Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ANARCHIZM" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-46 z 46
    Tytuł:
    Jan Wacław Machajski (27 XII 1866–19 II 1926)
    Jan Wacław Machajski (27.12.1866–19 02.1926)
    Autorzy:
    Potkański, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2168240.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    anarchizm
    socjaliści
    rewolucja
    anarchism
    socialists
    revolution
    Opis:
    Jan Wacław Machajski was characterized by a great changeability of moods and ability for going from one extreme to another – opposite to the previous one – from youthful years. Moreover, his attitude was very emotional and he was not deceived by any explanation or polemic. Originally he got involved in illegal activity in Polish national movement. However, having been arrested by Russians and sentenced to three years in prison and five years exile to the Eastern Siberia, he had radically changed his views and was fascinated by the extreme revolutionary idea embed in peculiar realities of the Russian Empire. Criticizing ideas preferred by Marxist and social democrats, he demanded anarchistic and freedom patterns. He created his own, original revolutionary doctrine, whose the central axis was proletariat, which was to cause revolution giving freedom for all the people enslaved in the country of tsars. After the return from the exile, he lived abroad in Switzerland, but his eccentric ideas found many adherents in Russia in the first two decades of the twentieth century. They had stimulated their own activity within the framework of so-called working conspiracy in times of Revolution in 1905 and other anarchistic and radical groups existing in the area of the Russian Empire.
    Jan Wacław Machajski od młodzieńczych lat charakteryzował się dużą zmiennością nastrojów i zdolnością przechodzenia od jednej skrajności w kolejną – odwrotną do poprzedniej. Do tego nastawiał się bardzo emocjonalnie do wyznawanej w danym momencie doktryny i nie dawał się zwieść żadnemu tłumaczeniu i polemice. Pierwotnie zaangażował się w nielegalną działalność w polskim ruchu narodowym. Jednak aresztowany przez Rosjan i skazany na trzy lata więzienia oraz pięć lat osadzenia we wschodniej Syberii diametralnie zmienił swoje poglądy i zafascynował się skrajną ideą rewolucyjną osadzoną w specyficznych realiach Imperium Rosyjskiego. Krytykując koncepcje preferowane przez marksistów oraz socjaldemokratów postulował wzorce anarchistyczne i wolnościowe. Stworzył własną, oryginalną doktrynę rewolucyjną, której centralną osią był proletariat, mający samorodnie przeprowadzić przewrót dający powszechną wolność wszystkim ludziom zniewolonym w państwie carów. Machajski, po powrocie z zesłania, egzystował na emigracji przebywając w Szwajcarii, jednak jego ekscentryczne idee znalazły wielu wyznawców w Rosji w pierwszych dwóch dekadach XX w. Uaktywnili oni swoją działalność w ramach tzw. Zmowy Robotniczej w czasie rewolucji 1905 r. oraz innych anarchistycznych i radykalnych formacjach istniejących na obszarze Cesarstwa Rosyjskiego.
    Źródło:
    Polish Biographical Studies; 2015, 3; 11-31
    2353-9291
    Pojawia się w:
    Polish Biographical Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gościnność w czasie kryzysu migracyjnego. Przypadek wyspy Lesbos
    Autorzy:
    Ferenc, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22792570.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
    Tematy:
    gościnność
    uchodźcy
    emigranci
    anarchizm
    solidarność
    kryzys migracyjny
    Opis:
    Tekst koncentruje się na fenomenie gościnności okazywanej emigrantom przez mieszkańców greckiej wyspy Lesbos w latach 2015–2016. Tłem analizowanego zjawiska jest „kryzys migracyjny”, który w regionie Morza Egejskiego miał szczególnie silne natężenie. W artykule podjęto próbę przeanalizowania motywacji podejmowania działań na rzecz emigrantów w oparciu o zgromadzone w czasie badań terenowych wywiady i przeprowadzone obserwacje. Wskazano na trzy dominujące eksplikacje, określające źródła gościnności. Kolejno odwoływały się one do wciąż żywych na wyspie lewicowych tradycji, emigracyjnych doświadczeń wielu mieszkańców, w tym także do zakorzenienia w ważnej dla historii wyspy wymiany ludności między Grecją a Turcją oraz do ideologii i działań aktywnych tam środowisk anarchistycznych. W tekście wskazano także na obecność sił społecznych przeciwnych emigrantom oraz na związany z masowym pojawieniem się emigrantów konflikt.
    Źródło:
    Władza sądzenia; 2020, 18; 21-39
    2300-1690
    Pojawia się w:
    Władza sądzenia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane problemy ustawodawstwa antyterrorystycznego w perspektywie historycznej
    Autorzy:
    Piotr, Karasek,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/903102.pdf
    Data publikacji:
    2017-09-12
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    terrorism
    counterterrorism
    anarchism
    PRIME
    terroryzm
    ustawa antyterrorystyczna
    anarchizm
    Opis:
    Terrorism has been threatening modern societies for many decades. Legislative response to this issue includes creating various definitions and classifications of terrorist acts on one hand and introducing „repressive” counterterrorism laws on the other. This is not a new phenomenon, however, in the history of fight against terrorism there has been many „counterterrorism acts” which did not succeed in resolving the issue – which is illustrated in the article with appropriate cases of XIX century’s terrorist acts. Appropriate, evidence based counterterrorism methods should be sought rather than repressive methods relying mainly on the society’s fear of terrorism.
    Źródło:
    Studia Iuridica; 2017, 69; 63-74
    0137-4346
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Radykalna krytyka „starego porządku społecznego” i religii we współczesnej polskiej myśli politycznej
    Radical criticism of the "old social order" and religion in contemporary Polish political thought
    Autorzy:
    Malendowicz, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24202987.pdf
    Data publikacji:
    2023-12
    Wydawca:
    Instytut Dyskursu i Dialogu
    Tematy:
    radykalizm
    myśl polityczna
    anarchizm
    sytuacjonizm
    komunizm
    radicalism
    political thought
    anarchism
    situationism
    communism
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest analiza krytyki wartości tradycji, religii, hierarchii społecznej w takich nurtach myśli politycznej jak: anarchizm, sytuacjonizm, marksizm-leninizm oraz tendencje trockistowskie. Autor sformułował hipotezę, zgodnie z którą maksymalizm negacji wymienionych przedmiotów krytyki wynika z maksymalizmu aksjologicznego radykalnego myślenia politycznego. Badania zostały oparte na jakościowej analizie świadectw myśli politycznej.
    The subject of the article is the analysis of the criticism of the values of tradition, religion, social hierarchy in such currents of political thought as anarchism, situationism, Marxism-Leninism and Trotskyist tendencies. The author formulated the hypothesis that the maximalism of the negation of the listed objects of criticism is due to the axiological maximalism of radical political thinking. The research was based on qualitative analysis of the testimonies of political thought.
    Źródło:
    Dyskurs & Dialog; 2023, 12(2); 22-37
    2658-2368
    2658-2406
    Pojawia się w:
    Dyskurs & Dialog
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mgławica rebelii. Terroryzm w społeczeństwie informacyjnym na przykładzie insurekcjonizmu
    The Nebula of the Rebellion. Terrorism in the Informative Society on the Insurrection Example
    Autorzy:
    Tomasiewicz, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2140753.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-28
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    insurekcja
    anarchizm
    społeczeństwo informacyjne
    opór niekierowany
    insurrection
    anarchism
    informative society
    resistance unsteered
    Opis:
    Autor w artykule charakteryzuje zjawisko terrorryzmu na przykładzie insurekcjonizmu, będącego przykładem oporu niekierowanego. Ponadto przedstawia rolę i znaczenie komunikacji dla działalności insurekcjonistycznej. Komunikacja jest wykorzystywana do pracy wywiadowczej, szkolenia, przekazywania informacji (serwisy informacyjne), organizacji pomocy dla insurekcjonistów i finansowania ruchu.
    In the article the author characterizes the phenomenon of terrorism based on insurrection, which is the example of unsteered resistance. Moreover, it presents the role andimportance of communication for insurrection activity. Communication is used in intelligence work, for training, information transfer (information services), aid organization for insurrectionists and financing of the movement.
    Źródło:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2016, 10, 2; 51-66
    1896-8848
    2450-3436
    Pojawia się w:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem degeneracji w myśli anarchistycznej P. Kropotkina
    The Problem of Degeneration in the Anarchist thought of Peter Kropotkin
    Autorzy:
    Drabiński, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2193959.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    anarchizm
    komunizm
    darwinizm
    eugenika
    neolamarkizm
    kapitalizm
    anarchism
    communism
    Darwinism
    eugenics
    neoLamarckism
    capitalism
    Opis:
    Peter Kropotkin was one of the most theorists of anarchism, a respected scholar and a leading representative of the so-called Russian (Eastern) Darwinism. Merging political and scientific ambition by the “anarchist prince” underlaid his scientism and was an assumption for making a critical analysis of existing socio-economic reality in the light of its influence on the biological and moral condition of humankind. The Russian anarchist was convinced about the destructive influence of conditions produced by the state and capitalism which he found as the fundamental cause of human degeneration. In this context, Kropotkin’s political proposals may be seen as a try to overcome a progressing both biological and moral crisis of humankind. The aim of this article is to present the mentioned analysis and to demonstrate the influence and similarities of Kropotkin’s project to the so-called theory of degeneration that was popular in the second half of XIX century.
    Piotr Kropotkin był jednym z najważniejszych teoretyków anarchizmu, a także szanowanym naukowcem oraz czołowym przedstawicielem tzw. darwinizmu rosyjskiego (wschodniego). Łączenie ambicji politycznej i naukowej przez „anarchistycznego księcia” legło u podstaw jego scjentyzmu, a także stanowiło asumpt do dokonania krytycznej analizy istniejącej rzeczywistości społeczno-ekonomicznej pod kątem jej wpływu na kondycję biologiczną i moralną gatunku ludzkiego. Rosyjski anarchista był bowiem przekonany o destrukcyjnym wpływie warunków generowanych przez państwo i kapitalizm, które miały stanowić zasadniczą przyczynę degeneracji człowieka. W tym też kontekście wysuwane przez Kropotkina propozycje polityczne postrzegać można jako próbę przezwyciężenia postępującej zapaści, zarówno biologicznej, jak i moralnej, ludzkości. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wspomnianej analizy, a także ukazanie wpływu i podobieństw kropotkinowskiego projektu z popularną w drugiej połowie XIX w. tzw. teorią degeneracji.
    Źródło:
    Świat Idei i Polityki; 2019, 18; 209-234
    1643-8442
    Pojawia się w:
    Świat Idei i Polityki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nauka – dyskurs czy propaganda? „Kampania” Galileusza w świetle anarchizmu Feyerabenda oraz koncepcji działania komunikacyjnego Habermasa
    Autorzy:
    Michalska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437469.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    metoda naukowa
    anarchizm metodologiczny
    dyskurs
    propaganda
    racjonalność
    scientific method
    methodological anarchism
    discourse
    rationality
    Opis:
    W artykule kampania Galileusza na rzecz systemu Kopernikańskiego zostaje poddana analizie w kategoriach dwóch różnych schematów pojęciowych: anarchizmu metodologicznego Paula Feyerabenda oraz pragmatyki formalnej Jürgena Habermasa. Autor tekstu dowodzi, że Feyerabend zasadniczo miał słuszność broniąc pluralizmu w nauce, jednak posunął się zbyt daleko twierdząc, że przedsięwzięcie Galileusza zasługuje na miano propagandy. Ponieważ, jak wynika z przeprowadzonych analiz, ujęcie metody naukowej, przeciw któremu występuje Feyerabend, nie wyczerpuje pojęcia rozumu, konieczne jest zaproponowanie szerszej koncepcji racjonalności, pozwalającej na wyjaśnienie najważniejszych epizodów historii nauki. Korzystając z Habermasa koncepcji dyskursu, autor artykułu podejmuje próbę reinterpretacji projektu intelektualnego Galileusza i przedstawienia go jako doskonałego przykładu wszechstronnego wdrażania zasad rozumu
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2012, 2, 2; 377-396
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane aspekty taoistycznej praktyki wéiwúwéi
    Autorzy:
    Romer, Wacław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/970043.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    wuwei
    weiwuwei
    dao
    taoizm
    anarchizm
    wychowanie
    nieruchomy poruszyciel
    daoism
    upbringing
    anarchism
    unmoved mover
    Opis:
    Artykuł ma na celu zbadanie wybranych aspektów zalecanej przez Dàodéjīng praktyki wéiwúwéi (為無為) poprzez spojrzenie na nią w różnych kontekstach. Postawionych jest pięć tez: (1) w Dàodéjīng czytamy o ontologicznej zasadzie głoszącej, że funkcjonalność bytu jest konstytuowana przez jego strukturę będącą niebytem; (2) wéiwúwéi może być realizowane jako inspiracja przykładem; (3) wéiwúwéi może być realizowane jako efekt transcedentalnej bądź psychologicznej transformacji podmiotu polegającej na wyzwoleniu sprawstwa z uwarunkowań; (4) wéiwúwéi może być realizowane jako przyzwolenie na błędy podwładnych; (5) proponowany przez Dàodéjīng ideał władcy charakteryzuje niska preferencja czasowa.
    The article aims to explore some aspects of the wéiwúwéi (為無為) practice recommended by the Dàodéjīng by examining it in various contexts. Five theses are postulated: (1) we read in the Dàodéjīng about an ontological principle which states that the functionality of the entity is determined by its structure which is a nonentity; (2) wéiwúwéi can be performed by inspiring by personal example; (3) wéiwúwéi can be realized as a result of a transcendental or psychological transformation of the subject by liberating the agent from conditions; (4) wéiwúwéi can be performed as permission for the errors of one's subordinates; (5) The ideal ruler as proposed by the Dàodéjīng is characterized by low time preference.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2015, 5; 15-22
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rimbaud i historia przestrzenna
    Rimbaud and Spatial History
    Autorzy:
    Ross, Kristin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1012916.pdf
    Data publikacji:
    2017-03-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    political geography
    Paris Commune
    anarchism
    poetry
    colonialism
    geografia polityczna
    Komuna Paryska
    anarchizm
    poezja
    kolonializm
    Opis:
    Artykuł stanowi zmodyfikowany fragment książki Kristin Ross poświęconej Komunie Paryskiej i Rimbaudowi. Autorka rozwija w nim trzy równoległe opowieści o konfliktach organizujących ówczesną literaturę, politykę i rozwijającą się pod koniec XIX wieku naukową geografię. Choć realizowany różnymi metodami, cel tych walk miałby być jednakowy i dotyczyć sposobu konstruowania przestrzeni. Jak przekonuje bowiem Ross, ideologiczne pojęcie przestrzeni (zgodnie z którym biernie oczekuje ona na podbój) zostaje wypracowane wspólnymi siłami przez antykomunardzkich polityków, elitarystycznych poetów parnasistowskich oraz ojców francuskiej akademickiej geografii. Rimbaud zaś (wespół z takimi radykałami jak Vermersch i Reclus) szkicował w swoich pracach taką koncepcję przestrzeni, w której nie będzie już miejsca na podbój, hierarchię czy charakterystyczne dla kapitalistycznego kolonializmu całkowite ujednolicenie rzeczywistości.
    This article is a modified version of a chapter from Kristin Ross’s The Emergence of Social Space. Rimbaud and Paris Commune. Here the author develops three parallel stories examining how conflicts make an imprint on literature and politics and perpetuate the emergence of scientific geography at the end of the 19th century. Although the terms of those conflicts were diverse, they converged upon a concern with the construction of social space. As Ross argues, the ideological notion of space (as something which passively awaits to be conquered) unfolded in parallel among anti-commune politicians, elitist Parnassian poets and the forefathers of French academic geography. Conversely, Rimbaud (along with such radicals as Vermersch and Reclus) outlined a concept of space resistant to competition, hierarchy or the homogenization of reality characteristic for capitalist colonialism.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2017, 23, 1; 215-236
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zderzenie ideologii i utopii. Jakobińskie ruchy społeczne XXI w. w świeckiej odsłonie
    The clash of utopia and ideology. Jacobin social movements in the XXI century in secular version
    Autorzy:
    Korczyński, Tomasz M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2139033.pdf
    Data publikacji:
    2022-10-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    ideologia
    utopia
    ruchy społeczne
    Mannheim
    Eisenstadt
    feminizm
    anarchizm
    ideology
    Utopia
    social movements
    feminism
    anarchism
    Opis:
    W artykule punktem wyjściowym uczyniono teoretyczną analizę zjawiska ideologii i utopii na podstawie klasycznego dzieła socjologicznego Karola Mannheima, które skonfrontowano następnie z koncepcją Szemuela N. Eisenstadta przedstawioną w eseju O jakobińskim komponencie ruchów fundamentalistycznych. Powstała w ten sposób synteza stanowi model teoretyczny przydatny do prześledzenia owego „elementu jakobińskiego” występującego w niektórych ruchach społecznych. Zaproponowano badanie świeckich ruchów społecznych z pominięciem ruchów religijnych. W ramach analizy nurtów świeckich uwzględniono ruchy anarchistyczne oraz feministyczne. W konkluzji wskazano, że po pierwsze, zarówno wątki ideologiczne, jak też utopijne nie są obce różnym strukturom wiedzy i działaniom społecznym, procesom intelektualnym oraz społecznym, po drugie, wiedza społeczna generowana, dystrybuowana i umacniana w rozmaitych i różniących się od siebie środowiskach społecznych ma w gruncie rzeczy podobne źródła, struktury i genezę.
    The starting point of the paper makes a theoretical analysis of the phenomena of ideology and utopia from the classical opus by Karl Mannheim, which has been consequently confronted by the ideas from the Shmuel N. Eisenstadt treatise The Jacobin Component Of Fundamentalist Movements. The following synthesis represents the theoretical model that can be used to follow the aforementioned “Jacobin component” in social movements, which seem to be fundamentally divergent. Different secular movements have been analyzed along similar critical lines. Opposite movements were selected for this analysis. Among secular movements there are anarchist and feminist movements. In conclusion, the indications are that, firstly both ideological and utopian stands are no strangers to divergent social knowledge structures, social action, intellectual and social processes. The second one underlines the fact that social knowledge, which is generated, distributed and sustained in diverse and divergent social environments, has actually similar sources, origins and structure.
    Źródło:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2022, 29, 1; 9-21
    2299-2367
    Pojawia się w:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    U źródeł myśli libertariańskiej
    At the Sources of Libertarian Thought
    Autorzy:
    Maziarz, Damian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488821.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    libertarianizm
    minarchizm
    anarchokapitalizm
    anarchizm
    kapitalizm
    wolność
    jednostka
    libertarianism
    minarchism
    anarcho-capitalism
    anarchism
    capitalism
    freedom
    individual
    Opis:
    Artykuł traktuje o libertarianizmie, jego genezie, źródłach i odłamach. Jest to stosunkowo młody ruch ideowo-polityczny. Libertarianie szczególny nacisk kładą na prawa jednostki do własności prywatnej i indywidualizm. Mają krytyczny ogląd instytucji państwa, wyrażający się w postulacie radykalnego ograniczenia jego uprawnień (minarchizm) lub też jego demontażu (anarchokapitalizm). Minarchizm i anarchokapitalizm stanowią dominujące nurty współczesnego libertarianizmu. Minarchiści opowiadają się za tym, żeby kompetencje państwa zostały zawężone do minimum – powinno ono sprawować pieczę nad wymiarem bezpieczeństwa (wojsko, policja, sądownictwo) i całkowicie powściągnąć ingerencję w gospodarkę. Anarchokapitaliści z kolei stoją na stanowisku, że instytucja państwa powinna zostać zniesiona. Uznają oni bowiem, że nie sposób pogodzić wolności jednostki i prawa do własności prywatnej w ramach państwa – nawet takiego, którego władza sprowadza się do zawiadywania sektorami zaznaczanymi przez minarchistów. Radykalni libertarianie spod znaku anarchokapitalizmu są zdania, że wszelkie uprawnienia państwa powinny zostać przekazane prywatnej inicjatywie.
    In this paper the author presents the Libertarian Thought in the perspective of its genesis and interpretations. Libertarianism is an young ideological movement focused on rights of an individual (like the right to property). It has the critical attitude towards authority what is expressed in the postulate of radical limitation of its powers (Minarchism) or its dismantling (Anarcho-capitalism). In the approach of minarchists, the state have the only one responsibility: it should supervise on security dimension by management of armed forces, police and judiciary. Anarchocapitalists claim that the institution of state should be abolished. They recognize the fact that there is no way to reconcile individual liberty and the right to private property within the state— even in situation where state is focused on dimension of security. Radical libertarians with anarcho-capitalist inclination maintain that all powers of the state should be transmitted to the private sector.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 4; 115-127
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Non-anarchist Anarchisms and Anarchisms of Non-anarchist Origin in Contemporary Political Thought
    Nieanarchistyczne anarchizmy i anarchizmy pochodzenia nieanarchistycznego we współczesnej myśli politycznej
    Autorzy:
    Malendowicz, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2163345.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    anarchism
    anarcho-transhumanism
    anarcho-primitivism
    crypto-anarchism
    political
    thought
    anarchizm
    anarchotranshumanizm
    anarchoprymitywizm
    kryptoanarchizm
    myśl polityczna
    Opis:
    In contemporary political thought there are currents that have references to the term ‘anarchism’ in their names. These are: anarcho-primitivism, anarcho-transhumanism, and crypto-anarchism. The author formulated a hypothesis according to which the mentioned currents of political thought are currents of anarchism in so far as the idea of freedom is a primary value in them, and they are not currents of anarchism if freedom is treated in them as a consequence of the primordiality of other values or as a consequence of the processes of transformations taking place in the modern world and in the past. In order to verify this hypothesis, the author used the analysis of source texts, which made it possible to identify the analysed currents of political thought in the context of validity, superiority or inferiority of the idea of freedom in them, as well as the premises of its presence in these currents.
    We współczesnej myśli politycznej istnieją nurty, które w swoich nazwach mają odniesienia do nazwy „anarchizm”. Są to: anarchoprymitywizm, anarchotranshumanizm i kryptoanarchizm. Nie ma jednak zgodności, czy są to nurty anarchizmu czy też nie. Dlatego autor podjął się ich analizy. Sformułował hipotezę, zgodnie z którą wymienione nurty myśli politycznej są nurtami anarchizmu o tyle, o ile idea wolności jest w nich wartością pierwotną, a nie są nurtami anarchizmu, jeśli wolność jest w nich traktowana jako konsekwencja pierwotności innych wartości lub konsekwencja procesów przemian toczących się w świecie współczesnym i dawniej. Celem zweryfikowania tej hipotezy autor zastosował analizę tekstów źródłowych, która pozwoliła zidentyfikować badane nurty myśli politycznej w kontekście ważności, nadrzędności lub podrzędności w nich idei wolności, a także przesłanek jej obecności w tych nurtach.
    Źródło:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2022, 75; 67-86
    1505-2192
    Pojawia się w:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Neosarmatyzm I nowoczesność – próba doprecyzowania zagadnienia
    Neosarmatism and modernity. An attempt to clarify the link
    Autorzy:
    Bohuszewicz, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2048357.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-27
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Sarmatism
    Neosarmatism
    modernity
    anarchism
    postcolonialism
    heritage studies
    sarmatyzm
    neosarmatyzm
    nowoczesność
    anarchizm
    postkolonializm
    studia nad dziedzictwem
    Opis:
    The article is a response to the fragments of Adam Kubiak’s book Rzeczy mniejsze. Dysformia i fiasko: semi-peryferyjne formy kultury (Small Things. Dysformia and Fiasco: Semi Peripheral Forms of Culture) in which the author critically refers to the idea of Neosarmatism. It thus aims to explain the logic behind the concept as well as clarify the relationship between Neosarmatism (as well as Sarmatism) and modernity.
    Źródło:
    Prace Polonistyczne; 2021, 76; 75-93
    0079-4791
    Pojawia się w:
    Prace Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność ruchów anarchistycznych w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX stulecia
    The activity of anarchist movements in the Kingdom of Poland at the turn of the 19th and 20th centuries
    Autorzy:
    Potkański, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/556953.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    anarchism
    terrorism
    Kingdom of Poland
    1905 revolution
    Okhrana
    anarchizm
    terroryzm
    Królestwo Polskie
    rewolucja 1905 roku
    Ochrana
    Opis:
    In the second half of the 19th century, alongside Marxism dominating the left, anarchist ideas also started to be disseminated in Europe. In the Russian Empire, industrial transformations activated anarchist and anti-system forces (such as those involved in Narodnaya Volya) invoking the universal freedom of people, who were entangled in a new slavery based on socio-economic factors in an era of aggressive capitalism. Around 1903, various anarchist organisations became more active in the borderland of the Kingdom of Poland and western Russia, mainly in Białystok Voivodeship. Large numbers of supporters of workers’ parties joined extremist organisations such as Chernoe Znamia or Beznachalie. The period of revolutionary upheaval started in 1905 was conducive to the development of anarchist organisations in the Kingdom of Poland, especially in large cities, such as Warsaw and Łódź. Members of the Workers’ Conspiracy, the International, and the Group of Revolutionary Avengers carried out armed assassinations of members of the tsarist authorities as well as the local bourgeoisie. Their activities were brutally suppressed by the police and Okhrana agents.
    W Europie, obok dominującego w ujęciu lewicowym marksizmu, w drugiej połowie XIX w. zaczęto propagować również koncepcje anarchistyczne. W Cesarstwie Rosyjskim przeobrażenia industrialne doprowadziły do uaktywnienia sił anarchistycznych i antysystemowych działających m.in. w Narodnej Woli i odwołujących się do powszechnej wolności ludzi uwikłanych w nowe zniewolenie, mające podłoże społeczno-gospodarcze w epoce agresywnego kapitalizmu. Około 1903 r. uaktywniły się różne formacje anarchistyczne na pograniczu Królestwa Polskiego i zachodniej części Rosji, głównie na Białostocczyźnie. Zwolennicy partii robotniczych masowo przechodzili do skrajnych formacji: Czernoje Znamja i Beznaczalije. Okres wrzenia rewolucyjnego od 1905 r. sprzyjał rozwojowi formacji anarchistycznych na terenie Królestwa Polskiego, a zwłaszcza w dużych miastach, takich jak Warszawa i Łódź. Członkowie Zmowy Robotniczej, Internacjonału oraz Rewolucjonistów-Mścicieli dokonywali zamachów zbrojnych na przedstawicieli nie tylko carskich władz, ale także miejscowej burżuazji. Ich działalność została brutalnie zdławiona przez policję oraz funkcjonariuszy Ochrany.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2014, 4; 99-113
    1899-6264
    2451-0718
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nurty myśli politycznego marginesu. Sprzeczności i niedopowiedzenia
    The insignificant trends of political thought. Contradictions and understatements
    Autorzy:
    Malendowicz, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2195286.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    myśl polityczna
    radykalizm
    anarchizm
    komunizm
    nacjonalizm
    oksymoron
    sprzeczności
    political thought
    radicalism
    anarchism
    communism
    nationalism
    oxymoron
    contradictions
    Opis:
    The main issue of this article are the insignificant trends of political thought and their contradictions and understatements. The article describes the following trends of political thought: anarchism, communism, nationalism, monarchism, transhumanism, primitivism, ruralism and also National anarchism, National Bolshevism and Slavophilism. These trends of political thought are characterized by internal contradictions and opposition to democracy.
    Przedmiotem artykułu są marginalne nurty myśli politycznej oraz ich sprzeczności i niedopowiedzenia. W artykule opisano następujące kierunki myśli politycznej: anarchizm, komunizm, nacjonalizm, monarchizm, transhumanizm, prymitywizm, ruralizm, a także narodowy anarchizm, narodowy bolszewizm i słowianofilstwo. Nurty te cechują się wewnętrznymi sprzecznościami i opozycyjnością wobec demokracji.
    Źródło:
    Świat Idei i Polityki; 2016, 15; 9-26
    1643-8442
    Pojawia się w:
    Świat Idei i Polityki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Herbert Read (1893-1968)
    Autorzy:
    Thistlewood, David
    Roś, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1203969.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Fundacja dzień dobry! kolektyw kultury
    Tematy:
    anarchizm
    surrealizm
    sztuka dziecięca
    historia edukacji
    sztukaw spółczesna
    anarchism
    surrealism
    children's art
    history of education
    modern art
    Źródło:
    Amor Fati; 2017, 1(7); 188-215
    2449-7819
    Pojawia się w:
    Amor Fati
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naturalizm metodologiczny w sporze ewolucjonizmu z kreacjonizmem w świetle poglądów Paula K. Feyerabenda
    Methodological Naturalism in Evolution-Creation Controversy in the Light of Paul K. Feyerabend’s Views
    Autorzy:
    Malec, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553286.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    teoria ewolucji
    Paul K. Feyerabend
    kreacjonizm
    naturalizm metodologiczny
    anarchizm metodologiczny
    theory of evolution
    creationism
    methodological naturalism
    methodological anarchism
    Opis:
    Spór ewolucjonizmu z kreacjonizmem trwa od dawna. Podstawą tego sporu jest różne rozumienie nauki wśród ewolucjonistów i kreacjonistów. Dla tych pierwszych nauka jest przedsięwzięciem naturalistycznym. Twierdzenia, które wychodzą poza wyjaśnienia naturalistyczne, traktowane są jako nienaukowe. Na tej podstawie argumentuje się, że kreacjonizm nie może uzyskać statusu pełnoprawnej teorii naukowej. Pogląd taki jest popularny wśród naukowców, ale nie wśród niektórych filozofów nauki. Jednym z nich był Paul K. Feyerabend, który argumentował na rzecz anarchizmu metodologicznego - poglądu, że rozwój w nauce jest możliwy tylko w przypadku zniesienia rozmaitych ograniczeń metodologicznych. Kreacjonizm, w tym ujęciu, zyskuje miano teorii alternatywnej. Teorii, która dostarcza zewnętrznych standardów krytyki i która nie powinna być a priori skreślana na podstawie założeń metodologicznych.
    The evolution-creation controversy has last for a long time. At its core is the fact that evolutionists and creationists have different understandings of science. For the former science is a naturalistic enterprise. Explanations that go beyond the naturalistic ones are considered to be unscientific. On that basis it is claimed that creationism cannot be legitimate science. That point of view is widely popular among scientists but not among some of the philosophers of science. One of them was Paul K. Feyerabend who supported the idea of methodological anarchism according to which scientific progress is possible only when a number of methodological limitations be abrogated. In this light creationism is viewed as an alternative theory which provides external criticism and should not be a priori excluded on methodological grounds.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 131-154
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Międzynarodowe organizacje radykalnej lewicy wobec Unii Europejskiej. Analiza wybranych przykładów w kontekście pandemii SARS-CoV-2
    International organizations of the radical left towards the European Union. Analysis of selected examples in the context of SARS-CoV-2 pandemic
    Autorzy:
    Malendowicz, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2043236.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    radical left
    European Union
    European integration
    nationalism
    anarchism
    pandemic
    radykalna lewica
    Unia Europejska
    integracja europejska
    nacjonalizm
    anarchizm
    pandemia
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest analiza dokumentów programowych i publicystyki trzech ruchów i nurtów radykalnie lewicowych, które były reprezentowane przez takie organizacje międzynarodowe, jak: the Initiative of Communist and Workers’ Parties in order to study and elaborate European issues and to coordinate their activity (CWPE), the International Socialist Alternative (ISA) i the International Socialist Tendency (IST). W każdej z wymienionych organizacji aktywne były również polskie partie i grupy polityczne. Celem artykułu jest określenie przyczyn i treści krytyki Unii Europejskiej przez wymienione organizacje, wskazanie podobieństw i różnic między nimi, a także określenie różnic pomiędzy krytyką integracji europejskiej dokonaną przez ruchy radykalnej lewicy oraz ruch anarchistyczny i ruchy radykalnie nacjonalistyczne. Analiza została przeprowadzona z uwzględnieniem krytyki działań elit Unii Europejskiej i rządów państw europejskich w zwalczaniu pandemii SARS-CoV-2.
    The subject of the article is the analysis of program documents and journalism of three radical leftist movements and currents, which were represented by such international organizations as: the Initiative of Communist and Workers’ Parties in order to study and elaborate European issues and to coordinate their activity (CWPE), the International Socialist Alternative (ISA) and the International Socialist Tendency (IST). Polish parties and political groups were also active in each of the aforementioned organizations. The aim of the article is to define the reasons and content of the criticism of the European Union by the aforementioned organizations, to indicate the similarities and differences between them, as well as to define the differences between the criticism of European integration made by the radical left, anarchist and radically nationalist movements. The analysis was conducted taking into account the criticism of the actions of the European Union elites and European governments in combating the SARS-CoV-2 pandemic.
    Źródło:
    Rocznik Integracji Europejskiej; 2021, 15; 169-180
    1899-6256
    Pojawia się w:
    Rocznik Integracji Europejskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poglądy gospodarcze Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego
    Economic Views of the Movement for an Alternative Society
    Autorzy:
    Pluciński, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/619830.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    economic doctrines
    social movements
    anarchism
    systemic transformation
    public sphere
    doktryny ekonomiczne
    ruchy społeczne
    anarchizm
    transformacja ustrojowa
    sfera publiczna
    Opis:
    The paper deals with the issue of the economic views developed by the Movement for an Alternative Society (Pl.: Ruch Społeczeństwa Alternatywnego), a social movement that operated in Poland most actively in the 1980s and ‘90s. Its primary focus concerns the critique of liberalism, as well as the critique of the systemic liberaltransformation of 1989. The views presented became an important element of the tradition of Polish anti-systemic movements and a crucial factor in the process of the revival of the Polish public sphere.
    Artykuł podejmuje problematykę poglądów ekonomicznych rozwijanych w ramach Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego, ruchu społecznego aktywnie działającego w Polsce w latach 80. i 90. XX wieku. Skupia się przede wszystkim na polemice RSA z liberalizmem oraz krytyce liberalnej transformacji ustrojowej roku 1989. Rekonstruowane tu poglądy stały się istotnym składnikiem dziedzictwa polskich, antysystemowych ruchów społecznych, jak również elementem odradzającej się sfery publicznej.
    Źródło:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2018, 1; 167-184
    1731-7517
    Pojawia się w:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Argumenty przeciwko naturalizmowi jako epistemicznemu układowi odniesienia
    Arguments against Naturalism as an Epistemic Framework
    Autorzy:
    Kilian, Krzysztof J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553189.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    epistemiczne układy odniesienia
    naturalizm metodologiczny
    decyzje metodologiczne
    anarchizm epistemologiczny
    antynaturalizm
    epistemic frameworks
    methodological naturalism
    methodological decisions
    epistemological anarchism
    antinaturalism
    Opis:
    Artykuł bada ważniejsze argumenty przeciwko naturalizmowi metodologicznemu. Argumenty te mają stanowić podstawę do uzasadnienia następujących tez. Naturalizm metodologiczny: źle wpływa na rozwój wiedzy; utrudnia współzawodnictwo w nauce; jest tylko częścią określonej tradycji, która została zabsolutyzowana; jest wyłącznie prowizoryczną zasadą; jest arbitralną i szkodliwą regułą; jest podejściem irracjonalnym; jest złą filozofią; jest ujęciem przyjmowanym bezkrytycznie. Większość antynaturalistycznych argumentów nie jest przekonująca. Jednak kilka z nich można uznać za zasadne.
    This paper investigates the potentially plausible arguments that may be leveled against methodological naturalism. These are used to justify the following claims with regard to the latter: that it badly affects the development of knowledge, hinders competition in science, has elevated a mere part of one specific tradition to an absolute status, is only a provisory principle, is arbitrary and harmful as a principle, is irrational as an approach, amounts to bad philosophy, and involves uncritical acceptance. Most of these antinaturalistic arguments do not turn out to be convincing, but a few can be considered well-founded.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2018, 15; 71-137
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odrodzenie i kształtowanie się ruchu anarchistycznego w Polsce od lat osiemdziesiątych XX w.
    Autorzy:
    Malendowicz, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/608295.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    anarchism
    political transformation
    political thought
    social movements
    power
    state
    freedom
    anarchizm
    transformacja polityczna
    myśl polityczna
    ruchy społeczne
    władza
    państwo
    wolność
    Opis:
    The article presents the history of the anarchist movement in Poland since the 1980s. The first anarchist group formed in Poland after World War II was the Alternative Society Movement, established in 1983. In 1989, the Anarchist Federation was founded. The most important anarchists periodicals were: Mać Pariadka, Inny Świat (Another World), and Przegląd Anarchistyczny (Anarchist Review). The Polish anarchist thought was dominated by anarcho-communism and anarcho-syndicalism.
    Artykuł przedstawia historię ruchu anarchistycznego w Polsce od lat osiemdziesiątych XX w. Pierwszą grupą anarchistyczną w Polsce po II wojnie światowej był Ruch Społeczeństwa Alternatywnego, który powstał w 1983 r. W 1989 r. została utworzona Federacja Anarchistyczna. Najważniejsze czasopisma anarchistyczne w tym okresie to: „Mać Pariadka”, „Inny Świat” i „Przegląd Anarchistyczny”. W polskiej myśli anarchistycznej dominowały anarchokomunizm i anarchosyndykalizm.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 2
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poetyka rewolucyjna nomadycznej maszyny edukacyjnej
    Revolutionary poetics of a nomadic educational machine
    Autorzy:
    Szwabowski, Oskar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/962577.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydział Pedagogiki i Psychologii
    Tematy:
    the Newest Social Movements
    anarchism
    the Didactics Machine
    the Nomadic Educational Machine
    anarchizm
    maszyna dydaktyczna
    nomadyczna maszyna edukacyjna
    nowe ruchy społeczne
    Opis:
    W artykule zostaje poddana analizie praca nomadycznej maszyny edukacyjnej. Podniesiono przede wszystkim wątek jest auto-nie-reprezentacji. Wskazano na konieczność uwzględnienia specyfiki silnika tejże maszyny, zwłaszcza w kontekście głosu i jego relacji z tym, co ludzkie i racjonalne. Poetyka nomadycznej maszyny edukacyjnej jest nie tylko sposobem ujawniania się i zakrywania, ale stanowi praktykę oporową. Autor, starając się zarysować budowę tego elementu silnika maszyny i jego pracę, rozważania teoretyczne odnosi do empirycznego materiału, zapomnianych historii opowiadanych przez zbuntowane wielości.
    In this paper the work of a nomadic educational machine is analyzed. The topic of non-self-representation has been raised primarily. The necessity of taking into account the specifics of the engine of this machine has been emphasized, especially in the context of the voice and its relationship with what is human and rational. Poetics of a nomadic educational machine is not only a way of coming out and covering, but it is also the practice of resistance. The author, trying to outline the structure of this engine component and its work, theoretically refers to the empirical material, forgotten stories told by the rebellious multiplicity. keywords: anarchism, the Didactics Machine, the Nomadic Educational Machine, the Newest Social Movements.
    Źródło:
    Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN; 2015, 1
    2353-7914
    Pojawia się w:
    Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    DE PARASITES SOCIAUX AU FAMEUX SAPEUR La désobéissance civile de l’art
    FROM ‘SOCIAL PARASITE’ TO ‘FAMOUS SAPPER’. THE ART OF CIVIL DISOBEDIENCE
    OD „PARAZYTA SPOŁECZNEGO” DO „SŁYNNEGO SAPERA”. O CYWILNYM NIEPOSŁUSZEŃSTWIE SZTUKI
    Autorzy:
    Brogowski, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487688.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-07
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
    Tematy:
    FUNKCJA SZTUKI PASOŻYTNICTWO SPOŁECZNE NIEPOSŁUSZEŃSTWO OBYWATELSKIE
    ANARCHIZM
    ALIENACJA DEZALIENACJA SZTUKI
    FUNCTION OF ART
    SOCIAL PARASITISM
    CIVIL DISOBEDIENCE ANARCHISM
    ALIENATION / DE-ALIENATION OF ART
    Opis:
    OD „PARAZYTA SPOŁECZNEGO” DO „SŁYNNEGO SAPERA”. O CYWILNYM NIEPOSŁUSZEŃSTWIE SZTUKI W eseju zderzają się dwie płaszczyzny rozważań: jedna dotyczy praktyk artystycznych zwanych „pasożytniczymi” w sztuce ostatnich lat (temat sympozjum w Amiens w roku 2006), druga – dezalienacyjnej funkcji sztuki, w sensie, w jakim postrzega ją i praktykuje Laurent Marissal, którego książka (Pinxit. Malarstwo 1997–2003, Rennes, Éditions Incertain Sens, 2005) jest tutaj przedmiotem rozważań. Ich celem jest powiązanie zagadnień, jakie wyłaniają się z tego zderzenia, z historią polityczną i intelektualną po to, by lepiej uchwycić ich sens i aktualność. W pierwszej części eseju pojęcie pasożytnictwa interpretowane jest przez pryzmat złowieszczych, a czasem zbrodniczych następstw koncepcji „pasożyta społecznego” u nazistów i w krajach bloku radzieckiego; skonfrontowana jest ona z odniesieniami do pasożytnictwa w ekonomii politycznej (Adam Smith, Karol Marks, Pierre-Joseph Proudhon, Stanislav Andreski). Okazuje się wtedy, że „pasożyt społeczny” nie jest pojęciem, ale niespójnym zbiorem przeciwstawnych sensów, które zależą od ideologicznego punku widzenia. W drugiej części, wychodząc od społeczno-ekonomicznego kontekstu pracy artysty, a także od politycznych implikacji posługiwania się terminem „pasożyt” w kontekście sztuki, analiza praktyki artystycznej Laurent Marissala, prowadzi do historycznej rekonstrukcji pojęcia alienacji oraz sposobów filozoficznego pojmowania sztuki jako doświadczenia dezalienującego. Łączy się w tej rekonstrukcji kilka tradycji filozoficznych: pisarze Oświecenia (Denis Diderot, Jean-Jacques Rousseau, Maxime de Robespierre, Friedrich Schiller), filozofowie anarchizmu (Max Stirner, Pierre-Joseph Proudhon, Michał Bakunin, Lew Tołstoj), ale także, w nieco bardziej zaskakujący sposób, Karol Marks i Umberto Eco, którego teoria otwartego dzieła jest w istocie odpowiedzią na kwestię alienacji w sensie, w jakim zdefiniował ją Marks. Zagadnienia wyłaniające się z tych analiz łączą konsekwencje zarówno estetyczne, jak i polityczne: nieposłuszeństwo obywatelskie (kiedy wolność wypowiedzi prowadzi artystów na skraj legalności: Krzysztof Wodiczko, Alfredo Jaar, Francis Alÿs, Gianni Motti, Pierre Huyghe, Clido Mereiles, itd.), dezalienacyjna funkcja sztuki (edukacja estetyczna według modelu Schillera czy akcja polityczna – w tym również w sztuce – według teorii Marksa?), koncepcja czasu w doświadczeniu alienacji, zwłaszcza w przypadku artystów, których praca zarobkowa nie pokrywa się z działalnością artystyczną (pisał o tym między innymi Witold Gombrowicz), a wreszcie teoria własności (oparta na użytkowaniu czy na posiadanie?, niedająca się wyalienować własność ufundowana na prawie autora do swojego dzieła czy na nieograniczonym prawie do posiadania?). Francuski termin „jouissance”, mający zarówno sens prawny, jak i egzystencjalny, oznaczający zarazem „prawo do użytkowania” i „przyjemność”, a nawet „orgazm”, jest przedmiotem pasjonującej analizy Diderota w Encyklopedii. W roku 1997 Laurent Marissal zostaje zatrudniony jako członek personelu pilnującego kolekcję obrazów w Muzeum Gustawa Moreau; sytuacja typowa dla młodych artystów, bo Marissal właśnie otrzymał dyplom Akademii Sztuk Pięknych w Paryżu. W takim właśnie kontekście opracowuje swoją koncepcję i praktykę sztuki jako sposobu na odzyskiwanie czasu swojej egzystencji sprzedanego pracodawcy, a instrumentem tej praktyki czyni związek zawodowy. W roku 2003 podaje się do dymisji, a w 2005 publikuje Pinxit. Malarstwo 1997–2003, jako dokument, opowieść i wyraz doświadczenia artystycznego, w którym sztuka i praca zrosły się na dobre z życiem.
    FROM ‘SOCIAL PARASITE’ TO ‘FAMOUS SAPPER’. THE ART OF CIVIL DISOBEDIENCE In the essay, there are two planes which collide: one concerning artistic practice of recent years considered as ‘parasitic’ in art (see: the symposium in Amiens in 2006), the second – de-alienating function of art as interpreted by Laurent Marissal, whose book (‘Pinxit: Painting from 1997 to 2003’ Rennes, Éditions Incertain Sens, 2005) is under consideration here. Their aim is to link the issues which emerge from the clash with political and intellectual history in order to bet-ter grasp their meaning and relevance. In the first part of the essay, the notion of parasitism is interpreted through the prism of sinister, sometimes murderous consequences of ‘social parasite’ – the ideas by the Nazis and the Soviets. It is confronted with references to parasitism in political economy (Adam Smith, Karl Marx, Pierre-Joseph Proudhon, Stanislav Andreski). It turns out then that ‘social parasite’ is not a idea, but an inconsistent set of contradictory meanings, which depend on the ideological point of view. In the second part, starting from the socio-economic context of the artist’s work, as well as the political implications of the use of the term ‘parasite’ in the context of art, the analysis of the artistic practice by Laurent Marissal leads to the historical reconstruction of the concept of alien-ation and ways of philosophical understanding of art as de-alienating experience. The recon-struction combines several philosophical traditions, including the following traditions: the writ-ers of the Enlightenment (Denis Diderot, Jean-Jacques Rousseau, Maxime de Robespierre, Frie-drich Schiller), the philosophers of anarchism (Max Stirner, Pierre-Joseph Proudhon, Mikhail Bakounine, Leo Tolstoy), but also in a bit more surprising way, Karl Marx and Umberto Eco, whose theory of open work is in fact the answer to the question of alienation in the sense de-fined by Marx. Issues emerging from these analyzes combine both aesthetic and political consequences: civil disobedience (when freedom of speech leads artists to the edge of legality: Krzysztof Wodiczko, Alfredo Jaar, Francis Alÿs, Gianni Motti, Pierre Huyghe, clido Mereiles, etc.), de-alienation of the function of art (aesthetic education by Schiller and/or political action – including in art – according to Marx’s theory?), the concept of time in the experience of alienation, especially in the case of artists whose paid work does not coincide with artistic activities (Witold Gom-browicz and other writer wrote about this problem), and finally the theory of property (based on the use or the possession ?, not-be-alienated property based on the right of the artist or to the unlimited right to own?). French term ‘jouissance’, having both the sense of the legal and exis-tential, meaning both ‘right to use’ and ‘pleasure’ and even ‘orgasm’, is the subject of a fascinat-ing analysis by Diderot in ‘Encyclopedia’. In 1997, Laurent Marissal was employed as a staff member to watch the collection of paintings at the Museum of Gustav Moreau; a situation typical for young artists, because Marissal just graduated from the Academy of Fine Arts in Paris. It is in this context he developed his idea and practice of art as a way of recovering the time sold to his employer, and he used unions as the instrument of that practice. In 2003, he resigned, and in 2005, he publishes ‘Pinxit: Paintings from 1997 to 2003’, as the document – story and expression of artistic experience, where art and work merge with life.
    Źródło:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2016, 21; 48-83
    1733-1528
    Pojawia się w:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bunt i melancholia. Obraz życia anarchisty w Memuarn fun Lejbn
    Rebellion and melancholy. An image of anarchist life in Memuarn fun Leybn
    Autorzy:
    Laskowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1419739.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Leyb Berkenvald
    individualist anarchism
    history of affects
    queerstory
    "Leyb the Anarchist"
    Jewish anarchism
    Lejb Berkenwald
    „Lejb Anarchista”
    anarchizm żydowski
    anarchoindywidualizm
    historia afektów
    queerstoria
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest jedynej w swoim rodzaju narracji autobiograficznej – spisanej i opublikowanej w międzywojennej Polsce przez żydowskiego anarchistę. Niewielka książeczka Memuarn oder szpliters fun a lebn fun Lejbn (znana również jako Memuarn fun Lejbn) została wydana w 1933 roku w Łodzi, w 2017 roku ukazał się jej polski przekład pod tytułem Memuary albo okruchy z życia Lejba. W pierwszej części artykułu zidentyfikowano i przedstawiono postać autora, Lejba Berkenwalda, zwanego „Lejbem Anarchistą”, jego środowisko społeczne i usytuowanie na mapie międzywojennego anarchizmu. W części drugiej autobiograficzna narracja Lejba czytana jest w perspektywie mikrohistorii afektów; akcent położony został na wyłaniającą się z tekstu alternatywną formę męskiej podmiotowości – wykraczającą poza dominujący, heteronormatywny model męskości i przynależącą – tak w swych nadziejach, jak i rozczarowaniach – do niedającej się urzeczywistnić mesjańskiej wspólnoty.
    The subject of the paper is a unique autobiographical text written in interwar Poland by a Jewish anarchist. A small booklet in Yiddish, Memuarn oder shpliters fun a lebn fun Leybn (also known as Memuarn fun Leybn) was published in 1933 in Łódź; the Polish translation appeared in 2017 under the title Memuary albo okruchy z życia Lejba. In the first part of the paper the author of the text, Leyb Berkenvald, known as “Leyb the Anarchist,” is identified and described, with a focus on the social milieu to which he belonged, and his position on the map of interwar anarchism. In the second part, Leyb’s autobiography is analyzed from the perspective of the microhistory of affects to reveal an alternative form of male subjectivity emerging from the text, which countered the dominant, heteronormative model of masculinity. This specific form of subjectivity is interpreted – both in its hopes and disappointments – in the context of an unattainable messianic community which Leyb strove to conceive.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2020, 14, 1; 185-215
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strajk generalny jako rewolucja. Luksemburg, Sorel i współczesne projekty polityki radykalnej
    General Strike as Revolution. Luxemburg, Sorel, and Ideas of Contemporary Radical Politics
    Autorzy:
    Laskowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1015869.pdf
    Data publikacji:
    2012-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Rosa Luxemburg
    Georges Sorel
    general strike
    class
    Ernesto Laclau
    Alain Badiou
    Giorgio Agamben
    anarchism
    operaismo (workerism)
    Róża Luksemburg
    strajk powszechny
    klasa
    anarchizm
    operaismo
    Opis:
    Analizy strajku powszechnego, podejmowane po roku 1905 przez Różę Luksemburg i Georgesa Sorela, przyniosły zatarcie dotąd wyraźnych granic oddzielających klasyczny anarchizm od ortodoksyjnego marksizmu. Przedstawiona przez nich wizja spontanicznego rewolucyjnego ruchu mas napędzała działania „nowej lewicy” lat sześćdziesiątych, stając się zarazem punktem wyjścia dla refleksji nad pojęciem „klasy”, „świadomości”, jak również nad zagadnieniem rewolucyjnej organizacji politycznej.W latach osiemdziesiątych ku dziedzictwu Luksemburg i Sorela zwrócili się Chantal Mouffe i Ernesto Laclau, próbujący zmierzyć się z głębokim kryzysem lewicy. Celem tego tekstu jest ponowna lektura propozycji Luksemburg i Sorela oraz niektórych ich interpretacji, w kontekście trzech strategii rewolucyjnych formułowanych współcześnie – praktyki ruchu alterglobalistycznego i zapatystowskiego, uniwersalizmu Alaina Badiou, wreszcie propozycji Giorgio Agambena.
    As a result of the analysis of general strike, undertaken after 1905 byRosa Luxemburg and Georges Sorel, the boundaries between classical anarchism and orthodox Marxism were blurred. Their vision of spontaneous revolutionary mass movement became a driving force of „new left” activism in the ‚60s and, at the same time, a starting point for debates concerning concepts of class and consciousness and the problem of revolutionary political organisation. In the mid-80s,Chantal Mouffe and Ernesto Laclau turned to the heritage of Luxemburg and Sorel to deal with what they perceived as a serious crisis of the left. The aim of this paper is to reexamine the ideas of Luxembourg and Sorel, as well as some of its interpretations, in the context of three revolutionary strategies formulated today – the practice of the alter-globalization and the Zapatista movement, the universalism ofAlain Badiou, and the philosophy of Giorgio Agamben.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2012, 6; 183-216
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A watchmaker-dynamitard: From the Gałąź zachodnia [The Western Branch] archive
    Zegarmistrz-dynamitard. Z archiwum Gałęzi zachodniej
    Autorzy:
    Zieliński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27312316.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    anarchism in literature
    Andrzej Bobkowski
    Polish borderlands and borderland culture
    Mediterranean culture
    Rainer Maria Rilke
    cinematic techniques
    anarchizm w literaturze
    kresowość
    kultura śródziemnomorska
    technika filmowa
    Opis:
    Hauptowskie ineditum z archiwum autora: rozdział z gotowej do druku w roku 1990, ale nigdy nie wydanej książki o polskiej literaturze emigracyjnej zatytułowanej Gałąź zachodnia. Próba pokazania odrębności pisarstwa Zygmunta Haupta poprzez takie cechy, jak malarskość i muzyczność, podwójność narracji, sugestia (złudna) autobiograficzności, ukryta erudycja, krajobraz historyczny, technika filmowa, łączenie tematyki kresowej z kulturą śródziemnomorską, odwołania do powieści młodzieżowych. Porównanie z twórczością Andrzeja Bobkowskiego prowadzi do sformułowania, ujętej już w tytule, podskórnej sprzeczności między tendencjami anarchistycznymi w dziele Haupta a właściwym mu jako artyście dążeniu do precyzji.
    An unpublished essay about Haupt found in the critic’s archive: it is a chapter from a book titled Gałąź Zachodnia [The Western Branch] on Polish émigré literature, ready to print in 1990, but never published. The essay discusses the distinct features of Zygmunt Haupt’s prose, such as its artistic and musical qualities, complex narrative structure, (false) autobiographical tropes, hidden erudition, historical landscape, cinematic techniques, borderland and Mediterranean themes, and references to adventure novels. Haupt’s prose is also compared with the works of Andrzej Bobkowski, which allows the critic to discuss the contradiction, also emphasized in the title of the essay, between Haupt’s anarchist tendencies and his quest for perfection and precision in a work of art.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2023, 31; 66-79 (eng); 68-79 (pol)
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ruch Społeczeństwa Alternatywnego na tle wybranych organizacji o zbliżonym profilu w innych państwach
    The Alternative Society Movement against the background of selected organizations with a similar profile in other countries
    Autorzy:
    Bień, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1941051.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    anarchizm
    Ruch Społeczeństwa Alternatywnego
    Tranzytoryjna Formacja Totart
    Gdańska Scena Alternatywna
    Beat Generation
    Międzynarodówka Sytuacjonistyczna
    anarchism
    Alternative Society Movement
    Transitory Formacja Totart
    Gdańsk Alternative Scene
    Situationist International
    Opis:
    Ruch Społeczeństwa Alternatywnego oraz Tranzytoryjna Formacja Totart były organizacjami, które zaistniały w latach 80. XX w. w Gdańsku. W artykule autor analizuje wspomniane organizacje, przedstawia sposób ich powstania i działania w ramach autorytarnego systemu PRL. Postawione zostało pytanie, czy gdańskie środowiska anarchistów stanowić mogły rodzaj ruchu społecznego. Skrótowo przeanalizowano także działalność innych grup funkcjonujących we wcześniejszym okresie w innych warunkach społecznych, tj. Beat Generation oraz Międzynarodówki Sytuacjonistycznej, i zarysowano, jakie podobieństwa łączyły wspomniane ruchy, a jakie różnice między nimi występowały.
    The Alternative Society Movement and the Transit Formation Totart were organizations that existed in the 1980s in Gdańsk. In the article, the author analyzes these organizations, describes how they were established and how they operated in the authoritarian system of the People’s Republic of Poland. The author asks whether the Gdańsk anarchists were a social movement. Further analyzed the activity of other groups operating in the previous period in other social conditions, such as the Beat Generation and the Situationist International. In conclusion the differences and similarities between organisations are outlined.
    Źródło:
    Cywilizacja i Polityka; 2020, 18, 18; 284-303
    1732-5641
    Pojawia się w:
    Cywilizacja i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    OSCARA WILDE’A WIZJA SOCJALIZMU ESTETYCZNEGO
    Oscar Wilde’s Vision of Aesthetic Socialism
    Autorzy:
    Diniejko, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/509069.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    Oscar Wilde
    socjalizm estetyczny
    anarchizm
    altruizm i filantropia
    utopia
    nowy hellenizm
    nowy indywidualizm
    hedonizm
    aesthetic socialism
    anarchism
    altruism and philanthropy
    the New Hellenism
    new individualism
    hedonism
    Opis:
    W artykule omówiono poglądy społeczno-polityczne Oscara Wilde’a wyrażone przez niego w stosunkowo mało znanym eseju politycznym pt. The Soul of Man under Socialism (Dusza ludzka w socjalizmie), opublikowanym w 1891 roku, w którym „król estetów” przedstawia swój dość osobliwy światopogląd socjalistyczny i krytykuje altruizm oraz filantropię jako działania, które nie likwidują nędzy. Z charakterystycznym aforystycznym dowcipem i wdziękiem Wilde snuje swoją wizję socjalizmu estetycznego z perspektywy artysty, a nie filozofa czy ideologa. Twierdzi, że socjalizm zniweluje różnice społeczne i majątkowe oraz doprowadzi do nieznanego w kapitalizmie ożywienia twórczych zdolności artystów, którzy będą realizować swoje cele artystyczne bez obawy ulegania koniunkturalizmowi i komercji. Co sprawia, że esej Wilde’a, mimo że zawiera anachroniczne i skompromitowane przez historię pomysły dotyczące wizji socjalizmu jako idealnego ustroju stołecznego, nadal stanowi interesującą lekturę i jest ciekawym kawałkiem prozy późnowiktoriańskiej wywołującym u czytelnika głębszą refleksję? Próbą odpowiedzi na to pytanie jest niniejszy artykuł.
    In his article, the author discussed the Oscar Wilde’s socio-political views expressed by him in a relatively recondite essay entitled The Soul of Man under Socialism, published in 1891, in which the ‘king of aesthetes’ presents his quite a specific socialist ideology and criticises altruism and philanthropy as the measures that do not liquidate poverty. With a characteristic aphoristic with and charm, Wilde spins his vision of aesthetic socialism from the perspective of an artist and not a philosopher or an ideologist. He alleges that socialism will level social and financial differences and will lead to an unknown in capitalism recovery of creative abilities of artists who will be accomplishing their artistic objectives free of the threat of being subjective to opportunism and commerce. What causes that the Wilde’s essay, despite it contains the outdated and compromised by the history ideas concerning the vision of socialism as an ideal social system, still is an interesting reading and is an interesting piece of the late Victorian prose evoking a deeper reflection of the reader? This article is an attempt to answer this question.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2017, 52(1) Filologia; 104-121
    2353-2688
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy metodologia powinna zaćmiewać faktografię? Nowe spojrzenie na rewolucję 1905 roku
    Autorzy:
    Łaniewski, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950406.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Revolution of 1905
    Kingdom of Poland
    Russian Empire
    Grodno Governorate
    socialism
    Bund
    anarchism
    National Democracy
    rewolucja 1905 roku
    Królestwo Polskie
    Imperium Rosyjskie
    gubernia grodzieńska
    socjalizm
    anarchizm
    Narodowa Demokracja
    Opis:
    Artykuł stanowi polemikę z założeniami, które w swojej pracy Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne zaprezentował Wiktor Marzec. Będąca niewątpliwie nowym głosem w dyskusji nad problematyką rewolucyjnych wydarzeń początku XX w. pozycja, zdaniem autora, jest przesycona anglosaską metodologią, nie wnosząc nowych faktograficznych ustaleń do literatury przedmiotu. Skupienie się na wyrywkowych fragmentach rewolucji roku 1905 oraz ignorowanie niektórych sił społeczno-politycznych nie wystarcza do omówienia plebejskiego doświadczenia politycznego oraz do całościowego opisu polskiej nowoczesności politycznej. 
    The review article is a polemics with theses presented in the book by Wiktor Marzec Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne [“Rebellion and Reaction. The 1905 Revolution and Plebeian Political Experience”], published in Łódź and Kraków in 2016. Undoubtedly, the book which is a new and interesting voice in the discussion of problems of revolutionary events at the beginning of the 20th century, according to the reviewer, is imbued with Anglo-Saxon methodology, and does not add any new factual contribution to the literature on the subject. Aleksander Łaniewski confronts a book written from the position of discourse-oriented historical sociology from the position of a historian’s workshop. Focusing on random fragments of the 1905 Revolution and ignoring certain socio-political forces is not enough to discuss the plebeian political experience and to give a comprehensive description of Polish political modernity. The analysis, among others, lacked a broader discussion of political subjects from both the “regime” (e.g. Russian monarchist forces) and revolutionary (e.g. anarchist) camps, or the Christian workers’ unions which were on the borderline between two poles of the revolution. Besides, in the analysis of plebeian political experience there was no voice of an extremely important ethnic factor – Jews (Bund, Zionists, Yiddish-language leaflets). In addition, some social groups (peasants, intelligentsia) and women were ignored, as well as some regions important for the 1905 Revolution (e.g. the Białystok Industrial District). It also seems that Wiktor Marzec sometimes falls into an idealization of the proletariat and Polish socialist parties. According to Łaniewski, the fragmentary treatment of the factual material, sources and literature on the subject allow to talk about the need for further research into the Revolution of 1905. The review also underlines that the book is written in a very difficult language. 
    Должна ли методология затмевать фактографию? Новый взгляд на Революцию 1905 годаРецензионная статья полемизирует с тезисами, которых в своей работе Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne [«Мятеж и реакция. Революция 1905 года и плебейский политический опыт»] представил Виктор Мажец. Книга, являющаяся, несомненно, новым и интересным голосом в дискуссии о проблематике революционных происшествий начала XX в., по мнению рецензента, насыщена англосаксонской методологией, не привносит новых фактографических заключений в предметную литературу. Александр Ланевский полемизирует с позиции лаборатории историка с книгой, написанной с позиции исторической социологии, ориентированной на дискурс. Обращая внимание на факт, что фокусирование на случайных фрагментах Революции 1905 года а также игнорирование некоторых общественно-политических сил, не достаточны для рассмотрения плебейского политического опыта и целостного описания польской политической современности. М. пр. в анализе не хватает более широкого обсуждения политических субъектов как с «режимного» (нпр. российские монархические силы), как и революционного (нпр. анархисты) лагерей или христианских союзов рабочих, находящихся на границе двух полюсов революции. Кроме того, в анализе плебейского политического опыта не хватает голоса неизменно важного этнического фактора – евреев (Бунд, сионисты, листовки на идиш). Вдобавок, были проигнорированы некоторые социальные слои (крестьяне, интеллигенция) и женщины, а также некоторые существенные для периода Революции 1905 года регионы (нпр. Белостокский промышленный округ). Также, кажется, что Виктор Мажец иногда впадает в идеализацию пролетариата и польских социалистических партий. Согласно мнению Ланевского, фрагментарная трактовка фактографии, источников и предметной литературы позволяют говорить о необходимости дальнейших исследований Революции 1905 года. Кроме того, в рецензии было подчеркнуто, что книга написана сложным для восприятия языком.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 2
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawodowy Związek Federacyjny „Wolność” – działalność i myśl społeczno-polityczna
    The Vocational Association of the Federation “Freedom” - Activity and Sociopolitical Thought
    Autorzy:
    Bień, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/558596.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    Zawodowy Związek Federacyjny „Wolność”
    anarchizm
    anarchosyndykalizm
    opozycja w PRL
    ekologia
    służba wojskowa
    Professional Association of Federal “Freedom”
    anarchism
    anarcho-syndicalism
    the opposition in communist Poland
    ecology
    military service
    Opis:
    Celem artykułu jest przybliżenie działalności oraz myśli społeczno-politycznej Zawodowego Związku Federacyjnego „Wolność” od momentu jego powstania w 1989 roku do zaniknięcia około roku później. Posłużą do tego dokumenty i wydawnictwa sygnowane przez ZZF „W”. Na ich podstawie stworzony zostanie katalog zagadnień podejmowanych przez związek obejmujący m.in. tematykę energetyki jądrowej i spraw pracowniczych. Omówione zostaną inspiracje filozoficzne (m.in. myśl Leszka Nowaka) i ideowe (anarchizm, syndykalizm, program „pierwszej Solidarności”) zawarte w wydawnictwach ZZF. Wskazane zostanie również miejsce Związku na mapie opozycji politycznej schyłkowego PRL (obok Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego, Ruchu Wolność i Pokój a także Federacji Młodzieży Walczącej).
    The aim of the article is to present the activities and sociopolitical ideas of the Vocational Association called “Freedom” from its creation in 1989 to its disappearance about a year later. For this purpose, documents and publications signed by ZZF “W” are used. On the basis of these documents, a catalogue of matters raised by the Association is created, covering, for instance, nuclear energy and employees’ issues. Inspirations stemming from philosophy (Leszek Nowak’s ideas) and ideology (anarchism, syndicalism, “first Solidarity” program) and present in the ZZF publications are discussed. The place of the Association on the map of late communist political opposition in the People’s Republic of Poland (including the Alternative Society Movement, the Freedom and Peace Movement and the Federation of Fighting Youth) is indicated.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2015, 36; 219-229
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hiszpania anarchistów (1936-1937) jako przykład społeczności postkapitalistycznej
    The Spain of the Anarchists (1936-1937) as an example of post-capitalist
    Autorzy:
    Kurdelski, Hubert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459725.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    historia Hiszpanii
    anarchizm
    wojna domowa w Hiszpanii
    kapitalizm
    pracowniczy
    rewolucja hiszpańska
    komunizm wolnościowy
    demokracja bezpośrednia
    history of Spanish
    anarchism
    Spanish Civil War
    capitalism Staff
    the Spanish
    revolution
    libertarian communism
    direct democracy
    Opis:
    W pierwszych dniach hiszpańskiej wojny domowej grupa biedaków napadła na oddział Banku Aragonii. Wykorzystując zamieszanie związane z rozpoczynającą się wojną domową ludzie ci zrabowali pieniądze. Choć napastnicy mogli spokojnie zniknąć z całym łupem praktycznie bez żadnych konsekwencji, podjęli decyzję, która stała się symbolem tamtych dni. Przytoczona historia świetnie oddaje poświęcenie i rodzaj ideowego zaangażowania uczestników ruchu, o którym będzie opowiadała niniejsza praca. To właśnie przepełnione tym samym duchem wzorce z zakresu funkcjonowania wspólnot sąsiedzkich, zdemokratyzowane struktury zarządzania procesem produkcji oraz przemiany dotyczące dystrybucji i konsumpcji dóbr stanowić mogą istotne źródło inspiracji w formułowaniu odpowiedzi na pytanie: „Jak wyglądać może świat po kapitalizmie?”.
    In fi rst days of Spanish civil war, a group of beggars att acked one of the Aragonian Banks departments. They could have simply taken advantage of what they did and run away with all the money they stole, but they didn’t, and their decision became a symbol of those times. This anecdote shows perfectly the sacrifi ce and ideological commitment of the participants of the movement which this work will cover. The standards of neighborhood communities, democratized governance of the production process and the transformations of distribution and consumption of goods can inspire an answer to the question of “What coud the world be like aft er capitalism?”.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2013, 3
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Concerning Elitism. Three Case Studies
    Wokół elitaryzmu. Trzy przypadki
    Autorzy:
    Świeściak, Alina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27312265.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    elitism
    exclusivity
    social class
    socio-cultural distinctions
    cultural capital
    anarchism
    economy of symbolic exchange
    social status game
    elitaryzm
    elityzm
    klasa społeczna
    dystynkcje społeczno-kulturowe
    kapitał kulturowy
    anarchizm
    ekonomia wymiany symbolicznej
    gra statusowa
    Opis:
    Artykuł proponuje spojrzenie na krytykę literacką po 1989 roku z perspektywy zmieniającego się rozumienia i recepcji społecznej pojęcia elit i elitaryzmu. Autorka, nawiązując do różnych teorii elit – przede wszystkim nowszych, dla których najważniejszym punktem odniesienia jest koncepcja dystynkcji Pierre’a Bourdieu – pokazuje, jak koncepcje te uzgadniają się z estetycznymi i społecznymi dominantami polskiego życia literackiego po przełomie politycznym 1989 roku. W trzech „przypadkach krytycznych”: artykułu Krzysztofa Uniłowskiego z 2005 roku, facebookowej akcji związanej z „aukcyjną” sprzedażą książki poetyckiej Konrada Góry z 2020 roku oraz rysujących się w ostatnich latach nowych tendencji w języku młodego pokolenia krytyków, interesują ją relacje pomiędzy literaturą i krytyką literacką a dominującymi tendencjami estetycznymi i kontekstem społeczno-politycznym, dla których „papierkiem lakmusowym” są w niniejszym tekście pojęcia elit i elitaryzmu oraz ich różnie wykorzystywany potencjał manipulacyjny: analitycznie lub perswazyjnie, świadomie lub nieświadomie, w dobrej lub złej wierze itd.
    This article examines literary criticism in Poland after 1989 from the dynamic perspective of elites and elitism. Drawing on various elite theories, mainly the more contemporary ones, for which the most important point of reference is Pierre Bourdieu’s concept of distinction, the author shows how these concepts function in relation to the aesthetic and social dominants of the Polish literary scene after 1989. The author analyzes three “critical case studies:” Krzysztof Uniłowski’s article from 2005, a Facebook event related to the “auctioning” of Konrad Góra’s book of poetry in 2020, and recent trends in the language used by the young generation of critics. The author is interested in the relationship between literature and criticism and the dominant aesthetic tendencies and the socio-political context, especially the use of the concepts of elites and elitism, be it analytically or persuasively, consciously or unconsciously, positively or negatively, etc.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2022, 28-29; 58-73 (eng); 60-75 (pol)
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zachód na kolanach, czyli wojna o pomniki : cywilizacja Zachodu na celowniku
    Autorzy:
    Łysiak, Tomasz (1970- ).
    Powiązania:
    Gazeta Polska 2020, nr 25, s. 48-50
    Data publikacji:
    2020
    Tematy:
    Floyd, George (1973-2020)
    Black Lives Matter
    Afroamerykanie
    Anarchizm
    Bezpieczeństwo publiczne
    Dyskryminacja
    Polityka wewnętrzna
    Pomniki
    Poprawność polityczna
    Przestępstwa przeciwko dobrom kultury
    Rasizm
    Środki masowego przekazu
    Świadomość społeczna
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Artykuł publicystyczny
    Artykuł z tygodnika opinii
    Artykuł z czasopisma społeczno-politycznego
    Opis:
    Tematem artykułu jest antyrasizm, czyli nowo powstały nurt, kiedy biali przepraszają czarnoskórych za niewolnictwo, kolonializm. Rewolucja „Black lives matter” zatacza coraz szersze kręgi po śmierci Georga Floyda – czarnoskórego Amerykanina zabitego przez policję. Setki tysięcy ludzi protestują przeciwko rasizmowi i przemocy z czasów niewolnictwa. Z poczucia tych krzywd niszczone są pomniki np. Kolumba, czy twórcy skautingu Roberta Baden-Powella. Rady miejskie wielu miast w Anglii i Francji analizują życiorysy ludzi wyniesionych na piedestały pomników. Wspomniano o aktualnej sytuacji we Włoszech, gdzie parlamentarzyści Włoscy z lewicowej Partii Demokratycznej zorganizowali akcję przepraszania za śmierć Georga Floyda (choć zmarł on w USA). Autor stwierdza, że w niebezpieczeństwie mogą się znaleźć także zabytki wznoszone w czasach niewolnictwa.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-46 z 46

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies