów zapewne po kasacji tej wspólnoty zakonnej w Królestwie Polskim, która nastąpiła w roku 1864. W omawianym rękopisie nutowym zachowały się wpisane anonimowo przekazy melodii oraz teksty w języku polskim pierwszych zwrotek 7 pieśni religijnych (utwory maryjne, ku czci świętych, przygodne) bazyliańskiego misjonarza o. Tymoteusza Szczurowskiego (1740–1812). Dzięki zachowanym w źródle inskrypcjom wiadomo, że pieśni Szczurowskiego były wykonywane na przełomie lat trzydziestych i czterdziestych XIX w. przez warszawskich bazylianów, a także przez unickiego duchownego o. Pawła Szymańskiego (1782–1852), gdy w latach 1837–41 był profesorem Rzymskokatolickiej Akademii Duchownej w Warszawie. Linie melodyczne siedmiu pieśni Szczurowskiego pochodzące z rękopiśmiennych nutowych arkuszy Muzyka 15 pokrywają się z melodiami ich drukowanych przekazów opublikowanymi przez ks. Michała Marcina Mioduszewskiego CM (1787–1868) w Dodatku do Śpiewnika kościelnego (Kraków 1842) i Dodatku III do Śpiewnika kościelnego (Lipsk 1853). Omawiany w artykule rękopis zawierający nutowe przekazy polskojęzycznych pieśni z repertuaru unickiego z dużym prawdopodobieństwem mógł być sporządzony w środowisku warszawskich misjonarzy. Ocalały misjonarski rękopis Muzyka 15 umożliwia obecnie stwierdzenie faktu recepcji utworów unickiego autora, o. Szczurowskiego w środowiskach rzymskokatolickich dziewiętnastowiecznej Warszawy, a także przynosi nowe informacje na temat ówczesnych wykonawców jego pieśni w stolicy Królestwa Polskiego.
    Held in the Archive of the Congregation of the Mission, in Kraków’s Stradom district (shelf-mark Muzyka 15) are two sheets of a nineteenth-century music manuscript containing Uniate (Eastern Catholic) songs. The source probably originates from the collection belonging to the house of the Congregation of the Mission at the Church of the Holy Cross in Warsaw, which was sent from the capital to the Kraków missionaries’ archive most likely following the dissolution of this congregation in the Kingdom of Poland, which took place in 1864. Inscribed anonymously in this source are the melodies and Polish-language texts of the first stanzas of seven religious songs (Marian songs, songs to the cult of saints, and przygodne songs for the Ordinary Time in the liturgical year) composed by the Basilian missionary Father Tymoteusz Szczurowski (1740–1812). Thanks to inscriptions preserved in the source, we know that Szczurowski’s songs were performed in the late 1830s and early 1840s by Warsaw’s Basilian monks as well as by the Uniate clergyman Father Paweł Szymański (1782–1852), when he was a professor of the Imperial Roman Catholic Theological Academy in Warsaw (1837–41). The melodic lines of Szczurowski’s seven songs from the handwritten sheets of Muzyka 15 are the same as those printed by Father Michał Marcin Mioduszewski, CM (1787–1868) in Dodatek do Śpiewnika kościelnego [Supplement to the church songbook] (Kraków 1842) and Dodatek III do Śpiewnika kościelnego [Third supplement to the church songbook] (Leipzig 1853). The manuscript discussed in this paper, containing the music and words of Polish-language songs from the Uniate repertoire, is very likely to have been compiled in the environment of the Warsaw Congregation of the Mission. The surviving missionary manuscript Muzyka 15 enables us to confirm the reception of the Uniate Father Szczurowski’s output in the Roman Catholic environments of nineteenth-century Warsaw. It also provides us with new information concerning the performers of Szczurowski’s songs in the then capital of the (Congress) Kingdom of Poland.
    Źródło:
    Muzyka; 2020, 65, 1; 57-76
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kompetencje językowe bazylianów prowincji litewskiej w XVII–XVIII wieku
    Linguistic Competence of the Basilian Monks of the Lithuanian Province in the 17th–18th Centuries
    Autorzy:
    Wereda, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33907161.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Uniate Church
    Basilian Order
    Basilians of the Lithuanian Province
    Basilian education
    Ruthenian culture
    Grand Duchy of Lithuania
    Cerkiew unicka
    zakon bazylianów
    bazylianie prowincji litewskiej
    edukacja bazyliańska
    kultura ruska
    Wielkie Księstwo Litewskie
    Opis:
    Aktywność zgromadzenia bazylianów jest kluczowa dla poznania przeobrażeń kulturowych, społecznych, religijnych i relacji zachodzących na pograniczu kultur wyznaczanych przez łaciński i bizantyjski krąg kulturowy. Artykuł powstał na podstawie katalogu bazylianów studiujących w seminarium papieskim w Wilnie w latach 1611–1795 oraz spisu zakonników z 1800 r. i analizuje kompetencje językowe bazylianów prowincji litewskiej. Zakonnicy najczęściej posiadali znajomość trzech języków: łacińskiego, polskiego oraz „sclavonica” lub „ruthenica”. W drugiej połowie XVIII w. bazylianie poszerzali kompetencje językowe o znajomość języków nowożytnych: francuskiego, niemieckiego, włoskiego. W odpowiedzi na potrzeby duszpasterskie używali języka litewskiego, żmudzkiego, łotewskiego. Kompetencje językowe wykorzystywali w pracy duszpasterskiej i edukacyjnej. Zakonnicy w Wielkim Księstwie Litewskim, wraz z parafialnym duchowieństwem unickim, tworzyli środowisko podtrzymujące znajomość tradycji piśmienniczej języka ruskiego. Kompetencje językowe bazylianów kształtowały formy i treści przekazu w pracy duszpasterskiej, szerzenie wiary i umożliwiały korelacje pomiędzy dziedzictwem kulturowym grup językowych. Umiejętności zakonników pozwalały im pełnić rolę pośredników treści pomiędzy społecznościami różnych kręgów językowych i pomiędzy kulturą elitarną i egalitarną.
    The activity of the Basilian congregation is crucial to understanding the cultural, social, religious transformations and relations occurring at the cultural borderlands marked by the Latin and Byzantine cultural circles. Based on the catalogue of Basilians studying at the papal seminary in Vilnius between 1611 and 1795, and a census of the monks from 1800, the paper analyses the linguistic competences of the Basilians of the Lithuanian province. The monks usually had knowledge of three languages i.e., Latin, Polish and „Sclavonica” or „Ruthenica”. In the second half of the 18th century, Basilians expanded their linguistic competences to include knowledge of modern languages: French, German and Italian. In response to pastoral needs, they used Lithuanian, Samogitian and Latvian. The monks used their linguistic competences in their pastoral and educational work. The monks in the Grand Duchy of Lithuania, together with the Unitarian parish clergy, formed an environment that maintained the literary tradition of the Ruthenian language. Basilians’ linguistic competences shaped the forms of content and message in pastoral work, spreading faith and enabling correlations between the cultural heritage of various linguistic groups. The monks’ skills enabled them to act as content intermediaries between communities of different linguistic backgrounds and between elite and egalitarian culture.
    Źródło:
    Res Historica; 2023, 55; 201-216
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kasata klasztoru bazylianów w Białej Podlaskiej
    Dissolution of the Basilian Monastery in Biała Podlaska
    Autorzy:
    Wereda, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791381.pdf
    Data publikacji:
    2020-02-03
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    bazylianie
    Cerkiew unicka
    klasztor bazyliański w Białej Podlaskiej
    biblioteka klasztoru bazyliańskiego w Białej Podlaskiej
    Jozafat Kuncewicz
    Basilian monks
    Uniate Church
    Basilian monastery in Biała Podlaska
    the library of the Basilian monastery in Biała Podlaska
    Josaphat Kuncewicz
    Opis:
    Artykuł przedstawia proces realizacji kasaty klasztoru bazylianów w Białej Podlaskiej w aspekcie prawno-formalnym z uwzględnieniem kontekstu przemian politycznych i społecznych. Opisuje losy majątku klasztornego: nieruchomości i ruchomości klasztoru, budynku cerkwi i jego wyposażenia, losy księgozbioru biblioteki klasztornej. Przedstawia postawy zakonników wobec kasat oraz ich losy po opuszczeniu Białej Podlaskiej. Kasata bialskiej placówki wpisywała się w założenia polityki rosyjskiej, prowadzącej do likwidacji Cerkwi unickiej i wygaszenia kultu bł. Jozafata Kuncewicza, którego relikwie znajdowały się w bialskiej cerkwi i były otaczane szczególną czcią przez wiernych katolików zarówno obrządku łacińskiego, jak i greckiego. Likwidacja placówki z Białej Podlaskiej na trwale zmieniła krajobraz religijny i kulturowy miasta i okolic.
    This paper presents the process of dissolution of the Basilian monastery in Biała Podlaska in the legal and formal aspect, taking into account the context of political and social changes. It describes the lot of the monastery property, its immovables and movables, the building of the church and its equipment, as well as the monastery library. It presents also the attitudes of monks towards dissolution and their fate after leaving Biała Podlaska. The dissolution of the Biała Podlaska monastery was in line with the assumptions of Russian policy, leading to the liquidation of the Uniate Church and the extinction of the cult of Blessed Josaphat Kuncewicz, whose relics were in the Biala Podlaska church and were worshiped by both Roman and Greek Catholics. The liquidation of the Biała Podlaska monastery has permanently changed the religious and cultural scenery of the city and the surrounding area.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 2; 109-125
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Giovanniccio Bazilovič O.S.B.M. e la sua formazione monastica dei basiliani alla fine del XVIII e all’ inizio del XIX secolo nell’ eparchia di Mukačevo
    George John Bazylovitch OSBM and His Monastic Formation of the Basilians from the Late 18th until Early 19th Century in the Eparchy of Mukacheve
    Jerzy Jan Bazyłowicz OSBM i jego formacja monastyczna bazylianów od końca XVIII do początków XIX wieku w eparchii mukaczewskiej
    Autorzy:
    Lach, Milan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32074149.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Jerzy Joannikij Bazyłowicz
    monastycyzm wschodni
    bazylianie
    eparchia mukaczewska
    Imago vitae monasticae
    komentarz do reguł zakonnych
    wyjaśnienie Boskiej liturgii
    George John Bazylowitch
    Eastern monasticism
    Basilians
    eparchy of Mukacheve
    commentary on religious rules
    an explanation of the Divine Liturgy
    Opis:
    Artykuł ukazuje życie i dzieło bazylianina Jerzego Joannikija Bazyłowicza (1742-1821). Należy on do najbardziej zasłużonych bazylianów w historii grekokatolickiej eparchii Mukaczewo na Ukrainie. Był on protoihumenem siedmiu klasztorów bazyliańskich przez okres trzydziestu dwóch lat. Bazilovič zwracał szczególną uwagę na formację i życie duchowe zakonników, a tym samym pragnął podnieść poziom życia zakonnego ówczesnych bazylianów. Okres jego działalności uznaje się za złoty wiek eparchii mukaczewskiej, a napisane przez niego dzieła za klejnoty duchowości zakonnej tego okresu. Artykuł ukazuje szczegółowo jego trzy dzieła ascetyczne, które miały ogromny wpływ na kształtowanie się wschodniego monastycyzmu w cerkwi grekokatolickiej na Zakarpaciu na przełomie XVIII i XIX wieku. Jego głównymi dziełami z zakresu duchowości zakonnej są to dwa rękopisy, dotyczące reguł i konstytucji zakonnych oraz dzieło drukowane: Imago vitae monasticae. Jest on ponadto autorem wyjaśnienia Boskiej liturgii.
    This article discusses the life and legacy of the Basilian Father George John Bazylovitch (1742-1821). He is one of the most outstanding Basilians in the history of the Ukrainian Greek-Catholic Eparchy of Mukacheve. He was provincial superior of seven Basilian monasteries within the timespan of thirty two years. Bazylowitch paid special attention to the formation and spiritual life of the monks, wishing to raise the level of the monastic life of the Basilians under his supervision. The time of his supervision over the Basilian monastery is considered a golden age of the Eparchy of Mukacheve, and the works he authored are regarded as masterpieces of the monastic spirituality of that era. The article discusses in detail three of his ascetic works, which influenced considerably the shape of Eastern monasticism of the Greek-Catholic Church in Transcarpathia at the turn of the 19th century. Bazylovitch’s major contributions in the field of monastic spirituality are his two manuscripts concerning the monastic rules and constitutions; as well as one printed work, entitled: Imago vitae monasticae. He also authored a text of explanation of the Divine Liturgy.
    Źródło:
    Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne; 2013, 4; 79-120
    2082-8586
    Pojawia się w:
    Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-35 z 35

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies