Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Axiologie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Pluralizm wartości wobec spolaryzowanych tożsamości. Uwagi w kontekście wojen kulturowych
Plurality of Values in the Face of Polarized Identities. Remarks in the Context of Culture Wars
Autorzy:
Rozwadowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231851.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Werte
Axiologie
Identität
Kulturkriege
values
axiology
identity
culture wars
wartości
aksjologia
tożsamość
wojny kulturowe
Opis:
Stanowisko wyrażone w artykule jest bliskie podejściu wrocławskiego kulturoznawstwa: wartości nie są prostą ekspresją tożsamości jakiegokolwiek podmiotu społecznego i nie powinny być sprowadzane do społecznego kontekstu. „Socjologizacja” wartości jest charakterystyczna dla tak zwanych wojen kulturowych i skutkuje potężnymi polaryzacjami w sferze publicznej, gdy na przykład „wartości liberalne” przeciwstawia się „konserwatywnym”. Jednak również humanistyka i nauki społeczne „socjologizują” wartości, kiedy analizują fenomeny w świecie ludzkim przez pryzmat niektórych schematów odnoszących się do porządku społecznego, jak swojskie – obce. Celem artykułu jest odróżnienie sfery kulturowej (jako aksjosfery) od sfery społecznej. Pozwala to wykroczyć poza tożsamości spetryfikowane w wojnach kulturowych.
Die in dem Artikel zum Ausdruck gebrachte Auffassung steht dem Ansatz der Breslauer Kulturwissenschaften nahe: Werte sind kein einfacher Ausdruck der Identität eines sozialen Subjekts und sollten nicht auf einen sozialen Kontext reduziert werden. Die „Soziologisierung“ der Werte ist charakteristisch für sogenannte Kulturkriege und führt zu einer starken Polarisation in der Öffentlichkeit, wenn beispielsweise „liberale Werte“ „konservativen Werten“ gegenübergestellt werden. Die Geistes- und Sozialwissenschaften „soziologisieren“ jedoch auch Werte, wenn sie Phänomene in der menschlichen Welt durch das Prisma bestimmter Schemata analysieren, die sich auf die soziale Ordnung beziehen, wie z.B. das Vertraute – das Fremde. Ziel der vorgestellten Arbeit ist es, die kulturelle Sphäre (als Axiosphäre) von der sozialen zu unterscheiden. Das ermöglicht, über die in den Kulturkriegen verfestigte Identitäten hinauszugehen.
The position defended in this paper is close to Wrocław cultural studies’ approach: values are not a simple expression of identity of any social subject and they should not be reduced to their social context. ‘Sociologization’ of values is typical for the so-called ‘culture wars’ and it results in powerful polarizations in the public sphere. For example, the ‘liberal’ values are contrasted with the ‘conservative’ ones. However, humanities and social sciences also ‘sociologize’ values when analysing phenomena in the human world through the lens of some schemas related to the social order, such as familiar–alien. The aim of the present work is to differentiate the cultural space (as an axiosphere) from the social one. This will help to transcend identities petrified by culture wars.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2022, 33; 115-134
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur Wirkung der Worte. Sprachliche Bewertungsmittel als Indikatoren der Wortkraft in der emotionsbezogenen NS-Sprache
The effect of the words. Linguistic assessment means as indicators of word power in the emotion-related language of National Socialism
Autorzy:
Kukowicz-Żarska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1398093.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
text linguistics
evaluation
axiology
valuation
sociolinguistics
german language
textlinguistik
axiologie
bewertung
soziolinguistik
deutsche sprache
Opis:
The subject of this publication is to investigate the power of words in a text and language in the context of evaluation. The author focuses on emphasizing the role of evaluation in the text and the relationship between the evaluation process and accompanying and/or resultant emotions. The evaluative language measures applied in the text under analysis are addressed on the basis of the strongly emotional German language of the National Socialism era. The paper pays particular attention to the influence of emotions, emotionally influenced language and the socio-cultural context on the recipient and his/her mental responses as well as his/her verbal and physical actions. Actions implemented through the text are perceived here through the prism of universal values, as well as through the prism of specific evaluative methods relevant to the applied evaluative language means.
Das Thema der Publikation ist es, die Macht der Worte im Text und in der Sprache im Kontext der Bewertung zu schildern und zu kommentieren. Die Autorin konzentrierte sich darauf, die Rolle der Bewertung im Text zu betonen sowie die Zusammenhänge zwischen dem Bewertungsprozess und Emotionen, die ihn begleiten oder dessen Ergebnis sie sind, aufzuzeigen. Die im Text vorgestellten Sprachbewertungsmaßnahmen werden auf der Grundlage der stark emotional geprägten Sprache der NS-Zeit in Deutschland diskutiert. Eine besondere Rolle in der Publikation spielt der Einfluss von Emotionen, emotional geprägter Sprache sowie soziokulturellem Kontext auf den Empfänger und seine mentalen Reaktionen sowie seine verbalen und physischen Handlungen. Die durch den Text implementierten Handlungen werden hier durch das Prisma der Werte in einem universellen Kontext verstanden sowie durch das Prisma spezifischer Bewertungsmethoden wahrgenommen, die unter Verwendung der beschriebenen sprachlichen Bewertungsmittel implementiert werden.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2019, 7, 1; 105-122
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys wartości jako rezultat rozpadu przednowoczesnego społeczeństwa – na przykładzie konwencji miłości romantycznej
Autorzy:
Barański, Jarosław
Stosik, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644243.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Romantik
Modernität
Axiologie
Kulturphilosophie
romanticism
modernity
axiology
philosophy of culture
romantyzm
nowoczesność
aksjologia
filozofia kultury
Opis:
Die Wertekrise wird im Artikel als Ergebnis des Zerfalls der vormodernen Gesellschaft bezeichnet, gleichzeitig auch als Ergebnis der Unfähigkeit der Gegenwart, die Wertesysteme aufgrund der sich dynamisch vollziehenden kulturellen Veränderungen zu festigen. Als Anlass zum Nachdenken gilt die Konvention der romantischen Liebe in der vormodernen Gesellschaft, ihr Zerfall und Verschwinden, was eine völlig andere gegenwärtige Stellung des Individuums als eines Subjekts aufzeigt, das über seine Gefühle, Fähigkeiten, Kompetenzen und letztendlich seine eigenen biografischen Entscheidungen verfügt.
The crisis of values is considered in this paper as a consequence of pre-modern society’s disintegration. It is also attributed to the fact that modern times are not conducive to consolidating value systems due to ongoing dynamic cultural transformations. Such conclusions are drawn by taking up the case of romantic love convention, its disintegration and atrophy in pre-modern society. Shown against this background is an entirely different present-day situation of individuals as subjects in control of their emotions, abilities as well competences and ultimately their own life choices.
Kryzys wartości jest określany w artykule jako efekt rozpadu społeczeństwa przednowoczesnego i jednocześnie jako rezultat niezdolności współczesności do utrwalenia systemów wartości ze względu na dynamicznie przebiegające zmiany kulturowe. Pretekstem do rozważań jest konwencja miłości romantycznej w społeczeństwie przednowoczesnym, jej rozpad i zanik, ukazując całkowicie odmienną współczesną pozycję jednostki jako podmiotu zarządzającego swoimi emocjami, zdolnościami kompetencjami i – ostatecznie – własnymi wyborami biograficznymi.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O roli imienia w filozofii kultury Andrzeja Nowickiego
Autorzy:
Majewska, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644406.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Name
Gipfel (akme)
Kultur
Axiologie
name
peak (acme)
culture
axiology
imię
szczyt (akme)
kultura
aksjologia
Opis:
Andrzej Nowicki begann seine Philosophie der Kultur mit der Skizzierung einer atheistischen Perspektive der Unsterblichkeit des Namens, der in den vom Menschen geschaffenen Werken überlebt. Die Kategorie des Namens wurde durch Neologismen ersetzt: Erganthropie (reale Präsenz des Menschen in den von ihm geschaffenen Dingen), Inkontrologie (Theorie der Begegnungen), Raumzentrismus (die Suche nach den leeren Feldern, die man mit eigenem Schaffen füllen kann), akme (der Gipfel). Nowicki hält für Kultur die Spitzenleistungen des Menschen: Philosophie, Dichtung, Malerei, Musik. Den Maßstab für den Wert der Werke bildet ihre Neuartigkeit, Originalität und ihre Fähigkeit, künstlerisches Schaffen zu inspirieren. Der Aufgabe, Hohe und Tiefe Kultur zu schaffen, gab der Autor den Namen Atena Creanda.
Andrzej Nowicki began his philosophy of culture with sketching an atheist perspective of the immortality of the name which will survive in the works created by the human being. The category of the name was substituted with neologisms: ergantrophy (the real presence of human beings in the things created by them), incontrology (theory of encounters, meetings), “spacecentrism” (searching for the lacunae that can be filled with one’s work), acme (the peak). Nowicki considers the human being’s crowning achievements: Philosophy, Poetry, Painting and Music to be Culture. The measure of the value of the works are their novelty, originality and ability to stimulate creation. Professor Nowicki called the task of creating High and Profound Culture Athena Creanda.
Andrzej Nowicki rozpoczynał swoją filozofię kultury od kreślenia ateistycznej perspektywy nieśmiertelności imienia, które przetrwa w dziełach stworzonych przez człowieka. Kategoria imienia została zastąpiona neologizmami: ergantropia (realna obecność człowieka w stworzonych przez niego rzeczach), inkontrologia (teoria spotkań), spacjocentryzm (poszukiwanie pustych pól, które można wypełnić swoją twórczością), akme (szczyt). Nowicki za kulturę uważa szczytowe osiągnięcia człowieka: Filozofię, Poezję, Malarstwo, Muzykę. Miernikiem wartości dzieł jest nowość, oryginalność i ich zdolność pobudzania do twórczości. Zadaniu tworzenia Kultury Wysokiej i Głębokiej autor nadał imię Atena Creanda.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2013, 5
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiologie koronavirových antipřísloví
Axiology of coronavirus antiproverbs
Autorzy:
Mokienko, Valerij
Nikitina, Tatjana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909311.pdf
Data publikacji:
2021-01-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
axiology
proverb
saying
Slavic paremiology
antiproverbs
anti-coronavirus proverbs
axiologie
přísloví
rčení
slovanská paremiologie
antipřísloví
anti-coronavirová přísloví
Opis:
Studie analyzuje současná česká přísloví, která charakterizují nejnovější dramatický fenomén lidského života – pandemii a koronavirovou karanténu. Česká lidová mluva na tento fenomén reaguje vtipně ironickými antifrázemi, které se stávají jakousi paremiologickou vakcínou proti Covid-19. Přes veškerou originalitu těchto transformací je většina z nich vytvořena na základě slovanského a celoevropského paremiologického fondu. Článek identifikuje zdroje koronavirových parémií, navrhuje jejich frekvenci, plošnou a axiologickou klasifikaci.
The paper analyzes modern Czech proverbs that characterize the latest dramatic phenomenon of human life – the coronavirus pandemic and quarantine. Czech people spreach reacts to this phenomenon with jokingly ironic antiproverbs, which become a kind of paremiological vaccine against Covid-19. For all the originality of such transformations, most of them are created on the basis of the Slavic and European paremiological fund. The article identifies the sources of coronavirus paremias, suggests their frequency, areal and axiological classification.
Źródło:
Bohemistyka; 2021, 1; 97-116
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzne treści poezji jako jedno ze źródeł systemu ergantropijnej inkontrologii
Autorzy:
Stawska-Skurjat, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643906.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Kultur
Begegnung
Dichtung
Axiologie
ästhetisches Erlebnis
Metaphysik
culture
meeting (encounter)
poetry
axiology
aesthetic experience
metaphysics
kultura
spotkanie
poezja
aksjologia
przeżycie estetyczne
metafizyka
Opis:
Im Artikel wurde das offene System der Philosophie der Kultur von Andrzej Nowicki dargestellt. Es stützt sich auf die Erganthropie, d.h. Erforschung der Form der menschlichen Präsenz in den von ihm geschaffenen Dingen, die Inkontrologie, d.h. die Philosophie der Begegnungen; den Raumzentrismus, d.h. die Philosophie des Raumes. Den Mittelpunkt des Systems bildet die Axiologie, in der den höchsten Wert die Welt der Hohen und Tiefen Kultur darstellt. Im Artikel wird nachgewiesen, dass als eine wichtige Quelle dieser Philosophie die Dichtung gilt, die in der intensiver werdenden Wahrnehmung der menschlichen Welt im ästhetischen Erlebnis vermittelt.
This paper presents Andrzej Nowicki’s open system of philosophy of culture (EIS) based on erganthropy, the study of the forms of human beings’ presence in the things produced by them; incontrology, the philosophy of meetings (encounters); spatiocentrism, the philosophy of space. Axiology is the center of the system, in which the highest value is the World of High and Deep (Profound) Culture. It has been argued that an important source of this philosophy is poetry, which mediates in the intensification of the reception of the human world in the aesthetic experience.
W artykule przedstawiono otwarty system filozofii kultury (EIS) Andrzeja Nowickiego oparty na: ergantropii, czyli badaniu form obecności człowieka w wytwarzanych przez niego rzeczach; inkontrologii, czyli filozofii spotkań; spacjocentryzmie, czyli filozofii przestrzeni. Centrum systemu stanowi aksjologia, w której najwyższą wartością jest Świat Kultury Wysokiej i Głębokiej. Uzasadniono pogląd, że ważnym źródłem tej filozofii jest poezja, która pośredniczy w intensyfikowaniu odbioru świata człowieka w doświadczeniu estetycznym.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2013, 5
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między instynktem a racjonalnością – wartość najwyższa dla Nietzschego i Sokratesa
Autorzy:
Wodziński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644429.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Nietzsche
Sokrates
der höchste Wert
Axiologie
der Wille zur Macht
Socrates
supreme value
axiology
the will to power
wartość najwyższa
aksjologia
wola mocy
Opis:
Das Ziel des Artikels ist die Polemik mit der gebräuchlichen Auffassung der Frage nach ein Anerkennung des höchsten Wertes bei Sokrates und Friedrich Nietzsche. Der eine wird als der extremer Rationalist dargestellt, dem anderen wird dagegen die Apotheose der Vitalität und des instinktiven Verhaltens zugeschrieben, das den Willen zur Macht stärken soll. Die im Artikel durchgeführte Analyse ausgewählter Motive aus den Schriften von Xenofon und Platon zeigt, dass die Gedanken des Atheners nicht einem dogmatischen ethischen Intellektualismus entspringen. Als seine wahren Ziele erweisen sich das Erwecken der Unsicherheit bei seinen Gesprächspartnern sowie der Vorsprung in der Diskussion, was häufig die Form von mündlichem Agon annahm, einer Entsprechung des Willens zur Macht bei Nietzsche. Die Zusammenstellung der Gestalt von Kalikles aus Platons Gorgias mit dem Gedanken Nietzsches verdeutlicht, dass ausser reinem instinktivem Verhalten auch die Fähigkeit seiner Beherrschung und Selbstüberwindung für sie zählte. Der Artikel gelangt zu der Schlussfolgerung, dass man weder Sokrates noch Nietzsche die gewöhnlichen extremen Haltungen zuschreiben sollte und dass für beide Philosophen als der höchste Wert der Besitz eines "Instinkts der Rationalität" galt - einer solchen Benutzung des Potenzials unserer plastischen Natur also, das den Willen zur Macht mit dem Verstand vereinbart.
Challenged in this paper is the general perception of how the concept of supreme value was perceived by Socrates and Friedrich Nietzsche. Socrates is usually described as an extreme rationalist while Nietzsche is referred to as a proponent of vitality and instinctive behaviour designed to increase the will to power. It follows from an analysis of Xenophon’s and Plato’s works by the author of this paper that the Athenian’s ethical intellectualism was far from dogmatic. For his real goal was to raise his interlocutors’ doubts in the discourse and stimulate critical thinking. This took often the form of a verbal agon, which actually corresponds with Nietzsche’s will to power. Yet a juxtaposition of Callicles from Plato's Gorgias with Nietzsche's thought indicates that what mattered for them both apart from pure instinctiveness was the ability to control and overcome that phenomenon. The author concludes that neither Socrates nor Nietzsche should be associated with holding customarily extreme positions, and that the value considered by both as the supreme one was possessing an "instinct of rationality", that is taking such advantage of the potential of our plastic nature which reconciles the will to power with reason. 
Celem niniejszego artykułu jest polemika z przyjętym postrzeganiem kwestii uznawania wartości najwyższej przez Sokratesa oraz Fryderyka Nietzschego. Jednego przedstawia się zazwyczaj jako skrajnego racjonalistę, drugiemu przypisuje się natomiast wychwalanie witalności oraz postępowania instynktownego, którego celem miało być wzmaganie woli mocy. Przeprowadzona w artykule analiza wybranych wątków z pism Ksenofonta i Platona pokazuje, że myśli Ateńczyka nie można przypisać dogmatycznego intelektualizmu etycznego. Jego prawdziwymi celami okazują się: rozbudzanie niepewności swoich interlokutorów, zdobywanie nad nimi przewagi w dyskusji, co przyjmowało często formę słownego agonu, będącego odpowiednikiem woli mocy Nietzschego. Natomiast zestawienie postaci Kaliklesa z Platońskiego Gorgiasza z myślą Nietzschego pokazuje, że oprócz czystej instynktowności liczyła się dla nich również umiejętność jej opanowania i samo-przezwyciężenia. Konkluzją artykułu jest wykazanie, że zarówno Sokratesowi, jak i Nietzschemu nie należy przypisywać zwyczajowych, skrajnych stanowisk, a wartością uznawaną przez obu za najwyższą było posiadanie „instynktu racjonalności” – czyli takiego wykorzystania potencjału naszej plastycznej natury, które uzgodni wolę mocy z rozumem.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typologia konfliktów wartości
Typology of Conflicts of Values
Autorzy:
Płoszczyniec, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231865.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Streit
Konflikt
Meinungsverschiedenheit
Axiologie
Ontologie der Werte
Ontoaxiologie
Werte
dispute
conflict
disagreement
axiology
ontology of values
ontoaxiology
values
spór
konflikt
niezgoda
aksjologia
ontologia wartości
ontoaksjologia, wartości
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest uzasadnienie tezy o występowaniu różnorodnych konfliktów wartości, a następnie zilustrowanie ich za pomocą typologii. Pierwsze rozważania dotyczą ogólnego pojęcie konfliktu i fenomenu konfliktu jako przedmiotu dociekań aksjologicznych, po czym analizowane są założenia ontoaksjologiczne, które mają na celu unaocznić obecność i wielorakość konfliktów wartości. W przedstawionej typologii za kryterium konceptualnego podziału przyjęto stopień transcendencji danego typu konfliktu względem człowieka. 
Ziel dieses Beitrags ist es, die These über das Auftreten verschiedener Wertekonflikte zu begründen und diese anschließend typologisch zu veranschaulichen. Die ersten Überlegungen betreffen den allgemeinen Begriff des Konflikts sowie das Phänomen des Konflikts als Gegenstand axiologischer Untersuchungen, woraufhin die ontoaxiologischen Annahmen analysiert werden, die darauf abzielen, die Präsenz und die Vielfalt von Wertekonflikten aufzuzeigen. In der dargestellten Typologie wurde als das Kriterium der konzeptuellen Teilung der Grad der Transzendenz einer bestimmten Art von Konflikt in Bezug auf den Menschen angenommen.
The aim of this text is to justify the thesis about the existence of various conflicts of values, and then to illustrate them by using a typology. The work first considers the general concept of conflict and the phenomenon of conflict as the subject of axiological investigations, and then analyzes ontoaxiological assumptions that aim to reveal the presence and multiplicity of conflicts of values. The typology presented here accepts the degree of transcendence of a conflict of a given type in relation to man as a criterion for conceptual division.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2022, 34; 125-142
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ogólna teoria wartości w filozofii Marii Gołaszewskiej
Autorzy:
Serafin, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644408.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Phänomenologie
allgemeine Axiologie
existentieller Wertestatus
ästhetische Situation
Maria Gołaszewska
phenomenology
general axiology
existential status of values
“axiological situation“
fenomenologia, aksjologia ogólna
egzystencjalny status wartości
„sytuacja estetyczna”
Opis:
Der Autor des Artikels verfolgt das Ziel, die allgemeine Theorie der Werte aufgrund der ästhetischen Schriften von Maria Gołaszewska darzustellen und zu interpretieren. Gołaszewska hat für den Ausgangspunkt ihrer axiologischen Überlegungen einige Anschauungen von Roman Ingarden angenommen und mit ihren Ergebnissen einen wesentlichen Beitrag zum axiologischen Gedanken im Polen der zweiten Hälfte des 20. Jahrhunderts geleistet. Im ersten Teil zeige ich die methodologischen Grundlagen der Axiologie von Maria Gołaszewska. Im zweiten Teil analysiere ich, wie der Entwurfder „relativ isolierten Systeme” von R. Ingarden zum Nachdenken über die Systemauffassung des axiologischen Universums eingesetzt wird. Der dritte Teil betrifft das Konzept der „axiologischen Situation” und enthält die Untersuchung der grundsätzlichen Aspekte der Werte: der Objekt-Subjekt- Struktur, der Werte als einer im Sein enthaltenen Möglichkeit und der Werte als Bedeutungsverhältnis.
The aim of the article is to present and develop an interpretation of general theory of value on the basis of the aesthetic works of Maria Gołaszewska. Taking as a starting point for her axiological inquiries selected concepts of Roman Ingarden, Gołaszewska contributed significantly to the Polish axiological thought of the second half of the 20th century. The first part of the article concerns the methodological background of the axiological reflection developed by Gołaszewska.The second part explicates the application of Ingarden’s concept of “relatively isolated systems” to the analysis of a systematic approach of axiological universum. The third part focuses on the concept of “axiological situation” and analyses key aspects of a value: its object and subject structure, its conceptions as a possibility residing in being, and as a relation of meanings.
Głównym celem artykułu jest prezentacja i interpretacja ogólnej teorii wartości na podstawie estetycznych pism Marii Gołaszewskiej, która – przyjmując za punkt wyjścia swoich poszukiwań aksjologicznych niektóre poglądy Romana Ingardena – uzyskała rezultaty stanowiące znaczny wkład w polską myśl aksjologiczną drugiej połowy XX wieku. W pierwszej części artykułu pokazuję metodologiczne podstawy aksjologii M. Gołaszewskiej. W drugiej części analizuję zastosowanie Ingardenowskiej koncepcji „systemów względnie izolowanych” do rozważań nad systemowym ujęciem uniwersum aksjologicznego. Część trzecia dotyczy koncepcji „sytuacji aksjologicznej” oraz zawiera analizę podstawowych aspektów wartości: struktury przedmiotowo-podmiotowej, wartości jako możliwości tkwiącej w bycie oraz wartości jako stosunku znaczeń.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2013, 8
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obiektywne, czyli jakie? Uwagi dotyczące wieloznaczności pojęcia obiektywności wartości
Autorzy:
Płoszczyniec, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056692.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Ingarden
Nicolai Hartmann
Objektivität
Werte
ethischer Realismus
Subjektivismus
Relativismus
Axiologie
objectivism
values
ethical realism
objectivity
subjectivism
relativism
axiology
obiektywizm
wartości
realizm etyczny
obiektywność
subiektywizm
relatywizm
aksjologia
Opis:
Celem artykułu jest problematyzacja kwestii: na czym polega ontyczna obiektywność wartości? Stosując metodę deskryptywną oraz metody analityczne, autor tekstu konfrontuje różne znaczenia wyrazu „obiektywny”, które mogłoby przysługiwać wartościom rozumianym jako atrybuty konkretnych przedmiotów. Często jedna i ta sama rzecz lub cecha może być określana jako obiektywna lub subiektywna (np. przyjemność, która jako doznanie psychiczne jest natury subiektywnej, ale jednocześnie istnieje efektywnie i niezależnie od woli), co prowadzi do zbędnych paradoksów. W tekście są analizowane wybrane przypadki; zakończenie zawiera propozycję uporządkowania pojęcia obiektywności wartości.
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die Frage der ontischen Objektivität des Wertes zu thematisieren. Indem der Verfasser die deskriptive und analytische Methode verwendet, hält er die verschiedenen Bedeutungen des Wortes "objektiv" gegeneinander, die den Werten als Attributen bestimmter Objekte zustehen könnten. Oft kann eine und dieselbe Sache oder Eigenschaft als objektiv oder subjektiv bezeichnet werden (z. B. ein Vergnügen, das als psychische Empfindung subjektiv ist, aber gleichzeitig effektiv und unabhängig vom Willen existiert), was zu unnötigen Paradoxien führt. Die ausgewählten Fälle werden in einem Text analysiert, dessen Abschluss den Vorschlag enthält, den Begriff der Objektivität des Wertes zu klären.
The aim of this article is to problematize the question of what is the ontic objectivity of values. Using the descriptive method and the analytical methods, the author of the text juxtaposes various meanings of the word ‘objective’ that could be assigned to values understood as attributes of specific objects. Often one and the same thing or a trait may be described as either objective or subjective (e.g., pleasure which as a psychic feeling is subjective in nature but at the same time exists effectively and independently from will), resulting in unnecessary paradoxes. Selected cases are analyzed within the text, which concludes in a proposal to organize the concept of objectivity of value.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 31; 5-22
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies