Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "1905 revolution" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Workers and urban reform in the Kingdom of Poland 1905–1915
Autorzy:
Śmiechowski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036276.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Revolution of 1905
Russian Poland
working class
urban reform
urban self-government
municipal socialism
national capitalism
Opis:
Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób kwestia robotnicza wpłynęła na kształt debaty o przyszłym samorządzie miejskim w Królestwie Polskim w trakcie i po rewolucji 1905 roku. Przy założeniu, że wydarzenia lat 1905–1907 stanowiły „rewolucję miejską”, zanalizowano prasę i publikacje fachowe z tego okresu. Szczegółowo omówiono wpływ kwestii robotniczej na wizje miejskiej nowoczesności oraz koncepcje „municypalnego socjalizmu” i „narodowego kapitalizmu”, które wyłoniły się w ramach toczonych wówczas debat i zdominowały oblicze polityki miejskiej w II Rzeczypospolitej.
The article is an attempt to answer the question of how the working class impacted the shape of the debate about planned urban self-government in the Kingdom of Poland during and after the Revolution of 1905. Recognizing the fact that the events between 1905 and 1907 were an “urban revolution,” I analyze press articles and books on the subject published at that time. What follows is a detailed description of the impact of the working class on visions of urban modernity and concepts of “municipal socialism” and “national capitalism” which emerged during these debates and dominated urban politics in the Second Polish Republic.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2020, 81; 263-288
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział polskiej młodzieży w życiu politycznym Królestwa Kongresowego w latach 1905–1918 w świetle relacji z epoki
Autorzy:
Waingertner, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032508.pdf
Data publikacji:
2021-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
history of Poland in the 20th century
political life in the Kingdom of Poland in the 20th century
Polish youth organizations in the 20th century
Revolution of 1905 in Poland
Polish diaries
historia Polski w XX w.
życie polityczne Królestwa Polskiego w XX w.
polskie organizacje młodzieżowe w XX w.
rewolucja 1905 r. na ziemiach polskich
pamiętniki polskie
Opis:
Przedmiotem artykułu jest próba rekonstrukcji zjawiska zaangażowania młodzieży polskiej w życie polityczne Królestwa Kongresowego w latach 1905–1918 w oparciu o relacje z epoki. Ich autorami są zarówno przedstawiciele ówczesnego młodego pokolenia, reprezentujący różne nurty polityczne, jak i dojrzali politycy, publicyści, działacze oświatowi i społeczni. Relacje te są nie tylko źródłem informacji o motywach politycznych wyborów i poczynań młodych Polaków w początkach XX w., roli i znaczeniu tego pokolenia w życiu politycznym Królestwa Polskiego, ale także o miejscu, jakie zajmowała młodzież w refleksji reprezentantów starszych generacji.
The article attempts to reconstruct the phenomenon of the involvement of Polish youth in the political life of the Congress Kingdom in 1905–1918 based on reports from the period. Among their authors are members of the young generation of that time, representing various political currents, as well as mature politicians, publicists, and educational and social activists. These accounts are not only a source of information on the motives behind the political choices and actions of young Poles in the early twentieth century, the role and significance of this generation in the political life of the Polish Kingdom but also on the place that youth occupied within the reflections of representatives of older generations.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2021, 53, 3; 5-26
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tygodnik „Kraj” wobec rewolucji 1905–1907 w guberniach litewskich i nadbałtyckich
‘Kraj’ weekly towards the revolution of 1905–1907 in the Lithuanian and Baltic provinces
Autorzy:
Grabski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165366.pdf
Data publikacji:
2015-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
tygodnik „Kraj”
rewolucja 1905–1907
gubernie nadbałtyckie
i litewskie
przemiany społeczne
przemiany narodowe
„Kraj” weekly
revolution of 1905–1907
Baltic and Lithuanian provinces
social transformations
national transformations
Opis:
W artykule omówiono rewolucję lat 1905–1907 na obszarze guberni nadbałtyckich oraz litewskich. Tekst został podzielony na dwie części: problematykę społeczną oraz narodową. W pierwszym z nich opisałem strajki i protesty poszczególnych grup społecznych. Rewolucja w aspekcie społecznym, mimo krwawego przebiegu doprowadziła do poprawy warunków pracy części społeczeństwa na omawianym terenie. Podobnie nowe prawa uzyskały narody takie jak Estończycy, Litwini, Łotysze, Polacy i Żydzi. Czasopismo „Kraj” krytycznie oceniało zamieszki i rozruchy, ale i jednocześnie wyrażało zadowolenie z ustępstw władzy wobec protestujących, zwłaszcza tam gdzie nie dochodziło do represji, a strajki zakończyły się bezkrwawo. Mimo negatywnej oceny rewolucji, nie pisząc o tym wprost, dziennikarze „Kraju” zwracali uwagę, że bez rewolucji nie byłoby ustępstw ze strony caratu.
This article describes the revolution of 1905–1907 in the area of the Baltic and Lithuanian provinces. The text is divided into two parts, dealing with social and national issues. The first part presents strikes and protests of specific social groups. The social aspects of the revolution, despite its bloody course, led to improvement of labour conditions for a part of the population in the area under discussion. Similarly, new rights were acquired by such nationalities as Estonians, Lithuanians, Latvians, Poles and Jews. The „Kraj” journal critically evaluated the chaos and riots, but at the same time it expressed its satisfaction with concessions made by the authorities towards the protesters, especially in cases where no reprisals were suffered and strikes ended without bloodshed. Despite a negative assessment of the revolution, the „Kraj” journalists, without openly writing about this fact, emphasized that there would have been no concessions on the tsarist side without the revolution.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2015, Zeszyt, XXIX; 323-336
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Socialist-Revolutionary Emigration in Europe in 1907-1914: the moral-psychological atmosphere and centrifugal processes
Emigracja socjalistów-rewolucjonistów w Europie w latach 1907–1914: atmosfera moralno-psychologiczna i procesy odśrodkowe
Autorzy:
Morozov, Konstantin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230831.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Partia Socjalistów-Rewolucjonistów (PSR)
rewolucja 1905-1907 w Rosji
Organizacja Zagraniczna (Federacja) Grup Pomocy PSR
zdemaskowanie Jewno Azefa
atmosfera moralna i psychologiczna na emigracji
Party of socialists-revolutionaries (PSR)
Russian 1905–1907 revolution
Foreign Organisation (Federation) of PSR Assistance Groups
exposure of Yevno Azef
moral and psychological atmosphere among emigres
Opis:
This article deals with the moral-psychological atmosphere in the Socialist-Revolutionary (S-R) emigration and the centrifugal processes in the S-R party. The article examines why these processes emerged after the defeat of the 1905–1907 revolution, how they progressed and how they were affected by the exposure of Yevno Azef. The author, using the documents of the Party commissions of inquiry and courts, provides numerous examples of deviant behaviour within the S-R Party and attempts to create a system of norms and mechanisms for countering the processes of disintegration of the Party organism and violation of the unwritten rules of behaviour of Party members.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 39, 1; 15-39
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Perevodchik-Terjiman Newspaper: A Bilingual Phenomenon of the Muslim Press in Late Imperial Russia
Gazeta Perevodchik-Terjiman. Przykład dwujęzycznej prasy muzułmańskiej w późno imperialnej Rosji
Autorzy:
Tikhonova, Nadhezda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597512.pdf
Data publikacji:
2021-05-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
The Perevodchik-Terjiman newspaper
bilingualism
Ismail Gasprinskii
Russian Muslims
common-Turkic language
late-imperial Russia
Russian Revolution of 1905
dwujęzyczność
gazeta Perevodchik-Terjiman
język ogólno-turecki
późnoimperialna Rosja
rewolucja 1905 w Rosji
rosyjscy muzułmanie
Opis:
This case study examines the bilingualism of the prominent Russian Muslim newspaper of the late nineteenth to early twentieth centuries, known as the Perevodchik-Terjiman (literally “Translator” or “Interpreter”) by means of discourse analysis. This newspaper was published from 1883 to 1918 in Crimea, until 1914 by Ismail Gasprinskii (1851‒1914), a prominent enlightener of Russian Muslims. Until December 1905, the newspaper was issued in two languages–Russian and so-called common-Turkic. The latter language was unsuccessfully intended to become a common literary language for Russian Muslims. Despite the declarations, the parallel articles in Russian and Turkic barely presented direct translations from one language to another. On the contrary, there were significant differences. The differences in Russian and Turkic narratives were not markers of opposing intentions or obscure meanings. It is argued here that this feature can be qualified as an instance of cultural bilingualism, which reflected the multiculturalism of the newspaper’s heterogeneous audience.
Prezentowane studium przypadku bada dwujęzyczność kluczowej gazety rosyjskich muzułmanów z przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku za pomocą analizy dyskursu. Gazetę Perevodchik-Terjiman (w przekładzie „Tłumacz”) publikowano od 1883 do 1918 na Krymie, a jej redaktorem naczelnym był Ismail Gasprinskii (1851‒1914), ważny działacz edukacyjny wśród rosyjskich muzułmanów. Do grudnia 1905 roku gazeta była dwujęzyczna, publikowano ją po rosyjsku i w języku ogólno-tureckim. Ten drugi miał się stać językiem literackim dla zamieszkujących imperium rosyjskie muzułmanów. Pomimo deklaracji, artykuły nie były dosłownymi tłumaczeniami i różniły się między sobą w kluczowych punktach. Nie chodziło jednak o zwykłe zatajenie czegoś przed niektórymi czytelnikami. Artykuł ten dowodzi, że jest to przykład bilingualizmu kulturowego, odzwierciedlającego wielokulturowość odbiorców gazety.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2021, 39, 1; 119-136
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stefan Żeromski na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” w roku 1912
Stefan Żeromski in “The Illustrated Weekly” in 1912
Autorzy:
Gabryś-Sławińska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041992.pdf
Data publikacji:
2016-11-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stefan Żeromski
Adam Grzymała-Siedlecki
„Illustrated Weekly”
literary criticism
the revolution of 1905-1907
Opis:
The objective of the present article is to analyze Sine ira, the cycle of sketches by Adam Grzymała-Siedlecki, as a testimony of Stefan Żeromski’s impact on shaping historical and political ideas of his times, but also as the new manner the works of a known artist functioned on the pages of „Illustrated Weekly”. After having presented current reviews and publication of Żeromski’s oeuvre, in 1912 the editors of the Warsaw journal offer its readers a critical overview of The History of Sin and Rose, both inspired by the revolution of 1905-1907. The accusations unmasking the “errors” in thinking and writing about the revolution formulated by the journalist take into consideration particularly the recipient’s perspective. These accusations are becoming part of the journal’s strategy to inform about conflicts, current in the context of growing antagonisms in Europe.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2016, 27; 227-247
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisław Patek and aspects of russian law enforcement in the Kingdom of Poland, 1875-1914
Autorzy:
Gmurczyk‑Wrońska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653703.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Stanislaw Patek
Russian law enforcement
Combat Organization of the Polish Socialist Party
Revolution 1905
Russian penal system
Judiciary and Polish lawyers
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2012, 47
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Searching for the better city: urban discourse during the Revolution of 1905 in the Kingdom of Poland
Autorzy:
Śmiechowski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1011709.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the 1905 Revolution
discourse
urbanism
self-governance
Kingdom of Poland
Rewolucja 1905
dyskurs
miejskość
samorząd
Królestwo Polskie
Opis:
Główna hipoteza artykułu głosi, że rewolucja 1905 roku, która stanowiła początek nowoczesnej polityczności w tej części Europy, była także punktem zwrotnym w dziejach miast Królestwa Polskiego. Szybka urbanizacja i industrializacja Królestwa po upadku powstania styczniowego spowodowała nieodwracalne zmiany struktury społecznej. W miejskich realiach pojawili się nowi aktorzy społeczni w postaci proletariatu i inteligencji. W wyniku tych zmian w trakcie rewolucji 1905 roku tematyka miejska odgrywała w Królestwie znacznie poważniejszą rolę niż w głębi Cesarstwa. Dyskurs o mieście odzwierciedlał narastający konflikt pomiędzy różnymi wizjami miasta: konserwatywną, postępową i radykalną. W istocie, dyskurs ów był dyskusją na temat zakresu miejskiej demokracji. Ukazuje on również skalę kontrastów występujących pomiędzy aktorami społecznymi biorącymi udział w miejskim życiu publicznym, a zwłaszcza pomiędzy burżuazją a proletariatem, już na tym bardzo początkowym etapie nowoczesnej polityczności w Królestwie Polskim. W trakcie rewolucji, początkowy demokratyczny entuzjazm ustąpił wkrótce miejsca logice ekskluzji. Ustanowiona przez mieszczaństwo w odpowiedzi na narastające w trakcie rewolucji wyostrzenie antagonizmów klasowych, prowadziła ona do ograniczenia znaczenia klasy pracującej i jej pozycji politycznej w planowanym samorządzie miejskim.
The main argument of this paper states that the Revolution of 1905, which established the era of modern politics in Central and Eastern Europe, was also an important landmark for the cities in the Kingdom of Poland. The rapid urbanisation and industrialisation of the Kingdom of Poland after the January Uprising brought irreversible change to the country’s social structure. New agents like the proletariat and the intelligentsia appeared in the urban space. As a result, urban contexts during the Revolution of 1905 were much more important in Russian Poland than in the Interior of the Russian Empire. A conflict arose between groups supporting different visions for the cities: traditional, moderately progressive and radical. Actually, the urban discourse of 1905 was a dispute about the scope of urban democracy. With reference to manifestos or projects for legal acts, as well as articles or reports from Warsaw’s national journals and the local press from Lodz, I examine changes in the Kingdom’s urban discourse—from criticism of the existing administration (the so-called Magistrats) to demands for introducing the modern system of self-governance. Urban discourse tells us a lot about the Polish middle-class and its ideological attitudes. During the Revolution, the initial democratic enthusiasm was soon replaced by the logic of exclusion. Established by the bourgeoisie as a consequence of the revolutionary exposure of class antagonism, it took measures to limit the influence of the working class and its political position in the future urban self-governance.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2014, 13, 3; 71-96
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja lat 1905–1907 w Królestwie Polskim w świetle akt niemieckiego konsulatu z Warszawy
Revolution of 1905–1907 in the Kingdom of Poland in light of the records of German consulate in Warsaw
Autorzy:
Szlanta, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1076394.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Warszawa
rewolucja 1905-1907
autonomia
Marcin Kasprzak
August von Brück
Gieorgij Skałon
Albrecht von Rechenberg
Gustaw von Lerchenfeld
Warsaw
revolution 1905-1907
autonomy
Georgi Skalon
Opis:
German consulate in Warsaw has keenly observed the course of the 1905–1907 revolution in Poland. German diplomats have emphasized the national character of the events they described. Their particular concern was the possibility that Russia would allow the autonomy of the Kingdom of Poland and make concessions with respect to Polish language in schools, as this could potentially encourage Polish subjects of emperor Wilhelm II to make similar demands. German diplomats have spoken in favour of a hard and firm approach of Russian authorities to Polish national movement and demonstrations of social nature. They observed with concern the anti-German resentments, fomented by Russian authorities, among Polish subjects of the tsar. As regards detailed aspects, they dealt, inter alia, with the case of Marcin Kasprzak, formally a German subject and member of Polish Socialist Party (PPS). He was apprehended by Russian authorities, sentenced to death and executed in September 1905 for homicide, armed resistance against the authorities and an attempt to overthrow the system.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 85-98
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Psyche zrzuca kajdany: Teatr łódzki w listopadzie 1918
Psyche Casts Her Shackles Away: The Theatre in Łódź in November 1918
Autorzy:
Kuligowska-Korzeniewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30025402.pdf
Data publikacji:
2018-10-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Eros i Psyche
Jerzy Żuławski
rewolucja 1905
Łódź
historia teatru polskiego
Eros and Psyche
revolution of 1905
Polish theatre history
Opis:
Nowy sezon 1918/1919 Teatr Polski w Łodzi pod dyrekcją Franciszka Rychłowskiego otworzył 9 listopada sztuką Jerzego Żuławskiego Eros i Psyche. Napisana w 1903, a w Łodzi grana uprzednio w dniach antyrosyjskiej i socjalistycznej rewolucji 1905, teraz, w chwili narodzin Polski niepodległej brzmiała wyjątkowo aktualnie. Metafora Psyche – królewny, uwięzionej przez złego króla, którego pokonuje i zabija, własną wolą i mocą uwalniając się z kajdan i więzienia – okazała się nośna i dla publiczności, i dla krytyka, piszącego o przebudzeniu „do nowego, wolnego życia”.
The Polski Theatre in Łódź headed by Franciszek Rychłowski opened the new 1918/1919 season with a production of ’Eros i Psyche’ (Eros and Psyche) by Jerzy Żuławski. The play, written in 1903 and performed in Łódź during the anti-Russian socialist revolution of 1905, took on new relevance as Poland regained independence. The metaphor of Psyche, a princess imprisoned by an evil king whom she then defeated and killed, freeing herself from her shackles thanks to her steadfastness and willpower, resonated with both the audience and one of the critics, who wrote about waking up “to a new, free life.”
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 3; 137-145
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka narodowościowa na obszarze guberni białoruskich na łamach polskiej prasy konserwatywnej redagowanej w Rosji i w zaborze rosyjskim na przykładzie tygodnika „Kraj” i dziennika „Słowo” w dobie rewolucji 1905–1907
The issue of nationality in the area the Belarusian province in the pages of Polish conservative press edited in Russia and in weekly "Country" and the journal "Word" in the era of the revolution 1905–1907
Autorzy:
Grabski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167955.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Revolution 1905–1907
conservative newspaper
Belarusian governorates
nationalistic aspect
Rewolucja 1905–1907
prasa konserwatywna
gubernie białoruskie
aspekt narodowościowy
Opis:
In the paper the national aspect of the Belarusian province in the era of the Revolution 1905–1907 was presented. It has been discussed from the perspective of the St. Petersburg weekly "Country" and the Warsaw daily paper "Slowo". Both magazines were lawfully issued and represented a conservative policy agenda.
W artykule został przedstawiony aspekt narodowy na terenie guberni białoruskich w dobie rewolucji 1905–1907. Został on omówiony z perspektywy petersburskiego tygodnika „Kraj” i warszawskiego dziennika „Słowo”. Oba czasopisma były legalnie wydawane i reprezentowały program polityki konserwatywnej.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2018, Zeszyt, XXXII; 325-340
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka literacko-kulturalna podejmowana na łamach „Działu Literackiego” tygodnika „Kraj” w 1906 roku
The literary and cultural issues in the “Literary Section” of the weekly “Kraj” in 1906
Autorzy:
Grabski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481753.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
weekly “Kraj”
“Literary Section”
the Russian Revolution 1905–1907 Wiktor Gomulicki
Opis:
The article includes the analysis of the content in the “Literary Section” of the weekly “Kraj” released in Saint Petersburg. The turning point 1906 refers to the revolutionary riots of the Russian Revolution what enables comparing literary content and analyzing it based on the contemporary socio-political events.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2018, 4, XXIII; 71-80
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie ugrupowania polityczne wobec postaw młodzieży Królestwa Kongresowego w okresie rewolucji 1905 r., strajku szkolnego i bojkotu szkół rosyjskich
Autorzy:
Waingertner, Przemysław Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1550942.pdf
Data publikacji:
2021-08-18
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rewolucja 1905 r.
strajk szkolny 1905 r.
historia Polski w XX wieku
Revolution of 1905
school strike 1905
history of Poland in the 20th century
Opis:
W artykule została podjęta próba odpowiedzi na pytania o miejsce, jakie postawy i aktywność dorastającego w Królestwie Polskim pokolenia zajmowały w refleksji i działaniach polskich elit politycznych, skupionych w ugrupowaniach i środowiskach, funkcjonujących na ziemiach polskich w pierwszych kilkunastu latach XX stulecia – w okresie wyznaczonym w Kongresówce przez wybuch rewolucji 1905 r. i strajku szkolnego oraz wygaśnięcie programowego bojkotu szkoły rosyjskiej. W tekście Czytelnik znajdzie odpowiedzi na dwa zasadnicze pytania: jak partie polityczne odnosiły się do postaw i publicznej aktywności tego młodego pokolenia, oceniały jego dojrzałość polityczną, a także wartość i skuteczność działań podejmowanych przez młodzież? Jakie miejsce dla przedstawicieli młodej generacji przewidywali politycy we własnych stronnictwach i jaką rolę im przeznaczali? Przedmiotem powyższych analiz stały się wystąpienia publiczne i prasa najważniejszych spośród ówczesnych polskich ugrupowań politycznych: Narodowej Demokracji, Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL) oraz środowisk konserwatywnych. Na podstawie badań wypada stwierdzić, iż konserwatyści potępiali „niedojrzałych” przedstawicieli młodego pokolenia Królestwa Polskiego, uczestniczących w strajku i bojkocie szkoły rosyjskiej, pozostając przeciwnikami idei rewolucji. Narodowcy widzieli w strajku przejaw „nierozumnego” buntu wobec „realistycznej” polityki. Socjaliści i radykalni ludowcy pozytywnie oceniali zaktywizowanie się polityczne młodej generacji. Charakterystyczna, odmienna w stosunku do innych ugrupowań na lewicy, była natomiast dogmatyczna postawa SDKPiL. Partia ta popierała zaangażowanie młodzieży w walce „na ulicach” o zwycięstwo rewolucji, natomiast strajk szkolny traktowała jako godny uwagi, gdy wzmagał „rewolucyjne wrzenie” i wtedy, gdy młodzież podnosiła hasła socjalne. Socjaldemokracja przeciwstawiała się natomiast późniejszemu bojkotowi, podejmowanemu w imię haseł narodowych i oświatowych, gdy opadła fala rewolucyjnych wystąpień – mogącemu sprzyjać sympatiom młodych, kierowanym ku innym polskim ugrupowaniom politycznym.
In this article, an attempt was made to answer questions about the place that the attitudes and activity of the generation growing up in the Kingdom of Poland occupied in the reflection and actions of polish political elites, concentrated in groups and environments, operating in Polish lands in the first dozen years of the twentieth century – during the period appointed in Congress by the outbreak of the Revolution of 1905 and the school strike and the expiration of the program boycott of the Russian school. In the text, the reader will find answers to two fundamental questions: how did the political parties relate to the attitudes and public activity of this young generation, assess its political maturity, as well as the value and effectiveness of the actions taken by young people? What place for representatives of the young generation predicted politicians in their own partisanship and what role did they allocate to them? The above analyses covered public appearances and the press of the most important polish political groups of the time: the National Democracy, the Polish Socialist Party (PPS), the Social Democracy of the Kingdom of Poland and Lithuania (SDKPiL) and conservative circles. On the basis of the research, it should be noted that the conservatives condemned the “immature” representatives of the younger generation of the Kingdom of Poland, participating in the strike and boycott of the Russian school, remaining opponents of the idea of revolution. The nationalists saw in the strike a manifestation of a “reckless” rebellion against a “realistic” policy. Socialists welcomed the political activism of the young generation. However, the dogmatic attitude of the SDKPiL was characteristic, which was different from other groups on the left. The party supported the involvement of young people in the fight “on the streets” for the victory of the revolution, while the school strike was regarded as noteworthy when it intensified the “revolutionary uproar” and when young people raised social slogans. Social Democrats, on the other hand, opposed a subsequent boycott, undertaken in the name of national and educational slogans, when a wave of revolutionary speeches fell – which could favor the sympathies of young people, directed towards other Polish political groups.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2021, 20, 1; 225-245
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pathogenesis of the Polish Public Sphere. The Intelligentsia and Popular Unrest during and after the 1905 Revolution
Autorzy:
Śmiechowski, Kamil
Marzec, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790825.pdf
Data publikacji:
2016-12-28
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Socjologiczne
Tematy:
public sphere
pathogenesis
intelligentsia
masses
the 1905 Revolution
Opis:
In this paper we analyze the nascent years of the Polish public sphere during the years before and after the 1905 Revolution. We assert that it was a moment of clash between, on the one hand, the intelligentsia and its de facto bourgeois vision of politics, and on the other a rising proletarian counter-public. The popular unrest initiated a massive upsurge of workers into the process of mass politics. As we argue, this situation shocked the elites, attached to their utopian vision of the Polish people, “enlightened” from above by the intelligentsia. Consequently, their reaction was ambivalent, if not reluctant. The intelligentsia’s attitude was growingly tainted with a conservative fear of the masses, which inhibited the development of plebeian constituencies and forms of political articulation. This posed a cornerstone for the future layering of the public sphere, leading to what we call its pathogenesis. It produced outcomes lasting for years, as well as a general contempt towards democratic demands resulting in the impossibility of collective bargaining about popular economic interests.
Źródło:
Polish Sociological Review; 2016, 196, 4; 437-458
1231-1413
2657-4276
Pojawia się w:
Polish Sociological Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć rewolucji 1905 roku po upadku PRL: wykluczanie z narodowej tradycji i próby nowej interpretacji
Autorzy:
Tadeusz, Kwiatkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897029.pdf
Data publikacji:
2017-09-08
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
1905–1907 revolution
conflict of memory
politics of memory
commemoration
erasing from memory
restoring memory
Opis:
From the outset, the 1905 revolution was a place of conflict of memory revealing the political and social divisions existing in the Polish society. In the interwar period (1918–1939), three “legends” were formed: the left assessed the revolution positively and highlighted the relevance of its experiences, the ruling camp emphasized the independence dimension, and the right strongly criticized the revolution. After 1989 the conflict was renewed. The objective of the right-wing communities and parties influencing the historical policy of the state is to exclude the 1905 revolution from the national tradition and remove its symbols from public space. For the left-wing representatives, who are the minority, the years 1905–1907 are an important collective experience that requires a new interpretation and commemorating.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2017, 61(2 (457)); 61-75
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies