Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "18th century Poland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 32
Tytuł:
Komisje skarbowe jako organy kontroli – Kiedy powstała kontrola państwowa w Polsce?
Tax Commissions as Audit Bodies – When Was State Auditing Established in Poland?
Autorzy:
Pilarczyk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/416823.pdf
Data publikacji:
2016-04
Wydawca:
Najwyższa Izba Kontroli
Tematy:
state audit
18th century Poland
decree of 1808
Chief Office of Accounts
tax commissions
Opis:
It is commonly acknowledged that in the period of the gentry Poland state audit bodies did not exist. In Poland, the origins of its organised form date back to the decree of 1808 by Frederick Augustus that established the Chief Office of Accounts in the Duchy of Warsaw. That is why we have recently celebrated the 200th anniversary of the existence of state auditing in our country. However, if we take a closer look at the history, doubts arise as for the correctness of this landmark. Did state auditing not really exist before that?
Źródło:
Kontrola Państwowa; 2016, 61, 2 (367); 162-179
0452-5027
Pojawia się w:
Kontrola Państwowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola kobiety w okresie prenatalnym i pierwszych dniach życia dziecka w świetle XVIII-wiecznego poradnika Józefa Legowicza
The Role of Women in the Prenatal Period and First Days of a Child’s Life in the Light of the Eighteenth-century Guidebook Written by Józef Legowicz
Autorzy:
Ziomek, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956835.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
guidebook
Poland 18th Century
Józef Legowicz
Opis:
The author of the article presents how eighteenth-century writer Józef Legowicz sees the issue of motherhood. Józef Legowicz was a priest and a doctor of theology. He was a parson in Korkożyszki, a small village in Lithuania. He published 18 works, one of which was the guidebook Wedlock. He tried to show his parishioners the best way to achieve a harmonious marriage and raise children as good Christians. This guidebook is a valuable source of information about mother- and fatherhood in 18th Century Poland. The main task of this article is to show the unique role of women in the early stages of a child’s life.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2016, 35; 89-100
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Synu mój najmilszy…”. Życie i edukacja Stanisława Mikołaja z Lubomirskich Tretera w latach 1776–1789, opisane przez ojca w trzynastu listach
“My Dearest Son…”. Life and Education of Stanisław Mikołaj Treter of the Lubomirskis in the Years 1776–1789 Described by his Father in Thirteen Letters
Autorzy:
Kowalczyk, Małgorzata Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955198.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stanisław Mikołaj Treter, Poland 18th Century
Opis:
The author of the article presents the contents of an interesting treaty written in November 1785 in a mansion house in Mikołajów—situated in the Sandomierz area – by Stanisław Treter of the Lubomirskis (1744–1833), the chamberlain of the King Stanisław August Poniatowski. The purpose of the treaty was the presentation of life and education of his son Stanisław Mikołaj (1776–1861). The work devoted and dedicated to his, then nine-year-old, son, was written in a form of letters, very popular in the period of the Enlightenment. The letters are an interesting contribution to the history of upbringing, education, fatherhood, motherhood, childhood, travel and even medicine. They are a specific “voice of the epoch” reflecting the lifestyle, values, concerns and joys of the people of the Polish Enlightenment.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2011, 27; 59-70
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce nauczania historii w pijarskich profesoriach Rzeczypospolitej w XVIII wieku
The Position of History Teaching in Piarist “Profesoria” of the Republic of Poland in the 18th Century
Autorzy:
Taraszkiewicz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955247.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
The Piarist, Education in Poland, 18th Century
Opis:
Stanisław Konarski, while introducing the reform of the Piarist schools, began from changing the profile of the education of the monks, who, according to the rules and constitutions of the order were supposed to be teachers. The sources concerning the handbooks used in the education of the future history professors in Rzeszów are unknown The source data regarding the preparation of monks for their teaching profession may be obtained mostly on the basis of Ordinationes Visitationis Apostolicae... approved by the authorities of the monastic order and the Pope as late as in 1754. The Ordinationes Visitationis Apostolicae...., sometimes called “school regulations”, dedicated its third part to the problems connected with the education of the Piarist orders. The reformed system of the monks’ preparation for their future work assumed two years of noviciate, followed by three years of “profesorium”, where the monks should continue their education. The seminarists, in the period of their five year long education, learned, among others, history, which they were supposed to teach later as Piarist teachers. The historical material embraced both sacred and secular history. The readings for the future teachers in the field of history were the ancient classical works, the works of Polish historiographers and also modern works from the 16th, 17th and even 18th century. In the Piarist “profesoria” the ancient, national and general modern history was taught. However, history was still supposed to support rhetoric, providing speakers with examples confirming their erudition. The regulations concerning “profesoria” emphasised the fact that the greatest benefit of history consisted in showing the youth examples of civic virtues and vices contributing to the ruin of their Motherland.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2011, 27; 51-58
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epidemie i choroby w doniesieniach polskiej prasy rękopiśmiennej z drugiej połowy XVIII w.
Epidemics and diseases in reports of the manuscript press on the second half of the 18th century
Autorzy:
Kucharski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408507.pdf
Data publikacji:
2021-11-03
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
plague
epidemic
smallpox
handwritten newspapers
vaccination
Poland in 18th century
Opis:
The advancement of medical knowledge in Europe and Poland of the Enlightenment did not completely eliminate the recurring epidemics of infectious diseases. The plague, which gave way from Western Europe to reappear on Polish soil several times in the second half of the 18th century. The study is devoted to the problem of presenting epidemics and diseases to the public, or rather to the process of informing the public about them, also about other human diseases, such as typhus or smallpox, but also mental ailments in the so-called written newspapers, edited cyclically for specific recipients. It was a characteristic information medium that existed alongside the titles of the printed press. For this reason, apart from the analysis of the dominant narrative of the handwritten press, reference was also made to reports of its printed counterpart during the great plague epidemic of the early 1770s. The newspaper information concerned mainly the specter of the plague threat from the south-eastern borderlands of the country, mainly the areas of Podolia or Volyn, which, however, triggered preventive measures and quarantine even in Warsaw, but also descriptions of local outbreaks of this deadly disease. The first was also mentioned reports on vaccinations. Epizooties, mainly mass cattle sickness, are discussed separately.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2021, 37; 11-41
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieciństwo w mieście na ziemiach polskich w XVI–XVIII wieku – możliwości źródłowe i perspektywy badawcze
Childhood in a Town in the Polish Territories in the 16th–18th Centuries – Available Sources and Research Perspective
Autorzy:
Żołądź-Strzelczyk, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955182.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Childchood, Poland, 16th–18th Century
Opis:
The issues of a child and childhood in the Polish territories have been neglected by historians for a long time. One of the reasons for this situation was the lack of appropriate sources for such studies. On one hand, the sources for analysing the history of childhood are relatively scarce; on the other hand, the sources that exist do not often provide much information. Thus, in order to reconstruct the functioning of a child in those times a researcher must confront numerous sources concerning various aspects of town life. The sources include the legal sources (statutes, constitutions) as well as court, iconographic, school, personal/private, statistical, archeological and material sources. Their diversity and informative value depends on the size and wealth of a particular town. Bigger and more affluent cities produced more sources but they also did more for children, especially those who found themselves in a difficult situation – abandoned, orphaned or harmed.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2011, 27; 7-17
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reformacka pompa funebris Benedykta Roszkowskiego
Benedykt Roszkowski’s reformed pompa funebris
Autorzy:
Ługowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082102.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Order of Reformed Friars Minor
Franciscan Order in Poland
18th Century religious ceremonies
funeral ceremonies
18th Century occasional decorations
funeral iconography
pompa funebris iconography
18th Century Polish culture
Opis:
Benedykt Roszkowski, a reformed friar from the Order of Reformed Friars Minor (Reformati) in the Greater Poland province (Wielkopol- ska), became famous as a religious preacher (sermoniser). He held this position for twenty-one years, in various centres of the province, and held the ministry of guardian a number of times. He was also a member of provincial government in the form of secretary and definitor (1779–1782) as well as fulfilling the role of custodian or provincial deputy (1785–1788). The friar also helped create settings for church ceremonies. This article discusses Roszkowski’s hitherto unknown manuscript containing a description of the artistic settings of six funeral ceremo- nies that took place in the Reformati Churches during the years 1758–1762. The descriptions were illustrated with the friar’s own watercolours depicting the theatrum created during funeral ceremonies. The document, written in Latin, was made between 1762 and 1764 as Roszkowski’s gift to the Provincial Superior of Greater Poland, Father Dionizy Sydry. His descriptions include the funeral of the CrownOboźnina (wife of the Crown Great Camp Leader) Teresa Teofila Lipska née Dąbska, and the funeral rites in memory of theOboźny (Crown Great Camp Leader) Prokop Lipski in the Reformati Church in Poznań (1758); the funeral of the Master of the Hunt’s wife from Wschowa, Zofia Gorzyńska, in the Reformati Church in Miejska Górka (1761); the exequies of Zofia Puklatecka in the Reformati Church in Poznań (1762); the funeral of Brygida Czapska née Działyńska, the wife of the Malbork voivode, in the Reformed Church in Pakość, and the funeral rites in the parish church in Konarzewo (1762). For all these funerals, the friar designed both the interior of the church and the castrum doloris placed in the centre. The baldachin-type castrum doloris dominated: on a multi-step platform (sometimes taking the shape of a fortress with bastions) with a raised coffin were figures of Virtues or personifications, and on its sides were obelisks in the form of rocaille or decorative columns crowned with busts of Virtues. The whole structure was topped with a hanging fabric baldachin. In such artistic settings, the friar combined heraldic content with references to both the Bible and mythology. With the informal character of its descriptions, this manuscript differs from the occasional prints published by Roszkowski. Not only does the friar specify the material from which individual elements were made, but he also demonstrates the real context of their presentation. It is the first time we find in one document the descriptions of so many elements of thepompa funebris, along with their visual representations, made by a man who was artist, designer and preacher in one. These various aspects make Roszkowski’s work a special source for research on the funeral culture of the former Polish-Lithuanian Commonwealth, one which finds no equal.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2020, 45; 91-108
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architekt Stanisław Zawadzki w Rzymie. Realia - fascynacje - profity
The architect Stanisław Zawadzki in Rome. Reality - fascination - benefits
Autorzy:
Mączyński, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366567.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Zawadzki Stanisław
Mycielski Stanisław
Potocki Ignacy
Rzym
Hospicjum św. Stanisława
architektura rzymska XVIII w.
architektura polska XVIII w.
klasycyzm
kolekcjonerstwo
traktaty architektoniczne
Rome
St. Stanisław's Hospice
18th century architecture in Rome
18th century architecture in Poland
classicism
collecting
architectural treatise
Opis:
Artykuł nawiązuje do mojej publikacji sprzed dziesięciolecia Rzymskie sukcesy architekta Stanisława Zawadzkiego ("Kwartalnik Architektury i Urbanistyki", 2002, z. 4), mówiącej o edukacji tegoż architekta w Akademii św. Łukasza w Rzymie, zdobyciu przezeń w 1771 roku drugiej nagrody (w drugiej klasie) na Konkursie Klementyńskim oraz o przyjęciu go w poczet akademików di merito w roku 1775. Udostępnione ostatnio zbiory archiwalne polskiego Hospicjum św. Stanisława w Rzymie pozwoliły dopełnić pierwsze lata pobytu Zawadzkiego w Rzymie o rozmaite szczegóły, dowodzące, że jego włoskim studiom towarzyszyły nieustanne kłopoty materialne, a sytuację tylko w pewnym stopniu polepszyło wsparcie finansowe udzielone przez odwiedzającego Italię Stanisława Mycielskiego, starostę lubiatowskiego. Wieczne Miasto stało się przedmiotem kontemplacji i fascynacji Zawadzkiego, stąd uchodził potem za wytrawnego znawcę jego architektury od starożytności po wiek XVIII. Został też - na miarę swych możliwości - kolekcjonerem dzieł włoskiego malarstwa i rzeźby. Udało się dopełnić znaną już wcześniej grupę dzieł pochodzących z jego zbiorów o nowo ujawnione - pięć niewielkich rzeźbionych popiersi cezarów i parę obelisków wykonanych w technice pietra dura. Pobyt w Rzymie przyniósł też Zawadzkiemu liczne kontakty, które zaowocowały późniejszymi przyjaźniami (Hugo Kołłątaj), artystyczną współpracą (Franciszek Smuglewicz), a przede wszystkim trwałymi związkami z mecenasami i zleceniodawcami (Stanisław Poniatowski). Szczególną uwagę zwrócono na osobę Ignacego Potockiego, pisarza litewskiego - od którego zaczęła się znajomość architekta z familią Potockich. To dla niego Zawadzki wykonywał projekty: gmachu mieszczącego Bibliotekę Załuskich w Warszawie, plebanii księdza Grzgorza Piramowicza w Kurowie czy masońskiej rezydencji nad rzeką Szeszupą. To od Zawadzkiego Potocki zaczerpnął w Rzymie sporo wiedzy architektonicznej, co wykorzystał w napisanym około 1770 roku traktacie Uwagi o architekturze. Hospicjum św. Stanisława - gdzie koncentrowały się sprawy polskie w Wiecznym Mieście - odegrało w tym wszystkim swój istotny udział.
This article relates to one I wrote ten years ago entitled Rzymskie sukcesy architekta Stanisława Zawadzkiego [The Roman Successes of the Architect Stanisław Zawadzki] ("Kwartalnik Architektury i Urbanistyki" [Architectural and Town Planning Quarterly], 2002, fasc. 4) in which I discussed Zawadzki's education at the Accademia di San Luca in Rome, his winning second prize (in second class) in 1771 in an architectural competition established by Pope Clement XII, and his entering the ranks of academicians of merit (di merito) in 1775. The archives of St. Stanisław Hospice in Rome, which have recently been made accessible, enabled me to supplement the first years of Zawadzki's stay in Rome with a variety of details, which show he was beset with constant financial problems throughout his studies and how the situation was only partially improved thanks to the financial support he received from Stanisław Mycielski, the Starosta of Lubiatów, when he visited Italy. For Zawadzki, Rome was fascinating and a subject for contemplation. Later, he would be considered a consummate expert on Roman architecture from antiquity to the end of the 18th century. He also became - in so far as his finances permitted - a collector of Italian art and sculpture. It was possible to supplement a group of items which were already known to have been in his collection, with five small sculptured busts of Roman Emperors and a pair of obelisks made using the pietra dura technique. Zawadzki's stay in Rome brought him into contact with many people, which resulted in subsequent friendships (Hugo Kołłątaj), artistic collaboration (Franciszek Smuglewicz), and above all enduring connections with patrons and clients (Stanisław Poniatowski). Particular attention is paid to Ignacy Potocki, Grand Clerk of Lithuania, who first brought Zawadzki into contact with the Potocki family. It was for Potocki that Zawadzki drew up designs for the building housing the Zaluski Library in Warsaw, the presbytery for Grzgorz Piramowicz, the parish priest in Kurów, and the masonic lodge on the River Szeszupa [Šešupe.]. Potocki used a lot of the architectural knowledge he gained from Zawadzki in a treatise of ca. 1770 entitled Uwagi o architekturze [Comments about Architecture]. St. Stanisław's Hospice, which was the hub of all Polish life and matters connected with Poland in Rome, played an important part in all this.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 3; 57-92
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O nierównej przyjaźni — relacje burgrabiego krakowskiego Stanisława Goczałkowskiego z Izabelą Branicką w latach 1771–1786
A case of unrequited friendship — relations of Burgrave of Cracow Stanisław Goczałkowski with Izabela Branicka in 1771–1786
Autorzy:
Syta, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474824.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Stanisław Goczałkowski,
klientelizm,
województwo krakowskie 18 w.;
Izabela z Poniatowskich Branicka,
Jan Klemens Branicki,
Wojciech Makomaski,
Polska 18 w.,
szlachta polska 18 w., korespondencja 18 w.,
Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Roskie
Stanisław Goczałkowski, clientelism,
Cracow Voivodship 18th century; Izabela Branicka nee Poniatowska,
Poland in 18th century,
Polish nobility in 18th century, correspondence in in 18th century, Central Archive of Historical Records,
Roskie Archive
Opis:
The article is a continuation of a paper text devoted to activity of Stanisław Goczałkowski, clerk of Grand Crown Hetman Jan Klemens Branicki (Miscellanea Historico-Archivistica, vol. 23). This paper presents Goczałkowski’s activity from the perspective of his relations with court of Izabela Branicka, Jan Klemens’s widow, in 1771–1786. Goczałkowski has remained in her service for a number of years, performing similar functions as he did during Branicki’s lifetime. He remained a client of Branicka, in a formal relationship, as until 1773 he administered and leased her land in Cracow voivodship. Possibly thanks to those relations with Branickis court, Goczałkowski was able to increase his social standing and wealth. He became a landowner in Cracow voivodship, achieving the post of Burgrave of Cracow in 1780. After that, he entered into a property dispute with Branicka, and in 1773 terminated a formal dependence on her. Despite that, until the end of his life he solicited her patronage. Goczałkowski’s frequent efforts to secure public offi ces and functions, mostly in Cracow voivodship, he supported by patronage of Branicka and her milieu, in particular the Voivode of Masovia Andrzej Mokronowski, and her personal secretary Wojciech Makomaski. However, Goczałkowski’s career, which ended in a not particularly prestigious position of Burgrave of Cracow, shows that his friendship with Branicka was “unwelcome” and her supposed patronage was more his wishful thinking than actual fact. Source basis of the publication are letters from Roskie Archive, correspondence series, preserved in Central Archive of Historical Records (AGAD) in Warsaw.
Artykuł jest kontynuacją tekstu poświęconego działalności Stanisława Goczałkowskiego, oficjalisty hetmana wielkiego koronnego Jana Klemensa Branickiego (Miscellanea Historico-Archivistica, t. 23). Tym razem przedstawiono działalność Goczałkowskiego przez pryzmat jego relacji zachodzących w latach 1771–1786 z dworem Izabeli Branickiej, wdowy po Janie Klemensie. Goczałkowski przez kilka lat pozostawał na jej usługach, wykonując podobne funkcje, jak za życia Branickiego. Pozostawał z Branicką w stosunkach klientalnych, o charakterze formalnym, gdyż do 1773 r. administrował i dzierżawił jej dobra w województwie krakowskim. Zapewne dzięki tym relacjom z dworem Branickich udało się Goczałkowskiemu podnieść pozycję majątkową i status społeczny. Stał się posesjonatem w województwie krakowskim osiągając urząd burgrabiego krakowskiego w 1780 r. Później wszedł z Branicą w spór prawnomajątkowy, a w 1773 r. zerwał formalną zależność od niej. Mimo to do końca życia starał się o jej protekcję. Częste ubieganie się Goczałkowskiego o urzędy i funkcje publiczne, głównie w województwie krakowskim, starał się protekcją Branickiej i jej otoczenia, szczególnie wojewody mazowieckiego Andrzeja Mokronowskiego, a także jej osobistego sekretarza Wojciecha Makomaskiego. Kariera Goczałkowskiego, zakończona na niezbyt prestiżowym urzędzie burgrabiego krakowskiego, pokazuje jednak, że z Branicką łączyła go „niechciana” przyjaźń, a patronat Branickiej miał raczej charakter życzeniowy i to tylko ze strony Goczałkowskiego. Podstawą źródłową publikacji są listy z Archiwum Roskiego, serii korespondencja, przechowywanego w AGAD w Warszawie.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 183-206
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prywatne księgozbiory bazylianów prowincji koronnej zakonu na podstawie proweniencji wynotowanych z druków XVI-XVIII wieku w zbiorach Ossolineum. Zarys zagadnienia
Private book collections of Basilian monks of the order’s Crown province on the basis of the proveniences derived from 16th-18th century prints from Ossolineum library. The outline of the topic
Autorzy:
Pidłypczak-Majerowicz, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472439.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Polska XVIII w.
bazylianie
prowincja koronna
księgozbiory prywatne zakonników –
stare druki –
badania proweniencyjne
Poland 18th century
Basilian monks
Crown province
monks’ private book collections
old prints
provenance research
Opis:
Badania proweniencyjne prowadzone w zbiorach starych druków pozwalają wyłonić różne większe lub mniejsze kolekcje. Podwaliny wielu dużych prywatnych i państwowych kolekcji starych druków od końca XVIII w. stanowiły książki z dawnych bibliotek klasztornych. Zapisy własnościowe ujawniają, obok nazw klasztorów i miejscowości, w których się one znajdowały, także nazwiska zakonników gromadzących swoje prywatne księgozbiory – pozostawiane zwykle w klasztorach, w których umierali ich właściciele. Prywatne księgozbiory członków zakonu bazylianów prowincji koronnej wzbogaciły kilka klasztorów, głównie w Dobromilu, skąd bibliotekę przejęli bazylianie z Krechowa. Na kilkudziesięciu drukach z prywatnych zbiorów ich właściciele podpisali się swoim nazwiskiem, co pozwala śledzić przyrost bazyliańskich księgozbiorów i przeanalizować ich treść i funkcje oraz ocenić wartość gromadzonych przez zakonników książek.
Provenance research implemented to the collections of old prints allows to determine the other, different bigger and smaller collections. Books from former conventual libraries established foundation of many large private and state owned collections of old prints from the end of 18th century onward. Except the names of convents and places they were situated in proprietary records contains also the names of the monks building their own private book collections, which usually – after their deaths - were left at convents their owners lived in. Basilian monks of the order’s Crown province left their private book collections in several convents, mainly in Dobromil, from where library collections were overtaken by Basilian monks from Krechów. Several tens of prints from private collections were signed with names by their proprietors, what allows following the growth of Basilian monks’ book collections, analysing their content and functions as well as describing the value of the books collected by these monks.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2016, 10; 95-106
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rządy biskupa Kaspra Kazimierza Cieciszowskiego w niekanonicznej diecezji pińskiej (1795-1798)
Reign of Bishop Kasper Kazimierz Cieciszowski in non-canonical Pinsk Diocese (1795-1798)
Autorzy:
Dębowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023716.pdf
Data publikacji:
2013-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Pińsk
diecezja
XVIII wiek
III rozbiór Polski
diocese
18th century
3rd Partition of Poland
Opis:
On the Polish lands annexed by Russia in 1795 Catherine the Great, the Russian Empress, reorganized the territorial structure of the Catholic Church (under the regulation 6/17 IX 1795) without any consultation with the Holly See. At that time the Non–canonical Pinsk Diocese was established to occupy the territory of the Governorate of Minsk and Volyn. The Russian Empress appointed Kiev Bishop Kasper Kazimierz Cieciszowski for the position of its Governor with its principal seat and related offices to be located in the Town of Pinsk. Without waiting for the approval of the changes implemented by Catherine the Great from the Holly See (the approval was never given by the primacy of Rome), Bishop Cieciszowski began his reign in the new Diocese that he had been vested in. The General Consistory of Kiev Diocese was transformed into the General Consistory of Pinsk Diocese, new circuit consistories in Minsk and Nieśwież were established (the General Consistory in Luck was downgraded to become the circuit consistory), visitations were instructed to be conducted. This period became sustainable by means of adjusting the boundaries of deaneries to the boundaries of districts, which was ordered by the Russian authorities. At that time the biggest problem Bishop Cieciszowski had to face was closing down of the Uniate Orthodox Church, which was consistently and gradually continued by the Russian authorities. The short period of operations (barely three years) of the Non-canonical Pinsk Diocese came to an end in 1798. Implementation of that project of Catherine the Great ended concurrently with the decrees (8-9 VIII 1798) issued by Apostolic Delegate Wawrzyniec Litta regarding the establishment of Luck and Zhytomyr Diocese, merged by the personal union (aeque prioncipaliter), and the reign of Bishop Kasper Kazimierz Cieciszowski.  
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2013, 100; 181-203
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Witchcraft Trial in Doruchów in 1775 Fact or Myth?
Proces o czary w Doruchowie w 1775 roku. Fakt czy mit?
Autorzy:
Wijaczka, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050676.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
procesy o czary
Doruchów
państwo polsko-litewskie
Wielkopolska
wiek XVIII
historia płci
witch trials
Poland-Lithuania Coommonwealth
Greater Poland
18th century
gender study
Opis:
W tym artykule autor podsumował dyskusję na temat pojawiającego się w literaturze przedmiotu procesu o czary w Doruchowie w 1775 r. Oprócz anonimowej Relacyi naocznego świadka opublikowanej w 1835 r. na łamach „Przyjaciela Ludu” oraz ankiety z 1828 r., brak jest przesłanek, które jednoznacznie pozwoliłyby stwierdzić, że taki proces rzeczywiście przeprowadzono i na mocy wyroku życie straciło aż 14 kobiet. Proces ten jest – zdaniem autora – mitem, a autor Relacyi… z wiadomych tylko sobie powodów umiejscowił go w Doruchowie w tym konkretnym roku. Z całą pewnością jedyny proces o czary, potwierdzony źródłowo, przeprowadzono w Doruchowie w 1762 r.
In this article, the author summarized the discussion on the theme emerging in the subject literature on Doruchów witchcraft trial of 1775. Except for the anonymous eyewitness account [Relacya], published in 1835 in the column of the “Przyjaciel Ludu” [Friend of the People] and a survey of 1828, there is no definite indication that such trial actually took place, and that up to fourteen women lost their lives after having been sentenced to death. The author of this article maintains that the trial is a myth, and the author of Relacya set it in Doruchów in that particular year for the reasons known only to himself. With all certainty, the only witchcraft trial confirmed by sources took place in Doruchów in 1762.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2023, 22, 2; 83-109
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy w relacjach gospodarczych między Polską a Szwecją w XVIII wieku
Problems with the Economic Relations between Poland and Sweden in the 18th Cnetury
Autorzy:
Majewska, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601689.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
trade between Poland and Sweden
shipping
the 18th century
handel między Polską a Szwecją
zboże
żelazo
żegluga
XVIII w.
Opis:
Handel morski krajów bałtyckich w epoce nowożytnej (XVI–XVIII w.) wykazywał silne powiązania z Europą Zachodnią, a także ożywione kontakty żeglugowe i handlowe wewnątrz basenu Bałtyku, głównie w relacji południe–północ. Ten kierunek wymiany w wypadku Polski zyskał na znaczeniu w XVIII w., kiedy rosło znaczenie kontaktów handlowych z krajami skandynawskimi kosztem Holandii. Głównym partnerem gospodarczym Polski na Bałtyku była Szwecja. Między tymi państwami wykształciły się silne powiązania rynkowe, czemu sprzyjał komplementarny charakter wymiany handlowej. Szwecja występowała jako znaczący odbiorca żywności, głównie zboża, a zarazem dostawca ważnych artykułów przemysłowych, głównie żelaza. Z komplementarnością gospodarki Szwecji i Polski wiąże się udział Polski w obrotach handlowych Szwecji, jej rola w zaspokajaniu potrzeb żywnościowych (głównie żyto i pszenica) północnego sąsiada i jej znaczenie jako odbiorcy najważniejszego artykułu eksportowego Szwecji – żelaza. Na podstawie statystycznych zestawień szwedzkich i polskich można pokazać, jak kształtowała się wielkość obrotów polsko-szwedzkich, jaki był bilans tych obrotów (dla większości okresu korzystny dla Polski), rodzaj i ilość wymienianych towarów między Szwecją a Polską, trendy rozwojowe, udział poszczególnych towarów w całości obrotów. Przechodząc do problematyki żeglugi między Polską a Szwecją, należy zwrócić uwagę na ruch statków między tymi krajami (liczba i tonaż), bandery obsługujące tę żeglugę, porty uczestniczące w handlu morskim obu krajów. Negatywne konsekwencje dla relacji gospodarczych polsko-szwedzkich miały konflikty wojenne, które angażowały państwa leżące nad Bałtykiem. Perturbacje w działalności handlu podczas wojen (wojna północna lat 1700–1721, oblężenie Gdańska w latach 1733–1734, wojny szwedzko-rosyjskie w latach 1741–1743 i 1788–1790) znalazły odbicie w ruchu żeglugowym zarówno Polski, jak i Szwecji, w obrotach handlu i jego strukturze.
The maritime trade of the Baltic countries in the modern period of history (16th–18th centuries) was characterised by strong links with Western Europe and within the Baltic Sea especially close contacts were kept along the North-South axis. This direction of exchange in the case of Poland became quite significant in the modern times when the importance of commercial contacts with the Scandinavian countries was increasing at the expense of the Netherlands. The main economic partner of Poland in the Baltic Sea was Sweden; those two countries created strong market links, which was favoured by the complementary character of the exchange. Sweden imported Polish food, mainly ce-reals, and – at the same time – was an important supplier of industrial articles, mainly iron ore, to Poland. The complementarity of the economies of Poland and Sweden was expressed in the fact that Poland satisfied the Swedish alimentary needs (mainly for rye and wheat), and was one of the principal receiver of the main Swedish export article – iron ore. The statistical Polish and Swedish data reveal how big the mutual exchange was, as well as how big the balance of the turnover was (generally positive for Poland); in addition, they reveal such details as the type and quantity of goods exchanged, the trends in the exchange, and what the composition of the turnover was like. When the shipping routes between Sweden and Poland are analysed, the following things should be taken in consideration: the number and tonnage of the ships engaged, the flags under which they sailed, and the ports participating in the maritime trade between those two countries. The wars the Baltic countries were embroiled in had negative consequences for the economic relations between Poland and Sweden; for example, the North War (1700–1721), the siege of Gdańsk (1733–1734), the wars between Sweden and Russia (1741–1743 and 1788–1790) were reflected in the marine traffic between Poland and Sweden, in their trade turnover and its structure.
Źródło:
Studia Maritima; 2015, 28; 35-52
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Copy of the Chełm Icon of Mother of God in the Orthodox Church in Klesztów. Dating, Direct Inspiration, Cult
Kopia ikony Matki Boskiej Chełmskiej w cerkwi w Klesztowie. Datowanie, bezpośrednie inspiracje, kult
Autorzy:
Ludera, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038283.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kopia ikony Matki Boskiej Chełmskiej
Klesztów
pogranicze wyznaniowe Rzeczypospolitej w XVIII w.
Cerkiew prawosławna i unicka
a copy of the Chełm icon of Mother of God
the religious borderland of the 18th-century Commonwealth of Poland
Orthodox and Uniate church
Opis:
Artykuł jest syntetyczną monografią dotąd jedynie wzmiankowanej kopii ikony Matki Boskiej Chełmskiej, znajdującej się w dawnej cerkwi Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Klesztowie koło Chełma. Rozważano kontrowersje dotyczące datowania zachowanych warstw malarskich ikony, czego nie ułatwiają niejednoznaczne wyniki ostatnich badań konserwatorskich (1993). W tym kontekście przeprowadzono szczegółową analizę porównawczą klesztowskiej ikony, w tym z dwiema słabo znanymi kopiami ikony Matki Boskiej Chełmskiej. Chodzi o obraz olejny z podhoreckiej kolekcji Wacława Rzewuskiego (1746) oraz rycinę dewocyjną (1765), obecnie w kolekcji prywatnej. Rekonstruując kult kopii z Klesztowa, analizowano związki między Węgleńskimi z Klesztowa a Wacławem Rzewuskim, osobisty stosunek tego ostatniego do chełmskiej i klesztowskiej ikony, a także apotropaiczną funkcję przypisywaną w Rzeczypospolitej nie tylko oryginałowi, ale również jego kopiom, czczonym zarówno przez wyznawców Cerkwi, jak i Kościoła łacińskiego.
The article is a synthetic monograph of the, so far only mentioned, copy of the Chełm icon of Mother of God, which was located in the former Orthodox Church of the Assumption of Virgin Mary in Klesztów near Chełm. Controversies concerning the dating of the preserved paint layers of the icon were considered, which was not facilitated by the ambiguous results of the last conservation studies (1993). In this context, a detailed comparative analysis of the Klesztów icon was conducted, including with two poorly-known copies of the Chełm icon of Mother of God – namely the oil painting of Podhorce collection of Wacław Rzewuski (1746) and the devotional engraving (1765), now in a private collection. Whilst reconstructing the cult of the copy of Klesztów, the relationship between Węgleńscy from Klesztów and Wacław Rzewuski, the personal attitude of the latter toward the Chełm and Klesztów icons, as well as the apotropaic function attributed in the Commonwealth of Poland not only to the original, but also to its copies, worshiped by both the faithful of the Orthodox Church and the Latins, were analysed.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 4; 109-127
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rośliny lecznicze w osiemnastowiecznym polskim poradniku medycznym Compendium medicum auctum. Część 2
Autorzy:
Drobnik, Jacek
Bacler, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039707.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
rośliny lecznicze
grzyby lecznicze
historia leku naturalnego
xviii wiek
polska
medicinal plants
medicinal fungi
history of herbal medicine
18th century
poland
Opis:
The study is devoted to the identification of medicinal plants and fungi species which are enlisted in an 18th-century Polish medical help-book entitled Compendium medicum auctum. This 2nd part of the study contains remaining entries from L to Z, the first part with the description of the work, materials and methods has already been released in the part 1 [1]. MATERIALS AND METHODS. The subject of the critical study is the list of medicinal plants and fungi names from the 7th edition issued 1752 in Częstochowa. The authorship of the work is still uncertain (frater Apolinary Wieczorkowicz or a physician Maciej Daniłkowicz). Species of medicinal plants and fungi (with lichens) are listed in one of the initial captions (pages 19 to 29). The plants were identified on the grounds of their 18th-century Polish and pre-Linnaean Latin names. We used 18th- and 19th-century monographs and dictionaries on mareria medica and vernacular names of plants. RESULTS AND CONCLUSIONS The list of medicinal plants and fungi in the Compendium contains 288 entries together with 8 cross-references and those entries which concern the same repeated species. Some names can hardly be appended to an individual plant species. The studied work enumerates both local (native) i.e. wild growing plants (they prevail in the list), species cultivated in fields and in gardens (including ornamentals), as well as some exotic, imported plants. Compendium medicum enlists relatively a great deal of exotic species; most of them are south-European, Mediterranean ones, a few species originate from the West Europe. The number of errors and obscurities in the list is really large. These mistakes reveal that the author (or compiler) had no sufficient botanical education and knowledge.
Praca poświęcona jest identyfikacji gatunków roślin leczniczych wymienionych w polskim poradniku medycznym pt. Compendium medicum auctum. Podajemy drugą część haseł, na litery L–Z. Opis dzieła i metodyka znajduje się w części 1 [1]. MATERIAŁ I METODY Krytycznie opracowano wykaz roślin i grzybów leczniczych na podstawie egzemplarza Compendium medicum auctum wydanego w Częstochowie w 1752 r. (wydanie 7.). Autorstwo dzieła jest wciąż wątpliwe (brat Apolinary Wieczorkowicz lub lekarz Maciej Daniłkowicz). Gatunki roślin i grzybów (w tym porostów) leczniczych są zestawione w jednym z początkowych rozdziałów (strony 19 do 29). Rozpoznano je na podstawie ich XVIIIwiecznych przedlinneuszowskich nazw łacińskich i polskich posługując się opracowaniami z zakresu XVIII- i XIX-wiecznej farmakognozji oraz słownikami nazw roślin z podobnego okresu. WYNIKI I WNIOSKI Lista roślin i grzybów leczniczych w Compendium liczy 288 pozycji wraz z 8 odsyłaczami oraz hasłami dotyczącymi powtarzających się gatunków. Nie wszystkie nazwy pozwalają w sposób pewny zidentyfikować gatunek rośliny. Dzieło zawiera zarówno krajowe rośliny dziko rosnące (stanowią większość w spisie), gatunki uprawne lub hodowane w ogrodach (w tym ozdobne), a także rośliny obce, importowane. Compendium medicum wymienia stosunkowo dużo roślin egzotycznych. Większość roślin egzotycznych to gatunki południowoeuropejskie, śródziemnomorskie; kilka pochodzi z zachodniej Europy. Znaczna liczba błędów i niejasności w spisie roślin świadczy, że zestawienie wykonał autor (kompilator) nieposiadający wymaganej wiedzy botanicznej.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2009, 63, 1; 51-65
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 32

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies